Jak wegetarianizm przyczynił się do niepodległości Polski?

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

jest 1111 dwudziesty czwarte września w sobotnie popołudnie przedpołudnie Anna Piekutowska witam się z państwem w zastępstwie Tomasza Stawiszyńskiego dzisiejszy magazyn Radia TOK FM przygotowali Katarzyna Murawska i Michał Tomasik realizuje go Kacper Gonera spędzimy razem następne niecałe 3 godziny w ciągu, których porozmawiamy o skrajni proeuropejskiej prawicy, bo jutro wybory we włoszech, gdzie wraca duch Mussoliniego wybory wygra najprawdopodobniej triumwirat Salvini Berlusconi Rozwiń » i stojąca na czele koalicji Giorgia Meloni przewodnicząca post faszystowskiej partii będziemy też mówić o świeckiej po wyborach i przyczynach sukcesu skrajnej prawicy właśnie tam nie zabraknie relacji z najważniejszych w tym momencie światowych protestów, czyli irańskich antyrządowych demonstracji siostrzeńcy ich kobiecych feministycznych porozmawiamy o chustach i zakrywaniu głowy w islamie i o tym jak my zachód niekoniecznie rozumiemy pewne niuanse związane z emancypacją tłumek, a jak już jesteśmy przy feminizm je to dziś będę gościła też pełnomocniczka rodziny pani Izabeli z Pszczyny kobiety, która jest jedną z ofiar zakazu aborcji w Polsce minął rok od śmierci pani Izabeli porozmawiamy o stanie śledztwa o sytuacji ciężarnych kobiet trafiających do polskich szpitali będzie też wyludniających się Podlasie i alarmistycznym wyniki spisu powszechnego już za chwilę historyków nie roślinnej z autorką nowej bardzo ciekawej książki już ze mną studio Natalia Mętrak Ruda tłumaczka kulturoznawczyni dziennikarka kulinarna, a także autorka bloga o historii kulinariów przeszłość od kuchni dzień dobry dzień dobrych i autorka książki, której premiera za chwilę 28września warzywa zjedz mięso zostaw krótka historia wegetarianizmu książkę wydało wydawnictwo poznańskie podróżowałam, więc razem z panią w książce przez wieki historii wegetarianizmu i odniosłam wrażenie, że osoby, które 7 wegetarianizm zajmowały, które decydowały się na dietę bezmięsną na to, żeby wyrzec się mięsa były no łączyła je wydań wynagrodzenie w bankowość to były często osoby ekscentryczne, ale też myśliciele wizjonerzy ideowcy takie osoby, które szły w poprzek społeczeństwa no szaleńcy po prostu w na zasadzie tak taki był trochę zamysł taki był trochę pomysły na tę książkę, żeby przedstawić historię wegetarianizmu przez takie niezwykłe nietuzinkowe postaci rzeczywiście w kulturze zachodniej porzucanie mięsa w zasadzie od zawsze od ca, odkąd się zdarzało było jakąś transgresja było jakimś przekroczeniem i było i jest dzisiaj czymś bardzo mniejszościowym tak jednak nawet dzisiaj kiedy, kiedy wegetarianizm jest popularne kiedyś może nie budzi aż takiego zdziwienia to jest to ruch bardzo mniejszościowe, a 100 lat temu był już zupełnie przynależne jakiś bardzo bardzo niewielkiej grupie i rzeczywiście bardzo często prasa zawsze było także porzucenie mięsa nie było samym porzucenie mięsa tylko za tylko coś jeszcze mu towarzyszyło jakieś inne poglądy filozoficzne czy poglądy polityczne czy jakiś opór przeciwko systemowi, w którym się żyło, jakby po to, porzucenie mięsa reprezentowało coś się coś więcej takim impulsem dla mnie taką pierwszą postacią, którą ja pokochałam czy też jak ją poznam mam nadzieję, że państwo poznają dzięki tej książce, ale chyba znają już już teraz by był Sylwester Graham to może być dziwna, że pokochałam takiego człowieka, który był bardzo estetycznej nie czerpią żadnych przyjemności i oprócz mięsa wyrzekał się również alkoholu oraz seksu oraz w zasadzie wszystkiego co miłe miłe w życiu ale, ale właśnie, jakby od niego, gdzie zaczęło ją, bo taką ekscentryczną postacią potem okazało, że takich takich szaleńców jakich pani nazwała było było więcej Graham Graham Nikki Grahame gram tak tak naprawdę Graham od mąki Grahamem to był taki amerykański pastor amerykański działacz na rzecz wegetarianizmu na rzecz abstynencji pierwszej połowy dziewiętnastego wieku, który uważał, że właśnie podstawę diety powinien stanowić ciemne wypiekane w domu chleb z takiej pełnej mąki, którą nazywamy dzisiaj mogą Grahama te Graham, które mamy w piekarniach nie wiem czy do końca spełniające jego wyśrubowane warunki, ale tak ta nazwa pochodzi właśnie nazwiska sylwestra Graham bardzo ciekawe jest to, że pani pisze wokół o emocjach nastrojach, które panowały wokół osób, które decydowały się na niejedzenie mięsa często towarzyszyła temu podejrzliwość, a nawet agresja czy niechęć do dzisiaj też wegetarianie czasami muszą tłumaczyć ze swoją wyborów żywieniowych pełnienie tak często jak kiedyś tras może też trzeba zacząć tłumaczyć z tego, że się mięso je wreszcie, ale czy ten wybór diety w ogóle jest czy był tematem społecznym czemu wywoływał takie emocje to jest niezwykłe niezwykle ciekawe i to się zmienia historycznie ja zaczynam, a swojej z swojej swoją opowieść od bitego rasa od starożytnej Grecji tam już mamy do czynienia z jakimś fundamentalnym problemem, ponieważ się my jedną z podstaw kultury polis była ofiara zwierzęca, a wegetarianie przynajmniej niektórzy przynajmniej tak nam się wydaje przynajmniej z tego co wiemy o tego rasie późniejszych jego biografii odmawiali składania ofiary zwierzęcej naj to było, jakby odrzucenie pewnego fundamentu, na którym się opierała społeczności, nawet jeżeli oni tę ofiarę zwierzęcą zastępowali czymś innym no to już było przekroczenie później to przekroczenia miał dotyczyły np. tego, że mięso było symbolem statusu albo się na nim opierała się gospodarka albo, że miało ono znaczenie symboliczne jak załóżmy wołowina Wielkiej Brytanii ME albo było obiektem pragnienia dla wielu emigrantów w stanach Zjednoczonych, którzy wreszcie mogli zacząć się więcej mięsa po tym, jak np. w Europie w Europie nie mieli do niego takiego dostępu nagle tutaj w stanach okazało się, że są wielkie pastwiska można hodować mnóstwo krów no to odrzucanie tego było postrzegane postrzegane jako dziwne albo też właśnie oznacza czasami rezygnację z pewnych tradycji także pewnych tradycyjnych świątecznych rytuałów tak jak nie mam największym największym problemem innego takiego znacznie późniejszego bohatera mojej książki pola karne, jakie zrezygnował z miasta było to, że nie będzie miał indyka nie będzie mógł indyka pokroić jak prawdziwy ojciec rodziny i zastępował go makaronu czy tak nawiązanego zapiekanka z makaronem z serem de, jakby mnie jako wegetarianką od wielu lat też szczerze mówiąc przez długi czas zastanawiało też nie do końca rozumiałam, dlaczego w ogóle ludzie zaglądają wegetarian to należy jak no, gdyż jest to w ogóle pytanie, dlaczego ludzie zaglądają sobie do talerzy nawzajem albo dlaczego zaglądają do łóżek na mogliby sobie dać spokój a jakby tak samo jak ich interesuje nie wiadomo dlaczego czasami jakich dokonujemy wyborów życiowych na takich tego interesu jakich dokonuje wyborów dietetycznych, jeżeli tych wegetarian było bardzo mało to ich wybór stawał się po prostu kwestią społeczną i gdzieś tam zawsze zawsze tak było z różnych powodów zależnie od tego jakich okolicznościach, jakie opłaca się znajdowali to mówi Natalia Mętrak Ruda autorka książki warzywa zjedz mięso zostaw krótka historia wegetarianizmu, do której wracamy tuż po skrócie informacji w krótkiej historii wegetarianizmu rozmawiamy z autorką książki Nathalie and Crew dzień dobry czas jeszcze dzień dobry, kiedy w ogóle rozpoczęła się debata rozmyślania nad tym czy człowiek powinien jeść mięso czy to były Dele maty etyczne zdrowotne czy one różniły się od tych, które mamy współcześnie przez materializm tak naprawdę o początkach wegetarianizmu można im powiedzieć w dwójnasób to na czym ja nie jestem zazwyczaj jakąś wielką zwolenniczką przeprowadzenia takiej historii zjawisk już w starożytnej Grecji bo, bo to jest zwyczaj uproszczenie no ale w przypadku wegetarianizmu faktycznie musimy od tego zacząć, dlatego że że jak być może nie niewielu niewielu z nas wie dieta wegetariańska dopóki to słowo nie powstało bywała i była określana Europy ma mianem diety pita koreańskiej to właśnie Pitagoras był takim patronem Pitagoras nie pozostały pism po sobie, więc znamy tylko późniejszych jakiś tekstów biografie, ale to właśnie oni my mówi jako takim jako takim prowodyr wegetarianizmu natomiast nie było jedyne takie naj bardziej całościowej pełne już takie teksty źródła, których możemy mówić pozostawili po sobie Plutarcha porfiry już teksty są też do przeczytania po polsku w tłumaczeniu Damiana Moszczyńskiego sprzed kilku lat to są bardzo takie gorące orędzia przeciwko przeciwko jedzeniu mięsa, w których pojawia się całkiem sporo argumentów, które będą jakoś rezygnować w przyszłości UE oczywiście to nie jest tak, że jest jakaś taka linia ciągła najpierw sobie delicji ne antyczni Grecy i od nich po prostu jak jednym z 1 linię dochodzimy do współczesnego wegetarianizmu absolutnie tak nie jest, więc drugą odpowiedzią na pytanie o początki wegetarianizmu jest odpowiedź, która będzie się wiązała z tym, kiedy powstało słowo, kiedy powstał ruch już taki, którego ciągłość trwa do dzisiaj to jest połowa wieku dziewiętnastego w wielkiej Brytanii wtedy powstaje czytając Society pierwsze Towarzystwo wegetarian, które istnieje dzisiaj, więc tutaj jak AB mamy ciągłość historyczną i znowu to zależy było byli różni aktywiści jedni zwracali uwagę bardziej na kwestie etyczne inni zwracali uwagę bardziej na kwestie zdrowotne jeszcze inni będą zwracali uwagę na kwestie duchowe religijne i wegetarianizm mówili i niejedzenie mięsa mówili mówili zupełnie odmienne odwrotne niż my sposób oznaczenie mięsa mięsa nie powinno się jest, dlatego że właśnie przykład zwierzęta są nieczyste i mięsa wcale nie lubimy zwierząt nie chcemy zwierzęce ratować tylko nie chcemy po prostu się kajać i ich ciałami inni z kolei właśnie przez jak ją sentymentalną sentymentalną wobec zwierząt czułość będą do do rezygnacji z mięsa prowadzić, więc tak naprawdę tych argumentów będzie dużo one będą różne i one będą różne i starożytności później mamy taki okres dosyć gorące siedemnastym wieku, kiedy to jest obiektem filozoficzne debaty później mamy już wiek dziewiętnasty, kiedy zaczyna się taki nowoczesny ruch wegetariański sporo takich oczywiście pojedynczych zdań czy pojedynczych fraz można by było wyrwać z kontekstu z tych historycznych źródeł i w zasadzie przyłożyć do współczesnych debat to jest bardzo ciekawe, że nawet z tych tekstów starożytnych można by było parę takich zdań wyciąć, które spokojnie mogłoby znaleźć na forach internetowych dzisiaj, a najciekawsze chyba dla mnie już było było czytanie polskich takich wegetariańskich tekstów dziewiętnastowiecznych, które brzmią dokładnie tak jak to co dzisiaj możemy przeczytać, gdzie w zasadzie bardzo bardzo dużo argumentów jest przytaczanych takich, o których dzisiaj debatuje np. to, że hodowla mięsa wymaga bardzo wielu zasobów tak np. obliczanie tego ile więcej można wyhodować fasoli soi niż jak bardzo można jeszcze hodując fasolę fasola np. na soli tam 19 wieku może nie pisano w Polsce, ale jak, o ile jest, jakby skuteczniejsza sensowniejsze uprawa roślin niż hodowla zwierząt na miasto to jest debata, która w, którą w dobie w dobie kryzysu klimatycznego wszyscy toczymy i które jakby powraca jak spokojnie można znaleźć oczywistych wiadomo, że w kontekście innym historycznymi innym kulturowym NT teksty były pisane, ale w kontakcie z ekonomicznego, a my szliśmy do kryzysu ekonomicznego oczywiście ale jakby takie rozważania takie obliczenia prowadzono w Polsce 150 zlotemu nasi słuchacze słuchaczki i na pewno też dobrze pamiętamy słowa ówczesnego ministra spraw zagranicznych Witolda Waszczykowskiego o tym, że marksistowski rowerzyści i marksistów z c wegetarianie, którzy nie mają nic wspólnego z tradycyjnymi polskimi wartościami chcą przyjmować politykę coś w tym stylu, ale nie tylko Witoldowi Waszczykowskiemu niejedzenie mięsa kojarzy się z lewicowym punkt widzenia co wpłynęło na to, że na Zachodzie dzisiaj myślimy owe kryteria niż jako części tego lewicowego prądu myślowego wegetarianizm jest powiedziałabym lewicowy współcześnie takim sensie dba, o ile w ogóle te nowe kategorie mają mają 2022 roku sens to jest lewica w takim sensie, że jest jakoś emancypacyjne jest mniejszościowy to znaczy jest może być opisywany wegetarianizm ze nurt emancypacji i praw zwierząt te analogicznie jak prowadzona jest jak dokonuje się emancypacja innych mniejszościowych grup społecznych i w takim sensie społeczeństwo, w którym my mniejszości mają równe prawa są traktowane traktowane równo czy to będą osoby LGBT plus czy to będą kobiety czy to będą wegetarianie czy to będą też np. że zwierzęta tak by w tak społeczeństwo jak był byłoby w pewnym sensie społeczeństwem lewicowym czy z każdym nasze społeczeństwo progresywny równościowe wolnościowe, więc to w ten nurt oczywiście można można wpisać wegetarianizm, jeżeli myślimy o nim jako ruchu, które mamy swoje zwierzęta oczywiście, jeżeli też są ludzie, którzy uważają, że ekologia jest lewicowa to jest jest to absolutną bzdurą jak u podstawy swojej absolutną bzdurą jak agencja ochrony środowiska w stanach Zjednoczonych zakładał NIK są, którego trudno lewicowość posądzać może być papież Franciszek naszych, ale wraz z Finlandii jak jest wykończony tak, ale mówię tego rodzaju tego rodzaju kategoryzację są troszkę są są troszkę absurdalna no, więc jakby, jeżeli będziemy myśleć też o kwestiach ochrony klimatu ochrony przyrody jako kwestia lewicowych to tak to znowu wegetarian jest lewicowy natomiast to co i oczywiście to faktycznie tak jak tak jak pani mówi postrzega się często wegetarianizm jako lewicowy także ze względu na taką jego najnowszą historię to znaczy na jego związek z ruchem hippisowskim z ruchem kontr kulturowym rząd tak kojarzy taką właśnie Ameryką hipisowską Ameryka lat siedemdziesiątych stamtąd to niby do nas przyszło, że właśnie ruchy jakieś wschodnie buddyjskie czy Hare Kryszna by nie UE i tak to wszystko się możemy wymieszać w głowie jakąś taką, jaką jakiś taki i zbiory tym autem oczywiście w książce pisze, ale pisze też o tym, że jest, jakby cała druga nóżka korzeni bardzo konserwatywnych w pewnym sensie, oceniając stan ich purytańskich, w których mówi się o niejedzenie mięsa i odrzuceniu jest jako elemencie takiego umacniania się, któremu towarzyszy też rezygnacja właśnie z seksu, a przynajmniej seksu pozamałżeńskiego masturbacji z alkoholu w jakiś takich podniet i to miejsce wtedy zaliczane do podniety, które utrudniają nam dostęp do Królestwa niebieskiego i w ten sposób jak mamy całą cały nurt wegetariański, który jest bardzo konserwatywne natomiast ponad w Polsce przełomu dziewiętnastego dwudziestego wieku, czyli wtedy, kiedy ruch GL iński do Polski dociera co bardzo interesujące różni myśliciele łączą go bardzo różnymi nurtami mamy z 1 strony i Państwowa Ostrowskiego, który jest socjalistą, który w polskim wyzwolonym kobietom dedykuje dedykuje swój tekst wegetarianie śmiech, ale mamy też osób mamy też osoby, które łączą wegetarianizm słowiańszczyzna z wyzwoleniem Polski z kwestią niepodległościową mamy Romana Dmowskiego, który eksperymentuje z wrażenia teraz musimy się chwilę zatrzymać tutaj cha kwestia niepodległościowa uwaga wegetarianizm w Polsce w tym momencie powinnam powiedzieć tak przeczytają państwo w książce już w najbliższa środę w tak Otóż tak tak byli tacy myśliciele, którzy twierdzili, że wegetarianizm jest na zdrowszą dietą dającą siłę, która pozwoli nam walczyć z oprawcą byli tacy, którzy twierdzili, że to ludy germańskie biednych Słowian zarazili jedzeniem mięsa pierwotną dietą słowiańską jest dieta oparta na zbożach owocach i że dopóki taki sposób jesteśmy byliśmy najsilniejsi później straciliśmy te siły zostaliśmy najechanie zniszczenie teraz musimy odnaleźć swoją słowiańską jeszcze, żeby odzyskać niepodległość walczyć z oprawcami twierdzą, że państwo nie dowiedzą lekcję z tej chciałbym panią zapytać o weganizm, kiedy on powstał, kiedy wypoczynkową wegetarianizm w UE jako ruch może w ten sposób odpowiem zdarzały się z pewnością i o nich też pisze na przestrzeni wieków są osoby pojedyncze raczej, które rezygnowały z jakichkolwiek produktów zwierzęcych natomiast jako ruch weganizm rodzi się w latach czterdziestych dwudziestego wieku wtedy powstaje Wigan Society pod przewodnictwem takiego znowu Brytyjczyka Donalda Watsona, w który zresztą żył bardzo bardzo bardzo Pace 2 i w bardzo dobrym ambasadorem swojej dializy ten pan, który 94 lata i potrącił samochód, bo pewnie, gdyby nie to 1 pan inny pan z żoną wietrzny, ale ani tak tak tak ale by był też chyba też pan w Polsce, który w 94 lata i zmarł potrącony przez samochód po też myślę, że będziesz żył wiecznie może mógłby żyć wiecznie Donald co nie zmarł z przyczyn naturalnych też w wieku 90 kilku lat i pot pod koniec życia pytany pytany o swoich przeciwników powiedział wuj dawno dawno żadnego nie widziałem wypytać, ale już dawno dawno żadnego żadnego z nich nie nie spotkałem chyba już wszyscy się za zawinęli przede mną w każdym razie Donaldson w latach czterdziestych Wielkiej Brytanii zakłada Wigan Society, które się odłącza od wegetariańskie go wegetariańskie go stowarzyszenia, ale ten organizm jest taki, jakby przecież one przytłumione przez długi czas to jest bardzo mały ruch tak naprawdę to jak bardzo jest teraz obecny być może przysłania nam jak krótka jest jego jego historię historia tego jego triumfu ja jak ja sobie szukałam tych początkach rzeczywiście takiego globalnego globalnego triumfu weganizmu to jest gruncie rzeczy ostatnia dekada to jak już idzie bardzo lawinowo, a wiąże się przede wszystkim z tym jak w jaki sposób wygląda współczesna przemysłowa produkcja jajek czy czy nabiału nie jakichkolwiek produktów zwierzęcych, bo wcześniej, kiedy zwierzęta były hodowane sobie na mleko w sposób tradycyjny trudniej było znaleźć argumenty przeciwko, bo być może one nie były traktowane w sposób okrutny to jest tymi szczęśliwymi kurami część mieszkalną może rzeczywiście były szczęśliwe kury natomiast w momencie, w którym jest produkcja nabiału czy produkcja jajek, a już nie hodowanie zwierząt no wtedy rodzi się weganizm jako nurt który, który przede wszystkim wzrasta z troski o zwierzęta o ich dobrostan i jaka będzie przyszłość organizmu wegetarianizmu któż wie te ja oczywiście chciałabym, żeby przyszłość była świetlista, ale nie jest, ale jestem też realistką nie nie wierzę w to że, że wszyscy nagle staną się wegetarianami weganami nie myślę, że podstawowym problemem podstawową kwestią jest to, że w ogóle system żywnościowy w taki, jakim mamy teraz nie wyrabia i będzie się musiał zmienić w w jaki sposób się zmieni jest wiele scenariuszy tego jak, w którą stronę może to pójście wiele pomysłów na to co zrobić w jaki sposób zdobywa po pierwsze, zdobywać białko co wydaje się stosunkowo jeszcze proste, ale po drugie, jak radzić sobie z tą w tym ludzkim pragnieniem mięsa, które jak jesteś takim czynnikiem, który być może komuś, kto tak jak ja od 20 paru lat mięsa nie jest przestaje być dla mnie zrozumiały, ale istnieje jak ludzie pragną mięsa ludzie uwielbiają dla nich ważne, więc nie można im po prostu powiedzieć, że mają rzucić już tylko się jakoś działa w kierunku stworzenia alternatyw ma czy to będą alternatywy roślinne to będą alternatywy w postaci mięsa tworzonego w laboratorium czy to będzie jakiś inny rodzaj hodowli powrót do jakich tradycyjnych metod hodowli na to wszystko będzie musiało toczyć się wszystko już dzieje się toczy coraz coraz po prostu jego ziemia nie wyrobi z konsumpcją takiej ilości zasobów, jaka jest potrzebna na przemysłową hodowlę mięsa warto też sobie przypominać o tym, że przemysłowa hodowla to jest ostatnich 50 lat jak ludzkość sobie radziła bez tego w czeskiej i to tych tych ostatnich kilka dekad jest tymczasem kiedy myśmy naprawdę tak doprowadzili jak granic produkcję TP odzwierzęce, ale pani tak pewnie jest stanie, bo powiedzieć zgodzić się z taką tezę, że postrzeganie zmieni naszą przyszłością, że nie ma innej drogi po prostu musimy wszyscy przecież PiS, że jest to ja tzw. być znacznie mniej nie ja absolutnie sobie nie wyobrażam, żeby to miało wydarzyć mienie nie, żeby uczy mnie tego też to, że właśnie napisałam historii tak jakby nie wierzę, że jeżeli pisze o iluś setkach lat, kiedy jednak to był ruch mniejszość owe to teraz nagle dojdziemy do takiego punktu, że cały świat twierdzi, że to jest świetny pomysł nie nie stwierdzi jak niem znowu bardzo chciała byłoby bardzo fajnie, żeby jak najwięcej osób się do tego przekonało wierzę rzeczywiście, że weganizm wegetarianizm może odnieść odnosi już chyba dzisiaj największe triumfy w swojej historii największa liczba ludzi historii przejdzie na dietę przynajmniej częściowo albo całkiem roślinną, ale wszyscy przejdą na weganizm wegetarianizm no nie nie to nie wierzę raczej myślę o właśnie bardziej szerokich zmianach we systemie żywnościowym, które sprawią, że nie będzie potrzebna czy nie będzie istniała po prostu przemysłowa hodowla zwierząt w takiej formie, jaki istnieje dzisiaj, bo to jest rzeczywiście wydaje się droga, a droga donikąd, ale to nie znaczy, że wszyscy ludzie zrezygnują z miasta moją gościnią była Natalia Mętrak Ruda autorka książki warzywa zjedz mięso zostaw krótka historia wegetarianizmu książka ma premierę za kilka dni 28września wydało wydawnictwo poznańskie bardzo polecamy bardzo dziękuję pani za naszą rozmowę wie również bardzo dziękuję teraz przyszedł czas na skrót informacji w radiu TOK FM po nim przeniesiemy się na Podlasie, które wg spisu powszechnego innego najnowszych danych się radykalnie wyludnia Zwiń «

Jak wegetarianizm przyczynił się do niepodległości Polski?

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: MAGAZYN RADIA TOK FM

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 09:00

Najnowsze Podcasty

"Trzeba odbudować niezależne i sprawne sądownictwo w Polsce"

"Spór jest istotą polityki, ale chcemy się spierać w sposób cywilizowany i demokratyczny."

Sędzia Michał Laskowski o swoim udziale w marszu 4 czerwca: "Może popełniłem błąd"

"Bo TVP złamała prawo"

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL