Podsumowujemy rok 2022 w kosmosie

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

dzień dobry państwu witamy w audycji Homo science przy mikrofonie Aleksandra Stanisławska Piotr Stanisławski Crazy nauka PL jest z nami on-line dr Milena Ratajczak astronom Ka z obserwatorium astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego cześć Milena część dzień dobre postaramy się dzisiaj wspólnie podsumować kosmiczne odkrycia 2022 roku to najważniejsze wydarzenia, które miały miejsce właśnie w badaniach kosmosu Astronomy no myślę, że dobrym punktem wyjścia będzie misja Rozwiń » Artemis, która stosunkowo niedawno wylądowała na ziemi powróciła kapsuła kapsuła za załogowe, ale bez załogi to też ciekawa sprawa ja bym chciała wspomnieć, że to jest bardzo ciekawa misja, ponieważ ma ona na celu powrót ludzi na Księżyc spłaty kilkudziesięciu latach, a Artemis to była Artem ida, czyli siostra bliźniaczka Apollina jak pamiętamy misję Apollo no to były emisje, które rzeczywiście lądowały na Księżycu pod koniec lat sześćdziesiątych w latach siedemdziesiątych, a co było niezwykłego w tej misji Artemis której, którą tak niedawno z zapartym tchem obserwowaliśmy przede wszystkim wracamy wiemy już wracamy na finansowanie na to, żeby na Księżyc powrócić po 50 latach, ponieważ się całkiem niedawno mieliśmy rocznicę 50 rocznicę ostatniego kroku na Księżycu, czyli misji Apollo Apollo 17 i w zasadzie niemalże z tą rocznicą kapsuła Orion z misji Artemis 1 wylądowała ze z Pacyfiku, więc wiemy, że wracamy jeszcze wrócili ludzie testujemy na razie statek kosmiczny przede wszystkim setek kosmiczne Orion, ale warto zauważyć, że Artemis ma ma podwójny cel to znaczy chcemy wrócić na Księżyc niższy nie do końca jako eksploratorzy, ale także jako osoby, które będą starały się wykorzystać zasoby księżycowe, dlatego że chcemy tam założyć bazę bazy chcemy założyć nie tylko na Księżycu, ale chcemy ją także założyć wokół Księżyca, czyli mówimy tutaj o całym programie Artemis także w ramach rozbudowy misji w stacji kosmicznej na na orbicie wokół wokół księżycowej Gateway tak się nazywać będzie to stacja no i sądami misja Artemis 1 była testem technologii przede wszystkim est tego statku kapsuły Orion, która będzie kapsułą, w której będą przemieszczali się astronauci ona też będzie będzie lądowała na Księżycu przy późniejszych emisjach, więc chcieliśmy sprawdzić czy ta technologia zadziała w jaki sposób będzie wystawiona astronauci mogą być wystawieni na promieniowanie kosmiczne, bo to jest jeden z większych większych problemów z podróży człowieka na Księżyc też i też dalej, więc dlatego w kapsule znajdował się manekiny, które miały bardzo dużo czujników czynników promieniowania metrów tak dalej to jest wszystko teraz teraz sprawdzane, ale ale, ale także staramy się przetestować technologię rakietową co prawda nie wiadomo czy ten system będzie wykorzystywane, czyli ten, który teraz został przetestowany SLS nie wiadomo czy będzie wykorzystywany do późniejszych do późniejszych misji księżycowych, ale tam misja Artemis ma też ten drugi cel, którym jest zbudowanie takiego kolejnego przystanku do tego, żebyśmy dalej w kosmos mogli się udać czyli, żebyśmy mogli lecieć np. na Marsa, żebyśmy księża mogli wykorzystać jako port przesiadkowy czy też stacje wokół Księżyca ma jako port przesiadkowy, ale także, żebyśmy mogli wykorzystać i eksploatować zasoby wodne, które na Księżycu są co prawda na razie wiemy, że w postaci lodu do tego, żeby np. móc produkować paliwo paliwo, które będzie potrzebne do kolejnych kolejnych misji kosmicznej, więc to jest taki taki duży duży zasięg mały krok można wypowiedzieć do kolejnego dużego dużego programu i z tego co wiemy duży sukces mimo mimo kilku opóźnieniu później starcie, ale jak wiemy wszystkie programy kosmiczne mają przesunięć misja raz Odeta seniora Lis wartą, gdzie raz ona miała na celu dalsze chcę z nim o zlecenie Księżyca prawda Orbit towar nie wokół Księżyca, jakie były poszczególne etapy to znaczy czy rzeczywiście się udało emitować jak się udało wrócić taka misja zakończyła się sukcesem, więc te faktycznie, kiedy poszczególne stopnie rakiety czy też systemu tego, które z mniejszym Space Launch system zostały oddzielone od statku Orion później sam statek Orion docierał do do Księżyca ten Księżyc z odległości w zasadzie dość bliski 100km był zbliżał się, a później odbudowa wokół tego księży w tej dziwnej orbicie orbicie wstecznej po to, żeby móc po 3 prawie 4 tygodniach wrócicie z tym całym też modułem serwisowym, który budowała europejska agencja kosmiczna, żeby móc wrócić we okolice ziemi i odrzucić ten model moduł serwisowy już sama kapsuła Orion, czyli to miejsce, gdzie będą znajdować astronauci za pomocą spadochronów różnych specjalnych manewrów przy już naszym wchodzeniu do ziemskiej atmosfery móc bezpiecznie wylądować, więc c w trakcie samej misji były jakieś niewielkie niewielkie to znaczy tak tak można by powiedzieć z perspektywy sukcesu pewnie całej misji cześć wszystkim nie wiemy nie nie znamy jego wszystkich szczegółów też nie wszystkie będą nam pozna, ale ale, ale tego co wiemy zakończy zakończyła się sukcesem to znaczy nic nie rozbiło spadochrony także także zadziałały, ale było tam kilka takich takiej niepewności, więc c jednak wszystko udało się wyprostować co też świadczy o dużym UE o dużej oraz pytanie jak wasz najczęściej zadawane zbitą rękę niż, którzy też, kiedy coś dalej się wydarzy, bo przyznam szczerze, że no no dobra zmarnowaliśmy 50 lat to znaczy jest taki fantastyczny serial nie wiem czy oglądała for MEN ajent tak dostępne chyba tam na Apple coś on jest opowieścią o tym co by było, gdyby wyścig kosmiczny trwał nadal tam oczywiście można cie dyskutować na ile taka fikcja ma sens no ale ale jednak mam wrażenie, że z najróżniejszych przyczyn te 50 lat no no zmarnowaliśmy zwyczajnie i moglibyśmy być znacznie dalej, więc teraz, kiedy możemy rzeczywiście liczyć na lot załogowy, kiedy realnie w ogóle można mówić o tym, żebyśmy na tym Księżycu wylądowali, żebyśmy cokolwiek zaczęli budować, dlatego że no zazwyczaj to się rozbijało politykę o to, który akurat prezydent Stanach Zjednoczonych, jakie ma poglądy na świat życie skoro mówi, że teraz finansowanie to być może coś się uwolniło tak to jest właśnie w tym jedynie przykładem tego, że zaczynamy tę lawinę przynajmniej zaczynamy tę lawinę ze strony agencji kosmicznej oczywiście mamy także równoległe działania sektora prywatnego, czyli takiego takiej turystyki i turystyki kosmicznej wiemy, że turyści już już się wybierają już latają w kosmos wybierają się także na orbitę wokół wokół księżycową ostatnio zresztą została ogłoszona załoga, która dołączy do misji Dimun, czyli do misji księżycowej, która podobno ma w przyszłym roku wystartować, chociaż jak to do końca nie wierzę, ale wracając do tych do tych planów bez ściśle związanych z agencjami kosmicznymi ta lawina się rozpoczęła to znaczy Artemis 1 się zaczął wiem, że finansowanie na na program Artemis oczywiście ona co roku powinno powinno być zwiększane równolegle działają także emisje prywatne różne zagadnienia prywatne związane z turystyką kosmiczną z rozwojem technologii kosmicznych co zresztą troszeczkę z tej napędza te rzeczy związane z działaniami agencji kosmicznej, ale wracając do samej misji Artemis Artemis 2 pewnie za 2 lata może trochę więcej to będzie misja z załogą, czyli z astronautami ze stronami NASA, którzy zostaną ogłoszeni w po na początku przyszłego roku będzie misja wokół księżycowa pewnie za kolejne 2 lata ma być misja lądowanie na na Księżycu w okolicach południowego opiekuna, aczkolwiek czy to się uda trudno powiedzieć na tę chwilę mówi się rok roku 2006. jeśli uda w roku dwudziestym siódmy uważam, że to będzie duży duży sukces, ponieważ jeszcze technologia nie do końca jest gotowa to znaczy Orion jest przetestowany, ale to co chcemy czy chcę lądować na książeczce, czyli z miejskiej no jeszcze nie do końca istnieje, więc mamy jeszcze w tej dużo do zrobienia, ale wiemy, że jeżeli już nas włożyła pieniądze w Artemis 1 to znaczy, że te pieniądze będą na kolejne odsłony misji Artemis te zajęcia będę cierpiał czemu tak wolno, bo przecież, jeżeli spojrzymy na to co się działo no 60 w dziewiątym tak dalej to wszystko z byłą odbywał się zupełnie innym tempie, a przecież to nie jest także na rzeszę zupełnie recytowali miejską musimy wynaleźć od początków czym tu jest problem, dlaczego mówi, że są obecnie dwuletnie odstępy między tymi etapami, który przy miedzy którymi kiedyś było odstępy rzędu miesięcy po pierwsze chcemy wrócić na księży najdłuższe misje te nie będą misję 78 dniowe jak było w przypadku programu Apollo to będą misje no tak jak teraz np. ta misja 25 trwała prawda mogła trwać jeszcze dłużej, więc jeżeli będziemy lądować na księży co później z niego wracać najprawdopodobniej nie będziemy wracać od razu na dzień tylko będziemy wracać na stację kosmiczną, którą zaczniemy budować wokół Księżyca, więc mamy troszeczkę inną inne założenie nie chcemy tylko polecić przywieźcie regolitu i kamieni z Księżyca tylko chcemy tam po prostu coś co innego robić, żeby to co innego robić musimy się inaczej do tego przygotować musimy mieć inne technologie no też nie oszukujmy się, ale wszystkie aspekty związane z bezpieczeństwem UE są nieco inne niż 5060 lat temu teraz agencje kosmiczne nie mogą sobie pozwolić na to oczywiście wtedy też nie mogły sobie pozwolić ale, ale wyglądało to troszeczkę także społecznie inaczej i też pewnie nie wszystko ujrzało światło dzienne do tej pory Note te aspekty bezpieczeństwa są jednak dużo dużo większe rok 2022 był rokiem zdecydowanej dominacji misji NASA AK amerykańskiej agencji kosmicznej i tutaj powiemy o drugim wielkim przedsięwzięciu, w którym również brała udział europejska agencja kosmiczna podobnie jak misja Artemis natomiast dominowała prowadziła całość całość projektu NASA i chodzi o kosmiczny teleskop Jamesa Webba, który został no prawie rok temu dokładnie wystrzelone 25grudnia 2021 roku no i w już w lipcu zachwycił nas absolutnie niesamowitymi zdjęciami kosmosu od jakości, której do tej pory nie znaliśmy chociażby słynne filary stworzenia, które obiegły cały internet po prostu rzuciły wszystkich na kolana dokładnością precyzją tego co ukazują, ale wiadomo, że misja Jamesa Webba to nie jest misja, która ma nas wyłącznie zachwycać prawda DAG dzień zły to rewolucja w astronomii to jest taki taki troszeczkę nasze Ela szkodnika konik astronomiczne, ponieważ technologie kosmiczne wiemy rozwijają się także dzięki technologiom kosmicznym mamy ten ten takiego tego naszego Graala w kosmosie czyli, czyli dzień całe, ale nam no to głównie chodzi o naukę też nie tak jak w zeszłym powiedziała, ale piękne piękne obrazki tylko o to co się za nimi kryje no, więc dzień zły, kto faktycznie rewolucja Astronomy, dlatego że mamy bardzo duże lustro bardzo duży teleskop bardzo zwierciadło, które z przestrzeni kosmicznej, które obserwuje z UE w zakresie promieniowania podczerwonego i to jest rzecz, której nie możemy zrobić z ziemi, ponieważ promieniowanie podczerwone jest w dużej mierze zatrzymywane przez naszą atmosferę dzięki temu, że mamy teleskop poza ziemią możemy to promieniowanie podczerwone obserwować dzięki temu możemy możemy obserwować procesy zjawiska, których nie mogliśmy do tej pory przynajmniej z ziemi zobaczyć i są takie 3 powiedział, że są takie 3 główne aspekty to znaczy po pierwsze, promieniowanie podczerwone przenika można by powiedzieć przez tył to znaczy tym jest niemal nie ma przezroczysty dlatego dlatego promieniowanie dlatego możemy zobaczyć co za tym tyłem się znajduje, czyli możemy np. zobaczyć miejsca gdzie, gdzie rodzą się gwiazdy od obszary miastotwórcze i takie miejsca, do których nie mogliśmy zobaczyć to jest to co także widzimy na tych pierwszych zdjęciach z kosmicznego teleskopu Webba druga rzecz to są obiekty chłodne, czyli planety pozasłoneczne brązowe karły dysku PRoto planetarnych, czyli rzeczy, które emitują promieniowanie podczerwieni i których np. który nie emitują dużo promieniowania w zakresie widzialnym, więc to jest kolejna kolejna w kolejnym aspektem całego tak astronomiczne, czyli mamy badanie planet pozasłonecznych ich atmosfer to są też rzeczy, które widzimy na pierwszych tt przy pierwszych wynikach naukowych i zdjęcia z teleskopu łamane, ale także takich obszarów właśnie jak jak brązowe karły no oczywiście tutaj otwiera cała cała dziedzina planet pozasłonecznych, które są takim tematem bardzo hot Air w kwestii poszukiwania też życia poza poza naszą planetą SOS no ale rzecz, która ostatnio to jest to jest taka takie takie odkrycie sprzed w zasadzie kilku dni obiegła internet są najdalsze galaktyki, ponieważ rząd trzecim aspektem, który może obserwować są obiekty, które bardzo szybko od nas uciekają to znaczy mają tzw. duże przesunięcie ku czerwieni to są właśnie najszybciej oddalające się od nas galaktyki, czyli tego la teki, które powstały na początku wszechświata i szacuje się obiekty galaktyk, które zaobserwowaliśmy po pierwsze, są one najstarsze Elle najstarszy spośród tych które, które widzimy, a po drugie, powstały 350 000 000 po wielkim wybuchu, czyli jeżelibyśmy wiek wszechświata, który teraz mamy podzielili na procent to one powstały, aby przed drugim procentem w wieku tego wszechświata jesteśmy naprawdę bardzo bardzo daleko i zarówno pod względem odległości jak pod względem czasu nabywa stronami to się przenika będziemy wracali do tych szczególnych wydarzeń odkryć 2022 roku jeszcze w drugiej części audycji, a naszym gościem jest dzisiaj dr Milena Ratajczak z obserwatorium astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego zapraszamy na ciąg dalszy po informacjach Radia TOK FM witam państwa ponownie druga część audycji Homo science i ponownie Aleksandra Stanisławska Piotr Stanisławski Crazy nauka PL jest z nami dr Milena Ratajczak astronom Ka z obserwatorium astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego witamy ponownie Milena witam ponownie rozmawiamy o kosmicznych odkrycia 2022 roku mówiliśmy o misji Artemis, która jest taką przymiarkę do misji załogowej na Księżyc oraz o osiągnięciach kosmicznego teleskopu Jamesa Webba, a teraz przechodzimy do kolejnych zagadnień to jest misja DART, która była elementem testu planowanego systemu obrony planetarnej ktoś chyba oglądał odrobił lekcję wyglądał Armagedon z mężem i na szczęście wyciągną wnioski, że jednak nie tak coś robi jak rosły lisy no ale robi to równie spektakularnie faktycznie misja DART to komisja szczególne test modyfikacji orbity planetoidy to znaczy planetoida, która nie zagraża bowiem, że planetoida nie zagraża ziemi, chociaż należy do grupy tych planet, które znajdują się w miarę blisko ziemi i chcieliśmy zmienić orbitę faktycznie udało się to zrobić poprzez skierowanie misji DART statku kosmicznego i spowodowanie kolizji z planetoidą Didymos i to jest właśnie ciekawa rzecz w jaki sposób zbadaliśmy toczyć się udało, ponieważ widmo jest planetą idą, która ma zwyciężyć można powiedzieć podwójną my z ziemi widzimy zaćmienia czyli kiedy planetoida z tym swoim życiem się zaćmie mają widzimy pewne zmiany jasności tego obiektu i one są dość regularne, ponieważ wiemy, jakim okresem się zaśpiewają i teraz, kiedy robimy taką kolizję misji DART z planetoidą nasze troszeczkę przesuwa, więc te zaćmienia wzajemne są nieco przez miasto szybko szybciej albo troszeczkę później czyli, badając tak naprawdę z ziemi czas nadejścia tych wzajemnych zaćmy 2 ciału i planetoidy i Księżyca byliśmy w stanie stwierdzić, że ten okres z załóżmy 12 godzin zmniejszy się pół godziny, a więc wiemy, że ta planetoida zmieniła o jakąś konkretną wartość swoją trajektorię i to się udało, więc wiem, że ten test modyfikacji orbity został zakończony sukcesem, że dużo większą niż spodziewano, ponieważ spodziewano się zobaczyć zmiany w okolicach minuty 2, jeżeli chodzi o ten okres o obiegu mamy pół godziny, więc jak jest jest więcej niż spodziewano jest to znowu test technologii, ale także taka rzecz, która dała nam troszeczkę do myślenia nadzy pod względem badania samych planetoid, ponieważ zarówno kosmicznej oblewa, jaki kosmiczny teleskop Hubble obserwowały to zjawisko, więc też patrzyłem co dokładnie się dzieje z planetoidą dzięki temu można można się dowiedzieć, jaki materiał został wyrzucony z tej z tej z tej planetoidy w trakcie tej takiej kosmicznej kolizji, a czy w takiej sytuacji, gdyby to rzeczywiście zagrażało ziemi to już w tej chwili moglibyśmy myśleć o skutecznej misji, która by przesunęła zmieniła trajektorię tej planetoidy i czy ile czasu potrzebujemy, żeby właśnie chyba kluczowe faktycznie jest także dużo zależy od tego w którym momencie daną planetoidy, abyśmy byśmy sklasyfikowali jako taką, która faktycznie jest na kursie kolizyjnym z ziemią, więc nie potrafi teraz podać konkretnej liczby, ale ale, jeżeli ktoś zrobi na UE i o tyle szybko znaczy misja DART potrzebowała roku, a więc, jakby ona została strona w drugiej połowie zeszłego roku teraz teraz i w zasadzie w drugiej połowie tego roku tego roku dotarła to jest taki czas czy potrafilibyśmy zrobić to w przeciągu miesiąca nie sądzę, dlatego że oczywiście udaną misję, nawet jeżeli technologia jest gotowa należy wystrzelić musi ona być na odpowiednie odbicie musi wykorzystać system grawitacyjny, jeżeli dużo dużo manewrów orbitalnych, żeby dotrzeć dane miejsce, więc tu troszeczkę jest także, że wybieraliśmy planetoidę taką to akurat podwinął Księżyca, która dziś była w tej okolicy, że może mogliśmy dotrzeć, ale nim i było także musieliśmy konkretne miejsce dotrzeć tak jak w przypadku właśnie lotu na Księżyc czy też lotu lotu na Marsa, więc potrzebujemy czasu wiemy, że technologia zadziała ale, ale to nie jest kwestia tego, że znajdujemy coś i wiemy, że za miesiące jesteśmy w stanie zmienić orbitę także musimy do odpowiednio wcześniej wykryć to teraz temat, który jest jeden z nowszych i budzących bardzo duże emocje, czyli ogłoszenie nowej grupy astronautów europejskiej agencji kosmicznej i w tej grupie znalazł się Polak co to co co za grupa co ci ludzie będą robili i na czym polega to, że część z nich została zakwalifikowana jako no rezerwowi, o co chodzi do tak dużo rzeczy, dlatego że europejska agencja kosmiczna po kilkunastu latach ogłosiła nabór na astronautów to jest nabór, który trwał 1,5 roku zgłosiło się ponad 22 000 osób 500 osób z Polski i ostatecznie 17 została wybrana tak jak Piotrze powiedziałem do klasy astronautów część z nich to są karierowicz astronauci część z nich rezerwowi 1 para nada to też jestem bardzo ciekawe en bardzo bardzo ciekawym aspektem tego wyboru europejskiej agencji kosmicznej, więc wiemy, że piątka pięcioro pięcioro astronautów, którzy zostali wybrani tej grupy głównej to są osoby, które 1kwietnia przyszłego roku podpisują kontrakt jako pełnoprawni pracownicy europejskiej agencji kosmicznej, którzy biorą udział w całkowitym treningu astronautów, który potrwa najpierw robi też 2 lata taki bardzo ogólny później są przypisani do konkretnej nic i kolejny trening mają pod konkretną misję miast będą latać najprawdopodobniej na międzynarodową stację kosmiczną rezerwowi astronauci to jest w ogóle dość ciekawe zagranie europejskiej agencji kosmicznej, bo troszeczkę oni sami wiedzą co co z nimi będzie oni mogą zostać przypisani do dymisji, ale jednak bardzo złożona zależy od strategii państw, których estry pochodzą, bo nie oszukujmy się oni wszyscy są wybitni cała siedemnastka jest może może lecieć w kosmos, a tutaj jednak decyzji politycznej strategii danego państwa to ile dane państwo spłaca europejskiej agencji kosmicznej robi różnicę w tej grupie jest Polak słabo Uznański wielka wielka rzecz Polski naukowiec Polski inżynier pracujący w CERN osoba, która z technologiami kosmicznymi związana od wielu wielu lat projektuje systemy z, które na satelitach elektronika, które które, które może być wysłana w kosmos no to jest osoba, która mówi otwarcie, że jeżeli chcemy lecieć w kosmos to po prostu musimy strategię kosmiczną ułożyć w ten sposób, żeby ten kosmos móc polecić tu nie chodzi tylko wycieczkę, ale o to, żeby robić badania naukowe i nic z tego zysk także dla dla polskiego przemysłu a jakie szanse ma na polecenie Kosmaz nasz reprezentant Polak sławą poznański wydaje się, że są szanse szanse są trudno powiedzieć procentowo, jakie są, ale jednak bardzo dużo zależy od decyzji tego co my jako Polska chcemy robić w kosmosie, bo jeżeli powiemy, że tak tak jak Węgrzy Węgrzy powiedzieli chcemy mieć własną misję kosmiczną dajemy konkretną kwotę na to, żeby nasz astronauta poleciał w przyszłym roku już z z ZES z prywatnym sektorem będzie będzie na międzynarodowej stacji kosmicznej, więc oczywiście ile przyniesie Węgrom tego nie wiemy mają jakąś swoją strategię kosmiczną nasza strategia kosmiczna, jeżeli byłaby tak określono, że chcemy chcemy się angażować w loty załogowe myślę, że szansa jest całkiem duża, ale potrzebna jest decyzja w moim potrzebne są pieniądze to jeszcze na koniec króciutko o w sumie bardzo ważnym zdjęciu chodzi o zdjęcie no dobrze to nigdy nie jest zdjęcie i nigdy do niej zdjęcie czarnej dziury, ale o obrazie przedstawiającym czarną dziurę znajdującą się w centrum naszej galaktyki, czyli sanitariusz SA co tam jest co to jest, dlaczego takie ważne wiemy, że w tym naszej galaktyki jest czarna dziura to są to jest informacja, która pojawia się w literaturze naukowej o to od wielu wielu lat, ale w końcu mamy ten bezpośredni dowód na to, że faktycznie widzimy to co wokół tej czarnej dziury się dzieje, bo tak trzeba nazwać ten ten obraz obraz cienia czarnej dziury i okolice wokół czarnej dziury, które w, który został uzyskany to nie jest pierwszy obraz czarnej dziury, ponieważ kilka lat temu mieliśmy obraz czarnej dziury uzyskali taką samą techniką galaktyce 87, ale to jest faktycznie obraz pierwszy czas dziury w centrum naszej galaktyki, więc CE no tutaj dużo rzeczy związane znowu technologiami możliwości przetwarzania danych, ponieważ to nie jest tak, że 1 teleskop obserwuje to co jest centrum naszej galaktyki potrzebujemy całej sieci teleskopów radioteleskopów rozmieszczonych na całej kuli ziemskiej dlatego, żeby taki obraz móc uzyskać także bardzo skomplikowanych metod przetwarzania danych, które także zresztą Polacy są zaangażowani, żeby uzyskać coś takiego no ale jest duża rzecz duża także masywna wiemy ale, ale duża, że astronomiczne, że mamy potwierdzenie że, że takie obiekty naszej galaktyki się znajduje jest także potwierdzenie teorii związanych z rewolucją różnych galaktyk, które obserwujemy bardzo dziękujemy wydarzenia tego roku były chyba bardziej emocjonujący niż ostatnio, bo to UE i Artem miejsc no dużo tu się działo takich rzeczy, które naprawdę zadziałały myślę, że przyszły rok będzie co najmniej równie ciekawy, bo przecież dane złe dopiero rozkręcają także za rok czuł się zaproszona na kolejny podsumowanie i dziękujemy za rozmowę aktor Milenie Ratajczak z obserwatorium astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego dziękuję bardzo, kosmicznego każdą dziękujemy bardzo zapraszamy państwa co tydzień nasza audycja między czasie na stronę Crazy nauka PL, a teraz czas na informacje Radia TOK FM Zwiń «

Podsumowujemy rok 2022 w kosmosie

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: HOMO SCIENCE

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 22:00

Najnowsze Podcasty

Czy edukacja międzykulturowa to przyszłość Europy? Doświadczenia i wnioski

Co czeka gospodarkę po wyborach? Debata osób kandydujących do parlamentu

Test: McLaren Artura

Zintegrowane dachy solarne. Niezależność energetyczna, estetyka i bezpieczeństwo [AUDIOPREZENTACJA]

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL