Co pozostało z wraku Titanica? Wyprawy na dno w poszukiwaniu przeszłości

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Maciej Zakrocki przedstawia dobry wieczór w czwartek 1września wydaje się, że ta data budzi żadnych innych skojarzeń, a co za tym idzie w czwartkowy wieczór poświęcony na historię świata dziś powinien nawiązywać do wybuchu drugiej wojny światowej jestem pewien, że wielu słuchaczy, którzy znają moje zainteresowania produkcję z czasów jeszcze telewizyjnych, ale też w radiu TOK FM doskonale wie, że to temat, którego nigdy nie zlekceważyłem sądzę, żeby było i jest Rozwiń » wręcz przeciwnie także wczoraj audycje poświęciłem postawą społeczeństwa polskiego tuż przed wybuchem wojny, próbując znaleźć odpowiedź na pytanie czy zdawano sobie sprawę z nadciągającej katastrofy musiałem zacząć od tego wyjaśnienia by nie było wątpliwości, że rocznicy 1września o oznaczeniu tej daty dla naszych dziejów pamiętam od razu dodam, że ten temat dzisiaj się pojawi, choć nieco innym niż zazwyczaj w kontekście postanowiłem dzisiaj wybrać kalendarium 1września 1985 roku tego dnia ekipa amerykańskiego oceanograf dr. Roberta Ballarda odnalazła wrak Titanica chyba najsłynniejszy statek świata zatonął w nocy z czternastego 15kwietnia 1912 roku o skarbach na jego pokładzie krążyły legendy stąd przez dekady było wielu śmiałków, którzy chcieli znaleźć wrak wydobyć z niego wszystko co CNT warto od razu powiedzieć że, gdy w końcu udało się doktorowi bardowi po 73 latach od zatonięcia Titanica on sam uważał, że wszystko powinna pozostać na dnie oceanu chociażby, dlatego że resztki statku były przecież grobem blisko 1500 osób historia Titanica jest dość dobrze znana napisano na ten temat wiele tomów powstało wiele filmów dokumentalnych, ale słynna fabuła skejtów Winslet Leonardo di Caprio w rolach głównych w wielu muzeach świata miały miejsce wystawy poświęcone tej dramatycznej historii wzbogacone przez przedmioty wydobyte jednak z wraku sam byłem na takiej wystawie kamerą w londyńskim Marica z jej, gdy ja robiłem prosty film dokumentalny o tej historii powstało też wiele mitów o przyczynach zatonięcia niezatapialnego statku poważni ludzie przeprowadzili wiele badań analiz, a jednak chce jakiś czas pojawiają się w tej sprawie nowe wątki spróbuje zebrać się dla nas pan Krzysztof Mędrala członek British Titanic albo może ta Titanic Society i Miss Thai tanich Society pasjonat historii Titanica samo odnalezienie wraku było dużym sukcesem nauki myśli technicznej konstruktorów bezzałogowego okrętu podwodnego art, który przeczesywał dno oceanu na dużej głębokości dało to nowe możliwości do dalszych prac, ale też do poszukiwań wielu innych jednostek i tu wraca wspomniany wątek drugiej wojny światowej w naszym Bałtyku znajduje się mnóstwo wraków w tym właśnie z lat wojny niektóre też są cmentarzami tysięcy osób, gdy wspomnieć tylko Goi czy Wilhelm Gustloff, ale niektóre zatonęły Stanami substancji trujących i co chwilę ożywa dyskusja czy nie najwyższy czas, aby coś z tym zrobić i usunąć zagrożenie gigantyczną katastrofą ekologiczną co wiemy o tych brakach czy wszystkie są zlokalizowane czy rzeczywiście są groźne o tym opowie nam pan Artur Brzóska archeolog podwodny z wydziału archeologii Uniwersytetu Warszawskiego myślę, że to bardzo ciekawe ważne tematy stąd liczę, że spędzą państwo fascynujące 50 minut na podróż do przeszłości z odniesieniami do dzisiaj zapraszam Maciej Zakrocki przedstawia ono jest już z nami zapowiadany pan Krzysztof Mędrala członek British Titanic Society z miejsca Titanic Society po asie nad jak rozumiem historycy technika dobry wieczór no wiesz no wiecie pan dobrze wiecie państwo no ba, ponieważ dzisiaj spotkaliśmy się w związku z rocznicą odnalezienia wraku przez dr barda to może nie, opowiadając z właściwie całej historii budowy statku pro potem potem jego wypłynięcia itd. nie będziemy opisywać dość znana historia, ale no musimy odpowiedzieć jednak na pytania przynajmniej pana poproszę o podanie swojej w rozumieniu pana najbardziej przekonującej wersji, dlaczego doszło do zatonięcia Titanica takiej wersji na przestrzeni kilkudziesięciu las kwestionowana 100 lat jest wiele, ponieważ zatonięcie Titanica bardzo spektakularne wydarzenie z 1912 roku już wkrótce po katastrofie zaczęło generować różne teorie teoria i na spiskowe i różne zeznania świadków tragedii, które aż czasami nie były wykluczające się wzajemnie to spowodowało, że dzisiaj mówimy o wielu różnych powodach zatonięcia Titanica, ale nie da się ukryć tym najbardziej zasadniczym ten najbardziej zgodnym z prawdą historyczną jest po prostu niefortunny zbieg okoliczności wielu różnych aspektów, które nałożyły się na siebie i stosowały tam jeszcze szli upadek statku górą do to jest jedyny i głównie pod tak naprawdę całej tej katastrofy, która miała miejsce pamiętnej nocy z czternastego 15kwietnia 1912 roku na jak pan mówi właśnie tych kilku kół sprawach, które się jako zbiegły i dlatego tak doszło nieszczęśliwie do tego do tego wypadku katastrofy no to ostatnio u teorię, jaką ja znalazłem, przygotowując się naszego spotkania ona pochodzi z 2017 roku irlandzki dziennikarz Malone i twierdzi, że doszło do pożaru, który miał miejsce jeszcze przed wypłynięciem Titanica i że to było w jednej z kotłowni i że ten ogień został dość późno zauważony tam nagrzanie doszło do 1000 °C no i w związku z tym Stal w tej części statku, a dokładniej wytrzymałość po tym zdarzeniu zmniejszyła się oko 75% no i dlatego jak potem w to miejsce, a czy statek uderzył w tym miejscem górę lodową to ta nota konstrukcja prawda ten kadłub nie wytrzymał no i dowodem na ten pożar miały być jakieś ślady, które były widoczne i on znalazł zdjęcia pokazujące jak wielkie czarne plamy i ilustrujące to ten ślad po pożarze to potem było podobno zamalowane, żeby właśnie pasażerowie wsiadający na statek nie widzieli, że tam się coś złego działo co to jest już rozmawiałem z przyjemnością się wniosek właśnie tej teorii ponieważ, ponieważ ma to trochę wasze innym okiem na sam Malone, który jest autorem tej teorii jesteś moim wieloletnim przyjacielem i znamy się w nie dziś, więc też mogliśmy sobie osobiście na ten temat porozmawiać na przestrzeli kilku kolejnych, które wydarzyły się od tamtego roku, w którym ta jest stosowana my niestety, ale wielu innych ekspertów i znawców tematu nie zgodziło się z Senatem w kontekście tej teorii, dlaczego pierwsza, kiedy popatrzyli byśmy na profil statku i na tym profilu statku wyznaczyli sobie miejsce picie ten pożar miał mieć miał fizycznie mieć miejsca to, porównując z miejscem, w którym statek uderzył w górę lodową to są 2 różne miejsca absolutnie po drugie, o ten szalejący pożar to jest to jest też takie sformułowanie, które jest związana czasami starymi błędami tłumaczy no bo tłumaczy języków na języki i potem okazuje się, że wzrasta również dramaturga tych sformułowań prawda jest taka, że w składzie mają w sobie rybie prawda ona z każdym rokiem Rybak opowiada, jaką rozłożyły jest coraz większe coraz większe tak to jest oczywiście mówiło się o tym, że na składzie Wedla przy Bolek ach, Titanica tam na dole pod pokładem, a ta faktycznie była taka sytuacja akcie był tlący się węgiel to było absolutnie naturalne zjawisko zdarzało się na również wielu innych Stanka proszę pamiętać, że w tamtych czasach podstawowym napędem takiego dużego liniowca pasażerskiego napęd parowy i siłą rzeczy taki były wypełnione węglem czasami dochodziło do takiego zjawiska sam zachód i tak będzie faktycznie mógł się długa licz to nie był taki pożar szalejący jak sobie wyobrażamy wielkimi językami ognia natomiast też jak później porównano zeznania różnych osób pracujących na Titanicu ten tlący się węgiel tak naprawdę został już wygaszony na bardzo istotny czas przed samym momentem zderzania się z górą lodową to jest druga sprawa trzecia jest taka, że to odkrycie Senat na salony było związane z innym odkryciem mianowicie wtedy na jednej z aukcji, a bardzo znanego brytyjskiego domu aukcyjnego pojawi się albo albo zdjęć, które były wykonane czytelnikowi, ale też siostrzane mostach z siostrzanej na scenie Piccoli chwila, kiedy te stawki były nowe opuszczały stocznie i na jednym z tych zdjęć było widać smugę sługę na poszyciu stalowym statku, która wg, ale wg Senna Malone miała być odzwierciedleniem tego właśnie już wówczas szalejącego pożaru no i oczywiście statek musiał mieć już węgiel są, ale tak naprawdę to ten węgiel i usług jest istotnie doładowany dopiero z otwartą smugi na kadłubie, które oczywiście są widoczne na tych zdjęciach, które mogą budzić wyobraźnie i budzić różne teorie spiskowe tak naprawdę są widoczne również na zdjęciach o nim pika na zdjęciach Titanica innych ujęciach to czasami jest pewna gra światła czasami jest to kwestia wywołania zdjęć czasami jest to kwestia nawet nierówno położonej farby taki malowany wówczas bardzo często nawet niejednokrotnie w porcie po przepłynięciu statek miał odświeża chaos po Włocha, ponieważ np. wynikały z tego, że te w nowych statkach chata szybko chodziła wskutek fal prądu Morskiego, ale też nie ukrywam widoczny czasami faktycznie ślady węgla, który w, które ładowano przez specjalne otwory znajdujące się w ustach tego startu i po prostu to wszystko wyglądało nieestetycznie jest taka, ale też u, a o wierzeniach kadłuba miały miejsce bardzo często i ani tym się takich zdjęć nie przywiązywał także na 1 zdjęć ta Smuga jest na innym nie ma na innym widzimy z kolei kilka innych smog w innych miejscach na dobrze to ta jak mówią ostatnia teoria, którą znalazłem w 2017 roku jest pana zdaniem już podważona wcześniejsza, że to sprawa i nitów, które opuściły, bo te płyty metalowe, z których robiono kadłub właśnie były już szczepione takimi mitami no właśnie część z nich puściła no i nastąpił prawda przecież woda dostała statek utonął no i na pytania ale dlaczego akurat tak się stało w no to są tutaj 2 wytłumaczenia pierwsza taka że ci, którzy dzień i którzy ni to wali te blachy bardzo się spieszyli, ponieważ no pracowali można by powiedzieć na akord i wiedzieli, że wkrótce pojawią się ratownicy hydrauliczne, które mają ich zastąpić w związku z tym chcieli jak najwięcej, zanim się dni rolnicy hydrauliczne pojawią tej pracy wykonać no i w, więc zrobili to niedbale oprócz tego, żeby szybciej im to szło to podobno jakoś dogadali, że kowale, którzy i, którzy szykowali nity zaczęli robić bardziej miękkiej Stali no, żeby po prostu one łatwiejsze były do zakuwania, aby ci rolnicy mogli więcej ich tam właśnie na więcej techniki wykonać przy okazji więcej zarobić no i jak uderzy statek górę lodową niska temperatura wody wiadomo nity puściły statek zatonął dobra teoria jest teoria, która masą miecze Prady, dlatego że nity, które używane wówczas włączeniu szła w Stali były oczywiście stalowe, ale po to, aby właśnie można było je nieco łatwiej rozbijać młotami ustronne to do ich struktury Artur materiału, z którego wykonane wydawany szlak z ust odpad technologiczny, który powodował, że Asta była nieco bardziej podatne na na uderzenia my wyobrażamy sobie 2 łaty Stali FAA Stali, które się połączy ze sobą liter to proszę sobie wyobrazić, że do tego potrzeba 4 osób, ponieważ te opłaty stałe na nałożone nasze mają wcześniej przygotowaną przygotowany otwór, który nachodzi na siebie ten od musi być wypełnione mitem jest pierwsza osoba, która takie nic podgrzewa do czerwoności druga wkłada w ten otwór w specjalnym przysmakiem następnie kolejny kolejny pracownik stoczni trzyma ten niedzielny czwarty rozbija go ręcznie wielkim młotem z drugiej strony faktycznie to było bardzo ciężka bardzo wymagająca fizycznie praca dzień pracy był też bardzo długi i waśnie robotnikom zależało na tym, żeby zrobić, żeby wykonać swoje prace jak najwięcej natomiast to jest taka prawda połowiczna, ponieważ tak naprawdę wtedy już wspomagał te działania takie inne urządzenia, która łatwiej ten przewija Ka ręczna praca była wykonywana w takich miejscach, gdzie Milczarka, tudzież to różnica nie mogła się dostać natomiast tutaj mamy mamy taką sytuację, gdzie rok wcześniej w 1911 roku stocznię opuszcza Olimpic, czyli siostrzana jednostka Titanica, które szpital jest można powiedzieć taką ulepszoną kopią i kiedy budowano replika Titanica budowane w testach wspólnie na obu pochylnia która, która stały stoczni hale ten po Belfaście i ci sami robotnicy z tych samych materiałów dokładnie z tych samych materiałów budowali statki Olimpic miał niezwykle udaną karierę przez ponad 20 kilka lat służył od 1911 roku do 1935, gdzie zakończy służbę pełnią c ostatnią w pełni sprawnym, ale już po prostu też trochę zużyty, więc ta sama Stali też żadnej tym nie opuszczały mówiąc żarze nikt nie postawa absolutnie ręce, więc poszukiwano bardzo wielu powodów, dla których Totalizator mówiono np. że Góra lodowa rozdarła prawie stumetrowy stumetrowy otwór w kadłubie statku dlatego statek poszedł na no tak naprawdę różne ekspertyzy badania wykazały że, że to nieprawda, że Góra lodowa, która ostatnio się otarł, a my i oczywiście ta Góra kilkadziesiąt metrów kadłuba również taran to okazało się, że tak naprawdę doszło do bardzo dużej ilości rozszczelnienie tych płyt stalowych łączonych przez nich te i dlatego właśnie z tej niejednego wielkiego otworu tylko bardzo wielu małych roszczeń tych płyt, więc tak naprawdę mówiono o tym to pewnie dlatego nity też istnieją inne badanie tych płyt stalowych nitów wraku wykazało, że wiele główek techników było obcięty ale, toteż jest prawdopodobnie dlatego obciętych, ponieważ ludzie urwał stan górale dawało, które statek uderzył w uchwale jest też taka półka dlatego się wielu miejscach palca, a w szczególności właśnie pod linią te warto wiele mitów, które łączyły płaty Stali nie miał klasycznie wystających główek, które przypomina koło kuli w tylko było już o cie tych technologicznie właśnie po to, aby nie zwiększać oporów w wodzie całe kostka taka technika to tam miliony Thomas Andrews główny konstruktor starszy projektant mówił bodajże około 3 000 000 mitów, które tam może ta akcja została także było na radę wiele nie hasłami zmian w takim razie muszę Wej słowo, bo trochę musimy Sopot ganiać no tak jak pożar chyba nie nigdy może trochę, ale też nie do końca to naprawdę ten niezatapialny statek dlatego zatonął, że po prostu uderzy w tę górę taki banalny powód ja bym podsumował to kilku takich punktach oczywiście, że przyczyną było leżenie górę lodową i to, o czym mówiliśmy przed chwilą natomiast, dlaczego nastąpiło takie wydarzenie po pierwsze po pierwsze warunki pogodowe, które panowały wtedy właśnie tutaj na czternastego na 15kwietnia były bardzo specyficzne po pierwsze, była bez księżycowa noc w związku z tym nie było światła takiego naturalnego z nieba, które oświetlało by np. zbliżająca się góralom, jaką górze lodowej mówi po drugie, może, która jest czasami niezwykle zburzone i i hale bardzo intensywnie widoczne wówczas u podnóża góry lodowej byłyby również, że do zaobserwowania, ale akurat to nad morze gładkie jak lustro w związku z tym nawet obserwatorzy bociany w mieście mieli utrudnione zadanie, ponieważ nie mogli tak chwali dostrzegł rozwijający się urodą po trzecie Góra lodowa w naszym wyobrażeniu najczęściej jest biała, a tutaj mamy taką sytuację cie czasami dochodzi do takich zjawisk, kiedy Góral zdoła jako fragment no można mieć taki o jest jest zamrożona woda, która obraca żelu do góry ten wówczas taka odwrócona Góra lodowa przybiera barwę oceanu szczególnie w nocy tego po prostu nie widać ja chciałem taką odwróconą Góra do, która właściwie jest bardzo trudna warto czasami do wyłapania w ciągu dnia dopiero w nocy mówiono np. też, że ci obserwatorzy naczelnicy nie mieli lornetki pewnie dlatego Titanic w porę nie Rado też jest nieprawda, dlatego że oczywiście posiadanie lornetek w środku nocy zależało bardzo pole widzenia i w zasadzie nic by nie dało w tej kwestii było wiadomo oczywiście, że trasa rejsu przebiega się spora pola w ogóle dla urlopowych, które odrywają się wówczas marcu kwietniu od tych lodowców znajdujących się nieco bardziej na północ dryfują na południe, stawiając się, więc Titanic otrzymał wiele różnych ostrzeżeń natomiast niektóre statki miały zwyczaj zatrzymywania się na noc tutaj Titanic nie zatrzymał się na nos te mając nadzieję morza, że to naturalne zjawisko przyrodnicze, która występuje jakoś specjalnie statkowi nie zagrozi także mieliśmy tutaj tak naprawdę szereg bardzo wiele już wielu różnych wizja konieczności uzależnienia jest ta się pochwały obraz tej 1 godzinie tego 1 dnia, czyli nie klątwa też egipskiej mumii nie absolutnie zemsta pana Boga, bo ktoś tam się ośmielił napisać na kadłubie, że nawet pan Bóg by nie zatopił tego statku pan chciał udowodnić, że jednak potrafi to zostawiamy, choć tam oczywiście jakieś elementy wojny religijne mogły się odbywać jak sobie uświadomimy że, że taka wojna w Irlandii się toczyła pewnie również między pracownikami stoczni w teraz w wracających do tego momentu no tak jak podziałem, który spowodował dzisiaj o tym rozmawiamy i w jakim stopniu znalezienie tego wraku przez ballada no właściwie z tego co pan powiedział można powiedzieć po odrzuciła wszystkie niespotykane teorie, bo można było teraz już temu przyjrzeć zobaczyć nie tylko na samym dnie, ale również i na fragmentach wyciągniętych z tego dna czy poza tym, że to było niezwykłe, że Bala znalazł ten statek to to właśnie to znalezisko pozwala w jak najbardziej przybliżony sposób określić przyczyny tej katastrofy na pewno bardzo istotnym elementem, który pojawi się w tym nowym rozdziale historykami karty historii współczesnej, która rozpoczęła się właśnie 1września syn 1005. roku, kiedy odkryto wrak okazało się, że no właśnie, że Titanic zatonął wielu częściach, że Titanic przełamał tonąc, a zeznania, które przyjęto i zeznaniach, które zresztą zgodnie z taką kulturą tradycją zamierza w tej kwestii najwyższej rangi ocalone Emu ocalone mu oficerowi niektóre osoby znaleźli tam szacował całość niektóre ostro o osoby nie były stałym świadkami tych wszystkich wydarzeniem, a tutaj nagle się okazuje, że kiedy, kiedy wrak zostaje odkryto widzimy jak no fantastycznie zachowane sekcję jazzową oczywiście fantastycznie jak można wyobrazić po 76, ale w, a z drugiej strony kilkaset metrów dalej jest część ruchowa, która jest poszarpana zniszczona właściwie można powiedzieć osadzona przez ciśnienie wody w trakcie tonie cięcia wieś to przede wszystkim potwierdziło to teoria wówczas Titanic zatonął w niejako 1 całość po drugie, jak ta sekcja dziobowa, która jest dzisiaj najczęściej fotografowaną częścią wraku jej bardzo duża część spoczywa pod piaskiem, więc nikt gołym okiem nie był w stanie ocenić tego, jakie tak naprawdę ta Góra lodowa wykonała już podania fizycznie wyglądają rozszczelnione płaty Stali, o których wspominaliśmy wcześniej tak wiele innych różnych kwestii np. można było potwierdzić to, jakie komendy wydane jako ostatni raz Czytelników, ponieważ na mostku kapitańskim znajdowały się urządzenia oryginalnie na mostku kapitańskim urządzenia znane, ale chamy maszynowym te paragrafy w trakcie tonięcia faktu tego mostu zostały zmiecione, ale znaleziono je w piasku wśród wielu zresztą wspaniały przedmiotów, które są innym stanie tematem tak próbowano czytać w tych targach maszynowych nasz pan właśnie czy stawek stało, kiedy tonął czy silniki wyłączone czy włączone staraj to oczywiście wielkie pole dla różnych historyków ekspertów, którzy potem w kolejnych ekspedycjach mogłam kolejne części Taku, ale też wydobywać wspaniałe przedmioty z tego całego pola szczątków, które też dała nam przeogromną wiedzę o pasażerach o tym jak wyglądało życie na pokładzie to wszystko jest taką puszką z puszczą History, która została zamknięta wtedy 1912 roku otworzona 73 lata później, więc tak naprawdę bardzo dużo dowie dowiedzieliśmy się o o tylne jak pasażerowie pytam funkcjonowali jak mieli marzenia aspiracje jak ubrany, jakiej muzyki słuchali wszystko co nasze znajdziemy w bagażu osobistym o czyimś po tylu latach bardzo duży potrafią o sobie powiedzieć no to już zupełnie na koniec z tak taki minutowe podsumowanie no bo z pana ostatnich zdań wnioskuję że, że to dobrze się stało, że te rzeczy zostały wyciągnięte tymczasem jak wiemy toczył się spór nawet była Polska piosenka prawda zostawcie Titanica nie wyciągajcie go tam ciągle gra muzyka chodzi o to, że jest po prostu grobowiec 1500 osób dobrze, że współcześnie tam dotarli właśnie no wyciągają te rzeczy bardzo wiele osób tak naprawdę nie zginał wrak statku tylko zginęło na powierzchni wody z wyziębienia zmarło z wyziębienia proszę powiedzieć dzisiaj tak oczywiście też nie były jakieś osoby, które pozostały tonącym statku, ale raczej to osoby pojedyncza niższy niż setki tysiące to pierwsza oczywiście tak jasne wraki kaleka uważa się za grupą są też takie miejsca oko Raków, który podejrzewa, że mogą spocząć kiedyś ludzkie szczątki tych misji nie dotykanie rusza eksploruje natomiast przedmioty, które zostały wydobyte jest ich ponad kilka tysięcy są różne przedmioty związane z konstrukcją stawach z jego wyposażeniem, ale też wspomniał wcześniej właśnie rzeczy osobiste biżuteria zegarki nawet perfumy, które pachną dzisiaj to bardzo wiele mówi z historii i to historie właśnie dzięki przedmiotom można opowiedzieć dzisiaj w sposób o wiele pełniejszy ponieważ, kiedy przechodzimy na wystawę oglądamy eksponaty tak naprawdę widzimy też czasami należne ślad tragedii zniszczenia one zawsze są piękne lśniące nowe wręcz przeciwnie to właśnie dzięki temu ma ogromny walor edukacyjny i ta pamięć statku i dzięki temu trwa dalej i można ją pięknie pielęgnować podtrzymywać uczyć kolejne pokolenia Titanicu no pięknie podtrzymuje pamięć o Titanicu Radia TOK FM i dzisiejsza audycja i pana opowieść, za którą pięknie dziękuję pan Krzysztof Rzyman dany członek British Titanic Society swoistej tanich Society naszym pierwszym gościem jeszcze bardzo dziękuję za za rozmowę dziękuję serdecznie życzę państwu pan miłego wieczoru Maciej Zakrocki przedstawia, a teraz z nami zapowiadanym Artur Brzóska archeolog podwodny wydział archeologii Uniwersytetu Warszawskiego dobry wieczór dobry wieczór z zawsze pytania czy dla takich osób jak pan odkrycie Ballarda z 1września 80 tego piątego roku to jest to jest jakiś przełom niezwykłe to jest coś co w ogóle zmieniło też prace takich osób jak ja jak pan jak jak to należy ocenić niewątpliwie tak oczywiście mówimy tu o pracach, które były prowadzone bardzo głęboko i w związku z tym to jest sprzęt, który wtedy wykorzystano do poszukiwań podwodnych lot był, jakby otwierał pewne wrota w archeologii podwodnej także w eksploracji tych głębszych części musi celów my pozwolił by pozwoliła na to, żeby archeolodzy potwornie mogli także uczestniczyć w takich badaniach chociażby za pomocą oka kamery także Lotto nowy sposób łatwiej otworzył oczywiście nam jakąś ścieżkę minęło od tego czasu od tego od tego momentu wiele lat i technika poszła do przodu, ale my nadal korzystamy z pewnych metod pomysłów wypracowanych to w tamtym czasie jakieś w przypadku Bałtyku, bo generalnie potocznie mamy takie wyobrażenie, że to jest płytkie morze właśnie może takich skomplikowanych technologii nawet jak Ballarda sprzed 37 lat właśnie potrzebujemy wręcz przeciwnie dzięki tym technologiom, a w zasadzie jeszcze nowszą technologią, które teraz dość szeroko stosowane pojawiła się pojawiło się bardzo dużo nowych odkryć nowych wraków Bałtyk jest generalnie możemy oczywiście płytkim i w porównaniu do innych akwenów, ale jest morzem małym zasoleniu co pozwala przetrwać wielu Grekom przede wszystkim drewnianym w bardzo dobrym stanie i to powoduje, że jest chętnie z planowanym możemy do tego oczywiście swoje trudności w eksploracji podwodnej nie Bałtyk ma sporo specyfikę nie jest może taka woda przejrzysta jak w innych akwenach, aczkolwiek potrafi zaskoczyć, a swoim pięknem swoją przejrzystością, ale też powoduje to, że na te braki bardzo dobrze się zachowują i nie są wdzięcznym obiektem do prac podwodnych to pasażer może każdy takiej pracy może prowadzić jeśli tylko uważa, że jest wystarczająco odważny ma nie wiem butle i Musk w oczywiście w zakresie bezpieczeństwa w jakimś tam też takim poszanowaniu prawa i jej tu jakiś takich zasad ogólno ogólnie przyjętych no tak, ale pamiętajmy, że Bałtyk jest morzem, które nie jest nie ma fanów zupełnie otwartych jest morzem, które nie niewielkie stosunkowo dlatego, bo pracujemy w strefach, które należą do poszczególnych państw albo na odpadach wyłącznie strefy odpowiedzialności społecznej ekonomicznej na tu są pewne normy prawne, które te zasady prac podwodnych ustalają, więc właśnie teraz wtedy w co my możemy, że tak powiem, bo np. znalazłem takie sformułowanie, że jeśli chodzi o o statek ms Goya czy Wilhelm Gustloff, że to jest uznane za cmentarzysko w związku z tym to są właśnie takie obiekty, o których się nie badanie eksploruje to prawda są znane z cmentarza jednak uznane przez stronę polską, dlatego że znajdują się na wodach wyłącznej strefy ekonomicznej polskiej natomiast to sprawa ta prawna, jeżeli chodzi o to brak jest bardziej skomplikowana i dopiero tak naprawdę konwencja UNESCO 2001 roku, którą Polska, nad którą Polska ratyfikowała w roku zeszłym, czyli po 20 latach w jaki sposób próbuje nałożyć ochrony na wraki, które są poza wodami terytorialnymi, czyli właśnie w takich chociażby strasznie wyłącznej strefie ekonomicznej natomiast na jakiś pewien sposób wraki próbujemy nie próbujemy chronić, ale no to nie chroni ich do końca przed czy przed łowcami podobnych znalezisk nie tu jednak niestety mniej na morzu nie są to rzeczy łatwe do wychwycenia łatwe do ochrony, ale prawnie faktycznie 3 wraki mamy objęte nie, bo jeszcze trzeci też Torben to są 3 wielkie cmentarzyska z dużą ilością ofiar ludzkich i one są objęte ochroną prawną przez państwo polskie w no i tak właśnie chciałem zapytać coś co jakiś czas wraca w debacie publicznej ostatnio taki może trochę nie wprost pretekstem, że znowu się coś na ten temat zaczęło mówić to była sprawa Odry i głosi głośna sprawa między nimi właśnie w kontekście, że to coś co mogło spowodować to skażenie dostaje się też do Bałtyku no i tu niektórzy mówią no ale przecież Bałtyku leży tyle rzeczy, które mogą w każdej chwili się z tych wraków wydobyć i spowodować jakąś gigantyczną trudną do wyobrażenia katastrofę ekologiczną jak to wygląda pana punktu widzenia rzeczywiście tego jest dużo i na dodatek rzeczywiście substancje, które znajdują się na tych brakach jeśli zostały uwolnione czy one mogą być zwolnione albo czy możemy zapobiec temu uwolnieniu jak to jest właśnie jak największym my mękę problemem, jeżeli chodzi o substancje, które są zatopione w Bałtyku to jest broń i przemyskim broń chemiczna, która po wojnie była zatopiona po zdobyciu Niemiec, jakby na zakończeniu wojny zatopiona ta broń chemiczna niemiecka i są to z na tych głębinach bałtyckich zatopiono, a chociażby w głębi Buchalski czy też w w w innych tego typu miejscach poza papier dużej ilości broni chemicznej problem, ale dobry to przepraszam troszeczkę jakoś opisać to co znaczy co zatopiona jakież to są beczki czy jakiś rodzaj pocisku, w których głowica biur jest są ci sami architekt są to są substancje które, a w dużej części póki spoczywają na dnie morza są nieaktywne, aczkolwiek no tu też nie wiemy jak po latach nasze będą zachowywały, a największe zagrożenie z z od zawsze było to zagrożenie dla rybaków, którzy wyciągali pod mogli wyciągnąć na sieciach i chociażby taki na gaz bojowy jak iperyt podciśnienie zmienia się taką kabaretowa to substancje te substancja mogła powodować oparzenia i też jakoś tak zagrażać życiu ludzkiemu także te ilości broni zostały zatopione dużej ilości rannych kilku czy też kilkunastu miejscach na Bałtyku i nikt nie wie też co z tym fantem teraz zrobić, bo nie bardzo jest też jak wyciągnąć na powierzchnie to były bardzo kosztowną operację bardzo drogie, ale mówimy oczywiście tylko 1 rzeczy, a mianowicie od tej broni natomiast są jeszcze statki, które w, których wnętrza były, bo paliwo na tu też jest taki wrak, który nazywa Frankiem jest podejrzenie, że ten brak między tankowiec tak niemiecki ten moment, który płonął kilka dni po zbombardowaniu za stroną jest podejrzenie, że jednak jeszcze trochę tego paliwa tam zostało w środku i momencie, kiedy brak zacznie się zapadać, kiedy zacznie bardzo już mocno doskwierać może się przedostać do Bałtyku skazić Przyrowski nasze Wybrzeże, bo to jest brak, który się znajduje niedaleko polskiego Wybrzeża także to zagrożenia są wielorakie one są związane z paliwem związane z amunicją bronią przez spółkę chemiczną, którą celowo zatopiono w dokładnej daty nie pamiętam, ale to był chyba maj 2020 roku, kiedy to Najwyższa Izba Kontroli opublikowała raport można na temat środków trujących szeroko rozumianych bojowych środków trujących, ale też amunicji paliw które, które znajduje się na dnie Bałtyku i NIK skierował wnioski takie kontrolne do do premiera ministra gospodarki do głównego inspektora ochrony środowiska do do wojewodów itd. i apeluje o przeprowadzenie kompleksowej identyfikacji zatopionych w polskich obszarach morskich materiałów niebezpiecznych zaleca inwentaryzację 1, a także m.in. usunięcie paliw z zalegających na dnie wraków tankowców franka, którym pan wspomniał, ale jeszcze też pojawia się tutaj tankowiec sztuk Gard no ciekaw jestem, bo boja tylko dotarłem właśnie do opisu tego raportu, kto pomógł zidentyfikowaniu tego problemu najwyższej Izby Najwyższej Izbie Kontroli no jednocześnie to już było 2 lata temu czy coś w tej sprawie się dzieje czy tak jak pan powiedział niewiele można zrobić, bo usunięcie takich wraków czy 3 tego co się na nich znajduje jest strasznie kosztowne, ale na, ale też rozumiem po co ten pozostał zrobiony chyba jakieś działania powinny być podjęte no tam wchodzimy w trochę wyżej niż moje kompetencje jak archeologa podwodnego ja tylko swoje strony powiedzieć tego co ja świętuję wiem, że mamy niby wiele aspektów tych spraw oczywiście inwentaryzacjach najbardziej należałoby ją prowadzić ciągle monitorowanie wraków nie tylko zresztą braków drugą jednych wszystkich braków nie w pewnym zakresie zresztą prowadzi to, a z środkami, jakimi dysponuje narodowe muzeum morskim w Gdańsku natomiast oczywiście te miejsca niebezpieczne w tym głównie się specjalizuje marynarka wojenna i takie działania są prowadzone natomiast jedną z wydobywaniem paliw z wraków, zwłaszcza tych, które już wiele lat zalegają w morzu czy też materiałów wybuchowych to są problemy do ja się tego nie podejmują oceny oceny jak co powinno być robione Messiego co wiem to z wielu wraków nie drogą wojennych wypompowanie paliwa i zakłada się, że to paliwo w jakimś momencie będziesz się w niewielkiej ilości przedostawało samo może będzie się też kwota będzie jakoś sama tony próbowała zregenerować natomiast nie nie da się z PiS jest duże zagrożenie bądź, gdy dotkniemy językiem Raków może spowodować nie natychmiastową katastrofę ekologiczną i które stoją służby prowadziły bardzo intensywnie też wsparcie dla nie tych tych działań służby różne związane z instytucjami morskimi, a i to w zasadzie one są kompetentne tego, żeby odpowiadać na tego typu trudne pytania byłaby oczywiście mam tego świadomość natomiast zostaną chodziła między nimi też o to czy czy państwo pana środowisko jako właśnie ludzie nauki ludzie, którzy się na tym znają no tworzycie coś w rodzaju takich podpowiedzi czy jakiś takich no powiedziałbym planów działania ze względu na to, że no uświadomienie sobie jak dużo tego żelastwa jest i my oczywiście martwimy Bałtyk bo, bo to jest może w nasze morze tak jak jak w piosence, ale przecież dobrze wiemy że, że to jest problem, który dotyczy morza Północnego i morza Śródziemnego po prostu taka była historia człowieka, że ciągle żeśmy się tłukli i ciągle właśnie dzisiaj statki czy okręty tonęły m.in. właśnie te poszukiwania Ballarda one miały właśnie z tego co co wiem również coś rodzaju patronatu marynarki wojennej Stanów zjednoczonych, aby wykorzystać pasję naukowców do tego, żeby stworzyć oni tam przy okazji chcieli oczywiście się od niego nauczyć się penetruje za za zatopione okręty podwodne tak, bo to ten lekarz chodziło no właśnie, ale rozumiem, że właśnie tacy ludzie nauki jak pan są ne są potrzebni tylko krótko do działań o charakterze militarnym czy w porozumieniu z wojskiem no ale właśnie tak, żeby nas trochę uspokoić nie wiem pomóc w rozwiązaniu tego problemu nie oczywiście mszy, prowadząc różnego rodzaju pracę czy też naukowe czy i czy terenowe takie te i to głównie na zasadach współpracy z różnymi instytucjami takie nie plany są tworzone czy też wolny czy też przygotowywane natomiast do trzeba sobie wziąć pod uwagę taką taką i taką informację, że to żadnych szacunków nie znamy, ale nawet dokładnych ilości nie znam, ale szacunki mówią, że Bałtyku zatopionych od tych 20 do 100 000 wraków z różnych okresów do Ilony do 100 000, ale to są mówię to są takie szacunki, które od bardzo oględnie traktują tą my naprawdę nie wiemy dlatego jest, a nie próbujemy oszacować, a jeżeli tylko potraktujemy wraki z pierwszej drugiej wojny światowej, zwłaszcza jest drugim, które miały sobie paliwo od tych wraków też jest bardzo dużo i te braki w zazwyczaj tonęły to były też ze zbiornikami wypełnionymi paliwem, a każda kooperacja 1 pojedynczym wraku to są to duże koszty naprawdę gigantyczne i tu naj ten przykład Ballarda, który prowadził te poszukiwania Titanica to przede wszystkim, dlatego że pytanie, kto już mogły zbierać na to pieniądze po drugie, zaangażowały się oprósz z wojska i nie czy marynarki wojennej Stanów zjednoczonych osoby, które dysponowały dużymi funduszami mogły takie badania sponsorować, więc mówimy tu naprawdę duże pieniądze, które trzeba było zainwestować w tego typu działania w tym zgadzam się z panem się jak najbardziej praktyki starszym może należy dbać i w związku z tym te środowiska naukowe, ale tyle nie tylko, bo też pasjonatów różnych stowarzyszeń, którzy na bieżąco, lokując w Bałtyku są blisko są na miejscu prowadzą na rzecz urzędów morskich rozpoznanie wielu braków właśnie też pod kątem tego czy te braki, a zagrażają środowisku naturalnemu momencie, kiedy pojawia się jakakolwiek plama ropy czy też jakiś wyciek z takiego braku natychmiast zgłoszenie do urzędu Morskiego i to jest przy prze działanie często przez takie właśnie grupy nurków pasjonatów tych, którzy rokują na brakach niż przez służby państwowe, które dysponują ograniczonymi środkami rozpoznania także akwenów morskich i dzięki temu informacja bardzo szybko trafia do urzędu można podjąć działania zapobiegawcze oczywiście są działania już post factum, czyli w momencie, kiedy coś się dzieje się wydarzy, ale tu i tej co ciekawe taka historia wydarzyła się niedawno nurkowania jednym z wraku, gdzie zakładamy, że nie ma już tego paliwa w środku nie, więc takie takie historie się zdarzają trzeba cały czas monitorować nie tylko środowiska naukowa ze środowiska nurkowe mocno angażują w to, żeby współpracować z urzędami morskimi i taką informację na bieżąco urzędom morskim dostarczyć tylko od razu robię takie zastrzeżenie to właśnie broń Boże nie ma kontekstu politycznego to moje pytanie tylko tak się właśnie dopytuje to działanie ludzi zatroskanych o dobrostan naszego Bałtyku no bo zazwyczaj widzimy właśnie reagowanie już post factum z 1 strony to rozumiem mówi pan to są wszystko bardzo kosztowne rzeczy na jak sobie na świat uświadomimy teraz świadomość wzrosła jak będzie koszt rewitalizacji Odry i inny temat tak, ale chodzi tylko po prostu odchodzą zestawienie to to jest tej sprawy z punktu widzenia katastrofy ekologicznej no to przecież nie tylko koszt rewitalizacji rzeki jako takiej i lata, które to, kto to może potrwać, ale to jest są właśnie już ogromne dotacje dla firm, które żyją rzeki prawda mówi się, że firmy będą dostawały pomoc finansową tak to może jednak naprawdę tanie jest jak z leczeniem nowotworu najpierw zrobić dobrą profilaktykę i będziemy mniej wydawać na leczenie nie oczywiście zgadzam się z tym, że lepiej zapobiegać niż leczyć natomiast tu trzeba wiedzieć i to jest dobra informacja, że ten raport NIK-u powstał na podstawie badań prowadzonych przez nie urzędy morskie instytucję instytucję choreograficzne polskie, które te badania prowadziły i to one jak my w pierwszej sygnalizowały, że na Kraków rankę co się dzieje, więc czy też coś może jeszcze tam się znajdować, więc te badania cały czas trwają one są one są aktualizowane i nie no co dalej to już jak jest no nie moja tu w tym no i możliwość działania no to jeszcze zajmuje przede wszystkim dokumentowaniem i zbieranie informacji, ale już nie mam możliwość czuwania na dalej wyżej nach na struktury państwowe, które mogłoby mogłyby reagować akurat w tej specyficznej sprawie są materiały niebezpieczne można i to tak już zupełnie na koniec króciutko, ale czy właśnie też pana pracy jest coś co właśnie można nazwać taką sceną różnego rodzaju przedmiotów, które się znajdują na tego typu wrakach właśnie ich wydobywanie potem nie wiem opracowywanie tu dzisiejszej audycji mówi mówiłem z poprzednim gościem o tym jak jak wiele o epoce o ludziach mówią rzeczy wyciągnięte właśnie wraku Titanic tak w każdej w każdym w każdej takiej działalności naszej przede wszystkim cieszy to co znajdziemy ale gdzie znajdziemy licz się ten kontekst czy informacja o człowieku, a no do tego dochodzi żmudne i oczyszczanie i takie przywracanie tych przedmiotów do do swojej świetności, ale ta informacja jest podstawową rzeczą dzięki czemu możemy wiedzieć czy w danym momencie pamiętajmy, że wrak jest taka zatopiona kapsuła czasu w 1 momencie coś się kończy, gdy wszystkie rzeczy toną wraz z właścicielami często dzięki temu mamy informacje z pierwszej ręki są co ci ludzie byli na wyposażeniu często co jedli co pili, a nie, jakie mieli, jakimi ubrania tu, więc dla nas czy starsze jeszcze tego typu obiekty to dla nas to jest Barci fascynujący i fascynująca praca fascynująca opowieść, którą bardzo dziękuję, a ponadto Brzyska archeolog podwodny wydział technologii inwestycji Warszawskiego był naszym gościem na jeszcze dziękuję za sejmowej to kolejna dziękuję podziękowała też Aleksandra Włodarczyk, która audycję wydawała Maciej Zakrocki słyszymy się jutro o tej samej porze, a zatem do usłyszenia Zwiń «

Co pozostało z wraku Titanica? Wyprawy na dno w poszukiwaniu przeszłości

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: MACIEJ ZAKROCKI PRZEDSTAWIA

POPULARNE

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 13:00

Najnowsze Podcasty

TK jest wewnętrznie skłócony i orzeka coraz mniej - a to tylko część problemów. Jak w takich warunkach przywrócić praworządność?

Za 10 lat każde mieszkanie będzie smart? „Ten trend zaczyna się na dobre”

Jak Puszcza Białowieska radzi sobie ze zmianą klimatu?

100-lecie Turcji - jak będzie wyglądał kolejny wiek? [Świat w 2023]

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL