REKLAMA

Krótka historia nocy sylwestrowej

Magazyn Radia TOK FM
Data emisji:
2023-01-01 11:00
Audycja:
Magazyn Radia TOK FM
Prowadzący:
Przemysław Iwańczyk
W studio:
Małgorzata Bulaszewska
Czas trwania:
22:41 min.
Udostępnij:

Rozmówczynią Przemysława Iwańczyka była dr Małgorzata Bulaszewska - kulturoznawczyni z Uniwersytetu SWPS

Edward Miszczak wspomina Mariusza Waltera Relacja Olgi Popovych z Kijowa

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
magazyn TOK SA zaprasza Przemysław Iwańczyk kłaniam się państwo 1stycznia niosę świąteczno noworocznym wydaniu naszego niedzielnego magazynu, którego wydawcą jest Tomasz Kopka realizatorami są Krzysztof Oleszkiewicz od południa Maciej Gorczyński co dziś państwu proponujemy będziemy zastanawiać, skąd w ogóle wziął się zwyczaj świętowania nowego roku będziemy także mówić o dietach, jakie próbujemy narzucić sobie wraz z 1stycznia w cyklu jak z dzieckiem zastanowimy Rozwiń » się, jaki jest, jaki powinien być stopień świadomości rodziców dzieci przed tym jak zasiądą na nasze pociechy przed internetem dziś także powiemy o zdrowiu psychicznym Polaków wspominać będziemy Emiliana Kamińskiego dotkniemy także tematów aktualnością zaczyna pierwszą moją rozmówczynię w niedzielnym magazynie Radia TOK FM jest dr Małgorzata Olszewska kulturoznawczyni z uniwersytetu SWPS dzień dobry pani doktor kłaniam się będzie zapewne wysokość pani doktor to wpierw zapytam w jaki sposób i w ogóle świętowała pani nadejście nowego roku, a ja raczej świętuje w domu na czym jeszcze tak można powiedzieć, że świętujemy świętuje na pewno, bo nie idę do pracy, bo większość z nas też nie idzie tego dnia do pracy z tym, że ja nie chodzę na bale co jest związane z pracą mojego męża, ale może nie będę o tym opowiadała natomiast oczywiście mamy i potrawy inne mamy szampana i czasami zdarza, że jacyś znajomi do nas przyjdą w tym roku sami byliśmy, ale to rozumiem, że kwestia nie podejścia takiego generalnego ideologicznego pani do do sprawy zmiany daty tylko akurat czynniki obiektywnej to w jaki sposób to reguluje państwo życiem, bo do, czego zmierza nasza rozmowa ma opierać się nad tym w jaki sposób obchodzone jest ta noc sylwestrowa, jaka jest jej wcale nie krótka historia się okazuje to prawda historia znamienna jest krótka, a moje obchody są związane ściśle z zajęciami zawodowymi mojego męża i dobrze, a teraz przechodząca pani w ogóle przywiązuje się do tego, że data, która się powtarza no ma jakiś sens, że ten grudzień zmieniany na styczeń to powinien być przełomem w życiu każdego z nas no chyba nie jest nie możemy powiedzieć powiedzieć, że powinien być, bo generalnie możemy wskazać, że ten styczeń nie jest tak naprawdę przełomem każdego w życiu każdego z nas, choć może być jeszcze jakaś taka data graniczna idziemy zatrzymujemy się w takim pędzie codzienności i na chwilkę zerkamy wstecz i sprawdzamy co nam się do tej pory udało co się wydarzyło w naszym życiu, ale też próbujemy prognozować co się może wydarzyć nowego coś co się coś mogłoby zdarzyć, jaki będzie kolejny rok Naim my obchodzimy ten moment ten moment graniczny 31grudnia natomiast nie zawsze tak było, a i ta data przełomowa data taka progu owo mogłabym powiedzieć miała miejsce w historii czasów pogańskich w różnych momentach zwykle związana była momentem przesilenia wiosennego albo po prostu z tego momentu, kiedy się życie odradzało, bo np. w Egipcie to niebyła wiosna tylko jesień, bo we wrześniu od koniec września wylewał unijnych i to wylewanie dni lub było taką oznaką odradzania się rzeczywistości odradzania się świata w kontekście także ludzkości MII z kolei w swym Celtowie obchodzili ten taki moment graniczny, a pod koniec lata, bo tam zbierali plony, ale ten koniec lata wiązał im się nie tylko z czymś nowym czymś, czego oczekiwali, ale właśnie, podsumowując to co się do tej pory wydarzyło wspominali swoich bliskich zmarłych, którzy wierzono nam był jakimś sensie obecni duchem na ziemi w tym czasie, więc data nie zawsze była 31grudnia została ustalona czy na ten moment 31grudnia dopiero przez Juliusza Cezara od pochodów można powiedzieć gospodarczych i potop łatwiej było się światu ze sobą komunikować ustalono 1 Julia iński kalendarz i właśnie ten koniec roku wyznaczono na 31grudnia, a nowy początek nowy rok na 1stycznia kolejnego roku jeśli chodzi o kwestie związane z chrześcijaństwem to tutaj byśmy wiązali obchody nowego roku trochę winnej formie nie taki radosny jak teraz obchodzimy bardziej poważnej z pierwszym papieżem o imieniu Sylwester był Sylwester pierwszy, który właśnie zmarł 31grudnia 3003005. roku był uznawany za dobrego papieża w związku z tym coś na kształt kultu wokół jego osoby się zawiązało z tym, że jak mówię nie były obchody radosne i dopiero potrzebne było Milenium, czyli wchodzenie w nową w nowym wieku nową erę, żebyśmy zaczęli świętować trochę radośniej wesele sale dokładnie tak jak teraz robimy, czyli proszę wyobrazić, że jesteśmy w 900 dziewięćdziesiątym dziewiątym roku zbliża się koniec roku i wszyscy wieszczą apokalipsę rzesze nie obudzimy następnego dnia, że świata nie będzie, że jakiś pod otwór w oporze Real, bo jakaś inna katastrofa się wydarzy, a ludzie zamykali w domach raczej starali się z rodziną ten czas ostatni na ostatnie chwile spędzić rodzinnie, po czym nastał poranek nastał poranek się okazało, że jednak ten nowy dzień nastał, że ludzie nie marny, że świadczenie skończył w związku z tym z tej radości ludzie zaczęli wychodzić na ulice Emine grać w trąbki piszczałki i uderzyć w tle kotki tańczyć śpiewać o wielkie kolorowe korowody ludzi wyległy na te ulice najpierw zdarzyło, że właśnie w tym okresie papieżem był kolejny Sylwester tym razem Sylwester drugi, który odprawił uroczystą mszę 1stycznia w tej po raz pierwszy błogosławił światu i miastu to znaczy, że niezależnie od kultury bio próbuje sobie to wszystko uporządkować czym pani doktor mówi no ten przełom zawsze jest pewnym memento dla dla każdego który, który zdecydował się go obchodzić jest jakimś memento, ale to też jak mówię wiąże się nie tyle z samym końcem roku, chociaż jest to moment, kiedy możemy wspominać o tym co się wydarzyło mieć taką pewną refleksję na temat własnego życia, ale ta ten ta symbolika progu ona dotyczy też takich ważnych w życiu rzeczy jak urodziny, a czy czy Niewiem spotkanie przyjaciół też mogą być takim momentem spotkania po latach klasowe bywają takim momentem też memento wspomnień i tego co się z naszym życiem stało potem i jak ono wygląda i ewentualnie prognozowania, ale też właśnie ten nowy rok jest też takim miejscem na prognozowanie tego jak może wyglądać kolejny rok za chwilkę wrócimy do naszej rozmowy myślę, że państwa też zainteresuje, skąd w ogóle wziął się zwyczaj obchodzenia przełomu roku i przejścia z 1 jego stanu w drugi podsumowań także prognoz z tego co psujemy sobie na przyszłość dr Małgorzata Olszewska jest z nami kulturoznawczyni z uniwersytetu SWPS pani doktor proponuje byśmy za chwilkę już usłyszeli ponownie konia się państwu dr Małgorzata Olszewska jest z nami kulturoznawczyni z uniwersytetu SWPS pani pani doktor słyszy się ten słyszymy się dzień dobry rozmawiamy o tym jak może wyglądać jak wyglądała jak może wyglądać w przyszłości też, bo chcę panią zapytać sylwestrowa noc w zależności od tego z jakim kontekstem kulturowym społecznym mamy mamy do czynienia czy można się tutaj dopatrywać pewnej charakterystyki, czyli nie wiem im bardziej kraj religijny tym tym mocniej bądź też słabiej chciałbym też znaleźć kontekst, dla którego ta data 3001. 1stycznia jest tak istotna, bo tak się zastanawialiśmy czy dla wszystkich chyba dla wszystkich wystarczy przejść po klubach fitness by przekonać się dla ilu Polaków ten przełom i ta zmiana daty jak wiele znaczy tak noc 3001. z nos jest tego pierwszego na pierwszego jest takim momentem, kiedy właśnie podsumowujemy nasze życie, ale ta może się wiązać oczywiście z tradycją chrześcijańską, ale nie musi się wiązać z tradycją chrześcijańską to także popkultura bardzo intensywnie promuje właśnie ten moment przejścia z 1 starego roku do nowego ja przepraszam wejdzie pani słowo celowo odwołałem się tutaj do tego kontekstu religijnego, bo wiąże się zmiana daty 1stycznia zawsze jest tym błogosławieństwem udzielonym wiernym przez papieża prawna tak czy się tutaj sięgamy do tego momentu historycznego, czyli Milenium i papieża sylwestra drugiego, który po raz pierwszy udzielił tego błogosławieństwa, a i oczywiście odprawił poranną się i proszę zobaczyć, że dalej w krajach chrześcijańskich tak to jest kultywowana, czyli naprawdę pierwszego udajemy się do kościoła ci, którzy mają taką potrzebę, którzy wierzą by usłyszeć to błogosławieństwo by oddać część Bogu, a i po prostu nawet w kościele mieć taką chwilę zadumy nad tym co się dzieje jak się wydarza, a być może niektórzy pragną po prostu podziękować za to co się do tej pory wydarzyło natomiast nie te osoby, które niekoniecznie są chrześcijanami czy też niekoniecznie obchodzą tradycję w kontekście chrześcijańskim religijnym, a współcześnie mają wiele momentów do wyboru pan redaktor sam wspomniał, że ten koniec roku kluby fitness i tu walczymy o jak najlepszą sylwetkę po to, by się udać na bale sylwestrowe, a i to możemy też zerknąć do czasów historycznych, bo pierwsze bale sylwestrowe w ogóle obchody w Polsce, jakie zapisy o obchodach w Polsce takiego sylwestra to jest mniej więcej koniec osiemnastego i początek dziewiętnastego wieku, a im rzeczywiście w tych w tym momencie te pierwsze obchody w domach mieszczańskich, które odbywały miały taką zapowiedź późniejszego karnawał, bo tak naprawdę mało w domach odbywało chodzą na bale choćby w Warszawie były 22 miejsca, gdzie uczestniczy ono słynne nauczyć na kształt balu sylwestrowego, gdzie koniecznie trzeba było się przebrać, ponieważ te porządki, a stanowe klasowe się mieszały zakładano maskę po to, by nikt nie wiedział a jakiej kondycji czy też jak jego stan jest osoba bawiące się w takim pomieszczeniu trzeba było uiścić opłatę 1 tym 2, a chodzono zatem były napitki proste napitki, ale też trochę jedzenia głośna muzyka i wszyscy się ze sobą mieszali nikt nie wiedział tak naprawdę mamy do czynienia z pokojówką czy z dziewczyną bogatego domu i te tańce się tam odbywały na pierwszym piętrze takiego domu były pokoje do bardziej prywatnego obchodzenia sylwestra aktem zwykle grano w skardze, ale także odbywały się en intymne schadzki, a więc taki sposób np. obchodzona zupełnie inaczej tego sylwestra obchodzono w domach szlacheckich tam z kolei odbywały się polowania, a i to znał już było mieszanie się porządku, ponieważ polowanie to nie tylko szlachetnie urodzeni, ale także i naganiaczy chłopi służba, a po takim polowano po polowaniu palono ognisko wszyscy się gromadzili wokół tego ogniska oczywiście spożywano to co upolowaną przy wożono też saniach ze sobą oczywiście dżina i inne trunki i to był taki moment właśnie, kiedy było masę rozmów przy tym ognisku bez względu na to też jakież było kondycji, jakiego stanu EU no to opowieści to były takie opowieści jak dawniej obchodzono jak to drzewiej bywało można powiedzieć, ale też próbowano prognozować co będzie w przyszłości z tego powodu np. Furmanik strzelali z bata, a takiego bicza, którym ganiali konie, a i można powiedzieć, że dzisiaj ten bat i bić to jest swego rodzaju fajerwerki, które puszczamy, bo one też dawały głos i dawały też taki ogień nowy znak takie błyszczące elementy się pojawiały i to co było ciekawe co, kiedy już przy tym ognisku taka rodzina się razem ze służbą bawiła to pakowano wszystko co zostało na sanie i jechano do najbliższego sąsiada tymi saniami tam dołączano się do do takiego innego ogniska sąsiedniego ogniska sąsiada im dalej wspólnie en wiesza dowolną dalej, prowadząc rozmowy i tańcząc, opowiadając wokół ogniska na i którzy jechali dalej i dalej i prawdę powiedziawszy nigdzie się nie doczytałam takiej informacji jak się czuł ten ostatni, do którego doszło rano jak niedziele osób tam było, ale też interesujące jest to jak się umawiali to znaczy klip, jakiej kolejności, gdzie będzie odbywana wizyta ten moment końca roku był też jest taki moment podsumowania rozliczeń z tymi, którzy pracowali w dworze Szlacheckim, a kończyły się zwykle kontrakty w dawane jakieś premie to dawano także tego sylwestrowego wieczora kontrakty ustne na kolejny rok tym, którzy zostawali albo wymieniano po prostu też służby czasami zdarzało, że ktoś odchodził, bo miał inny pomysł na swoje życie i to był taki moment właśnie trochę gospodarczy, więc proszę zobaczyć dzisiaj znowu mamy wiele firm, a także podsumowuje koniec roku z dniem 31grudnia, a dopiero w latach dwudziestych dwudziestego wieku te obchody sylwestrowe one były bardziej klasowe to znaczy ci en ne np. subiekt Cisy z e-sklepów obchodzili trochę wspólnie wita wspólnych zabawa służba na innych zabawach, a ludzie bogaci dobrze wykształceni choćby w hotelu europejskim z torem zwykle odbywały się też jakieś inne aktywności charytatywne na czele z uczestnicy płacili czy też wśród uczestników zbierano pieniądze na cele charytatywne, czyli właściwie każdych z każdego z tych elementów obrządku, które pani przytacza możemy coś znaleźć w obecnym we współczesności TUW w tym jak obecnie świętuje się przełom roku tu tak tak zdecydowanie też szykujemy się na ten przełom roku mamy podsumowania tak jak kiedyś to bywało, ale współcześnie jednak troszeczkę bardziej popkultura proponuje nam więcej możliwości i a i bardzo modne od kilku lat, zwłaszcza covid spowodował stały się tzw. domówki sylwestrowe i gdzie w niedużym gronie spędzamy wspólnie ten wieczór i no dlatego wspólnie, że znam, że sobie ufamy też dobrze się czujemy, ale przecież dużo więcej możliwości coraz więcej ludzi sylwestra spędza na balach wyjazdowych to znaczy opuszczamy mieszkania jedziemy wszystko jedno czy taki dalszy odbywa w Polsce w jakimś hotelu przed wyjeżdżamy za granicę, ale taki sposób odbywamy te bale sylwestrowe, ale też może ciekawą rzeczą jest ten koniec roku ten traktowany w taki sposób by się pojednać z z ze zwaśnionymi sąsiadem tak kiedyś mówiono, ale zdarza nam się przecież współcześnie mieć różnych sąsiadów różne z nimi relacje, więc być może ten moment jest takim momentem wygodnym by skorzystać z tradycji wielowiekowej i pojednać się z tym sąsiadem znam też takie opowieści i moja znajoma np. organizują od wielu lat sylwestra klatkowego to znaczy wszyscy sąsiedzi z 1 klatki spotykają się wspólnie wspólnie ten czas spędzają i w większym mieszkaniu zwykle na tej kładce ta końcówka nowego roku się kończy, ale też Sylwester słodką to znaczy każdy coś ze sobą przynosi oczywiście to jest pewnie pytanie bardziej do autora loga niższy niż do pani pani doktor, ale możliwe, że ta tradycja będzie latami się zmienia czas do momentu, w którym obecny świętowanie nowego roku zupełnie nie będzie inaczej przyszłe świętowanie nowego roku zupełnie nie będzie przypominało tego, który mamy do czynienia obecnie, a to wydaje mi się, że już tak całkiem zupełnie inaczej to raczej nie, dlatego że proszę zobaczyć my jesteśmy po prostu ludźmi ludźmi, którzy też potrzebują właśnie w oparciu choćby dynamikę tych tych zmian prawda one niewielka stosunkowo no, więc o to chodzi ona nie jest taka wielka mamy dużo więcej możliwości łatwiejsze jest nam przemieszczać możemy w większej liczbie ofert ubierać, ale generalnie jest taki moment, gdzie mamy jakieś podsumowanie jakieś przewidywania kolejnego roku, a jest to czas wyjęty z codzienności to znaczy nie chodzimy do pracy spędzamy go z z tymi ludźmi, z którymi chcemy zwykle spędzisz czasami spędzamy go na rynkach wielkich miast tam, gdzie są organizowane te wielkie spotkania, ale generalnie nie pracujemy wychodzimy z tego normalnego codziennego rytmu życia mamy czas świętowania czas podsumowania ich chyba ten moment takiego przejścia, a podsumowania im świętowania zostanie z nami na zawsze, bo on zawsze w takiej czy innej formie z nami było co pani w wysoko, czego sobie pani życia, czego życzy także inna na nowy rok jak urzeczywistniać te marzenia, ale w oparciu o uwaga tutaj któryś ze zwyczajów sprzed lat trzeba zrobić zagrać inaczej cierpimy weźmy namiastkę tego co było niegdyś i przenieśmy na dziś, dobrze więc po pierwsze, czerpiąc tego co w przeszłości nie sprzątamy w sylwestra 3001. wszystkie tanie i ponownie nie zamiatają przede wszystkim bowiem miał szczęście z domu, więc jeżeli chcemy mieć szczęśliwy nowy rok nie zamierzamy tego dnia, ale to już to już w przyszłym roku dopiero będzie można zastosować do tej rady to prawda UE i UE i do tej rady, ale pamiętajcie państwo, bo to ważne, ale pierwszego warto otworzyć drzwi samego rana, a i tak dzisiaj zrobiłam, a jak tylko się obudziłam to otworzyłam drzwi po to, by zaprosić ten nowy rok do naszego do mojego domu nowy rok nowych możliwości, a i to jest też ważne byśmy sobie życzyli przede wszystkim życzliwość myślę na nowy rok ten rok, w którym jesteśmy by ludzie jednak patrzyli na siebie większą uważność jest życzliwością naj oczywiście zdrowia zdrowie zawsze bardzo ważne i może więcej pogody ducha życzyłabym sobie IAI słuchaczom i panu redaktorowi oczywiście także dziękuję bardzo, nie wiem, żeby wpisać się w to, o czym pani opowiadała chciałbym też do zaczerpnąć z poprzednich tradycji to, że tradycji poprzednich poprzednich lat tej tradycji życzę pani, żeby te drzwi szeroko był otwarty pani ten nowy rok zagości pani jak najmocniej się da dr Małgorzata Olszewska była z nami kulturoznawczyni z uniwersytetu SWPS dziękuję pani bardzo za rozmowę dziękuję bardzo, aby wracamy do państwa już niebawem Zwiń «
Transkrypcja podcastu

PODCASTY AUDYCJI: NIEDZIELNY MAGAZYN RADIA TOK FM - PRZEMYSŁAW IWAŃCZYK

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

TOK FM Premium 40% taniej. Radio TOK FM bez reklam, podcasty z audycji i podcasty tylko dla Subskrybentów.

KUP TERAZ

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA

Najnowsze Podcasty

Więcej podcastów

REKLAMA
REKLAMA