REKLAMA

Czym jest zaćma i jakie są metody jej leczenia?

Życie w Zdrowiu
Data emisji:
2022-12-18 13:00
Audycja:
Prowadzący:
Czas trwania:
26:51 min.
Udostępnij:

Gościem Przemysława Iwańczyka był prof. Jacek Szaflik - kierownik Katedry i Kliniki Okulistyki Wydziału Lekarskiego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
życie zdrowie niedzielnym magazynie Radia TOK FM Przemysław Iwańczyk kłaniam się państwu jak co tydzień przez blisko godzinę rozmawiać będziemy na tematy dotyczące zdrowia profilaktyki bądź też zapobiegania chorobom cywilizacyjnym dziś pierwszym naszym gościem jest prof. Jacek Szaflik kierownik katedry kliniki okulistyki wydziału lekarskiego Warszawskiego Uniwersytetu medycznego panie profesorze kłaniam się dzień dobry panie redaktorze dzień dobry państwu dziś bierzemy na Rozwiń » warsztat zaćmy chciałbym poprosić pana, abyśmy naszym słuchaczom wyjaśnili czym jest ta choroba wzroku w jaki sposób można jej zapobiegać, jakie są jej objawy i też jak nauka oraz postęp technologiczny idzie w sukurs tym, którzy zostali dotknięci przez te przypadłości to może najpierw wyjaśnijmy naszym słuchaczom czym jest zaćma zaćma jest to zmętnienie soczewki naszej własnej naturalnej soczewki, czyli części oka budzimy się soczewką zwykle naturalnie bardzo przezroczystą w miarę życia staje się ona gęściej sza i bardziej żółta natomiast pewnym etapie życia najczęściej właśnie w związku z wiekiem dochodzi do takich zagęszczenie w soczewce, które powodują, że jest ona nie przezroczysta i mówimy wtedy o chorobie właśnie o zaćmie inne przyczyny zaćmy niż sam wiek dotyczą takich zewnętrznych czynników mogą to być jakieś choroby mogą to być też niestety terapie niektóre leki mogą wywołać leczące inne inne choroby mogą jako działanie uboczne powołać zaćmy proszę powiedzieć czy predyspozycje genetyczne mają jakiekolwiek znaczenie krótko mówiąc czy tak jak w przypadku niektórych nowotworów jeśli ktoś się z najbliższych członków naszej rodziny zapadał na nie to możemy spodziewać się, że jesteśmy w grupie większego ryzyka podobnie z zaćmą tak naprawdę większość z nas zachód jeśli będziemy żyć odpowiednio długo rozwinie w pewnym momencie życia zaćmę i możemy powiedzieć czy taka jest prawidłowość, że czasami osoby, które inne chorują młodszym wieku na zaćmę czy w takim wieku nie wiem np. średni gdzieś około czterdziestego 55 dziesiątego rok życia wtedy, bywa że ich dzieci także młodszym wieku zachowują w tutaj, gdyby no nie ma takiego jak jednoznacznego powiązania genetycznego przynajmniej znalezionego w tej chwili natomiast większość z nas będzie cierpi z powodu zaćmy w którymś momencie życia zdecydowana większość, czyli albo czynniki środowiskowe nie wiem przebywanie w permanentnie zanieczyszczonym powietrzu albo też stresujący tryb życia, które z nich wpływają na to jak i w jakim stanie nasz wzrok takich czynników, które mają udowodniony wpływ wywołujący lub przyspieszający rozwój zaćmy zaliczamy promieniowanie ultrafioletowe czy np. osoby przebywające na słońcu dużo bez odpowiedniego zabezpieczenia bez okularów szybciej zachorują na zaćmę mają większą szansę zachorować na zaćmę w mamy takie czynniki jak jak promieniowanie np. cieplne różnego rodzaju też specyficzne promieniowania fizyczne i osoby to jest dziś to przejmuje, ale mówiliśmy o takie zaćmienie rozwijającej się u osób pracujących w hutach w dni z takich czynników, które możemy modyfikować w naszym życiu to niewątpliwie jetta ekspozycja na wolne rodniki i czyli dieta bogata w antyoksydanty może nam uważa się w tej chwili pomóc zapobiec zaćmie lub spowodować, że i później to dojdzie pan wspominał o pracownikach hut ja przypominam sobie członka swojej rodziny, który pracował jako spawacz w latach osiemdziesiątych na początku lat osiemdziesiątych pamiętam, że wówczas przychodząc pracy robił okłady z esencji herbaty czy tego typu środowisko zawodowe też może wpływać na rozwój zaćmy takie najczęstsze uszkodzenia wzroku występujące u właśnie osób spawaczy czy przybywający jako o jej w pobliżu spawania to uszkodzenie auta elektryczne powierzchnia oka uszkodzenie rogówki czy niezupełnie to, o czym się mówimy nie mniej też bardzo niepożądana sytuacja, w której trzeba zapobiegać, stosując specjalne środki ochronne okulary po prostu proszę siedzieć, w czym można wskazać taką datę cezurę w jeśli chodzi o historii medycyny okulistycznej, kiedy zaćma zaczęła być chorobą nieuleczalną no bo przecież, gdybyśmy cofnęli się kilka dekad to uznalibyśmy, że wówczas ludzie godzili się z tym, że zaćma ich dotyka tracili wzrok był na tyle nieostre, że nie mogli normalnie funkcjonować i koniec, a teraz to zaćma to też kolejne pytanie w jakim stopniu jest wyleczalna czy można stuprocentowo usunąć wszystkie uszkodzenia historia leczenia zaćmy jest niezwykle długa i tak naprawdę i różnią się wyniki, które są uzyskiwane pie no oczywiście powszechność leczenia zaćmy panie wasz leczenie jest cały czas operacyjne pierwsze zabiegi i usunięcia zaćmy opisywano już w starożytności w starożytnym Babilonie no taką niezwykle prostą można też się też brutalną techniką czy panie profesorze naprawdę chcemy usłyszeć jak, na jaką techniką to robiono nic tak efektywna, że był taki, że ta mętna soczewka nie była usuwana z oka była tylko jak odsuwana osi optycznej widzenia to było już bardzo starożytnym Babilonie przed Chrystusem tak naprawdę, ale czym panie profesorze przecież nie było narzędzi chirurgicznych morzem jest, że to był rodzaj narzędzi chirurgicznych ówczesnej czy takie do to są właśnie do drastycznych także nic ani redaktorze traktuje, ale do różnego rodzaju takie nie powiedział coś rodzaju takiego przez zakrzywioną igłę tak naprawdę był opisywany wtedy jeszcze instrument daje do takich zabiegów znane są jeszcze przed także równolegle z zapisami i takimi i papierosach także rysunki przedstawiające właśnie ówczesnych możemy powiedzieć medyków dokonujących zabiegu zepchnięcia soczewki to do ciała szklistego czy był to pierwszy rodzaj operacji może to jest zaćmy no bardzo bardzo nie idealnych obciążony ogromnym ryzykiem powikłań zakażeń i odczynów zapalnych, niemniej w pierwszym jak w tej chwili po operacji pierwszych dniach przywracający w jakim zakresie zdolność widzenia postęp medycyny dokonywał się potem na przestrzeni no stuleci tysiącleci w operacje stawały się no już bezpieczniejsze w coraz bardziej zaawansowane i opanowana takie techniki usunięcia lub soczewki już z całości oka potem części wewnętrznej soczewki tzw. poza torebką wewnątrz dodatkowo operację usunięcia zaćmy i to no przez wiele lat w wielu krajach w wielu krajach europejskich zeznań taki okulista francuski da Wien poczynił to ogromny postęp w osiemnastym wieku, a tutaj także Polska ma swój bardzo duży wkład w historii operacji zaćmy pan prof. Tadeusz trwa wiecznie ucina opracował bowiem w ubiegłym stuleciu technikę znaną jako i utkwiła ekstrakcję, czyli także technicy usunięcia takiego naj bezpieczniejszego jak na owe czasy soczewki w całości oka i była to operacja obarczona mniejszym ryzykiem właśnie i tego, że ta zwarcia soczewka znajdzie się w niewłaściwej części oka, powodując powikłania niestety nie była jeszcze idealna, ponieważ ono efektem była tzw. bez soczewkowania 6, czyli już uwzględnia soczewka nie przeszkadzała w patrzeniu, ale też nie skupiała promieni świetlnych w taki sposób, aby okonie miało wady wzroku, a moc soczewki wewnątrzgałkowe szacuje się najczęściej na około 20 dioptrii, czyli to jeszcze stać się osoby sprzed lat mogą pamiętać o sytuację pacjentów po operacji zaćmy, którzy musieli wyrównywać ten brak soczewki pooperacyjny takimi okropnie, bo okularami o mocy kilkunastu dioptrii zwykle w i to nasze pokolenie właściwie takich obrazków nie nie nie zna ale, ale było jeszcze częste w latach z pierwszej połowie ubiegłego wieku panie profesorze kilka wrócimy do naszej rozmowy prof. Jacek Szaflik kierownik katedry kliniki okulistyki wydziału lekarskiego Warszawskiego Uniwersytetu medycznego jest naszym gościem to jest nasz stały cykl życie zdrowie proszę byście państwo pozostali z nami skłaniamy się po informacjach Radia TOK FM naszym gościem w cyklu życie zdrowie jest prof. Jacek Szaflik kierownik katedry kliniki okulistyki wydziału lekarskiego Warszawskiego Uniwersytetu medycznego panie profesorze ukłony ponownie dzień dobry panie redaktorze jeszcze raz witam państwa poznaliśmy historię zaćmy w jaki sposób środowisko medyczne usiłował walczyć z tą chorobą wzroku, a teraz już przejdźmy do tego, jakie są najnowocześniejsze metody, które pozwalają zaczął się pozbyć, jaka jest rola tych nowoczesnych soczewek w leczeniu czy można uratować albo inaczej od doprowadzić do sytuacji, w którym w, której wzrok pacjenta jest w 100% sprawny tak jak przed początkiem zaćmy panie profesorze, czego zacząć, bo tych tematów mamy mnóstwo może najpierw powiedzmy, konfrontując to tym jak niegdyś walczono z zaćmą jak to robi się teraz czy te zabiegi są bardzo skomplikowane bardzo dotkliwe dla pacjenta i jak długo trwa okres rekonwalescencji, porównując z tym rysem historycznym, na którym się zatrzymaliśmy, czyli genialny na ówczesne czasy wynalazkiem pan profesora krwawić i mieliśmy do czynienia jeszcze w tym przynajmniej 2 takimi rewolucjami i rewolucyjnym też postępem techniki operacji usunięcia zaćmy tak jak główna praktyczna różnica to jest obecnych operacjach przede wszystkim rutynowe wszczepienie sztucznej soczewki zastępującej zmętniałą soczewkę własną pacjenta i dzięki temu unikamy tej sytuacji potrzeby korekcji ogromnej okulary owej, która była czy soczewkami kontaktowymi, która była przed laty jednocześnie postęp cały czas i dotyczy tego, żeby zabić, bo jak najmniej urazowe, żeby Aga operacyjne, bo jak najmniejsza najpierw, że tych słów trzeba było zakładać po operacji jak najmniej obecnie już od lat w zasadzie nie zastosujemy je stosujemy słuch po operacji zaćmy, ponieważ stosujemy tak małe otwarcie i przechodząc do współczesności jak dzisiaj wygląda operacja zaćmy siłą przez bardzo małe nacięcie tak podchodzi do gałki oczne od biegamy i soczewkę soczewka nie jest już wydobywana w całości jest natomiast rozdrabnia na i inspirowana czy od Sanaa dzięki temu nie jest konieczne wykonanie takie rany operacyjnej kilkunastu milimetrowe centymetrowej, a wystarcza taka wielkość 2 mm do rozdrobnienie może być wykonane za pomocą ultradźwięków bądź już najnowocześniejszego najbezpieczniejszego rozwiązania, które jest laser femtosekundowy to są bardzo zaawansowane techniki bardzo już wyrafinowana aparatura do tego jest stosowana ulepszona stopniowo i poprzez nią wiele lat i dzisiaj te aparaty są naprawdę możemy też to i tak się różnią od od tych stosowanych przed laty jak dzisiejsze samochody elektryczne różnią się od wynalazku pana forda czy właściwie od od 5 z samochodu produkowanego przez fakt ci to jest ogromny ogromny postęp jak przekłada się to w praktyce no operacja zaćmy jest znacznie mniej inwazyjna znacznie mniej uraz ogromna znacznie mniej co ma, cytując dla pacjenta w praktyce pobyt w klinice najczęściej ogranicza się jakiś można powiedzieć nie wiem rzędu 23 godzin i czasami chwilę dłużej zgłoszony pacjent, żeby zostać ze względu na leki podane tak ogólnie uspokajający, ale najczęściej to wystarcza i dzięki temu możemy stosujemy tak mało fakcie oka oko szybciej się go i uraz jest mniejszy jeśli zastosujemy technikę laserową także w wielu momentach operacji ta precyzja na celowe jest największa i nawet można powiedzieć, że ma większa niż niż naj dokładniejsza ręka i większości Górka to jest część związana z usunięciem soczewki co natomiast możemy w tym momencie zastosować zamiast to są soczewki wewnątrzgałkowe na nową i żeby soczewka działała w sposób efektywny i jej średnica części optycznej musi mieć dziś około 5,55 mm i na, ale mamy od fakcie tylko 2 milimetrowych w, więc radzimy sobie z tym w ten sposób, że soczewki edukowane są ze specjalnych materiałów tzw. pijanych najczęściej akrylowych w są bardzo o specjalne dokładnie przebadane bio kompatybilna materiały i wszczepiane taką soczewkę zwijając ją najpierw rodzaj takiego Górniku i otwiera się ona siłą otwierają w środku karki rocznej, umieszczając w takiej części i cieniutkiej w łące tzw. torebce soczewki, która ma grubość dziesiątych oczywiście setnych milimetra w x o świecie jeszcze jest jeszcze cięższa jest też około 1020 000 000 i z tą grą takie fizjologiczne miejsca, gdzie dawniej była nasza i soczewka, która wzmacniała i w tym samym miejscu Chinook rozwija tą soczewkę sztuczną soczewki nim zwykle mają właśnie moc taką, aby zastąpić naszą soczewkę, którą mieliśmy wcześniej jeśli pacjent czeka wcześniej na wadę wzroku my możemy taki sposób dobrać tą soczewkę, którą szczepiony, a usunąć także wcześniej i tą wadą wzroku, którą pacjent miał w ogóle, zanim zachorował na zaćmę pewną niedogodnością, która przez wiele lat nam towarzyszyła może nie jest jeszcze we wszystkich przypadkach możliwa do rozwiązania po operacji zaćmy jest to, że i po operacji zaćmy tracimy zdolność naturalną oka do widzenia Ostrovia daleko oraz blisko to samo dzieje się po prostu z wiekiem gdzieś po czterdziestym pięćdziesiątym roku życia przestajemy zaczynamy przystajemy i reali sobie wygodnie z czytaniem bliska i większość osób potrzebuje Polaków do czytania w natomiast współczesne konstrukcje soczewek wewnątrz naukowych no oni mogą adresować ten problem na posiadamy soczewki wieloogniskowe posiadamy też soczewki tzw. najnowsza wydłużonej ogniskowej, dzięki którym pacjenci czy większość pacjentów może ostro widzieć bez okularów i na odległość i na komputerze czy też z bliska, a ciekawe jeśli wcześniej chowaliśmy jeśli wcześniej cierpieliśmy na inne wady wzroku takie jak astygmatyzm także może to być skorygowany podczas operacji zaćmy tutaj możemy zastosować specjalną soczewkę wewnątrz naukową tzw tą wieczną, która koryguje także astygmatyzm bardzo przy pomocy takiej precyzyjnej aparatury i populiści kalkulują moc takiego szczepu i potem od czasu operacji wcześniej wyznaczamy oś, który musi być szczepiona taka soczewka, aby dokładnie skorygować astygmatyzm jest w trakcie zabiegu szczepią taką soczewkę korygującą przed operacyjną wadę wzroku i jeszcze, odpowiadając na pytanie czy możemy w pełni powrócić widzenie podczas operacji zaćmy i to widzenie dodali do bliży jest taką formą kompromisu, ale coraz coraz efektywniejszego jeśli inni już kilka lat temu pacjenci stosujący soczewki wieloogniskowe no byli skazani na efekty można niepożądane związane z z tym, że nie muszą nie muszą korzystać z okularów czy często gorzej widzieli np. wieczorem, prowadząc samochód to obecnie najnowsze generacje tych soczewek właśnie soczewki wydłużonej ogniskowej są w praktyce wolne od tych wad, czyli nasi pacjenci i mogą cieszyć się już ostrym widzeniem i daleko blisko, prowadząc samochód, widząc normalnie, widząc bardzo dobrze warunkiem natomiast po temu jest to, żeby poza zaćmą oko było całkowicie zdrowe, bo niestety zaćma jest no chorobą i tutaj te wyniki leczenia są możemy powiedzieć dobre lub bardzo dobre i ale i wieści oko Czech jeśli pacjent cierpi na inne choroby oka to mogą one nadal nadal nadal przeszkadzać, a pan panie prezesie przepraszam wejdę panu słowo, bo chciałbym zapytać, kto jest nie wiem medycy z jakiego kraju specjalizacji okulistyka mają te metody najbardziej opanowane są one najnowocześniejsze, dlaczego pytam, bo pewnie nie tylko ze względów refundacyjnych istniała taka zaś mowa turystyka prawda spotkał się pan pewnie takim terminem tak na czym w tej chwili jeśli chodzi o kraje rozwinięte i tora możemy powiedzieć, że poziom okulistyki jest jest bardzo wysoki bardzo zbliżone w większości krajów też pewnych pewne rozwiązania szybciej wchodzą w Europie pewne rozwiązania szybszych odchodzą w stanach Zjednoczonych wynika to jakby ze specyfiki takiego jest pracy innych urzędów i tego gdzie, gdzie dany producent dane 1 funkcjonują w powodem tej turystyki, którą obserwowaliśmy w Polsce była może myśleć nie jakość i chirurgii okulistycznej, która niezwykle rozwinęła się w Polsce w poprzednich dekadach, bo myślę, że możemy bezpłatnie i niż tak bez wstydu powiedzieć, że Rze, że poprzednie 2 dekady w Polsce to był taki złoty czas złoty wiek dla dla okulistyki, kiedy te najnowocześniejsze rozwiązania zaczęły być już stosowane nie tylko w ośrodkach akademickich ale, ale w praktyce bardzo wielu szpitalach w Polsce natomiast to jest taka istniała z powodu istnienia kolejek, czyli pasty nie spał do jakości czy dostępności tej usługi refundowane przez NFZ w operacjach zaćmy jest no bardzo powszechna jest najczęściej wykonywanym zabiegiem w krajach rozwiniętych w tej chwili i był moment, że powstała pewna nadwyżka takich pacjentów w stosunku do możliwości właściwie do możliwości refundacyjnych tak naprawdę nawet nie tyle myślę możliwości naszych sił logiczne tylko środków jakiem do NATO przeznaczane w publicznym systemie ochrony zdrowia w Polsce obecnie nie obserwujemy już w tej sytuacji natomiast faktycznie dziś ta różnica aż dostępności do najbardziej takich zaawansowanych rozwiązań istnieje, czyli kwota refundacji przez NFZ jest niestety na tyle niska, że pozwala najczęściej na zastosowanie tylko takich najprostszych soczewek, czyli takich cięć, które będziemy mogli ostro widzieć np. dodali, ale z bliska już będą potrzebne okulary i tutaj pewien postęp dokonał się, ponieważ NFZ od kilku lat refunduje także soczewki korygujące astygmatyzm, czyli stołeczna tylko 13 lat zmusi przed oczywiście odpowiednio wysoki, czyli osoba już astygmatyzm może też w ramach NFZ mieć soczewkę, którą astygmatyzm będzie skorygowany niestety te najbardziej zaawansowane rozwiązania podnoszące jakość widzenia podnoszące kontrastowo widzenia oraz dające właśnie większą swobodę od okularów czy soczewki wieloogniskowe soczewki wydłużonej ogniskowej a bo soczewki korygujące astygmatyzm no w mniejszym zakresie w przypadku mniejszej Paddy astygmatyzm mniej no dostępne są tylko w prywatnych ośrodkach na rynku prywatnym to są po prostu na znacznie kosztowniejsze i bywa że koszt samego implantu no przekraczałaby wielkość wartości, jakby całej refundacji operacji przez NFZ w takim w takim szpitalu publicznym no nie są na szczęście może wszystko jest względne oczywiście, ale koszty operacji okulistycznych i porównując innymi operacjami w medycynie nie są jeszcze tak wysokie i wielu pacjentów decyduje się na leczenie prywatne wychodzą założenia, że no będzie przez wiele lat, żeby korzystać z tego rozwiązania takie zaawansowane soczewki dające właśnie lepszą jakość widzenia często swobodę okularów panie profesorze bardzo dziękuję muszę zapytać o jedno rzeczy jak regularnie powinno się wykonywać badania okulistyczne, które mogłyby stwierdzić, że dany pacjent ma już początki zaćmy zasada generalnie jest taka, że czym jesteśmy starsi tym te badania okulistyczne powinny być wykonywane częściej na pewno takim momentem, kiedy zawsze okuliści zalecają by poddać się pełnemu badanie okulistyczne Emu to jest chwila gdzieś po czterdziestym przed pięćdziesiątym rokiem życia, kiedy pierwszy raz zaczynamy potrzebować okularów do czytania wtedy poza samym doborem okularów z takim majątkiem dziękujemy naszym mieście trochę ku naszym oczom i wtedy skorzystajmy pierwszy raz z badania okulistycznego pójdźmy do okulisty zaplanujmy to pozwólmy sobie rozszerzyć dzielnice i miejmy świadomość, że będziemy przez kilka godzin może widzieć potem badaniu, ale bądźmy pełni badanie okulistyczne nie nie tylko pod kątem zaćmy, a także innych chorób, które mogą się rozwijać w miarę naszego wieku później no ideałem pewnie byłoby badanie się co roku wiemy, że może to nie być realne, więc jeśli okulista stwierdza żadnych problemów okulistycznych możemy robić radzi możemy robić co 234 latam granie to jak z innymi badaniami profilaktycznymi pewnie będziemy badać się częściej tym będziemy bezpieczniejsi, że coś nie umknie coś się nie wydarzy w czasie między badaniami nad wydaje mi się, że dla osób starszych na takim optimum to jest badanie urzędu co 2 lata co roku no jeśli okulista natomiast stwierdzi jakieś i czynniki ryzyka czy ma wątpliwości co do stanu nerwów czy obawia się czy nie jesteśmy w grupie ryzyka np. innej takiej choroby, która przebiega bardzo bezobjawowo, którą jest jaskra, a wtedy, bywa że te badania potrzebne są częściej nawet 6 miesięcy panie profesorze musimy kończyć bardzo serdecznie dziękuję za te no garść bardzo cennych istotnych z punktu widzenia pacjentów porad prof. Jacek Szaflik kierownik katedry i kliniki okulistyki wydziału lekarskiego Warszawskiego Uniwersytetu medycznego był naszym gościem kłania się panu pozdrawiam do usłyszenia bardzo dziękuję panie dyrektorze zaproszenie za rozmowę za możliwość spotkania ze słuchaczami okresie dziękuję bardzo, państwu informacje Radia TOK FM Zwiń «

PODCASTY AUDYCJI: ŻYCIE W ZDROWIU

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

Słuchaj wszystkich audycji Radia TOK FM kiedy chcesz i jak chcesz - na stronie internetowej i w aplikacji mobilnej!!

Dostęp Premium

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA