30 lat ustawy aborcyjnej. "Na początku wszyscy mówili 'zakaz'. 'Kompromis' wymyśliła prawica"

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

niedzielny poranek Radia to kasa zaprasza Anna Piekutowska 30 lat temu 7stycznia 90 tego trzeciego roku Sejm uchwalił zakaz aborcji, czyli ustawę o planowaniu rodziny ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży jeszcze do dzisiaj jest używane określenie kompromis aborcyjny lat na właśnie tę ustawę, gdyż zawierała ona 3 przesłanki, które dopuszczały przerwanie ciąży jeszcze wcześniej w dziewięćdziesiątym drugim roku Barbara Labuda i Zbigniew Rozwiń » Bujak zorganizowali inicjatywa, która przerodziła się tzw. komitety Bujaka i które zbierały podpisy po to, by przeprowadzić ogólnopolskie referendum właśnie w sprawie tejże ustawy z komitetów wyrósł ogólnopolski ruch na rzecz referendum w niego zaangażowali by zaangażowani byli politycy polityczki działacze aktywiści, ale też po prostu osoby, którym leżało na sercu dobro kobiet dobro Polek jedną z takich osób, które aktywnie działały wtedy przeciwko zakazowi aborcji była moja gościni Wanda Nowicka posłanka wiceprzewodnicząca nowej lewicy oraz wieloletnia szefowa federacji na rzecz kobiet i planowania rodziny dzień dobry dzień dobry pani dzień, aby państw komitety Bujaka zebrały wtedy gdzieś mniej więcej pomiędzy 1 300 0001 700 000 podpisów na pomimo tego, że te podstawowe warunki ustawowe zostały spełnione to Sejm odrzucił wniosek o przeprowadzenie referendum ustawę bez problemu uchwalono nie zastanawiał przede wszystkim to jak doszło do tego, że ta władza solidarnościowa wywodzące się ze związku z ruchu społecznych po prostu wywalił do kosza obywatelski projekt proszę pani to tak naprawdę ta walka o nie dobro niedopuszczenie do zakazu o aborcji trwała przez przez wiele przez parę lat od czasu kiedyśmy osiągnęli wolność demokrację weszli ważnie na środkach na ścieżkę państwa demokratycznego Palki wtedy to swoje prawo do decydowania niestety straciły i to jest rzeczywiście ta ogromna zagadka, dlaczego środowiska w końcu Centro prawicy tak naprawdę nie mówimy o środowiskach fundamentalistycznych w parlamencie, które wówczas też były reprezentowane zdecydowały się jednak na poparcie bardzo restrykcyjnego ustawodawstwa czy IT tzw. ustawy o planowaniu rodziny czy po prostu powszechnie zwanej ustawy antyaborcyjnej Emu i generalnie uważa się, że z, że tutaj ogromną rolę odegrał też kościół katolicki, który wtedy uznał, że ma prawo do tego, żeby wpływać na prawo polskie ma prawo wpływać po prostu dla, że odczuwał wyższość moralną nad innym stanowiskiem, ale również względu NATO, że uważał, że ówczesna opozycja a, a wcześniejsza opozycję, a potem władza ma jakby obowiązek, żeby im się od zajęć jest to wymarcie tak za wsparcie podczas czasów Solidarności prawda mówiło się, że kościół był to kolebka był to ten schronieniem dla opozycji i to po prostu było po prostu akces sprzedaży kobiet z sprzedaży praw kobiety ówczesna ówcześni przedstawiciele władzy uważali, że to nie będzie przynajmniej tak sobie to tłumaczyli okej my teraz tak bowiem sprzedamy te prawa kobiet, ale to nie będzie miało większego wpływu wiadomo, że żaden zakaz aborcji nigdy tej aborcji nie nie likwiduje no po prostu UE prawa kobiet zostały złożone na ołtarzu tzw. wyższych celów oczywiście żadnymi wyższymi celami nie nie były i po prostu kobiety zostały poświęcone nie pierwszy raz się zdarzyło w historii, ale znając na pewno zdarzyło mam nadzieję zostać pani pamięta ten dzień, kiedy ustawa antyaborcyjna została przegłosowana ten 7stycznia albo gdzieś w okolice tego tej daty takie pamiętam bo, choć wiadomo było, że ta ustawa zostanie przyjęta przegłosowana przecież to parę lat ta ta walka trwała i wiadomo, jaki był układ polityczny wiadomo było, kto poprze bądź nie daną on ustawę, ale powiem ten moment tego przełomu, kiedy ta ustawa została przegłosowana to był dla mnie osobiście dla no wielu wielu kobiet w Polsce był ogromnym szokiem, bo myśmy do końca wierzymy, że to jest w ogóle możliwe jak to jest możliwe w dwudziestym wieku po 40 blisko latach objął obowiązywania legalnego prawa zawrócić Wisłę kijem i wrócić do czasów średniowiecza praktycznie, kiedy wiadomo, że zakaz aborcji i z kiedyś przez dawnych dawnej dawnych czasach prowadził do śmierci kobiet masowej śmierci kobiet jak można było to kobietom zrobić jak można było do tego doprowadzić ja pamiętam, mimo że widziałam tak powiedzmy rozumowo wiedziałam, że do tego dojdzie jednocześnie ten moment, kiedy nastąpiło też momenty ten moment przyjęcia tej ustawy no był ogromnym szokiem był ogromnym szokiem, ale też tak było było też takim zobowiązaniu, bo wiadomo było dla nas sprawa absolutnie nie kończy jak pani o tym mówi nam się przypomina 22października 2020 roku te same moc tak tak tamta zakłady, że z 1 strony trudno w to uwierzyć, ale jestem nie godzimy i walczymy dalej wtedy tak było i teraz tak nadal jest oglądam kronikę filmową z tego dnia i w dniu głosowania ktoś zadzwonił z fałszywym alarmem bombowym, że jest ładunek w sejmie to też pokazuje, jakie emocje ta ustawa budziła, a po tym, jak ustawa została przegłosowana to do Sejmu przyjechał prymas Józef Glemp podzielił się opłatkiem z politykami i też tak to jego wizyta była tak opowiadano rząd przyjechał złagodzić spory podziały na tak nóg przedstawiciele kościoła byli częstymi gośćmi w sejmie w owym czasie uczestniczyli w komisjach strona nie są no teraz no może przy nie są przez nie są w tych swoich strojach być może są, ale raczej nie raczej już chyba bezpośrednio nie biorą udziału w posiedzeniach pamiętajmy też o wizytach po papieża Jana Pawła II, który postawił sobie za punkt honoru, żeby też doprowadzić, bo ono oczywiście też przyczynił do wprowadzenia zakazu aborcji i przyjeżdża praktycznie co 2 lata wciąż ścianki w ciągu swojego pontyfikatu do Polski przypominał napominał apelował i cały czas tak powiem wywierał presję moralną na społeczeństwo także na polityków, żeby ten zakaz został wprowadzony ustawą kościół bardzo był aktywny w tej sprawie i te nadal jest tej ustawy towarzyszył opór społeczne te podpisy pod referendum oczywiście były taką najbardziej widoczną emanacją, ale też działo się protesty były też protesty czytam statystyki, że w dziewięćdziesiątym drugim roku w listopadzie przed głosowaniem większość badanych 74% z badania CBOS-u opowiedziała się za przeprowadzeniem referendum w tej sprawie należy też nie jest równoznaczne z tym, że 74 proc popiera aborcję popierał, bo referendum w tej sprawie czy tak czy faktycznie społeczna Niezgoda w Polsce na zaostrzenie ustawy była aż taka duża jak pani pamiętać by było takie powszechne, że wszyscy byli przeciwni tak opór był ogromny, bo mówi się, że komitety Bujaka prawda zebrały te podpisy to nie komitety Bujaka to był rzeczywiście ten impuls, który wyższy wyszedł WM odę Bujaka i Barbary Labudy natomiast podpisy zebrali ludzie przecież komitety nie miały żadnej bazy żadnego prawda zadań organizacyjnej sieci, które mogłyby tych te podpisy zebrać to zwykli ludzie kobiety mężczyźni te podpisy zbierali w całej Polsce to były też zbiórki nawet latają zupełnie spontanicznie podejmowane przez przez różne osoby np. w sklepikach były karteczki, gdzie mówiono, że tu się zbiera podpisy, że ktoś chce podpisać bardzo proszę ja potem też widziałam te wszystkie podpisy to naprawdę wyglądało tak, bo to oczywiście nie był jakimś takim w te to wyglądało inaczej niż teraz jak my zbieramy np. podpisy pod inicjatywą Obywatelską to każdy się tam podpisywał co na karteczce takiej innej widać było, że tu poparł podpisów po kilkanaście podpisów one wszystkie były potem przesyłane przesłane tego była tego była masa to było to był wyraz właśnie tego oporu społecznego tych protestów tego tej niezgody kobiet, ale też wielu mężczyzn na to na to, żeby sprawy w Polsce wprowadzać tak represyjny prawą także ten i ten adres z 1 strony tak ogromny on również doprowadził do UE powiedziała do takiego do poczucia ogromnego rozczarowania społecznego takiego poczucia przegranej ze, że to się nie udało, że myśmy zrobili wszystko ten wyrazili ten głos, a tutaj jest klasa polityczna, która która, kierując się nie wiadomo czym na pewno nie dobrem kobiety wprowadza takie represje naraża kobiety na utratę życia zdrowia i możliwości decydowania swoje życie życiu także potem po tym, po tym czasie, kiedy właśnie, bo to komitet referendum dziewięćdziesiątych drugi rok zaraz styczeń 93 sesji na ustawa została przyjęta potem zapanował rzeczywiście takim zaczął się powiedziałabym taki był taki poczucie o braku wiary i że z, że to może zmienić to potem znowu wróciła atmosfera prawda, że trzeba walczyć mówię o społeczeństwie jak w listach, ale mówię o takiej atmosferze społecznej, które ja pamiętam po prostu wiele osób mówią jak można było do tego prowadzić mniej długów jak można było zakazać ponownie aborcji ogromne rozczarowanie ciągnie utarło się, że na ustawę antyaborcyjną te ustawę aborcyjną kręcić mówimy mówimy o kompromis, kto w ogóle to wymyślił właśnie chciałam powiedzieć, że ten termin Kor kompromis aborcyjny jest używany stosunkowo niedawna w latach dziewięćdziesiątych oczywiście, kto ten i uszu mógł użyć tego sformułowania oczywiście było absolutnym nauk dziurą, bo kompromis to języki maki między politykami, a kobietami, które to prawo dotyczyło ono wiadomo, że takiego kompromisu nie było najbardziej można by to mówić między politykami, a powiedzmy kościołem, który mógł się, że tak powiem zaakceptować to mniej represyjne prawo, za którym się opowiadali, ale to oczywiście nie miało żadnego sensu nic takiego nie nie miało nie staną pomijam fakt sama ustawa nie była kompromisowa, bo trudno uznać za kompromis, jeżeli były projekty obie kobiety mają iść do więzienia za przerywanie ciąży, bo oni się zakaz aborcji, który był możliwy tylko do uratowania życia no to uznanie do kompromisu to też jest byłoby lekkim tak powiem o absurdem to, ale się utarło to sformułowania zaczęto już zaczęło być używane dopiero 2001. wieku wtedy, kiedy do władzy doszła centroprawicowa, bo ten komu ten termin kompromis aborcyjny był używany wyłącznie w takim kontekście mówiono nie wolno ruszać kompromisu aborcyjnego i to właśnie te środowiska powiedzmy cen prezent prawicy centroprawicy, której nie chciałyby temat aborcji był wprowadzany pod debatę zarówno ze środowiska skrajne jak i przejść przez nas przez aktywistki i i i środowiska polityczne progresywne to oni mówili nie ruszamy kompromisu nie ruszajmy, bo jak ruszymy kompromis to z tego może wyjść gorzej, czyli może być zakaz aborcji i tylko w takim kontekście, ale to rzeczywiście, ponieważ to było tak widzimy tak powszechnie używane przez rządzącą UE wówczas partii prawda, żeby nie ruszać tego kompromisu aborcyjnego zresztą jeszcze dzisiaj słyszymy po pożarach jasne, które jest także że, że to tylko do tego tak naprawdę służyło ten termin używany nie po to, żeby opisać tamtejszą rzeczywistość, bo nie opisywał żaden sposób tamtej rzeczywistości on był nadal jest używany do tego, żeby dać alibi uzasadnienie tym środowiskom liberalnym, które liberalnej centralnej i właśnie centroprawicy, żeby nie ruszać tego tematu, bo może być gorzej niż jest obecnie pani posłanko zostało nam dosłownie minutę nawet mniej, więc proszę o krótką wypowiedź na temat tego, czego dzisiaj nas uczą wydarzenia tego roku 900210. trzeciego czasy walki przeciwko wprowadzeniu zakazu do Polski pokazu do polskiego ustawodawstwa pokazują jedno, że zawsze jest możliwe zawsze można wrócić do gorszych rozwiązań prawnych takich rozwiązań prawnych, które nam się wydawało, że już na raz na zawsze zostały odrzucone cały czasy no to walka oprawa kobiet i prawo do decydowania i trwa i będzie trwała i trzeba tę czujność cały czas zachowywać my w tej chwili jesteśmy oczywiście w momencie, w którym kobiety nie mają prawa do decydowania o osobie zgody osobie właśnie zgodnie z ustawodawstwem ale, ale to oznacza, że Rze, że musimy te swoje prawa walczyć będzie od prawa walczyć jestem przekonana, że mnie wywalczymy mi się tej sprawie mam nadzieję, że co zdarzy się jak najszybciej Wanda Nowicka posłanka wiceprzewodnicząca nowej lewicy przewodnicząca parlamentarnego zespołu praw kobiet i wieloletnia szefowa federacji na rzecz kobiet planowania rodziny była moim państwa gościnią dziękuję za rozmowę dziękuję również skrót informacji Zwiń «

30 lat ustawy aborcyjnej. "Na początku wszyscy mówili 'zakaz'. 'Kompromis' wymyśliła prawica"

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: PORANEK RADIA TOK FM - WEEKEND - ANNA PIEKUTOWSKA

POPULARNE

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 02:00

Najnowsze Podcasty

80 lat temu Grupy Szturmowe Szarych Szeregów przeprowadziły Akcję pod Arsenałem

Co wynikło z fikcyjnych wyborów na prezydenta Polski wśród migrantów?

Na basenie, na plaży, w szatni - czy z Twojego doświadczenia wynika, że jako społeczeństwo oswoiliśmy nagość czy raczej odczuwamy wstyd?

Długa szyja, silne szczęki, nie chowa się, atakuje - żółw jaszczurowaty

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL