REKLAMA

Odkryto pierwszy organizm, który zjada wirusy!

Przedpołudnie Radia TOK FM
Data emisji:
2023-01-05 11:00
Prowadzący:
Czas trwania:
22:51 min.
Udostępnij:

W dzisiejszej rozmowie z dr Rafałem Mostowym z Uniwersytetu Jagiellońskiego zajrzymy do świata wirusów. Jak działa? Czy uda nam się nadążyć z tworzeniem skutecznych lekarstw na nowe szczepy wirusów?

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
115 się teraz łączymy się z Krakowem, gdzie jest pan dr Rafał Mostowy epidemiolog z małopolskiego centrum biotechnologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, a także ze stowarzyszenia rzecznicy nauki dzień dobre tyle brak biolog ewolucyjny nie z epidemią lekarz też w tych w czasie w czasie pandemii trochę się różne wizytówki, że tak powiem ewoluowały to jest rozmawiamy o wirusach tych jest ich Męczących na stronach, ale też tych stronach, które możemy wykorzystać może Rozwiń » zacznijmy od tego, dlaczego w ogóle tak trudno zwalczać wirusy teraz szczególnie na z tą męczy ponownie epidemia grypy rsv w wszystkim znane sars-cov 2 czy wciąż funkcjonujący wirus Heath, dlaczego z wirusami mamy taki problem, bo wirusy są koszmarnie różnorodna przez koszmarny różnorodna ma na myśli, że ten czas myślimy o wirusach trochę jak o kilku naraz, które ganiają i nas męczą być może dużo nas też rejsy sprawę, że oczywiście one męczą też inne zwierzęta, ale wirusy to, więc biorą też ktoś też coś niesamowitego one jak one są dużo bardziej różnorodne niż wszystkie formy życia razem wzięte jak weźmiemy wszystkich byśmy wzięli wszystkie wirusy, które istnieją na naszej planecie ułożyli 1 koło siebie to ten łańcuch miałby długość uwaga 100 000 000 lat świetnych to znaczy, że musielibyśmy podróżować prędkością światła przez 100 000 000 lat, żeby dotrzeć do jego końca to jest to po prostu mózg wybucha, ale z nimi jest też kłopot taki, że trudno je zabić, bo one w zasadzie nie do końca żyją, a możemy nie to nie do końca chodzi o to, żeby zabić tylko, żeby po, bo tym jest wielu wielu jest materiałem genetycznym, który no Stieg nie żyje w takim sensie, że nie nie nie potrzebuję komórki np. ludzkiej albo bakteryjnej, żeby się z repliką dach w związku z tym, żeby taki, żeby go powstrzymać to czy jest wiele sposobów jednym z nich jest po prostu zatrzymanie tego procesu replikacji, a i tak galę np. leki anty rektorowi realne, które za, które dzięki, którym zahamowano epidemie wielu Sahin, ale one są mimo wszystko jest specyficzna działają podobnie jak szczepionki zazwyczaj na konkretny gatunek, czyli na konkretną w nim rodzina bardzo dojdzie faktycznie podobnych do siebie wiele osób to przez żonę są tak różnorodne to tak trudno jest to walka, ale są coraz dni ciekawsze pomysły w pod koniec grudnia pojawiła się praca z Uniwersytetu obrazka Lincolnem prof. Johna de Longa, który to wskazuje, że moglibyśmy tak powiem karmić wirusami inne organizmy tutaj wskazuje konkretnie na jeden z rodzajów orzech sektor jest jakiś pomysłu pan szczerze mówiąc tras nie jest do końca mój temat nigdy nie zastanawiam się na tyle by nie zastanawiałem się czy to mogłoby mieć realny wpływ na Materna konkretne terapie natomiast jest ciekawe z punktu widzenia biologicznego fakt, że są organizmy, które jednak wirusy nie jest nowy on już od jakiegoś czasu wiemy, że my organizmy typu orzeszki widz owe ME one te wirusy połykają nawodnić przerodzi się generalnie nie marnuje na tor stykamy w tej pracy to, że po raz pierwszy wykazano, że to jedynie ma realne realną korzyść dla populacji tych tych, że orzeczenie ponieważ, ponieważ pomaga dzięki niemu, więc temu żywieniu się wirusami następuje szybszy wzrost populacji także no jest jest dość ciekawe natomiast czy realnie będziemy w stanie zjadać wirusy jako podejście terapeutyczne na nie wątpię czy uda się znaleźć taki tu cudzysłów oczywiście antybiotyk na wirusy na czym polega idea antybiotyku Otóż polega na tym, że Rze, że jest to substancja chemiczna, która znajduje jakieś bardzo zachowany mechanizm molekularny bakteriach to zachowane w sensie, że on występuje wielu różnych gatunkach bakterii pan np. coś co służy replikacji dna albo budowie ściany komórkowej i ten te ta substancja chemiczna skutecznie MO skutecznie wykolei ten proces dzięki czemu bakterie nie mogą się dalej replikował dlatego aktor często antybiotyki mają szerokie spektrum jak to się mówi w przypadku wiele osób nie ma nie ma nie możemy znaleźć czegoś takiego, bo 2 losowo wybrane gatunki wirusa nie będą mieć ze sobą nic ani genetycznie ani molekularnie wspólnego natomiast tak jak powiedziałem możemy coś takiego projektować w kontekście na konkretne rodzaje gatunki szczepy wirusa, ale nad wymaga ogromnej ilości pracy, bo za każdym razem trzeba robić to odnowa to, skąd wzięła tak gigantyczna różnorodność wirusów jak długo one funkcjonują na naszej planecie, dlaczego to różnorodność właśnie tak duża myśli IT szczerze mówiąc to bardzo ciekawe pytanie, na które nie do końca znamy odpowiedź ale bo trochę jest to problem kury jajka, skąd wziął się coś co musi, a mi to co musi zarażać com potrzebuje komórki do replikacji to powstało, zanim komórka powstała tutaj dużo różnych pomysłów natomiast fakt jest taki, że wirus z nami od początku istnienia życia na ziemi i od początku istnienia życia na ziemi UE Koen bólu ktoś mówi to znaczy, że ewoluują razem z komórkami w związku z tym zarówno Archeo one kary loty i bakterie, czyli 3 wielkie odnogi życia drzewa życia one mają swoją populację to na i biur są niewiarygodnie różnorodne tak jak powiedziałem do bardzo różnorodne niż organizmy, które im pakują czy czy też oszacować, jaki odsetek procent tego świata my znamy więc, że nie tak dawno zostały np. odkryte wirusy giganty tak się określanie spodziewano się, że mogą istnieć wirusy takiej wielkości co jest trochę dość można powiedzieć zabawne, że właśnie to największa jakoś tam pomijali my, ale właśnie, czego jeszcze Niewiem no i biologia nie przestaje nas zaskakiwać z tymi tymi wirusami gigantami to ciekawa sprawa, bo tak naprawdę one były one cały czas były wszędzie tylko my byli oczekiwali szukaliśmy zazwyczaj naukowcy bakterii albo wirusów po wielu są malutkie bakterie są duże bielone giganty są gdzieś pomiędzy IT metoda laboratoryjna one służyły zazwyczaj, a może by wyłapywać 1 albo drugie IT te biorą giganty nam uciekały dla dawno zostały odkryte właśnie stosunkowo niedawno, ale te wirusy ona zresztą ciekawe, bo one są w 100 z punktu widzenia biologii też gdzieś pomiędzy wirusami bakteriami znacie bakteria może sama sama się utrzymać replikował nie potrzebuje innej komórki, żeby się podwoić wirus potrzebuje komórkę bakteryjną gros gigant no też też infekuje, ale on te wirusy mają te wirusy mają MO im różne one mają różne mechanizmy molekularne typowe dla organizmów żywych np. geny do produkcji energii wchłaniania składników odżywczych te replikacji ona troszkę zacierają granice pomiędzy organizmami żywymi, jakimi są komórki i martwymi, jakimi są wirus także to jest często szkody jeszcze takie tek od takiego paradygmatu doktor, który dotychczas mieliśmy do czynienia czy znowu jest taka kolejna lekcja biolodzy w zasadzie nieustannie otrzymują do podziały, które są tworzone, żeby jakoś móc funkcjonować rozwijać naukę opisywać rzeczywistość to tutaj żadnej w zasadzie ostrej granicy nie ma no, a do tego giganty wirusy mają też swoje wirusy, które nazywamy rolnikami Bureau uwagami przepraszam także to czy rozumie wizualnej, które atakują wirusy giganty Jaszczak no to już jest Incepcja w erze to czy to może tak zapytam czy da się w ogóle uchwycić cały ten wirusowy świadczą się zmienia właśnie tak szybko tak szybko ewoluuje jest tak różnorodny, że nauka nie nadąża za tą identyfikacją nowych nowych rodzajów to jest nam ciężko natomiast od w ostatnich latach pojawiło się narzędzie, dzięki któremu możemy w sposób Toszka alternatywna odkrywać rzeczywistość to nazywane tak gen Mika ten polega ona na tym, że pewnie, że państwa słyszało o tym tak jak ktoś taki jak sekwencjonowanie dna znaczy pobieramy też z organizmu ładne genetyczne jesteśmy w stanie wydrukować cały kod genetyczny, który należy tego organizmu ludzkiego nam także natomiast z mikro natomiast mi świecie mikrobów, a do tej pory wymagało to kultywacja laboratorium organizmowi nie wszystkie się da i od jakiegoś czasu pojawił się problem, żeby wyizolować dna po prostu otoczenia sekwencjonowanie wszystko niezależnie nie wiedząc o tym to jest dzięki temu powstają miliony nici dna, które nie wiemy, skąd pochodzą może, ale oni dzięki dzięki takim planem jesteśmy w stanie potem każdego kawałka RNA spróbować odpowiedzieć na pytanie, skąd pochodzi, ale nie jest proste, bo de kombinacji dna jest sporo przed 40 na klatę dach jest więcej niż gwiazdy wszechświecie i do tego, żeby intensyfikować, skąd pochodzi z zupełnie nieznany kawałek dna potrzebujemy komputerów tym zajmuje się bioinformatyka dzięki temu odkryliśmy to ostatnio, a jak ogromna różnorodność wirusów, które nie do końca wszyscy się spodziewać dr Rafał Mostowy biolog ewolucyjny z małopolskiego centrum biotechnologii Uniwersytetu Jagiellońskiego także Stowarzyszenie rzecznicy nauki jest z nami za chwilę będą informacje o informacjach porozmawiamy państw jest z doktorem i z państwem też o tym w jaki sposób możemy tę różnorodność wirusów wykorzystać np. medycynie dr Rafał Mostowy jest z nami biolog ewolucyjny z małopolskiego centrum biotechnologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, a także stowarzyszenia rzecznicy nauki wirusach rozmawiamy rozmawialiśmy o tym jak trudno jest je medycynie pokonać, a teraz porozmawiajmy o tym jak medycyna może wykorzystać, bo myśli się o tym bardzo intensywnie prawda panie doktorze, a zdecydowanie tak, jakie to są propozycje nawet czy braćmi może tego, że jak powiedziałem przed przed informacjami, a tak, że tzw. drzewo życia ma 3 wielkie nogi są kary o tym, czyli na medal, ale my zwierzęta Archeo one i bakterie i bakterie jak wiemy też spadają nam mnóstwa różnych kłopotu jeden z ogromnych problemów lekkim zmierza teraz medycyna i powiedziałbym, że zaryzykowałbym stwierdzenie, że największym jest lekooporna antybiotykowa to znaczy te związki chemiczne, o których mówiłem przed przerwą one przestają działać, ponieważ bakterie, a znajdują sposoby do tego, żeby troszkę zmodyfikować swoje narzędzia molekularne, które tam, żeby antybiotyki targetu ją i przeć jakiś sposób funkcjonować dalej, czyli wtedy antybiotyk po prostu przestaje działać mieć w stanie zatrzymać, a wykoleić procesu molekularnego bakterii replikuje ją, a co gorsza nadużywania antybiotyków prowadzi do tego, że mamy do czynienia teraz bardziej lekko opornymi szczepami bakterii często o tym wiele z nas pamięta to też problem długoterminowe no tutaj pytanie jest co dalej możemy dalej próbować znajdować antybiotyki, ale to nam idzie dobrze od jakichś 2030 lat ram, bo tak naprawdę antybiotyki to też nie jest nasz wynalazek tylko ta jest, a wynalazek i innych innych innych organizmów, które ze sobą bardzo nam byśmy taką pewnej chwili, która blokuje budowę ściany komórkowej pani Celina została odkryta poprzez zupełnie przypadkowo przez Alexandra Fleminga, który a, które sportu zauważył, pozostawiając okno otwarte, które pojawiło się o EOG organizmy, żeby się bakterie zaczynają umierać i stąd pojawił się pomysł by wydobyć te związki także Andrzej pierwszy projekt ma o tym, że historia chemia to pochwała bałaganiarstwa, bo to coś tam różne rzeczy zostawiał w etnicznych przypadkiem odkrywał, a jako osoba, która ma bałagan tam na biurku na chińskim froncie nie będę tutaj krytykować natomiast chcemy też oczywiście rozmowa nawet nada też oczywiście temat na osobną rozmowę na nas wracając do wielu są prawie 100 lat po odkryciu leminga, bo zaraz będziemy za 3 lata wtedy też Stolat będziemy mieć na mamy już ogromny problem z tą lekooporności szukamy alternatyw dla walki z bakteriami, na które odpowiadają na antybiotyki teraz bakteriofagów są jednym z proponowanych rozwiązań to ciekawa faktura wagi to nie jest żaden nowy pomysł, bo bakteria chwalili pomysł używania bakteriofagów jest starszy niż pomysł używania antybiotyków jakieś 10 lat przed chemikiem żołnierz żołnierze z tego co pamiętam kontakty z pierwszej wojny światowej, a przynajmniej w takich okolicznościach zauważy zbliża, że wydobywanie rzecz że, że osad filtrowane osad środowiskowy rem potrafi zabijać kolonie bakterii, a tam okazuje się później odkryto, że tam są bakterie fakt tylko tym bakteria wagony z wirusem, czyli jak powiedziałem wcześniej jest cząsteczką, która potrzebuje wtedy komórkowej do replikacji, a no, ale bakterie i bakterii uwagi ze sobą korelują z kilku miliardów lat i przed w tym czasie powstała ogromna różnorodność pewnej drugiej stronie i się nie prze, a ogromna ilość różnych sposobów, które 1 strona przechytrzyć drugą w związku z tym jest nie on jest narzucanie wzrostu, żeby zabić bakterię jest bardzo ryzykowne, ponieważ może zadawać krótkoterminowo, ale długoterminowe bakterię jakiś sposób znajdą sposób, żeby umknąć ten wirus sam, a wirusy prawdopodobnie zaczną zmieniać się tak, żeby nie zabić wszystkich bakterii, bo nie chcą podcinać gałęzi, na której siedzą i to jest przedmiot ogromne ilości Baran obecny, a czy takie wirusy wykorzystane np. do tego, żeby zabić bakterie przy okazji nie zaczną atakować komórek np. pacjenta nie nie jestem ścianą tego typu wydarzeń, bo generalnie te wirusy są bardzo bardzo specyficzne one to oznacza, że są specyficzne to znaczy, że one posiadają one one są w stanie przez kontakt swoich i Białek taki wyrok można sobie to wirus wyobrazić faktury wagi one nie wszystko tak wyglądają one mają przeróżne kształty, ale taki Night jak się go chcę wrzucić kogo my też patriotach to pojawi się postać takiego bolidu kosmicznego, który ma taką taką gramatyczną głowę to się na walkę przyda narodowa, że ma rangę należnym tak i on ma od niego odchodzi ogon jest taka trochę aż szyja, a z tej chcieli tej ogon się organ po prostu tak bardzo już pozostanie przy takim kolokwialnym taka szyja określi Chronowski i te nóżki ona się przyczepiają do powierzchni bakterii one muszą bardzo specyficzny rozpoznawać te cząsteczki na powierzchniach fakty, bo tam duże jaja w związku z tym te uwagi one rozpoznają bardzo konkretny gatunek jest szczep bakterii zapewne gatunek, ale już innego szczepu mogą rozpoznawać potem inna, która będzie mieć troszkę inną cząsteczka na powierzchni w związku z tym one nie będą w ogóle ta przynajmniej w tych przypadkach, które mi mi wiadomo, a bracie na pewno one nie będą w stanie infekować innych komórek one poczułem bardzo konkretnych mechanizmu często, o które znajdują się w bakteriach, a czy oba wirusy mogą być też wykorzystywane jako transportery leków np. są takie czy nie wszystkie, ale większość to malutkie są malutkie, więc może mogą właśnie przenikać różne bariery, które są problematyczne są takie pomysły ostatnio do po w ostatnich latach powstało trochę start-upów, które zajmują się wynajdywania takich technologicznych rozwiązań żeby, a wyrzucić nie zostało na genetycznej sali Stanach substancja tak, żeby wirus mógł osiągnąć do środka i choć i potem już tylko zabić bakterie oczywiście ja jako rewolucyjne, a pani pomimo dużego entuzjazmu wobec tego typu rozwiązania jestem też etyczne czy czy na dach sugestie, że takie rozwiązania będą już rozwiążą nasze problemy to raty będą kolejne gałęzie walki z bakteriami, ponieważ bakterie od dni kilku miliardów lat umieją dawać sobie radę z różnymi zagrożeniami w tym pewnie też sobie dadzą radę, ale nie zmienia to faktu, że rzeczywiście są przeróżne pomysły na strategię w jaki sposób, a nie tylko za pomocą stałych wzrostów, ale też Ross rok to niż rok dzieląc, dzieląc te wirusy na części używać tych różnych części jako broni molekularnych do tego, żeby dawać sobie radę z infekcjami bakteryjnymi i wydaje się, że tak trzeba o tym myśleć jako różnorodności pomysłów biotechnologiczne używanych mądrze ach, a nie 11 broni, która rozwiąże wszystkie nasze problemy czy wirusy można modyfikować skoro to po prostu materiał genetyczny w opakowany ku to jesteśmy w stanie ciąć dna umiemy robić czy można w takim razie łatwo modyfikować takie wirusy tak tak można modyfikować umieszczać w nich inne geny, które wytwarzają jakieś białka tylko oczywiście to wszystko musi, jeżeli myślimy tylko o jakimś terapeutycznym podejście to musi zadziałać czytam wiele musi się przywiązać do powierzchni bakterii wniknąć w ten to cokolwiek chcemy w to wnikać w ośrodkach, a to musi działać być może też detalach wewnętrznie, a co gorsza wszystko zależy od bakterii nie zapominajmy, że bakteria też są bardzo bardzo różnorodne, a także to pycha to są to dużo różnych możliwości i przeszły, a szalony naukowiec, który stworzy wirusa, który będzie jeszcze gorsze niż poprzednie pandemie są możliwe czy nie padł odchodzi z tematów GUS, ale no i w i są zaś zawsze możemy stworzyć coś gorszego laboratorium i tutaj duży takim dużym pytaniem, które krąży od dawna przed pandemią covid jest czy należy efekt bawić się czwartą morza czy warto bawić się eksperymenty, które zwiększają zakaźność zarazków też warte ryzyka tego, że one mogą uciec laboratorium i wyjść spoza kontroli jak będą nawet odnosić już kończy nam się tak, ale od jakiegoś czasu trwa debata w tej sprawie i mam być takie jest jest możliwe natomiast pewnie bardziej niż 1 szalony naukowiec jak z kreskówki to bardzo tutaj, a pierwszą walkę i duża duże przedsięwzięcie naukowe ufundowane przez konkretną instytucję, która i na szczęście dziś no wiesz, jaki konkretny cel i na szczęście też naukowcy są świadomi tych różnych zagrożeń o nich dyskutują dziękuję serdecznie za opowieścią o wirusach jak i dr Rafał Mostowy biolog ewolucyjny z małopolskiego centrum biotechnologii Uniwersytetu Jagiellońskiego Stowarzyszenie rzecznicy nauki kończymy przedpołudnie audycję przygotowała Martyna Osiecka realizował Szymon waluta za chwilę będą informacje o jedenastej 40 teraz mamy 1164 po informacjach kultura osobista, na którą zaprasza państwa Marta Perchuć Burzyńska ja życzę dobrego dnia i do usłyszenia w sobotę po siódmej Karolina Głowacka Zwiń «

PODCASTY AUDYCJI: PRZEDPOŁUDNIE RADIA TOK FM

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POPULARNE

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

Wszystkie audycje, kiedy chcesz! Teraz TOK FM Premium 30% taniej: podcastowe produkcje oryginalne, Radio TOK FM bez reklam i podcasty z audycji. Nie zwlekaj, słuchaj wygodniej!

KUP TERAZ

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA