Jak powstał tygodnik "Polityka"?

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

w przeszłości podobno stał za tym Jerzy Putrament poeta zwerbowane przez NKWD specjalizowane topornych Rymarz propagandowych wie każdy starca do dziecka, że najbardziej potężna na świecie jest ojczyzna nasza radziecka Czesław Miłosz napisze później, że nie był utalentowany to co pisał było jak nieruchoma sadzawka, ale brak kompensować ideologicznym zaangażowaniem niewolnik dziejów gama ze zniewolonego umysłu nadzorca literatów i ponoć właśnie pomysłodawca tygodnika Rozwiń » polityka działo się to okresu gomułkowskiej odwilży się w styczniu pięćdziesiątego siódmego roku towarzysz Wiesław zaapeluje głosowanie bez skreśleń w maju przypuści atak na rewizjonistów w tym Leszka Kołakowskiego w październiku zamknie tygodnik po prostu redakcję skarży się o zejście na pozycje jałowej negacji komunistycznej rzeczywistości oraz inne zbrodnie, ale już wcześniej powstanie nowy organ prasowy partii by po prostu legendy października, która miała swój niezbywalne wkład wyniesienie go mu do władzy dezawuować nowy tygodnik ma też spacyfikować nastroje wśród intelektualistów stąd jest prześmiewczo przezeń nazywany armatkę wodną zostaje ozdobione nagłówkiem proletariusze wszystkich krajów łączcie się na redaktora naczelnego zostanie zaś powołany Stefan Żółkiewski wedle słów innego Stefana Kisielewskiego bez przykład demagog w stopce redakcyjnej będą się uszyć nazwiska aż 8 członków KC PZPR, bo samą decyzję podejmuje ni mniej ni więcej tylko właśnie sekretariat komitetu centralnego PZPR na po noworocznym posiedzeniu jest 2stycznia 1957 roku o powrót do przeszłości w poniedziałki po dwudziestej drugiej zaprasza Karolina Lewicka moim państwa gościem jest prof. Wiesław Władyka historyk tygodnik polityka dobry wieczór panie profesorze panie redaktorze dobry mecz jest 2stycznia 1957 roku zbiera się sekretariat KC PZPR i podejmuje decyzje o utworzeniu tygodnika społeczno-politycznego podobno z inicjatywą powołania nowego PiS wystąpił Jerzy Putrament na ile jest miejska legenda na ile prawda lepsze trochę legenda, ale też niewykluczona prawda Jerzy Putrament pisarz partyjny przedstawiciel wśród literatów Praga Ciołek wysiądzie, bo ich zdaniem trochę krzywdzony są bardzo złymi opiniami o nim miał on był bardzo wpływowy i mógł wpaść nataki pomysł, żeby zatrzymać rewolucję w prasie, która na narastała już po październiku 50 szóstego roku czy może za chwilę 2 zdania mógł wpaść na pomysł, żeby budować jakoś inteligentną przeciwwagę dla przede wszystkim tygodnika po prostu które, które od tygodni ich tzw. pismo dla studentów szedł na czele wielkiej rewolucji rewolucji moralnej destabilizacji odwilży itd. i tryb, bo trzeba chyba dobrze obsadzić w kontekście napięć dramatów właśnie tę decyzję z 2stycznia fakt poprzez Gomułka był wielkim skrócie nie będę EPL mam nadzieję przymus za jakiś wykładem wagi podstawowym, ale Gomułka doszedł do władzy w październiku pięćdziesiątego szóstego ruchów sytuacji bardzo dramatycznej pamiętajmy, że to ósmy plenum uchwały stało się legendą, które formalnie wniosło do władzy wbrew oporowi bardzo dużej części aktywu wbrew oporowi Moskwy to one w wielu filmach Kroll dzisiaj widać jak ruszą z marszałkami to jest ważne, bo marszałkowie od razu oddzieli się od delegacji pojechali do w wojsku sowieckich stacjonujących w Polsce niektóre swe wojska wyszły z miejsca stacjonowania naszych przez Kraków przez stary Kraków przed przejechały czołgi radzieckie mieliśmy do czynienia z wysp z początkiem interwencji początkiem interwencji w i w tych warunkach Gomułka uzurpator pretendent wysunięty przez część takiej partii, która poszukiwała ratunku willi chciała uciec swego stalinizmu wysunięty jako ten któryś był więźniem stalinowskim, który niby Person jeśli Kowalski boli chował tak samo polską drogę do socjalizmu, za którą trwa jeszcze ósmy roku zapłacił, gdzie Stalina kazał stabilizować Polskę prawa i on uwolniony więzień nagle stał się symbolem czy do przyjęcia bohaterem bardzo wielu środowisk również na ulicy warszawskiej więzień stalinowski prawda Sofia państwo zareagowała wówczas solidarną na jego nowe JŚ de to kruszą się ugiął była dramatyczna nocna rozmowa z udziałem Gomułki pozostałych członków biura politycznego z delegacją co dziecko rusza się ugiął i powiedział to próbuj jak to mówiono zapalił żółte światu dramat polegał na tym, że równolegle za chwilę wojska sowieckie wchodzą na Węgry i rozwalają rewolucję węgierską, która w słupek sitwa równolegle i rozpoczęła się pod pretekstem Polski parasoli Solidarności z tym co działo się Warsza Gomułka przejął tę władzę i tak w skrócie mówiąc uznał, że rewolucja tylko osiągnęła cel ze świata uspokoić ulice, bo się bał, że w groźba interwencji dalej wisi w powietrzu, że trzeba wyciszyć młodzież, bo ten rodzaj impetu tej rewolucji nie ma granic ona element zawsze taką tendencję Eli za energię żeby, iż do końca, że trzeba po prostu ściągnąć cugle Air nowy Mojżesz przykręcić śrubę się tą nazwą nazywa normalizacja albo miast jak to mówił realizmem politycznym nie mógł tego publicznie mówić w opałach te prawie niemożliwe nie powiedział, o co Moskwa tuż po raz warto tu na stałe wszedł też więcej, że wręcz dziennikarze pomogliście mi jak popłynąłem na tej fali dzięki wam wyszedł teraz dziękuję bardzo, teraz proszę uspokój się jak teraz mam tyle kłopotów my mamy tyle kłopotów nam grozi tyle niebezpieczeństw, że wyczyści się, a dziennikarze rozpalenie kluczyć szef NATO trzeba stworzyć przeciwwagę tak no plus była taka Wola prawda że, zwłaszcza po prostu uważała, że rewolucja trzeba dobrze, że przejść trzeba do następnego etapu konserwy wyjąć z puszki to były teksty tak, ale wpływ takie teksty i komucha Szalą zaczął wprowadzać pierwsze restrykcje zaostrzają cenzurę w zamknął kilka pism studenckich za rozwalił ziemię może tak bardzo ciekawe interesujące pismo z tamtego okresu ma ich, żeby dać przeciwwagę ktoś podpowiedział czy sam wpadł na ten pomysł założyć pismo taki można powiedzieć taki takim wyznaczy NIK normy i regulacji w le to pismo miało mówić co, czego Gomułka chce jak sobie wyobraża dalsze dalsze etapy pierwszy numer ukazuje się 27lutego tydzień wcześniej jest numer próbne no mówiono, że obok Dziennika trybuna ludu to ma być po prostu tuba propagandowa PZPR właśnie ukazująca tę linię gomułkowskiej po odwilż się zresztą w stopce redakcyjnej pierwszego numeru tygodnika figurują nazwiska 8 członków KC PZPR sami państwo wspominając swoją historię podczas jednej z rocznic mówili, że to była trudna polityczna Piła w tych pierwszych kilkunastu miesiącach swojej działalności prawda tak to było naszpikowane wypali funkcjonariuszami partii są bardzo wysokich szczebli Andrzej Werblan kierownicy wydziałów minister minister był redaktorem naczelnym mówią Stefanem żółkiewskim skądinąd interesujące wybitnej postaci tam właśnie zapchane było tymi funkcjonariusza na pierwsza siedziba na jedenastym piętrze Pałacu kultury Oliwa nauki tak jest i wyższa wie pani kilka pięter oddzielona od redakcji po prostu tak, że to była śmieszna konfiguracja w stopce był tam był już Jerzy Putrament wspomniany, ale też Władysław Broniewski Oskar Lange, czyli takie by podział paprotki zostawione tam nigdy tej redakcji nie byli i to taki biuletyn partyjny w wyszła z wzrosła o VAT jeszcze zanim powstał się pojawi już nazywali armatką wodną, że redakcja w Moskwie, że to jest taka pierwsza kadrowa, czyli od Kadara, czyli sekretarza partii, który z napojem po interwencji sąsiedzkiej normalizować Węgry to przez kilka dziesiątków latach gdy, więc pierwsza kadrowa skojarzenia był jak najgorsze notabene, że to było tak bez wdzięku robione tak toporne tytuły typu między stylu ich ryb do rewizjonizmu dogmatyzm to był aż chce się czytać aż chce aż 200 do czuwania Święty jak system kilka tych tekstów tamtej epoki to po prostu straszne na straż i żadnego wdzięku też dlatego, bo ja rozumiem, że czas w tym socjalizm jeszcze w prasie licencjonowane koncesjonowane to te wstęp jak często pełnił rolę takiego nie powiem żargonu nałóż na odstrzał, a ludzie wiedzieli, że trzeba czytać od tyłu prawda były takie pisma życie literackie, gdzie ma Heyah Club na początku już tak trup politycznie pan propagandowo się udało trzeba czasu pisali Barańczak i 2, więc oni nawet tego w pierwszym okresie do grupy mieli do tego zdolności talentu ucha estetyki, bo siedzieli w tym KC mieli te tak ca estetykę używa bowiem komitetu centralnego w ale bo PiS powstaje na początku 50 do siódmego roku w pięćdziesiątym ósmym roku zmienia się naczelny już nie Stefan Żółkiewski, ale Mieczysław Franciszek Rakowski z redakcją chodzą wtedy ci członkowie komitetu centralnego, których pan wymienia pani profesorze przychodzą nowi młodzi dziennikarze między nimi Daniel Passent no ale to jest jeden z wielu, które wówczas dolara do redakcji czy coś zaczyna zmieniać, ale pytanie czy taka była intencja, kiedy stawiano na pewno, że tego frontu Rakowskiego na pewno nie, ale błyskawicznie okazało się, że pismo nie może lecieć jest takim nie Dolot i że ma bardzo niski nakład i słaby rezonans społeczny, czyli to dużo zwrotów dużo zwrotów i że tego nie szanowano poproszę i jakby zamysł taki polityczną taktycznych, żeby to pismo stało się takim miernikiem jakiejś racji ideologicznej i polityczne Gomułki bezpośrednia no zawiódł i w związku z tym postawiono na tego trzydziesto dwuletniego ich struktura kiedyś Kacer wydziale propagandy kiedyś oficera politycznego, który wszystkie najwyższe szczeble edukacji przechodził w takim trybie siostra Lis mu zrobił nawet doktorat itd. ale był człowiekiem na wskroś aparatczyk kostki nagle w jakiś talent wybuch w tym człowieku, ponieważ on zrozumiał że, żeby wydawać pismo to trzeba mieć dziennikarzy i odkrycie tej prostej prawy bok genialne i zaczął przyjmować do pracy dziennikarzy to znaczy tych, którzy już się sprawdzili, ponieważ w pięćdziesiątym szóstym roku był taki wysyp pokoleniowej talentów pięknych dwudziestoletnich aktor łóżko od nich pisał już o sobie samym i rzeczywiście w wielu redakcjach cel to potem byli oni wyrzucanie tych regat Field chociażby ze sztandaru młodych, skąd wyrzucono Passenta, a Krzysztofa Wróblewskiego Dariusza fikusa Mariana Turskiego z i oni wszyscy dostali zatrudnienie w polityce, bo Chem Rakowski przy tak zasiane pokaż tekst powiedz co chcę pisać i przynieść na drugi idzie jeśli się sprawdziły się on przyjmował do pracy Passenta zatrudnia 3 minuty passę pokazał swoje teksty chwilę porozmawiamy masz pracę w wodę nie obchodziło, że oprócz, skąd przychodzi jest też tutaj by pewną linię mamy, a przede wszystkim wypracujemy, a atak naprawdę chodzi o to, żebyśmy zrobili dobre pismo dobre pismo co to znaczy robić dobre PiS i to my takich treści czeka się czyta, ale też, jakie formy, jakie gatunki, jakie tematy, jakie macie takie odkrycia, które były odkryciami tego pisma, a w tej chwili są takim banałem prawda jest redaktor jej czy wydawniczej, że nasza gospodarka jest właśnie wasz także ówczesne dominujące takie pisma dbać o elity intelektualne i inteligenckiej pismami literackimi pszczyński miałyśmy kulturze kulturze tak oni nagle wprowadzili taką twardą rzeczywistość reportaże twarde Polska powiatowa Polska inżynierska to były takie przecież mówił Andrzej Krzysztof Wróblewski po podobno jeden z Lille młodych redaktor powiedział przecież minister opisane do nauczycieli polonistów, a Polska jest szef zaszedł rzuca się masami inżynierów plan dla Niemiec do nich nie mamy jakichś jakiś kontakt to był ten pomysł gospodarka inżynierowie różne kampanie uczy się nawet od diabła uczyć języków itd. to były takie podział pozytywistyczne akcji popatrzmy na ten kraj w spróbujmy z za zachowanie się leczą w ramach gier nie rzeczowej sytuacji oni tego nie mogli powiedzieć, ale mieli tego świadomość prawa, że ile się da życiowo ości pomieścić w nierzeczywistej sytuacji tak czy braku wolności prawda jak oni mówili Party supremacji Radzieckim to by ich ucha ucha Jerzy radzieccy cały czas mówi radzieckich nie można się kopać koniem geopolityka rządzi w związku z tym realia panowie Real ja się ją rak owca tarcza, a to zadam teraz panu panie profesorze pytanie, która zadawała sobie sama redakcja polityki, kiedy pisała tekst o Rakowskim brzmiały one tak, skąd ten młody człowiek wtopiony w system władzy brał siłę mądrość wolę, żeby pisemka założonego przez komitet centralny PZPR w celu przypomnienia rewolucji października 50 tego szóstego roku uczynić jeden z największych fenomenów polskiego czasopiśmiennictwa więcej jeden z fundamentów polskiego racjonalizmu w Polskiej duchowości epoki PRL w symbiozie z tamtą polską jednocześnie w oporze wobec niej no to, skąd ten młody człowiek brał siłę mądrość i wolę czy też traktował politykę jak dziecko często zresztą ją osłaniał bronił brał też na siebie jako redaktor teksty, które trzeba było napisać goście pisał te dyrdymały polityczne po każdym plenum, bo musiał, ale w uważa, że rzecz, że dzięki temu pismo ma jakiś oddech może tam od drugiej kolumny dalej być bardziej sobą prawda w, a chciałem o nim powiedzieć wasz słowa tak biograficzne może się rodziny chłopskiej wielkopolskiej wywodzi jego ojciec był gospodarzem w Wielkopolsce w odróżnieniu od Galicji byłego Królestwa polskiego, że było duże rozdrobnienia biedy nędzy wielkopolscy chłopi, gdy po radził sobie nie znaleźli też gospodarowali realne o wiele większych obszarach ojciec chyba na marszach odparł ziemię albo takim działaczem zsypu sołtys taki z takimi ambicjami czytał gazety co było co było jakąś kwalifikacja prawna potrzebna nowa wojna ojciec zamordowany jest zamordowany, ale o synem pracują w fabryce w Poznaniu dzięki temu skutkiem tego Rakowski się uczy niemieckiego i świetnymi potem mówi notabene się nauczył kilku języków są trzeba podkreślić nie było nie tylko w aparacie partyjnym takie typowe, ale w ogóle polskiej inteligencji też było rzadkim zjawiskiem angielski dobrze znał francuski mówił po rosyjsku oczywiście jakoś tego nauczył i okazał się zdolny proszę dzień poszedł to nagle doceniano awansował by były tam poszedł akurat oparów czterdziestym szóstym z rzędu nie było wyboru trochę nie było plus chyba miał taką lewicową tożsamość wrażliwość plus uważał to był ten tt tt to co uważam, że nie sądzę, żeby trochę w trochę drażni już w trzeciej Rzeczypospolitej, kiedy upierał się, że to był jedyny możliwy wariant historyczny, że trzeba, bo w ramach tej w tej chwili tej konieczności się odnaleźć politycznie, jeżeli chciał służyć Polsce ojczyźnie tak dalej to mógł tylko lepiej było właśnie poprzez ten typ aktywność i w mogę panią walka może rozbawić, ale ja się zastanawiałem dla nas oglądałem jego różne fotografie zdjęcia takie Akademia lat 5450 te, które są dostępne ją tam się prezentować typowy aparat czekamy nawet wyglądu jakoś, bo potem był takim eleganckim mężczyzną, który szerzy się kobiety twierdził, że przystojny i Bosch umiał szarmancko nosić jak odnosić i on się proszę uważam w był wrażliwy na otoczenie i na impulsy, które z otoczenia do niego wpłynęły na jedną z silniejszych impulsów była Wanda Wiłkomirska, czyli po pierwsze jego pierwsza żona wielka miłość, którą poznał w zeszłym dziesiątki festiwalu w Berlinie czy coś i wybitna skrzypaczka wybitna światowej klasy skrzypaczka z rodziny wielkich światowych muzyków prawda z w jakimś salonem na Saskiej Kępie, gdzie wszyscy grali na skrzypcach on tam trafił jako narzeczony i konkurent i usłyszał tę muzykę i usłyszał ten styl rozmów oceniania świata smaków wszedł do salonu wszedł czasem się, ale moim zdaniem to był szok na niego, a czas zobaczył, że jest inny smak inny horyzont ich na miłość można to Bóg też są to ktoś mi jego przyjaciół podpowiedział po to nie jest jakiś wielki sukces poznawczy czy odkrywcy, ale ktoś delikatnie to podpowiedział im bardzo mi to trafiło do przekonania GUS-u Otóż on potem jak pani, skąd to jedno, a po drugie, od szybko wszedł salon warszawski między nimi dzięki Wandzie Wiłkomirska, która znała wszystkich oraz dzięki temu, że pismo zaczęło być oczywiście inne i ten jego pomysł nowy palił po prostu wypalił z po pewnym czasie mówiono, że dla dziennikarza polityki to kręcą się po wszystkich najlepszych salonach i klubach kawiarniach bohemy warszawskiej w planach się 3 SA jeszcze siedzą w klubach siedzą, ale zawsze i uwodzą są i się pyszną prof. Andrzej Friszke ocenia Rakowskiego z 3 perspektyw jako redaktora polityki jako autora dzienników jako czołowego polityka w latach 8189, że chodzi o tę ostatnią rolę tutaj prof. Friszke był dość krytyczne natomiast trudno kwestionować jakość dzienników politycznych Rekowskiego to jedno z doskonalszych źródeł osobowych jakich można czerpać wiedzę właściwie niedostępną w innych materiałach opracowaniach natomiast o Rakowskim jako redaktorzy polityki Friszke pisał tak była to rola ogromne trudne do przecenienia pismo było ewenementem w krajach bloku reprezentował linii umiaru stopniowych zmian liberalizujących system w latach sześćdziesiątych siedemdziesiątych głosił potrzebę umiarkowanych reform, które poszerzały granice wolności racjonalności ekonomicznej krakowski skutecznie ochrania tygodnik przed naciskami rządzących w okresach usztywnienia politycznego trzeba wspomnieć rok sześćdziesiąty ósmy i niepoddanie się polityki naciskowi na udział w kampanii antysemickiej i o tym mowy chciałbym pana zapytać, bo niewątpliwie był to moment ważny, lecz takie formacyjne dla redakcji bardzo wie pani to moje to leży starsi, którzy wtedy to przeżyli i dodam od razu wali jasności sprawy pochodzenia żydowskiego zostali w redakcji jeden z jeśli walki z naszej Akademii uczci pisma itd. powiedział że, gdyby nie przyjaciele go ja go je w redakcji, którzy godnie opuścili 60 już roku to to, gdyby tego nie było to by pojechał za karierą dostały, gdzie już proponowałem katedralna dziś Uniwersytecie jak ja nie mam, ale imienia opuścili ja nie mogę ich opuścić, bo to było to doświadczenie środy poza 1 przypadkiem dziennikarza który, który ze sobą trochę zmuszony się z tego ten zespół kasetki Maciej skała i przyjęto do pracy z pewną nieufnością tanie uszu nieufność potwierdziła to poza 1 przypadkiem wszyscy stanęli murem za za decyzją, którą nawet nie podjął krakowski podjął zespół pod jego nieobecność, bo jego 8marca nie było Warszawy od skrócie mówiąc by przyszedł nakaz z wydziału prasy, żeby opublikować tekst Antoniego Słonimskiego z lat dwudziestych, w który Słonimski jako Liberty i człowiek liberał wyłapie demokratyczny był setny noszę był bardzo atakowany przez ortodoksyjnych Żydów co do taki tekst polemiczny to był 2004. roku przeczytamy wie pani w sześćdziesiątym ósmym roku wyglądał na jakiś paszkwil anty żydowskich, bo się tam na śmierć wał chała ciąży zaś używał takiego języka żargonu prawda antysemickiego i oni chcieli go skompromitować w tym kilkaset publikuje się też, bo Antoni Słonimski był był w pana postacią był jednym z bohaterów ohydnego chciano wystąpienia zieloną łąkę ósmym tak frekwencja czwartego roku ile akcja odmówiła Rakowski przyjechał przeczytał i utrzymał tę decyzję jeszcze on też zabiegał o to, żeby do druku ostatecznie nie doszło rozmawiał z bliska, że umowa ta kolejnych aparat ciekach obejście zresztą powiedział to chyba ważne słowa, które tam wspominał prochy ludzi, o których pisał Słonimski zostały rozrzucone na polach Oświęcimia chętnie będę polemizował ze słonimskim, ale z jego obecnymi poglądami to jest genialne zdanie i takie zbyć, że powiem dumnej godne i bez europejskich oraz Ross rozmowy robi ja o tym wydarzeniu powiedział, że jak otrzymał telefon, że pismo może dalej wychodzić, ale zostaje redaktorem naczelnym to się popłakał się popłakał i pali to ta legenda marcowa pisma myślę, że to jest jedna z większych dia diamentów w biżuterii rodowej to jest rzeczywiście zaprawdę, na tle tamtej całej prasy to było wyjątkowe zespół wyjątkowo się Zacha cofamy się 7 lat roku sześćdziesiątego pierwszego bon będzie niezwykle istotne dla pisma 5stycznia Rakowski notuje polityka okrzepła liczy na prasowym rynku, a z różnych odezwać wnoszę, że towarzysze też uważnie czytają rozszerzył się także krąg autorów i redaktor naczelny jest zadowolony, ale tak naprawdę kluczowe wydarzenia, które właściwie wynoszą politykę no takiego wysokiego poziomu nadejdą w maju 1001. roku mówi oczywiście o publikacji fragmentów pamiętników Adolfa Eichmanna jak do tego doszło w to dzieci jadły chyba nie lubi pan senator, który dotarł do tego tekstu WIG wzrósł o powiadomiony, że tu tekst złożony w wydawnictwie w Polsce, ale gdzieś jest przygotowany też w Niemczech ludzką jest on poszedł takim, który co sensu charakteryzowało cechowało poseł z takim tropem Pawła, żeby opowiadać za długo dotarł do tego tekstu z pomocą Thomasa Harlana tak jest smaki z niemieckiego antyfaszysty i syna reżysera Harlana, który przecież jak takim naczelnym reżyserem nazistów, zwłaszcza tam jest cała skomplikowana historia Daniel znał niemiecki dzięki temu też miał dobre dobre kontakty właśnie w tym kręgu zapadła decyzja nie załatwi publikujemy zwiększamy nakład i robimy wielkie halo i nakład poszedł nie samo się w górę, a też co najciekawsze fragmenty były pierwszymi, które zostały opublikowane na świecie, a ja, bo jeszcze Life amerykańską zlitował, ale później bardzo szybko publikacji, ale skończył zresztą ponoć się, o czym mówiono później pod naciskiem rządu amerykańskiego, bo niektórzy członkowie byli członkowie SS współpracowali sam w domu Zwoli używali specjalnych i tutaj poszło i były przedruki po całym świecie nagle takie pisemko, które nasi kole dało na na kilkudziesięciu tysiącach egzemplarzy nakładu nagle wystrzeliła w górę prawa to był to taka rakieta, która leciała na pewno powiedzą czym były pamiętniki one powstały w latach 5759 Eichmann jak wiemy ukrywał się po drugiej wojnie światowej między nimi w Buenos Aires właśnie w domu na przedmieściach Buenos Aires prowadził on Eichmann dyskusje między nimi z dr. Lange rem Austriakiem, który był pracownikiem niemieckiego wywiadu podczas drugiej wojny światowej i Wilhelmem sosen Holendrem chodnikiem SS po wojnie dziennikarze nagrali 68 taśm magnetofonowych one zostały przepisane zapisu ukryto były 2 egzemplarze ten, który ostatecznie wpadł w ręce ochrony, a potem Passenta był tym egzemplarzem, który znajdował się w domu brata ich mana no i został stamtąd c wykradzione mówił Eichmann niech to wszystko co powiedziałem posłuży po mojej śmierci do badania póki żyję Niechcę mieć z tym nic wspólnego z żadnym wypadku nie pragną wyjść z ukrycia na scenę, ale wiemy na scenę być mrzonką nosa marszałek oddzielna wy wielki proces można powiedzieć, że izraelska świadomość Holokaustu przy wcześniej wypierana lub kwalifikowana wręcz nagle wybuchła na takim nowym odkryciem nowym przeżyciem nową moralnością prawa cenna książka Hannah Arendt tej banalności zła to było wielkie wielkie wydarzenie taki wstrząs sobą traumatyczne nie tylko oczywiście dla sędziów ale dlaczego świata właśnie, czyli lata sześćdziesiąte są dla polityki udane wchodzimy w latach 70 co się dzieje ja dalej jest to dobra koniunktura dla dobra koniunktura, tym bardziej że my ono stawało się tego Małkowski 3 bliżej grudnia im bliżej końca Gomułki, tym bardziej ale równie odważna wzięta, ale tylko bez śmiechu, bo dlatego, że oni byli nacjonalistami widzieli, że Gomułka ten późny nie przestaje już też 2 scenariusze trwają rzeczywistości oraz na względzie po prostu i coraz bardziej taki starcia apodyktyczny oraz błędnych decyzjach podstawowych, a oni byli cały czas za tym, żeby właśnie mówiliśmy o tym liberalizować demokratyzować ile się da przemyskim racjonalizować jak mówili podział bochenka sprawiedliwy jest bardzo ważny, ale jeszcze ważniejsze jest to jak Bochenek jest duży i to były jego i takie kierunkowskazy i i oni poparli Gierka wyższa to zrobili tak bym powiedział chytrze, ponieważ jeszcze w sześćdziesiątym dziewiątym roku opracowali taki raport ostanie państwa i przesłali go Gierkowi i on był zachwycony i od ich jak gdyby wyszła w jakiś odpowiedzi, jakie wyrazy uznania o nim to wysłali uważali, że w butach były błędy pogląd, ale on na tle tamtej partii ten szef polskiej katami jak nazywano ma rządził się w swojej Guberni na innych prawa wiadomo, że tam były też inne okoliczności, ale na innych prawach niż inne województwa czy komitety wojewódzkie i wydawał się taką nadzieję, że był zlecą polityka włączyła się takiej walki frakcyjne nie ona po prostu uznała, że ona, że Gierek rokuje tak, że Gierek rokuje i chciałam mu pomóc jeśli pójdzie tą drogą ją przez moment wydawał się, że pójdzie i że jego przez kilka pierwszych lat myślę, że do siedemdziesiątego czwartego roku polityka wierzę w siedemdziesiątym czwartym już kryzys może właśnie to było to pierwsze załamanie prawo energetyczne i wtedy to dzielić bardziej wtajemniczeni oraz ci, których doktor ten kryzys, ale on jeszcze się nie objawił polityczne prawne w mojej pan panie profesorze od razu doprecyzujmy naszym słuchaczom słuchaczką o kryzysie naftowym siedemdziesiątego trzeciego roku, który w gospodarkę peerelowską uderzył później rok później, a równało się tak chociażby, dlatego że byliśmy zapożyczeń w bankach zagranicznych kryzys energetyczny spowodował inflacji inflacja spowodowała podwyżkę stóp procentowych podwyżka stóp oznaczała, że trzeba coraz, więc spłacać bankom zachód to jedno drugie, że błędne decyzje inwestycyjne lato jest, że zawsze jak się wychodziło z PRL jakiegoś kok kryzysu gospodarczego to opierało się takim założeniu, że trzeba rozwijać się z wszystkim Stal Huty wielkie inwestycje i odzież z drugiej strony Gierek był w końcu tym pierwszym, który powiedział, że trzeba troszeczkę też ludziom na rynek z osób CBA tak tak tak no w czyjegoś w jego skład nie stają Gorbaczowa czasami mówimy ile chciała ile mu wyszło tak Gierkiem trochę jest prawda, że one można powiedzieć otworzył nam zagranica dał nam trochę dolarów przy już krakersy Łyski i dał samochody puszczą nas trochę świat puścił nas też handel taki sąsiedzki prawa i naprawdę obiektywnie Polskę przybliżył codzienności swojej do Zachodu prawa, a jednocześnie robił też serwilizm wobec Breżniewa no bo tak musi wydawało, że na tym handel polityczny polega, ale generalnie jak przybysze taki film o Gierku, który ludzie oglądali go nie obejrzałem, ale wstałem Fakieł walec scenariusza i to był wobec tak głupie dla mnie, ponieważ on także wybiela ta Gierka mówią są co wcześniej mówiłem powiedział tzw. niechcący wyprodukowane pozycje lub cynicznie taktycznie zastosowane konsumpcyjne rozwiązania tych faktów na temat tragicznej ona była tragiczna prawda i i na 6 nie skończyła się krwawą i Gierek na szczęście mimo ostrych nie wyciągną jakiegoś nowego Radomia siedemdziesiątego szóstego roku itd. to był taki najgorszy jego moment chyba to jednak znów pozwolił sobie pokojowo odebrać ławę wrócę do początku siedemdziesiątego pierwszego roku, bo bierze władzę Gierek testy część do 1001. 3lipca ukazuje się tekst Sierakowskiego też jeden z ważniejszych tekstów publicystycznych dobry fachowiec, ale bezpartyjny tak zatytułowany będące rozprawą z nomenklaturą tylko, że Polska historia co zresztą wspominany przeze mnie prof. Friszke udowodnił badaniami my to tak jest się układa, że jak jest jakiś przełom polityczny stan napięcia to liczba nomenklatura owych spadała, po czym następuje stabilizacja polityczna to liczba tych nomenklaturę stanowisk rosła no tak to prawda to taki tekst, który stał się legalną pewną i takim dowodem pewnej odwagi otwartości Rakowskiego nauki kata tak się, które pełni on pisał ciężko jedzie niebyły jakieś miłośnikiem jego talent publicystyczny ale, ale czasami trafiał w dziesiątkę tak samo jak potem co było początkiem jego kariery przy Jaruzelskim jak on napisał o tym, że szanować partnera to już po umowach Solidarności z PiS partią w styczniu chyba napisał taki tekst szanować partnera, żeby wyszedł poważnie odnosić do drugiej strony to też taki może drugi jego tekst taki, że świadczący o jakimś horyzoncie odwadze ten tekst o tym bezpartyjnym LFA ostoi dzisiaj można było publikować to prawda też cytat z krakowskiego z dzienników czy jego osobiste notatki siedemdziesiąty czwarty rok nie może np. wyobrazić sobie dziennikarza piszącego krytycznie okiem kierownictwa partii lub jakieś decyzje tego kierownictwa nie można pisać oczywiście negatywnie o polityce radzieckiej choćby innego kraju socjalistycznego co się tyczy problematyki krajowej to jako taka wolność istnieje tylko wówczas, gdy 1 ekipa jest wyrzucana kolejna przychodzi wtedy można sobie pozwolić na kilka słów prawdy chodzi to jest ryzykiem, ponieważ obejmująca władzę ekipa jest nawet na to pozwala to pewnym czasie dochodzi do wniosku, że uległa chwilowej słabości w praktyce, więc jeśli zabieram się do pisania obojętnie, o czym to muszę poustawiać sobie sam z własnej woli wiele różnych barier, gdy zaczynam pisać też z góry wiem, czego nie wolno mu się sam ograniczać zakres tematu kąśliwe krytycyzm tak rodzą się różne potworki bądź płody upstrzone sloganami może dlatego pan panie profesorze nie cenił jego publicystyki osobie najpierw te wszystkie bariery poustawiał potem już nie wychodziło w pani, bo to tak było, że on był kierownikiem politycznym tego pisma jego patronem opiekunem i tarczą tarczą i pierwszy skład głowę pod gilotynę, więc uprawiał publicystykę, ponieważ ona była tym serii atutem koniecznym, ale przy tak naprawdę zatem poważnie myślący o swoim zawodzie osobie autor w PRL-u przynajmniej przez lata sześćdziesiąte siedemdziesiąte osiemdziesiąte też w sumie nie nie uprawiał publicystyki wprost czy nie pisał czy w co tak naprawdę powinno się robić prawda i co tak naprawdę złe oraz co naprawdę przeszkadza wam rozwoju, zanim powodu prawa tego nie można było napisać, bo były nie tylko cenzura była też autocenzura oraz uwag jakieś takie myślenie o sobie w osobie dobrze jak najlepiej tak to nie to właśnie te Rakowski potrafił wziąć na siebie i czasami potrafi czymś strzelić w momentach on tak go dotyka też schizofrenii dziennikarskiej tamtej epoki, dlatego że trzeba było szukać zastępczych tematów tego języka metafory i języka iluzji jest z języków takich z UPO jest opowie jak to się mówi czasami bada jak właśnie wspomniana pieńska kiedyś napisała tex w kulturze pt. cyrk i opisała życie w Szczyrku i tam, żeby to wszyscy wierzą w napisach opisuje kraj ja państwa rozmawiałem z Tadeuszem Konwickim, który ryczał ze śmiechu przy tym tekście, który się kończył tym, że najgorzej jest z dzikimi zwierzętami, bo w Polsce nie ma dobrych trenerów chciały sprowadzać maskę i oni opuścili la ligi opuści pan proponuje Boru sura były cyrkowiec takie były zastępca tematy pomysły i to pokaz i to moim zdaniem pani po 71006. roku komplikuje Lechmy osobowość moralną dziennikarzy, bo do siedemdziesiątego szóstego roku ten rodzaje z obu ten rodzaj reportażu tej takiej literackiej i literackiej opowieści o rzeczywistości typu Hanka Krall napisała chłop po robotnikach niesamowite, bo Jacek Snopkiewicz napisał taki wielki reportaż reportaż pt. zęby i opisał stan zębów Polaków pół roku cenzura trzyma tam do polityki zaś w pół roku trzymał ten tekst nie możemy pisał, że kryją w jak sobie wyrywają kowale zęby i jako jak mawiają okazywał stomatologów zawarła instytucja centralnym kraj, który w, którym prawda uratowałby Chopina z różnicy, bo socjalizm jest lepsze od burżuazyjnego kapitalizmu nie dawał się raz mami tak w dziedzinie ochrona gruźlicą i typowe osiedla no dla jest, więc ten rodzaj zastępczych tematów pomysły, które też wały rewelacyjne czasami efekty takie artystyczne wrażenia owe czasem tego brakuje poproszę, że tylko typu wdzięku oto to co stało się podejrzane po siedemdziesiątym szóstym roku, kiedy w podziemiach już ktoś zdecydował much wszystko każe powiedzieć szerzej, jakie właśnie to jest publicystyka za polityka trochę więdnie ze względu na to, że w drugim obiegu pojawiają się PiS, gdzie autorzy piszą jak jest, ale też jak na moment i wczoraj także okazał się szósty rok bo, bo mówiliśmy dużo tych jasnych kartach polityki, ale siedemdziesiąty szósty rok to jest ta ciele Arne należy wypadki radomskie są kwitowane przez tygodnik jako chuligańskie wybryki społecznych momentów to cała historia nie będę o nich opowiada obora zajętym na KUL-u arowa ale, ale tam taki się okazał tekst pt. broniły, ale płakały prawda jak to tylko ekspedientki i sklepowe broniły przed lampami doby doby tak czy był towar w sklepie to był taki tekst, który był wymuszany ne pisany ze wstrętem i tańca z pseudonimem pod pseudonimem i wie pani taki ohydny serwis cud ohydny serwisów jak nie pamiętam jak tam był układ gry politycznej, bo przecież Rakowski i staje się już wynika, że partyjny on się z usług jest posłem jest człon lekarzem osiemdziesiątego drugiego redaktor naczelny, ale cały czas zawodach, ale tutaj dotyka ty tego tego tego momentu basie tak nie najciekawszego, a potem 4 lata do do do Solidarności GazSystem zmęczona sobą pani dziennikarze widzą są w moralnie dwuznacznej sytuacji, kiedy koledzy już piszą tak jak my wprost pisze pani i teraz się jakoś bez ci co po prostu polityka nie nadąża za rzeczywistość znaczy tu właśnie ta rzeczywistość od niego odbiega prawda odbiega co najdziwniejsze jej w nakład nie maleje rośnie to jest jeden z fenomenu, że ona już sobie zaskarbiła jakieś wiarygodność zaufanie Czytelników i tej pozostałe wartości tego pisma, których jest mnóstwo co ludziom dalej potrzebne prawda jakiś solidny raport opowieści takież, a serio mam już od przeszło mu nowi autorzy przychodzą, niemniej to nie jest najdłuższy okres już w dziejach tego pisma na tle tego wzrostu tej niesamowitej kariery to jest moim zdaniem taki zapaść i to jest przez całe lata osiemdziesiąte, bo potem jest na karnawał Solidarności kosz polityka ta nie za łapała to jest stan wojenny kilkanaście osób podchodzi z PiS ma tam nie było wprawdzie tej weryfikacji dziennikarzy zostali właśnie reżyser, ale była sama weryfikacja mi się w 213 kolegów zaś odeszło i to tak na zawsze, a potem niektórzy powracali mawiać już po osiemdziesiątym dziewiątym roku jak nam się, aby Krzysztof Wróblewski ci co lata 88 taka wegetacja to jest tak jak pani też Stasia dekada w dziejach Polski, dlatego że ona jest taką ponurą niosą i już by jak mieszanych będzie już raz inaczej takiego, a więc dopisać na walki wobec i papier notowała już takie, kiedy pani bez radości to wszystko przy centrach dla porządku powiedzmy, że Rakowski odchodzi z pisma na jego miejsce przychodzi były jego zastępca Jan Bijak, który w, którego jajem spasowany z wspominam z największą estymą szacunkiem i cały zespół znaczy on tak jakby sobie postanowił uratować przecież to pismo szefa czas cały czas, ale wpuścić nowe pokolenie zdolnych ludzi dzisiejsza czołówka tego pisma z Jerzym Baczyńskim niezweryfikowanych w życiu Warszawy zaś internowany przez moment jak wraz z Paryża w osiemdziesiątym drugim roku otrzymuje ofertę pracy w polityce i dochodzi czasem do funkcji naczelnego jest dłużej naczelnym tego pisma Izby Rakowski już weszli Pavel, ale tam ja wymienię cała taka jest był tzw. DSA życia Warszawy właśnie niezweryfikowanych kolegów, którzy w, którym Bijak stworzył taką czym to w szczerej rozmowie było mówione słuchaj starajmy się być jak my znowu jak najbardziej przyzwoici sytuacyjnie przyzwoitej równe pismo na ile się da, a przyszły będzie należeć do was jeśli przetrwamy ten czas, ale były takie tendencje ucieczkowe ani piszmy o polityce napiszmy sobie kulturze może proszę o sprawach zagranicznych, a nie było wyrywania się do pisania panią o polityce, chyba że były w sytuacji przymusowej to brać na siebie w samym stylu Rakowskiego przy czym Bijak był na tle Rakowskiego, który taki mem wie pani z takich filmów przygodowych tak duża, żeby miękkim ciepłym sympatycznie otwartym człowiekiem takim codziennie bardzo łagodny i on tak się dostosowywał do kolegiów nigdy niczego nie narzucam, a też pamiętam tego Legia, kiedy w prasie my wszyscy wiele wiele lat młodsi wchodziliśmy do jazd z boku trochę, bo od nauki, ale w koledzy dziennikarze wchodzili tak dopiero z taką dojrzałość zawodową prawda, bo nie po 30 lat czy coś i Brass taka oferta Słuchajcie myśmy razy zrób test w tym coś pismo państwo zyskiwało na popularności tak, aby czytelnik lubił to pismo za to czym ono było, a też rozumiały sytuację sam był w takiej sytuacji energetyka okrągły stół to już było ty dla czy też pamiętam pewne napięcia międzypokoleniowe, które się nigdy nie wydobyły na wieś nie przybrały postaci wie pani bądź co jakiś secesji dzień to ryj czytają to pokoleniowo się łagodnie zaznaczyła, iż zrealizowała AAA jeśli chodzi o okrągły stół to ścierały się 22 emocje pierwsza emocja to ci młodsi, którzy strasznie w to uwierzy i chcieli, iż niektórzy starsi, którzy uważali, że to jest otwarcie drogi do ciemnogrodu i populizmu i że jeszcze pożałujemy co jak zaleje nas właśnie taka takich krów triumfalizm populistyczne to nawet należy co, że porozumienie z opozycją to rodzaj populizmu także to, że to się otworzy i że opuszczenie takich roszczeń demontaż wszystkiego, bo to nieuchronnie ku temu będzie szło nie nie da efektów pozytywnych kontroluje nas wszystkich to jeden z kolegów nawet napisał i wówczas Baczyńskim odpisał w może sprawdzić szczep w plan precyzyjnie, bo stara się zrozumieć, czyli pojawiła się też taka grupa redaktorów, którzy uważali, że porozumień okrągłostołowych doprowadzą do ruiny PRL na to miejsce nie powstanie nic wartościowego tak tak oraz, że to byli koledzy z w 2 starszych na pewno, których 1, choć zespół spisał niedługo, którzy wypłacał biografią byli związani z tym doświadczeniem peerelowski bali się trudno mi wali się nowego doświadczenia to tak jak zacytuję Michnika, że od bardzo by się sił z rozwiązania bał się ciemnogrodem i bał się powrotu decyzje przedwojenne coś się jakimś sensie czasem sprawdziło panna, więc ten strach był w starych w starą inteligencki myśleniu i to się przejawiało w piśmie, niemniej u nas znaczy pismo w ich, dlaczego dało temu świadectwo jakieś cząstkowe, że jest różnica poglądów, a jednak poszły zdecydowanie w kierunku trzeciej Rzeczypospolitej Janka Paradowska przyszła do nas wtedy też była głównym naszym takim komentatorem politycznym sejmowy wtedy jeśli z życia Warszawy 3 to jeszcze zapytam na koniec o ten moment właśnie przełom, ale nie politycznego ustrojowego tylko gospodarczego, bo tygodnik polityka ma się odnaleźć na wolnym kapitalistycznym rynku naszą znalazła udało trudno było no były momenty trudne sprawy zmusza zmuszono nas do przejęcia na własność pisma, które było straszne zadłużonej istnieje nie myśli Danielle de jeśli księgowego np. w i trzeba, bo to teraz apotem Leśmierz 6 księgowych, a żeby biznes szacowali zapożyczyliśmy się udało się ja myślę, że akurat fakt, że Jerzy Baczyński jest ekonomicznym dziennikarzem i że jest liberałem u podstaw nie Neo liberałem liberałem i że stanął na czele pisma, że on miał taką naprawdę talent i gotowość weź w ten kapitalizm iść i w tym, iż ten system Jonas poprowadził włącznie z tym lub zasad przypominaliśmy sobie, że on jedyny, który domagał się, że przeszli ze starej Formuły takiego wielu już wielkiego formatu w formułę magazynu Mogilno magazyn tak on nas tylko doprowadził przełamał nas miał wielu było nieufny błota myśmy odkopali w fazie wy młodzi nas nie kupią starzy was wyrzucą no bo są przyzwyczajeni, że się składa tam płachtę to się nakrywać żonę w łóżku siebie ta w na Wiśle Staszek lub sieci te panie profesorze ta historia tego biletu partyjnego PZPR po dzisiejsze czasy to jakieś obciążenie to są jednak korzeni to jest ważne czy może są teraz zupełnie to problem na rynku, ale panie notes na redakcja mamy też kolegów jest, a zwłaszcza 1, które kochamy lub ścianę i który ma 96 lat aż wywodzi się z pierwszej właśnie tej redakcji Mariana Turskiego, który zatrudniony przez krakowskiego tam pierwszym latek, który wymyślił nagrody historyczne polityki teraz zrobił karierę światową prawda nie bądź obojętny 11 nie bądź obojętny jak powiedział, że na jego biografii na jego rozwoju takim moralnym aksjologicznym widać i kontynuację i umiejętność pozbycia się złych fuzji z przeszłości prof. Wiesław Władyka historyk tygodnik polityka, którą tygodnik jego historii rozmawialiśmy panie profesorze dziękuję za rozmowę dziękuję państwu dziękuję za wspólnie spędzony czas aukcję przygotowała Małgorzata Łuczyńska ja życzę państwu dobrej spokojnej nocy do usłyszenia powrót Zwiń «

Jak powstał tygodnik "Polityka"?

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: POWRÓT DO PRZESZŁOŚCI

POPULARNE

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 19:00

Najnowsze Podcasty

Sport360: Nowe porządki w szatni reprezentacji Polski

Czy "Emigracja XD" jest przereklamowana?

Problem londyńskiej policji jest głębszy. "Zajmują się Twitterem zamiast przestępstwami"

Agnieszka Pomaska (PO): W Brukseli zastaliśmy puste biura. Prezesa Artura Zasady nie widzieliśmy na oczy

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL