Maciej Zakrocki dzień dobry ponownie muszę przyznać, że przeglądałem niedawno gazety telewizyjnej założyłem, że na wielu kanałach w tym okresie przedświątecznym jest powtarzany to słynna ekranizacja powieści Henryka Sienkiewicza OTOP i sprawdziłem, dlaczego akurat przed świętami no to bardzo dobry czas, dlatego że koniec oblężenia Jasnej góry przypada na dzień właściciela noc z drugiego dnia świąt na kolejny kolejny dzień pomyślałem, że warto byłoby tej okazji do
Rozwiń »
tego wydarzenia historycznego wrócić i na taką rozmowę zgodził się nasz gość pan prof. Mirosław Nagielski wydział historyczny Uniwersytetu Warszawskiego dzień dobry witam państwa no właśnie to by wszyscy bardzo dobrze kojarzymy podtopi obrony Jasnej góry no właśnie głównie Henryka Sienkiewicza niektórzy pewnie tylko tej filmowej ekranizacji natomiast pojawiają się tu już informację, że Sienkiewicz no i sporo tam ponad ciąg trochę w tej w tej całej opowieści może przez FIM zacznijmy od tego czy rzeczywiście Szwed dziś w czasie tego potopu chcieli zdobyć Jasną górę i rzeczywiście wysłali tam oblężeń liczą armia rzeczywiście jest to problem pewien, dlatego że już generalnie możemy powiedzieć, że jeżeli chodzi o Kordeckiego to zachowywał się tutaj no rzeczywiście wzorowo, dlaczego dlatego, że sytuacja Rzeczypospolitej polityczna była tragiczna Jan Kazimierz znajdował się w Głogówku armia koronna obuchem ma sporo już poddała się Carlosowi i w jakiejś mierze musiał to brać pod uwagę nie negował Sieradz klasztor dodajmy tak ja oczywiście zarazem komendant komendant garnizonu, bo taką rolę Augustyn Kordecki pełnił on oficjalnie uznał de facto o tym świadczą oczywiście korespondencja z litem ryżem, a przede wszystkim, że monarcha Szwed kim te listy znamy z ryk Arki nawet w Sztokholmie władze Karol musiał natomiast uznał, że miał nie wiąże się to wpuszczeniem Szwedów do klasztoru jasnogórskiego to jest 1 sprawa druga to jest kwestia przygotowania Jasnej góry która, widząc sytuację militarną do obrony była przygotowana świetnie załoga to jest około 150160 żołnierzy doskonale wyszkolonych przez hrabiego Jana Pawła Hilarego, który opuścić musiał we wrześniu Jasną górę rozkazuje Kazimierza, a oprócz tego mamy zakonników 50 tyle listów no i trochę szlachty na czele z Piotrem Czarneckim bratem zresztą Stefana osławionego Czarnieckiego, a więc prawie 300 ludzi i doskonała artyleria, bo pamiętajmy, że bankowa, gdyby Kasztelan krakowski warszawski przeprowadził właśnie do Jasnej góry 12 funtów, a więc czy działa dużo większy od tych, które posiada korpus obrzeżnej czy świecki Burchardt Millera, który dopiero później sprowadził za zgodą witam Berga czy działa dwudziesto cztero punktowe, a jest początek oblężenia był wyraźnie po stronie Jasnej góry, mimo że korpus będę miał prawie 3200 ludzi, ale z tego ponad 1800 jazdy no poza tym się mówi, że w tamtych czasach 1 obrońca właśnie twierdzy posiadający wsparcie artyleryjskie no i oczywiście mury obronne to atak na takiego trzeba tam nie wiem i wielokrotnie więcej, ale jeszcze tylko dopytam czy czy wśród tych obrońców był niejaki Kmicic byli pułkownicy wojsk koronnych to jest właśnie ta ciekawostka w wielu wypadkach oczywiście na wielu konferencjach sesjach mówimy nie było Szwedów Finów w armii Burchardt Millera byli Niemcy, ale pod sztandarami króla szwedzkiego karać tego Gustawa skład bowiem narodowe tej tego korpusu był bardzo złożone mamy tam Czechów w służbie służbie szwedzkiej jak Czechowicza, a jak płk. Sadowskiego mamy 2 pułki jazdy koronnej Brożka Kalińskiego mamy nawet Regiment Vardy pierwsze Jana Kazimierza zagarnięte przez Szwedów, kiedy przebywał na konsystencja w Będzinie i Siewierzu no i on miał też kluczowe znaczenie, bo został ściągnięty pod Jasną górę, aby pokazać oblężony, że nawet Gwardia piesza Jana Kazimierza tutaj przybyła, a więc powinni te bramy klasztorne otworzyć, a więc ten skład był bardzo zróżnicowane narodowo, ale także wyznaniowo, ale generalnie ulega wątpliwości, że jeżeli chodzi o ludzki element to jest jak 1 do 10 tu 300 obrońców tutaj generalnie armia Burchardt Millera liczyła ponad 6000 ludzi z czego jak pan mówi rozumiem, że dużą część stanowili Polacy, a więc też to stwierdzenie, że to Szwedzi szturmowali Jasną górę jest trochę właśnie na wyrost, ale wrócę do pytania, żeby ona nam jednak nie umknęło czy te postaci, o których Sienkiewicz pisze, a więc no i Andrzeja Kmicica tam przedstawia się jeszcze jako jako Babi nić czy ktoś taki przez historię jest zidentyfikowany w tym starciu przy okazji od razu dopytam o taką no postać, która przedstawiona jest przez Sienkiewicza i filmie jako niezła kreatura to płk Kukliński, który wysłany jest właśnie przez armię oblężniczych do klasztoru, żeby namówić i Kordeckiego i obrońców do poddania posłańców było wielu rzeczywiście także z sił koronnych, którym przysługiwało 7 wybucha milę te natomiast no są to postacie de facto fikcyjne tak śmieci oczywiście i który śmieci jako historyczna postać doskonały dlatego został strażnikiem litewskim no i służył wojsku oczywiście natomiast, jeżeli chodzi o niego udział no to już jest kwestia przede wszystkim z filmu Sienkiewicza no i oczywiście tej wersji fabularnej Hofmana natomiast rzeczywiście pułkownicy przybywali do Jasnej góry le, ale przekazywali wręcz odwrotne informacje to znaczy nie namawia, ale niechęć do poddania się, ale wręcz odwrotnie do oporu, dlatego że już rozpoczęły się działania partyzanckie w Wielkopolsce, która pierwsza się poddała i pierwsza rozpoczęła działania przeciwko Szwedom, a z kolei szykowały się oddziały ludowe, a więc złożone z chłopów pod przewodnictwem szlachty, które szły na odsiecz Jasnej góry Ilony dotarły rzeczywiście w początkach nowego roku pod mury Jasnej góry, kiedy ona już była wolna, ale generalnie ważność ataków było na Jasną górę, bo jeszcze podchodziły oddziały jazdy Kawalerii niemieckiej, która próbowała zdobyć już ósmego stopa Aga Jasną górę, ale klasyczne oblężenie zaczęło się po 10 nie później 18listopada ostatnie oddziały to luty marzec pięćdziesiątego szóstego roku, kiedy sytuacja już Rzeczypospolitej była zupełnie inna, kiedy już, że most radny uważa czy Jana Kazimierza uważa by już na terytorium Rzeczypospolitej we Lwowie, ale wróćmy jeszcze do do tego oblężenia wiadomo jeden z najbardziej znanych i taki no właśnie ku pokrzepieniu serc epizod tej z tego oblężenia to wyprawa Kmicica na terytorium rocka po to, żeby wysadzić potężne chciało pan już wspomniał o tym że, że tam dziesiątego bodaj grudnia pod klasztor podciągnięto taką ciężką artylerię no ale rozumiem, że to była taka ciężka jednak, ale standardowa nie było tam żadnej kolb rynny i a więc jakiegoś nieprawdopodobnego działa, które potem zostało zniszczone, a jego udział pękło mamy taką informację, bo mamy piękne dzieło gigantom mafia którą, że stworzył napisał sam August Kordecki natomiast nie ulega wątpliwości, że wycieczki miały miejsce pod przewodnictwem szlachty i części załogi i one były skuteczne zagrożono działa szwedzkie i jedno wynik rzeczywiście miał pęknąć tacie intensywnego ognia, bo rządową w literaturze często jest, że była to tylko blokada to nie była blokada był stały ostrzał murów Jasnej góry i niejednokrotnie dochodziło do wycieczek wręcz wycieczki miały miejsce Sienkiewicz mógł sobie pozwolić na wprowadzenie do powieści pewnych elementów, które może nie miały miejsca, ale opierał się tutaj ma źródła opierał się tutaj na kronice oblężenia Jasnej góry Kordeckiego na powiedzmy jeszcze 1 ważnej rzeczy to też pięknie pokazane w filmie fabularnym tam jest ten moment jeszcze przed samym szturmem na Jasną górę, kiedy to miejscowa ludność okoliczna ludność pielgrzymi przybywają do klasztoru jest taka wzruszająca scena, kiedy właśnie odsłania się słynny obraz tymczasem do tego co tutaj sobie znalazłem, przygotowując się do naszego spotkania wszystko wskazuje na to, że tego obrazu ca w czasie oblężenia Jasnej góry na miejscu nie było, gdzie jak najbardziej na to na co nie było, dlatego że przed oblężeniem zostało wywiezione do siedziby Lubrańca do po prostu do naszej siedziby właśnie hrabiego Cezarego później przewieziono go do Głogówka do ojców paulinów i dopiero później po oblężeniu, kiedy sytuacja się ustabilizowała wróciło z powrotem do klasztoru jasnogórskiego ne, a tu zdała się jedynie oczywiście Metropia także to Paulinie przygotowywali się bardzo nowym można powiedzieć dokładnie do mieli dokładne dane o tym, że możliwe będzie oblężenie stąd te przygotowania i są mniejsze ciężkiej artylerii zakupy nowych Muszkieterów ściągnięcie prochów byczek prochu itd. także to zaskoczyło na pewno drugą stronę, że z drugiej strony to znaczy, jeżeli chodzi o klasztor Jasnogórski był tak dobrze przygotowany do obrony co zaskoczyło samego Millera, który był no weterana wojny trzydziestoletniej i prawie trzydziestoletnia służba wojskowa i późniejsze wykazał także pewnymi sukcesami będąc komendantem gaz walcz tu no to jeszcze na koniec, bo właśnie czy czy czy ta historia, która się na ukończy właściwie właśnie 26grudnia, kiedy to wojska oblężnicze odstąpi od wstępu ją od od Jasnej góry czy to wtedy tak wielkie wydarzenie czy to był wtedy taki wielki symbol już wtedy pokrzepi serca i nie musieliśmy czekać na Sienkiewicza czy to był jakiś element przełomowy w tej całej historii, bo z drugiej strony jak się patrzy na przynajmniej znowuż zna z znajdowane w dokumentach informację o stratach oblężenia no to 16 uczonych szyb 3 zabite konie zniszczone koło armaty 1 poległy żołnierz trzeba 3 lub 4 zabitych cywili no oczywiście straty po stronie atakujących były były większe, ale w co chyba nie była jakaś przełomowa bitwa na wręcz odwrotnie dlaczego, jeżeli popatrzymy na rok pięćdziesiąty piąty, czyli początek właśnie interwencji szewski Rzeczypospolitej to same klęski mamy ujście kapitulacji wojewoda Wielkopolski mamy Żarnowiec w żadnym owiec Wojnicz klęski wojska koronnego ze Szweda mamy upadek kapitulacja Krakowa mamy wycofanie się Jana Kazimierza ucieczkę do Głogowa dla Śląsku, a więc w zasadzie to jest pierwszy sygnał, że w Rzeczypospolitej się podnosi zaraz potem mały przecież Konfederację tę sowiecką, a więc, jakby otrzeźwienie elit politycznych które, które występują przeciwko weto rozpoczyna się ludowe powstania zaraz potem dzielnie gry to powrót Jana Kazimierza śluby lwowskie, a następnie warszawski PiS o tym szóstym rok, ale to jasna Góra pierwsza dała sygnał obrony przed Szwedami nie wpuściła swoje mury właśnie wojsk walczących pod sztandarami szybkimi to jest jednoznaczne jeszcze 1 sprawa no wyzwania owa nie ulega wątpliwości, że Szwedzi początkowo armia świeczka dbała o dyscyplinę szczególnie, jeżeli chodzi o wkroczenie weekend Berga do Wielkopolski, ale później propagowanie przede wszystkim klasztorów nierespektowanie oczywiście tych umów spowodowało powstanie, ale to powstaniu wyglądała jasna Góra pierwszy punkt, który po prostu się obroni przed właśnie tymi atakami wszystkim także jest to przełomowy przede wszystkim również w działaniach militarnych, bo robi to też świetny odzyskiwanie pewne inicjatywy w celu wyzwolenia Rzeczypospolitej nota, tym bardziej cieszy, że żeśmy dzisiaj, a właśnie pan przypomniał nam tę historię bardzo dziękuję dużo pan poseł Mirosław Nagielski historyk wydział historyczny Uniwersytetu Warszawskiego bardzo dziękuję za rozmowę ja również dziękuję dziękuję państwu
Zwiń «
PODCASTY AUDYCJI: ŚWIĄTECZNY PORANEK RADIA TOK FM
-
16:29 W studio: Sylwia Włodarska
-
16:00 W studio: prof. Jarosław Dumanowski
-
-
11:42 W studio: dr hab. Piotr Sikora
-
REKLAMA
POPULARNE
-
01.11.2016 11:00 Świąteczny Poranek Radia TOK FM27:44 W studio: Edwin Bendyk
-
-
-
01.01.2022 08:00 Świąteczny Poranek Radia TOK FM30:32 W studio: dr hab. Marcin Napiórkowski , Olga Drenda
-
01.11.2022 09:20 Świąteczny Poranek Radia TOK FM18:24 W studio: gen. Tomasz Drewniak
-
15.08.2022 09:20 Świąteczny Poranek Radia TOK FM17:34 W studio: gen. broni Mirosław Różański
-
05.04.2021 08:40 Świąteczny Poranek Radia TOK FM18:19 W studio: Zbigniew Bujak
-
-
11.06.2020 09:00 Świąteczny Poranek Radia TOK FM14:37 W studio: prof. Stanisław Czachorowski
-
-
01.11.2022 08:40 Świąteczny Poranek Radia TOK FM14:42 W studio: Karolina Wanda Olszowska
-
-
-
01.11.2022 08:00 Świąteczny Poranek Radia TOK FM12:54 W studio: prof. Grzegorz Nowik
-
-
-
01.11.2022 08:20 Świąteczny Poranek Radia TOK FM16:56 W studio: Jerzy Kisielewski
-
-
01.01.2022 08:40 Świąteczny Poranek Radia TOK FM28:15 W studio: dr hab. Aleksandra Przegalińska , Edwin Bendyk
-
11.11.2022 09:40 Świąteczny Poranek Radia TOK FM15:56 W studio: dr Jerzy Plewa
-
15.08.2022 09:40 Świąteczny Poranek Radia TOK FM10:39
-
11.11.2022 08:20 Świąteczny Poranek Radia TOK FM15:16 W studio: prof. Grzegorz Nowik
-
-
01.01.2022 09:20 Świąteczny Poranek Radia TOK FM17:11 W studio: Krzysztof Andrzej Woźniak
-
11.11.2022 08:40 Świąteczny Poranek Radia TOK FM16:32 W studio: dr hab. Grzegorz Makowski
-
-
11.11.2022 08:00 Świąteczny Poranek Radia TOK FM10:20 W studio: dr Sebastian Adamkiewicz
-
01.01.2021 10:40 Świąteczny Poranek Radia TOK FM17:55 W studio: Zuzanna Piechowicz
-
11.11.2022 09:00 Świąteczny Poranek Radia TOK FM14:34 W studio: Eduardas Borisovas
-
REKLAMA
DOSTĘP PREMIUM
Wszystkie audycje, kiedy chcesz! Teraz TOK FM Premium 30% taniej: podcastowe produkcje oryginalne, Radio TOK FM bez reklam i podcasty z audycji. Nie zwlekaj, słuchaj wygodniej!
KUP TERAZSERWIS INFORMACYJNY
REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA
-
TOK FM
-
Polecamy
-
Popularne
-
GOŚCIE TOK FM
-
Gazeta.pl
-
WYBORCZA.PL