Syndrom wyparcia. Dlaczego nie radzimy sobie z osiedlami grodzonymi?

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

w Trade jak niedawno ukazała, a okazał się zbiór tekstów o architekturze przestrzeni to 43 tekst różnych autorek autorek autorów eseje wywiady zatytułowane w przejściu to są wywiady eseje, które ukazywały się na łamach kwartalnika autoportret pismo dobrej przestrzeni ten zbiór tekstów ukazał się pod redakcją Doroty Leśniak-Rychlak i Marcina Wichy jednym z tych tekstów rozmawialiśmy w zeszłym tygodniu dzisiaj kolejny bardzo interesujące myślę taki, który wciąż jest Rozwiń » aktualny syndrom wyparcia, dlaczego nie radzimy sobie z osiedlami wrodzonymi to tytuł tego eseju autorką pani prof. Agata Twardoch architektka urbanistka związana z wydziałem architektury Politechniki Śląskiej członkini Towarzystwa urbanistów polskich dzień dobry pani profesor dzień dobry dla tych naszych słuchaczy, którzy ogrodzone osiedla widzą zastany i zastanawiają się, dlaczego tak jest, skąd się wzięło przypomnijmy jak w ogóle geneza tych nagrodzonych osiedli w naszym polskim architektonicznym krajobrazie to jest odczyt to jest jakiś poszukiwacz, bo inaczej zacznę od tego poszukiwań na odpowiedzi na to pytanie od wielu lat naukowcy nie próbują znaleźć, ale generalnie jest jakiś jeden z kolejnych symptomów naszego przejścia na wolnorynkowe podejście do przestrzeni tak by to w skrócie powiedziała, czyli ami symptom tego myślenia o tym, że przestrzeń musi być albo bardzo nasza albo zupełnie niczyja rzeczywiście to jest jakiś początek lat dwutysięcznych, kiedy coś takiego zaczęło się pojawiać w Polsce na różne formy grodzenia osiedli ani na świecie to oczywiście nie jest taki nowe centrum natomiast na świecie to odniesienia nam swojego potrzebna na świecie przede wszystkim takie osiedla grodzone pojawiają się w krajach, w których jest jakaś niestabilna sytuacja z różnych powodów, czyli to przede wszystkim Izrael i jakieś tereny na na, a nie uporządkowanych własnościową terenach krajów to jest Ameryka Południowa niesamowicie wielkimi dysproporcja w dochodach i związanymi z tym zamieszkami takimi różnymi zjawiskami, jeżeli chodzi o takie powiedziałbym cywilizowane kraje, w jakich chcemy należeć to jesteśmy właściwie w pewnym stopniu ewenementem właśnie ciekawe też powody, dla których godzimy osiedla, bo pewnie pierwszym z takich powodów jest lęk teraz ci, którzy zajmują się kapitalizacją naszego lęku to mówią, proszę bardzo, zamieszka na ogrodzonym osiedlu to twoje dzieci będą bezpieczne Zamieszkaj na ogrodzonym osiedlu to żaden podejrzany osobnik tutaj każdy sobie może ten tor tego podejrzanego osobnika dowolnie interpretować także żadne żadna podejrzana osoba się nie dostanie, czyli będziesz bezpieczny twoja twoja rodzina twoi bliscy będą bezpieczni o bezpieczeństwo jest numerem jeden z pewnym sensie grodzone osiedla na początku też były jakimś takim symbolem elitarności tak mieszkam na ogrodzonym osiedlu, a więc jestem lepszy wyżej stoję w tej hierarchii społecznej niż ktoś, kto mieszka na osiedlu ogrodzonym, ale potem okazało się, że właściwie każde osiedle faktycznie grodzone to i tak grodzenia nawet myślę o wykonaniu przestały być nawet estetycznie interesujące, jeżeli kiedykolwiek były tym samym skoro wszyscy mieszkamy na grodzonych osiedlach to wszyscy jesteśmy elitami, a więc elity muszą teraz świat nowych form grodzenia, które nie są grodzenie tak tak zdecydowanie zgadzam się to mamy mamy do czynienia z tym zjawiskiem rzeczywiście takie już teraz najbardziej luksusowe miejskie reżim i miejsca do mieszkania nie mają tych fizycznych portów raczej się pojawia tam ochrona ukryta kamery i dozór i itd. to są takie osiedla jak elektrownia Powiśle, a browary warszawskie i na dużej tego typu inwestycji właściwie w całej Polsce, które przybierają rzeki bardzo miejski charakter wyglądają kawałek miasta są usługami z życiem życiem, ale tak naprawdę kawałkiem miasta nie są to właśnie teraz, dlaczego właśnie skoro mieszkamy takich miejscach, gdzie grodzenie miałoby bezpośredni miałby naprawdę sens, jeżeli chodzi o bezpieczeństwo, dlaczego kupujemy tę opowieść o bezpieczeństwie, które zapewnia grodzenie ochrona domofon, więc wreszcie przeszukania może no to co jest dziś znowu pytanie, na które chyba nie mamy prostych odpowiedzi, bo to jest takie jakieś Zaplątani różnych zjawisk z 1 strony rzeczywiście na początku wszystkim wydawało tak trzeba, że to jest jedyny sposób na to bezpieczeństwo w każdym momencie już nawet nie wszyscy chcieli to okazywało się, że w ofercie są tylko takie osiedla nowo szczerze rynek deweloperski zawsze odpowiada na potrzeby, które wystąpiły wtedy, kiedy udało się coś zbadać, czyli na te potrzeby, które wystąpiły w poprzednim cyklu więc jest poniekąd trochę wsteczne, a więc te osiągi tak też tego ogrodzenia się pojawiły godzenia do tego są jeszcze całkiem atrakcyjne z punktu widzenia dewelopera, bo jest coś trzeba dodatkowo zapłacić, a więc to też jakiś się na element no po drugie, my mamy cały czas jakiś bardzo trudne stosunek do bliskości do miasta i do tego jak traktować przestrzenie co, do których nie mamy bezpośrednio aktu własności także te, do których ten akt własności mamy, więc te płoty, które chyba nas tak najbardziej uderzają wtedy, kiedy my się pojawiają np. dookoła 1 bloku z całego osiedla, bo albo zagradzają nam, jaki przejścia, które były do tej pory używane to jest właśnie taki objaw tego, że sobie radzimy to z tą formą na styku własności przestrzeni no to jest taki objaw bezradności lęku, a który to taka jest adresowany właśnie przez robienie potów trochę na zasadzie strzał w stopę, bo zaproszenia, ale lęku ludzie często robiących na irracjonalne rzeczy, ale wydaje się, że to już momencie ta masa krytyczna i sprawiła, że zaczęliśmy wydawało się trochę inaczej myśleć o krajobrazie ich, bo od 2015 roku wzmocnione zostały narzędzia ochrony krajobrazu, które samorządy mogą wprowadzać lokalnymi przepisami krajobrazach krajobrazowymi no i w w ciągu ostatnich 4 lat wprowadzano lub próbowano wprowadzić takie zakazy pełnych ogrodzeń ewentualnie and zakazy pełnych ogrodzeń z pewnymi wyjątkami okazało się, że w niektórych miastach to się udało w innych to właśnie udało są masą wyłączeń, czyli praktycznie trochę tak jakby się w ogóle nic nie wydarzyło notach ustawa krajobrazowa teoretycznie rzecz biorąc daje nam możliwość uchwalania lokalnego prawa, który będzie zabraniał różnych form grodzenia no ale sam fakt, że ona została właśnie niewielka powiedział 7 lat temu uchwalona mam mieliśmy 7 lat, żeby jak i narzędzia wprowadzić w no, a udało stał bardzo szczątkowych formach tam, gdzie nawet władze miasta miały bardzo silna potrzeba czy planu, żeby takie ochrony wprowadzić jak w Warszawie to bardzo często za zostało to zatrzymane na poziomie województwa marszałek powiedział weto może niekoniecznie do tej części można jakieś innej efekt jest taki, że nie weszły w życie przepisy no, więc sam fakt, że posiadając narzędzie nie bardzo wiemy co z nim zrobić, a świadczy o jakimś takim ogólnie ambiwalentny stosunku, który do tego mamy, ale też cały czas ten problem, jaki mamy z własnością gruntu i z tego problem urzędnika w naszym kraju bardzo dużo programów związanych z całym chaosem przestrzennym, bo weszliśmy 100 osiemdziesiątym dziewiąty rok z takim przekonaniem, że jak coś jest moje to mogę sobie z tym zrobić dokładnie wszystko no natomiast, jeżeli mamy takie podejście do przestrzeni no to wychodzą z tego straszne rzeczy, bo trudno przestrzeń, a ograniczyć tylko wyłącznie do materialnych ram ona jednak oddziałuje na nasze życie on nie tylko przez to, że na nią patrzymy, ale musimy z niej korzystać no każdy kawałek każda działka jest częścią o wiele większej całości no i żeby to działało dobrze potrzebne jakieś odgórne planowania i musimy traktować własność nie tylko jako prawo, ale też jako obowiązek, a nam tej części w ogóle brakuje cały czas jest jakiś mocny krzyki ne wobec jakich ingerencji to prawo własności o no i właśnie z tego wynika właśnie do tego wątku powrócić na informację o informację o 1120 pani prof. Agata Twardoch architektka urbanistka związana z wydziałem Politechniki wydział architektury Politechniki Śląskiej członkini Towarzystwa urbanistów polskich nie gościem dzisiejszej audycji rozmawiamy o osiedlach grodzonych rozmowy powrócimy po informacjach syndrom wyparcia, dlaczego nie radzimy sobie z osiedlami grodzone mi ten tekst znalazł się wśród innych w zbiorze w przejściu 43 teksty o architekturze przestrzeni to są eseje wywiady, które ukazały się na łamach kwartalnika autoportret pismo dobry przestrzeni w latach 20022022 tekst, o którym dzisiaj rozmawiamy autorką jest pani prof. Agata Twardoch architektka urbanistka związana z wydziałem architektury Politechniki Śląskiej w no właśnie prywatność wolnoć Tomku w swoim domku Polak na zagrodzie szlachcic zagrodzie, ale pewnie można powiedzieć Polak na zagrodzie równy wojewodzie czyli, jeżeli to ja, jeżeli jestem właścicielem to mogę sobie tutaj robić co tylko mi się podoba z 1 strony, a z drugiej rozglądamy się dokoła mówimy a dlaczego jest tak brzydko, dlaczego jest tak mało estetycznie, dlaczego wszędzie indziej jest pięknie, a u nas nie w jak bym pewnie nie łączymy ze sobą tych 2 rzeczy ale w jaki sposób odbywa się w nie wiem edukacja społeczna, bo również, że w tych miejscach, gdzie zrozumiano, że wolność rozumiana jako, jeżeli to jest moje to sobie mogę tu wybudować co chce ma ta wolność ma krótkie nóżki czy też krótką kołderką w jaki sposób nauczyć wyjaśnić edukować zmienić pakt jest by bardzo duży problem w ogóle jak tak jak dokonać tego przejść ca, bo ja bym też chciał uniknąć takiej kładki, jaką mamy bardzo często rozmawiając o edukacji o tym, że trzeba kogoś czegoś nauczyć takiego patrzenia z pozycji jakiegoś eksperta kogoś, kto wie lepiej lepiej wykształcony i więcej wie i dlatego jak on powiek ma być to to na pewno będzie lepiej moja intuicja jest rzeczywiście taka, że fajnie się żyje w takiej przestrzeni, która nie jest bardziej wspólna, w której mamy możliwość zmian, ale nie da się tego przypuszczam sprzęt zawsze wprowadzić na zmianę to musi być jakoś noc na siłę to musi być jakaś powolna zmiana pewnie fajnie będzie pokazywać dobre przykłady rzeczywiście mówić o tej przestrzeni jako wartości tego w ogóle nie robimy na żadnym etapie edukacji chyba kosz sporadycznie pojawiają jakieś takie mikro warsztaty, ale rozmawiałam na ten temat własne z przedstawicielami architektów urbanistów i władz lokalnych wani przy okazji konferencji pierwsze imprezy chcieli, które organizowana przez ambasadę chińską fundację Olgi Tokarczuk w zeszłym tygodniu we Wrocławiu no i ten temat się bardzo mocno porusza, bo tutaj jest przecież to jakaś główna różnica w takim zagospodarowaniem przestrzeni u nas u nich no i oni mówią otwarcie ani też nie mają takiej edukacji sensu stricto, w której ktoś pokazuje o tak należy mieszkać tak nie należy mieszkać raczej jest to wszystko Eko organicznie przekazywane czyli, ponieważ rodzice żyli jeszcze bardziej otwartej przestrzeń to oni też żyją w taki bardziej otwartej przestrzeni one dla nich dla nich bardziej naturalny, a więc rzeczywiście jest to jakaś sprawa, która trochę spędza sen z powiek jak doprowadzić do tej zmiany nie, traktując mieszkańców taki paternalizm licznych osób o i tak odgórnie mówiąc co powinni zrobić, czego nie powinni zrobić, ale myślę, że właśnie rozmowy i pokazywanie dobrych przykładów to jest na razie pewny sposób, który najbardziej u pytasz wyzwanie wyzwanie niestety jest takie, że jeżeli chodzi o różne inne przestrzenie, w których można edukować to niektóre złe przyzwyczajenia są łatwo korygowane albo łatwo korygowane tutaj oprócz tego, że można pokazywać dobre przykłady to, jeżeli zostaną wprowadzone z przykładów na to nie da się tego skorygować nie wie z dnia na dzień miesiąca na miesiąc nie, jeżeli ktoś sobie tzw. Gargamela wybuduje, niszcząc pewien pewną estetykę krajobrazu to nie jest tak, że zrozumie swój błąd to to następnego dnia zburzy buduje coś co by było zgodne z miejscowym planem, jeżeli takowy jest albo co bezkrytycznie pasowało do otoczenia, więc z pytaniem brzmi czy uda się stworzyć jakąś taką przestrzeń gdzie by jednak więcej do powiedzenia miały inne instytucje tylko znowu pytanie jest czy mamy takie instytucje lokalne czy centralny, którym możemy zaufać patrząc znowu na to co się dzieje na decyzje podejmowane przez niektóre samorządy władze centralne możemy co do tego wątpliwości no to jest kluczowy problem to zaufanie, że rzeczywiście ja bym z chęcią chciała żyć w świecie, w którym te władze lokalne, ustawiając ustalają takie plany miejscowe, która stoją na straży ładu przestrzennego, jaki hierarchy przestrzeni i no właśnie tej estetyki też o i wtedy walczyłaby wszystkimi narzędziami, które mam o to, żeby tych praw lokalnych przestrzeni lat natomiast taka jest prawda, że my nie zawsze jesteśmy w stanie pozwolić sobie na to zaufanie ja wprawdzie cały czas wie, że to i jakież to mi się wydaje ten punkt wyjścia, że jednak mieszkamy w demokratycznym kraju władze lokalne też my wybieramy no tak, ale są to procesy niesamowite długotrwałe, czyli nawet, jeżeli wybierzemy złe zrozumiemy swój błąd to najszybciej za 4 lata, zanim nowa władza wprowadzi o zmianę w planach lokalnych kolejne 4 lata, więc tak takim trwałym rzeczywiście możemy się zestarzeć, więc trzeba należał rosła aż coś tak 3 to już tak jest myślimy może nauczyć się zamykać oczy albo nie zgrzytać zębami i taki latem bardzo bardzo tych oczy nie zamykać, bo to trudno potem żyć w takim świecie, ale pokazywać dobre przykłady pokazywać dobre przykłady na sobie skoro skoro rozmawiamy o dobrych przykładach to porozmawiajmy mówimy o bezpieczeństwie także jeden z powodów myślenia o grodzeniu się jako zapewnieniu, czyli jeden z powodów myślę o bezpieczeństwie grodzenie się taka w jaki sposób na świecie podwyższa się bezpieczeństwo nie, brodząc no i tak teraz paradoksalnie podwyższa na świecie podwyższa się Bóg bezpieczeństwo mieszają różne grupy społeczne w ramach 1 i 1 jednostki w ramach 1 osiedla no i też i tak jakby taki sposób taka społeczna strona medalu, czyli w ogóle zaczyna się od tego, że nie ma możliwości wybudowania osiedla, na którym mieszkać będzie tylko 1 konkretny Step człowieka, czyli Pomin trzydziestolatkowie, którzy pracują po 20 godzin na dobę i głównie tam nie ma tylko dbać o to, żeby na takim osiedlu opłatę jakieś starsze osoby, które będą cały czas jakiejś rodziny z wielodzietnej, które będą tam właśnie wtedy, kiedy innych nie będzie one będą dzień no by studentów, którzy z kolei będą pewnie nocami aktywni będą mieli jakąś kontrolę nad tą przestrzeń, czyli o działa się po pierwsze, tą stronę, żeby do reprezentacji ze c różnych grup społecznych ze sobą jakoś tam współistniały rozumiała się tutaj też jedyny sposób, żebyśmy potem mogli się dogadać jako społeczeństwo po drugie, wykorzystuje się to naturalne różnice w naszych stylach życia, żeby ta kontrola nad przestrzenią prywatną władz cały Kos no kolejna sprawa to już są sprawy czysto architektoniczne związane z tym jak można organizować przestrzeń taki sposób, żeby było bezpiecznie i to po pierwsze, taka najważniejsza dziś z tego, że w każdą przestrzeń musimy zapewnić wygląd czyli, żeby nie było takich zaułków, gdzie łatwo być na kogoś napaść zaczaić się czy tutaj jakieś inne scenariusze straszne można sobie wyobrazić no i m.in. właśnie stawianie płotów odradzanie się pojawił do tego jest w tej materii pewnie zupełnie przeciwskuteczne to znaczy, jeżeli my się właśnie tak szczelnie tymi tujami ogrodzimy potem już ktoś nam przez cytuje przejdzie co spójrzmy prawdzie, o czym jest takie trudne to on potem może w tym naszym domu zrobić dokładnie wszystko, bo tak samo jak my nie widzimy na zewnątrz to czy tak samo jednak nie widać to też nie będzie widać jak coś złego się tam będzie działo i tempo rzeczywiście często w ten w ten sposób działają no dobrze myślę, że nie pozostaje nam nic innego pani profesor jak tylko toczenie tego o głazu pod górę potem ocieranie potu czoła i patrzenie się toczy w dół, po czym wód i i znowu toczenie pod górę i znowu w upadek w i znowu toczenie znowu upadek tak do końca cóż, ale jeżeli ktoś z państwa jest zainteresowany syndromem wsparcia, dlaczego nie radzimy sobie z osiedlami wrodzonymi, czyli esejem pani prof. Agaty Twardoch ewentualnie innymi esejami wywiadami to znajdą państwo jest w zbiorze w przejściu to są eseje wywiady z autoportretu z 20022022 pani prof. Agata Twardoch architektka urbanistka związane z wydziału architektury Politechniki Śląskiej członkini Towarzystwa urbanistów polskich opowiadała o ogrodzonych osiedlach dziękuję serdecznie i informacje Radia TOK FM już za kilka minut po godzinie 1140 dzisiejszy program przygotował Paweł Ziętara, a nad jakością naszych połączeń czuwał Szymon waluta Zwiń «

Syndrom wyparcia. Dlaczego nie radzimy sobie z osiedlami grodzonymi?

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: OFF CZAREK

POPULARNE

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 18:00

Najnowsze Podcasty

"Jak płakać w miejscach publicznych" Emilii Dłużewskiej

"Wędrówka tusz" - jakie jest miejsce zwierząt we współczesnym świecie?

"Dziecko nie powie, że źle widzi". O krótkowzroczności dzieci

Ukraińskie dzieci w polskiej szkole. ''Pracy jest bardzo dużo, bo problemów nie brakuje''

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL