REKLAMA

Czy głęboka zmiana w demokracji jest możliwa, czyli o porażce referendalnej w Chile

Światopodgląd
Data emisji:
2022-09-07 15:40
Audycja:
Prowadzący:
Czas trwania:
12:53 min.
Udostępnij:

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
Ka świat podgląd Agnieszka Lichnerowicz państwa gościem jest teraz Mateusz emocji dzień dobry dzień dobry państwu socjolog latynoamerykańska współpracownik gazety wyborczej tygodnika polityka też autor książki, którą kończy na temat Chile więc, zanim dostaniemy książkę, czyli od Mateusza z niego to porozmawiamy o nieudanym referendum, które odbyło się w Chile niesamowicie ciekawe i wielu perspektyw wydaje się inspirującym m.in. dlatego że gdyby Chilijczycy poparli Rozwiń » konstytucję nowy projekt konstytucji w tym referendum to mieliby najbardziej progresywną na świecie to nie paru zdaniach jeszcze raz przypomnieć, jakie tam były zapisy ana razie zostają z tą, którą napisał za czasów Augusto Pinocheta została przyjęta, czyli jednak razem z psem Chicago Boys i przekonaniami o twardej ręce, a nawet morderczej pisano tak bym powiedziała, więc krótko tylko gdyby mógł ponieść bardzo główne punkty, a może co najbardziej ludzi zdenerwowało w tym projekcie zniechęciło, a potem przejdziemy, dlaczego z tego wynika tego co ludzi najbardziej zdenerwowało myślenie jesteśmy w stanie wyłowić, dlatego że różne grupy społeczeństwa chińskiego były wytrącony z komfortu przez różne elementy czy mogę nawet formy zastosowane w tej w tym projekcie konstytucji, dlatego że oprócz tego co w niej się znalazło misję musimy powiedzieć o tym jak sam projekt wyglądał, bo jednym z głównych jedną z głównych przyczyn, którego jak i on nie został przyjęty 3 cieszył się mogę też taką złą prasę od momentu, kiedy został pokazany 4lipca było to, że to był nie tylko projekt bardzo agresywne, ale też niewyobrażalnie długi 388 art. 58 paragrafów transformacyjnych czy tradycyjnych ponad 54 000 słów najdłuższa konstytucja na świecie nowy się nie było, że raz gwarantuje dużo praw gwarantuje jest też kilku miejscach ze sobą sprzeczna, więc myślę, że gdzieś może w drugiej części rozmowy zadamy sobie pytanie czy to był dobry projekt i czy rzeczywiście należy bardzo płakać za jego upadkiem oporu to albo w kompot konstytucja Pinocheta tak korzeń to nie jest wybór, który politycy mają, bo pomimo tego, że w ubiegłą niedzielę 4września co też było bardzo ważną datą symboliczną i myśl warto powiedzieć 4września to, czego była tradycyjna data wyborów prezydenckich przed zamachem stanu Pinocheta siedemdziesiątym trzecim roku i ostatnim prezydentem, który tego, że są wybrane Salvador Allende co już trudno o bardziej tym budowę bardziej symbolicznego mostu z tym tym wielkim eksperymentem, który wtedy w latach siedemdziesiątych się na 1 możecie państwo czytać podręcznik do hitu prof. Roszkowskiego prawda być może tego akurat nie wiem zostawiam zastęp z domyślam się, że ajent byłby dobrym dobrym carem właśnie dla krytyki jakikolwiek postępowej polityki lat siedemdziesiątych i pewnie samo pisanek agent KGB i nie 18 akcji zazwyczaj coś pachnie, ale w tym duchu, ale w tym duchu reagując, doprowadzając ją jak moim zdaniem z tego co zrozumiałam to słowo wyleciało z głowy, ale to jest to Poli, a Poli Narodowy multi narodowe wielokulturowa i społecznie Obywatelska społecznie demokratyczna z dużą z dużą autonomię prawami dla ludów rdzennych tak myślę, że w tym tego projektu najczęściej się wg bywało między 57 takich podstawowych założeń możemy w dużym skrócie przedstawić przede wszystkim była likwidacja Senatu, czyli chodzenie unikamy unikam realizmu na terenie Chile głęboka decentralizacja władzy co jest misja ja mogę FOT amerykańskich bardzo ważną ważnym wyzwaniem takim ustrojowym one są szalenie scentralizowany mimo wszystko większa autonomia dla mniejszości etniczne, zwłaszcza rdzennych mniejszości etnicznych, po czym na południu zmiana tego jak katastrofalnego w skutkach zapisu, który z, jakiego powodu utrzymuje od 40 lat, czyli prawa do posiadania wody tak czy wielokrotnie się o tym nawet ich analiza na podium w sensie rozmawialiśmy, że w Chile od 1500 osiemdziesiątego pierwszego roku woda jest dobrem wolnorynkowym, który można wystawę w dowolny sposób na cele prywatne również komercyjne zużywać jest to kraj, który w tym roku jest trzynastym z rzędu roku suszy suszę bardzo dużo mam już więcej opowiada znajdą państwo z tymi podcastu jest niezwykle ciekawe jest do tego dużo oczywiście sprawa ekologiczne właśnie ochrona, czyli jest nic tak potrzebny teraz także ograniczenia dla koncernów wydobywczych co czeka też jest bardzo ważne bowiem, że zyska, który w dużej mierze opiera na eksport jako eksport wisi na miedzi, więc ma bezpośrednie przełożenie na całościową sytuację gospodarczą w kraju no mi się też oprócz tego warto wspomnieć właśnie o byłym pełnym 50%owym takie parytety płci we wszystkich instytucjach publicznych my mówimy o parlamencie mówił nawet w samorządach ale by ten fakt miał sięgać nawet do instytucji partnerstwa publiczno-prywatnego czy wszędzie po równo i wraz, dlaczego się udało miał być tak pięknie ludzie wyszli na ulice już w ogóle ogólnie sfrustrowani doprowadzili do upadku władzy doszła nowe pokolenie do władzy, iż właśnie nieskażony tym autorytaryzmem poprzednim powstała konstytuanty ta w burzliwy sposób, ale wypracowała demokratycznie projekt nosi się nie udało myślę, że warto tutaj przyczyny tego fiaska niedzielnego podzielić na na 2 kategorie są takie przyczyny bezpośrednie przyczyny nazwijmy to zobaczą, że takiego poziomu meta Oki, które trochę bardziej zahaczają o pytanie o sprawczość taką pracę demokratyczny oto co w dzisiejszym czasie w ramach tego procesu w ogóle jest możliwe myślę, że takich bezpośrednich przyczyn warto tutaj wspomnieć przede wszystkim to, że ten projekt był bardzo skomplikowany w swojej naturze jak wspomnieliśmy on bardzo długi był słabo komunikowane niestety przez ten obóz rządzący większościowej naj tutaj znowu możemy być jego zjechać diagnoza, bo ta nowa wcześniej pozaparlamentarna lewica mówi przegraliśmy, dlatego że nie mamy swoich mediów, dlatego że media głównego nurtu zarówno prasa jak internet przede wszystkim telewizja to są media takie bardzo straży jak status quo strażnicy status quo, ale tego status quo lat dziewięćdziesiątych dwutysięcznych, żebyśmy też nie myślę, że to jest wszystko cały czas tropi żydowskie jest bardziej kwestia takiej obrony tego konsensusu Rosjan formacyjnego, że zakład w Polsce to dobrze Zbigniewa myślę, że słuchacze słuchaczki chwilę umrze rozumiemy, bo to krok za nimi często nasi byli często się zachowaliśmy na tamtejszych rozwiązaniach czy faktem jest rzeczywiście te media się może za bardzo nie przysłużył sprawie reformy konstytucyjnej, ale co jest w ogródku nowej lewicy ze słodką nowej lewicy słaba Comme komunikacja też założenie, że można ludziom zaraz przedstawię tych najważniejszych punktów to ich podstawowym takim narzędziem było przede wszystkim pokazywanie tego tekstu w całości na wiecach to jest troszeczkę taka organiczna praca i Dmowska, która nie wiem czy mogła się w tych warunkach powieście były też problemy z newsami było bardzo dużą kampanię zasadę dezinformacyjnych pojawiał się np. w chińskim internecie takie hasła, że nowa konstytucja zakazuje mogę własności prywatnej albo, że zakazuje wydobycia miedzi albo, że wprowadza aborcję na życzenie przez całość trwania ciąży w dzień przed poradę można sobie ten pułap gotować i to oczywiście jestem wzbudzało panikę nie wydaje się, żeby to była główna przyczyna jakieś na pewno efekt na tym się jeszcze skoncentrowana pytam, bo ten drugi wątek, czyli w taki bardziej strategicznego spojrzenia ważne, ale my to kwestia pokoleniowa, bo też takie analizy czytam to był jednak Milenia Sowa Milenie sowy projekt versus ten starsza elity nie wydaje mi się, żeby to było wszystko kwestia pokoleniowa, dlatego że gdyby to była naprawdę kwestia pokoleniowa myślę, że te wyniki były wyglądałyby odwrotnie tak to przymus przypomnijmy wszystko jest 61 i 9% siać przeciwko nowej konstytucji to jest więcej niż pokazywały sondaże, bo to, że ta konstytucja zaś odrzuca NATO tak mniej więcej od 1,5 miesiąca już było prawie pewne na podstawie tych danych sondażowe, które mieliśmy natomiast przyznam, że ma też mocniej w ubiegłym tygodniu, kiedy rozmawialiśmy opowiadał mi, że nie będzie projekt dobrze to pytanie jak przyłączamy się proces wydawał ciekawe, bo żyjemy w świecie, w którym wydaje się, że bardzo trudno zmieniać system tak diagnozuje kolejne kryzysy, ale nie wiadomo, gdzie zacząć jak w ogóle to zmienić co czas ten po wrażeniem bez alternatywności co ja mogę chwilę wydawało się, że w ramach tego procesu właśnie oddolnie społeczeństwo apotem władza mogą doprowadzić do dużej zmiany dramatycznej zmiany no i czy wniosek z tego jest, że w ramach demokracji nie da się naprawić demokracji 3 rzeczy po pierwsze, kontekst, w którym wybuchła zmiana czy to pragnienie pojawia się pragnienie zmiany społecznej to, jakie zostały jak został przeprowadzony toczy on upadł, bo tu myślę, że może od razu wiedzieć nie upadł, dlatego że wg różnych sondaży między 70 nawet 80 chyba 23%, czyli ścieków wciąż deklaruje chęć nowej konstytucyjnego konstytuanty będą zbierać jak to się będzie maty realizować to to jeszcze w tej chwili nie wiadomo jeszcze wracając z kontekstu pamiętamy, skąd ten to pragnienie zmiany wyszły mamy 2019 podwyżka cen metra stąd jak i najważniejsze osie komórek komunikacyjnej całego Chile, bo stąd jego mieszkam 40% populacji tego kraju wszyscy w Europie tutaj siedzimy te te bardzo też drapieżne biegu moim momentach krwawe protesty, które ogarniają właściwie cały kraj 3 000 000 ludzi 1 dnia wychodzi na ulice i rzeczywiście to jest nie tyle jak zawsze mówię to nie tyle wyraz jakiś lustracji ekonomicznej, bo często w Europie niestety do tego się to po ciało, ale też wotum nieufności to jest to jest wypowiedzenie posłuszeństwa temu kompromisowej ostatnich 30 lat, który kiedyś bronił nie był zły kompromisach budowie na swoje czasy największy grzech grzechem tych po transformacji innych ich było to nigdy nie był czy może za wolno byłby podsuwane do przodu tak toż to szybkość zaprezentowało i i reformy nie szły we właściwym kierunku no i na początku mamy trwały błyskawicznych sukcesów tak, bo wtedy prezydentem jest Sebastian Pinera, czyli mogę mu republikański miliarder, którego majątek szacuje na 3 000 000 000USD i od razu najpierw rzuca ochłapy w postaci dymisji pojedynczych ministrów potem się dogaduje na temat dymisji rządu po dogaduje się na temat wagę tego, że zaczynamy rozmowy o nowej konstytucji, czego nie było od 40 lat cóż od razu jest szybki triumf na ja pamiętam i przypomnę w tym momencie już jesienią 2000 i de 2001. roku, czyli rok temu ja w rozmowach z przedstawicielami nowej starej chińskiej widz, słysząc komentarze, że to wtedy było za późno no i to jest właśnie pytanie o sprawczość w ramach procesu demokratycznego, bo rzeczywiście od tych protestów minęły 3 lata to jest tak dużo mniejsze nie wydaje, że działa dużo jedynie, że okienko na zmiany jest krótszy czas działać dużo szybciej, więc być może nie zawsze z poszanowaniem reguł demokracji tylko odwrotnie mówi, że ta zmiana będzie trwała, że zmiana będzie trwała, ale może ona nie będzie trwała w takiej formie, jakiej sobie to obejrzeliśmy na początku tak jak mówiłem cały proces trwał 3 lata od bez zgody ówczesnego rządu na referendum konstytucyjne do poddania nowej konstytucji pod głosowanie na tak skomplikowany projekt, który wymaga mimo wszystko konsensusu, bo konsensusu w demokracji musiał z definicji wyjść jak nic nie wyda już 3 lata to było tak długo należy rzeczywiście sporo ludzi z tej nowej lewicy mówi zabrakło paliwa obok tego entuzjazmu z ulicy, który nas pchał do zmiany wielu ludzi rozczarowanych jest rozczarowanych, bo kiczem tym nowym prezydentem, który dla wielu zawodu zmienia chwilami może tak jak Obama 2015 roku dostał spadku gospodarkę w gigantycznej recesji niewiele może zrobić natomiast pytanie jest takie czy to się dało mogę zrobić inaczej bo, żeby zadowolić ten ten ruch do zmiany to wydaje się, że trzeba było to zrobić pół roku, a pół roku nie dało się wyłonić konstytuanty przepisać tej konstytucji poddasze domu pod głosowanie jeszcze zrobić to tak, żeby tam nie było żadnych kochanków będziemy w takim razie dalej obserwować zobaczymy jak, bo rzeczywiście prezydent mówi, że będą dalej walczyć o nową konstytucję, więc zobaczymy jak na pewno Mateusz MAK nie będzie państwo opowiada o tym, zanim książka w końcu do nas nie dotrze Mateusz Mancini pracownik wyborczej polityki państwa gościem bardzo dziękuję dziękuję Zwiń «

PODCASTY AUDYCJI: ŚWIATOPODGLĄD

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

TOK FM Premium 40% taniej. Radio TOK FM bez reklam, podcasty z audycji i podcasty tylko dla Subskrybentów.

KUP TERAZ

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA