Gorbaczow jak postać Tolkiena: chciał ocalić pierścień...

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

taka świat podgląd Agnieszka Lichnerowicz zapraszam państwa na świat podgląd, który zaczniemy od pożegnania czy jakiś refleksji o spuściźnie ostatniego przywódcy związku Radzieckiego Micha ile Gorbaczowa, który zmarł wczoraj w wieku 91 lat łączymy się w światopoglądzie dr Bartłomiejem Gajosem historykiem z centrum Miłoszewskiego dzień dobry dzień dobre długo można by rozmawiać, bo to oczywiście nie tylko opowieść o samym Gorbaczowa, ale też i w jego ojczyźnie, ale Rozwiń » też o naszym doświadczeniu, więc subiektywnie wybierzmy kilka wątków i pierwszy, który ja chciałam zaproponować to jest taka refleksja, która pojawia się wydaje mi się z wielu z tych tekstów po wczorajszej śmierci Gorbaczowa, czyli refleksja o roli jednostki to znaczy na ile właśnie, a Gorbaczow był jednym z najważniejszych jak mówią polityków w dwudziestym wieku czy przywódców dwudziestym wieku, które właśnie przyczynił się do takiego kontrolowanego pokojowego przejmie początkowo upadku związku Radzieckiego na ile płyną z jakąś po prostu ów z rzeką wydarzeń na ile był dobrym przywódcą, a na ile właśnie nie nadawał się nie poradził sobie z zarządzaniem tak wielkiego imperium plan jeśli oceniać jego przywództwo temu powiedział, że to jest największy paradoks dwudziestego wieku po willi on dla mnie zawsze kojarzył się z postacią władcy pierścieni Golluma, który chciał zniszczyć pierścień władzy chciał go chciał przepraszam uratować, a de facto zniszczą i to samo się stało z ZSRR, bo intencja Gorbaczowa była tak, aby ten ZSRR i zatrzymać natomiast jeśli chodzi o tę rolę i jednostki to myślę, że ku kluczowych kwestii Gorbaczowa jest to, że teoretycznie system aktu, w którym on robił karierę od szczebla Komsomołu przez o obwodach w komitet partyjny w Stawropolu no nie powinien wyprodukować takiego wolno myśliciela, a jednak jego osobiste doświadczenia i przede wszystkim doświadczenie tego, że jego dwoje dziadków przeszło przez wielki terror wujek ciotka zginęli w trakcie wielkiego głodu to jest chłopskie życie, bo przecież w Łodzi z chłopskiej rodziny on nie przeszedł przez wojsko, bo od bardzo szybko poszedł na studia na moskiewski państwowy Uniwersytet doświadczenie też tego co do świata co było powszechne wśród chłopów to znaczy brak możliwości przemieszczania się druga wojna światowa głód po tej drugiej wojnie światowej to wszystko, kiedy czytał lektury klasyków komunizmu w tym wszystkim Lenina, którego traktował jako rzeczywistą jej, który był takim dla niego wielkim idolem inspiracją do wszystkich reform to wszystko sprawiło, że ten człowiek zdecydował się Wypych zmieszczą tamy burzyć tę tamę wypuścić tę rzekę, której potem nie powstanie nie był w stanie opanować i gdyby nie on patrząc na tych członków politbiura, którzy pozostali w osiemdziesiątym piątym roku to przypuszczam, że ten związek sowiecki jeszcze dogorywał dość długo, a sam Gorbaczow uruchomił proces, którego nikt na pewno sam się nie spodziewał, że będzie oś miał taką skalę na jak to jest użył pan słowa wolną myśliciel tak przyznam, że mi trochę zazgrzytało w głowę jak to możliwe zatem, że ten biurokratyczny autorytarny system no właśnie dopuścił kogoś takiego na sam szczyt no to jest kwestia tego w jaki sposób zrobił swoją karierę i może ona dotyczy nie powiem, że on zachował wiele takich powiedziałbym typowych odruchów partyjnych no bo przeszedł był w stanie był w stanie grać do tego stopnia, że 1 ze swoich wystąpień bardzo chwalił Leonida Breżniewa jego wielką twórczość pisarską LG wyraźnie w wielkim pisarzem był, aby potem z wybranych dzieł Gorbaczowa drukowanych po latach to usuwać, a więc to był człowiek, który z przed tekturę partyjne zdając sobie sprawę z tego jak to wszystko wygląda na poszedł na wiele kompromisów zgniłych kompromisów dzisiejszy perspektywę by potem ten system od osiemdziesiątego piątego roku zaczął bardzo powoli reformować, ale to jest to to było jednak, że tak powiem 1 strona medalu druga strona medalu była taka, że w tym systemie po prostu już wówczas nie dało żyć to znaczy to jest system, którym mamy 20% około 20% budżetu idzie na zbrojenia 30% szpitali nie ma dostępu do Wodociągów system, który w osiemdziesiątym dziewiątym roku ma tylko 99 do 789 proc codziennego użytku takich codziennych, które każdy konsument chciałby mieć u siebie w domu 11% jest jedynie dostępnych i ten system, który przede wszystkim wali się też z tego powodu, że spada cena ropy to znaczy siedemdziesiąty dziewiąty jeśli Europa kosztował 36USD za baryłkę po osiemdziesiątym szóstym, czyli już rok po tym, jak Gorbaczow zostaje sekretarzem generalnym koszt 14,5USD on po prostu musiał coś zrobić, bo widział jak fatalnym stanie wszystko wygląda, ale jeszcze tak, próbując uchwycić ten właśnie element wpływu jednostki rozumiem, że mówi pan że, gdyby nie był on, a ktoś inny z tego szczytu NATO mógłby rozumiem zareagować jakoś bardziej agresywnie nostalgicznie i próbować jednak te tt wezbrana rzeka z koniecznych zmian zatrzymywać tak jak najbardziej się z tym oszustem zmalał to znaczy jego taki największy przeciwnik policzył, że jego Religa ciął w osiemdziesiątym dziewiątym roku, czyli mamy już pieriestrojka mamy skoro nie mamy mamy perspektywę tego, że system się bardzo znacząco zmieni do tego stopnia, że pojawi się pluralizm jest w ogóle słowo, które Gorbaczow języka rosyjskiego wprowadza wtedy zostaje ono jest powszechnie używane on też liga wciąż inspiruje list takiej nieznanej naukowczyni Chyliński z chemicznie przepraszam z Lenin g, w którym ta krytykuje bardzo silne Gorbaczowa za to, że on de facto prowadzi do naczyń zdradza wszelkie ideały, których nas wychowano, więc on cały czas zmagał się z tymi twardogłowy nie był w stanie ich opanować i jednocześnie nie był w stanie stworzyć też własnej partii, licząc na to, że część, jaka część partii komunistycznej pozostanie im w gruncie rzeczy to jest chyba ten ten ten to rzeczywiście najmocniej pomylił to znaczy, że Gorbaczow był budowniczym imperium, a w mojej ocenie przegrał z budowniczymi narodu to znaczy przegrał Borysa Jelcyna, który w końcu powiedział, że Rosja nie będzie niosła na sobie brzemienia tego imperium brzemienia rozumianego jako te dawne Republiki ich chce pozostawić Republiki poza granicami Rosji przede wszystkim Azję centralną Kaukaz, a jednocześnie bardzo chętnie zachowała Republiki inne słowiańskie ją sowieckie białoruskie ukraińskie, ale wiem jak to wszystko skończył właśnie przejdźmy do tych ostatnich lat czy miesięcy nawet taki był dwuznaczny rozumiem stosunek Gorbaczowa do obecnej wierchuszki kremlowski do do rządu Władimira Putina i ja bym powiedziała tak rozumiem, ale proszę poprawić można było go nazwać właśnie kim bezkrwawy imperialistów to znaczy kimś, kto ciągle miał taki inną rosyjską imperialistycznym pogląd na bliską zagranicę, ale kimś, kto jednocześnie bardzo się oburzał i brzydził wojną jak najbardziej to znaczy ja bym podsumował jego wizję ZSRR tamten tam jego wymarzoną wizję, bo przecież cały czas chciał wierzył w to, że ZSRR zostanie podsumował takie także takim takim łomotem rząd wierzył w siłę przykładu nie przypłacił to znaczy on chciał ZSRR zreformować c na miarę Socjaldemokracji z system demokracji to najlepiej skandynawskiej, a tym był absolutnie zafascynowany siłę używał oczywiście politycznie nad nim, a wisi ta odpowiedzialność za ofiary Wilna BBC w Ałmaty i o o tym o tym należy oczywiście pamiętać, ale ogólnie to wszystko wszystko, zbierając to był człowiek, który w ostatnim czasie bronił swojej biografii mając świadomość tego, że w Rosji jest mówiąc delikatnie dyplomatycznie nielubiany i odczytuje jego wypowiedzi na temat Krymu oznaczą uznał, że aneksja Krymu była sprawiedliwością dziejową ja ja widzę to trochę tak rząd starał się bronić swej własnej biografii wewnątrz, ale po części też jak sądzę był też tym rosyjskim Ukraińca, bo przecież ukraińskie korzenie, który nie wyobraża sobie nie wyobrażał sobie od dzielności Ukrainy od Rosji uważa, że te 2 kraje powinny pozostać jakieś bliskiej bliskich relacjach coś co dzisiaj dla nas oczywiście absolutnie nie wyobrażam ciekawe jest to oczywiście to, że mam wrażenie tak na gorąco komentuje, więc czy próbuje zrozumieć proszę mi poprawić, że właśnie z 1 strony no w Ukrainie nie ma jakiegoś wielkiego sentymentu 1 tak już najbardziej brutalnie mówiąc na jedno 1 syna z perspektywy imperialną mniej takie jak mówił ta aneksję Krymu była po jego myśli pamięta się też o śmierci Wasyl Stus wielkiego ukraińskiego poety osiemdziesiątym piątym roku jeszcze w łagrze w Rosji oczywiście za rozmontowanie imperium dopuszczenie do rozmontowania imperium Radzieckiego też niezbyt ciepło się dużo o nim mówiło w ostatnich latach na Zachodzie jest chyba tak myślę dzisiaj wspominane jednak dosyć tak ciepło z uznaniem właśnie, że pomógł zakończyć zimną wojnę nie jak w Polsce by tę pamięć pan podsumował albo od siebie jakoś podsumował to właśnie jego dziedzictwo nie widziałem sporo wpisów jakiś takich komentarzy, że powinniśmy dać mu jakiś sposób wdzięczni za to, że w Polsce w Polsce przeszły przemianę relatywnie bez krwawą natomiast mam pewien z tym problem, bo rzeczywiście moglibyśmy być mu wdzięczny, gdyby takie były jego intencje to znaczy, żeby ten ZSRR upadł a, a to trochę produkt uboczny jego jego politycznych jego politycznych decyzji natomiast wydaje się, że to co jest to co kluczowe to znaczy jestem w stanie sobie wyobrazić sytuację że, gdyby Gorbaczow poszedł bardzo mocno i radykalnie stłumił ewentualne próby wybicia się na niepodległość republik bałtyckich Ukrainy Białorusi to mogłoby posłużyć jako pewien przykład dla innych liderów bloku komunistycznego i to oczywiście, gdy biologia, ale jestem w stanie sobie wyobrazić, że dla niewiedzy pory 34czerwca by się nie odbyły i byłoby to ten system komunistyczny w jaki sposób dogorywał przekształcą się w inny sposób to jeszcze dodam opinię człowieka, którego znam bardzo szanuje, czyli Dimitrija mu uratować noblisty naczelnego nowej gazety i Europa się teraz tak nazywa, a który uznał, że Gorbaczow tak, że podarował światu 30 lat pokoju nie dostaniemy już kolejnego takiego prezentu jakoś Hiszpan po są czy nie 3030 lat tylko należy wybór narodów uwolnił więźniów politycznych zatrzymał wojnę i na pewno na pewno doceniam to, że Gorbaczow, kiedy przebrał to był w stanie obejść tez bez żadnych bez żadnych protestów bez żadnych zamachów i to myślę to myślę pokazało pokazało jego umorzenie polityczną wielkość, ale na pewno taką moc o taką ludzką, a ludzką wielkość bardzo dziękuję za rozmowę to wspomnienie dr Bartłomiej Gaj z centrum Mierosławskiego był państwa gościem wspominaliśmy zmarłego wczoraj Michaiła Gorbaczowa informacja taka świat podgląd Zwiń «

Gorbaczow jak postać Tolkiena: chciał ocalić pierścień...

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: ŚWIATOPODGLĄD

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 17:00

Najnowsze Podcasty

Praca zdalna w świetle nowych przepisów. Które regulacje budzą najwięcej wątpliwości?

Urodzinowa Iga Świątek

Co może jeszcze UE wobec Polski i Węgier? [Buras]

Polska czempionem nierówności w UE - 1 proc. coraz bogatszy [nowe badanie]

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL