"Jestem zbudowany z codzienności" Prof. Jarniewicz o Nike, poezji i "Mondo cane"

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

dzień dobry Tomasz Stawiszyński witam państwa w kolejnym sobotnim magazynie, w którym dużo ciekawych rzeczy będzie no bo ten program wydaje Katarzyna Murawska Bielecka nie realizować będą Krzysztof Lesiewicz i Kacper Gonera już za moment Jerzy Jarniewicz się z państwem spotka laureat tegorocznej nagrody Nika po mówimy o w poezji o filozofii i poezji, ale też o literaturze w ogóle o tym jakie dzisiaj są funkcje literatury, jakie specyficznie są funkcje poezji o tym wszystkim Rozwiń » Jerzy Jarniewicz jeszcze wielu innych rzeczach już za moment omówimy później prof. Ewa Bartnik genetyk czka biolożka po mówimy o tegorocznej nagrodzie Nobla z fizjologii medycyny to jest Nobel dla uczonego, który sam właściwie stworzył osobną dziedzinę genetykę ewolucyjną bardzo ciekawa postać ciekawa nauka już po godzinie dwunastej o tym właśnie porozmawiamy po trzynasty jej znana państwu Anna Łabuszewska opowie o tym jak sytuacja w Rosji co myślą i elity polityczne i co lud myśli o ostatnich poczynaniach Władimira Putina do czego jeszcze ten zbrodniarz jest zdolny tak się przedstawia program dzisiejszy teraz oczywiście zagrać Engel godzinę filozofów no jak zagra już zaczniemy na dobre Jerzy Jarniewicz się pojawi na antenie zaczynamy pierwszą godzinę filozofów w tym programie bardzo się cieszę, że naszym gościem jest dzisiaj prof. Jerzy Jarniewicz dzień dobry Jurku też cieszy dzień dobry no i wielkie gratulacje, bo jest też laureatem tegorocznej nagrody Nike przed tygodniem odebrałeś statuetkę i wielkie gratulacje dziękuję mocno byłem tym werdyktem zaskoczony ich chyba nie tylko ja jak premier czemu no i wielu powodów przede wszystkim chyba z tego co co myśli Monikę jak patrzymy na Mikę to nagroda, która do punktu wuj je wydobywa książki, które są albo były już wydarzeniami wokół, których toczyły się gorąca dyskusja bardzo często, które miały swój medialny żywot książki znaczące w wżyciu tej społeczności w ostatnim roku książki wydarzenia, więc ty no dość szczupły tom poetycki w nakładzie kilkuset egzemplarzy z recenzowanych może 23× w no wydawało mi się nie ma tutaj szans w tego typu nagrodzie MO Nika też myśli się to nie zawsze sprawdza tak ale, ale myśli jako nagrodzie NIK, która by nie jest czy Szwed przypomina może takiego polskiego przypomina Bookera, czyli nagrodę jednak za za beletrystyka czy też literaturę non-fiction może nawet Mikę i te częściej pojawia się ostatnio ta literatura literatura faktu reportaże biografie i tu znowu w dla poezji niewiele jest miejsca, ale poezja wyrażała opiewała zdradza nam sześcioro sześcioro poetów tak jak tutaj naliczyliśmy Pp w czasie pewnej rozmowy, bo to Barańczaka Miłosz Różewicz Rynkiewicz Bronka Nowicka Eugeniusz Tkaczyszyn dyski tak to są moi znakomici poprzednicy chociaż, chociaż tej wspomnę, że no Miłosz został w tę nagrodę za pieska przydrożnego wino nie do końca tom wierszy Różewicz z kolei za tom matka odchodzi będący takim na Silver rum prozatorską poetyckim, a więc cechy to ta poezja pokazywała się w różnych swoich odmianach dość rzadko i nosów i wstawić Ruscy tu z literaturą faktu jest znakomity ze znakomitymi powieściami wydawało mi się nawet tak trochę prochy może przekornie trochę prześmiewcze mówiłem, że wydawała mi się te nominacje takim listkiem figowym w tej znakomitej jednak w tym roku siódemce Fina finalnie siódemce NIK, a tutaj niespodzianka mówi, że twoja książka Mondo Kane no wydana przez biuro literackie nie była jakoś wcześniej szeroko komentowana mi się wydawało, że ta książka jednak była literackim wydarzeniem ja chyba jakoś nie wiem może się mylę, ale więcej mam wrażenie widziałem takich głosów w tej książce i tego, że ona jest czytana rzesze wiersze pojawiają w takim obiegu w Facebookowym rzucane przez osoby, które akurat w trakcie lektury są 23 recenzje tylko wcześniej naprawdę no trochę może przesadziłem chyba nie nie oszacowały mówi o znaczących takich krytycznych analitycznych recenzja, kto to rzeczywiście może to były były 3 teksty o mnie już tekstów krótszych informacyjnych w krótkich komentarzy no było było znacznie więcej, ale i czymś to to nie jest także, że tutaj chyba próbuje się albo chcą się pożalić nad losem poety, bo w swym rzeczywiście ksiądz książka była dostrzeżona ani o nim mówiono jak on cytowaną, a nasze pojawiała w ruch w mediach społecznościowych jak tutaj wspomniałeś z tym, że wszystko to względem tego jak jak żyje np. ważna literatura faktu albo jak może żyć ważna powieść to relatywnie no ten obszar, na którym spełnia się poezja jest jednak mocno ograniczony tak to są zupełnie nieporównywalne światy można poezji mówić tutaj jako zjawisku niszowym nad tak on jest bardzo prężny tak ono bardzo żywotne on jest fascynujący naprawdę współczesna poezja dla mnie jest czymś czy van fascynującym tak samo jak fascynujące jest też środowisko poetyckie bardzo bardzo żywotne bardzo go pełno pełne pełne inicjatywy nowości ale, ale w porównaniu z odbiorem recepcją po opowieści czy właśnie w ważnych książek z literatury faktu no to on trochę tak jak David z Goliatem tak panuje takie przekonanie rzeczywiście w odniesieniu do współczesnej poezji polskiej myślę stereotypowe skądinąd swoje wiersze zdecydowanie pokazują żona jest teren po stereotypowe właśnie, ale o tym za chwilę, że poezja stała właśnie takim taką trochę na hermetyczne wewnętrzną rozrywką dla wtajemniczonych, że to jest język niezwykle już dzisiaj trudne niezwykle zanurz on zanurzony w bardzo specyficznych kontekstach będąc jakoś nie przystępnym dla kogoś, kto właśnie w świecie współczesnej poezji jest nie odczytano nie jest z nimi zaznajomiony jak myślisz właśnie takim stereotypowym wizerunku współczesnej polskiej poezji no to jest stereotyp zgodę i tak jak każdy stereotyp zawiera pewne ziarno prawdy duży obszar współczesnej poezji to poezja, która od czytelnika dość sporo wymaga, ale sądzę, że nie powinniśmy mieć tego za zły ani poetą ani tym wierszom, że stawiają czytelnika przed nowymi i nie do końca łatwymi wyzwaniami to jest ja nie wiem czy ja bym mógł nazwać się zadania, które powinny pełnić pełnić poezja, ale wśród wśród tych zadań na pewno jest to to stawianie wyzwań czytelnikowi i można zrobić wiele sposobów tak i taka poezja, którą nazwały się no przystępną hermetyczną trudną jest poezją, która nie robi tego dla i dla efektów dla popisu w niej własnej erudycji czy też dla zamaskowania jakieś pustki prawda, która być może niektórzy, gdyby o to radny po poezję posądzali się za tymi wierszami kryje ta hermetyczną ość nie przystępność poezji, a nieczytelność czasem wynika z wielkiej uwagi, jaką poeci darzą język, a język, jeżeli tak mu się przypatrzyć jednak jest tworzywem mi no mocno kłopotliwym i nieuchwytnym niedającym się ujarzmić zna robiony bardzo często wieloznacznym Migut Cleveland i jeżeli spotykamy się z wierszem właśnie przystępnym mało czytelnym i może zadajmy sobie pytanie, dlaczego i w to co powiedziałem te o języku być może by już będzie taką taką odpowiedział też zaproszeniem do kontaktu z pojawię na pierwszy rzut oka hermetyczną nie wszystko musimy rozumieć w UE autorzy wierszy nie wszystko rozumieją, a w wierszach, w których które, które tworzą to poczucie niezrozumienia to poczucie jakiejś się trudności jakiegoś oporu, który stawia nam język jest jest ważnym doświadczeniem my się nie powinniśmy ani go bać ani go wstydzić nie wiem czy Senat zgodzi że, że ten opór, jaki stawia języki tak pewna nawet nasza bezradność wobec niego jest ważnym takim budującym powiedziałbym doświadczenie lekturą owym, ale także doświadczeniem egzystencjalnym z staniemy wobec tych wierszy które, które nie dają się nie słabość do pierwszych prawda ssącą darowizn są są ciemne mroczne nieprzejrzysty no myślę, że taką ilustracją przepraszam, że rzeczy wejdę słowo najlepszą, ale taką, którą do, której też mogę tutaj naszych słuchaczy słuchaczki odesłać to jest poezja Paula Celana ja tutaj niedawno gościła Anna Arno autorka świetnej biografii Celana i to jest poeta niezwykle wymagający nie, robiąc więzy kół jeśli można tak powiedzieć na jego najgłębszych rejestrach no rzeczywiście ta poezja Celana, zwłaszcza późna jest poezją bardzo trudną i stawiającą opór też konfrontując, sądząc z najciemniejszym obszarami istnienia i mówienia myślenia, a zarazem to jest właśnie literatura która, która jest wielka tak no literaturą Najwyższego lotu trudno wyobrazić sobie współczesną poezję bez bez tego co już do niej Celan prawda ich no nie wiem może tutaj zacytuję tak żeby, żeby domknąć trochę ententy ten wątek Eliota, który powiedział kiedyś, rozważając właśnie tę wierzytelność nie hermetycznej poezji, że dobra poezja komunikuje, zanim zrozumiano że, że czujemy, że ona do nas mówi, zanim jeszcze będzie, gdy potrafimy powiedzieć co takiego mówi jest jestem bardzo bliskie przekonanie to oczywiście jakiś, bo emocji można powiedzieć no ładnie ułożone słowo słowo, ale Eliota, ale ale, ale w tym widzę wiele sensu i jak wspominasz ocalanie jedno takie takie wrażenie, że tylko te wiersze komunikują oddziałują ma mieć, zanim ja by jeszcze mogę nie wejść głębiej, posiłkując się czasem, kiedy wielkie komentarzami krytycznymi monografia ami poświęconymi cela nowi bo, bo celem jest z poetą współczesnym naszym prawdę jest jest poetą pewną ciągle żywy jeśli przyjrzeć jak wielkie zainteresowanie współ ca że, że ta poezja właśnie ta hermetyczna też z nami rozmawia też z nami rozmawiać, ale w pamiętajmy, że to nie jest 11 i jedyny typ poezji prawda, który powstaje teraz mamy poezję, a no przejrzystą klarowną poezję mowy potocznej poezję MO bardzo wyraziście zarysowanych konturach obrazach poezję, którą czytelnik nawiązuje w jakiś kontakt Roman Filip bardzo nie wiem jak to nazwać niema niemal natychmiast tak wiersza oczywiście nie powinni się całkowicie w tej natychmiastowo ości spełniać wyczerpywać ale, ale są pierwsze, który w, które w nas są przyjazne czytelnikowi w tym sensie że, że otwierają się przed nim Niemiec by zdecydowanie szerzej tak niż niższy niż ta poezja, o której rozmawialiśmy przed chwilą właśnie po poezję poezja mowy potocznej policja codziennego doświadczenia innych czy też pozycja, której też nie powinniśmy lekceważyć poezja i leki pod kasami atak na protesty też jest pewien udział udział poezji poezję które, która nie rości sobie żadnych pretensji do odkrywania tajników bytu jest po prostu opiekę piękną zabawą językową nie jest poezja, którą on często też możemy dostrzec czy możemy wysłuchać w tym Niewiem w tekstach pieśni piosenek prawdę, a więc to pojazd jest bardzo zróżnicowana i a jeżeli ktoś się u uważa że, że jest nie dla ludzi tylko dla piszących może mówi jakimś sektorze i tej pozycji ważnym nie wiem, ale na pewno niejedynym bardzo mi się podobało co powiedziałeś o rozumieniu jakiś czas temu, że przeszacowane zdecydowanie jest rozumienie i że jakiś fetysz rozumienia trochę w tym naszym odbiorze literatury często panuje absolutnie się z tym zgadzam zastanawiam się oczywiście nad tym jeśli już od tego rozumienia odchodzimy jeśli mamy do czynienia z tekstem, który w oczywisty sposób na mnie komunikuje jakichś prostych znaczeń, które możemy sobie ułożyć w taką taką narrację dla nas właśnie zrozumiałą i co jaki jest kryterium odróżnienia właśnie takiego tekstu, który nie jest zrozumiały w takim konwencjonalnym sensie, a jednocześnie coś porusza głęboko w nas i jest tekstem jakoś jakoś nie wiem oddziałujących takim, którym chcemy rozmawiać chcemy chcemy się z niego wgłębiać takim, który właśnie jest tylko na albo maskowanie MO pustki albo o no taką właśnie grą czystą czy masz jakieś swoje własne kryteria z Czytelniczek to jest właśnie jakaś tajemnica też, która w lekturze poezji jest obecna czy w samym tym doświadczeniu kontaktu z tekstem, a sam się nad tym zastanawiam głośną no niestety tych nie ma kryterium to jest się obawiałem to jest tajemnica to jest kwestia doświadczenia i w no Niewiem sprawy tak prosty, a jednocześnie tak skomplikowane jak i jak doświadczenie pierwsze przeżycie wiersza jak przeżycie rozumiany bardzo bardzo bardzo szeroko prawda od przeżycia takiego systemu racjonalnego estetycznego poprzez przeżycie też intelektualny tak ale by no bałbym się kreować budować jakichkolwiek tutaj czy podsuwać nam jakiekolwiek kryteria, które miałyby oddzielić ziarno od plew tak to byłoby zbyt łatwe dziś wydaje, że wielu krytyków literackich po stracił oba swoje posady jeszcze byli akademicy zajmujący się literaturą też musieli pójść na bezrobocie na tym polega popowa literatury, że do końca nie jesteśmy chętni i tak czy te 2 ta wielkość, która nas teraz zachwyca literacka będzie za 5 lat jeszcze wielkością będzie dla nas też wielkością jeśli do niej powrócimy przeczytajmy jeszcze raz nie wierzę w takie uniwersalne kryteria wartości literackich walorów artystycznych, bo one się zmieniają zmieniają się z nami zmieniają się ze światem relację naszą do do dzieł sztuki dzieł literatury i to jest no w nie jest powodem dla mnie dodał zmartwień przeciw przeciwnie jakość w ukazuje mi Boga bogactwo tego świata i jego jego niewyczerpane możliwości można godzinami się teraz jak o tym mówisz jedna z moich ulubionych film scen w jednym z moich ulubionych filmów, czyli stowarzyszeniu umarłych poetów, kiedy prof. King zaleca wyrwanie wstępu pewnego prominentnego krytyka literackiego w podręczniku do poezji tam są takie osie, na których umieszcza się wierszy ocenia się jego wartość literacką wszystko bardzo starannie zdefiniowana no i na samym początku roku na pierwszej lekcji Kitty grany przez Robina Williamsa zaleca swoim uczniom, żeby pozbyli się absolutnie książki tego wstępu tak tak pamiętam też sceny film ogląda kilkakrotnie rzeczywiście to jest karykatura vana my skarga dekorowane podejście do literatury może wynikający z takiej potrzeby pewności prawda, bo z nas jest chyba potrzeba przygody i nieustannego spotykania się czymś nowym niespodziewanym i tajemniczym nieznanym, ale z drugiej strony też też mamy potrzebę pewności program to nie nie wiem czy to można by przełożyć na ich na tę metaforę, którą kiedyś ROM wart MF rozważa piszącą Juliusz Verne nieprawda że, że mamy mamy statek Nautilus tak tak dom, w którym w, którym mieszkamy podróżujemy sobie ME w bezpiecznie, siedząc w tym w tym statku podwodnym, a z drugiej strony mamy statek pijany robot atak, który nie wiadomo, gdzie nas poniesie i czy jest czy razem z nim gdzieś nie za to niemy, a więc jest jest potrzeba pewności człowiek też takiego bezpieczeństwa i poszukiwanie takich stałych stałych wyznaczników wartości literackiej no towarzyszyło nam zawsze pewnie będzie jeszcze towarzyszyć im, jeżeli te wyznaczniki stają się czymś absolutnym albo czymś tak musi tak tak jednak pozbawionym tego ludzkiego elementu od elementu doświadczenia jak w przedstawionej przez siebie w scenie z ze stowarzyszenia umarłych poetów, gdzie ktoś naprawdę uważa, że można wymienić prawda plus minus Stach robi robimy diagram wykreślamy wychodzi nam, że to dzieło, które do nas nie przemówiły wychodzi nam diagramu, że jest wielkim, gdzie tak można by powiedzieć jak teraz tak tak myślę, że może łatwiej było powiedzieć, który z tekstów literackich są nieudane, ale z drugiej strony pani to całe to nasza rozmowa będzie pełna wątpliwości albo takich drugich stron, a z drugiej strony wszystko co wydaje nam się np. nieudane co wydaje nam się takim ewidentnym brakiem brakiem prawda w literackim Niewiem jakaś niespójność tak czy czy błąd gramatyczny czy nadmierna obecność na obecność ja w pierwszej osobie przez to wszystko może być, jeżeli wykorzystane świadomie może być bardzo skutecznym środkiem literackim prawda w w tej chwili do niej nie, aby stanowienia obym w stanie powiedzieć, czego w literaturze robić nie można, bo wszystko co bym powiedział to nie dość, że można to zrobić, jeżeli wie się do czego to będzie służyło prawda, ale sądzę, że już naprawdę zrobiono prawdę, że wszystkie te nie można już w literaturze się pojawiły pojawiły jest sensem wieś chcę się poruszać w tej rozmowie od ogółu do szczegółu stopniowo, zanim po mówimy o wierszach Mondo Kane i o tej książce, chociaż ona cały czas jakoś jest tutaj w tle i nam towarzyszy to jeszcze bym przez chwilę pozostał na meta poziomie, ale skierował teraz sektor rozmowy w zdecydowanie swoją stronę, bo wydaje się, że to jest dobry na to moment jak kilka tutaj takich kontekstów tej naszej rozmowie w związku właśnie z poezją ze sposobem postrzegania poezji literatury krytyki literackiej wartości dzieła się pojawiła tak się składa, że ty w niejako skupia w sobie wszystkie wymiary, ale też te role jestem ciekaw jak ty ją łączy czy czy one są w tobie zupełnie odseparowane czy one tobie współistnieją na zasadzie jakiejś kooperatywy zewnętrznej, bo jesteś literaturoznawcą profesorem i literaturoznawstwa jest też krytykiem literackim jest też jurorem również przewodniczącym żyli no chyba drugiej najważniejszej nagrody literackiej w kraju czyli, czyli nagrody Gdynia sam niejako czytasz mnóstwo tekstów i musi jako juror siłą rzeczy oceniać zarazem też jesteś sam poetą sam autorem, którego teksty są czytane są oceniane przez inne grona jurorskie powiedz jak to jak to się łączy w ogóle wszystko w tobie czy to jest no właśnie harmonijne połączenie czy czy czasami dochodzi do jakichś mimo wszystko nie harmonijną ości, a w no nie wiem czy wierzy czy chciałbym wierzyć, ale powiedzmy, że chciałbym wierzyć w to że, że tę rolę MO i wzajem się wspierają, że one się nie wykluczają, że w są takie obszary, na których one też współistnieją 1 rola Romana drugiej min kiedy, kiedy tłumaczy to właśnie nie powiedziałem o tym przecież, że jesteś także tłumaczem zresztą rozmawialiśmy jakiś czas temu dwoje przykład świetnej książce o przekładach i przekładzie w ogóle także no właśnie to tej ważnej roli nie wymieniłem przepaść, kiedy kiedy, kiedy przekładam tak to kto to jest jestem przekonany, że nie pozwoliłbym sobie na pewne rozwiązania translator, gdybym sam nie nie pisał literatury tak pisał wierszy, że tam te motory przepraszam jeszcze raz przerwę najmniej chyba kontrowersyjna połączenie, bo wielu wybitnych pisarzy poetów też było tłumaczami i to wiadomo, że to pomaga to na mnie kontrowersyjne SACH, a i tak ale, ale ale, ale pewnie słyszeliśmy nieraz, że ktoś zarzuca tłumaczowi, który jest także poetą albo tłumaczce, które także poetką szalę, że twórczość własna naprawdę chodzi chodzi przekład ten obcojęzyczny poeta nagle mówi głosem tłumacza za bardzo tak to dno siedzę tutaj też są pewne też pewne ryzyko które, które muszą wziąć pod uwagę IMI już zdrów z drugiej strony mitem te różne głosy którymi, którym mówi jako tłumacz na pewno przedostają się dowiesz to to ja może tego wszystkiego nie wyłapują, bo trudno oceniać samego siebie słuchać samego siebie, ale ale, ale w kilku rozmowach z osobami, które poważam w te osoby uświadomiły mi, że moich wierszach gdzieś tam słychać, a to Niewiem Elliota, a to słychać jego Reina, a to słychać jęk poetów lider polskich ktoś tam nie wiem Leonarda Coena tam usłyszał w moich wiersza i w nos nie nie przeczy to byłby proces całkiem zrozumiały, ale okej no to prosta spójrzmy na na tę na ten inny obszar moich moje mojej działalności moich zainteresowań, czyli krytyka literacka i a także praca praca na uczelni, a tak to można chyba połączyć no tutaj można by powiedzieć one wymagają pewnej pewnej pewnej świadomości to taki właśnie w meta świadomości, która z poezji może przeszkadzać taka pewnie pewnie o tym myślałeś tak mówiąca o jakieś spięcia tak tego wiesz chodzi o to tak najprostszym sensie, chociaż to jest akurat dosyć łatwe do zrekonstruowania, ale np. pewną nad świadomość tak tak no tak zdaje sobie z tego sprawę że, że tutaj może być ten ten ten ten konflikt, a i cóż odpowiem także, że kiedy, kiedy powstaje wiersz chyba przestaje być krytykiem literackim i przestaje być wykładowcą literatury i nie cały czas, kiedy wież powstaje potem, kiedy redaguje go decyduje się np. żeby ten wiersz zachować w byłym w takiej czy innej formie to właśnie zmienić wprowadzić do książki no wtedy wtedy to może, że ich, że moim zawodem jest omawianie literatury i pomaga, ale kiedy, kiedy pisze wiersz tak samo, kiedy tłumaczę no z staram się nie będzie się w nie uruchamiać tych moich mocy krytycznych tak pozwolić sobie na pozwolił sobie absurd pozwolić sobie na coś co może jakimś czasie wydawać się nie wiem banałem głupotą pustym przebiegiem, bo może są to kategoria dość płyt płynne, a może w tym akurat wierszu nie wiem owocne program przydatne, a my, więc mówiąc krótko tak z, odpowiadając na twoje pytanie nie czuję tutaj sprzeczności nie nie staje wobec jakich dylematów kiedy, kiedy kiedy, kiedy w muszę żałować, że coś zjeść coś robią nie powinien robić by ta praca przeszkadza w innym działaniu szczęśliwie się jakość, a sumuje ten wątek Jurowski ten wątek związany właśnie z zasiadaniem żyli nagrody Gdynia to jest coś takiego czy w ogóle nie jest to zapewne pierwsza żyli, w którym zasiadała i zapewne nie ostatnie wręczy tutaj ta rola w jakikolwiek sposób w no właśnie nie wiem czy się kłóci, bo takim oczywistym sensie nie kłóci na pewno ale, ale jakoś oddziałuje jakość Inter reaguje jest z tymi innymi twoimi rola w ich najważniejsze i najbliższymi to być jurorem nagrody literackiej Gdynia, a jest to, że docierają do mnie książki, których o, którym słyszał, do których bym nie doszedł sami, że mamy możliwość przeczytania ważnych ciekawych fascynujących eksperymentujących bardzo często świeżych książek poematów wierszy powieści esejów, które nam nie przebiły się do do świadomości mojej wcześniej także wydane w niewielkich nakładach przez niewielkich wydawców i nie książki, którym towarzyszą kampanii reklamowych FM, że Fed z jest wiele tego typu, a czym naprawdę mówi wiele nie przesadzam, gdy książę, który ułatwi nam jest przegapić przepuścić w sytuacji jednak nadprodukcji Książ, która takiego jednak niewydolnego systemu krytyki i recenzowania, a więc w i cieszę się z tego, że jako jako juror mam możliwość do tych książek dotarcia, a potem porozmawiania o nich najpierw w gronie kapituły podzielenia się tą fascynacją entuzjazmem albo wątpliwościami albo fascynacja wątpliwościami, a potem w być może nominowanie czy też nawet nagrodzenie tej książki rola jurora i rola autora nos to są role luz po przeciwnych stron barykady tak jak tutaj zauważyłeś, ale znowu barykada może jest taka przezroczysta dziurawa i to Niewiem też nie czuję tutaj, żeby żeby, żebym to przeszkadzało w euro nowa nie przeszkadzał w funkcjonowaniu jako jako autor książek bądź też pancerz i odwrotnie to jest jeszcze ciekawy ten cały kontekst związany z tym, że no środowiska autorów krytyków jurorów one się przenikają i też decyzje jurorskie selekcję do nagród wywołują bardzo silne emocje często jest dużo takich dyskusji wokół Nika i wokół Gdyni, a właściwie rokrocznie, kiedy ogłaszane są najpierw nominacje później później same nagrody i zastanawiam się na ile właśnie ten wymiar taki powiedziałbym już czysto ludzki już nawet nie związane z tymi sprawami no bardziej nazwijmy to literackimi czy filozoficznymi, które wiążą z tym aspektem tylko ten wymiar po prostu taki ludzką instytucjonalny który, który się z tym wszystkim wiąże jak jak to postrzegać właśnie też będąc właściwie wszystkich stronach tych różnych sporów czy będąc w różnych rolach które, które spełniają właśnie całe spektrum tego tego pola sporu tu jest rzeczywiście problem to nie będę krył nie wiem czy mogę sobie na takie pewne wyznania tutaj pozwolić, ale tak, bo z 1 strony jako juror, który ma coś do powiedzenia, jakie książki będą nominowane, jakie będą nagrodzone, a czasami to chcę wierzyć mi towarzyszy zawsze czasem mam wrażenie, że ktoś, kto się do mnie uśmiecha uśmiecha się nie bez powodu albo też druga strona medalu ktoś, kto się przestał do mnie uśmiechać i też przestał się uśmiechać nie bez powodu i innymi słowy te decyzje rzeczywiście rzutują na relację z koleżankami kolegami ze środowiska literackiego tak to to coś co się zdarzy nie powiedziałbym, że to jest jakiś na gminnej albo albo nękający mnie proces ale, ale coś takiego jest tak, że Rze, że gdzieś jakaś pretensja albo gdzieś jakieś oczekiwania no przyczyniają się do tego, że te relacje są może nie nie do końca przejrzyste Rzym i jasne tego się tego się nie da uniknąć no i jeszcze bycie autorem nagradzanym w CHF w przypadku najwyższych możliwych laurów literackich też może problematyce zabrać do dodatkowo jeszcze aspekty, o których których powiedziałeś no dobrze ale, ale może pomówmy trochę o samej książce ca wiem, że błyskawicznie wyczerpał się nakład książki, ale miejmy nadzieję, że my troszkę wcześniej rozmowę nagrywamy, ale mam nadzieję, że już dzisiaj mogą państwo swobodnie sobie kupić tom Jerzego Markiewicza do Kane może już do dróg trafił do sklepów tego jeszcze nie wiemy, kiedy teraz tę rozmowę nagrywamy no ale to są takie mam wrażenie wiersze, odwołując się jeszcze do tych kwestii, o których mówiliśmy wcześniej, które z 1 strony wychodzą często od jakichś bardzo dobrze znanych oswojonych z codziennych sytuacji w ogóle dużo jest codzienności w tych w tych tekstach i twojej można powiedzieć prywatnej codzienności i róż i naszej rzeczywistości tej, którą wszyscy obserwujemy w mediach i polityce się tu pojawiają czasem jakieś postacie życia publicznego to są niezwykle ciekawe momenty, ale po chwili ten wiesz zazwyczaj gdzieś skręca w rejony o wiele o wiele bardziej problematyczne i nagle właśnie coś co wydawało się oswojony MO na takim opisem czegoś co znane i właśnie zrozumiała, a no zaraz potem nagle odsłania jakieś kolejne warstwy sensu jakieś meandry jakieś zupełnie tajemnicze rewiry mchy i no słucham tego z zaciekawieniem i wszy od nie wiem co powiedzieć domku na ów fakt już ten cieszę się, że tak tak to widzisz tak TEN-T te pierwsze przedstawia się codzienność dla mnie nad wymiarem podstawowym, a cała metafizyka jeśli gdzieś w moim światopoglądzie mieści mieści się w codzienności ja jestem zbudowany z codzienności ja są poza codziennością, a no i naczynie wie, że w istnienie drugiego wymiaru trzeciego wymiaru chce to jest ten wymiar, w którym żyje którymi kształtuje z tym muszę się po raz, który co mi pomaga, w którym nie mnie bawi przeraża i min w stąd też stąd też tata obecność obecność może też troszeczkę taka przekorna, bo bo, bo się wiele wydarzeń, do których tam nawiązuje pierwsza postać nie będziemy tutaj przywołać nazwiska, bo chyba pierwsza też nie ich nie przywołuje, chociaż nie zna wartość śledzi polskie życie ma już znane media to będzie wiedział, gdy tak można powiedzieć no i w szpiegu do wiersza wprowadzać ją do wiersza wprowadzać takiego polityka tamtego dziennikarza jest parę zaskakujących jak gala poezji jako emerytów tym sensie na świetne i ale ale jesteś też spotkają się takimi głosami to może nie wiem co może jakiegoś tam pedofila wprowadzić do wiersza napisze jakieś tam pedofil tak już nie pamiętam nazwiska są jakieś nazwisko padło, więc na to może może budzić sprzeciw, zwłaszcza że wiele z tych postaci to są postacie no przez naprawdę zaś, których za rok za 2 zapomnimy można nabyć można być te wydarzenia też nam gdzieś umkną, a z pamięci, ale to jest dla to jest dla mnie właśnie coś coś fascynującego także, że coś czym czym jak żyjemy mniej lub bardziej tak czym się interesuje na kogo interesuje się przez te Urszula ski 15 minut nasz nasz światek że, że to 15 minut mija i jesteśmy, gdzie indziej a, a tamte wydarzenia pozostawiają po sobie jakieś oświacie jakieś ślady te ślady, a chciałbym właśnie PiS chce, żeby w tym że, żeby wieszcza, który pisze w języku, z którego korzystam z UE było miejsce na ślady, że na te wydarzenia, które nam umknął, o których zapomnijmy, które zamienią się jakąś już rozpoznawalną mgiełka ulotność jest jest jest dla mnie czymś no intrygującym fascynujący też trochę przerażającym, ale też ME w tym wymiarem koniecznym takie nie nie wyobrażam sobie innego świata świata ulotnego trudno jest to ująć pierwszy prawdę w ogóle samo słowo ująć ująć ulotność prawda tutaj mamy paradoks jakiż ja też, bo jesteśmy w programie filozoficznym, ale przecież jesteś filozofem również to się też zastanawiam nad tym co się z tym wtedy dzieje, kiedy zostaje ujęte wiersz czy pochwycony wiersz właśnie jakaś scena jakiś moment jakieś wrażenie podchwycone następnie poddane pewnej specyficznej pracy wiersza właśnie, która przetwarza jednak to co takie w takiej bezpośredniej percepcji dostępne co jest za praktykę właściwie jak pisanie wiersza no tak przetwarza ktoś powiedziałby petryfikuje prawdę zamyka zamienia to w w o obiekt spiżowych tak bronią brązu od tej z marmuru no znamy te wszystkie metafory prawda nie pasuje do twoich wiele, ale właśnie tak dlatego mówi o pewnej takiej mojej takim na sport może dużo takim przekazie wobec tych o tych obrazów poezji jako jako jako po pewnej dziedzinie, która wychodzi poza ciasta wychodzi poza czas i w i nadaje naszym doświadczeniem naszemu życiu naszym prawdą ten ten marmurowy czy też spiżowy charakter tak nie nie śpisz jak, a ani nie nie nie w nie ma chmur aborcja byle kiedyś napisałem tak chciałby szerszy Emreli nie zasługiwał i dalej lub też trudne to jest pewne napięcie jasne tak inni i jak widziałem paradoks tak nie wiem czy to jest w ogóle możliwe to jest tylko takie moje taka moja uli iluzja, że można coś jednocześnie zamknąć wierszy, czyli kilkunastu 20 paru wersach ktoś potem już ona potem no nie przetwarzają się, a jednocześnie zostawić je tak iż, żeby były otwarte na czas tak na zmianę na procesy, w których wszystko uczestniczy bank no nie do końca to nie jest teraz powiem oka doba to chyba nigdy żaden wiecznie zamknięty, bo zbudowany w języku poddany jest ewolucji językowej prawda te słowa napisane dzisiaj i te zdania składnia za lat 5 już nie mówię za 50 zastał już w ogóle będą czymś innym będą komunikować co inne treści może przestaną komunikować tak nie zna język się starzeje prawda pokrywa patyną zmienia sensy i gdy odnosi się różnych kontekstów, których dzisiaj to mnie nie dopatrujemy, więc trak pierwsze takie portale zamknięciem, który otwiera w otwiera go na chaos, ale zdarza się od czasu do czasu, że tak powiem, że powstają teksty, które próbę czasu wytrzymują to znaczy takiej, która w na czytane po wielu wielu latach nie tracą nic z specyficznej aktualności różnie aktualność można rozumieć rzecz jasna tutaj nie domyka tego terminu czy w ogóle myślisz o jakieś uniwersalności tekstu, pisząc oko wiersza czy czy to jest właśnie jakiś proces, który w ogóle się obywa bez takich konceptu realizacji nie myślę to szczerze mówię nie myślę Universal zacni, chociaż nie wykluczam oczywiście jak te, które zadajesz pytanie, ale pamiętajmy, że tak, jeżeli jeżeli, jeżeli do dzisiaj czytamy Sofoklesa, jeżeli do dzisiaj czytamy biegłym Szekspira to to czytamy w naprawdę inaczej te teksty są już inna niż Szekspira elżbietańskiej czy Sofokles antycznej Grecji prawda one one znaczą dla nas coś innego na hit nie wiem przywołam tutaj kota jego ego jego studium Szekspir współczesny także jak można czytać teraz czy można czytać teraz seks pie króla lira np. po po dekrecie tak samo jak czytaliśmy przed Beckett tak czy doświadczenie np. nie wiem zagłady nie nie nie zmieniono w bardzo radykalnie tego co te teksty sprzed 500 lat mówią, więc tak jest pewien uniwersalizm, ale nie znaczy, że z, że ten tekst jest tym właśnie kosz zakonserwowany jednoznacznie żony i mówiący nam przypominający nam, o czym dziś 1 jednoznaczne nie on on te najstarsze teksty, które żyją, które są uniwersalne są uniwersalne i żyją, dlatego że to, że podatne na zmiany tak, bo są, że otwierają się na na czas na China China in na zmieniające się kontekst bardzo dziękuję za tę rozmowę Jerzy Jarniewicz państwa gościem literaturoznawca tłumacz krytyk literacki poeta laureat tegorocznej nagrody Nika dzięki euro za rozmowę dziękuję bardzo, widzenia Zwiń «

"Jestem zbudowany z codzienności" Prof. Jarniewicz o Nike, poezji i "Mondo cane"

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: GODZINA FILOZOFÓW

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 15:00

Najnowsze Podcasty

2. Odbudowa Ukrainy: wizje, priorytety, ideologie i interesy. Rola Polski

Praca na wakacje - gdzie jest i ile można zarobić?

Bez motywacji nie rzucisz palenia!

Węgry "za" Szwecją w NATO, ale opóźniają

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL