Omawiamy największe naukowe wydarzenia 2022 roku

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

dzień dobry państwu witam w audycji Homo science przy mikrofonie Aleksandra Stanisławska Piotr Stanisławski Crazy nauka PL i dziś omawiamy największe naukowe wydarzenia 2022 roku robimy to znakomitym własnym towarzystwie tym razem nie będzie gościa, ale taka trochę nasza tradycja to już nie pierwszy raz kiedy, kiedy właśnie ta ostatnia w roku audycje jest taka no to jest tylko nasza, podsumowując podsumowująca, więc oczywiście od razu mówimy to co wybraliśmy to jest nasz Rozwiń » własny arbitralny wybór tłumaczyć się z niego nie będziemy, bo na to trzeba dużo czasu, ale też wiemy, że niektóre z tych rzeczy, które będziemy mówili są dyskusyjne w tym znaczeniu, że nie chce się z tym zgodzą inni powiedzą, że jakieś inne wydarzenia były ważniejsze no okej dorzeczy od razu jedno zastrzeżenie w ich przepraszam i kosmos bardzo dużo zdarzyło się w tym roku w kwestii no bez ekspozycji kosmosu, ale o tym mieliśmy 2 tygodnie temu coś koło tego rozmowę z dr Mileną Ratajczak z obserwatorium astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego i gorąco zachęcamy do wysłuchania tej rozmowy, bo ona była w całości poświęcona kosmicznym odkryciom i wydarzeniom w 2022 roku dlatego tutaj oczywiście wspominamy o wyda Rze wydarzeniach związanych z kosmosem, bo to jest niezmiernie ważne działo się dużo, a na szczegółowe od słuchania zapraszamy do tamtej naszej audycji, która była emitowana mniej więcej w połowie grudnia 2022 roku jest na początek króciutko kosmosu o kosmicznym teleskopie Jamesa Łeba pisaliśmy przez cały rok został wystrzelony na ponad rok temu 21grudnia 2021 roku, ale nie o wystrzeleniu chcemy mówić tylko o tym co już teleskopowi udało się osiągnąć, a udało mu się osiągnąć bardzo wiele i nie chodzi tu tylko przepiękne absolutnie śliczne zdjęcia, które mamy okazję podziwiać pokazujemy je bardzo często w kryzys nauce myślę, że w części lub profilu Facebookowym jeszcze częściej będziemy robili im natomiast chodzi o sposób w jaki ten teleskop obserwuje niebo i to jest obserwacja w zakresie podczerwieni bliska średnia podczerwień, dlaczego dlatego, że one łatwiej przenikają przez pyły Gazy w obrębie gęstych mgławic i dzięki temu można zobaczyć to co wewnątrz tych mgła wić się skrywa przed światłem widzialnym dodajmy, że kosmiczny teleskop Jamesa Webba jest traktowany trochę jak następstw następca teleskopu Havla to nie do końca prawdą tym niemniej widzi inaczej niż teleskop Hubble i właśnie ta inność polega na przenikaniu przez te pyły i dzięki temu można też łatwiej dostrzec dostrzec inne zimne obiekty, jeżeli mają państwo ochotę zobaczyć jak pięknie wyglądają słynne filary stworzenia sfotografowane wspaniale wcześniej właśnie, że jest zadowolony teleskop Havla to jest obiekt oddalony od ziemi około 6,51000 lat świetlnych to zapraszam gorąco na nasz fanpage na na Facebooku i tam pokazujemy to zdjęcie zresztą opisujemy, dlaczego i co tak dobrze widać, że to jest tak naprawdę żłobek dla gwiazd, a więcej powiedział o tym dr Milena Ratajczak w audycji, która już omówiliśmy drugie ważne kosmiczne zdarzenie to udana misja sądy DART tak naprawdę są dla DART była taką ciężką pralką dość dużą, czyli sześcian niższy ściany, ale równoległe bokiem o masie około tam 560 kg, który wyrżnął z potężną prędkością rzędu 24 000km/h w całkiem niezbyt dużą asteroidę właściwie asteroidy, która była Orbit wałków drugi asteroidy śliwy Moore fosa, który się kręcił wokół Idy Mossa nieważne ważne jest to, że celem tej misji było przetestowanie planetarnego systemu obrony kosmicznej i cudownie przedstawiane w ten sposób, ale tak naprawdę chodziło o przesunięcie nieco zmiany orbity tej tej asteroidy i celem było sprawdzenie czy jesteśmy w stanie od chwili tor jakiegoś kosmicznego ciała, które mogłoby zagrażać ziemi i w przeciwieństwie do dzikich pomysłów rodem z filmu Armageddon tak to jest jeden z naszych ulubionych nielubianych filmów, ponieważ mamy do niego ogromną słabość natomiast ponowne obejrzenie go kosztowało nas płacz zgrzytanie zębów i ogromne cierpienie i tam jest ten pomysł zmiany trajektorii lotu asteroidy planetoidy głupia przedstawione natomiast DART zrobił to mądrze i udało się udało się udało się zmienić obieg orbitę tej małej asteroidy o z no wielokrotnie więcej praktycznie półgodziny i zmienił się zmieni się czasu biegu, chociaż podejrzewano zmienią i minutę 1,5 coś takiego, więc wielki sukces oczywiście dopiero wstęp jeszcze będzie potem leciała tam za chyba 4 lata kolejna misja, która ma dokładnie obejrzeć miejsce tego trafienia w Kanadzie ważna rzecz z dużą przyszłością kolejna rzecz kosmiczna misja Artemis Artemis, czyli Artemida bliźniacza siostra Boga Apollina, czyli przypominam Apollo Apollo to były misje księżycowe w latach sześćdziesiątych siedemdziesiątych, a my tutaj mamy Artemis 29sierpnia poleciała misja Artemis w stronę Księżyca no i orbitą wała wokół tego Księżyca i uwaga jak wróciła po ponad 40 dniach było odbyło się wodowanie na Pacyfiku co jest ważne ważne jest to, że tam mimo, że to była misja bezzałogowa to była odbyła się z udziałem kapsuły załogowej była tak naprawdę testem tej kapsuły na pokładzie znalazły się 3 manekiny naszpikowane zresztą wszelkimi czujnikami jednym z ważnych elementów było sprawdzenie oddziaływania promieniowania kosmicznego na taką załogę dlatego, że to jest misja, która się szykuje już już prawie oczywiście to prawie pewnie potrwa jeszcze 3 lata albo 4, ale jest to przygotowań już bezpośrednio do misji załogowej, która najpierw ma okrążyć krzyżaki to się ma stać w 2024 roku czynnych, a w 2025 w ramach misji Artemis 3 planowane uwaga lądowanie na powierzchni Księżyca koniec w okolicach południowego bieguna pewnie dziś do trzydziestego się uda misja Artemis opóźniała się wielokrotnie w ogóle była bardzo bardzo ciągnącą się misji, ale jest nadzieja, że wreszcie na ten Księżyc wrócimy i tego się w tej chwili trzymajmy udało się również bardzo trudne jak zawsze w takich powrotach wodowanie wszystko poszło idealnie wszystko było cudownie poza tymi przygotowaniami Twenty strasznie długo, a teraz po prostu trzymamy kciuki, żeby jak najszybciej ciąg dalszy nastąpi 8 000 000 000 ludzi ta liczba magiczna została odtrąbiono 15listopada, kiedy to właśnie populacja świata osiągnęła taką liczebność wg ONZ tak naprawdę jest data umowna faktyczna może się różnić od wskazanej nawet rok no tutaj oczywiście wskazania pokazują, że tak największe prawdopodobieństwo narażenia się o osoby z liczbą 8 000 000 001 Schulza na koszulce to od miejscem tym była Azja najprawdopodobniej, bo tam rodzi się mniej więcej co drugi człowiek na świecie oczywiście wciąż najludniejszym krajem Azji są Chiny, ale już w przyszłym roku mają je wyprzedzić Indie do niedawno przy obserwowaliśmy absolutnie oszałamiające tempo wzrostu ludności liczby ludności na świecie i tak się działo przez ostatnie kilkadziesiąt lat, a teraz uwaga szacunki, mimo że są dosyć no rozległe w sensie jest duży margines błędu względem tego co szacują naukowcy jak będzie tej ludności świata przy przybywać, ale tempo ma spadać co do tego się badacze zgadzają no i czego efektem wzrostu poziomu edukacji kobiet rosnącego poziomu życia i rozwoju urbanizacji i generalnie chodzi o to, że ludzie ograniczają dzietność po to, żeby móc więcej łożyć na dzieci zapewnić im lepsze wykształcenie lepsze życie tak dużym skrócie ujmując i kiedy możemy się spodziewać 9 000 000 000 tutaj zdania są podzielone, że albo w 2050 roku, a może w ogóle być może liczba ludności świata zacznie już padać przewidywania co nie jest ma niezły rozrzut fakt no cóż kolejna sprawa, którą chcemy tutaj i ogłosić jako jedno z najważniejszych wydarzeń była erupcja wulkanu Tonga to duch sam właściwa nazwa tego wykonać znacznie dłuższa, ale co tu się wydarzyło 15stycznia 2002. roku nastąpiła erupcja o niespotykanej z współcześnie powiedzmy sile tak to znaczy przejmie od 140 lat nie odnotowano tak silnej eksplozji w ogóle na ziemi to zdarzenie odbył miało miejsce w bardzo odległej części świata można powiedzieć wobec względem Europy względem Stanów zjednoczonych Ameryki Południowej najbliżej było w Australii, więc tak naprawdę skutki dla ludzi były stosunkowo niewielkie to znaczy samo państwo Tonga oczywiście ucierpiało, ale też ofiar śmiertelnych było stosunkowo niewiele, więc iść siła eksplozji no nie spowodowała wielkich strat natomiast woła wielkie zamieszanie w nauce i to tak wielkie, że wciąż trwają analizy danych tam wyrzucona została ogromna ilość materiału jest około 10km³ skał popiołu wszelkich osadów, które wystrzeliły na wysokości 5 prawie 605758 km, które zakłóciły również jonosfery to znaczy siła tej jak to było na tyle duża, że fala uderzeniowa zaburzyła kształt jonosfery wygenerowała też największe skupisko wyładowań atmosferycznych, jakie w ogóle znamy tego w tym rejonie 15stycznia doliczono się około 400 000 piorunów, chociaż wiemy, że było znacznie więcej po prostu aparatura zatkała to było ponad 5000 piorunów na minutę tą no taka zupełnie niespotykana burza, która zresztą z również została odnotowana przez satelity zajmujący się z detekcją promieniowania gamma zwykle te błyski gamma dolatuje z jakichś odległych galaktyk czy czarnych dziur natomiast tu zostało no na ziemi na tyle silny był ten bój, że również ten został odnotowany tam bardzo wiele wydarzyło wciąż nie wiemy jak to było wiemy, że był jakiś Super silne uderzenia takie magmy od spodu ten wulkan w ciągu 5 minut 4 uderzenia szacowane każde na ponad 1 000 000 000 ton no w jakieś dziwne rzeczy tam działy dopiero analizujemy dopiero badamy i niezwykłe zdarzenie i na pewno długo będzie analizowane niezwykłym zdarzeniem było też odkrycie właściwie nieśmiertelnego organizmu złożonego chodzi o meduzę ona właściwie nie tyle jest nieśmiertelna po prostu się nie starzeje, a nie starzeje się bardzo dziwny sposób, bo ponownie się rodzi uwaga jak i o co chodzi ta nieśmiertelna Meduza nosi nazwę, który to psy zdolni, kiedy dostał doznaje obrażeń lub jest zestresowana wchłania swoje matki do wnętrza ciała, stając się takim swobodnie pływającym w wodzie Kleksem Janusz siada w końcu na dnie morza następnie uwaga przekształca się we wcześniejsze stadium życia meduzy taki trochę rozgałęziony nieco roślinie wyglądający polip, który z kolei uwalnia młode meduzy oceanu w efekcie dorosła Meduza zamienia się wiele swoich nowych dzieci trochę znaczy sumie dziwne nie dziwne, bo to wiadomo u nas jest podobnie, aczkolwiek niekoniecznie i chociaż no drapieżniki mogą zabić te młode meduzy to tak naprawdę każda z tych Medusa nie poddaje się starości się na reset genetyczny to jest bardzo interesujący, bo okazuje się ona ma system naprawczy, który fantastycznie, a potem czyści te zmiany, które powodują starzenie no tak właśnie analiza pokazała, że tam duża ma 2× więcej genów, które zajmują się naprawą i ochroną dna i dzięki temu dużo może produkować więcej Białek naprawczych no jeszcze jest 1 sprawa telomery, czyli fragmenty dna chroniące chromosomy one zwykle skracają się wraz z wiekiem u nas tak jest tak, ale nieśmiertelna Meduza Unii odkryto takie mutacje genetyczne, które spowalniają to kurczenie się tak no i tak naprawdę Meduza wykorzystuje nie te wymienione tylko jeszcze więcej genetycznych sposobów dróg do zachowania swojej długowieczności tak naprawdę może być taka lekcja dla naukowców, którzy padają właśnie w starzenie się pod kątem właśnie terapii dla ludzi, które miałoby to sporo starzenie w spowolnić i że jest, że jeżeli chcemy szukać przedłużenia długości życia u ludzi i zdrowia ludzi to nie możemy skupiać tylko na 1 często nie wiem na wydłużaniu telomerów czy na jakiś tam EPO poszczególnych aspektach, ale trzeba się na tym skupić kompleksowości musimy dłużej przy prze no właśnie przyjrzeć się i taki kompleks nieśmiertelności można spróbować na tej podstawie opracować na ciąg dalszy naszych tegorocznych Top typów naukowych zapraszamy w drugiej części audycji po informacjach Radia TOK FM witam państwa ponownie druga część audycji Homo science i ponownie Aleksandra Stanisławska Piotr Stanisławski Crazy nauka PL i dziś tylko dwoje w swoim własnym towarzystwie omawiamy najważniejsze naszym zdaniem naukowe wydarzenia 2022 roku tak w pierwszej części przeliczyliśmy przez kosmos, a to, dlatego że audycji o tym mieliśmy odsyłamy bodaj 2 tygodnie temu 33 tygodnie temu to była audycja można znaleźć, więc mówiliśmy króciutko o teleskopie Łeby o misji DART mówiliśmy o misji Artemis później było przelot przez tłum ludzi, bo aż 8 000 000 000 na nas jest taka troszkę symboliczna liczba i data w tym wskazana, ale wiem, że gdzieś właśnie mniej więcej teraz narodził się 8 miliardowy człowiek na ziemi było o erupcji wulkanu Tonga niezwykłej Super silnej i takiej, którą się wciąż bada bada bada no jeszcze o nieśmiertelnych Meduza, czyli Meduza, których badania nad którymi mogą nam dać nadzieję na po pewne aktem wiedzę dotyczącą również starzenia się i może kiedyś nieśmiertelności w przypadku bardziej złożonych organizmów takich jak chociażby ludzie poprzednio mówiłem, że niektóre z tych tematów, które będzie mówić będą dyskusyjnej Transsystem dyskusyjny, czyli fuzja jądrowa mianowicie udało się przeprowadzić po raz pierwszy w historii eksperyment, który dał w efekcie więcej energii niż zużyto do jego zainicjowanie dokładnie chodzi o eksperyment polegający na zainicjowaniu właśnie fuzji jądrowej, czyli procesu może być odwrotnego do tego czym jest taka typowa bomba atomowa, której następuje rozszczepienie jąder atomowych tu chodzi o połączeniu jąder atomowych to jest niezwykle obiecujące, ale też niezwykle trudny kierunek rozwoju sposobów na pozyskiwanie energii jest niewątpliwie dobry sposób, bo tak, chociaż działa nasze słońce to jest też w sposób który, jeżeli udałoby się go rzeczywiście opanować i zamknąć elektrowni byłby no bodaj najlepszym, jaki w tej chwili możemy wyobrazić źródłem energii, ale na pewno czystym na pewno czystym chociaż, żeby było oczywiście czyste wymaga jeszcze sporo pracy no to co się udało osiągnąć, dlaczego mówimy to 5grudnia w amerykańskim Loren Life może National Laboratory udało się przeprowadzić fuzję, która dała 1,5 raza więcej energii niż pochłonęła i nie wiem to nie brzmi oszałamiająco, ale to jest przełom oczywiście tu różni ludzie mają zastrzeżenia, że jest to jakaś tam jakiś tam dziwny wyliczenie, bo tak naprawdę trzeba było tej energii do całego procesu zużyć znacznie więcej, bo tu chodzi o, jakby takie bezpośrednie wyliczenie strzelono impulsem określonej sile i uzyskano w efekcie energię większą niż ten impuls, a tu się nadmienia jeszcze, że trzeba jakoś te urządzenia strzelające impulsami zasilaczy inaczej dlatego to nie jest także hip-hop już w przyszłym roku będziemy ile elektrownie działające na fuzję jądrową, ale no nie da się ukryć był to przełomowy moment tych podejść do fuzji jest wiele to jest jeden z naprawdę bardzo wielu dziwnych sposobów jak się o tym czyta to niektóre są zupełnie zaskakujące i specjaliści bardzo cieszą się z tego zdarzenia jednocześnie studzą entuzjazm dotyczący tego, kiedy to wszystko nastąpi, kiedy uda nam się oczywiście te elektrownie uruchomić ostrożne szacunki mówią o kilkudziesięciu latach te najbardziej optymistyczne od 20 te zdecydowanie pesymistyczne 5060 trudno powiedzieć jak to będzie, ale też ja mam taką wewnętrzną dosyć może dziecinną wiarę w przełom w nauce, bo wiele takich momentów było, które no zmieniały nasze naszą wiedzę i nagle przyspieszały jakieś rzeczy bardzo bardzo bardzo nam się przydała w tej chwili taka czysta energia póki nie mamy fuzji skupmy się na elektrowniach jądrowych bardzo dobrze, że są jest to wciąż chyba najlepsze stabilne źródła energii, jakim dysponuje na pewno nie czułem na kaprysy pogody, a ja chcę wrócić na chwilę do spraw ludzkich i do szczepień przeciwko 19 przez ubiegłe 2 lata bardzo mocno tych szczepieniach mówiliśmy najpierw nadzieją potem z rosnącym zachwytem żony już są apotem z rosnącym przerażeniem jak wielu ludzi jest wrogo nastawionych do tego typu szczepień tymczasem teraz chcemy pokazać na takie czy te liczby, które w przemawiają za tym, że szczepienia były konieczne były potrzebne i lekarzy niezwykle korzystne dla ludzkości tylko w 2021 roku szczepienia zmniejszyły z śmiertelność z powodu covid o 23 i w tym czasie uratowano prawie 20 000 000 ludzi podano ponad 9 000 000 000 dawek różnych przy preparat tak różnych firm i różnego typu preparatów przeciw covid 19, a efekt mamy takie, że połowa po no więcej niż połowa populacji polskiej to jest właśnie ta liczba, która równa się tym ocalonym życiem dzięki szczepieniom przeciwko jak to ważne jak skuteczne i my dalej to będzie krótkie i znowu kontrowersyjne wybuch dosłownie systemów kreatywnej uwaga to wiem dyskusyjny słowo sztucznej inteligencji krótko mówiąc chodzi o to, że pojawiło się szereg systemów, które na podstawie słownego krótkiego opisu generują niesamowicie wyglądające obrazy, czyli na wkład piszemy król skaczący na żabie przez ocean otoczony różowymi chmurami i jakkolwiek dostajemy króla Karola dostajemy coś tak stoi coś niewątpliwie interesującego intrygującego i tu czas na zastrzeżenia po pierwsze, ta sztuczna inteligencja też te systemy inteligentnych jest kilka karmią się obrazami, które zostały stworzone przez ludzi, więc to jest bardzo poważny wątek tego jak jest prawami autorskimi jak to jest z właśnie uczynił sztucznej inteligencji na cudzych pracach oczywiście graficy są w dużej części bardzo niezadowoleni zdanie dziękuję za niepokojeni na różnych powodów z niektórymi się zdecydowanie należy zgadzać niektóre dotyczą po prostu zagrożenia dla ich pracy dla ich dochodów niewątpliwie to co się wydarzyło abstrahując od tego na ile jest to faktycznie kreatywne na ile to jest Niewiem artystycznie wartościowe wydarzyło się to, że na podstawie prostego opisu uzyskujemy niezwykłe obrazy i ten system będzie się niewątpliwie bardzo rozwijał i moim zdaniem bardzo bardzo wiele zmieni w postrzeganiu sztucznej inteligencji w ogóle w tym jak patrzymy na obrazy co wiemy o generowaniu i kreatywności w cudzysłowie komputerów, a na koniec ogromna bakteria o nazwie KIO Margarita magnifico i uwaga ma średnią długość około niemal 1cm 9cm, a niektóre osobniki osiągają nawet 2cm długości wygląda jak takie nitki i dla porównania większość bakterii ma około 2µm długości, a niektóre z największych największych okazów osiągną osiągają 750µm, a mikrometra to jest milionowa część metra, więc tutaj można sobie dokonać stosownych obliczeń nowo odkryta bakteria jest, więc 5000× większa niż większość znanych nauce bakterii na znaleziono ją w na Karaibach we wschodniej części Gwadelupy na małych Antylach i znajdowała się wśród rozkładających się liści w lasach namorzynowych tutaj uwaga może to być jakaś informacja na temat teoretycznych granic wielkości komórki bakteryjnej i tak naprawdę tutaj odkryto bardzo duży genomu tej bakterii i ta bakteria może być brakującym ogniwem ewolucji zmierzającej ku bardziej złożonym złożonym organizmom wielokomórkowe tak tu rozmiar tej bakterii są też interesujące będą na to co ma w środku tej organy lekturę właściwie bakterii nie miały do tej pory organy, czyli miały mieć je pierwotniaki tu się dzieje coś ciekawego to znaczy mamy taką granicę między organizmy jednokomórkowe wielokomórkowe dziwna sprawa i dosłownie na koniec tylko powiem niech państwo zwracają uwagę na to co dzieje się w kwestii szczepionek leków przeciwko wirusowi rsv w tej chwili mamy absolutną epidemie tego wirusa on jest groźny dla małych dzieci dla osób starszych osób chorych spodziewamy się, że w przyszłym roku pojawią się przynajmniej 200 piąty przeciwko temu wirusowi i kończą się badania nad lekiem, który bardzo skutecznie ogranicza ono zagrożenie wynikające z tego wirusa to jest coś na to na pewno warto patrzeć, a my państwu życzymy kończąc dobrego spokojnego bez nadmiernych niespodzianek nowego roku także nic nas nie zaskoczyła w 2023 roku negatywnie tego państwo sobie życzymy Aleksandra Stanisławska Piotr Stanisławski Crazy nauka dziękujemy bardzo zapraszamy na informacje Radia TOK FM Zwiń «

Omawiamy największe naukowe wydarzenia 2022 roku

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: HOMO SCIENCE

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 02:00

Najnowsze Podcasty

Aż 88 procent z nas w ostatnim roku choć raz zaangażowało się w pomoc na rzecz innych - badanie Lekarzy bez Granic

"W tym reportażu nic mnie nie zaskoczyło, oprócz bohaterskiego tenora pana burmistrza" – słuchaczx po wysłuchaniu 1. odc. serialu "Mała Władza"

Odc. 1: Aneksja, czyli jak utrzymać się u władzy przez 17 lat

Volkswagen ID.7 oraz luksusowy pickup BMW

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL