wchodzimy w nowy 2023 rok i będzie to w Polsce rok wyborczy pomysł Platformy na wygranie wyborów można streścić krótkim Starym hasłem Polska w ruinie pomysł PiS-u na wygranie wyborów to z kolei hasło w kryzysie damy radę spokojnie, a tamci to targowica czy ten spopularyzowany partyjny przekaz jest zgodny z samopoczuciem polskiego społeczeństwa o tym za chwilę to jest audycja świat się chwieje wita państwa Grzegorz Sroczyński naszym gościem jest dziś Marcin duma socjolog
Rozwiń »
szef fundacji IBRiS, która bada nastroje Polaków witam czy Marcinie Witaj dzień dobry Marcinie, zanim przejdziemy do partyjnych prostych przekazów to chciałem się zapytać czy, gdybyś miał 1 słowem opisać stan polskiego społeczeństwa dzisiaj 1stycznia 2 no nie uwzględniają oczywiście tam, że po nocy sylwestrowej tak dalej, ale stan polskiego społeczeństwa na początku 2020 dwudziesty trzeciego roku da się to jakoś takie jedno słowo znaleźć na ten stan tak my szukaliśmy takiego takiego słowa, które najlepiej opisywało tę rzeczywistość, a końcówki przełomu roku i takim słowem jest może trochę dziwnie, ale jest pomruk pomruk pomruk można intuicyjnie od razu ci wejdę słowo, że intuicyjnie od razu to słowo pasuje nie wiem nawet dlaczego, ale mam nadzieję, że mi wyjaśnić no bo w, sięgając do słownika języka polskiego to jest taki głuchy niski dźwięk wydawany czasem przez ludzi niektóre zwierzęta długotrwały niski dźwięk podobny do tego, które wydają zwierzęta istotą tego tego słowa jest to, że to jest tam taki dźwięk przytłumiony, bo nie jest czysty czysty dźwięk to, że on jest bardzo niski, a to jest trochę tak jakby gdzieś w okolicy zbierała się burza i usłyszelibyśmy taki pomruk burzy takie odległe grzmoty a dlaczego odległe no, dlatego że te wszystkie problemy, które nad nami wiszą w zasadzie od 2020 roku my w końcówce tego roku otrzymaliśmy od siebie a, że to nie jest tak dość łatwo dadzą odsunąć natomiast my zbudowaliśmy sobie taką pewną barierę dźwiękoszczelne wokół siebie i to wszystko wszystkie bodźce, która o, które spływają dochodzą do nas mocno przytłumione ocieka wyleci słowo popraw mnie jeśli dobrze, a albo dla rozumiem, że bać, bo za dużo covid kry wojna inflacja węgiel itd. do tych bodźców po prostu co chwilę coś do tego jeszcze wszystkie są serwowane przez media społecznościowe w ogóle przez media w aurze w ostateczności nie będzie węgla w zimie albo Tusk jest targowicą i sprzeda Polskę Niemcom prawdę wszystko jest takie na wysokim tonie i rozumiem, że chodzi o to, że ta bariera, którą ja też sobie zbudować, żeby było jasne, więc świetnie rozumiem, o co chodzi, że ta bariera jest po to, żeby trochę chronić przed tą no obiektywną rzeczywistością, która jest niezbyt ciekawa Putin tu ceny w tu inflacja tu resztki covidu itd. prawda o to chodzi tak by przy czym jeśli mielibyśmy uporządkować no to na pewno nie chodzi o liczbę tych bodźców otoczona jest duża trzymała, ale o intensywność tego doświadczenia, a każdy z tych problemów, które się w ostatnim czasie pojawiał przed Polakami wymową było wywoływał reakcję, którą Polacy manifestowali strachem czasem paniką albo wręcz przeciwnie ogromną mobilizacją dzisiaj wyświetla nam się status baterii na czerwono i na jaw także rośnie nie jesteśmy w stanie więcej przyjęliśmy przebudzić czuwali, a dlatego zbudowaliśmy sobie odwróciliśmy się trochę od tej rzeczywistości na kierowaliśmy się na rodzinę, a te święta, które przeżywaliśmy przed finał Bożego Narodzenia to w ogóle ciekawa sprawa, bo różne badania przed świętami słuchaliśmy chyba tak mocno i wyraźnie może nie po raz pierwszy, ale na pewno taką wyjątkową intensywnością o tym, że w tych świętach będzie bardzo ważna to spotkanie w gronie rodzinnym zawężonym, gdzie jak wujek próbuje coś powiedzieć o opisie albo Platformie to zostanie zgromadzony przez babcie i resztę uczestników tego spotkania z takim spojrzeniem, że nie będzie chciał kontynuować wątku politycznego skupimy się skupimy się trochę zatem to wnuczka w szkole całusy na całą bratanka siostrzenicy pomruk to jesteś taki no niedźwiedź który, bo mówi o tym zmęczeniu odpoczywamy bateria na czerwono pali to jest taki niedźwiedź, który raczej leży w tej w tej gałęzi nie ma też tak nazywa w tej w tej swojej noże i tam pomruków je, ale to nie jest czy też taki stan społeczny, że też, że ten pomruk to jest, ale też pomruk złości pomruk też powrót problemów pana tylko my go słyszymy w my wiemy, że problemem są i wiemy, że część z nich jest nierozwiązana część rozwiązań z nich w ogóle częściej nie należy zupełnie od nas, ale dzisiaj nie jesteśmy gotowi na to, żeby martwić się nimi przejmować panikować ma 3, a w takim natężeniu jak to robiliśmy przez ostatnie, bo w zasadzie 2 lata no to z tego co mówisz ja trochę czytam, że hasło Polska w ruinie drożyzna te wszystkie ulotki z serem, który za Tuska kosztował 15zł za, a teraz kosztuje 34zł itd. że to no to raczej nie jest coś co ktoś, kto ma wyładowane baterie chce odpocząć chciałby słyszeć w kółko in czy tą strategię, którą we wstępie wymieniłeś pewnego straszenia aktywnego straszenia, którą miałaby uprawiać Platforma Obywatelska to ja bym trochę powiedział inaczej ja mam wrażenie, że Platforma Obywatelska wybrała strategię polegającą na tym, że ona usiadła na brzeg rzeki i po prostu czeka aż ciało przeciwnika wspólnie znaczy to siedzi na brzegu rzeki płynie 1 trup, czyli inflację o patrzcie, jaki straszny trup no to anty Hanka, ale lubię robić trudno się jakaś tam afera Orlen MO no to już ostateczna Sierra koniec świata znowu ukradli itd. czy taka strategia tak, bo ona ona odpowiada pewien sposób temu co co myślą uczy co to czują ludzie, dlaczego odpowiada no bo jest takie głębokie przeświadczenie przewodnik po tej stronie opozycyjnej, że to wszystko musi się zawalić po prostu nie ma cudów trzeba tylko poczekać tu już naprawdę nie trzeba jest pomagać jesteśmy na skraju przepaści i PiS właśnie robi bierze zamach zapis zamach i zaraz zrobi ten krok 1 krok i spadli tą w to przepaść i to z punktu widzenia takiej spójności tego jak sobie wyobrażają to ludzie ci którzy, że sprzyjają są sympatykami opozycji i tego jak reagują partie opozycyjne wydaje się być wydaje się być spójne natomiast to nie jest tak, że chyba w ogóle jeśli zabierzemy całe społeczeństwa to mamy tutaj takie 3 grupy, a Zjednoczone mamy zwolenników takich przekonanych obozu rządzącego z drugiej strony mamy przekonanych zwolenników obozu opozycyjnego, ale to nie wyczerpuje nam taki opis nie wyczerpywał nam całości społeczeństwa gdzieś pośrodku są ludzie, którzy na śledzą polityki i w takim trybie on Going i nie nie są ślepi ani do pasków czy czerwonego żółtego i do których dociera to wszystko trochę wolniej to taka milcząca większość a bo rzeczywiście jest ich jest ich sporo i myślę, że dla nich takie bardzo mocno straszenie czy też wino zobaczycie tutaj płynie już inflacja tą rzeką tak o za chwilę płynie barka barka płynie powinien na nich węgiel nie ma na niej węgla wpłynie gazowiec, ale pusty, a że oni pewien sposób nie są gotowi na przyjmowanie kolejnych tytułów do tego, żeby biegać panikować, jeżeli widzą, że poprzednie lęki mówią o węglu, który aż o cieple Ogar, że te okrzyki opinię barka bez węgla okazują się być nie do końca trafione, bo okazuje się, że jednak ten węgiel jest, że jest jak ten gaz jest, więc to są takie obietnice, które mają przybliżyć oczywiście pan już akceptowane koniec okazuje się, że tak wcale blisko niej to jest pewien problem z kwestii wiarygodności takiego komunikatu i to jest trochę jak w bajce o tym chłopcu krzyczał wilki wilki, a tylko on robił dla zabawy, kiedy wielki przyszło naprawdę to nikt mu już nie uwierzył zjadły jeszcze używać takiego sformułowania jesteśmy na skraju przepaści to znaczy, że ten, że ten przekaz jest taki właśnie czy jesteśmy skraju przepaści rzecz od trzody czy ta słucham wyostrzone wyostrzony tak to dotyczy też w sferze no np. budżetu, który masz zawalić, ponieważ Morawiecki nas tak zadłużył, że po prostu to są jakieś po prostu niebotyczne kwoty na potem jak się spojrzy statystyki unijne, która te wszystkie lewe wydatki też to znaczy te poupychane w różnych funduszach mrocznych instytucjach też wlicza to mamy jeden z najlepszych stanu finansów publicznych w Europie i dlatego że tak trochę wręcz o tym oto opozycję od cen oto nieustanne wzmożenie atakiem końca świata, że zaraz koniec przyjdzie, bo wydaje mi się to z tym ogólnym stanem pomruk, czyli ktoś, kto nie jest oczywiście zadowolony, ale nie ma już trochę sił, kto jest za izolować się trochę od kolejnych katastrof, bo wojna prawda od razu cała co wyświetla się cała ta wojenna nasza tradycja tył głowy prawda wszystko jedno stary młody każdy ma to ma to w głowie inflacja wyświetla się zaraz cała ta, gdy 700% inflacji 903 rok prawda mam pieniądze zaraz będziemy paczkami włożyć tak dalej czyli jakby tych lęków realnych jest tak dużo, że świetnie rozumiem to słowo pomruk dlatego wydaje mi się, że ten ta wieczna panika do tego nie przystaje, ale może jeszcze jakoś inaczej może tym to czy możemy prześledzić ten nastrój na 2 przykładach z innych przykładów jest wojna, która cały czas się toczy na Ukrainie drugim przykładem jest no właśnie te lęki przed brakiem surowców energetycznych na toby jeszcze pracują trochę inaczej, ale w sumie chyba one oddają to o co pytasz, bo z 1 strony mamy tę wojnę i z tą wojną jest tak tutaj jeden z badanych chyba najtrafniej podsumował mówi patriotą wojnę jak relacje z mundialu czy zwyczaje się do niej przerzucą ją między różnymi kanałami ona pewien sposób już mi spowszedniał bowiem, że Polska bezpieczna, bo po prostu stał się to jeden z takich obrazków, który na, które obojętnie miałem, dlaczego tak się stało tu wracamy do przymocowania fajnie to było widać to fajne niefajnie, ale było to widać dość wyraźnie w sytuacji, kiedy pomagaliśmy uchodźcom zaangażowaliśmy duże, a kapitału i emocjonalny, a też materialne, które oczywiście w związku z tym, że zostało rzucone wszystko na szalę to bardzo szybko się wyczerpał i potem zrobił się problem z nos z jakąś taką reakcję obronną, która przeistoczyła się pewną niechęć do do Ukraińców to jest 1 to jest jeden z tych przykładów drugi to jest kwestia kryzysu energetycznego, który przez ostatnie pół roku bardzo mocno wybijało we wszystkich badaniach ludzie mówili o tym, że się boją, że nie będzie prądu tymczasem dzisiaj takiej spontanicznej rozmowie ten temat faktycznie istnieje, dlatego że o, jakby lęki były tak mocne, że nawet, jeżeli nie jest idealnie to w zasadzie dobrze tak też gospodarkę kraju efekt ruchu, a dokładnie tak co więcej zostały też już zbudowane jak jest strategia adaptacyjne, kiedy pytamy czy macie węgiel był rozmawiamy rozmawiamy z tymi ludźmi, którzy ogrzewają się za pomocą pieców no to oni mówią mnie niespecjalnie, ale boicie się nie ja mieszkam blisko lasu słuchaj też krzewy jakieś w domu siekiera Piła i oni nawet były podłącz zacząć o tym z pewną taką satysfakcją zadowoleniem że, że jest takie wyzwanie przed nimi, na które oni już mają opracowaną strategię są gotowi żeby, żeby jak zostać bohaterami swoim swoich do, a ta wyczerpana bateria i ten niedźwiedź, który pan rokuje, bo to są różne metafory opisana na różne metafory opisujące podobny stan to, jakbyś to w takim razie już bez moich różnych teorii przełożył na politykę to jest trudne pytanie, bo o wy zasady, że powinniśmy patrząc na to na te wyniki, a zbudować sobie coś w rodzaju, a takiej podstawowej pod stałego zestawu do gry politycznej tele tylko, że ten sam zestaw, gdybyśmy go budowali we wrześniu nawet w październiku byłby zupełnie inne, a dzisiaj część elementów tego zostało się zużyła albo straciła przydatność do do użycia na problem z tą kampanią zmierzającą jest to taki, że on jest oparta o tym czy zakładamy, że nasze będzie opierać na tematach, które mogą być już nieaktualne np. został i jeżeli teraz wracamy znowu do swojego otwarcia tej tej naszej rozmowy, czyli do strategii, które różne partie proponują to ja bym taką podstawową różnice między z 1 strony większą partią opozycyjną, która nadaje ton opozycji, a z drugiej strony obozem rządzącym próbuje się, który próbuje się ratować przed wydawałoby się nieuchronną klęską to ta różnica polega na tym, że opozycja w zasadzie pracuje na bieżące, czyli siedzi nad tym brzemię tak jak sobie to tak to jak o tym mówiłem natomiast PiS oczywiście znam się zarządzać tymi bieżącymi tematami natomiast ja widzę, że szczególnie widać w tym co mówi i jak jak próbuje prowadzić politykę Rosław Kaczyński, że on aktywnie poszukuje, a takich oderwanych trochę od bieżących problemów nowych osiedlach tylko wejdę słowo rozumiem, że chodzi o tak oto, że Kaczyński przeczytał badania prawdopodobnie, z których wynika, że już gejów lesbijki na to żeśmy jakoś tam zaakceptowali nawet konserwatywne środowiska to widać, że akceptacja rośnie no ale jest coś takiego, że można by tych rodziców postraszyć, że ten syn czy córka, na które święta przychodzą tatusiu ja nie jestem chłopcem tylko dziewczynką, tudzież odwrotnie i to uderza chyba z przemysł moich przesłucha takich społecznych no bankową jakiś rodzinnych, że to uderza w jakiś realny lęk taki bardziej konserwatywnych również można konserwatyzm rzeczywiście zjawisko transseksualizmu ona jest stosunkowo nowe i rzeczywiście wywołuje no pewne obawy, jeżeli jeszcze zostawimy te obawy z edukacją prowadzoną edukację seksualną prowadzoną w szkole to razem nam się skleja taki obraz pójdę pójdzie dziecko na tą datą wychowanie seksualne do szkoły to z 1 strony oczywiście dobre, żeby tam usłyszało, ale z drugiej strony, jaką usłyszę, że w zasadzie płeć można zbierać zmieniać dowolnie to może ja bym tak nie chciał, żeby rano było tak, a wieczorem było inaczej się pani o to chodzi tak w tym w tym w tym zjawisko, ale mówimy mówimy tutaj mówimy o rynkach nie nie są racjonalne padnie tak im rozmawiając z naszymi badanej badanymi poświęciliśmy część tego badania na wybiegu percepcji transseksualizm w ogóle to z 1 strony natrafiamy na taką u wydawałoby się zrozumienie nie no tym ludziom tym ludziom to trzeba pomóc, żeby oni mieli minimum prawnych problemów, ale po pierwsze to jest rzecz, która my nas absolutnie nie może dotyczyć nie będzie nas dotyczyć, a po drugie, Pomóżmy im szybko, żeby to już zeszło z radaru tak kluby tak nie było na wierzchu no bo płacą, a z trzeciej strony to jest także my wiedząc, że spotkamy się z pewną poprawnością jeśli chodzi o prezentowane poglądy mieliśmy na ten zastosowaliśmy taki taki taki, czyli de minimis zaczęliśmy z nimi rozmawiać o takich zagadnieniach, które pozwolą im się trochę otworzyć wysłać do projektu z tym wniosek złożony w sporcie no i się okazało, że spod tej poprawności tego, że trzeba pomagać ile i że w ogóle ci ludzie na dobrą sprawę nie są w stanie sobie, aby poradzić w obecnym tak nie tu nie sport tak też portale nowe trzeba, bo oni chcieli rozmawiać o transmisje w sporcie chcieliśmy posłuchać jak oni na to patrzą jak oni mają wszystko poukładane, a do tego jeszcze bardzo bardzo daleko, czyli Jarosław Kaczyński mówiąc w w skrócie pracuje na temat, jakby Madsa tematy, które mogą mu w być być przydatne za 34 miesiące, jakby obmacuje przyszłe tematy opozycja Szczurek to samo robi suwerennością, czyli tutaj próbę właśnie trochę Bruksela trochę Niemcy to wszystko jest próba takiego zwiadu bojem albo jak to woli po to, się z takim określeniem policja wypuszcza szczura tak, żeby zobaczyć co to się tam co tam się wydarzy ja podejrzany petent spora część tego objazdu powiatowego, która była powodem do paki mikrofony beki po stronie opozycyjnej była poświęcona właśnie takim wrzutką i testowaniu opatrzenie tego, jaki jest odbiór, bo to jest najprostsza i chyba taka najmniej najbardziej wiarygodna technika, bo tam sobie testowania jak reaguje opinia publiczna można sobie by coś na sentyment sieci ktoś śmiał a kto się nieśmiała to pała pała słusznym oburzeniem co oczywiście dokładnie słychać wycie znakomicie prawda znamy ten to hasło powiedzonko na czym i toteż kiedy takie tematy są już rzucone gdzieś w tą świadomość publiczną pod zupełnie inaczej się eksploruje w badaniach, więc ja bym widział taką strategię aktywnego poszukiwania tematów, które będą odporne na bieżące zmiany, a które będą silnie polaryzują c, czyli inaczej biorąc Jarosław Kaczyński prawo sprawiedliwość szuka tymi narzędziami, które ma dostępne tego jak można podzielić wyborców tak, żeby większość była po ich znani no tak teraz trochę mi też nie wypowiedziałem, ale trochę dziś jednak otworzyły oczy, bo przekaz moje przekleństwo też tych naszych baniek może ten przekaz w liberalnych mediach w skrócie to są Halszki stary dziad syna gada bzdury nikogo to nie ruszaj nawet tam był ten objazd przerwany w pewnym momencie były sugestie, że to sztab Muza zasugerował już lepiej panie prezesie może zrobi odpoczynek prawda że, żeby odnieść mi opowiadał, a tymczasem to może być jak mówisz puszczenia szczura czekanie ile ta, którą biegnie mediów społecznościowych i jakie zatoczył kręgi lokalnych różnych społecznościach potem zbadanie tego czy tras czy transseksualizm za zarazę nową rozmowę, proszę bardzo, mamy świetny temat na za 3 miesiące dokładnie tak, a jeżeli nie to, które jego elementy lub po prostu wszystko się pięknie pięknie pięknie układa, więc w tej już w tych w takich strategiach podejścia do kampanii wyborczej to jakbym widział takie 2 szkoły Olendzka jedno ludzką chcę 1, którą prezentuje Prawo i Sprawiedliwość rybą, którą wychodzi opozycja jako całość Fuck by przyjmuje jak rozumiem też przy aprobacie czy ku przy zadowoleniu ze strony ze strony mediów tych liberalnych tyle tylko pani, że partie mają trochę inny cel niż media tak, bo media celem mediów jest utrzymanie czy powiększania swojej puli słuchaczy widzów Czytelników odbiorców co za pomocą tych szkół im się bardzo dobrze udaje tyle tylko w przypadku polityki nie zawsze musi działać dokładnie ten sam morzu, bo na naszych swoich tutaj działamy Super dobrze proszę pytanie czy Th paczki dotrą do tej tzw. milczącej większości i w jaki sposób wpłyną na na ich podejście zmobilizują demobilizująco zachęca w lewo zachęcą prawo to są właśnie te niuanse, które moim zdaniem są dość istotne przy przy planowaniu tej kampanii, która pomimo tego byśmy trudno sobie jeszcze wyobrazić będzie jeszcze bardziej intensywna i na jeszcze wyższym poziomie emocjonalnym niż to co obserwowaliśmy dotychczas w Polsce i nie mówię tylko włącznie z ostatnich 8 latach myślę, że będzie jeszcze bardziej ta kampania za parę miesięcy jeszcze bardziej spolaryzowane ostrzejsza jeszcze ostrzejsza biali liczyłem na to, że raczej PiS będzie grał na takie chowanie Macierewicza to zachowanie w ogóle skrajności zobaczyć jesteśmy partią proeuropejską zaczęliśmy te pieniądze dbamy o porządek się boicie, że tu kryzys tutaj wojna no, a my jesteśmy tą partią porządku natomiast awanturnicy co ciągle wrzeszczą, że koniec świata to oni zobaczyć ten Tusk oszalał kółko mówi, że wszystko się wali przecież nic się rywali, bo my was 2 no, chociaż to będzie taka narracja, która wymagała raczej uspokojenia nie wypuszczania szczurów, ale i rozumiem, że niekoniecznie to no to będzie trochę zależało od tego czy tam czyta narrację, w której o, której mówisz będzie wystarczająca do tego, żeby zmobilizować odpowiednią liczbę wyborców z 1 strony, a z drugiej są też, żeby przekonać do głosowania na prawo o sprawie prawo sprawiedliwość no bo dzisiaj z niechęcią zniechęcić do kierowania na prawo sprawiedliwość tak zachowują się wrażenie, że sprawa sprawie zachęca tak tak natomiast to co opozycja chce robić i robi to jest nieustanne trzymanie w swojego elektoratu w gotowości teraz tylko, że tu wrócę do pierwszej części naszej rozmowy, a że wydaje się, że ludzie są po prostu już zmęczeni tym ciągłym trybem alarmowym i wydaje się, że powinien przyjść taki moment, w którym też opozycja zaplanuje zejście z linii frontu tak chociażby na chwilę tak, żeby dać ludziom szansę na podładowanie baterii, bo za chwilę wejdą tak intensywny tryb wyborczy no fajnie bo gdyby oni reagowali jednak nabyć także ze strony zespół z opozycji ze strony ze stron ze strony swoich przedstawicieli czy swoich swoich ulubieńców politycznych, bo jeżeli oni będą dalej wycofani i nie będą chcieli już, a być tak emocjonalnie zaangażowani to nie gospodarczą sprawiał trudności tak będzie trzeba korygować tę strategię, a która stała przyjęta niestety dotyczy stety niestety jest tak, że na skutek rewolucji informacyjnej te ewentualne błędy strategiczne dosyć szybko przynoszą negatywne konsekwencje i szansa potem mama ma jakąś taką korektę tych tych błędów też jest dość ograniczona dobrze i to wszystko się dzieje online on go po prostu wszystko idzie Life no dobrze powiedziałeś o tym, że niektóre elementy dzisiejszej układanki przestaną pasować prawdopodobnie w 2023 roku takie masywne ważne elementy to chciałem zapytać główny element układanki ci, którym moim zdaniem jest inflacja to miał być ten gen cięcia dla po 20% to po prostu już prawda jeszcze straszyć, ale też po prostu no mówię teraz bez przyp to przeprawa opozycji czy wilcze prawo opozycji jakieś prace 20% coś o tym to o tym krzyczy to jest coś co miało absolutnie zmienić stosunek ludzi do PiS-u drożyzna prawda tak jak mówiłem to są te plakaty z serem ile podrożał od czasów Tuska PiS równa się drożyzna jest napisane tym plakacie z waszych badań, bo nie ukrywam, że do nich zaglądałem wynika, że ta inflacja, a cholera znowu strach miał wielkie oczy oni nie wiem, kto lepiej powiedzieć może ty potrafisz rzeczywiście, żeby ustalić jedno w te by inflacja jest dużym problemem Polacy odczuwają dolegliwość inflacji wzrostu cen co nie znaczy, że dzisiaj muszą wprowadzać jakieś ekstra ordery na oszczędności, żeby móc przetrwać, a jako całość, bo oczywiście musimy teraz od razu powiedzieć, że są grupy są ludzie, którzy muszą potwornie tam szczuł boli liczyć ale, toteż można powiedzieć, że zawsze tacy byli na to prawda, aczkolwiek jest np. kwartał kwartał jest, więc tak tak tak, gdy mniej więcej 1111% mamy takich osób, które mówią, że muszą trochę wybierać między je bieżącymi rachunkami płaconymi w całości, a no takim przeżyciem rozumianym jako zakup jedzenia np. tak na cały miesiąc, więc z 1 są oczywiście to jest mało tak, ale z drugiej strony te są konkretne osoby które, które na skutek inflacji taki problem taki problem mają na teraz jest tras tak czy to jest taki wielki GI Center nie, bo to się zmiana prognoz, bo ona badała przecież przepraszam, że przed wizytą badały Sień jak się spotykaliśmy 23 miesiące temu to w tych badaniach wychodziło, że po prostu jak cholera tych 20% więcej boimy, a z tej odsłony listopadowej, którą pokazaliście my teraz waszego waszych cyklicznych badań, które są badaniami sondażowymi i badaniami jakościowymi, czyli spotyka się wybiera się Fokus grupy osób bardzo różnych bardzo różnych miejscach Polski różne statusy różne zamożność różne wykształcenie się z tymi ludźmi rozmawia po prostu to jest ekspercka wiedza jak to jak to robić to z tych z tego ostatniej ostatniej odsłony waszych badań wynika, że inflacja jakoś inaczej już gra to znaczy, że jest nie wie jak to powiedzieć znowu sformalizowana nam się już tak nie boimy czy przemyskiej oraz spowszedniała może nie tak jak wojna, bo jednak to inflację czy to ciekawe, bo to jest czy gospodarze dobili jedności pół czy poda 10 będzie 17 i 9 to niema specjalnej różnicy, ponieważ my też kiedyś o tym rozmawialiśmy to była parę miesięcy temu w ocenie oleju przez piwa, w której był było po sprzedaży 100 proc Słowację tak tak i ludzie, operując przykładami takich konkretnych produktów budują sobie pojęcie na temat tego, a ile drożej jest w ogóle, a nie ma nie takiego mechanizmu ile na koniec miesiąca zostaje ważniejsze jest to o ile zdrożał chleb, o ile zdrożał ten przykładowy olej masło albo u niektórych np. materiały materiały budowlane lekko mili ostatnio na tapecie remont natomiast mimo tych wzrostów takich czasem szalonego czy właśnie osób pracę 100% procentowy sytuacja na, bo to jest ciekawe sytuacja taka percepcja własnej sytuacji finansowej wcale nie jest wcale nie jest zła, bo dzisiaj 40% Polaków mówi, że ocenia dobrze, bo bardzo proszę o sytuację finansową średnio znośnie 43 to znaczy, że jakoś tam okej albo dobrze to jest 80 to odskoczył gospodarzom owych no, więc właśnie dlatego do tego zmierza nieraz bez tez tak sprzeczne tak dziwne wiesz jak to rozwikłać jak myśleliśmy coś z, bo już to sobie na takim na takich osi czasu na mamy zbliżający się wakacje jednak najgorzej wakacje będą najgorsze są wakacje okazały się wakacje wcale nie były najgorsze, jakie mogliśmy sobie wyobrazić ba były nawet okej i co mamy i w sierpniu obserwujemy wzrost tych tych tych nastrojów, że w zasadzie to nasze gospodarstwo domowe finansowo nie jest oczywiście jak tylko wyjdziemy wystawimy za okno tam już jest tylko zgliszcza są dookoła taktyką u nas jest jeszcze w miarę w miarę dobrze, a przychodzi i wrzesień nowy rok szkolny przechodzi brak obietnicę braku węgla zagrożenie związane w ogóle takim kryzysem energetycznym IT nastroje znowu nurkom nurkują tak jest chodzimy w październiku to ta zniżka się utrzymuje potem druga połowa listopada i grudzień i nagle on się zaczynają zaczynają się podnosić, dlaczego tak się, dlaczego tak się dzieje na nie zmaterializowały się te lęki, które już liczyliśmy w ocenę naszego gospodarstwa domowego na, a po drugie, jestem bardzo ciekaw np. co po prostu propos tych świętach ludzie sądzą, bo te święta mają miały w 2 i obrazy z 1 strony miały to być najgorsze święta to jest wakacje, które które, w których doświadczyliśmy ostatnio, a z drugiej strony dopytywani o to, czego w tych na tym stole wigilijnym pod choinką nie będzie ludzie opisywali w zasadzie będzie to samo tak co co było no może tam będzie trochę racjonalni to jedzenie przygotowane, żeby nie nie wyrzucać i toby sugerowało, że ta ocena stron wchodzimy w ten nowy rok będzie całkiem niezła prezes pytanie czy da się Polaków czymś jeszcze mocniej nastraszyć na pewno takim elementem byłaby to oficjalna statystyka, która świeci o inflację wartość inflacji, która podskoczyła czyli, jeżeli teraz w styczniu usłyszymy, że no jednak jest 20 latek z Januszem to jest czynnik takie, które wpłyną może wpłynąć na nastroje czy wpłynie na długo no pewnie nie dochodów, chyba że okazałoby się, że zaczną się jeszcze mocniej rozchodzić nożyce z 1 strony wzrostu płac, który nie nadąża za za inflacją i efektem tego byłyby byłoby banków w kasie, czyli i do dość takiej sytuacji, w której się na budżet domowy nie spina tyle tylko, że Polacy wciąż oczywiście nie wszyscy tak, bo wiemy, że jest 11 par 15% kupuje się już nie spina jak wielu osobom w pierwszych miesiącach tego nowego roku ten budżet nie będzie się dalej dalej dalej spinał, czyli ile osób zostanie faktycznie dotkniętych inflacją, bo jeżeli weźmiemy pod uwagę to ten wskaźnik, którym mówiłem przed chwilą, czyli ocenę finansowej kondycji gospodarstwa domowego to ci, którzy mówią, że jest rośnie albo dobrze bardzo dobrze to są zdecydowanie ci, którzy dzisiaj to się spina co więcej to 183% zawiera także tych Polaków, którzy w żaden sposób nie sympatyzują z PiS chociażby z tego powodu mogę powiedzieć, że jest najgorsza na świecie no właśnie to jest ten kanał, którym ja cały czas mówi próbuje jakoś tak wybadać ciebie co o tym sądzisz, bo wyobrażam sobie też taki scenariusz, że w styczniu mamy ten od 20% wrzawa wybucha po prostu nieprawdopodobna to już teraz będzie na pewno koniec świata 20% ser to już w ogóle za pod koniec roku będzie kosztował 1000zł na te wszystkie takie przesadne reakcje, żeby tylko komentarz światu, ale też polityków opozycji, po czym i to też wiemy z prognoz unijnych różnych innych następuje spadek inflacji pytanie jak szybki w połowie roku ona spada obecnie do 10% i PiS mówi patrzcie to co mówił na początku PiS mówi w kryzysie reali na razie budowane hojnie daliśmy radę jest ciężko, ale dajemy radę, a tamci zobaczycie szaleją sypią piach tryby no to wiadomo, że sypią brak jak rywale za staram się na ile zmęczone społeczeństwo tymi wieloma kryzysami nie będzie skłonne PiS-owi uwierzyć w ten wieś to na rację spokojnie dajcie nam jeszcze 1 kadencję, bo tutaj trzeba spokoju kontynuacji prawda jednak daliśmy radę z węgla też daliśmy oczywiście nie jesteśmy idealni tam jest bałagan jak to w Polsce, ale generalnie dajemy radę teraz pytanie czy wszystkie wskaźniki, zakładając jeszcze, że też kryzys, który jest wieszczono jako po prostu jakiś nieprawdopodobny finanse publiczne rozwalą itd. będzie w miarę łagodna wiadomo też unijnych statystyk, że w Polsce będzie w miarę łagodne dużo dużo lepsze są te prognozy PKB niż nie wiem dla Francji Włoch i chyba nad Niemiec, o ile pamiętam Niemcy 0+0407 na plusie no to, jeżeli się wszystko razem nałoży to z tego po roku, od którego wyszliśmy może się zrobić takie, bo takie mruczenie kotka prawda, że w sumie to nie jest także burza przejdzie burza przejdzie bokiem tak może tak być tylko ja nie jestem przekonany, że to jest wystarczające do tego, żeby dać PiS trzecią szansę zwyczajnie strony tak, bo mimo wszystko to, że swoje no je jakoś daliśmy radę nie jest specjalnie mobilizujące co więcej nawet niespecjalnie mobilizujące jest stwierdzenie złocie jak oni przyjdą oni będą musieli to wszystko wiecie rozgryźć no nie poradzą sobie z tym tak sobie poradziliśmy my wam daliśmy to są wszystko komunikaty wspierające jednak potrzebę jest bardzo wyrazista i ostra oś podziału 3, który idź koniecznie pić bić, bo jak nie pójdziesz no to dopiero się wtedy wyda oto jest druga część komunikatu pisowskiego idź, bo tamci to targowica ruskie noc prawda no i to wszystko co tam do tylko to też nie rezonuje tak tak mocny sposób jeśli weźmie pod uwagę badania ilościowe to Polacy nie postrzegają i to w działa zarówno w stronę PiS w stronę opozycji z naszych sił tutaj politycznych jako wyjątkowo jakieś prorosyjskie albo sprzyjające Rosji i to to nie jest tak np. oczywiście elektorat PiS-u mówiła to Platforma to to targowica i wielu zdrajcy o elektorat opozycyjny to samo myśli opisze generalnie nie ma takiego przeświadczenia, że nasze siły polityczne przekładają się tą pałką oskarżeń rzucają oskarżeniami o współpracę sprzyjanie strony stronie rosyjskiej, że wśród wyborców to jakikolwiek sposób rezonuje raczej to jest taki komunikat, który trochę, bo taki rytuał wyborcy wiedzą zresztą mała firma naruszyła świętą rację tutaj to jest konto, bo to jest kompletne rytuał ja tak uważam, więc jestem, jakby całym sercem z tymi którzy, którzy tak uważają no dobrze, czyli ty uważasz, że mimo tej tych różnych niebezpieczeństw które, które ja rysowałem, które wspólnie rysowaliśmy, żeby PiS odbił i solidnie wygrał wybory to jest wszystko za mało musiałoby być jeszcze coś to zapytam wprost czy to jeszcze coś twoim zdaniem to mogą być trans plus tego typu rzecz czy moja hipoteza jest taka, że PiS jeszcze nie znalazł tej osi podziału i że jest etapie poszukiwania, że te elementy, które dotychczas były testowane nie dały pożądanego rezultatu, bo z 1 strony oczywiście jakiś tam historyczne żal do Niemców mamy na, ale to nie nie rozpaliło emocje wystarczającą trochę się boimy tych tras transseksualistów, bo nie bardzo ich rozumiemy nie bardzo jesteśmy w stanie sobie to jeszcze jakoś poukładać, ale czy to jest wystarczający komunikat do tego, żeby zbudować na tym duży przekaz kampanijny no raczej nie to jest element jest cegiełka, którą PiS mógłby mógłby wykorzystać, więc tego dużego takiej dużej klamry, którą można było spiąć emocje kampanijne na razie nie widzę suwerenność na pewno też nie w takim taką taką klamrą, a przynajmniej nie tak prosto by się mogło wydawać, bo o, bo otrzymywali gaf teraz pod koniec roku z jest z naszymi badanymi osób czynności i co ciekawe pomimo takiej bardzo silnej komunikacji, którą PiS uprawia i to jego wyborcy uważają, że w zasadzie współczesnym świecie taka suwerenność rozumiana prawie tak jak taka utarg atak jest niemożliwa, że jesteśmy sieć zależności od zawsze będą istnieć i trzeba się z tym po prostu, czyli o polskim się to zdarza się też traktuje jako rytuał czy podobają się tam pokrzykiwania tego, ale to nie jest coś co ich tak grzeje, żeby pomaszerowali, bo dokładnie pominę to też wiele razy wykładał też już to umiem dzięki tobie, że gra idzie o zmobilizowanie swoich macie iść nie tylko mówić, że głosujecie na Platformę napisał potem ładna pogoda to co październik to wiedz, że nie będzie ładna pogoda, ale no właśnie brzydka pogoda to nie pójdę prawda, bo się nie chce nie macie jeszcze 1 element, a komunikat do drugiej strony jest taki, a zostańcie w domach, czyli grać na 2 fortepianach swoich mobilizuje tamtych z kolei zniechęca aż nie angażuje się to wszystko jest brudne nie są zostańcie tak dalej drożeją to się, że to nie zmieniło tak to cały czas cały czas się bywa zresztą tutaj PiS chyba ma znalezione tam środek znaleziono już dawno sind identyfikowane ego tego od człowieka, który im w jaki sposób pozwala zrzucić wątpliwości w jakiś przynajmniej części wyboru wyborców na opozycyjnych, a tę tą osobą jest Donald Tusk ma silny elektorat negatywny rozumiem dokładnie dokładnie tak i mimo tego, że ja przez lata pobiera lub rozkłada bardzo wiele pracy to, żeby spróbować tę sytuację odwrócić po pewne elementy wizerunku są tak mocno ugruntowane, że nie nie ma takiej pracy, którą on włożył, która dałaby mu tutaj sukces, czyli w skrócie to jest ten ten o takie poczucie, że nie podobają się rządy PiS-u, ale ten Tusk też główna postać opozycji to tam może by poszedł, ale nie pójdę, bo trochę się nie podoba tak czy, że dla jakiejś części być może na nieduże, ale przez chodzi o te punkty procentowe opozycyjnych wyborców to jest taki zniechęca tak nie to oni zaś napis głosować, bo może po prostu nie pójdą dokładnie tak i i to wydaje się być ten element strategii i obozu rządzącego, który jest, który jest dobrze ja, który przez definiują pokazywanie Tuska codziennie wiadomościach jest były z tego punktu widzenia skuteczne nie tylko w wiadomościach, bo jeżeli Donald Tusk w takim przekazie ogólną medialnych jeśli tak możemy powiedzieć tak czy to będą media rządowe czy to będą media liberalne jest to jednak morską główną postacią, a taką postacią jest tu też oczywiste tak, dlaczego tak się dzieje to o wy w zasadzie tą robotę zapis też ktoś wykonuje pokazu, czyli lepiej, żeby mając dla mnie, żeby na tej scenie nie było także stoi wielki Tusk po nim malutkie tam ma Zandberga i do Biedroń nie Hołownię nie tylko, żeby było kilku rów kilka równie jak równoprawnych postaci które, żeby było, że jest drużyna i że nie ma tego efektu że, że ja, głosując na pozycji de facto głosuje NATO tego największego Tuska tak oto by, choć różnica między drużyną czempionem biologii rynkami w tym przypadku jest dosyć kluczowych dia rozumiem, że też jest to kwestia tego, że osobowościowo na to tak przyjmuje taką rolę liderką zawsze funkcjonował w ten sposób i co się dzieje to naturalnie natomiast na użytek kamer tak powiem no to powinno być gdzieś gdzieś schowana gdzieś, gdzie zamiecione, a tak, żeby ten jego wizerunek, jaki problem w sposób chować zrównoważyć jeśli chodzi o jeśli chodzi o to jak będzie postrzegana opozycja to naprawdę nie miało znaczenia etyki będzie tak, bo on jako lider partii głównej partii opozycyjnej zawsze będziemy ten taki dosyć ważniejsze większa tytuł do tego, żeby narzucać jakiś ton opozycji natomiast kwestia niuansów pewnych rozumiem pewnego przyczyna tak tak fakt Acta Acta Acta te mniejsze mniejsze ugrupowania raczej będą też dopowiadać niż tworzyć zupełnie nową narrację w dobrze Marcinie na koniec ostatnie pytanie, którego nie lubisz i dla twoimi też go nie lubił, ale zadam, kto na swoją intuicję wygra wybory w październiku 2023 roku intuicję dzisiaj swoją niemoc, jeżeli mówimy o tym co jesteśmy w stanie opowiedzieć na podstawie dzisiejszej naszej wiedzy to okej to możemy spokojnie zrobić natomiast trzeba pamiętać, że Nosek 2 lata nauczył nas narody wiele pokory i to ile może się wydarzyć jeszcze w tym w ciągu tych najbliższych miesięcy takich mieć takich zdarzeń, które mogą, które mogą zajść, które wywrócą nam rzeczywistość była stronę możemy liczyć że, że takie, że takie, że takie rzeczy będą miały miejsce natomiast wracając do swojego pytania, żeby nie może uciekam biorąc pod uwagę stan gry na teraz PiS te wybory wygrywa, bo jest pierwszy jest najsilniejszym ugrupowaniem, niemniej jednak nie dysponuje samodzielnie większością, która pozwala mu sformować rząd, który w, które otrzymuje, które otrzymuje wotum zaufania w sejmie może próbować robić to z koalicjantem tylko jak tak dokładnie rozejrzymy potem na naszej po naszej scenie politycznej niespecjalnie widać kandydatów takiego na takiego koalicja w związku, z czym najprawdopodobniej biorąc pod uwagę też nowe uwarunkowania konstytucyjne nawet jeśli taka misja byłaby przedstawicielom PiS-u powierzona przez prezydenta to raczej zakończy się fiaskiem i wtedy parlament poważnie pewnie któregoś z liderów opozycyjnej innym Donalda Tuska albo kogoś innego do tego, żeby on próbował sformować taką większość parlamentarną podejrzewam, że ten wysiłek zostanie wręczona tymczasem bardzo dziękuję dzisiaj gościem audycji świat się chwilę był Marcin duma socjolog szef fundacji IBRiS, która bada nastroje Polaków no i w ramach takiego projektu Światowid robi to regularnie co kwartał o Marcinie bardzo ci dziękuję dziękuję bardzo, a program świat się chwieje przygotowali Anna Piekutowska i Grzegorz Sroczyński wszystkiego dobrego do usłyszenia następną niedzielę
Zwiń «
PODCASTY AUDYCJI: ŚWIAT SIĘ CHWIEJE
-
50:08 W studio: Krzysztof Wojczal
-
49:44 W studio: Dominika Wielowieyska , Jacek Dehnel
-
52:08 W studio: Łukasz Drozda
-
50:20 W studio: Izabela Leszczyna
-
53:19 W studio: prof. Marek Góra
REKLAMA
POPULARNE
-
28.05.2017 09:00 Świat się chwieje53:03 W studio: prof. Elżbieta Mączyńska
-
-
04.03.2018 09:00 Świat się chwieje46:02
-
17.12.2017 09:00 Świat się chwieje51:59 W studio: Artur Nowak-Gocławski
-
15.11.2020 09:00 Świat się chwieje51:42 W studio: prof. Adam Leszczyński
-
29.05.2022 09:00 Świat się chwieje50:40 W studio: Andrzej Andrysiak
-
12.11.2017 09:00 Świat się chwieje53:38 W studio: Adrian Zandberg
-
28.08.2022 09:00 Świat się chwieje49:44 W studio: Józef Lang
-
11.10.2020 09:00 Świat się chwieje50:16 W studio: Jan Mencwel
-
04.10.2020 09:00 Świat się chwieje47:27 W studio: Mateusz Szczurek
-
-
14.11.2021 09:00 Świat się chwieje53:02 W studio: Maciej Samcik
-
-
23.01.2022 09:00 Świat się chwieje51:32 W studio: prof. Antoni Dudek , Rafał Woś
-
27.03.2022 09:00 Świat się chwieje53:02 W studio: Maria Libura
-
15.03.2020 09:00 Świat się chwieje53:47 W studio: dr Jacek Bartosiak
-
-
06.03.2022 09:00 Świat się chwieje36:47 W studio: Adrian Zandberg
-
-
22.11.2020 09:00 Świat się chwieje50:52 W studio: Kaja Puto , Piotr Pytlakowski
-
16.05.2021 09:00 Świat się chwieje52:37 W studio: Bartłomiej Sienkiewicz
-
02.01.2022 09:00 Świat się chwieje45:50 W studio: prof. Szymon Malinowski
-
20.03.2022 09:00 Świat się chwieje50:14 W studio: prof. Michał Lubina
-
21.02.2021 09:00 Świat się chwieje48:27 W studio: dr Jacek Bartosiak
-
07.11.2021 09:00 Świat się chwieje49:35 W studio: prof. Marcin Matczak
-
-
27.05.2018 09:00 Świat się chwieje50:44 W studio: dr Janina Petelczyc
-
12.09.2021 09:00 Świat się chwieje45:45 W studio: prof. Andrew Alexander Michta
-
-
20.11.2022 09:00 Świat się chwieje46:01 W studio: Radosław Sikorski
REKLAMA
DOSTĘP PREMIUM
Wszystkie audycje, kiedy chcesz! Teraz TOK FM Premium 30% taniej: podcastowe produkcje oryginalne, Radio TOK FM bez reklam i podcasty z audycji. Nie zwlekaj, słuchaj wygodniej!
KUP TERAZSERWIS INFORMACYJNY
REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA
-
TOK FM
-
Polecamy
-
Popularne
-
GOŚCIE TOK FM
-
Gazeta.pl
-
WYBORCZA.PL