Afganistan: pierwszy wyrok śmierci. "Protestujący nie mają szans na sprawiedliwy proces"

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

trzynasta 7 Jakub Janiszewski przy mikrofonie z nami jest Jagoda Grondecka iranistka dziennikarka korespondentka krytyki politycznej nowy, gdy nowy będziemy mówili o tym co dzieje się w Iranie w Afganistanie od Iranu zaczniemy mianowicie tam pierwszy zdaje się wyrok skazujący na karę śmierci wobec osoby, która protestowała po w tej fali po śmierci masa mini to jest chyba jeden z takich elementów, które tutaj szczególnie niepokoją oczywiście rzecz najświeższa, czyli reakcje na Rozwiń » to zaostrzenie kursu reakcję Unii Europejskiej Wielkiej Brytanii, czyli nowe sankcje obejmujące 29 osób w tym irańskiego ministra spraw wewnętrznych może od tego zacznijmy to znaczy co oznaczać lęk kurs stara lokalizacja władz irańskich na władze irańskie rozprawiają się teraz z protestującymi w sposób no, jakiego używały już w przyszłości aresztowały wiele tysięcy osób, które uczestniczyły w protestach, które JST relacjonowały czy obserwowały i osoby mogą spotkać się zarzutami 2 paragrafów kodeksu karnego, które mogą być ukarany właśnie przez karę śmierci to jest tzw. wojna przeciwko Bogu czy też szerzenie zepsuć się na ziemi z grubsza proszę właśnie prowadzenie rewolty przeciwko władzy oczywiście niestety protestujący nie mają absolutnie żadnych szans na sprawiedliwy proces organizacji broniących praw człowieka ostrzegają, że bardzo często zeznaniu są wymuszane po prostu torturami na podstawie sfałszowanych dowodów 2 dziennikarki np. które pomogły właśnie wy o ujawnieniu historii na temat w ramach mini, która zapoczątkowała całą falę tegorocznych protestów zostały oskarżone oczywiście bez żadnych sensownych dowodów nabycia albo być agent komisja jej i także grozi kara śmierci od września przebywają od końca września przebywają w tych gdańskim Starym więzieniu eWinner co gorsza wśród tych osób osadzonych jest też bardzo bardzo wiele dzieci osób niepełnoletnich, które bardzo tłumnie brały udział w tegorocznych protestach ich rodzice prawnicy obserwatorzy donoszą także, że spotykają się właśnie z przemocą np. więzienia, że zdarza się, że kilkunastoletnie dziewczynki lądują w celach z mężczyznami oskarżonymi o różne przestępstwa narkotykowe aż w, że mają np. łamane nogi ręce łącznie oskarżonych może zostać nawet 15 000 osób na razie właśnie wyrok śmierci został wydany jednak inne oczywiście ta liczba może się zwiększyć to też nie oznacza, że wszystkie wyroki będą wykonane, bo zdarzało się w Iranie też przypadki właśnie osoby wskazanej kary śmierci tego wyroku nigdy nie dokonywano, ale oczywiście nawet 1 taki wyrok to za dużo i to właśnie spowodowało taką bardzo stanowczą reakcję środowisk międzynarodowych, w które próbują zmusić Iran do tego nawołują Iran by w tej chwili właśnie zwolnił wszystkich tych, którzy byli aresztowani za wprowadzę za branie udziału w protestach nałożone zostały na Iran kolejne sankcje właśnie w związku z represjami i złamanie praw człowieka francuski prezydent Macron poczuł się nawet ze irański dysydent niesławną dziennikarką amerykańską irańską Haliny od 1 Iran na to zareagował oczywiście bardzo również bardzo stanowczo, oskarżając np. właśnie Francję o próbę ingerencji w sprawy wewnętrzne rano próby właśnie wzniecanie jakiejś rewolucji nowość, odwołując właśnie do tej retoryki, że te protesty są inspirowane z zewnątrz opłacane z zewnątrz, bo prowadzone praktycznie właśnie z zewnątrz z trochę tak brzmi właśnie tak jak pani słucham tak się zastanawiam nad tą na tym gestem Unii Europejskiej jednak jest symboliczne 129 osób dodanych do listy sankcyjnej, nawet jeżeli tam jest jeden z ministrów urzędujących tam myślę sobie, że to jest jednak ostateczne chyba wywalenie Kosma z po szans na porozumienie nuklearne tzw. z tych notek prawdę prawdopodobnie tak niestety Iran świat idą właśnie tym kursem, odkąd tylko prezydent Trump wyszedł z porozumienia nuklearnego tak jak o tym już wielokrotnie rozmawialiśmy o tym sposobem właśnie wypchnął Iran na taki kurs, żeby jeszcze bardziej ze światem zachodnim na zwarcie, żeby reżim stawał się jeszcze bardziej opresyjne wobec samych Irańczyków im jak wydaje się, żeby dalszą izolację, żeby jeszcze mocniejsze odkładanie Iranu sankcjami mogą, jakkolwiek doprowadzić do poprawy bytu irańskich obywateli, chyba że miałaby zatem ekologii każe im gorzej dzisiaj Irańczykom żyło, tym bardziej skłonne będą protestować jednak trzeba pamiętać, że pomimo, że protesty, więc pod wieloma względami tak też o tym dyskutowaliśmy różnią się tych poprzednich i że zwłaszcza fakt, że jest zaangażowany tak wielu bardzo młodych ludzi może świadczyć o tym żony mają razem potencjał też z ciężko powiedzieć doprowadzenie do rewolucji, ale na pewno do jakiej właśnie takich długofalowych wystąpień przeciwko reżimowi trzeba pamiętać, że sam irański reżim jest właśnie owocem rewolucji on też rewolucji w wyniku, której doszło do władzy wyciągną kilka lekcji wydaje się, że są takie płatki np. właśnie upadł reżim szacha, w których póki co reżim całkiem sprawnie i unikasz, kiedy widzimy chociażby brutalne pacyfikowania protestów to bierze w nich udziału nigdy tylko 1 formacja, chociaż większość jest policja to widzimy także wezwanych strażników islamskiej rewolucji widzimy także wielu oficerów w cywilu, którzy mogą być zarówno z wywiadów zarówno z korpusu policji wojska czy też z basenów, bo to co wiedzą rzeczy właśnie pogrzebała szacha było zwyczajne odmowa armii do dalszego tłumienia protestów do represjonowania ich współobywateli rezygnacja ówczesnego premiera w związku z tym no właśnie po objęciu władzy przez Chomeiniego i i doprowadzając do tego, że są mniej 1 formacja, ale bardzo wiele te protesty pacyfikuje ją, że stoi zatem cały aparat bezpieczeństwa, który nie skupia się coś centralnie właśnie w obrębie jednych służb z pozwala im też uniknąć takiej sytuacji, kiedy np. właśnie wojsko mogą po prostu reszcie odmówić wykonywania rozkazów, bo też od początku były takie głosy wśród komentujących właśnie, że być może policja wojsko odmówią w końcu po prostu bicia zabijania dzieci na ulicach no wydaje się, że jednak nie odmówią, jeżeli popatrzymy na to co zgłaszają w tej chwili organizacje pozarządowe organizacje prawno człowieczych NATO wydaje się, że tych zgonów w z wsi wśród samych demonstrujących było więcej niż pierwotnie słyszeliśmy mówiono o ponad 100 osobach 150 mniej więcej teraz słyszymy, że może nawet 326 osób, choć to też nie jest do końca wiarygodna liczba to są szacunki organizacji pozarządowych musimy o tym pamięta jest ta liczba oczywiście mogą być jeszcze się tutaj też trochę z kolei reżim kręci sam na siebie liczyć, bo z każdym takim z morderstwem, jaki do jak np. właśnie na Marsie linii czy na kilku innych później nastolatkach w właśnie tak też burz pięćdziesiątym dziewiątym, kiedy ginęli protestujący później ich pogrzeby później przez później 40 dni po ich pogrzeby, czyli kolejne uroczystości były po prostu pretekstem do kolejnej fali demonstracji, czyli wraz z wzrostu tak brutalnym tłumieniu protestów władze w 2 tym samym ich jeszcze więcej kolejne i kolejne, tak więc temu będzie bardzo trudną, a wyższe liczby te spirala przemocy może się po prostu nakręcać do niestety wydaje się, że w razie wniesienia jeśli tak naprawdę po najbardziej brutalne środki, do których może się posunąć, żeby protestami ostatecznie rozprawić się one są jednak do niego największy najpoważniejszym wyzwaniem od ostatnich dobrych kilku lat chce też pamiętajmy o tym, że my sami nimi tak 22 lata to nie jest tak, że same nastolatki wychodzą na ulice giną o to, żebyśmy tak nie używali takiego sformułowania, bo to potrafią uproszczenie z rady mnie oczywiście nie wiecie, że nie są to same dzieci jak i lubi swoje właśnie organizacje pozarządowe podają liczbę, że wszyscy ponad 300 protestujących, których teraz wiemy, że mieli zginąć właśnie osób niepełnoletnich własne mniej 50 kilka, czyli są już jakiś znaczący odsetek i wiele aktów przemocy dochodziło np. właśnie w szkołach, kiedy uczennice uczniowie omawiali np. śpiewania hymnu czy pro reżimowy piosenek i zdarzało się wiele sytuacji, kiedy właśnie nastolatki padały ofiarami brutalności ze strony policji NIK co też oczywiście może się wydawać rozumiano tyle, że kiedy ofiarować takiej przemocy pada dziecko i zawsze w jaki sposób wyraźniejsze i bardziej nagłaśniane no i już w poprzednich protestach, bo protestujący teraz profesor wali za drugiej rocznicy protestów 2019 z przepraszam trzeci po dać sobie drogi tak jeśli te były protesty w związku ze co łysienie cen paliwa no, więc możemy sobie wyobrazić, że protesty, które właśnie za związek z odebraniem subwencji na paliwo raczej tłumnie nie brał udział właśnie nie brali udział nastolatkowie tak jak miało miejsce w tym przypadku, kiedy proces trochę gniły tylko złej sytuacji ekonomicznej i wzięło się także z ogólnej presji by światopoglądowej społecznej politycznej w 1317 trwają także najmłodsi razi 1311 za chwilę wrócimy do rozmowy łączenie ich klub dzięki trzynasta 24 Jakub Janiszewski przy mikrofonie z nami jest Jagoda Grondecka iranistka dziennikarka korespondentka krytyki politycznej rozmawiamy o Iranie, ale też Afganistanie i właściwie może zacząłbym od takiego pytania czy Afganistan, który przyjął bardzo radykalny kurs obyczajowy z chwilą, kiedy talibowie można powiedzieć wrócili do władzy czy on staje się tym samym bardziej nie wiem sojusznikiem Iranu, który również staje się coraz bardziej konserwatywny czy można w ten sposób tą sprawę widzieć dziś i ja bym raczej powiedziała, że być może właśnie wydarzenia w Iranie trochę popchnęły talibów w kierunku nałożenia kolejnych restrykcji na kobiety, bo w zeszłym tygodniu ogłosili, że kobiety nie mogą już korzystać z parków czy też parków rozrywki krążą też plotki, jakoby taki sam zakaz mieli ogłosić w stosunku do kawiarni nad osobowym rozszerzy się bardzo spójne oraz logiczne jednak jeśli chodzi o ten radykalny kurs trzeba pamiętać, że to są, owszem, polityki bardzo radykalne z w afgańskich miastach, bo rzeczywistość szczególnie dla kobiet w afgańskiej prowincji, który mieszka zdecydowana większość około 70% Afgańczyków dokładnie tak zawsze wyglądała lica Grajczyk właśnie z prowincji zapytany o to czy nowe polityki talibów są w jaki sposób radykalnych i właśnie próbują zabronić kobietom korzystania z różnego rodzaju rozrywek poza owym powie, że nie, ponieważ będą bardzo raczej będzie dochodzić taki sposób żyje więcej podobnie jak w latach dziewięćdziesiątych tego rodzaju zakazy największe oburzenie największy opór wywołują właśnie tej zorganizowanej części społeczeństwa Wrotek dziewięćdziesiątych też wielu historyków zwraca uwagę, że właśnie w miastach wszystkie zakazy były naj stanowi najbardziej stanowczo implementowane najsurowiej karane, że na wsiach często lokalni dowódcy przymykali oko na wiele rzeczy jak chociażby kobiety wychodząc z domu, żeby pracować w polu czy nawet na pojedyncze przypadki dziewczyny chodzących po prostu do męskich 500 szkół razem z kupcami, a jednak rzeczywiście widzę też zaostrzenie zdecydowany kurs wobec kobiet na co też reaguje społeczność międzynarodowa w ostatnich tygodniach mieliśmy też do czynienia z zatrzymaniem aresztowaniem aż 3 aktywistek na rzecz praw kobiet w 2 przypadkach kobiet bardzo młodych, które brały udział w protestach w obronie praw kobiet wskazują w ostatnich miesiącach tutaj też organizację prawo człowieczy nawołują do tego w tym Amnesty International, żeby zatrzymane aktywistki uwolnić, ale ich los w dalszym ciągu jest nieznane w, a jeżeli byśmy sobie zadać pytanie na ile, jakby ten kurs najlepiej jakaś spójność religijna spójność światopoglądowa czy tutaj może zachodzić jakiegoś rodzaju Sojusz między Iranem Afganistanem w ciężko tutaj mówić o spójności religijnej, ponieważ bardzo wielu uczonych dieslami zwraca uwagę, że islam nie jest absolutnie tak restrykcyjne wobec kobiet jak zasady wprowadzane przez talibów, że islam zakazuje żadnej płci w żadnym wieku, a poszukiwania wiedzy zdobywania edukacji takie są talibowie zamknęli szkoły ponadpodstawowe dla dziewcząt w przypadku talibów oni oczywiście powołują się naprawą religijne co znajduje też poparcie wśród społeczeństwa, bo wg badań przeprowadzonych kilka lat temu przez PiS w serca wzrost 99% Afgańczyków w tym badaniu powiedziało, że uważa, że szariat to powinno być z prawa właśnie obowiązujące z ich kraju to był największy odsetek od wszystkich zbadanych krajów muzułmańskich krajów jest mniejszością muzułmańską, a więc te prawa przez część Afgańczyków trafiają oczywiście na podatny grunt jednak no właśnie tak jak zwracają sami duchowni uczyli niekoniecznie da się wytłumaczyć religią nie da się znaleźć przykład korali czy Harrisa zapisów, które usprawiedliwiałyby zamkniecie szkół czy bramy uniwersytetów dla kobiet w tej dziedzinie bardziej wpół po prostu zwyczajów plemiennych szczególnie z terytoriów pasztuńskich wpływ Kaczyńskiego kodeksu kosztów analiz w olsztyńskiej zasady parda, która zakazuje kobiety po osiągnięciu wieku dojrzewania, czyli tak naprawdę bardzo młodą nastoletnią dziewczynkę odgrodzić po prostu od zewnętrznego świata i przez to ostatnie 20 do demokratyzacji Afganistanu wyglądało wielu części kraju bardzo podobnie w wielu prowincjach wielu restrykcjach nie było szkół ponadpodstawowych dla dzieciom zwyczajnie, dlatego że chcieli mieszkańcy, ponieważ jak mówili np. dzisiaj niektórzy mieszkańcy Kabulu u nas wstydem jest, kiedy czyjaś 10 jedenastoletnia córka w dzień tak właśnie wchodząc już okres dojrzewania wychodzi z domu, jeżeli ja w ogóle chodzi o jakiś szkoły pokazywać się publicznie, więc zasady wprowadzają talibowie oczywiście one są obcy narzucony Afgańczykom urodzonym wychowanym w miastach szczególnie tym najmłodszym pokoleniu, które zostało właściciel w ostatnich 20 lat jednak nie są czymś się ani nowym, a szczególnie radykalnym dla graczy z prowincji, ale protestów nie ma czy protesty są, jakby w ogóle możliwe właściwe w tym systemie, który Iran stworzy przeżył Afganistan stworzy w Afganistanie po pierwsze, mam wrażenie, że nie ma takiej politycznej kultury protestu nie ma jej wśród samych obywateli, którzy postrzegają protestu jako kosztownego sposobu, żeby egzekwować swoje należne im prawa od władz nie ma wsi właśnie w samych władz, które protesty uważają nowe spokoju, ale bardzo pokojowe marsze protesty, bo skoro dochodzi do żadnych z np. aktów przemocy czy wandalizmu za coś bardzo agresywnego wymierzonego właśnie bezpośrednio władze co należy całą stanowczością nawet nawet agresywni stłumić po drugie w ostatnim z kolei badaniu ponad 90% Afgańczyków bodajże 96 wskazało jedzenie jako swoją główną podstawową obecną potrzebę życiową, a więc w sytuacji, kiedy mamy 97% ludzi żyjących pod krawędzi ubóstwa, kiedy nadchodzi często surowo w Afganistanie zima, a większość osób nie jest w stanie jak się na nią zabezpieczyć na egzekwowanie swoich praw obywatelskich, chociaż prawo do edukacji to jest część czasu jedna z ostatnich rzecz o jakim źródle w ogóle są w stanie myśleć, jeżeli byśmy się cofnęli do tego zakazu wstępu do parków rozrywki w Afganistanie wstępu dla kobiet to w zasadzie, jaka jest tutaj logika znaczy pani powiedziała, że się w pewnym sensie można powiedzieć to jest spójne w ogóle z podejściem z talibów do do kobiet generalnie, żeby zostać kobieta nie powinny funkcjonować w przestrzeni publicznej żaden sposób możemy chyba tak to odczytywać tak tak to jest też dokładnie właśnie do zasady, o których mówiliśmy tego ta zasada takiej zasłonę z fizycznej nie fizycznie właśnie dokładnie odseparowania dorosłych kobiet ale, żeby znać dorosłych dorastających dorosłych kobieta jeszcze staruszek od całej reszty społeczeństwa w ogóle funkcjonowania przestrzeni publicznej to jest dużo bardziej niż jakiś konflikt na tle religijnym też poproszę takie bardzo duże widoczne w Afganistanie od 100 lat tak naprawdę napięcie właśnie pomiędzy wsią, a miastem pomiędzy tą tradycją, a nowoczesnością, a większość talibskich bojowników, którzy pojawili się z Kabulu czy haraczy czy Mazar Szarif oni natychmiast przyjechali właśnie zawsze z prowincji bardzo często praktycznie nikt nie, widząc tam kobiety poza domem, a ponieważ prowincji często kobiety wychodzą nawet sobie na bazar, a już taka koncepcja, że on miał wychodzić z domu same właśnie, żeby zażyć jakieś rozrywki np. pójdzie parku z przyjaciółką z poproszę zwyczajnie nie istnieje, więc siłą rzeczy oni te osoby, których sami zostali wychowani, które sami mają wpojone co, do których mają bardzo głębokie przekonanie oczywiście wszystko przekonanie bardzo głęboko Emilio graniczne próbują teraz implementować zna tych Afgańczyków, którym SN, których tak gruz, który ciężko jest sady przeszczepić do niektóre zostali wychowani inaczej, bo w przypadku wielu rodzin oczywiście też nie wszystkich, ale wielu jednak np. w Kabulu i ta rzeczywistość wyglądała winny sposób z myśli pani, że to jest mizoginii się to jest w ogóle brak zrozumienia współczesności taka jak będzie odcięcie od tego jak dzisiejszy świat działa co jest czy talibowie lubią na to odpowiadać no właśnie takie zarzuty, że ich, że ich polityki są radykalne ekstremistyczne, że oni mają swoje wartości, że Afganistan to jest kraj po prostu inne niż państwa zachodnie, że agenci nie chcą funkcjonować taki sposób w jaki funkcjonują państwa zachodnie i w wielu aspektach jest to prawda i że dlaczego w zasadzie oni w ogóle mieliby tworzyć państwo, które na, który wymusza się, że było jakąś kopią Zachodu w oczywiście tutaj istnieje też napięcie właśnie w gronie samych, a być zresztą wiele bardzo szeroko np. ktoś mi, kiedy 1 stronach równie zażarcie broni wprowadzanie przez talibów kolejnych praw i druga w samą zaciętością bardzo mocno krytykuje w ogóle się od nich odżegnuje się często obie strony zarzucają drugiej, że to, o czym ta druga strona mówi nie jest elementem gdańskiej kultury tradycji, ale są na tyle jednorodne rzeczywiście, że ciężko krótszy rzeczy powiedzieć co do nich należy też co też nie innych osób w środku talibów jeśli chodzi o wielu wypowiedzi wobec kobiet to zarówno takich jest z talibskich dyplomatów urzędników wyższego szczebla polityków jak i takich zwykłych szeregowych żołnierzy komendantów z nich po prostu bije jednak bardzo głęboka mizoginii pewno wręcz Cougar dla kobiet już co widać niezrozumienie i z ich odwoła wręcz poszanowania tego, że kobieta miała mieć prawa chociażby zbliżony do mężczyznę, a ciekawe czy ta kwestia czy ta kwestia praw kobiet w Afganistanie jest w sąsiednim Iranie postrzegana jako sprawa w pewnym sensie wspólna np. hasła dotyczące Afganistanu jakoś przebijają do tamtejszego społeczeństwa, które jak rozumiem dużo bardziej gruncie rzeczy progresywna i bardziej światłe czy też to jest też czy w zasadzie ta polityka talibów jakoś przynosi sukcesy to znaczy nikt o tym Afganistanie nie mówi, traktując je wały tak jest ten kraj właśnie jako jakiś taki trochę dziwny twórczy tkwiący być może w nie wiem w rzeczywistości sprzed kilkuset lat jest z z pojawiały pojawiało się widziałem dzisiaj co się zmienia np. które oczywiście protestującym po obu stronach tej irańska wersji gry i chętnie korzystają z pojawiał się takie wyrazy wzajemnego wsparcia właśnie z protestujących rannych wobec protestujących Organek i na odwrót jednak to zdecydowanie chyba częściej Afganki właśnie odnosiło się do protestów w Iranie mówi, że kobiety zbieranie też walczą o swoje prawa w 1 właśnie pan powiedział irański społeczeństwo jest jednak bardzo odmienne od afgańskiego w naszym zachodnim rozumieniu jest o wiele bardziej progresywne z widzimy chociażby jak w Iranie dla prądu w protestach po śmierci kobiety masowo uczestniczyli mężczyźni mężczyźni porysowali Rami g ze swoimi koleżankami siostrami Max Chung prostu bram g z kobietami z co w afgańskiej rzeczywistości dla mnie bardzo trudne do wyobrażenia czy mieliśmy od właśnie w ciągu tego ostatniego roku może zostali głowie kilka być może kilkanaście łączyć z kimś bardzo publicznymi protestów w obronie praw kobiet w kwestii otwarcia podobnego szkół dla dziewcząt rodzaj i w tych protestach uczestniczyli żadni mężczyźni nic już stosunek, a Irańczyków właśnie do religijności zarzuconej religijności takiej akcji jak np. publiczne palenie i gazu przez wielu protestujących kobiet prawda nie stanie spotkało się bardzo dużą agresją i nie ma najmniejszych wątpliwości, że kobieta np. palących będzie w stanie publicznych widzach no nie spotkałam się przykład społeczeństwa nawet najbardziej wielkomiejskiego dziękuję bardzo, Jagoda Grondecka iranistka dziennikarka korespondentka krytyki politycznej dziękuję państwa moim gościem 1336 Zwiń «

Afganistan: pierwszy wyrok śmierci. "Protestujący nie mają szans na sprawiedliwy proces"

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: POŁĄCZENIE

POPULARNE

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 22:00

Najnowsze Podcasty

Już 17% z nas podjęło dodatkową pracę w związku z rosnącymi kosztami życia. Czy Ty również?

Test: Skoda Superb oraz Cupra Born

O robakach w języku

"Niebezpieczne związki" - rusza podcast o trudnych relacjach między krajami czy narodami. W pierwszym odcinku o Cyprze

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL