Nauka a biznes. Zmierzch nauki [odc. 10]

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

w ramach w dzień dobry Cezary łasiczka to jest program off czarek witam państwa bardzo serdecznie zapraszam na dzisiejsze spotkanie środa to dzień, w którym rozmawiamy o nauce, czyli kolejny odcinek naszego mini cyklu Zmierzch nauki groźnie martwić jeszcze pozostał tylko 1 za tydzień jest studio pan prof. Piotr Strzelczyk z wydziału fizyki Uniwersytetu Warszawskiego oraz inwestycji kolec w Londynie dzień dobry panie profesorze nowym przypomniał myślę taki i moment w czasie Rozwiń » naszych spotkań, kiedy sztuczna inteligencja dzwoniła do mnie w przerwie i właściwie rozmawialiśmy przez chwilę o tym że, że można by prowadzić rozmowy oczywiście ta rozmowa jest decyzja obliczona na konkretny cel sprzedaży produktu czy też usługi natomiast również, że w ramach osiągnięcia tego celu ta to nagranie ma kierować na właściwe tory tak momencie, że usłyszy coś co jest nie tak jak trzeba mówi przepraszam nie słyszałem już powtórzyć na pewno pan mieszka tu tu w takim razie tutaj proszę umówmy się na konkretną rzecz im w kontekście myślenia właśnie o nauce o tym kogo produkują, jeżeli tak brzydko można powiedzieć uniwersytety zastanawiałem się jeszcze w świetle tych nowych odkryć, jeżeli chodzi o sztuczną inteligencję jak się np. ma sztuczna inteligencja kontra, a nie wiem świeżo upieczony magister w takie Jaro już od jakiegoś czasu sobie takie małe eksperymenty np. tłumaczeniem maszynowym, czyli patrzy daje programowi kawałek książki i jakieś wiersze Miłosza i patrzę jak on sobie z tym radzi i to wydaje się, że z roku na rok jest rzeczywiście coraz lepiej to znaczy już niedługo chyba naprawdę z da się da się tłumaczyć rzeczy całkiem nieźle już nie tylko instrukcje obsługi pralki ale, ale też literaturę, a ostatnio zrobiłem taki eksperyment, korzystając z tego, że było głośno dosyć jakiejś wersji nowej takiego programu, który jest w stanie generować krótkie teksty takie powiedzmy mini eseje i zadałem kilka tematów takich wczoraj np. na wykład wigilijne na wydziale fizyki zadałem takie pytanie jak być świetnym fizykiem no i dostałem taki właśnie całkiem składny tekst, a dzisiaj chciałem państwu przeczytać taki krótki tekst na coś co co czat dziś PIT-y wersja z 15grudnia powiedział na pytanie, jaka jest przyszłość nauki o cudownie, czyli co nas tutaj m.in. interesuje coś co zostało stworzone przez naukowców tak tak odpowiada na pytanie, jaka przyszłość no tak jest no i ten tekst brzmi tak trudno przewidzieć dokładną przyszłość nauki, ponieważ stale się ona rozwija istnieje jednak kilka obszarów badań, które prawdopodobnie będą nadal ważne w nadchodzących latach po pierwsze, sztuczna inteligencja uczenie maszynowe tutaj uczyniono duże postępy prawdopodobnie nadal będą ważnymi obszarami badań będziemy dążyć do opracowania bardziej zaawansowanych systemów po drugie w jeśli chodzi o zmiany klimatu środowisko, ponieważ wpływ działalności człowieka na środowisko staje się coraz bardziej oczywisty prawdopodobnie nadal będzie się koncentrować na znajdowaniu sposobów łagodzenia skutków zmian klimatu ochrony świata przyrody po trzecie opieka zdrowotna zawsze będzie istnieć zapotrzebowanie na nowe lepsze metody leczenia chorób naukowcy będą nadal pracować nad opracowaniem nowych terapii leków wreszcie energia zapotrzebowania na odnawialne zrównoważone źródła energii staje się coraz bardziej palące prawdopodobnie nadal będzie się koncentrować na opracowaniu nowych technologii i wreszcie eksploracja kosmosu w miarę jak ludzie chcą odkrywać lepiej rozumieć wszechświat nadal będzie istniało zainteresowanie eksploracją kosmosu zbadanie innych planet, więc wydaje się, że to jak ja już prawie tak taka audycja Acta to niedługo będzie mogła polegać na tym, że pan redaktor będzie pytał sztuczna inteligencja różne rzeczy, które ciekawią będzie taki pewnie jakiś syntezator będzie w stanie to wypowiedzieć na razie bardzo ciekawe, bo lekarz taka nudna przyznam szczerze przyznaje jednak na razie to jest wydaje mi się na poziomie pewnie wypracowania jakiegoś średnio zdolnego maturzysty takt, jakby mu zadano taki temat bardzo na plaży pierwsza kluczowa magister kasy nie nie wiem, ale trzeba pamiętać, że takie programy one się cały czas uczą i w zasadzie nie ma powodu, żeby taki program przeczytał wszystkie dostępne artykuły naukowe na świecie i wtedy będzie można zadać pytanie nie wiem, jakie są związki oddzielnie orzekł wcześniej, a to już można, ale także, że zaproponuje teorię, która łączy mechanikę kwantową i ogólną teorię względności i może się okazać ku naszemu zdumieniu że, że właśnie taki tak to taka sztuczna inteligencja nie wstanie całkiem duże zaczną teorie nam zaproponować najdalej panie profesorze także można zadać pytanie, które osoby należałoby zwolnić z Polskiej Akademii Nauk albo Uniwersytetu tak jak takiego tak, aby no właściwie produkcję czy poziom pozostał taki sam dba oczywiście oczywiście i na co więcej wydaje się to to już tacy futurolog przewidzieli przez przewidują czy jakoś snują takie myśli że, że niedługo być może takiej sztucznej inteligencji będzie każdy mógł zadać takie pytanie nawet czy powinienem ożenić się z tą osobą, żeby mieć szczęśliwe życie nieraz od zawsze brzmienie 4 i teraz jest proste, jeżeli te programy będą tak dobrze znać każdego z nas na podstawie jakich informacji które, które zasysa ją sobie z naszej aktywności codziennej w mediach społecznościowych i będą w stanie z jak zebrać dużo statystyki jacy ludzie raczej do siebie pasują pajace nie to być może jest trochę nawet większym prawdopodobieństwem niż nasze intuicje będą w stanie odpowiedzieć na takie pytanie poprawnie więc, więc to wydaje się, że to jest duży bardzo zmiana w nauce jako takiej w ogóle myśleniu o tym jakie są ciekawe pytania i o czym warto czy warto się w nauce zajmować, bo wiele z tych wiele z tych zagadnień wydaje się już jest w zasięgu takich do albo będzie jakieś dające się przewidzieć przyszłości takich programów no dobrze w takim razie humanistyka jest do czego jeszcze potrzebna w no tak zadajmy pytanie tak to jest to jest czas to jest drugi temat który, kto akt, który dzisiaj chciałem powiedzieć może 2 słowa można sobie wyobrazić takie 2 skrajne wizje rozmowy o nauce jest 1 skrajność to byłaby taka, że no nauka funkcjonuje w jakimś systemie w tak społecznym fit również finansowym tak, bo ktoś za to w końcu płaci, więc możemy od niej oczekiwać, że będzie nam dawać jakiś zwrot jakiś zysk nawet pan redaktor użył takiego właśnie kogo zwolnić, żeby ten produkt był cały czas taki sam no, więc tak tak o tym można myśleć, że produkt prawda, że oczy, że coś wkładamy w ten system i teraz oczekujemy czegoś w zamian to jest 1 skrajność takie myślenie po prostu w kategoriach produkt zwrot zysk, ale co z tego bez będę miał, a druk druga skrajność no to jest taka wizja zupełnie idealistyczna prawda, że w ogóle nie zadajemy sobie takich pytań po co to jest tylko doceniamy, że coś takiego jak Uniwersytet jak Instytut badawczy jak naukowcy jak studenci, że cały ten system istnieje duża jak możemy docencie, że nie wiemy poza to jest no tak, ale to nie jest wielki kanion, żeby no, ale jeszcze podziwiać i dary zostaną, ale to jest, ale właśnie, ale właśnie może to oczekiwania na niewiele kosztuje nas podatników no ale ważne ale, ale proszę zobaczyć może właśnie to porównanie z przyrodą nie jest takie zupełnie nietrafione, bo Puszczę Białowieską też można wyciąć na deski pociąć, tak więc ona w pewnym sensie nic nie kosztuje, bo sobie tam sama rośnie, ale mogłaby od razu tu i teraz od razu przynieść zysk no jak na niego nie robimy za krótko terminale do tak, aby się w zasadzie nowela taki przemysłowy namierzonego żyjącej desek, dlatego że w 15% chyba drzew się nie przyjmuje potem kolejne 24%, jeżeli dobrze pamięta w ciągu 5 lat umiera także coś tak nie da tak, ale w tej chwili rezerwat przyrody można powiedzieć nic nam nie daje naprawdę pan sobie no no w teraz mówię tak takim językiem kapitalizmu takiego agresywnego kapitalizmu tak, ale to już 60 jest zwrot z rezerwatu przyrody no to tak samo można pytać Uniwersytet, gdzie jest zwrot z tych prac naukowych z znowu na mówiliśmy tutaj oraz, że czuję, że pan jakoś bardzo poważną dyskusję być może z rektorem albo z dziekanem co najmniej nadal tak może postanowiłem przed świętami pokazać trochę bardziej optymistyczną perspektywę, ale dla kogo no dla wszystkich, ale nie ma takich perspektyw, które są bardziej optymistyczne dla wszystkich dobrze no i perspektywę taką, że mówiliśmy tutaj dużo o tym że, że nauka się zmaga z różnymi problemami z różami kryzysami z niektórymi próbujemy sobie jakoś poradzić z niektórymi nie wiemy jak sobie poradzić tak i i być może właśnie nawet na poziomie nie wiemy, bo nie potrafimy nawet o tym rozmawiać takim językiem, którym byśmy chcieli o tym rozmawiać tylko dajemy sobie narzucić jakiś język ja wiem urzędników tak, że urzędnicy mówią macie konkurować teraz z uniwersytetami na całym świecie, żeby polskie uniwersytety były gdzieś tam jakiejś lidze się znalazły na wysokim miejscu, więc nawet na tym poziomie dajemy sobie narzucić jakiś język, a tymczasem być może trzeba zawalczyć o to żeby, żeby rozmawiać o nauce innym językiem nie takim typu z jakim jest zysk z tego, gdzie jest też w rankingu i iteracji wyznaczą, że w ciągu 10 lat masz może być wyżej dotychczasowe doświadczenia pokazują, że takie myślenie jest przeciwskuteczne znaczy ono bardzo dużo szkód przynosi być może również, jakie zyski te zyski są punktu widzenia dobrych jednostek takich, które ja mam szczęście być w zasadzie niewidoczne głównie widzimy straty widzimy tak liczyli, że będzie te systemy ciągną w dół tych dobrych, a być może tych słabszych w górę, ale nie wiem czy to czy to czy też płaca netto czy no dobrze nie poznaje pana panie profesorze czy jakieś poważne rozmowy się odbyły, ale dobrze informację od dziesiąty 20 pan prof. Piotr Aster 30 studio Zmierzch nauki przedostatni odcinek w ścianę jak pan prof. Piotr Wasyl czy wydziału fizyki Uniwersytetu Warszawskiego oraz inwersji z kolei rząd dynie z państwa moim gościem no i głosy na rzecz słuchaczy 1 głosów sztuczna inteligencja to wg mnie zaprzeczenie nauki przyznaje się bezsilności lub lenistwa oddać wiedzę w cudzysłowie w ręce automatu nie zwiększa ludzkiej wiedzy no już tutaj kiedyś mówiliśmy o tym, że być może to jest nieuniknione, bo jeżeli chcemy coraz trudniejsze problemy atakować z zabierać się za zrozumienie coraz bardziej złożonych systemów no to chyba chyba każdy zgodzi, że nasz mózg ma jakąś ograniczoną pojemność tak, nawet jeżeli wyselekcjonował my tych największych geniuszy to okaże się że, że są jakieś granice Poznania i być może nadzieją jakby, żeby pójść jeszcze dalej no to jest to żeby, żeby się wspomagać komputerem to sztuczna inteligencja tylko nazwa prawda do wszystko czy to jest inteligencja jest na pewno różne, ale brak obróbka danych to po prostu obróbka bardzo dużej ilości danych zresztą jak państwo śledzą czy interesują trochę tym to to my już kilka razy żeśmy próbowali tak podejść i to się nie udawało tak były takie podejścia chyba w latach siedemdziesiątych potem dziewięćdziesiątych ciągle okazywało, że komputery są jeszcze za słabe, że tych danych jest za mało i teraz chyba już ten próg się uda przekroczyć to znaczy komputery są już na tyle dobra i umiemy zebrać tak dużo danych Doda, bo jak ten program generuje taki tekst on po prostu czyta bardzo dużo tekstów i widzi, że pewne słowa pojawiają się często blisko innych słów, tak więc i udaje mu się co jest moim zdaniem absolutnie spektakularne stworzyć sensowny tekst tak nam odpowiedzieć na jakieś takie pytanie właśnie to i to oznacza sensowny tekst czy on oznaczające usuwa naszą widz no bo da pewnie może można powiedzieć, że ten tekst jest nudny dlatego tak bardzo ogólny, ale jednakowoż nie jest totalnie bezwartościowe prawda mówi no nie potrafię powiedzieć co będzie w przyszłości jednak, że mogę zwrócić uwagę, że jeżeli run co badać inne kierunki kategoria, które będą się będą wydaje się, że będą się dzieje się w tak nie można byłoby powiedzieć krócej, ale okej no tak także ale, ale proszę pamiętać, że to są dopiero początki początki na jakieś takie raczej raczkowała nie tylko tych programów no w końcu przecież teraz z one one już z nami są może nie w takiej formie, że produkują jakieś teksty, ale jak się produkuje projektuje samolot odrzutowy do to nie sposób sobie poradzić bez jakiś takich zaawansowanych systemów komputerowych w mądrze netu zamiast generować wypowiedzi to trzeba się zająć kryzysem energetycznym panie profesorze co pan jak wygląda pana cegiełka w tej, która właśnie od, bo od ostatniego razu, kiedy spotkaliśmy to by były w mediach doniesienia o tym, że fuzja jądrowa już przed nami więc, żeby nie było tak, że dzisiaj jest tylko tak słodko to chciałem takiej trochę krytycznej perspektywy to to przedstawić no, więc może zaczniemy od tego, że niewątpliwie to że, gdybyśmy nauczyli się wyprodukował produkować tanio dużo energii to jest absolutne takich jak zmiana myślenia wszystkim, bo jak się nad tym zastanowić taki znowu szerokiej perspektywy to na czym polega działalność człowieka głównie na przemieszczaniu mas i Energi 1 miejsca drugie także tu się przemieściła dzisiaj rano samochodem to było możliwe dzięki temu, że tam jest jakaś energia i na ba zabawie wiązaniami chemicznymi prawda, czyli że my potrafimy mówić o narkotykach wiązania chemiczne możemy wyprodukować różne rzeczy leki narkotyki i nie wiem ten stół, przy którym siedzimy tak to są wszystko to są wszystko operacji na poziomie łączenia i zrywania wiązań chemicznych i teraz, gdyby było tak, że my mamy dowolnie dużo energii dostępnej praktycznie za darmo to wszystkie te działalności nasze by się przeniosły spełnia inny poziom bo, bo wtedy można było powiedzieć to my w zasadzie nic nie musimy wyrzucać, bo możemy tak operować wiązaniami chemicznymi, że każdego śmiecia zrobimy sobie co tylko nam się podoba, tak więc w zasadzie nie będzie, czego tego jak śmieć nie będziemy tak zniknął skoro problemy że, że za dużo produkujemy, że plastik tak będzie można to wszystko w nieskończoność w zasadzie przerabiać teraz to są mrzonki, ale tak potrzebne dużo energii tak to jakoś jak się wypisze tam odpowiednie równania widać, że te wszystkie procesy potrzebują energii, więc fuzja to jest absolutnie wspaniały pomysł no i jak słyszymy, że tak teraz już udało się więcej energii włożyć do takiego reaktora dzięki temu, że tam zdarzają się po jakimś ogromnym ciśnieniem w ogromnej temperaturze atomy wodoru to tak przez to, że jest jakiś defekt maszyny taki sam udało się zrobić słońce w miniaturze, czyli tak samo energii, które zasilają nas ze słońca no ale teraz tak popie po pierwsze trzeba czytać pewnie między wierszami i trzeba czytać takie doniesienia prasowe krytycznie tak, mimo że wydawałoby się, że otwiera gazetę to dział nauka to jest może ten, który w najwięcej, gdy w, którym możemy najwięcej zaufania pokładać to takie notatki prasowe też rządzą się, jakby swoimi prawami i my też rozumiemy coraz lepiej, że obecny system naukowy daje zachęty badaczom, żeby wyolbrzymiać swoje osiągnięcia no potem oczywiście to jeszcze przefiltrowane przez dziennikarzy naukowych, którzy też mają pewnie zachęty takie żeby, żeby pisać teksty przyciągającą uwagę, tak więc w efekcie to co na koniec czytamy to często no jest związek tego jest dosyć luźne z tym co rzeczywiście odkryto co zbadano już wspominaliśmy o tym wiele tygodni temu, że jeżeli ta dotyczy fuzji jądrowej to rzeczywiście ma może mieć realny wpływ na rzeczywistość, a nawet taką myśl ostatnio, że to jest taki rzadki przypadek, kiedy to co zrobią fizycy w laboratorium od razu wpływ na rzeczywistość oczywiście cenę akcji firm, które to fuzja się zajmują natychmiast się zmieniają po takiej publikacji, a w ostatnich latach 3 trzeba wiedzieć, że bardzo dużo prywatnych pieniędzy zainwestowano fuzja, o ile przez dziesięciolecia to były w zasadzie eksperyment finansowany tylko pieniędzy rządowych w Europie we Francji jest takie laboratorium w stanach Zjednoczonych to rządy dawały na to pieniądze to bardzo duże pieniądze, bo to są duże eksperymenty tak przez ostatnich wydaje mi się mniej niż 5 lat popłynęły setki milionów dolarów z kieszeni prywatnych inwestorów, którzy uwierzyli, że to już jest na tyle blisko, że warto w to włożyć pieniądze i że z tych pieniędzy będzie realny zwrot zwrot i to oczywiście diametralnie zmienia komunikację tak co znaczą te komunikaty no bo to po prostu realnie przekłada na to czy akcje takiej firmy z tanieją rosną, więc to trzeba pamiętać jeszcze chciałem powiedzieć kilka razy już tutaj w tym programie mówiliśmy o tym, że rzeczy nie skazują się wnioskom uczono to znaczy my możemy wierzyć, że umysł ludzki jest tak wspaniały, że zawsze będzie coś nowego mógł zrozumieć, ale chyba są jakieś granice Poznania może one są jeszcze bardzo daleko podobnie tak czy możemy coraz większy eksperyment budować no chyba nie, bo też mamy 1 planetę mamy ile energii dostępnej tras jak jak to się do takiej fuzji no to pomyślałem sobie, że możemy cofnąć się trochę i pomyśleć sobie o maszynie parowej to, żeby zbudować maszynę parową potrzebna jest znajomość technologii metalu obróbki metalu da, bo tam dużo metalowych części trzeba umieć zrobić jakiś tłok, który pasuje do cylindra i zrobić łożysko, które się nie zatrze to są technologie, które no jak powstawała maszyna parowa to to niebyły powszechnie dostępne natomiast one, a priori są dostępne łatwo to znaczy wiele krajów ma złoża Rud jakiś metr z Rud żelaza jest w stanie wyprodukować Stal jak już mamy stale możemy tak na tokarce, która też jest w sumie urządzaniem dosyć proste wykonać jakieś precyzyjne elementy sobie złożyć maszynę parową teraz, jeżeli następny krok wykonamy do elektrowni takiej tradycyjnej jądrowej no to to już jest dużo trudniejsze, ale ciągle jeszcze to jest technologia stosunkowo prosta z w tym sensie, że nad nie wiem trzeba zbudować jakiś budynek jako budowę reaktora betonu z ołowiu trzeba wykopać gdzieś murami go oczyścić to ciągle jeszcze są takie technologie, które potencjalnie mogłyby być dostępne dla wielu krajów, ale nie są to czy warto sobie zdawać sprawę, że jest kilka zaledwie krajów 5, które są w stanie wyprodukować po 70 latach od tego kiedy pierwsza elektrownia taka komercyjna została uruchomiona jądrowa to po 70 latach jest pewnie 5 firm, które są w stanie taką elektrownię wyprodukować sprzedać i teraz, jeżeli od tego zrobimy jeszcze krok do takiej elektrowni fuzji i innej to jest gigantyczny krok to znaczy, że jeżeli nawet taka fuzja rzeczywiście się uda poza laboratorium uda się to przeskalowane do jakiś dużych rozmiarów takich, żeby wreszcie jakiś prąd z tego płyną to może się okazać to w zasadzie prawie pewne, że będzie 1 firma na świecie może 2, które taką elektrownię będą w stanie wyprodukować nawet już biorąc pod uwagę, że no generalnie to polskie firmy nie będą raczej polskie firmy o teraz skoro tam są prywatne pieniądze to znaczy, że ci inwestorzy nie będą chcieli tych zysków łatwo oddać prawda, jeżeli to było finansowane przez państwa można jeszcze było mieć nadzieję, że okej no to może nie wszystko będzie tak od razu opatentowane, ale nawet nawet gdyby z taką hipotetyczną sytuację sobie wyobrazić, że taka elektrownia powstała w Ameryce i ona już działa no i teraz chińscy szpiedzy ukradli wszystkie plany całą dokumentację porwali 10 najlepszych inżynierów i i teraz postanowili zrobić u siebie to i tak będzie to niesłychanie trudne złożoność tych tych systemów, które tam są potrzebne np. w tej chwili ta fuzja jest zapalana laserami ogromnej mocy, więc złożoność tego to są rzędy wielkości poza to co to co w tej chwili jest dostępne, czyli taką tradycyjną elektrownią jądrową, więc wydaje się jako, że to jest naprawdę przełom, że tu natychmiast gra włączy się polityka znaczy komu w zasadzie taką elektrownię chcemy sprzedać za za ile na jakich warunkach tak tym chyba nie, bo tych nie lubimy, a tym co może, ale też będziemy przez internet sterować Ilona prądu może wytwarzać bo, żeby nie za dużo, bo to zmienić ceny, więc świetnie że, że naukowo coś się udaje zrobić, ale znowu to ta nauka i ten potem przełożenie tego na inżynierię w dzisiejszym świecie istnieje w gigantycznej sieci powiązań, których zresztą nie rozumiemy chyba do końca i o tym trzeba pamiętać, kiedy się zachwycamy tym, że zaraz będzie prąd za darmo i leki na wszystkie choroby leki np. na wszystkie choroby to na pewno bardziej, że wciąż nowe choroby powstają nowoczesne powrócimy do naszej rozmowy po informacjach Radia TOK FM informacja dziesiąty 40 studio pan prof. Piotr Wasyl szyk to nomen Zmierzch nauki przedostatni odcinek naszego mini cyklu studio pan prof. Piotr Wasyl czy z wydziału fizyki Uniwersytetu Warszawskiego oraz inwestycji kolec w Londynie, czyli tak sztuczna inteligencja w od Krakowa piszmy też Azja Azja, ale właśnie propos fuzji ciekawe pytanie naszej słuchaczki pani Ireny czy projekt fuzja nie powinien być projektem ogólnoświatowym dostęp do darmowej energii prawem człowieka to właśnie jak ja boję się żałować, że tak powinien, ale wolno też powiedział nie będzie, że NATO była nadzieja jeszcze parę lat temu, kiedy robiły rządy i można było liczyć że, że jakimiś nasze kierują z ideałami natomiast niestety boję się, że w momencie, kiedy tam się pojawił kapitał prywatny to chyba nadzieję na to już niema co znaczy to zostało jakby, jeżeli rzeczywiście to się uda ten projekt się uda w perspektywie myślę no raczej kilkudziesięciu lat niż kilku to to chyba to chyba nie to chyba stanie się produktem po prostu tak tak jak tak jak w tej chwili elektrownia tradycyjna tak można ją kupić pojazd i tu też jest tak taka ciekawa myślę o niej niektóre rządy w tym dla Polski od czasu do czasu takie forsują pomysł, że no skoro dla, dlaczego lekarze albo inne pożądane zawody chcą wierzyć kra z naszego kraju od tak najpierw pobrali darmową edukację Anny teraz wyjeżdżają uszczęśliwiać inne nacje, więc może powinna być oczywiście nie com nie, komentując tego, ale Apropos tego, o co pyta nasza słuchaczka pani Irena i jak pan argumentuje przyszłość można zadać pytanie dobrze czy Die czy to by oznaczało, że naukowcy się sprzedali mówiono realistycznie no i pewnie należałoby zadać pytanie cóż to miało znaczyć tak znaczy czy np. zostali wykształceni za pieniądze podatników, ale potem ich w owoce ich pracy służą prywatnym służą prywatnym celom tak być może zostali wykształceni za pieniądze prywatne tak na uniwersytetach niepaństwowych i a więc czy należy należałoby oczekiwać owocnej pracy będą służyły powinny służyć jakiemuś dobru publicznemu czy też powinny być dobrem, które można sobie kupić, jeżeli nas na to stać, więc też ciekawe pytanie pojawia właśnie czy to, że mamy darmową edukację jakiegoś stopnia w tych państwach, których mamy oczywiście nie w czy to jest moralnie, a może nawet niemoralnie jakoś prawnie powinno zobowiązywać kogoś do czegoś jeszcze nie tak dawno w końcu było także były jakieś takie przydziały do pracy prawda, że jak się kończyło studia nauczycielskie to dostawał przydział do do pracy i po prostu tam muszą pracować teraz chyba już byłoby niemożliwe, żeby też rem lekarzy podpis przyszli podpisywali jakiś taki glejt, że po dnie po skończeniu studiów będą pracować tam, gdzie się karze, ale no to to jest to jest też interesujące zagadnienie i znowu można takie 2 skrajne wizje snuć, czyli taką realistyczną i realistyczną i realistyczna to byłaby taka nauka wiedza jest wspólna prawda i ja widzę też, że znowu z 1 strony jak my teraz robimy coś na wydziale fizyki to nasze zachęca, żeby patentowa, acz tak uniwersytety mają wolę jak wdrażać tak ale, ale przynajmniej, że na papierze jakoś chronimy tę własność naszą tak i intelektualną, że jak już coś wymyślimy tu właśnie na tej uczelni to należy chronić należy potem szukać firmy, która będzie może chciała jakąś licencję na to kupić można, więc są są pewne takie zachęty do tego, żeby tą wiedzą raczej się nie dzielić to była ta wizja taka realistyczna prawda, kiedy Uniwersytet powinno dobrze my tu złożyliśmy ile pieniędzy wyposażyliśmy laboratoria to teraz, jeżeli tu nasi nasi pracownicy coś wymyślą to nie to zostanie albo sprzedamy to co oczywiście automatycznie rodzi pytanie, a te pieniądze, które złożyliście to, skąd pochodzą tak prawda no właśnie czy to jest także Uniwersytet inwestor nie ma własnych pieniędzy w tym sensie może zarabiać coś, ale w praktyce to są wszystko pieniądze z budżetu czy gospodarki kraju jak Polska, czyli podatnika brodaczy z podatku ma 2× płacić za to, czyli raz jak to ta myśl została jakoś wytworzona, a potem się następny raz jak produkt musi sprzeda no a, ale znowu to jest ciekawe może fizyka np. to wydaje się bardzo taka międzynarodowa także, że począwszy od tego, że jedziemy gdzieś z dniem do Wielkiej Brytanii czy do Kanady tam laboratoria wygrane praktycznie dokładnie tak samo, że my mówimy tym samym językiem, bo uczyliśmy się z mechaniki kwantowej często z tych samych książek więc, więc można widzieć są takie nauki, gdzie ten przepływ myśli jest bardzo prosty, że to się dzieje tak naturalnie, ale z drugiej strony pewnie jak człowiek się zajmuje literaturą polską albo nawet prawem w Polsce to na przepływ myśli dużo trudniejszy prawda, bo jak prawo wielkie pytanie zupełnie inne i żeby żeby tam przecież jest trójpodział Nora norze zamiast polskiej wzywa do ciekawego powiedzieć z prawnika owi brytyjskiemu to pewnie nie jest takie takie proste, tak więc to tak na marginesie że, że jakość warto sobie może też, wybierając studia, że jeżeli ktoś stoi przed takim wyborem uświadomić, że są pewne kierunki studiów, które by otwierają cały świat i to pewnie właśnie są np. nauki ścisłe i handlarz bronią czarek pozostają takie studia, ale ekonomia handel ekonomia to pewnie jeszcze na świecie całym rządzą się podobnymi prawami no są takie nauki, które nas bardzo jak przy, jeżeli się zdecydujemy na takie studia to nas jakby bardziej zwiążą tutaj lokalnie to oczywiście nie nie wartościuje tak, bo to, gdy ktoś może chcieć lokalnie się zajmować rozwiązywaniem takich problemów stawianiem ciekawych pytań, która właśnie w Polsce 2021 roku 0203. są istotne panie prof. Uniwersytet przyszłości, jakie mamy scenariusze te rzeczywiście taki teoretyczny, bo jak będzie to wiemy, jaki będzie tak zacięcie nie zmieni generalnie za produkcja po prostu bez użytecznej wiedzy myślę, że nie wiemy i że coś jednak się zmieni dla, dlatego że to, że tak szybko zmienia się otoczenie Uniwersytetu oczywiście Uniwersytet może robić wiele zabiegów, żeby się od tego otoczenia odciąć i powiedzieć to dajcie już spokój metą wiemy co robić wiemy jak to robić robiliśmy to już tyle czasu i to działa, więc na zasadzie nie obchodzi co co jest na zewnątrz natomiast jednak te powiązania ze światem zewnętrznym są czy nam się podoba czy nie pan wydaje mi się, że najsilniejsza to na takich 2 płaszczyznach po pierwsze, czy ciągle będziemy wierzyć w to, że Uniwersytet jest wartością jakość, którą chcemy finansować i to wg mnie to wymaga i bardzo dobrze było, gdyby na ten temat naukowcy mieli też coś powiedzieć sensownego najlepiej jeszcze mądrzejszego dużo niższy niż ja tutaj jak to rozumieć prawda czy czy możemy rozumieć ta to także Uniwersytet w taki ogólnie tak Akademia jest jakąś wartością wspólną, którą warto dbać i warto ją finansować jak to rozumieć w świecie kapitalizmu, gdzie wszystko się próbuje przeliczać na pieniądze, a drugi taki link który, który jest szalenie istotne to jest taki czy młodzi zdolni ludzie będą chcieli tam przychodzić no wobec tego nic oczywiście nie uda, jeżeli my nie będziemy w stanie wytworzyć tak takie stworzyć takiego miejsca, które zachęca no bądź co bądź nastolatków tak młodych dorosłych, którzy podejmują wybór chcę studiować fizykę, chociaż ja sam pamiętam, że moja mama była przerażona jak powiedziałem, że chcesz na fizykę na Uniwersytet jeszcze tak nawet nie na Politechnikę rzesz co są za studia tak co potem nie ma żadnej pracy nie wiadomo w zasadzie, czego się tam można nauczyć także proszę Londyn może ta może być nauczycielem no ewentualnie tak jak jak jak jak się postara to może to jest jakaś sensowna potem praca, więc pytanie czy ci młodzi ludzie z to są trzeba też mieć świadomość, że na redaktor to brzmi trywialnie jaja trywialne, że nie każdy nadaje tam i też pytanie jak ten system stworzyć, bo tych ludzi nienadających się jakoś filtrować najlepiej szybko prawda, zanim oni już w ten system wejdą to żeby, żeby już uświadomi słuchaj to chyba kariera naukowa nie jest dla ciebie aktor a jakie cechy należy posiadać, żeby się nadawać być prace niedobra język jest wspaniały temat, który jest autorem często rozmawiam ze studentami właśnie, żeby dać do rozdania nie nadają żeby, żeby zrozumieli właśnie, jakiego rodzaju to jest praca, bo my mamy zupełnie wydaje mi się tzw. społeczeństwo, czyli jakiś ludzie, którzy nie są naukowcami albo nie mają naukowców rodziny mają zupełnie takie romantyczne wyobrażenia o tym co znaczy być naukowcem natomiast w tej chwili żeby, żeby odnieść sukces w nauce to też swoją drogą ciekawe co to dokładnie miałoby oznaczać, ale no, żeby być naukowcem, żeby odnaleźć w dzisiejszym świecie naukowym to trzeba być np. świetnym menadżerem, bo bardzo szybko okaże się, że nie może raczej pracować sam no są pewnie ciągle jeszcze wyjątki ale, ale większość naukowców pracuje w grupach badawczych i tą grupą trzeba jakoś zarządzać i trzeba zrozumieć ludzi trzeba umieć ich motywować do pracy trzeba im nie dać dostatecznie dużo swobody, a jednocześnie zostały w jak jakąś poprzeczkę wysoko ustawić trzeba wyczuć, kto nie wiem w tej chwili ma kryzys, a jako aktor właśnie może pracować bardzo wydajnie, więc takie umiejętności typowo menedżerskie tak oczywiście trzeba też zrozumieć ekologię fizyka chemia albo albo filozofię żeby, żeby w ogóle czymś startować natomiast już samo to chyba nie wystarcza, że okazuje się, że trzeba, że trzeba takich umiejętności w zarządzaniu notabene to też przywodzi na takiej refleksji, że być może część problemów, z którymi teraz się Uniwersytet wzmaga wynika z tego, że wszystko bardzo urosło, że my chcieliśmy, żeby było coraz więcej naukowców coraz więcej studentów coraz wie no teraz już niema takich wprost zachęt, żeby puchły wydziału jeśli chodzi o liczbę studentów, ale jeszcze do niedawna były prawda wydziałowi po prostu opłacało przyjąć jak najwięcej studentów to zrozumieliśmy, że to to jest nie eskalować, ale nie da się tak zrobić, żeby był to pomogło rosnąć w nieskończoność, bo też nie ma tylu ludzi, którzy się nadają do tego żeby, żeby studiować w Polsce jest ciągle w tej chwili jakiś bardzo bardzo wysoki ten współczynnik koloryzacji tak, czyli ilu ludzi młodych po maturze idzie na studia natomiast nie jest wcale pewne czy to dobrze tak to myśmy stworzyli taki system jest bardzo dużo uczelni państwowych prywatnych zachęca się ludzi jak ciągle jeszcze w to wierzą, że pójście na studia z dobrą inwestycją ja nie wiem czy to czy zawsze dobra inwestycyjne każde studia w każdych okolicznościach dla każdego chyba nie ale, ale mamy niewielu zdaje się około 50% ciągle ludzie albo 60 idzie na studia i jest już taka refleksja czy to rzeczywiście dobrze czy ten rozrost nam pomógł, ale jeszcze wracając ostatnio tylko zarządzaniu tą też nie trzeba być ekspertem od zarządzania, żeby rozumieć, że organizacje mało inaczej da się zarządzić niż dużą i teraz jak wydział miał 30 pracowników czy jakaś katedra i tam był był dyrektor wybrany spośród tych pracowników to jasne mógł to być człowiek, który jakoś ma taki naturalny talent, żeby tym pokierować jak wydział ma 300 pracowników 1000 studentów im jeszcze doktorantów i administracji kilkadziesiąt już osób to to rodzi zupełnie nowe wyzwania w zarządzaniu i ta jest też pytanie zupełnie otwarte czy nadal taki system, w którym naukowcy zarządzają sami sobą, czyli prawda, że wybiera się dyrektora Instytutu czy wybiera się dziekana spośród naukowców jest jest jest to jest optymalne czy raczej to powinien być ktoś, kto po prostu nasze zarządzanie takim menadżer odpowiada banki, ale od ja przyznam, że każda z tych opcji rodzi problemy tylko inne fan prof. Piotr Wasyl c wydział fizyki Uniwersytetu Warszawskiego oraz nowe tylko w Londynie państwa moim gościem za tydzień ostatni odcinek naszego mini cyklu Zmierzch nauki podsumowanie i może też trochę marzeń o takiej takich zupełnie wybiegających daleko dalej ochronie informacji o godzinie jedenastej po informacjach wracamy Zwiń «

Nauka a biznes. Zmierzch nauki [odc. 10]

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: OFF CZAREK

POPULARNE

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 04:00

Najnowsze Podcasty

Po prostu posadź. Czyli przepyszna rozmowa o nietypowym sposobie na stres i przepracowanie

Jak powstał Memoriał? A także o demoralizacji społeczeństwa powojennego

Nie będzie nas, będzie „Last of Us”?

Już 17% z nas podjęło dodatkową pracę w związku z rosnącymi kosztami życia. Czy Ty również?

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL