REKLAMA

Polskie przekłady Shakespeare'a w XIX wieku

OFF Czarek
Data emisji:
2022-08-29 10:00
Audycja:
Prowadzący:
Czas trwania:
38:03 min.
Udostępnij:

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
dzień dobry Cezary łasiczka witam państwa bardzo serdecznie zapraszam na dzisiejsze spotkanie dzisiaj poniedziałek, ale będzie trochę poezji festiwal Szekspirowski skończył, ale będzie drożej zbira państwa moim gościem pani prof. Anna Cetera Włodarczyk z Instytutu anglistyki wydziału Neofilologii Uniwersytetu Warszawskiego dzień dobry CIT brak rozpocznę poetycko fragmentem, który państwo z pewnością doskonale znają albo fragmentami w, a właściwie ono to będzie to samo Rozwiń » tylko w właśnie w różnych interpretacjach zaczynamy od Wiktorii Rosicki, która widzi to tak ach, chcesz już odejść jeszcze dzień daleko to nie Skowronka to był głos Słowika co pieśnią swoją ucho od przeraził zwykle nocą nagrana w drzewie trele wywodzi wie, że luby to był Słowik to był Skowronek zwiastun wrzasku rana to nie był Słowik spójrz Luba tę stronę, gdzie jasne pasy spoza chmur widnieją nocy pochodnie dawno pogorszone, a dzień się zjawia gór mglistym szczycie odchodzę by żyć umrę, gdy zostanę, a teraz Wojciech Dzieduszycki widzi to tak czy chcesz już odejść wszakże nie ma jeszcze rana to Słowik Skowronek zwijamy przeproszono twojego ucha trafił on co nocy śpiewa pod owym tam granatem luby to był Słowik to był Skowronek Luba to poranku goniec nie żaden Słowik patrz jak zawistny wstęgi poszły tam na Wschodzie chmury, gdzie się dzielą już zgasły świece nocy wesoły Dzionek na palce wspiął się tam na listy szczytach górskich odejdę i żyć będę, ale bawiąc zginę jeszcze może Ignacy Głowiński, żeby nie było chcesz odchodzić jeszcze nie Dzionek Słowik to czuły, a nie Skowronek tworzy swe Uchow czułym swym śpiewie, a nocna granatu nuci drzewie Słowik doprawdy wieża kochanku był to Skowronek zwiastun poranku nie Słowik patrzę ani miły Promień zazdrośnie wschód pasy kraje wszystkie w nocy świece spaliły na górach mglistych wersu dzień staje pójdę żyć będę zostanę zginę przekazy nuci przez UE otwarte, więc tutaj też to rocznie żarcik, bo to gracze się zmienia no to były próbki i gdy akt to była scena piąta akt trzeci Roma Julia, ale będziemy rozmawiać także innych dziełach Szekspira to były jedne z najstarszych znanych nam tak mogę powiedzieć polskich tłumaczeń Szekspira i taki GL pierwszy to ostatni to etaty i Holewiński tak to rzeczywiście jest pierwszy przekład, pomijając Bogusławskiego pierwszy oryginał później mamy Wiktorię Rosińską, a więc taki przykład pod koniec już dziewiętnastego wieku bardzo mało znany zresztą mało, kto wie, że kobiety w ogóle tłumaczyć no właśnie natomiast ten pierwszy kryzys początek dwudziestego Duszyński to jest przełom wyznaczy on, jeżeli chodzi o czas, kiedy te przykłady powstawały to jest koniec rzeczywiście dziewiętnastego wieku natomiast były publikowane na przełomie z tym, że ta estetyka tego przykład to zdecydowanie cięższe go poprzednią epoką dzisiaj fascynujemy się nowymi przekładami dzieł, kiedy pytamy o oczy, kiedy wznawiamy przekładach Szekspira to przeważnie wymienia się 2 albo 3 nazwiska to są ci tłumacze, którzy Szekspira zajmowali się w dwudziestym wieku pewnie głównie 2001. może, a tymczasem tych tłumaczeń i tłumaczy było wielu wiele, skąd w ogóle pomysł na tłumaczenie Szekspira uniesie wziął zostałem się w jaki sposób Szekspir pasował do tego porządku rzeczy, bo czy dzisiaj hołd Jimmy kogokolwiek spytany jak Szekspir to Szekspir tamto po prostu Szekspir Szekspirem pogania, a jak i w jaki status miał Szekspir nie 18 wieku, dlaczego tłumaczono to były zawsze bardzo ważny dramaturg wielu różnych powodów natomiast, jeżeli pan pyta o liczbę to się tak śmiesznie składa że, gdybyśmy wzięli pod uwagę tłumaczenia kompletne oryginału takich aktywnych tłumaczy 19 wieku było około 2738 zależnie jak policzymy tłumaczenia cząstkowe i prawie sama liczba zwykły dwudziesty, czyli możemy zakładać, że mamy około 60 tłumaczy, którzy tłumaczyli Szekspira z oryginału i drukowali sztuki oprócz tego jest mnóstwo osób, które ma się również, pozostawiając rękopis albo były to przykłady cząstkowe teatralne także to jest armia tłumaczy, która przez 2 wieki pracowała nad Szekspirem i do po co to jest gorące wszystko izba po pierwsze, dlatego, żeby uciec od rzeczywistości to tej to jest życie, pomijając takie czysto ambicje, które zawsze jest bardzo ważnym takim motywem to te fale polskie przykładów, ale bardzo często niestety następują po naszych narodowych nieszczęścia i wtedy jest są osoby, które się odsuwają i pozostają w tym świecie szekspirowskiej, które próbują w jaki sposób pozwala złapać równowagę obcować z wielką literaturą i w ten sposób mieć przecież robił coś sensownego wtedy, kiedy już nic innego nie można ponadto czy oczywiście teatr, że to jest także teraz patrzymy na teatr jako taki podstawowy Motor znaczy zamówienie teatralne zapotrzebowanie teatralnym nowa estetyka teatralna to jest to co stoi za nowym przekładem dziewiętnastym wieku oczywiście ta też potrzebował przykładów, ale znacznie bardziej potrzebowała tego tzw. wielka literatura chodziło o to, żeby doszło do druku do publikacji pierwszego zbiorowe zbiorowego wydania, abyśmy byli tak mieli taki komplet przekładów jak inne narody w ten sposób udowodnili, że ciągle jesteśmy jeszcze na tej mapie kulturowej literackiej Europy mimo okoliczności historyczne no dobrze tak jak tragediami, ale rozumie, że można tłumaczyć to Niewiem Makbeta czy jakiegoś silnego króla takiego czołowego, ale Roma Julia to często jest tak dziwnie, że im gorzej tym częściej sięga się po komedię np. Apollo Korzeniowski ojciec Konrada w sytuacji zesłania umierającej żony tłumaczy komedia błędów jak to nazwać komedią omyłek także to to nie jest takie proste przełożenie, że w sytuacji, kiedy zbierają się chmury to sięgamy po króla lira ważniejsze jest to, że obcujemy z wielką literaturą natomiast w dziewiętnastym wieku też wejście na scenę kolejnych tytułów i taki teatr bardzo gwiazdorskich, czyli sięganie po tytuły, gdzie mamy wielkie role dla Modrzejewskiej np. to jest niewątpliwie coś co co powoduje, że tłumacze ze sobą rywalizują, starając się dostarczyć tekst, który ona właśnie wybierze w niektóre z tych tłumaczeń są bardzo ciekawych mają bardzo ciekawe tytuły niekoniecznie te, które dzisiaj znamy np. cen Wigilię Świętego Jana tak te z właśnie my znamy tytuły, które się upowszechniły i kiedy już wydano na ten zestaw kanoniczny to, czyli Paszkowski zryw każdy to wierzyliśmy, że tak tylko może być natomiast pierwsze próby były zupełnie inne były próby łapania napiszmy folkloru Szekspira, czyli w taki sposób, żeby nie tyle sięgać do tych celtyckich powiedzmy korzeni, ale próbować znaleźć coś co w dwójce w kulturze sław szeroko pojętej kulturze Słowiańskiej odpowiednikiem także stąd w tych tytułach czasami takie podmiany to, o czym pan wiedzieć pierwszy przekład nocy letniej Nowickiego właśnie, czyli próba właściwie opowiedzenia historii taki sposób, żeby można było podmienić miejsca podmienić osoby nie do końca fabuły, ale mimo wszystko, żeby takie paralele znaleźć mam jeszcze północną godzinę północny godzinę to jest nasze nieszczęście tłumaczenia owe, czyli wieczór 3 Króli, bo wieczór 3 Króli to jest audyt własna czy to są właściwie zapusty to jest koniec no w 3 tego okresu Bożego Narodzenia wysłał w ten sensie po koniec karnawału, choć bardziej tutaj taką zmianę czasu i wieczór 3 Króli jest kompletnie mylącym tytułem on nie mówi nasz mistrz w necie w sensie nie możemy znaleźć żadnych związków pomiędzy świętem 3 Króli, a sztuką jako tako ocenie zmienia faktu, że jest to powszechnie tłumaczone w ten sposób w wielu krajach europejskich tak pozostałe chyba tytuły w miarę trzyma się gorzki wiązary są śmieszne, bo są puste kobiety co tutaj różnymi zaginie tak odwołania kobiety, więc co wesołe mieszczki, więc ruch dla kobiet własny także figle figle figle kobiet właściwie dobra to skromnie nie myśli też wcale nie jest takie oczywiste o ukrócenie spornej, a jest dobrze sięgam ukrócenie spornej głaskanie sekund nic pod takim kotem głaskanie zakładnicy co konkretnie tytuły są źródłem więcej nas samych, którzy z nich w nowe rzeczy wszyscy z autorów wszystkie autorek znały angielski wszyscy znali potrafili przeczytać angielski natomiast nie jesteśmy pewni jak to było do końca jest ze znajomością fonetyki angielskiej, które dodatkowo jeszcze różni się od tej, którą posługiwał się ekipie czasami nawet podejrzewamy, że różne tak krótkie dziwaczny wybory medyczne wynikają z tego, że tłumacze nie do końca wiedzieli jak przeczytać ten tekst albo czytali go tak jakby przy jak polskie wyrazy tak krótko, więc nie słyszeli o różnych form ściągniętych sowieckich czy na pewno były także w Wilnie swego czasu no były nauczyciel angielskiej wiemy, że uczył co najmniej troje polskich tłumaczy Szekspira także często wychodzi, jakby spod 1 ręki natomiast myślę, że tylko 4 tłumaczy Szekspira było w Anglii czy w dziewiętnastym wieku, jeżeli spojrzymy na to w ten sposób ile z naszych prawie 30 tłumaczy rzeczywiście pojechał do Anglii i na nic tak technicznie jakoś ekspozycję na język angielski mówi Andy to jest bardzo niewielka liczba, czyli trochę to zda to na wnioski jak u Karola Olgierda Borchardta w zdawaniu egzaminu w bo znaczy kap. Szymanowicz, czyli fonetycznie mówimy i licząc rok korzy te teksty się też sobie zdawać sprawę, że oni tłumaczyli na podstawie edycji krytycznych w angielskiej edycje krytyczne tamtego okresu one już wtedy były opasłe to były niekończące się przepisy dodatkowo jeszcze był świetny przykład niemiecki też opatrzony przepisami większość tłumaczy polskich tłumaczy mając na stole przykładzie francuskiej niemieckiej i angielski i samym czasem nawet widzimy potrafimy udowodnić w jaki sposób tekst idzie z niemieckiego jest bankiem to jest fascynujące właśnie jak w jaki sposób umysłu tłumacza albo może kreatora kreatorki w pewnym sensie też funkcjonował, bo została najlepiej, gdyby wierności Szekspira czy ile to jest próba odczytania Szekspira, a ile właśnie takiego z lepienia, ale Powróćmy do tego po informacjach Radia TOK FM jeszcze Podziel się z państwem adresem mailowym niemal nowym, ale internetowy Polski Szekspir Krupka UW kropkę edu szybko PL tam znajdą państwo sylwetki tłumaczy tłumaczy i także przykłady państwa moim gościem jest pani prof. Anna Cetera Włodarczyk z Instytutu anglistyki wydziału Neofilologii Uniwersytetu Warszawskiego wracamy po informacjach o Owczarek jak państwa i moim gościem jest pani prof. Anna Cetera Włodarczyk z Instytutu anglistyki wydziału Neofilologii Uniwersytet warszawski rozmawiamy o polskich przekładach Szekspira w dziewiętnastym wieku po adresem Polski Szekspir kropkę UW kropkę edu krok PL znajdą państwo sylwetki tłumaczy tłumaczy fragmenty też całościowe wydane dzieła przetłumaczone przyczyn przetłumaczone to się urząd tego terminu bardzo szeroko, bo niektóre były jak rozumiem tłumaczone z angielskiego przez osoby, które znał angielski i pewnie świetnie znał niuans idiomy, a inne może mniej, ale posiłkowały się nie posiłkowały się tłumaczeniami francuskimi niemieckimi opracowaniami krytycznymi itd. tak, ale trochę trochę ryt KO i tworzyły inny i tutaj jest wątków szastający cała masa trochę rozmawialiśmy o tłumaczeniach, ale przeskoczy do tych postaci, bo to są w ogóle szalenie ciekawe postaci i ciekawe okoliczności, w jakich podjęły się zaczęły tłumaczyć tak to prawda właśnie bardzo często trudno nawet wpasować w ten epizod Szekspirowski wtyki oficjalnej biografii, które powstają później ktoś zupełnie inaczej pozycjonuje od postaci, ale już samego początku ten pierwszy tłumaczy, o którym pan mówił też, cytując jego przekład Hołyński tak, czyli przykład z do pewnego stopnia wyśmiany tłumacz wyrządzone cała sprawa wyciszona, a to było tak wydawniczy to jedno z największych przedsięwzięć piętnastym wieku Roskowiński ciąć Nowowiejskiej albo kanonika kioski ostatecznie metropolita chlew ski zwierzchnik kościoła katolickiego także, gdybyśmy zajrzeli do historii kościoła, gdzie postać Słowińskiej jego istnienie do końca opracowana, bo to jest taki postaci okresie być gotowa, ale raczej Machiavelli jest nieustanne pytanie o to czy mógł zachowywać tak jak się zachowała jednocześnie ma absolutnie hagiograficzne opisy Felińskiego natomiast nie widzimy tego związku ów właśnie tego księdza Chałubińskiego z tym co się stało później to znaczy jak bardzo jest postać spójna jak bardzo to myślenie Szekspirem pisanie tekstów Osiek pisze, bo to są to pierwsze polskie wydanie, które wyszło razem z występami to znaczy ile tego późnego Słowińskiego jest wczesnym i ich wcale nie jest aż tak zabawny jak nam się wydawało mamy wspaniałą postać plecy daje Makowskiego i którą gdybyśmy trochę bardziej studiowali właśnie to co się wtedy stało być może, aby nam na teraz pomogła zrozumieć pewnych zjawisk kolejny ksiądz to jest kolejny ksiąg zaletą jest ksiądz, którego pracy radzi wiem czy pan pamięta tę straszną pieśni Dziadów zemsta zemsta z Bogiem już, choć to jego rangę to jest jego właśnie jego brat, który występuje w tym tekście natomiast sam Jankowski to jest takie absolutne rozdarcie pomiędzy lojalność ami znaczy on zna Polski on zna rosyjski on jest księdzem prawosławnym ani z księdzem unickim oni najbliższym przyjacielem Słowińskiego, z którym bardzo długo prowadzi korespondencję, z którym razem tłumaczy, a jednocześnie cały czas szuka sposobu, żeby oddać tę swoją rozdarte lokalność znaczy to co jest w tych przykładach to są kresy i to są te to co odnajdujemy w sferze kresowych tak jest bardzo ciekawy przypadek, bo w tym tych przykładach jak w lustrze odbija się język wierzenia opisuje swoje przekłady dodaje do nich przepisy bardzo często mówiąc no ty to Zioło to u nas nazywa się tak i pospólstwo żywego do czegoś tam, czyli tak naprawdę czytając te przykłady to ten wybieramy się na taką wycieczkę po dzisiejszej Białorusi, zahaczając o Wilno także bardzo taki ogromny ładunek wiedzy o różnych obszarach Polski, ponieważ mamy całą plejadę tłumaczy kresowych to jest właśnie Słowiński Korzeniowski 1 i drugi placet Jankowski z drugiej strony mamy też potężna grupa tłumaczy migracyjny to jest typowa sytuacja po powstaniu listopadowym w Paryżu powstaje bardzo wiele przykładów Bordeaux tłumaczy Ulrich w mamy też z Ostrowskiego, który tłumaczy pani Krystyno Krystyna Ostrowskiego także to i Koźmiana, który tłumaczy trochę na emigracji trochę w kraju, czyli to jest dość powszechna sytuacja czy powtarzalna, którą będzie też obserwować w wieku dwudziestym tłumaczy wyrwany ze swojego środowiska, czyli człowiek wyrwany ze swojego środowiska próbuje zachować więź odnajdują się w przykładzie no i my warto chyba też kilka słów, więc powiedzieć o Wiktorii łosickiej atak w Interii rzeczniczka tak rzadko kto wie właśnie, że była taka pani my mieliśmy ogromne kłopoty żeby, dlaczego się dowiedzieć, ponieważ to jest taka dziewczyna, która wypływa, w którym momencie na takiej fali emancypacji Łodzi to znaczyło ma ambicję, żeby też wydawać serię też wydawać Szekspira to to jest właśnie pierwszy przekład próbowany na zresztą córką prezydenta miasta Łodzi, ale później znika i wydawało się, że różnica nie znajdziemy w ale w wyniku takiej absolutnie detektywistycznej pracy dowiedzieliśmy się od potomków, że i co było kluczem jak gdyby do rozebrania tej całej historii wyszła za morze inżyniera ze Świńca osie na Haiti i przeniosła się na Haiti, ale wtedy, kiedy to nazwisko zięć jest IPN, choć ja się pojawiło się w tych badaniach nagle otworzyła się cała perspektywa to znaczy ona żyła na Haiti wróciła z Haiti jej córką była Wanda ziem tyle piętnuje jest to jest w ogóle taka piękna historia bardzo mocnych kobiet to znaczy jej matki Rosicki, która bardzo aktywnie działała w Łodzi jej, która szuka swojego miejsca właśnie w tym świecie literackim, a później jest ona przed trzydziestką zaznaczyła, ale później na Haiti ona z wróciła właściwie Haiti z takim malutką taką książeczką opowieści z Haiti czy opowieści wręcz murzyńskie są spisane takiej czystce taka perełka polskiego kolonializmu tak jak dzisiaj opisała jest niesłychanie ciekawe, że czeka na Haiti prawda bo, bo tam mamy tak zaczęto podrzuciłem też kolega Romani z tą okazało się, że oczywiście w kulturze francuskiej tych tych wszystkich podań z Haiti jest mnóstwo natomiast to, że w biały jest jakąś kontynuację na gruncie polskim był akurat mniej znane, ale one też tłumaczyła później Wika SA i gdyby z patrzymy dotyczy jest to ewidentnie kobiet, które przy pewnych przeciwnościami próbuje szukać swojej drogi, która jest zupełnie nietypowa dla tamtych czasów tak żyć czasami nawet próbowałam kolegów namówić, aby ktoś zrobił takie studium tych 3 pań Rosicki to znaczy matki córki wnuczki, ponieważ toż to się układa pewną opowieść właśnie takiej szukania swojego miejsca przez sztukę też w społeczeństwie no dobrze, kto właściwie decydował kogo no bo mówimy o tłumacza i tłumaczka tu góry znamy, które znamy, bo zostały wydanie tak na teraz ktoś, kto decydował bo kto nam kształtuje tego myślenia o tłumacza Szekspira w Polsce ten rząd zawsze sprawa, że przez wydawców, a chyba, że tłumacz jest na tyle zamożny, że tłumaczy i sam wydaje to jest dość często w dziewiętnastym wieku bardzo wielu tłumaczy składał swoje tłumaczenia za to, że zostanie kilka gratisowe egzemplarzy, które rozda najbliższym znajomym to jest przypadek Tiger ta jest przypadek Koźmiana te jak znów powtarza się historia inwestował lig Peak w Wilnie, kiedy wydawał łowickiego i później spółka wydawca zainwestowała również pierwsze polskie wydanie tam, gdzie uzyskasz Koźmian Paszkowski to bardzo długo sprzedawali w końcu po obniżonej cenie jest w wiek wydaje się, że z ekonomicznego punktu widzenia wszyscy nigdy nie był też złotą żyłą złota i bardziej też radość tłumaczy samego faktu tłumaczenia była ważniejsza niż jakiekolwiek profity, które do nich nie trafiały, tym bardziej że tantiemy teatralny dziewiętnastym wieku absolutnie nie trafiały do tłumaczy, których cząstkowe przekłady były wykorzystywane w dobrze to o mamy taką sytuację przypomniał mi się, ale to trochę nie, a propos tak się wyraża nasze dzisiejsze rozmowy to przypomniało mi się, że jeszcze romantycy brali się za Szekspira, ale to chyba jest więcej romantyzmu z elementami Szekspira niż tłumaczenie Szekspira nowa to prawda mamy fragmenty Mickiewicza Słowackiego Norwida także wydawałoby się, że zresztą było takie oczekiwanie, że któryś z naszych wielkich poetów sięgnie po Szekspira to będzie ten prawdziwy Szekspir Krasińskich Basia trzymany bardziej z daleka od Szekspira jak mówił wprost, że tam nie ma tego, czego my szukamy znaczy Szekspir oczywiście był porywający dla romantyków po względem metafory i obrazowania to jest tam nie ma tej warstwy mistycznej, która zresztą widać jak słowacki przerabia Mickiewicza właśnie dopisuje takich wątków wątki tam jest przykład Makbeta pyta pierwsza scena, kiedy pojawiają się wiedźmy w przykładzie Słowackiego mamy 2 anioły, które zaczynają walczyć w grę w taki zupełnie apokaliptyczną scenerię czegoś takiego Szekspira nie znajdziemy te to jest przez daleką sugestie także wszystkie próby polskich romantyków one one są bardzo piękne, ale w wykładzie tak jak pan powiedział to są nasi romantycy dostatkiem motywy szekspirowskich powrócimy do naszej rozmowy po informacjach Radia TOK FM informację dziesiąty 40 państwa i moim gościem jest pani prof. Anna Cetera Włodarczyk z Instytutu anglistyki wydziału Neofilologii Uniwersytetu Warszawskiego and państwa i moim gościem jest pani prof. Anna Cetera Włodarczyk z Instytutu anglistyki wydziału Neofilologii Uniwersytetu Warszawskiego rozmawiamy o polskich przekładach Szekspira w dziewiętnastym wieku pod adresem Polski Szekspir kropkę UW grupka wg szybka PL znajdą państwo sylwetki tłumaczy tłumaczy, ale także te przykłady, które zostały wydane na jej oczywiście można jeszcze ściągnąć sobie też dostępna w sedesie praca właśnie polskie przekłady Szekspira dziewiętnastym wieku część pierwszej druga tak to prawda wybierze to są opowieści tłumacza i przykładach druga antologie no dobrze czy coś przy okazji udało odkryć komuś np. ktoś z słynął jako o tłumaczy wybitny tłumacz Szekspira okazało się, że właściwie dziś rocznie z komedią omyłek tak jest taki przypadek dla mnie jest taki absolutny skandal literatury polskiej też przypadek Jana pomorskiego jest tak dość dostojna edycja, ponieważ 10 przykładów w latach pięćdziesiątych wyszły razem z występami Jan został przepisany Józefowi com en Komorowskiemu także jest państwo sprawnym w katalogach zresztą w takich opisach nawet encyklopedycznych to właśnie to jest ten autor Józef Komorowski to jest postać znana z Paryża przyjaciel Słowackiego zaangażowany w no w tym druh Towiańskiego opóźni się z niego wycofywał, opisując zresztą taki bardzo dramatyczny sposób swoje uwikłanie także postać bardzo niestabilna bardzo namiętna zresztą żywot krótki i pełen wydarzeń i naprawdę trudno było doszukać się w tej biografii miejsca na Szekspira to jeszcze tak wydanego okazało się, że pomylono go z jego krewnym mianem Komorowskim człowiekiem urodzonym nieco wcześniej wykształconych na niemieckich uniwersytetach ostańce Zostań powstańcem, który do rzeczy to jest taka postać, której jest, jakby to to nie jest moje pole badawcze, ale ciągle nie mogę powstrzymać przed tym, żeby to biografia próbować konstruować, ponieważ on wrócił z Niemiec próbował pisać doktorat na Uniwersytecie warszawskim wybuchło powstanie po powstaniu wyprowadził się do prześladowań wiadomo, że prowadził tam badania archeologiczne i właściwie wiadomo dlaczego dopiero na początku 2001. wieku okazało się tam są bardzo istotne stanowisk archeologicznych rzeczywiście tam też coś odkrył, ale on nam wydał morświna znalazł rękopis, który wydał jako pierwszy tekst Andrzeja Morsztyna on nam również przetłumaczył 10 sztuk Szekspira i opatruje występami i jakby przez całe życie jak widać korespondencji martwił się tym losem męża z Paryża, który tak niestabilne nie wiadomo jak te jego żywot potoczy i przez jakąś przedziwną Ilonie to właśnie i Józio owi przypisano dzieło życia Jana pomorskiego teksty wyszły anonimowo w związku z tym dziewiętnastym wieku mówi się o pracy pana Komorowskiego i to doprowadziło do tego błędu, który pojawia się gdzieś na przełomie wieku tutaj no duży udział niestety Władysław Tarnawski Spiró który, jakby napisał cały rozdział na temat przykładów Józefa no i tak już zostało w tej chwili mamy do problemu, żeby ta odkręcić to dobrze opłacaną właściwie tyle tłumaczeń co nam to daje en, gdyż w takim ujęciu chronicznym cechy synchronicznym w jeździe to jest pytanie o to do czego były te tłumaczenia tym ludziom czy do czego one na tym, czego były im, ale do, czego też nam czy no bo zależy im im były potrzebne inaczej mogli pisać mogliby pisać do szuflady tak, ale oczywiście nadzieję na wydanie, ale też w takim poczuciu braterstwa taktu tak techniczne trudniła się, więc lider za co egzotycznej, ale to jest bardzo piękne doświadczenie ja i Szekspir tak świat szaleje wali się w gruzy, a ja robię coś co ma sensu oczywiście do tego jeszcze wierzy w to, że to ma sens dla kultury dla języka dla narodu sytuacji rozbiorów itd. także tam te wątki patriotyczne są bardzo silne, ale też takie emocje zaś wielka radość, która jest absolutnie powtarzalny motyw z tego, że mierzę się z Szekspirem znajduje to słowo uderza w punkt, że to jest ten moment tak najszczęśliwsze, że PiS tego ducha łowisk najszczęśliwsze momenty mojego życia to wtedy, kiedy znalazłem to słowo zrobi to wie to szef musiał ocenić w niej tak znacznie wcześniej jak Polski dla ZUS emocje znaczy, kiedy się wydaje, że to wybrzmiało, że to ma to tempo Toma to jest to znaczenie to jest tempo to jest melodia także jest to jest rada jest, zwłaszcza jeżeli spojrzymy na wyniki ekonomiczne to naprawdę trudno szukać jakichkolwiek innych ratyfikacji poza też na takim poczuciem dumy, ale ona nie przeszło dla tych tłumaczył zażycie czy większość tych tłumaczy niestety Ulrich Paszkowski nie doczekała ani sukcesu scenicznych nowość, bo tak naprawdę to wycofuję tak naprawdę wycofuje się z tego, jeżeli spojrzymy na, a początek wcale piąty jak trzeciego Romeoi Julii to właściwie, o co chodzi Romów dobrą sprawę, a chwilę mówi może być jeszcze zastanowi nie robi się zbyt niebezpiecznie dla zabawy to tutaj ta jest rozmachem prezentowane są właśnie 2001. wieku są w odróżnieniu od dość tych nie, ale tego właśnie spodziewamy na wszelkie rodzaje w Walencji przećwiczyliśmy już tak wiele sposobów, że w tej chwili wchodzimy w etap adaptacji także też wcześniej tak było, ale SD wydatek takiej Kawaleryjskiej przekład, który będzie oddawał absolutnie już emocje do SN współczesnej młodzieży to do tak to jest pewnie przyszłość tego przykładu, chociaż gdzieś to jest na granicy parodii prawda natomiast to te estetyki, które słyszeliśmy przykładach, które pan cytował to jest takie zmaganie się z tekstem Słowiński nie wiem czy pan zauważył to nie zdejmowane tak tak od lat próbuje tłumaczyć taki jak jest ustabilizowany w powiedzmy normy wiersza polskiego to jest rymowane, a jednocześnie muszę to nie udaje i pan bardzo pięknie dlatego nie wychwycił, ale pan nie mógł złapać rytmu i parę razy tańsze zatrzymał czytając to jakby szukając średnie już kilka i to jest dokładnie to co zarzucanych łowisk jemu z 1 strony to było tak wygładzone pod koniec mowa ne, a z drugiej strony rozchwiane w środku niej dymy gramatyczne nie dało się ustabilizować oddech czytając ta żyła w taki już bardzo wczesny postmodernizm połączony z rekonstrukcją może też przez nie wydaje był świadom tego jeszcze dalej były, a pozycję za 2000 lat epoka tak poza tym on chciał się z zmieścić w tym Penta mecze ambitnym, czyli i szukał wyraz 1 sylaba wciąż nie jest mąż wciąż idą już tego jest nadal wąż tak dobrze też Zdzisław grosz tak to można symetrycznie właśnie spełniać nowość, ale o kilometr rozmawialiśmy poza anteną to tylko tak wprowadza w naszych słuchaczy słuchaczki no dobrze po co po co nam tyle tłumaczeń czy też tylko dla ekspertów fachowców, którzy tam siedzą po, a Wiktoria to tu Józef tam co na to nie mam zdania w wszyscy szukamy jakiegoś pocieszenia i i to jest trochę także na wieczność jest w obie strony prawda i jak sobie odtwarzane te czasy przeszłe i te wszystkie tłumaczenia, że zaczynają funkcjonować jednocześnie, bo to też jest istotne, że w momencie, kiedy przychodzimy środowisko cyfrowe tworzymy taką 6, kiedy one istnieją jednocześnie taką szczególną wieczność tych przykładów to rzeczywiście daje, dopóki nie łączą serwerów np. ale jest w takie złudzenie obcowania ze wszystkimi tymi postaciami jednocześnie, bo niewątpliwie oprócz tego, że są te przykłady to tam są opowieści o ludziach te fakty są to opowieść pod to de facto są opowieści o ambicjach rozczarowanie banalna taka jak materia życia widzi pani przed oczami duszy swojej tak jest nie wiem Polski albo zjazd polskich tłumacz Szekspira wszystkie te postaci dziewiętnastego wieku spotykają się w 1 miejscu co by się działo tak docent, gdyby dziewiętnasty wiek sobie wyobrażano jak te będą bujać wszyscy panowie, którzy tłumaczyli rozprawiać o tym, który lepiej wybrały polskie ekwiwalent nie wiem czy się spotkają i jak to będzie ale, ale na pewno nasze obcowanie z przyszłością właśnie takie trochę profilowane, bo nie są teksty różnych ludzi na różne tematy, ale widzimy wiele podejść do tego samego tekstu tak, czyli w tym sposobie tłumaczenia Szekspira jest Szekspir my sami także myślę, że w ten sposób powstała pewna opowieść o epoce, kiedy dopełnimy mam nadzieję wkrótce wiekiem dwudziestym tyle ile możemy 2001. to to nieustanne takie te zapasy szyk z piwem, które idą przez wieki tak, bo dobrze się pies to jest taka autostrada komunikacyjna aktor my wchodzimy w ten dyskurs z dla Szekspira, ale dla tych co byli wcześniej usiłuje mówić tymi kryte posługiwać tymi górami tymi schematami chyba różnych regularnymi, żeby opowiadać o sobie także to wydaje się, że i jest ty taka istotna przestrzeń Note Poznania samych siebie też PiS to trochę taka bezpieczna, a brak bezpiecznych punkt odniesienia właśnie można mówić o sobie, a nie znają strony Szekspira, ale w momencie, kiedy nazwiemy to albo przyklejamy do gazetkę Szekspira to inaczej nas traktują może tra tania, ale też to co jest Szekspir to jest ta ogromna różnorodność opowieści UE to przecież on sam jest zbieraczem akty wszyscy wiemy, że właściwie być może wymyślił sam fabuły burzy to też nie jest do końca pewne natomiast on wypełnia tę historię pewno motywacją psychologiczną i kto jest niedookreślona i każdy wiek przynosi wyostrza TDT relacje także Nowy Wiśnicz tak jak robią próbował mówić o Szekspirze to jest inwencji na tych elementach takie myślenie tych w przestrzeni ludzkich emocji, którą ciągle na nowo odczytujemy i także dla mnie to jest taki język kultury europejskiej przez związki no dobrze przystał kilka minut jak był odbiór tych rzeczy dziewiętnastowiecznych tłumaczeń Szekspira rozejrzy mówiąc takiej liczbie tłumaczy poziom tejże różny w różny, ale też to ja chciałabym jakoś brzmieć jak wcześniej pesymistycznie, ale przyznaje się do tego, że życie miałam taki poczciwy, kiedy zamykaliśmy wiek dziewiętnasty takiego obejmującego smutku to znaczy wielkiego właśnie wysiłku, a jednocześnie poczucie, że ten w szwach chwała sława 8 przyszła pośmiertnie tak Paszkowski te to bardzo wielu z tych tłumaczy to są ludzie to śmiertelnie chorzy to jest mniej więcej 13 być 14 z nich to są ludzie, którzy ostatnie lata życia walczą z chorobą tłumaczą się wspiera też dość powszechne 1 czy jakby to takie taka próba znane na dania sensu tylko z dnia w swoim natomiast na pewno postacią, która miała satysfakcję ze swoich przykładów autor 1 przykładu możecie państwo znaliście Józef Szujski, który był tłumaczem, ale też był przede wszystkim reżyserem, który po prostu święcił triumfy na staczy krakowskiej wystawy o kolejne Szekspira trochę swoich przykładzie trochę montowane i on widział ten miał ten na natychmiastowe takie przełożenie tego co robi na scenę na aplauz publiczności większość pozostałych tłumaczy tłumaczy w odosobnieniu w często deszcz pada Syberia tak tak także, ale też generalnie trzeba sobie zdawać sprawę, że dziewiętnastowieczny 6 powiedziałem polskiego miejsca te to jesteś dość istotne że, o ile te nurty proletariackiej w samym powiedzmy życiorysie Szekspira one dwudziestym wieku będą miały znacznie większe znaczenie i Maciej będą też bardzo różni w wieku dziewiętnastym ta grupa de facto jest homogeniczna ta dziewiętnastowieczny Szekspir i jest dziełem polskiego ziemiaństwa w no tak oczywiście nowo rozumie, że polskie chłopstwo ma pewne Meyer rzecz przecież z branż nie znają angielskiego po drugie, brak dostępu do wydawców po trzecie też brak wolnego czasu, bo muszą zasuwać ziemiaństwa tak, ale np. jest pierwszy Polski tłumacz Szekspira, który przetłumaczy Tylka, a to właśnie kolejnych skandalach firma Krystyna Krze ma był wychowankiem Czartoryskich z Mazur, czyli dzieckiem spod chłopskiej strzechy, który niesłychanie zdolnym wysłali go do Anglii wrócił z przekładami Szekspira, w które w, kiedy wydawano dwudziestym wieku jego wspomnienia Anglii Szkocji zastąpiono przykładami dobrych, bo uznano, że nie wypada w tym w, żeby Europa jak już tutaj stosować kurs weźmy dobrego imienia pani profesor bardzo dziękuję bardzo, bardzo dzisiejsze spotkanie z dzisiejszą rozmowę pani prof. Anna Cetera Włodarczyk z Instytutu anglistyki wydziału Neofilologii Uniwersytetu Warszawskiego, bo państwa moim gościem Polski Szekspir Kopka UW grupka edu krok kpl tam znajdą państwo przekłady dziewiętnastowieczne i sylwetki autorów, ale mogą państwo także poszukać w prac zatytułowanych polskie przekłady Szekspira w dziewiętnastym wieku część pierwsza albo druga dziękuję dziękuję dać informację już za kilka minut o godzinie jedenastej po informacjach wracamy do programu off czarek Zwiń «

PODCASTY AUDYCJI: OFF CZAREK

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POPULARNE

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

Wszystkie audycje, kiedy chcesz! Teraz TOK FM Premium 30% taniej: podcastowe produkcje oryginalne, Radio TOK FM bez reklam i podcasty z audycji. Nie zwlekaj, słuchaj wygodniej!

KUP TERAZ

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA