Czy światowa gospodarka jedzie na ścianę, czyli czy światowi ekonomiści (i Sroczyński) chwalą Glapińskiego

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

oko Press proszę państwa oko Press uczciwe redakcja pisowska czy nie symetryczna czynie pytam teraz silnych razem, którzy jak wiemy pasjami słuchają tej audycji, więc od tytułu z oko Press PiS stworzył klasę niepracujących, którzy wiernie na nich głosują uwaga to toksyczny mit i dalej czytam Lead obiegowy pogląd mówi, że zarządu PiS wiele osób przestało pracować, bo mogą żyć socjalu ta grupa głosuje potem napis z wdzięczności z tą tezą jest kilka problemów, ale 1 Rozwiń » główny dane kompletnie jej nie potwierdzają to tylko Lead tekstu Jakuba Szymczaka w oko Press powtórzę proszę państwa jeśli chcecie powtarzać szkodliwe mity, że w Polsce jest jakaś klasa ludzi na zasiłkach 500 plus, którzy z tego żyją i zrezygnowali z pracy z powodu pisowski pisowskiego rozdawnictwa oczywiście rozdawnictwa naprawdę popatrzcie statystyki poziom bezrobocia poziom tzw. aktywności zawodowej rośnie od lat poziom bezrobocia spada wszystko to znajdziecie w tekście w oko Press powtórzę tytuł PiS stworzył klasę niepracujący, którzy wiernie na nich głosują uwaga toksyczne mit szczególnie dedykuję to silnym razem, którzy co jakiś czas kolportuje ją tego czy oczywista oczywiście, napędzając PiS-owi zwolenników no i jeszcze proszę państwa tu hit tygodnia użytkownik Twittera o pseudonimie Casper van den Haag, który pisze o sobie liberał z Europą w sercu takiego tweeta zamieściła szeroko rozszedł dlatego cytuję uwaga Casper van den Haag liberał pisze tak jestem szczęśliwym posiadaczem wiejskiego domu, kiedy jest na wsi kupuje gazety spotykam się z sąsiadami czytam artykuły tłumacze co autor miał na myśli wspaniali ludzie, ale nie potrafią zrozumieć prostych tekstów do niedawna 90% zapis aktualnie tylko pół na pół edukacja proszę państwa oświeceniem kaganek oświaty przypomina to stosunek polskiej szlachty do chłopów pańszczyźnianych w dziewiętnastym wieku było takie czasopismo Kmiotek Kmiotek, które wydawano, aby pan mógł czytać swoim oświeconym chłopom treści takie, oświadczając treści ważkie treści wśród tych treści oczywiście głównie było, że źle pracujecie Dwór was żywi, a za lenistwo i obijanie się i nieprzestrzeganie pańszczyznę będzie rozrachunek z panem Bogiem w nie wiem co Kasper Wanda hak czyta swoim piątkę środkom przy swoim domu na wsi, ale wiem, że jego czy zrobi wielką karierę i ma szereg ciekawych odsłon to już można sobie znaleźć na Twitterze wystarczy wpisać początek tej pasty, czyli mam dom mam jestem szczęśliwym posiadaczem wiejskiego domu no dalej są różne różne warianty bardzo niektóre zabawne to jest audycja świat się chwieje wita państwa Grzegorz Sroczyński dziś naszym gościem jest Wojciech Paczos z grupy eksperckiej dobrobyt na pokolenia ekonomista Uniwersytetu w Cardiff witam cię Wojtku tym dobry dzień dobry Grzegorzu dzień dobry państwu dziękuję za zaproszenie chciałem na razie zostawić polskie czy moje boje, jeżeli będzie chciał się odnieść do moich cytatów to proszę później i zacząć chce od stanu światowej gospodarki czy światowa gospodarka jedzie na jakąś ścianę, jakie główne zagrożenia widzą w tej chwili ekonomiści ja pytam czy Wojtek celowo zaprosiłem ciebie siedzieć w Londynie u nas zagrożenia ekonomistów, którzy komentują polską rzeczywistość to najczęściej są albo takie, że Kaczyński rządzi Glapiński wszystko się rozpada albo odwrotnie, że zaraz Tusk wrócił do władzy po prostu będzie hekatomba, więc nie o to chodzi chodzi o to, o czym o stan światowej gospodarki, kto bardzo ogólne, ale też bardzo trudne pytania myślę, że nie myślę, że mniej nie miał jedziemy na żadną ściana no właściwie świat stan światowej gospodarki możemy krótko podsumować się ten najbliższy rok to będzie rok wychodzenia z wysokiej inflacji to będzie rok na pewno spowolnienia wzroście gospodarczym, ale mam wrażenie, że tym razem jest to jest bardziej traktowane jako jako, nagradzając cykliczne zjawisko bardziej niż zjawiska takie takie, które mogły fundamentalny zmieniać nasze rzeczy, ale poczeka jak wchodzą na Pradze syndyka i tam co jakiś czas Roubini czy inni piszą swoje teksty to przez ostatnie parę miesięcy czytałem w kółko teksty, że grozi nam stagnacja grozi nam ściana reakcja banków centralnych na inflację może spowodować twarde lądowanie wieloletni kryzys na różne tego typu niepokoje, a ty mówisz, że w zasadzie to jest takie cykliczne spowolnienie pytanie jak długo będzie trwało to spowolnienie ma również w tych tekstach ani odnoszą do tego, że to co przywołała być może banki centralne przesadziły z reakcją w tym temacie stóp procentowych, dlaczego myślę, że warto będzie na pewno wróci dyskutować to ciągle mówimy o tym, że jednak jednak mamy do czynienia z cyklem koniunkturalnym tak czy został wywołany to jakby drugorzędna sprawa w tej chwili na pewno nie został wywołany jakimiś normalnymi zjawiskami tylko jednak nałożyły na siebie pandemia wojną Ukrainę, ale jednak reakcja gospodarki jest w pewnym sensie cykliczna, a mieliśmy do czynienia z klasycznym wzrostem czy spadkiem podaży wzrostem popytu banki centralne musiały zareagować ten wzrost popytu na drugą wyższą inflację reakcja banków centralnych może wywołać spowolnienie tego mamy do czynienia z dosyć domku nie idealnie podręcznikowo wiadomo byliby nie ma podręcznikowych przykładów cyklu koniunkturalnego, ale jednak dosyć podobne takim przykładem reakcji na zmianę cyklu cykl koniunkturalny i tak pytanie o to by na ile to będzie długotrwałe spowolnienie najlepiej będzie długotrwała inflacja natomiast nie mamy do czynienia w tym momencie czymś takim czy mieć do czynienia w przypadku covidu, którym mógł wywołać wywołał długotrwałe zmiany czy w przypadku kryzysu finansowego, który również żywą długotrwałe zmiany, a więc, więc tutaj chodzi o bieżące zjawiska przynajmniej chodzi o bieżące zjawiska to mam wrażenie że, że jest to miara w miarę dobrze rozpoznane terytorium natomiast ciągle się na pewno jak gospodarka światowa naciągacze dalej będziemy mierzyć ze skutkami covidu, o czym chyba wszyscy zapomnieliśmy, bo o panu, bo nie chcemy pamiętać nieprzyjemnych zjawiskach to samo się dzieje mam wrażenie wśród polityków PiS wśród ekonomistów, że trochę ten temat się na dalszą drogę, ale tak naprawdę covid będzie taki sposób ciągle definiował naszą rzeczywistość miała w najbliższych latach teraz na chwile, czyli teraz na chwilę kryzysy energetyczne i wojna, a długofalowo twoim zdaniem covid tak covid no i oczywiście wyzwania cywilizacji tak to kryzys energetyczny trochę nam pokazał problem z energetyką obecną czyli, czyli mówię o o wyzwaniu działań transformacji uniezależnienia od paliw kopalnych natomiast też jest dosyć dobrze rozpoznane wiemy co należy zrobić tylko tego nie robił prawa, a w przypadku spadku skutków covid do tych zdrowotnych i tych edukacyjnych, a NATO tutaj też bardziej skomplikowana sprawa czy banki centralne przesadziły w twoim zdaniem taki dnia należy pomyśleć, o którym wymiarze, które banki centralne ja podam przykład chociażby europejski bank centralny, który o, których się mówi, że być może przesadził w reakcji natomiast warto porównać do sytuacji proponuje Polsce to znaczy ma europejski bank centralny w tej chwili ma stopy procentowe na poziomie 1,5%, a z tego co dobrze pamięta, ale na samym prawie 7% prawda ich w Europie wyraźnie inflacja zatrzyma, a także trudno trudno z naszej polskiej perspektywy uznać te głosy, że europejski bank centralny przesadzi z c z reaktora nie ja nie uważam, ponieważ w zasadzie AZ amerykański Fed MO amerykańskich wydaje się, że te głosy, które mówią o tym, że te banki dane przesadziła nadwyżkę mylą rzeczywistość taką może też jesteśmy stopy procentowe narracją, bo to co zrobił Fed moim zdaniem było bardzo sprytne posunięcie czy Fedu bardzo agresywnie komunikował się Fed bardzo głośno mówił o tym, że nie boi negatywnych skutków wojny będziemy robić wszystko, żeby zbić inflację będziemy podwyższać stopy procentowe jeśli to będzie potrzebne twardo itd. no mało tego nie powiedzieć jesteśmy gotowi wywołać recesję tak żeby, żeby obniżyć inflację i mam wrażenie że, że ta narracja po pierwsze, ona zadziałała podobnie w przypadku w przypadku USA ma również mamy do czynienia z sygnałami, które świadczą o tym, że inflacja faktycznie zaczyna być zaczyna być w odwrocie zaczyna spadać natomiast wywołało falę krytyki tak to znaczy jeśli jest tak tak szalony, że gotów wywołać recesję to czy jeśli Fed jest gotów uważa także szalone i i to i to mam wrażenie wywołało falę krytyki, mimo że w stanach również stopy procentowe są gdzieś na poziomie 1,5% nie jest to, więc teraz stanie 44,5 praca w stanach o łatwość płatne numery, że też Europie sporo mniej czyli, bo wiesz to co mówisz brzmi w kontekście polskiej debaty totalnie kosmicznie, bo jeżeli europejski bank centralny podniósł stopy do 2 punktów do 2% set 450, a u nas jest 67% no to z tego wynika, że może ta Polska no jednak rozsądnie prowadzić tę politykę stóp procentowych to znaczy że może nie jest także tutaj czas Glapiński nic nie robi ma wnosi inflację NBP nic nie robi tak dalej tak nie to znaczy w mojej ocenie przy mówię to od sąd od roku nie więcej, że jeśli dobrze komunikuję swoje zamiary i swoje i swój cel swojej polityki swoja nawet swoją determinację do prowadzenia polityki pieniężnej wtedy można te stopy podnosić mniej niższe niż niż wtedy, kiedy się używa tylko łącznie 100 proc głosów zależy tylko stóp procentowych bardzo słabo korzysta z komunikacji mają za nieźle korzysta w komunikacie korzysta z zakresu komunikacji kompulsywnie i mocno tylko rozumiem, że uważa, że teza, że konferencja mienie wspólnie wuja w okopach powiedział niespójny czasami wręcz, jakby to co komunikacyjnie się dzieje ze strony banku centralnego konkretnie prezesa graty Glapińskiego to mam wrażenie, że trochę działa w przeciwną stronę niż to co się dzieje ze stopami procentowymi z 1 strony są mieliśmy do czynienia bardzo ostrymi podwyżkami z drugiej stanęliśmy cały czas tak łagodną komunikacja, czyli trochę obiecywania tego, że nie będzie tych podwyżek, że żona zaraz skończą, żeby się, żeby się gniewać zasadniczo taka była taka była narracja to trochę porównuje naraz w stanach Zjednoczonych, gdzie będzie odwrotnie czy tak trzeba się bać o podwyżki będą straszne wywołane recesja i AK koniec także podwyżki byłyby większe niż w Polsce, ale mam wrażenie, że ten sposób jest z bardziej skuteczne tak Murawski mają najkrócej, ale wyjaśnił mi taką tajemnicę jeszcze na temat europejskiego banku centralnego, jeżeli w Estonii inflacja jest 23 i jakoś tak w kilku krajach strefy euro też jest wyższa niż w Polsce to jak to działa to cholery przepraszam, bo kompletnie tego nie rozumiem, że 2% stopy procentowe EBC w wysokości 2% to działają przecież w klasycznie podręcznikową jak inflacja ma 23% stopy procentowe powinny być w okolicach nie wiem 24, gdzie rzeczy, których tutaj brakuje w tym w tym obrazie to jest to, że podręcznikową stawy procentowe powinny jak nie patrzeć na to jaka inflacja dzisiaj tylko na to jaka praca będzie jest oczekiwana za rok na i jeśli jeśli mamy przekonanie takie jak i jakby który wynika trochę wynika z teorii makroekonomicznej duża do zatrzymania inflacji potrzebna realna stopa procentowa, która wyższa niż tzw. neutralna często neutralną podstawiamy sobie intuicyjnie 0 czyli, że ma być dodatnia stopa procentowa w tej chwili doświadczenia tych największych banków centralnych pokazał, że wcale niekoniecznie to konto to nie musi być wcale za rok może trochę mniej to to bym to realne stopy muszą obliczyć w ten sposób bierzemy nominalną stopę banku centralnego odejmujemy przyszło oczekiwanej inflacji za rok i sens zdania jest ten problem czy ten jest jest błąd porównawczy z ze stania związane taki, że pierwsza z bardzo mała gospodarka, a ona jest wielkości polskiego Pomorza zarówno jeśli chodzi o ludzi troszeczkę więcej świec PKB my do końca śledzimy co się dzieje ja na Pomorzu, choć inflacja może odbiegać troszeczkę od tego co się dzieje średnio w kraju to znaczy chcę mieć na to, że małe gospodarki mają dużo bardziej zmiana odczyty zarówno wskaże wzrost PKB paść dzień relacje, więc możemy pomylić coś co się dzieje takiego wniosek etycznego tego typowego coś co uderzyło to mało gospodarkę z tym co się dzieje tak by regularnie duży gospodarka czy też czy też świecie i zostanie takie to dokładnie co się działo czy zostanie stania mam dużo większym za udział energii w koszyku inflacyjnym Energę dużo bardziej rosła w zeszłym roku dlatego jest jest to troszeczkę nieporównywalna sytuacja w Estonii do sytuacji nie we Francji czy nawet w Portugali, która ma prowadzić zrównoważony koszyk, ale raz, że chcesz chcesz powiedzieć że, że powinna być także przepraszam do drąży, ale ta dyskusja u nas jest tak spłaszczona, że wydaje się, że warto to trochę rozgryźć, że stopa procentowa teraz bardzo upraszcza pewną powinna być zależeć od tego jak sobie wyobrażamy inflację za rok to znaczy, jeżeli uważam, że jest punktowy szok w postaci wojny, które i cenę gazu nie wiem 10× wzrosły, ale wierzymy, że za rok się uporamy i te ceny spadną rynek wróci do do normalności to uznajemy, że za rok prawdopodobnie ta inflacja będzie nie 20 tylko wezmę nie wiem 8 w związku z tym stopa powinna być w okolicach 8, a nie w okolicach 20 tak to tak tak wygląda, jeżeli z kolei uważamy, że jak inflacja się rozkręca są stałe motory, które rozgrzewają inflację, bo coś te tematy będą nadal działać przez rok co najmniej no to wtedy, owszem, lądujemy w w na poziomie 20% tak też tego typu myślenie tak tak i i i to i to mniej więcej równe, a nie do końca wyjaśnia, dlaczego drugi z procentowej stopy bez planu wyjaśnia że, że przez EBC EBC uważa Toni tak, że PSL uważa, że w strefie euro oczywiście nie różni będzie w różnych krajach leży w strefie euro za rok ta inflacja wróci do poziomów dwóch-trzech procent tak w więcej wymagać to jest prawdopodobne, że być może nie do 23%, ale EBC uważa że, że dodatkowe bardzo uważa, że mniej więcej średnio w strefie euro ta stopa procentowa, która zaczyna hamować inflację realna ona jest dosyć czuje, a to znaczy, aby zauważa, że ten neutralna czy też naturalna stopa procentowa gdzieś na poziomie -1,5 proc o hejcie Tessa to przepraszam też co de facto te stopy wynoszą, jakbyśmy żyli w normalnych czasach 3 po tak, a nie 2 tak tak coś takiego i inwestowanie już do końca tylko stanie zostanie już widać zaczyna się bardzo bardzo znaczące spadki tempa już w tej chwili w grudniu to było 17,5% to bardzo spadło z poziomów port głęboko powyżej 20 staje się po 25 w szczytowym momencie w sierpniu od od sierpnia obserwujemy bardzo znaczące spadki inflacji czy zmienia to są roczne odczyt tego też trzeba dodać że, że to co powinno patrzeć Balice to wzrost miesiąc mierząca patrzy ile, o ile wzrost od poprzedniego miesiąca i zostanie już wręcz ceny spadają na miesiąc miesiąc ceny spadają to się jeszcze trzyma w tych odczytach rocznych bo, ponieważ w sierpniu wzrost wynosił 20% rok do roku od poprzednio miesięczne wzrosty się kumulują jeśli dzisiaj potrzeba na inflację rok do roku, ale z miesiąca na miesiąc temu ceny albo już nie rosną albo spadają, więc stania mam jest na bardzo dobrej drodze do tego, żeby faktycznie nawet osiągnąć cel inflacyjny się w horyzoncie prognozy czy na horyzoncie roku 2 właśnie to jest niesamowite, bo miesiąc temu 2 miesiące temu równo żyliśmy w świecie rwania włosów z głowy, że ta inflacja po prostu nas wszystkich zabije, bo jeszcze ważne zastrzeżenie to naprawdę nie jest po, jakby kłopot czysto Polski tylko ogólnoświatowy, a i teraz lądujemy nagle w sytuacji, w której trochę tego nie rozumiem tej gwałtownej zmiany możemy to wyjaśnić, które i tak w Niemczech inflacja drugi miesiąc z rzędu spada to znaczy cały czas jest inflacja oczywiście, ale coraz niższa to znaczący chyba 2 punkty procentowe do mieliśmy nie przepraszam tak tak w Niemczech 2 pkt 86 mają teraz rok do roku w USA znów też spadła chyba drugi miesiąc z rzędu do 7,1% w Polsce spadła do 16 tam z hakiem wyjaśni mi co się dzieje, że nagle inflacja zaczyna tak zjeżdżać z dniem w Niemczech jeszcze warto zauważyć, że inflacja miesiąc do miesiąca była ujemna minus za 8% bardzo bardzo dużo czy czyn mieliśmy deflację właściwie pomiędzy listopadem, a grudniem ceny nowością co się stało, że to są tak zły, że to są tak tak gwałtowne zmiany jednak przestała czy tak 1 rzecz stała spadek cen energii ich na światowych rynkach, który miał miejsce przez ostatnie 2 miesiące i jakby w grudniu osiągnął ten najniższe ceny energii na światowych rynkach osiągnęły najniższy poziom poziom sprzed inwazji Rosji na Ukrainę czy nawet do poziomu odrobinę niższa i to przełożyło na ceny konsumenckie, więc bardzo spadły ceny nośników energii wszędzie i to również jest tor odpowiada za ten niski odczyt inflacji w Polsce w grudniu natomiast to jest 1 rzecz tylko troszeczkę mam wrażenie, że właśnie to tą energią obarczamy, jakby wszystkie winy i zalety tego co się dzieje w gospodarce wszystko co dobrego to spadki na nazwisko Maradony cen energii jest jeszcze druga rzecz to znaczy jak bardzo rozlana krótko mówiąc ta inflacja jest i ona faktycznie w takich krajach jak Niemcy czy nawet Estonia, która ma tam niby roczną czy bardzo wysoki, ale miesiąc 2 miesiące ma bardzo niskie, a tańce dużo mniej rozlana na szkody w Polsce czy ceny żywności np. w Polsce ciągle rosną bardzo szybko w Polsce mieć do czynienia z taką sytuacją w grudniu, że ceny energii bardzo mocno spadły też przełożyło na ceny paliw, które spadły, ale ceny żywności bardzo mocno wzrosły o coś między zrównała żyło i średnio wyszło tak za rok 2 miesiąc do miesiąca natomiast w takich krajach jak Niemcy czy USA spadki cen energii i od razu ściągnął wszystkie ceny w dół, ponieważ nie rozlało się, a umiesz wyrazić naszej sektory umiesz prosto wyjaśnić od czego zależy to, że się rozlała u nas nie rozlała się nie inwestor może bardzo wysoka tak to znaczy można na najgłębsze przekonania i dla mojej najlepszej wiedzy to wynika właśnie z tej polityki bank centralny właśnie jest czegoś takiego zaufania do banków centralnych to znaczy te w tych gospodarkach, w których bardzo znane zapowiedziały, że będą bardzo ostro reagować na wszelkie symptomy inflacji nie pozwolą na rozlanie się inflacji na różne sektory i takiego znaliśmy przed chwilą i będą robiły w sposób zdecydowany tam Chemicz do podnoszenia cen i jakby chęć gry z rynkiem i próby ukrywania inflacji są dużo mniejsza o nas w gospodarkach, w których ta komunikacja bank ten bardzo łagodna, żeby przybysze nie przejmować inflacja tylko tymczasowa że, że dla nas sobie pójdzie, a może sobie nie pójdzie ale, ale na pewno nie będziemy robić nic tak strasznego to w tym gospodarki tak naprawdę reorganizacja dużo mniej reaguję na te wzrosty stóp procentowych może mieć do czynienia z taką sytuacją mamy wzrostu poznamy do 7 jak w Polsce, ale ciągle ciągle przedsiębiorstwa ścigają łóżka w podnoszeniu cen z oznaczyć szos rękami, że zauważają wszyscy uważają, że zaraz będzie drożej więc, więc sąd jest przestrzeń dla dalszy plan dalszego wzrostu inflacji, bo inflacja jest poza zjaw nie tylko zjawiska ekonomiczne, ale też psychologicznym jak rozumiem jak ja uważam, że mogę przede wszystkim z jednym z ekologicznych nabrzeża żona faktycznie reaguje na nas na nasze decyzje czy wynika z naszej kasy, czyli można podarować można podsumować poprawnie jeśli błądzę, że biorąc rzecz technicznie patrząc na stopy procentowe NBP rada polityki pieniężnej robią w zasadzie dobrze czy może się okazać, że za dwa-trzy lata, oceniając perspektywy czasu powiemy świetnie wycelowali z tymi stopami właśnie tyle powinny wynosić nie więcej, niemniej mieli rację natomiast cała reszta, czyli komunikacja wędzenia spór polityczny, który to wywołuje no to wszystko powoduje że, że nie jest, że nie jest dobrze także bardziej błędy są w ględzenie niż w komunikacji niż w tych stopach tak tak tak myślę tylko właśnie problem polega na tym, że jeśli bardzo głęboko bardzo oględziny bardzo zaniedbamy komunikację to się pozycjonuje my nam także jesteśmy trochę obok tego wszystkiego, że nie zniknie bardzo mamy kontakt z rzeczywistością no to akcja ta rzeczywistość staje się kontaktować z nami to tam wtedy najgorszym takim przypadkiem, do którego mam nadzieję, że nie dojdzie, ale należy mieć tyle głowy i jest najważniejsza w tej chwili przez organ jest jest to, że place przestanie reagować na stopy procentowe, bo poznamy takie przypadki, że wszystkie przypadki hiperinflacji to są to są przypadki, w których ceny po prostu nie reaguję, ale na razie wynika wydaje się, że historia nauczyła Chin i Debby przypada oczywiście skrajny ja nie chcę tego porównywać, ale wielu wielu przypadkach kick Argentyna miała takie np. skład, który dosyć dobrze pamiętam parę lat temu, kiedy odczyty miesięczne inflacji okazały się bardzo wysokie było było spotkanie rady polityki argentyńskiej rady polityki pieniężnej w niedzielę w nocy i ba decyzję o podniesieniu stóp 14 do 60 prac jak taki przypadek w te znajdzie coś się wydaje, że prawda koniec tak czy po takiej podwyżce, gdy gospodarka nie ma szans na to żeby, żeby jakikolwiek cel językowych podnieść to nie dało żadnych rezultatów także ceny dalej Ross to oczywiście skrajny przypadek, ale gospodarka może dość takiej sytuacji, w której krótko mówiąc inflacja i ich zachowania przedsiębiorców konsumentów przestają trochę reagować na wzrost kraju od 3 te, widząc te zagrożenia i znając obecne odczyty inflacji w Polsce spadające nawet z zastrzeżeniem, że ona wzrośnie pewno w styczniu lutym z różnych powodów kończy się tarcza antykryzysowa itd. czy ty widzisz to zagrożenie, że ona się w Polsce jeszcze może wymknąć spod kontroli czy strach miał wielkie oczy jednak mimo tych błędów ta inflacja w Polsce za rok pewno będzie w okolicach 8% jak jak walczy ja uważam że, o ile będzie sprzyjająca sytuacja na tzw. rynkach światowych znaczy ile nie będzie mieli bardzo dużych zmian w cenach energii, a to myślę, że to się powoli zacznie powoli zaczniemy widzieć tę inflację czy kartę pozostałe sektory zaczną się dostosowywać zaczną, widząc te niskie odczyty coraz niższy odczyt inflacji miesiąc do miesiąca rok do roku, że ta sytuacja zacznie normalizować znam różni jesteśmy takim bardzo chwiejnej równowadze powiedzą jest jest jest jest jesteśmy taką kulką, która na szczycie okrągłej góry, a wcześnie jeśli zawieje wiatr albo drugi jest na to kto to to padnie bez tej równowagi czy boję się powrotu do sytuacji, w której która znowu mamy do czynienia z wyścigiem o odnoszeniu sam w dowolnym momencie, kiedy zacznie się zna problem na rynkach energii znowu zaczną rosnąć ceny energii oko, bo jest prostu powrotu do tego co się działo właściwie przez cały 2022 tak by jeszcze niższy strach patrzeć na te miesięczny odczyt tak 1618 toczyliśmy wiele miesięcy w czasie, których o ceny rosły tak szybko jak powinny rosnąć przez cały rok, a tyle tyle rosły miesiąc do miesiąca tak w tej chwili to trochę uspokoiło ostatni miesiąc był był niski odczyt ostatnie 2 miesiące były dosyć dosyć łagodniejsze odczyty ciągle mamy wysokie odczyty właśnie żywności co trochę martwi nas, ale tak jak mówię jeśli nie będzie soków energetycznych to to powinno zacząć normalizować one duże energetyczne to obawiam się, że nagle zaczęli żyć tak będzie rosła coraz szybciej znowu wrócimy do sytuacji, w której tańcząca na ucieka no dobrze to chce na chwilę wrócić do świata, jeżeli mówisz szuka energetyczny to jesteśmy po roku drastycznych skoków cen energii nie są skoki typu zdrożał gaz 40% tylko to są skoki na giełdzie gazu dziesięciokrotne 1000% wzrostu tam nie wiem miesiąc 3 no i rządy jakoś musiały na to reagować no, dopłacając niemiecki rząd w ogóle zapłacił za ludzi rachunki prawda za za gaz prąd czy niema wrażenia, że to jest jakaś od jednak klęska rynku to znaczy, że ten ten rok pokazał, że coś trzeba zrobić z mechanizmem wpuszczeniem cen energii na mechanizm rynkowy, bo po prostu narażamy się przy zakładając, że mamy uczestników rynku takich jak Putin po prostu na to, że będą manipulować i pana Boga wrażenia, że ustawowo problem z cenami energii na rynkach światowych właśnie debatą wokół tego co się dzieje z ramionami jest to, że mówimy ceny na rynkach światowych, jakby stawiamy kropkę i te konie tak znaczy skoro takie są ceny Zabrza tak chciał rynek tak właśnie właśnie ten teren ten pan Bóg co znaczy ten mechanizm nieuchronności, który mamy zainstalowany w głowach na za Putin zakręcił Kurek wybuchła wojna 10× wzrosło wzrosła cena gazu tak chciał rynek, bo Chińczycy potrzebują gazu, więc tak chciał rynek i trochę na tym kończymy rozmowę najlepsze skoro tak chciał rynek to teraz jednak możemy zrobić to próbować jakoś ogrodzić to to co z tego wynika nie zastanawiamy się trochę Canto działa jak bardzo mało analiz widziałam tak jakby z jak wytłumaczyć wzrosty i to czasami były wzrost w ciągu dwóch-trzech miesięcy tak dziś pomiędzy końcem maja, a środkiem początkiem września to cena wzrosła np. patrzę na cenę prądu z Niemczech ze 100 do6EUR jednak w ciągu najbliższych miesięcy i mieć bardzo zastanawia to znaczy ja nie jestem specjalistą od energii, ale jest makro ekonomistą i troszkę się zastanawiam jakby, analizując takie podstawowe mechanizmy jak podaż popyt na na tych rynkach w jaki sposób wyjaśnia sześciokrotny zostanę tak czy dziesięciokrotne czas w tak krótkim czasie jest bardzo trudna, żeby zrozumieć się, bo podaż popyt nie zmieniły się tak bardzo, żeby wyjaśnić, iż podręcznikowo znowu i także skorzy daje się właśnie wydaje wydaje się to co bym, bo bardzo często mamy głowy mecha i tak podaż popyt skoro cena wynosi 600, a jest to no to znak, że jest to poziom, który w, który równoważy podaż popyt tak no bo tam tak tak się nauczyliśmy, jakby się mamy w głowę taki mechanizm podaży popytu prawda jednak krzywa to jest taka spadająca, która jest Krzywą popytu im większy i większa Senat mniejszy popyt druga krzywa odwrotnie tak rośnie to także większa cena tym wyższa podaż i te krzywe gdzieś przecinają ich w mojej ocenie to, czego brakuje to, że jednak Energi jest dosyć rynkiem szczególnym w tym sensie, że ma podaż ograniczono, a jest jest pewna maksymalna podaż powyżej, których Polska nie da wyprodukować targi w krótkim czasie dla, ale zwrócił uwagę zwrócił uwagę też, że popyt jest sztywny w jakimś sensie to znaczy trochę ja mogę przy oszczędzić gazu w zimie, bo skręca sobie ech, o 1 stopień, ale nie jest także jak cena wzrośnie do 600 ja mogę nie wiem nie używać gazu albo połowę mniej używać nie no no i tak musi służyć odpowiednią ilość gazu, żeby ogrzać sobie mieszka na tak natomiast jeśli uznamy, że jest coś takiego jak górne ograniczenie podaży chociażby w krótkim terminie to już z punktu widzenia makroekonomii sugeruje, że może być pewien pewien problem na tym rynku i może być coś co nazywamy ekonomi markę Tiger czyli, czyli jak to jak to przetłumaczyć nie jest aktywnością tak nie żegna się rynkową, która może wynikać z problemu koordynatorów na scenie istnieje coś takiego jak Mark Twain UR w nie ma takich rzeczy, jakie znaleźli jakieś potworne nie do niech właśnie powinniśmy przerwać audycję teraz to tak to co państwo poza polską tak, gdyż wydarzyło ale, ale wyjaśniał chodzi chodzi o to, że kiedy zaczyna rosnąć popyt i powiedzmy, że ten popyt bym w końcu natrafi na górne ograniczenie podaży, które się wynosi 7 x megawatogodzin prawda po cenie i Grek to dalszy wzrost popytu nie spowodują zwiększenia podaży tylko będą się przekładały 11 na wzrost ceny tak to znaczy normalnych czasach, kiedy rośnie popyt rośnie cena, ale również rośnie ilość zakupionego towaru taka co ciekawego chcesz chcesz powiedzieć, że rynki energii to nie są rynki pietruszki nie wiem samochodów czy czegokolwiek nawet poważniejszego nic co można, jakby wprost sposób zastosować w tym mechanizm rynkowy tak czy mechanizm rynkowy na rynkach powinien być jakiś sposób znaczy, że ma dziurę, że ma, że ma błąd, że nie działa taki, że powinni jakoś inaczej do tych rynków podchodzić do rzeczy chcę powiedzieć, że w mojej najlepszej ocenia na na rynku podaży na rynku energii światowym występuje problem koordynacji, który prowadzi do tego, że być może mieliśmy do czynienia w tym roku z Maxi Driver, czyli nieefektywność znaczącej roli co można zrobić taką efekt nie, wykonując ten problem także zdaniem nie ma nie ma nie ma prostego sposobu, ponieważ jest rynek międzynarodowy jak normalnie byśmy go uregulowali, kiedy był, gdybyśmy odkryli, że taki rynek zmienia np. w Polsce i że jest jest szalony popyt, ale podaż nie nie jest w stanie odpowiedzieć to wtedy nakładamy jakieś regulację jakiejś regulujemy ceny chociażby o tym straż normą niż panie ale, ale kilka światowych jest problem i IT to jest największe największe wyzwanie na brak nie ma Międzynarodowego regulatora, który powiedział Basta więcej więcej za gaz płacimy, czyli dopiero zaczęła, ale jak zbiera się przepraszam, że ci przerwę jak zbiera się w G7 czy zbiera się Unia mówi wprowadzamy jednak maksymalne ceny jak się zgodzi na to odpowiednia liczba krajów odpowiednia czy też czy to ważne kraje to wtedy to działa, bo ci ci podjęcie po prostu no nie ma dogadania się dostosować to jest 1 rzecz, ale wydaje się, że jest jeszcze 1 element, który przegapiliśmy ten znaczy, że ja szukam dobrego polskiego słowa przez cytowanie tak czy mam wrażenie, że ten wzrost sierpnia, bo wtedy był szczyt na przypominam on wynikał z gal budynek gazu to był moment największej paniki, że nie starczy gazu na chyba i ma również to co się działo wtedy to było pszenicy zdobywania się to znaczy kraje nawet europejskiej między sobą pszenicy zdobywały dostawy gazu przecież w tym gazu LNG i prosto pod kupowały sobie jak wygrały przeciąga, czyli te podpisuje kontrakt nie Francja podpisuje kontrakt na 800% więcej to Niemcy mówią to my damy 1000 pracę w NATO Holandia mówi Adam 1200 tak to to tak wygląda lepiej i były raporty prasie międzynarodowej o tym, że akcja statki załogi zmieniały swój kursach zawracały Chiny kursu wpłynęły do innych portów, bo ktoś zaoferowałby Schulza i mam wrażenie, że na tym polega problem zaczęli tutaj są jeszcze powiedział 1 mechanizm, ale teraz 2 problemy po pierwsze, pierwszy jest taki że, że ilość gazu krótko jest ograniczona nie da się szybko wydobyć gazu, kiedy wyłączyliśmy słusznie Rosja jest z tego rynku to zaczęło się podkopywanie i krótką przelicytować się na pszenicy zdobywania się nawzajem co doprowadziło do takiego szalonego wzrostu cen gazu na światowych rynkach i ma wrażenie nie do końca sobie uświadomiliśmy ten problem jak mysz światowej polityce bo owszem, wprowadzić ceny maksymalne rosyjską ropę, ale nie takim celem celem tych tych Czerniak trzymanych jest zdania co innego takie ograniczenia wpływów do budżetu federacji rosyjskiej natomiast ciągle nie mamy dobrego pomysłu na to, żeby znowu nie robić takiej wojny taki byłby głos, czyli tak takie przewidywania się nawzajem się w płaceniu za gaz o to, żeby jak najszybciej napełnić swoje magazyny w tej chwili nie mamy z tym problemu myślę przez przez pół roku jeśli jeszcze ten problem nie wynika, że wróci zima na swoim tarasie znowu zacznie bardzo możliwe w magazynie są dosyć pełne i w tej chwili jest dosyć ciepło w Europie, więc jesteś jak zużycie tego gazu jest dosyć niskie natomiast prawda jest taka o tym troszeczkę mówi Akademii w tej chwili, ale to jeszcze nie przebija do do o debaty publicznej prom będzie najbliższa zima 2 czy myśmy już faktycznie wyłączyli Rosję dostaw gazu do Europy le nawet ponad 60% europejskiego oraz około ja proszę mnie łapać tutaj za ich liczby obok, bo nie sprawdził tego dokładnie, ale do była to znacząca część tak czy myśmy cały czas przez ten 2022 walczą z Rosją na sankcjami tak dalej cały czas napełnianie magazynów rosyjskim gazem w 2020 trzecie już nie będziemy napełniać magazyny rosyjskim gazem ten gaz z tych magazynów wyjdzie w czasie zimy i tak będzie napełniać gazem LNG który, którego skutkom zmienia na świecie i trzeba się zastanowić wcześniej co zrobić, żeby nie doprowadzi do takiej wojny cenowej, jaka miała miejsce w sierpniu i września 2020 drugie w pierwsza rzecz na dobrze dopiero powiedz jeszcze druga rzecz to stara jak przekładają ceny gazu cena na cenę energii i ten mechanizm dosyć dobry raczył to jest mechanizm tzw. tzw. ceny marginalnego tarczy cena energii dla wszystkich już mówię uproszczenia u nas trochę inna w Niemczech w Polsce, ale też systemy są połączone więc, piętnując rząd Rosji w dużym uproszczeniu czy to ile każdy z nas płaci za energię jest równa temu ile najdroższa jednostka energii kosztuje, która wchodzi do systemu czy aktora zrównoważy system do końca i kiedy jest niski popyt to korzystamy z tej najtańszej energii, która w tej chwili jest napojem wrześnie wieje świeci słońce to wtedy jest jest to energia odnawialna, które wyprodukowanie dosyć tanie, kiedy ten po bardzo wysoki to trzeba te braki uzupełniać droższymi elementami i zazwyczaj najdroższym elementem był węgiel w sierpniu Top gaz, ponieważ gaz wzrósł sześciokrotnie to tym elementem równoważącym rynki energetyczne były te jednostki gazu, które wchodziły do systemu i ten system się dosyć dobrze sprawdza w normalnych czasach na czym one faktycznie motywuje do tego, żeby przechodzić na na tanią niskoemisyjną energię, bo krótko bardzo chory bardzo wysokie zyski z tego cha, ale pytanie jest otwarta, która nie chce udzielać odpowiedzi w tej chwili to jest właściwy system do tego, żeby sobie radzić kryzysu energetycznego w sytuacji, w której ceny rosną np. sześciokrotnie, a czy faktycznie jest to odpowiedni mechanizm, żeby ta, żeby to najdroższa pojedyncza jednostka armii, której wyprodukowanie kosztuje najwięcej, żeby to ona wyznaczała cenę dla całego europejskiego to ten mechanizm jeszcze tylko dodam miał też na celu to, żeby szokową nagle nie przewróciły się wszystkie drogie jednostki dające drogi prąd ponieważ, jeżeli one są niezbędne jak nie wie nie świeci słońce muszą być, jeżeli cena wyznaczały najtańsze czy średnie jednostki ona byłaby, jakby elektrownia Węglowa czy elektrownia gazowa przynosiła straty to wtedy po prostu nagle byśmy świadczyli niezbędny zapas na na czas, kiedy nie wie nie nie świeci słońce to między tak było wymyślone, ale dobrze Wojtku wciąż jeszcze na koniec zapytać o debatę, która w, którą śledzę wśród ekonomistów z tego co wiem też czy wróci tzw. sekularnej stagnacji straszne słowo, ale w skrócie chodzi o to, że ekonomiści spierają czy wróci czas chińskiej inflacji niskich stóp procentowych chińskiego wzrostu taka ta takie dziesięciolecie mamy za sobą przed przed pandemią czy właśnie na trzydziestolecie czy też dojdzie do zmiany i bardziej wrócimy do lat siedemdziesiątych z raczej wysoką inflacją podwyższoną inflacją nie 20%, ale taką powiedzmy pięcioprocentową i wysoka i wysokimi stopami procentowymi, ale też szybszym szybszym rozumie wzrostem gospodarczym jak ty widzisz też bardzo ciekawa debata ja ciągle stoję po stronie te regularne stagnacji czy u uważam, że grupa stop niskie stopy procentowe o zmianie dlaczego, ale myślę, że to debata z dużym zainteresowaniem bo, bo faktycznie, o ile wcześniej jeszcze 510 lat temu też wydawało to nieunikniona, żeby tak jesteśmy w takiej sytuacji będziemy o tyle teraz pojawiła się druga strona, która mówi, że zmienia wręcz odwrotnie będziemy mieli powód to do lat siedemdziesiątych to wyjaśnię pokrótce na czym na czym polegają te stanowiska to stanowisko regularnej stagnacji polega na tym, że ze względu na demografię licznych takich jak np. że dłużej Diane takich jak to, że to musimy krótko jest, więc oszczędzać tak, żeby sfinansować swoje przeżycia dłużej żyjemy na emeryturze czy duże wydłużanie pracujemy proporcjonalnie dłużej prawda pracuję mniejszą część swojego życia niższy niż w poprzednich dekadach to tylko musimy, więc oszczędzać, więc tzw. nazwijmy to nawis oszczędności w klubach w gospodarce więcej ludzi nie więcej oszczędzać niż dnia w związku z tym doprowadzi do niskich stóp procentowych tak naturalnych naturalne niskich stóp procentowych co sprawia, że banki dane mają problem nie bardzo są w stanie obniżać stopy procentowe tak, żeby np. motywować do no tak, żeby popyt był większy w związku z tym popyt jest jest nieefektywny jest słaby co się przekłada potem na anemiczny wzrost to bardzo dużym uproszczeniu proszę ekonomiczny Tatarzy byli wyrozumiali wobec ja rozumiem jeszcze jeszcze do Cis trochę uproszczeń w bardziej to, ale cóż będzie na mnie, że chodzi o to, że starzejący się społeczeństwa mają większą skłonność do oszczędzania, jeżeli odkłada się oszczędzać, bo dłużej na emeryturze prawda dłużej żyjesz to to mniej wydajesz not w związku z tym gospodarka się trochę wolniej zaczyna kręcić tak to to w skrócie o to chodzi mamy wtedy dla mnie, więc minimalne mamy wtedy czas, kiedy jest niski wzrost nie to, że tam tragedia, ale niski wzrost tak jak nie wiem, bo pół procentowe 1% mówimy teraz o świecie tylko czy wreszcie w krajach Zachodu i mamy jednocześnie niskie stopy procentowe nabyć oszczędzający jak rozumiem im strasznie zależy, żeby nie było inflacji, więc trochę to jest taki mechanizm polityczny no, więc robi wszystko żeby, żeby ta inflacja była na poziomie 1% tak to jakoś tak działa, gdy w mechanizmie sekularnej stagnacji jak na dole inflacji mówi troszkę mnie nie bardzo jest istotne mechanizmy tej stopy procentowej naturalnej i też powiedzmy niższego zostały jeszcze 4 dni jeszcze mechanizm niższego wzrostu jest jeszcze element związany z nierównościami, ponieważ nierówności wzrosły to też doprowadziło do kumulacji kapitału w rękach niewielu nie chcę wchodzić głębiej w ten dramat, ale to też prowadzi do tego że, że stopy procentowe będą niszczeni ten wzrost będzie słabszy tak, że niewielu ma niewiele siedzi na na na kupie kasy, a wielu nie siedzi to oczywiście też gospodarka kręci, bo bogaci miliarderzy nie nie wydadzą tych wszystkich pieniędzy tylko raczej będą kumulować dobra a jakie drugie stanowisko bez natomiast inflacja gdzieś tam z boku prawdę jak ona nie uczestniczy wprost w tym mechanizmie ona wynika trochę czegoś innego wynika bardziej z tego, że pojazd ma już dobrze rozpracowane RM instytucjonalny system radzenia sobie ślad mówią w różnych bankach centralnych, które cieszą się wysokim zaufaniem i i wiedzą co robić, żeby te inflacji nie było, więc z niej te de facto nie ma, ale pojawił się pojawią się inne głosy, które zaczynają od inflacji gonienie inflacja wynika z tego innego nie wynika wcale z tak pan bez instytucji jakiegoś takiego fundamentalnej zmiany w myśleniu o tym kto powinien składać inflacja ona wynika to, w przypadku których nazywa wejście Chin ze światowej gospodarki zwiększenie bez zwiększania krótką bardzo szybkiego wzrostu gospodarczego dostępności produktów w ciągu ostatnich raczej ich brak inflacji oznacza to, że przez ostatnie 2 dekady 3 dekady w ogóle nie mieliśmy problemu inflacji mówi o świecie, bo oczywiście miejscowo to było różnie to wynika rozumiem wg tego stanowiska z tego, że Chiny dostarczały nam tak dużo tanich produktów, że ceny nie musiały rosnąć, bo każda produkcja przenoszona do Chin prawda i w związku z tym ceny rosły tak oto chodzi Otóż to wykłady i to stanowisko mówi, że ten silnik to paliwo się kończy, ponieważ liczba ludności w Chinach przestała rosnąć, ale przede wszystkim liczba pracowników tanich pracowników zajrzy, a tak 2020 aktor chyba zdaje się, w którym Jeż, który ba oceniano, że szczytowy szczytowy zasób tak powiem pracowników w Chinach pracę i ten zasób będzie 1000 tylko powoli, ale jednak mniejszą od od kolejnych lat albo, że będzie rósł coraz niższe tam do tej pory już coraz wyższe w tej chwili będzie Ross oraz niczym najbliższych 22 też będzie powoli rósł, ale potem potem zacznie się zmniejszać to jest taki ten argument w związku z tym, że nie, że zabraknie stałego przyspieszającego wzrostu taniej siły roboczej około 100 to zabraknie rosnącego wzrostu tanich produktów w związku z tym będziemy mieli do czynienia z powrotem inflacji i to alternatywne stanowisko mówi o tym, że klub Eliza Asia ściągnęła swój szczyt nie będzie więcej globalizacji o też mówi o tym, że w związku z covidem np. mogą nastąpić procesy przyspieszające de globalizacja, ale też dorastanie dzieci słyszę tak, ale de globalizacja też następuje bardzo możliwe, że jesteśmy świadkiem podziału świata da świadkami podziału świata na 22 bloki na Chiny Rosja Iran i zachód i takie państwa symetryzm żyjący prawda raz w tym raz z tymi, więc jeżeli tak by się skończyło to oznacza, że zachód będzie musiał wszystkie fabryki raczej siebie budować i płacić więcej za pracę, bo już w Chinach nie będzie mógł budować, bo po prostu wroga, który nas chce zniszczyć nie budujemy fabrykę zakazują tego nie dobre chęci biznesu, które oczywiście mato wnosi tylko po prostu regulację amerykańskiego unijnej tak dalej i to stanowisko mówi również że, ponieważ będzie będziemy do czynienia ze stabilnie wyższą inflacją to też będzie musiał mieć do czynienia ze stabilnie wyższymi stopami procentowymi ten czas i zerowych wręcz ujemnych stóp procentowych to był przypadek związane ze szczytem globalizacji, więc się nie powtórzy, więc jest to skrajnie odmienne stanowisko, które wychodzi, jakby od od unijnego mechanizmu i wnioskuje o tym, że się wydarzy coś zupełnie odwrotnego jak będziemy widoczni z wysoką inflacją wysokimi stopami procentowymi, ale również niekoniecznie szybki wzrost tak to znaczy tutaj akurat te stanowiska naruszają samą w sobie sprzeczne, choć wychodzą z różnych z różnych mechanizmów to to jednak żadne z nich nie twierdzi o tym, żeby to, że będziemy mieli powrót jak być też do szybkiego wojsku bardzo ci dziękuje musimy tutaj zawiesić dzisiaj gościem audycji świat się chwieje był dr Wojciech Paczos Cardiff University grupa ekspercka dobrobyt na pokolenia Polska Akademia Nauk dziękuję bardzo, dziękuję bardzo miła wiedzieliście państwo program wydawała Anna Piekutowska realizował Krzysztof Oleszkiewicz ja Grzegorz Sroczyński bardzo serdecznie państwa pozdrawiam zawsze, zwłaszcza silnych razem, a za chwilę audycja po informacjach audycja nagłe zastępstwo do usłyszenia Zwiń «

Czy światowa gospodarka jedzie na ścianę, czyli czy światowi ekonomiści (i Sroczyński) chwalą Glapińskiego

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: ŚWIAT SIĘ CHWIEJE

POPULARNE

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 14:00

Najnowsze Podcasty

Szczyt UE - sytuacja gospodarcza i pomoc dla Ukrainy

Wygumkowana połowa historii - o książce "Cyngielki, gwardzistki, terrorystki. Polki, które zabijały dla sprawy"

Grzegorz Schetyna: "Uważam, że ten sondaż jest inspirujący dla opozycji" [sondaż TOK FM i Oko.press]

Szacki: "Wydaje mi się, że wspólna lista to jest recepta na wzmocnienie Konfederacji"

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL