REKLAMA

Eskalacja konfliktu w Kosowie - "Serbski prezydent trochę wpadł we własną pułapkę"

Połączenie
Data emisji:
2022-12-13 14:00
Audycja:
Prowadzący:
W studio:
Czas trwania:
23:05 min.
Udostępnij:

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
czternasta 6 Jakub Janiszewski przy mikrofonie z nami Marta Szpala z ośrodka studiów wschodnich dzień dobrem dzień dobre i będziemy rozmawiali o tym co dzieje się w Kosowie w ostatnich dniach godzinach mam ja właściwie trochę tak się zastanawiam nad tym jak to nazwać znaczy to jest w morze może oddam kopalnie czy deskach zaostrzenie co co to jest właściwe co to jest miasto bowiem jak ja bym powiedziała, że serbski prezydent trochę wpadek swoją własną pułapkę to znaczy taka Rozwiń » eskalacja, która doprowadziła do ściany i teraz wytłumaczy, o co chodzi to znaczy faktycznie od roku pomiędzy Kosowem Serbią trwają napięcia te napięcia tak naprawdę wynikają, jakby głównego problemu jest pomiędzy tymi państwami to znaczy, że Serbia nie uznaje niepodległości swojej byłej prowincji, czyli Kosowa, która od 2008 roku jest niepodległe i próbuje zachować jako niepodległe państwo i wymiarze wewnętrznym, czyli kontrolować całe swoje terytorium i wymiarze zewnętrznym, czyli stara się o członkostwo w ONZ na coś nie zgadzało europejska członkostwo dla silnych rada Serbia i członkostwo w unii europejskiej tutaj mamy 5 krajów, które niepodległości Kosowa nie uznają i mieliśmy mamy od 2012 roku taki proces dialogu pomiędzy Kosowem Serbią, który w założeniu miał doprowadzić do zbliżenia postaw tych 2 państw do zawarcia już porozumienia, które zakładałoby takie uznanie nie nie oficjalne Serb przez Kosowo Kos Serbii Kosowa przez Serbię, ale na takie de facto, że takie 2 kraje były właściwie traktował trochę tak właśnie kiedyś miesięcznie z 2 państwami niemieckimi, które jakieś relacje miały i tak naprawdę też budowy zaufania pomiędzy 22 krajami, które sąsiadują ze sobą to generuje bardzo dużo problemów transportowych logistycznych mamy stare problemy związane z jak pokłosie wojny, czyli np. osobami zaginionymi kwestiami dotyczącymi konsolidacji, a także funkcjonowania serbskiej mniejszości w Kosowie 57 mieszka procent mieszkańców Kosowa są to są wciąż Serbowie oni głównie mieszkają w enklawach, ale też na północy Kosowa w 4 gminach i i jeżeli na początku były obydwa kraje, ale szczególnie seria, licząc na akcesję do Unii Europejskiej na tak jak dialog się skazała, jakby tutaj było to trochę takie dorozumiane że, że od postępu w tego dialogu będzie zależało tempo integracji Serbii z Unią europejską w momencie, kiedy ta perspektywa członkostwa właściwie jest stała, jakby oddalona ta odłożona ad Acta, czyli jak jest raz bardzo niepewna jeśli chodzi o Belga pozostałe państwa bałkańskie to ta polityka Serbka się zmieniła i tutaj ewidentnie widać rzekł Serbia nie chce zawrzeć takiego kompleksowego porozumienia, gdyż już kwestia Kosowa pozwala na wzmacnianie pozycji Serbii wobec Unii Europejskiej także tak, że to jest taki straszak, że zawsze niemożna na Serbię za bardzo naciskać, bo jeżeli tak będzie to np. jest ona w stanie zdestabilizować państwa sąsiednie nie dotyczy to tylko Serbii, ale nie tylko Kosowa, ale też w skład Bośni czy Czarnogórze Czarnogóry, gdzie ta będzie dzielić na mniejszość serbska też mieszka i w ramach tego przydał w tym przydługim wstępie, że państwu przybliżyć jak wygląda jak i o co chodzi w tej obecnej sytuacji no to w związku z tym, że tras mamy teraz mamy taką właśnie eskalację, która już jest rozłożona właściwie od naszej to tekst ten problem się toczy od zeszłego roku o od jesieni, kiedy Kosowo uznało, że nie będzie tolerował takiej praktyki w First Kill, że władze serbskie wydają tablice rejestracyjne właściwie po pierwsze, mieszkańcom Kosowa i dla sam dla też gmin miast Kasowski, czyli Serbia wydawała wydawała tablicy rejestracyjnej np. z napisami Prisztina serbskie tablice może nam Krystyna, że takiego czasu nie należy do państwa serbskiego kina przynajmniej po takiej optyce władz Kosowa i ta sprawa urosła, o którym do rangi co najmniej obrony, jakby tożsamości taka była przedstawiana, że takie tablice rejestracyjne przez stronę serbską tony są uznawane, jako że tak powiem symbol niezależności tożsamości międzynarodowej i tak tak prawdę jeśli przez cały rok takie różnego rodzaju napięcia właśnie jest związane z tym, że Kaszowski władze próbowały egzekwować trochę siłą później straszy mandatami powiedział, że będą konfiskować samochody które, które posługują się tymi tablicami i tak naprawdę i też bardzo ciekawe problem ten został rozwiązany właściwie miesiąc temu, kiedy władze kosowskie zdecydowały się, że zawarł takie porozumienie ziemi Kosowo nie będzie egzekwował kar natomiast Serbia nie będzie nie będzie wydawała tych nowych tablic no to założenie jest takie, że to po prostu kolejne pewne wraz z wymianą tak samochodów na nowsze po prostu naturalnie te tablice rejestracyjne znikną natomiast nie będzie to spowodowane działaniami samego Kosowa, ale w związku z tym, że że, jakby Serbią pod Serb jest potrzebne takie generowanie takiego napięcia w relacjach z Kosowem, bo to jest świetne narzędzie wpolityce w polityce wewnętrznej polityce zagranicznej jest takie powiedzenie, które kwituje tę politykę łucznicza czemu nie pyta jak możesz pytać o demokracjach bronił bronił Kosowa Fuck rząd tutaj broni Kosowa broni tożsamości narodowej natomiast jak kwestie takie demokratyczne racja z Unią europejską w stosunku do obywateli one chodzą na dalszy plan, bo najważniejsza jest obrona obrona tej tożsamości i chciałbyś powiedzieć żeby, żeby to, żeby podkreślić, że Serbowie w Kosowie faktycznie ma bardzo dużo problemów one są właśnie związane są to związane z codziennym funkcjonowaniem tak czy tak naprawdę trochę jest to z 1 strony państwo, które w założeniu ma być multi etniczne, a co najmniej do 2 etniczne ma to być państwo Serbów Albańczyków natomiast problem jest np. że wzajemnie 2 narody nie uczą się własnych języków mają odrębny system edukacji prowadzone wg wg innego systemu Tax Care powieścią się uczą szkołach w Kosowie, że Kosowo to jest Serbka święta ziemia Albańczycy uczą się zupełnie innej historii tego tego te tego obszaru i to tak naprawdę pogłębia pogłębia problemy tej ten modelem, jakby powiedziałabym współ współżycia zaproponowany przez nam przez zachodnich decydentów, bo jak Wanda Kosowo no to niebyła decyzja władz kosowskich ludzi mieszkających konto jednak było takie rozwiązania narzucone przez zachód, który właśnie niby miały zapewnić pokojową swą egzystencję to one tak naprawdę powodują, że te 2 społeczeństwa coraz bardziej oddalają od siebie i nawet nie ma wspólnego języka komunikacji dosłownie, ponieważ młodzi Serbowie nie mówią Serbowie nigdy nie mówi pan w Gdańsku, a młoda generacja Kubańczyków nie uczy się serbskiego związku z tym nie ma tej ringu jak frank ażeby, żeby ten, żeby to państwo tworzyć natomiast napięcia, które są one są jednak generowane z Belgradu ita one wybuchają wtedy, gdy bez Radovicia odpowiada nie wtedy, kiedy społeczność Serbka faktycznie mierzy się z dużymi problemami i też charakter jak przebiegu tych kryzysów wskazuje na to, że Gradowi też niekoniecznie zależy na rozwiązywaniu tych problemów, bo np. jeśli chodzi o tablice to problemem było to, że Kosowa Serbowie w Kosowie nie mają bardzo często prawa jazdy wydawanego przez władze kosowskie, a jak się ma samochód własny Kosowskim tablicami to trzeba mieć Kosowski prawo jazdy i to np. bardzo poważny problem natomiast tych kwestii takich bardzo technicznych prozaicznych dotykających Serbów mieszkających nie podnoszono tak jak właśnie mówiono tutaj właśnie o lincz Ciach pogromach i serbskie media, bo były były pełne takich takiej właśnie doniesień, toteż właśnie świadczy o tym, że tę eskalację mają służyć, że pewnie czemuś innemu niż koniecznie dobro obronie serbskiej mniejszości w Kosowie na to właściwie, ale spróbujemy wytłumaczyć, dlaczego w ostatnich dniach to się znowu zaczęło tak kra szerokim echem odbija, bo to, że są napięcia między Serbią, a Kosowem, a władzami Kosowa to nie jest nic nowego prawda natomiast ostatnie dni były jakieś gorętsze może spróbujmy to lepiej opisać opisać oczywiście to znaczy faktycznie jest także, że teoretycznie ta, że jakby trochę ten kryzys się macie chęć kryzys trochę i wyszedł poza te pierwotne ramy tak, bo kwestie kwestia tablic rejestracyjnych rozwiązano tym porozumieniem, o którym mówiłam natomiast, zanim to się stało to Serbowie czy przedstawiciele serbskiej mniejszości w sposób bardzo demonstracyjny jednak trochę na polecenie Belgradu opuścili serbską opuścili Ostrowską policję Kosowski wymiar sprawiedliwości parlament i samorządy lokalne mieć takie zdjęcie, które widać było też media, kiedy policjanci tak manifestacyjnie zdejmują mundury Kosowskiej mówią, że nie będą uczestniczyć w systemie w systemie Kosowskim i dotyczy to przede wszystkim właśnie Serbów Serbów północy władze kosowskie, które są coraz bardziej asertywne one stwierdziły, że okej to, jeżeli nie złożyliście mundury na to złożyli mandaty w parlamencie to po prostu będziemy robić coś robi w państwie, czyli powoła powód dla czy zaprzysiężenie, że będziemy będzie zaprzysiężenie kolejnych posłów, którzy uzyskali kolejne wyniki tak rozwiązane kwestie kwestie parlamentarzystów to oznacza, że w parlamencie część tych część takich osób przyjęła te przyjęła przyjęła te profesor tę propozycję znaleźli się tacy Serbowie, którzy zgodzili się współpracować z władzą Kosowską mamy nowego ministra, który jest Serbem, który też przyjął propozycję w rządzie natomiast w kwestii kwestii władz samorządowych miano miałby być przedterminowe wybory, które miały się właśnie w tym tygodniu natomiast chodzi o policję wymiar sprawiedliwości NATO Kosowo jak zakładało, że jednak ci te osoby wrócą do do pracy na swoich stanowiskach to się nie stało władze kosowskie też w ramach takich napięć, które były tam wpływ na północy faktycznie zatrzymały 1 byłego policjanta, który oskarżony o to, że że, jakby tutaj był uczestniczył w napadzie na na posterunek czy na siedzibę komisji wyborczej na północy takie takie działania miały właśnie pokazywać, jakby to niezadowolenie niezadowolenie społeczności serbskiej został po prostu zatrzymany i teraz jest przez władze serbską traktowane jako właśnie więzień sumienia, którzy może zatem mając w coś zacząłem wrócimy po informacjach 1419 łączenie ich krótki czternasta 25 Jakub Janiszewski przy mikrofonie z nami Marta Szpala z ośrodka studiów wschodnich i spróbujemy dokończyć tę historię, która w pewnym sensie uruchomiła ostatnie napięcia jakoś tam wymianę ognia wezwanie Serbii do tego, żeby wprowadzić właśnie wojska serbskie rozmieszczenie serbskiej armii policji w Kosowie to się przecież Serbia wróciła do NATO nie jak to właściwie było z tym z tymi wydarzeniami na północy kraju Jacques to znaczy faktycznie w ramach jakich protestów przeciwko aresztowaniu policjanta, o którym mówiliśmy na Serbowie zastosowali taką tradycyjną metodę, którą wykorzystują znaczy postawili barykady i te barykady mają przede wszystkim służyć temu, żeby Kosowska policja nie była nie miała dostępu do do północy to jest teraz też górzystej w momencie, kiedy się po co zainteresuje ciężarówkami drogi po prostu Kosowscy policjanci musieli to siłą rozbijać tutaj nikt takiej eskalacji eskalacja oczywiście nie chce były pewnego były strzelaniny na cześć w czyste no, jakby słabo strzały może tak nikt nie zginąć nikomu nie stało natomiast, jakby wzajem wzajemnie obie strony się tutaj oskarżają o to, że kto prowokował, kto strzelał faktycznie serbski prezydent w ramach tego co się tam działo powiedział że w grze, jakby serce Serbowie muszą wkroczyć do Kosowa, żeby ochronić swoją ludność mam wrażenie, że nie pomyślał o tym jak te jak te wypowiedzi będą odebrane w obecnym momencie, bo to jednak dokładnie taka argumentacja wykorzystaj jak jak, w jakich używa Rosja, żeby ów, żeby uzasadnić swoją swoją agresję na Ukrainie tutaj też słyszeliśmy o tym, że Rosjanie tam wkroczyli, żeby ochronić własną rosyjskojęzyczną ludność jest prześladowana i to jest oczywiście niemożliwe serbska armia wycofała się z Kosowa 1009. roku wszędzie już wcześniej popełniła tam liczne zbrodnie na ludności cywilnej co możemy oglądać nawet Serbki firmach jak ja jak to było robione, że i to tam siedziało przed przed wycofaniem dziesiąty dziesiątym roku jest to i tutaj jedyną taką siłą, która ma prawo ochronić czy jedyne wojska mają prawo do zawarcia rozwiązać w Kosowie to są wojska NATO wojska kwart i one chronią lokalną ludność też lokalnych Serbów i par znaczy to jest taki rodzaj powiedziałem wypowiedzi, który miał na celu przede wszystkim trochę postraszyć zachód, aczkolwiek myślę, że cena, którą budzi za to zapłaci będzie wysoka, dlatego że widzimy, że ta wypowiedź spotkała się bardzo szybką reakcją właściwie i przywództwa NATO państw członkowskich przywódca przywódców Unii Europejskiej wszyscy zareagowali to znaczy, że nie ma przyzwolenia na tego rodzaju nie brak nie ma nie ma przyzwolenia na tego rodzaju wypowiedzi, bo to jest tylko dolewanie do ognia oliwy do ognia, bo sytuacja czy wspomnienia procesowi niepokoi jest to, że faktycznie sytuacja napięta i my jako jak eksperci do spraw afgańskiej bardzo się przyłączymy się też przyzwyczajeni do takiej retoryki bardzo niskiej bardzo często mówi właśnie wojnach o pogromach jak jesteśmy wydaje się na to uodpornieni, niemniej jednak w tej sytuacji wojnie na Ukrainie ogólnych niepokojów społecznych związanych właśnie z rosnącymi cenami różnych produktów z umorzeniem społeczeństwa taka retoryka pogłębia tylko niepewność społeczną i ludzie jednak faktycznie czy wreszcie nie znaczy przede wszystkim pierścienie i powiedziałbym Krystynie w Kosowie to znaczy, że to jest taka trochę powtórka z lat dziewięćdziesiątych, kiedy Belgrad wypompował te te hasła nacjonalistyczne i mobilizację społeczną czy to Serbów w Bośni Serbii Chorwacji, a później to oni płacić za to najwyższą cenę i teraz też tak jest czy wróci z Belgradu jak stosuje taką bardzo agresywną retorykę natomiast bardzo się boją Serbowie którzy, którzy mieszkają w Kosowie przede wszystkim też w enklawach, bo tych Serbów jest najwięcej oni mieszkają otoczeni przez albańskich sąsiadów i taka nienawistne retoryka ze strony serbskiej, która prowokuje też teraz bardziej takie bardzo ostre wypowiedzi polityków albańskich ona powoduje, że jakby to wspólne życie w 1 państwie tych 2 społeczności jest bardzo niebezpieczne, ale też powoduje różnego rodzaju incydenty, ale też coraz częściej zdarzają tak czy w momencie jest jest też taka odpowiedź w Magnolia takie bardzo nabuzowany hasła wymianę zdań polityczną też oddziałuje na ludzi, którzy reagują Albańczycy, jakby jednak wciąż pamiętają o tym co robił serbskie wojsko w Kosowie i lęki wciąż tam są jest taka obawa wśród ludzi, czego wcześniej nie było, że Serbia faktycznie mogłaby Kosowo zaatakować wydaje się to, więc niemożliwa, ponieważ w takim przypadku Serba, jakby zacznie walczyć z armią NATO wydaje się, że to będzie to byłby koniec wszelkich serbskich snów o potędze i regionie dobrych relacjach spadkowicz na pewno bardzo mocną reakcją, niemniej jednak, jakby na społeczeństwo ta także tego rodzaju retoryka bardzo mocno bardzo mocno oddziaływuje i jest to jednak takie trochę jak powiedziała że, że i to też jest bardzo problematyczne bo jakby żadna z tych stron nie dąży do militarnej konfrontacji z miasta Berno retorycznie te wypowiedzi są, więc w bardzo gwałtowne na czas trzeba chyba mam pamiętać o tym żony właśnie służą takiemu tworzeniu właśnie takiego napięcia poczucia że, że sprawa jest płynna, że wszystko się właśnie jeszcze może wydarzyć podczas gdy to jest chyba rzeczą Jasną, że dni by to te to jest jakby początek kłopotów może to nie Belgrad zdecydował o tym, że Kosowo jest z Odrą będą odrębnym państwem zdaniem wielu pewnie ta liczba będzie jednak z czasem rosła też nie ma takich możliwości, żeby tę decyzję cofnąć nie to oczywiście, że także, że Rze, że to jest takie właśnie toteż, jakby jest tak dokładnie powiedziała, że to źródło problemów także Serbowie w Kosowie szczególnie na północy oni są utrzymywani przez władze w Belgradzie, że w takim poczuciu, że jak tylko nadarzy okazja seria będzie silniejsza będzie jakiś przetasowanie na na arenie międzynarodowej to wrócimy tak to armia wróci do Kosowa UE też to samo jeśli chodzi o Czarnogórę czy czy Bośnia Hercegowina to jest problem z funkcjonowaniem tych państw także Serbowie wciąż wierzą, że kiedyś to się zmieni tak wrócimy w wrócimy do Serbii jest też takie też, jakby jest związane właśnie takim szczególnie brakiem demonem demokracji na Bałkanach, że liderzy bałkańskie czy liderzy społeczności serbskich w państwach ościennych, ale też właśnie Aleksandar Vučić notowaniach by by utrzymuj otrzymują Serbów w poczuciu zagrożenia tak że, że wszyscy czy na nich czyhają czy to są Bośniacy w Bośni Hercegowinie Albanii czy w Kosowie czy zamiast herbu jest otoczona przez wrogów tak członków NATO i to powoduje, że że, jakby jedzie Serbowie jak chętnie czytam skupiają się wokół tego silnego wodza tak nie właśnie nie mówi się demokracji tylko tylko jest takie poczucie właśnie zagrożenia i to jest robione przede wszystkim przez prorządowe tabloidy znaczy to jest polityka to jest celowo tak, że Serbowie mają się bać w związku z tym mają głosować na uczucia, którego jedyny może ochronić przed nim, że właśnie niebezpiecznym światem i po to, też są te incydenty właśnie, żeby odwracać uwagę od problemów, żeby pokazywać, że Vučić jest potrzebny, że jest, jakby jedynym skutecznym obrońcom interesów narodowych, jakby byli to co się dzieje w państwach ościennych właśnie polityka Serbii powoduje, że cały region jest wart jest stabilizowane tak bo, bo mamy coraz większe problemy w Kosowie mamy mamy na czyta powiedziałbym, że też jak wojna w wojna na Ukrainie i takie wycofanie perspektywy członkostwa dla państw bałkańskich jednak jakby otworzyła taką taką perspektywę czy to dla oczko Kosowa rów Bośniaków, że oni właśnie też w imię integracji z Unią europejską kiedyś zgodzili się nadanie serbskiej mniejszości bardzo dużych praw, ale to powoduje, że państwa są dysfunkcyjne, bo dotyczy tylko w Bośni i doszedł do Bośni i dotyczy też Kosowa że, że właśnie to poszanowanie praw mniejszości kresie domagała, czego domagała się Unia europejska budowanie państw między tak wiele etnicznych w momencie, kiedy po drugiej stronie poselskiej stronie nie ma dobrej woli to ta spowoduje tylko, że to państwa są coraz mniej stabilne, a nie, że buduje się właśnie razem wspólną przez w pewnym sensie są anty wielo etniczną wielo etnicznej dostają się takimi skonfliktowanym wewnętrznie rozdarty mi obszarami, które nie chcą czy z wielkim trudem ze sobą współpracowali też oczywiście jeszcze dyskusja na inny temat dziękuję bardzo, Marta Szpala z ośrodka studiów wschodnich była z nami 1435 za chwilę przewodnich kasa na zdrowie potem informację, a następnie raport gospodarcze i Wojciech Kowalik program przygotowała Martyna Osiecka realizował Szymon waluta Zwiń «

PODCASTY AUDYCJI: POŁĄCZENIE

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

Słuchaj wszystkich audycji Radia TOK FM kiedy chcesz i jak chcesz - na stronie internetowej i w aplikacji mobilnej!!

Dostęp Premium

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA