Który rok witamy?

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

świąteczny poranek w radiu TOK SA Maciej Zakrocki dzień dobry to jest noworoczny poranek Radia TOK FM mamy 1stycznia 2023 roku po hucznej zabawie sylwestrowej witają państwa także Michał Tomasik wydawca Krzysztof Lesiewicz realizator słońca jeszcze z nami nie ma, ale z pewnością się pojawi nawet jeśli za muzyką o siódmej 46 i zostanie do piętnastej 32 dzień jest już dłuższy od najkrótszego o 6 minut co jest jednak czymś pozytywnym w czasach, w których optymizm jest w Rozwiń » cenie najpopularniejszy dzisiaj solenizantom Mieczysław, ale poza nim imieniny obchodzą też Józef Maria Walenty Wincenty Piotr Wilhelm do życzeń noworocznych cały zespół dołącza też imieninowe wydawać by się mogło, że po noworocznych balach ludzkość nie była skłonna do specjalnego wysiłku, a tymczasem, gdy patrzymy na kalendarium to jednak 1stycznia wydarzyło się dużo ciekawych rzeczy w dokładnie 200 lat temu np. otwarto pierwszą w Poznaniu publiczną lecznicy dzisiaj szpital Przemienienia Pańskiego 1800 czterdziestym ósmy roku w sali wielkiej wileńskiego ratusza odbyła się premiera 2 aktorek wersji opery Halka z muzyką Stanisława Moniuszki do libretta Włodzimierza Wolskiego 10 lat później w teatrze wielkim w Warszawie odbyła się premiera nowej cztero aktowi wersji opery Halka w 1800 sześćdziesiątym roku w królestwie polskim wszedł do obiegu pierwszy Polski znaczek Pocztowy to nieoczekiwanie jak na straszną epokę stalinowską, bo 1stycznia 1950 roku założono uczelnie medyczne w Łodzi Lublinie Poznaniu Warszawie Wrocławiu tego samego dnia roku założono wytwórnię filmów oświatowych w Łodzi wytwórnię filmów dokumentalnych fabularnych w Warszawie centralę rozpowszechniania filmów w 50 lat temu wprowadzono system kodów pocztowych, które dzisiaj mamy przypisane do naszych adresów 1stycznia 81008. roku zakończono zagłuszać radio wolna Europa co było jednym z tych symptomów łagodzenia albo może i dowodów słabe słabości komunistycznej władzy po dziewięćdziesiątym piątym roku przestaliśmy być milionerami no pewnie paru i tak jeszcze zostało, a od tego dnia mieliśmy denominację, czyli 10 000zł stało się złotówką ten temat znajdzie rozwinięcie dalszej części poranka zobaczmy jeszcze co ważnego wydarzyło się 1stycznia na świecie wiele dowodów wskazuje na to, że tego dnia w 1000 pierwszym roku Stefan pierwszy Święty został koronowany na pierwszego króla Węgier miało to miejsce w bliskim memu sercu jeszcze z Szekesfehervar w 1500 osiemdziesiątym drugim roku w kilku państwach Europy wprowadzono kalendarz gregoriański do tej sprawy wrócę już za chwilę w 1700 osiemdziesiątym ósmy roku ukazało się pierwsze wydanie brytyjskiego Dziennika The Times w 1800 dziewięćdziesiątym pierwszym roku wprowadzono w Niemczech pierwsze na świecie emerytury no może jeszcze jedno ważne wydarzenie dwudziestego wieku, które ma konsekwencje do dzisiaj od 1stycznia 1959 roku kubańscy rewolucjoniści pod wodzą Fidela Castro obalili dyktatora Pakistanu tak zaczęła się w zasadzie trwa do dzisiaj komunistyczna historia Kubę, a teraz wracamy już do naszej daty przez cały dzień wczoraj oglądaliśmy obrazki z kolejnych stref czasowych na świecie, w których po kolei witano nowy 2023 rok może warto chwilę porozmawiać o tym czy to na pewno ten rok kompletny poranek Radia TOK FM no jesteś z nami pan dr Sebastian Adamkiewicz historyk publicysta kustosz muzeum tradycji niepodległościowych w Łodzi dzień dobry dzień dobry witam państwa bardzo serdecznie by no, czyli co my mamy rok 2023 jesteśmy w ramach kalendarza gregoriańskiego ciągle tak tak my funkcjonujemy w ramach rachuby tzw. kalendarza gregoriańskiego to jest kalendarz, który w zasadzie do obecnie jest powszechnie stosowane na świecie jest uniwersalnym kalendarzem na, ale to nie oznacza, że jest jedynym no właśnie, a co ten Julia iński trzeba było porzucić, bo co się nie zgadzało w rym przede wszystkim my, o ile my bardzo lubimy precyzyjne liczby to natura precyzyjna nie jest i nasz rok trwa 300 nie trwa 365 dni tak jak to jest w kalendarzu, ale trwa troszeczkę dłużej tak dokładnej liczby nie będę podawał, bo to są liczne liczby po przecinku każdym razie faktycznie ten rok słoneczny trwa nieco dłużej i po prostu co pewien czas pory roku przesuwały się względem kalendarza jak założeniem kalendarza początku w ogóle kalendarzy na świecie miało być to, że kalendarz mijał służyć po pierwsze, ustawianie różnych celebracji świątecznych, a te celebracja świątecznego częściej łączyły się z pewnymi zdarzeniami o charakterze rolniczym one miały też porządkować pewien tryb pracy no tylko, że jeżeli i kalendarz nie zgadzał się z kalendarzem wegetacji roślin z kalendarzem przyrody, bo rok się przesuwał tak jak mówimy potocznie to taki kalendarz stawał się bezużyteczne dlatego wprowadzano przy kolejnej korekty kalendarzy, żeby kalendarz wegetacji roślin jak najbardziej pokrywał się z tym kalendarzem stworzonym przez człowieka w my przywykliśmy nie tylko jak już pan powiedział tego gregoriańskiego wcześniej mieliśmy właśnie Julia iński, ale one wszystkie nawiązywały do daty narodzin Chrystusa no jak to jest np. w judaizmie który, który nie widzi w narodzinach jest zostać przełomowego w czy tak kalendarze juliański i gregoriański rachubie lat faktycznie nawiązują do narodzin Chrystusa natomiast sama technologia nie ma nic z chrześcijaństwem wspólnego, dlatego że kalendarz juliański powstawały wczasach jak sama nazwa wskazuje Juliusza Cezara, więc jeszcze w czasach przed Chrystusem on wtedy był opracowywany zresztą przez naukowców egipskich, którzy mają bardzo duży wpływ na to jak nasz kalendarz funkcjonuje cała ta technologia kalendarza juliańskiego, a kalendarz kalendarz gregoriański w zasadzie jedynie poprawiono formę kalendarza juliańskiego, ale sama technologia jest dokładnie taka sama natomiast Rachuba lat to jest faktycznie od momentu Narodzenia Chrystusa co zresztą wiąże się z taką tradycję liczenia rachuby lat albo narodzin kogoś ważnego np. liczono lata od narodzin monarchy jakiegoś albo jego panowania albo tak jak robiono przez wieki również w świecie chrześcijańskim od założenia miasta, czyli od założenia Rzymu absurd kont IKE no ale faktycznie nie wszystkie kultury dzisiaj istniejące i chwalące się własnymi kalendarzami liczą w UB lat od momentu narodzin Chrystusa, chociaż tak jak mówię parach apelacją dość uniwersalne dzisiaj i one są stosowane nasz świat zdominował też te wszystkie kultury mniejsze np. kalendarz żydowski oparty jest Rachuba lat od początku świata od początku świata to mądrzy rabini żydowscy wyliczyli, kiedy ten początek świata mogą nastąpić i wg nich od jesieni tego roku, bo zawsze jesienią na początku jesieni Żydzi obchodzą swój początek roku mamy rok 5700 osiemdziesiąty trzeci, a nie tyle lat rzekomo mamy od tego początku świata zawsze pod koniec września jest takie wielkie święto Rosz ha-Szana to jest początek roku żydowskiego, ale dalej rozumiem w tym kalendarzu rok składa się 12 miesięcy, a składa się składa się 12 miesięcy to jest trochę bardziej prymitywne kalendarz księży sobą słoneczne, ale dominującą tutaj rolą jednak kalendarza księżycowego miesiąca są trochę krótsze co jakiś czas też daje się taki dodatkowy miesiąc właśnie związane z po 100100 raz lub mogą rachuby dni w kalendarzu co jakiś czas trzeba dodać taki dodatkowy miesiąc to w ogóle jest dość specyficzne dla tych kalendarzy, które przede wszystkim opierają się na Księżycu tak kalendarze powstawały co było istotne to właśnie obserwacja najpierw Księżyca, a później słońca czasami innego obiektu niebieskiego tak jak chociażby dla Egipcjan była tak gwiazda, która schodziła ponad ponad niebo na Wschodzie i oznaczała wylew Nilu tak nazywano ją SOD PiS i ona miała wyznaczać ten początek początek roku początek wegetacji roślin różne obiekty niebieskie astronomowie obserwowali w ten sposób starali się układać kalendarzy te 2 najważniejsze to jest oczywiście Księżyc, który wyznacza rytm miesięcznych 29 dni cyklu Księżyca to jest jakby podstawa ma mniej słońca ewentualne inne obiekty niebieskie i na tym również opierali swój kalendarz Żydzi no tak oni mają rok 5700 osiemdziesiąty trzeci jak z kalendarzem chińskim może jeszcze o nim w ostatnich 3 minutach zdąży pan nam powiedzieć, bo tam chyba rok jest oczywiście 2023 ale, ale nie jeszcze się właśnie zaczął, bo chyba on będzie dopiero 22stycznia tak tak osie zaczyna tzw. święto wiosny się zawsze zaczyna pod koniec stycznia na początku na początku lutego w kalendarzu chińskim mamy do czynienia z trochę innym zwyczajem Otóż tutaj nie ma wyznaczonej rachuby lat od jakiegoś ważnego momentu, bo my faktycznie wyznaczamy od momentu narodzin Chrystusa, chociaż pamiętajmy, że historycy wyliczyli, że Chrystus urodził się prawdopodobnie 7 lat wcześniej niż od momentu Narodzenia Chrystusa to jest ciekawa ciekawa rzecz natomiast horoskopie chińskim kolejne lata są dedykowane pewnym my najczęściej zwierzęta albo pewnym żywiołową one są one są dedykowane mamy takie całe cykle lat i dlatego co kilka lat rok poświęcony konkretnemu zwierzęciu się powtarza ten rok, który nadchodzi rozkopy w kalendarzu chińskim to jest rok królika to jest rok królika jego żywiołem jest woda no czasami zdarza się np. warto sprawdzić, w którym roku każdy z nas się urodził i sprawdzić w jakim roku chińskim się urodziliśmy podobno to nawiązanie do tego, jaki to jest żywioł, jaki to jest, jakie to jest zwierze ma powodować, że mamy podobne charaktery mamy jakieś bardzo konkretne cechy wszyscy ludzie, którzy się w danym roku radzą podobno czymś charakteryzują no warto zawsze sobie to sprawdzić, które lata, które lata, których my się urodziliśmy, jakiego miały patrona takiego szczególnego to jest rzeczywiście ciekawe, bo można było oglądać fajerwerki z powitania nowego roku w miastach chińskich, a sami mają nowy rok dopiero za 22 dni mamy jeszcze kalendarz irański muzułmańskiej, ale to już niestety musimy sobie zostawić na kortach w spotkanie bardzo dziękuję za wszystkie wyjaśnienia był z nami pan dr Sebastian Adamkiewicz historyk publicysta kustosz muzeum tradycji niepodległościowych w Łodzi dziękuję bardzo, za rozmowę Zwiń «

Który rok witamy?

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: WEEKENDOWY PORANEK - MACIEJ ZAKROCKI

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 06:00

Najnowsze Podcasty

Przed czym Mrożek przez całe życie uciekał?

Co łączy biebrzańskie i łotewskie bagna?

Czy edukacja międzykulturowa to przyszłość Europy? Doświadczenia i wnioski

Co czeka gospodarkę po wyborach? Debata osób kandydujących do parlamentu

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL