Egipski kult solarny, obrzędy pogańskie, spot reklamowy - o korzeniach bożonarodzeniowych tradycji

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

przed nami teraz rozmowa z dr Małgorzatą Bulla szewską kultura znawczynią Uniwersytetu SWPS dzień dobry witam w radiu TOK FM dzień dobry witam państwa, a będziemy rozmawiać o tradycjach świątecznych będziemy patrzeć z różnych stron z perspektywy ukraińskiej, bo to jest w tym roku bardzo istotne a, ale zaczniemy od tego w ogóle czym są te święta, które znamy dzisiaj i jakie są ich korzenie i właśnie na wstępie moglibyśmy powiedzieć, że ten sposób świętowania Rozwiń » zakorzeniony w takiej w kulturze chrześcijańskiej jest trochę zlepkiem różnych wierzeń różnych obrzędów zwyczajów, które występowały na tych terenach nie tylko na ziemiach polskich tylko w sąsiednich, bo to są zwyczaje, które jakoś tam przychodzą z kraju do kraju na przestrzeni wieków, a nawet tysiącleci to prawda rzeczywiście tak, ale jeśli mówimy dokładnie o samych zwyczajach, czyli np. w jaki sposób zasiadamy do stołu czy ubieramy choinkę, kiedy one się pojawiła, ale w ogóle może zadajmy sobie najpierw pytanie, skąd się wzięło to święto Bożego Narodzenia oczywiście wszyscy będziemy wiązać z tradycją chrześcijańską, czyli wtedy, kiedy uznaje się za datę symboliczną przyjścia na świat Jezusa Chrystusa, czyli właśnie 25grudnia wcześniej tradycje pogańskie nie mogły mieć tożsamego święta Bożego Narodzenia, bo jeszcze Chrystusa wtedy w ogóle nie było nikt o nim nie myślał prawda, więc nie mogliśmy mieć takiego święta czy też nasi przodkowie nie mogli mieć im to święto Bożego Narodzenia Jezusa Chrystusa możemy trochę porównywać, choć zaznaczam od razu, że on nie jest identyczne, a ze świętami, które były, a ku czci bogów solarnych, a z kolei rytm tych świąt wyznaczało to co działo się po prostu wokół nas jak długo trwał dzień, kiedy pojawi się słońce prawdy itd. dokładnie dlatego ci bogowie stolarni, których czczono, a byli bardzo ważni, bo to oczywiście z cyklem agrarnym, czyli uprawą wiosna lato zima jesień itd. i tak usytuowane jesteś w takim trochę cyklu funkcjonuje człowiek każde żyjące zwierza im mieć bowiem solarne co moglibyśmy porównywać takiego Boga egipskiego, a ona, którego urodziny swoiste obchodzono 6stycznia i on właśnie był tym Bogiem odpowiedzialnym za słońce za dawanie życia zaległ takiej radości życia prawda należy on nie był jedynym, a mieliśmy też en takiego Boga mitry on był taki indyjską, a celtycki trochę, a i ten Bóg mitra ten z kolei był na tyle poważny rząd zajmował nie tylko, a narodzinami intymnym dawanie życia słońca, ale był też swoistym opiekunem, a tych, którzy odchodzili, czyli tego naszego chodzenia, a naj tutaj mamy bardzo blisko Saturna, który też było odpowiedzialne za dusze zmarłych za tych co odchodzą, ale też był takim niezwyciężony największy Boga słońca też dawał życie, a Night mamy w związku z tym tę tradycję rzymską nalej, jeżeli rzymska to ona sama siebie nie tylko gdzieś tam znowu en do Egiptu się musimy zwrócić albo do Grecji jeszcze lepiej no i to wtedy mamy Kronos Kronosa Boga słońca jednego z najpotężniejszych, który także w jakim sensie pokazywał, że ta przychodzenia odchodzenie narodziny to umieranie ten cykl o jest cyklem naturalnym kompot był, żeby ustalić tę datę narodzin Jezusa Chrystusa teologowie dzisiejsi sprzeczają stąd ta data 25grudnia z datą kompletnie symbol tak o te daty, o których pani mówi wokół, których toczy się spór to są daty na przestrzeni kilku miesięcy, jakby dość odległe od siebie co pokazuje jak dużą to jest zagadką, ale to prawda to jest poważny problem do ustalenia, bo po pierwsze, tak naprawdę nie wiemy czy samo przyjście Chrystusa na świat jest faktem mamy tylko podania, a jedni będą mówili tak, bo przecież wierzymy tak się dzieje, a inni będą mówili, że ENA, ale skąd jak jest dowód, jakie mamy na to dowody, a w związku z tym, kiedy przyszedł na świat też tego nie wiemy, a skoro nie wiemy pojawiają się np. 1 wczesno chrześcijańskich teologów, a Clementa aleksandryjskiego pojawiają się takie daty przybliżone 1 to jest 19kwietnia i tam właśnie to było to święto, a dnia nocy wiosenne, które z dzisiejszego punktu widzenia tak pojawia się taki konflikt by ze świętami Wielkanocy tych trochę tak to prawda ale, ale nie wyprzedzajmy jak nie do końca było w każdym razie zastanawiano się, kiedy się urodził Ney niektórzy upatrywali, że to jednak musiało być jakoś na wiosnę, czyli ta 19kwietnia się pojawia i inni, gdzie znajdują podania mówią, że to będzie 20maja jeszcze inni sytuują już koniec roku, czyli gdzieś tam w okresie listopada, niemniej jednak ten cesarz August stwierdził, że no dobra musimy jakoś za to ustalić dla mnie najważniejszym Bogiem był ten mit tra mitra obchodziliśmy 6stycznia, ale w zasadzie jakoś się być może lepiej jest, żeby go przyrównać do tego 25grudnia, bo też takie święto, bo jego rodziny też wtedy żeśmy obchodzili w związku z tym arbitralnie ustalił, że to jest 25grudnia, a jako symboliczna data przejścia Chrystusa na świat na ich chrześcijanie, jakby trochę się do tego dopasowali, a i gdzieś tak pierwsze wzmianki pisemne o tym, że ta data symboliczna też 25grudnia pochodzą mniej więcej 300 pięćdziesiątego trzeciego 50 tego szóstego roku i ich nie tak jest dzisiaj to trzeba było czekać jeszcze około 7 wieków na to aż o określenie Boże Narodzenie czy coś co jakby poprzedzało nazwanie 1 dnia w roku w ten sposób wystąpią na terenie Polski, bo to był moment stanie chrystianizacji mniej więcej wtedy tak dokładnie wtedy, kiedy mamy ten moment sensację, bo wcześnie mieliśmy bóstwa pogańskiej byliśmy państwem pogańskim Polacy i Ben Knight chcieliśmy tych bogów też solarnych bogów ziemi natury, a Chrystus tam się pojawił wtedy, kiedy przyjęliśmy chrzest, a my zaczęliśmy obchodzić tego 2005. na, a ponieważ mamy chrześcijaństwo, ponieważ mamy tę tradycję chrześcijańską NATO to święto bardzo ściśle wiązało się z takim momentem trochę korzenia na początku stąd ta wigilia potem przyjście tego Zbawiciela świadczy ta symboliczna data 2005. i grudnia na drugi dzień świąt 26grudnia, który jest traktowany i poświęcony pierwszemu męczennikowi, jakim był Szczepan wnosi tego wszystkiego powstał zwyczaj, który dzisiaj wielu z nas polityk kultywuje w przypadku Polski to jest zdecydowana większość społeczeństwa 12 potraw śpiewanie kolęd sianko pod obrusem co tutaj takiego najbardziej tradycyjnego historycznego co najdłużej przetrwało, jakby pani mogła też wskazać co zasługuje na co jest szczególnie ciekawe w tej tradycji, którą dzisiaj mamy, a takie ciekawe to, o czym pan redaktor po wspomniane samym początku od 12 potraw to trochę nieprawda z 3, a w średniowieczu potraw było 79 albo 11, dlaczego dlatego, że liczby nieparzyste cyfry parzyste były tymi szczęśliwymi parzyste były nieszczęśliwe dlatego w zależności od tego czy dane gospodarstwo było bogate mniej bogate podawali właśnie 79 albo 11 potraw dopiero później w chrześcijanie tak się zaczęli zastanawiać no dobra, ale przecież mamy 12 apostołów co może jednak powinniśmy jakoś wyrazić to w czasie wigilii na pojawienie się tych 12 potraw, które przetrwało do dzisiaj, ale and 12 potraw możemy też traktować en w sposób świeckim to znaczy i on nawiązuje trochę do tej tradycji tradycji pogańskich to znaczy 1 potrawa na 1 miesiąc roku co miałoby symbolizować, a że w każdym miesiącu będzie dostatek jedzenia nie będzie po prostu chodzili głodni Witaj świecie dr Małgorzata Ula szewska kulturoznawczyni z uniwersytetu SWPS jest dzisiaj razem z nami już za chwilę wracamy do rozmowy jest z nami dr Małgorzata Ula szewska kulturoznawczyni z uniwersytetu SWPS witam panią ponownie dzień dobry przed kilkoma minutami rozmawialiśmy o 12 potrawach o tym co dzisiaj w tradycji tak bliskiej wielu Polakom widać z tego co działo się na przestrzeni wieków tysiącleci Acta jak ta tradycja się właściwie rodziła no to jeszcze powiedzmy od takich rzeczach, które z wigilijnym stołem nam się nieodłącznie kojarzą, czyli z pustym miejscem z siankiem pod obrusem, jakie są tego korzenia oczywiście też możemy sięgać do tradycji przedchrześcijańskich i może zacznijmy w takim razie od pustego talerza pusty talerz, czyli jesteśmy w sen z takim momencie, kiedy ten, kiedy zbliżamy się do tego w jaki sposób koniec roku obchodzili Celtowie skoro Celtowie uważali, że koniec roku, a jesteś taki moment, kiedy dusze naszych bliskich zmarłych przychodzą na ziemię po to, by się w jaki sposób proces rozliczyć i udać się swoją drogę, która jest ich przeznaczeniem w związku z tym skoro przychodzą tutaj na ziemie na co wigilia jak już się pojawia to jest dla nich ten talerz pustym, a nie sprzątamy okruszków obrósł broń Boże, bo oni mają szansę wtedy cokolwiek zjeść Wigilię absolutnie nie używamy ostrych narzędzi żadne igły żadne nożyczki noże niedozwolone, bo możemy taką biedną duszy bardzo delikatną zranić na wsiach, kiedy zasiadamy do takiego 1 stołu to przez siedziało się nie na krzesłach tylko na takich ławach, a to ławy były sypane albo popiołem albo albo były posypywane piaskiem po to, by gospodarze i uczestnicy wigilii mogli widzieć czy tutaj przypadkiem nie siedzi jakaś dusza nie ma jakiegoś odcisku, a stąd ten pusty talerz ten pusty talerz łączy się także z tym co się działo później, czyli załóżmy jesteśmy mniej więcej już osiemnastym dziewiętnastym wieku, kiedy są srogie zimy nie takie jak dzisiaj, a i ze srogiej zimy powodują, że ludzie wracają jednak na święta do swoich bliskich, bo chcą z nimi spędzić te święta i nie zawsze im się udaje, ale droga ma też powoduje, że jak taki człowiek jest poza miejscem zamieszkania nie ma gdzie się zatrzymać co może po prostu umrzeć co marznąć, więc ten pusty talerz był dlatego wędrowca, który przychodzi dzisiaj jest rozumiany dwojako czy metaforycznie dla tych chodzące wśród nas w bliskiej nam duszy czy też po prostu dla zupełnie kogoś obcego, kto akurat nie ma gdzie spędzić swojej wigilii jest tutaj wiele wspólnego pomiędzy kulturą pomiędzy wiarą dominującą w Polsce, a w Ukrainie, ale jest także bardzo wiele różnic to znaczy im bardziej ogólnie na to spojrzymy tym więcej podobieństw im bardziej szczegółowo tym więcej jest tych różnic myśląc o obywatelach Ukrainy czy o Ukraińcach, którzy znaleźli się na terytorium Polski z różnych powodów wciągu ostatnich lat przede wszystkim od lutego, kiedy wybucha w Ukrainie wojna co z polskiego punktu widzenia jest najciekawszego obchodzenie świąt przez Ukraińców jak pani sądzi, a mi się wydaje, że te osoby, które przyjechały do nas tutaj już zamieszkują one jednak w dużej mierze starają się obchodzić święta taki sposób w jakim to co nas zbliża czy taki sposób jak my świętujemy czy jest wigilia, która jest takim elementem no właśnie postu właśnie takiego korzenia się staramy się jednak nie jest za dużo, bo tam jest klub występuje różnicowanie z racji prawosławia są też grekokatolicy jest kilka wyznań, które są jeśli chodzi o oto jak są reprezentowane do liczebnej i one są liczebnie reprezentowane, ale też te święta Bożego Narodzenia troszeczkę winnych datach są obchodzone prawda, a więc ci, którzy przyjeżdżają oni jednak MO se mi Lu ją się bym powiedziała co widać jak oni chcą się asymilować en proszę zobaczyć, że to jest ten okres w Polsce to jest taki moment, kiedy w zasadzie wszystkie instytucje są zamknięte praca jest zamknięta nie chodzimy generalnie do pracy no, chyba że ktoś pracuje w radio albo jest lekarzem i no i wtedy no siłą rzeczy jest w pracy to reszta nawet jakby nie do końca chciała obchodzić święto w tym czasie, kiedy my obchodzimy np. Grecja grekokatolicy to oni tak to robią, dlatego że tak są wyrwani z takiego en czasu codziennego, bo zwykle codziennie funkcjonujemy wg jakiegoś rytmu, jakiej godzinie wstajemy kładziemy się wykonujemy jakieś obowiązki i oni też oni nie są inni nie funkcjonują dokładnie my, ale w przypadku migrantów w różnych krajach Europy, gdzie różnice kulturowe są, a tutaj są one one niewielkie w jak myślimy o asymilacji to często myślimy o tym, że nasienie często nie udaje tutaj właśnie ta ta bliskość pomiędzy naszymi kulturami powoduje, że jesteśmy tak łatwo stanie się dogadać podczas świąt tak zdecydowanie tak ja zresztą mam kontakt z paroma takimi osobami, które przyjechały no właśnie z powodu wojny i w zasadzie my mówimy to tak z własnego doświadczenia jak o wspólnym naszym święcie, a czy przed niektórymi osobami już, ponieważ wiem, że nie będę widziała w tym bliżej świąt to już byśmy sobie złożyli takie nasze powiedziałbym zupełnie polskie efekt życzenia i to co ich różnice trochę potrawy ich różną zaczął od bardzo szkodzącej uwagę na to, żeby mówić właśnie w Ukrainie, a nie na Ukrainie praw jak wynikało z języka polskiego i to co jest fajne to większość Polaków do tego stosuje i naprawdę zwraca na to uwagę, żeby czuli się tu dobrze to co jest inne to np. oni nie znoszą jak się mówi en pierogi ruskie, ponieważ tłumaczyli mi nawet tak naprawdę to są ich ukraiński tak, ale jak słyszę pierogi ruskie to myślę o Rusi także ta rośnie Lwowskiej i jakby to jest, które są rosyjskie są ruskie tak, ale oni tego nie lubią oni jednak wolą podkreślać, że to są and pierogi ukraińskie jednak proszę zobaczyć, że trochę w sklepach chcą się zmieniło leży przez restaurację ani się zmieniło już w marcu na odwrót we właśnie prawda więc, więc niczego nie robią, ale tak i tak dają prezentem i tak mają ten pierwszy dzień en poświęcony właśnie temu powstawaniu takiemu trochę jak man en często w, zwłaszcza mniejszych miejscowościach robią własne ozdoby świąteczne u nas w zasadzie to już zanika prawda u nas w Polsce w zasadzie nie robimy raczej kupujemy gotowe ozdoby świąteczne tam dalej to jest kultywowane, a i też drugi dzień świąt jest poświęcony Świętemu Szczepanowi jednak mimo wszystko chyba Ukraińcy też częściej samodzielnie wszystko podstaw do jedzenia przygotowują tak nie wiem to jest tylko moje wrażenie po wizycie kilka lat temu tam, ale tak podejrzewane słusznie też to też jest różnie to znaczy tutaj chyba musielibyśmy podzielić na kategorie wiekowe to znaczy ci tradycyjnie starsi zwykle to jednak tak rzeczywiście większość robią sami, ale młodzież zupełnie jak nasza młodzież kompletnie i naprawdę często ze znajomością języka i kultury i w zasadzie nie rozpoznawalnej Kasia i do teraz w podejmiemy temat muzyczny artystyczne związane ze świętami jak jak usłyszymy kolczatki albo Szcze dawki w trakcie świętowania razem z gości z Ukrainy to to będzie dla nas brzmiało znajomo a, toteż zależy dla kogo to są kolędy są ich kolędy im i proszę też zobaczyć, że nie dla wszystkich to będzie brzmiało znajomo prawda dla niektórych, owszem, ale nie dla wszystkich, zwłaszcza że, a język ukraiński on nie jest ukraiński, ale wielu Ukraińców jednak mówi rosyjską, więc być może będą bardziej kolędy też trochę rosyjskie gdzieś się pojawiały, ale też w Polsce my kolędują my taki sposób, że naprawdę tych szkoleń takich prawdziwych słuchamy chyba tylko na pasterce i rzadko radio, a tak naprawdę słuchamy piosenek takich około świąteczny Chris ma sąd tak zwał tak jest no last Christmas czy iDream i Ukrainie to także rozpowszechniła też rozpowszechniać oczywiście też pamiętajmy, że trochę inaczej jest w dużych miastach trochę inaczej jest w małych miejscowościach czy na wsiach prawda, bo tam jednak ta tradycja jest bardziej, a to tradycyjna, czyli po prostu zostają przy tym co znają znali ich ojcowie jak babcie dziadkowie jak rodzina obchodziła no i tekstach tych kolęd ukraińskich też znajdujemy przywoływanie naj o najbardziej obfitego urodzaju w nadchodzącym roku i pomyślności dla gospodarza także polskie korzenie, o których już w tej chwili ty wspominaliśmy co z punktu widzenia właśnie przesłania naszych kolęd też też jest rzeczą taką znajomą i i integrującą myślę tak też takie właśnie też odwoływanie się do tej natury trochę też do tych momentów pogańskich, ale tych też wczesnochrześcijańskich, kiedy en w zasadzie wszystko co się działo wokół wigilii czy też świąt Bożego Narodzenia dotyczyło, a tego o w jaki sposób sobie zapewnić te dobra obfite plony na kolejny rok np. na wsiach bardzo częstym zwyczajem było pieczenie specjalnego opłatka dla zwierząt i nie był biały to był kolorowy z Polski też znam właśnie w Polsce taki też mamy, a i to był taki moment, kiedy też uważano to jest tożsame a kiedy uważano, że jeżeli kobieta będzie taki opłatek dawała zwierzęciu, a co chodzi o to, żeby to zwierzę było płodne dawało dużo mleka np. jeżeli to była krowa, a jeżeli robi to mężczyzna to zwykle to był jakiś kończy UN czy by po to, żeby miał siłę prawda to jest to jest to samo nie mamy żadnych rozmów było dużo o tradycji w naszej rozmowie to pozwoli pani, że diametralnie zmienimy spojrzenie na święta już pod koniec naszej rozmowy i porozmawiamy o świętym Mikołaju FAMI o jego o jego wizerunku, który jest często krytykowany przez komercyjne, ale może należałoby podejść do tego z ze zrozumieniem mówiła pani na to patrzy od tego od tego zaczniemy, z czym my tutaj mamy do czynienia jeśli chodzi o te współczesne symbole trochę mające związek z kulturą ale, ale niewiele, bo to jest taki taki brzucha pan w czerwonym stroju, a to ja nie będę poprawna, bo ja jednak omija jednak jestem pod kulturowo, choć oczywiście w kulturę i wiem, że czasami możemy na nią narzekać, ale jednak to jest także ona, żeby w tym żyjemy trudno narzekać na to czym żyjemy raczej powinniśmy się tego nauczyć adoptować i szukać wartości, które możemy znaleźć, a nie obrażać się tak tak tak jest ona tym bardziej że pewnie słuchacze się zgodzą co do tego szczególnie ci, którzy mają dzieci zresztą wszyscy byliśmy niedawno też dziećmi, że nie ma drugiej takiej postaci, która by, która budziła takie świąteczne skojarzenia co właśnie ten rzeczony pan tak to prawda en to może zacznijmy od tego jak to było z tym świętym Mikołajem, a za pierwsze takie jakieś wzmianki połowy dziewiętnastego wieku Święty Mikołaju to w zasadzie nie świętym tylko w zasadzie o takim bardzo drogim Starym biskupie ptaki w takich czasach i tym ornat, w jakich biskupowi chodzą to to był bardzo taki srogi groźny pan, a najpóźniej właśnie włączyła się pod kultura, a czy jesteśmy na początku dziewiętnastego wieku to okazuje się, że moje dorastanie jest nas na styku powstawania tej nowej tradycji pamiętam właśnie takiego takiego biskupa tak który, który chodził po przedszkolach i on robił za Świętego Mikołaja w ogromna właśnie, a i to jest i jestem taki pociąg, który my jeszcze pamiętamy, chociaż już tak naprawdę go nie kultywuje kultywujemy tak chyba tylko w jasełkach się pojawia, ale tak, żeby dzisiaj przyszedł Mikołaj tak ubrane to po prostu załamka była radzić, a najpóźniej myśmy tak na początku dziewiętnastego wieku kiedy, a Amerykanie dla nowojorskiego czasopisma dla gazety jakoś chcą wizualizacja tego Mikołaja na wtedy pojawia się właśnie Santa Claus, a i to już nie jest taki strasznie smutny pan, a tylko jest taki trochę podobny do tego naszego jest Krępy to niski to puszysty tak jak teraz, a rumiane policzki nawet w opisach en ne, które znajdują się w wierszu, a mura Clementa oraz trochę późniejszych dwudziestego 8002003. roku on jest RFN np. ale jeszcze ten pierwszy jest ubrany po prostu strój kolonialne, czyli nie ma nic wspólnego na razie z tym klasycznym czerwonym ubranka i tymi siwymi, bo Prokom, bo obradami brodą starszy pan, ale już uśmiechnięty, a jest nazywany po prostu są wynikiem, a Clement Moore z kolei z wizualizacją sobie wiersze tego Mikołaja, który przychodzi z prezentami jako elfa, czyli postać się bardzo nam zmniejszyła stała się zminiaturyzowane na i pojawiają się za to sanie renifery i jeździ rejestrami na dobra, ale jakoś trzeba było połączyć jedno z drugim w związku z tym znowu Amerykanie dla czasopisma Harpers Bazaar pojawia się prośba o narysowanie kartki Świątecznej i tak już są różne lepki zrobione z tego Mikołaja i Mikołaj, a ma już bokobrody jest starszym uśmiechniętym panem pojawiają się okulary pojawiali się pojawić taki opis wygląd na tej kartce, że ten Mikołaj ma, a on policzki jak jabłuszka takie rumianek i okrągłe na już gdzieś tam się pojawią te renifery i sanie tylko większe jak dla mężczyzny dorosłego to jest już praktycznie ten dzisiejszy Święty Mikołaj tak swoją drogą niesamowite jak te wzorce, które powstały w stanach Zjednoczonych, jaką one mają siłę i później oddziaływanie na świat, jakie okoliczności powstawania tych wzorców są takie niepozorne nogą się spodziewał pewnie utrwalenia tego wizerunku później na tyle lat na całym świecie niemal na koniec krótkie pytanie ode mnie do pani na ile mamy prawo do kształtowania własnych tradycji do modyfikowania tego wszystkiego no mamy prawo, bo jednak tworzymy kulturę każdy z nas oczywiście fajnie, żebyśmy pamiętali o wartościach, które nas ukształtowały, bo one tworzą naszą tożsamość naszą jako narodu społeczeństwa mniejszych bądź większych grup społecznych na każdego natomiast każdy z nas tworzy i czy też może tworzyć własne zwyczaje, a ja np. taki zwyczaj w mojej rodzinie to od pozwolę sobie powiedzieć modzie lat en mamy taki zwyczaj, że chodzimy po choinkę ja mąż sen i syn był malutki, ale wchodzimy we trójkę, a ja fotografuje moment pójścia po choinkę zakupu UN czasami się daje negocjować cenę, więc ten moment negocjowania ceny i później ubierania choinki i chociaż trzymam się trzymamy się tradycji ubieramy ją 24grudnia i ten rytuał nasz osobisty dokumentowania tego momentu zakupu stawiania choinki jest naszym osobistym zwyczajem każdy z nas ma pewnie jakiś takie mniejsza powiększy swoje zwyczaje czy po prostu zwyczajnie świąteczne bardzo pani dziękuję za poszerzenie tamtej perspektywy tradycyjnej i współczesnej świąt Bożego Narodzenia w Polsce dr Małgorzata Ula szewska kulturoznawczyni z uniwersytetu SWPS była razem z nami w ten świąteczny poranek bardzo dziękuję dziękuję bardzo, ich chyba co wesołych świąt życzę oczywiście wszystkiego najlepszego będzie jeszcze nieraz życzyć państwu słuchającym Radia TOK FM w ciągu świat dziękuję do zobaczenia chcę Zwiń «

Egipski kult solarny, obrzędy pogańskie, spot reklamowy - o korzeniach bożonarodzeniowych tradycji

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: ŚWIĄTECZNY PORANEK RADIA TOK FM

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 15:00

Najnowsze Podcasty

Papieros - a cóż to takiego?

Ukraina w NATO po zakończeniu wojny? O spotkaniu szefów MSZ państw NATO w Oslo

Jaka przyszłość dla Twittera?

Łotwa: z ministra spraw zagranicznych na prezydenta kraju - o Edgarsie Rinkēvičsu

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL