Herstorie: Wyrok ze stycznia '93 ws. aborcji, czyli wstęp do piekła kobiet

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

sam na Her Story wysokich obcasów dzień dobry się nam Katarzyna wężyk, a ja nazywam się Natalia Waloch dzień dobry jak co tydzień zapraszamy do naszego podcastu Herstorie wysokich obcasów podcastu, w którym opowiadamy zasadniczo kobieta i najczęściej mówimy o kobietach, które walczył o swoje prawa jej tak się jakoś składa, że wiele z nich walczyło wciąż wciąż wciąż te same prawa i o tym będzie dzisiaj no właśnie, ponieważ 7stycznia mieliśmy okrągłą no bo już Rozwiń » 30 rocznicy uchwalenia ustawy antyaborcyjnej z mojej wciąż hulają mit na jej temat, zaczynając od tego, żeby to tu duży cudzysłów kompromis, a kończąc na zapisach które, jakoby uniemożliwiają lekarzom przerwania zagrażającej życiu kobiety ciążę dopóki bije serce płodu to nieprawda dziś opowiemy wam prawdziwą historię nawet Herstorie aborcji w Polsce i to uwaga tym razem nie same, bo dziś mamy gościnie, czyli panią Wandę Nowicką Agnieszka Graff Kamila Ferenc Natalia Broniarczyk jeśli tego bardzo cieszą mnie wydasz wysokie obcasy, a teraz trochę Herstorie po raz pierwszy Polacy Polki spierali się aborcję na przełomie lat dwudziestych trzydziestych ubiegłego wieku głównie wiadomo jednak Polacy nie Polki, bo to oni mieli Platforma autorytet i tradycyjnie najwięcej do powiedzenia na ten temat przede wszystkim z powodu pozycji społecznej, a Polki tymczasem aborcji po prostu robiły to był okres naprawdę, kiedy liczba była ogromna te zamożne chodziły do prywatnych gabinetów dokonywałem pod narkozą mniej zamożne chadzał do sprawdzonej akuszerki biedne chodziły do oparta czeka albo do szeptuchy, a te najbiedniejsze zostawione zupełnie samym sobie same sobie radziły przygotowywały napar z jałowca płukankę z karbonu albo wreszcie wkładały sobie drut od parasola czy roweru do macicy skutki były tragiczne nie robimy tego i tu zacytujemy zwyciężczynią konkursu na pamiętnik lekarza dr Zofia Karaś równe, która pokonanych aborcjach pisała tak tu cytat bierze się w tym celu drucik lub jakiekolwiek inne podobny przyrząd podobno szczoteczki do mórz nadają ani szczyt profesorowi ner wspominał kiedyś na wykładzie nawet o marchewce tylko 1 wspólną mają cechę zabiegu i nie gotuje będzie zakażenie się powierza lekarz winien po lekarz potem robi z bankiem 34× w tygodniu słyszę to samo podniosą ręce do góry dźgnęła dziecko spadło ze schodów i rzucił się krwotok celom Poronin to jest rzuca normalna tak jest inny lekarz, który brał udział w tym samym konkursie pisał, że często pacjentki zaczynają wizytę od nich będzie pochwalony Jezus Chrystus, a potem na 1 nie ma oddechu proszą o aborcję, bo niepodanie grzech nie widziały tego połączenia między aborcją grzechem no, więc chrześcijaństwo też nie zawsze go widziało prawda to po pierwsze po drugie antykoncepcja była gorsza, bo grzechem ciągłym aborcję tylko jednorazowym punktem ludzka logika przerywanie ciąże jedyny skuteczny wtedy środek kontroli urodzeń, zwłaszcza dla klas niższych było procedurą po prostu powszechną akuszerka musi żyć prawie wszystkie robią poronienie czy mogą i w każdym miesiącu ciąży trzeźwo zauważała dr Zofia w swoich pamiętnikach liczby nielegalnych aborcji w drugiej RP szacuje się na 500 000 rocznie wszyscy o tym wiedzieli wszyscy, ale nie mówiło się o tym głośno oficjalnie przecież aborcja nie istniała księża ją potępiali prawo zakazywało, ale nieoficjalnie społeczeństwo chętniej wybaczała skoro bank niż np. nieślubne dziecko z tamtych czasów mamy wiele relacji jak wyglądało życie panien z dziećmi no to było życie, w którym na ogół dziecko umierało czasami umierali oboje po prostu to była najgorsza rzecz, jaka mogła się zdarzy no tu polecamy Kaśki kariatydy Gabrieli Zapolskiej jeśli chcecie poznać z metod jest naprawdę naprawdę ciężko lektura na, a w debacie publicznej aborcja pojawiła się w 1929 roku razem z projektem kodeksu karnego, które miał wreszcie po tych 10 latach w unii Kovač prawo na terenach 3 byłych zaborów to byśmy odzyskali niepodległość, niemniej system prawny był w trojaki na terenie każdego było zaborów był różny to co łączyło to, żeby wszystkich 3 aborcja była wcześniej legalna, a teraz pojawiło się pytanie czy ten sam rzecz otrzymać, czego jednak zliberalizować na kampanię na rzecz liberalizacji prowadził Tadeusz Boy-Żeleński no, więc do tego przez swoją partnerkę Irenę Krzywicką również pisarkę i etatową właścicielka między wojnami Pretor Zielińskiego, który pisał hipokryzji o podziemiu aborcyjnym o tych realnych konsekwencjach zakazu, którą nazwał największą zbrodnią prawa karnego drukował Kurier poranny i stało się tego kury głównie dlatego tak każdy proste, bo taką małą bombą debata była naprawdę gwałtownej brutalna na potem zostały zebrane w tomie piekło kobiet, który bardzo polecamy też niestety nie zestarzał się tak, jakbyśmy chciały inna sprawa, że takiego orędownika dostępu do aborcji jak Boy-Żeleński nie zdołaliśmy sobie dotąd drugiego takiego wykształcić prawda chyba prawda, gdyż jest Krzywicka więcej pisała, bo też sobie koniec fajni tylko, że problem uratowani przez księcia jest takich ratował nas zwykle nie ma wiele do powiedzenia no tak to prawda, ale jednak to oddanie boja sprawie było olbrzymie, a no współczesne Polki jakoś nie mają szczęścia, żeby mieć w życiu publicznym w polityce publicystyce tego rodzaju męskich też ambasadorów okej tak już nic mi w dzienniczku wydaje się, że Marek ma też widoki no teraz już tak reszta teraz już tak no wracając do boju to ostatecznie w znacznej mierze dzięki tej jego kampanii na łamach gazety kodeks karny z 3001. roku pozwoli na aborcję w przypadku zagrożenia życia zdrowia kobiety oraz jeśli ciąża była wynikiem przestępstwa, bo był załamany, bo uważał, że wyborcy biorą się z nędzy no i miał rację i walczył o tę przesłankę społeczną no bezskutecznie, ale trzeba powiedzieć, że wówczas to była jedna z bardziej liberalnych ustaw aborcyjnych na świecie, a teraz robimy fast Ford od ćwierć wieku do pięćdziesiątego szóstego roku przeskoczyliśmy wojnę przeskoczyliśmy heroiczną budowę socjalizmu niedawno skończył się stalinizm 3 lata wcześniej Stalin zmarł, a Polski Sejm właśnie debatuje nad liberalizacją prawa aborcyjnego tylko trzeba zaznaczyć, że ten Sejm nie zajął się był aborcją dlatego, żeby taki Prokop wiec czy z powodu nacisków ruchu feministycznego PRL co prawda wiele zrobił dla emancypacji kobiet, ale niejako mimochodem Chin głównie w okresie stalinowskim kwoty wpuścił kobietę do męskich zawodów zapewnił edukację żłobki przedszkola pozwoliło wiadomo łączyć pracę z macierzyństwem, ale mimo tego wszystkiego był państwem głęboko patriarchalnym tak wiecie nie wujowi wąsaty patriarchat goździki rajstopy na dzień kobiet całuje rączki kochanej pani, a poza tym panika siły kawkę pani zrobi mecz 2 kostki cukru no oczywiście drugie w domu no przede wszystkim ten drugi etap, bo dopuścić do pracy no spoko tylko nikt nie ujął kobietom pracy w domu co zresztą nie wydarzyło się do dziś, bo nigdy społecznie politycznie taki model po prostu nie był forsowany, a co w ogóle do ruchu feministycznego w PRL to go po prostu nie było była liga kobiet były posłanki, zwłaszcza Maria Jaszczuk owa, który jak byśmy dziś powiedziały lobbowały za zniesieniem zakazu aborcji, ale feminizm był uznawany generalnie za wynalazek burżuazyjny do tego zupełnie niepotrzebne no bo przecież w realnym socjalizmie panuje równość w tym równość kobiet mężczyzn, więc sprawa jest załatwiona, a ten brak drugiej fali feminizmu nam się później odbije czkawką, zwłaszcza w kwestii aborcji, a jeśli chodzi właśnie tę pozorną równość to kobiety mężczyzna to właśnie komunizm wyrugować Femina te Ewy, o których ostatnio przypomniała Katarzyna Nosowska, które chyba nie do końca, chociaż każdy z nas piosenkarz Katarzyna Nosowska przypomniał przypomniał przypomniała nie wiem wszystko jedno chyba, bo to właśnie za komunizmu wspomina te zostały derogowane na przełomie dziewiętnastego dwudziestego wieku i w dwudziestoleciu międzywojennym Femina to były potocznie używane powszechnie natomiast to właśnie w komunizmie mówiło, że wszyscy jesteśmy równi no, więc pani traktorzysta, ale wracając do legalizacji aborcji no powody tego kroku połowy lat pięćdziesiątych były 2 po pierwsze, robiły to wszystkie Demoludy dla naszych mocy słuchaczek kraje tzw. demokracji ludowej jak rolnik tak witamy demokrację demokracja ludowość tak jak wykrzesał z krzesłem elektrycznym i chodził Suchar darach siedemdziesiątych osiemdziesiątych na drugi powód był po prostu praktyczny to znaczy zakaz aborcji, a wiem szok niedowierzanie bynajmniej nie sprawił, że tych aborcji nie było sprawił jedynie, że były po prostu niebezpieczne no to jest ten argument aktor mógł się głównie we Francji legalizującą aborcję powoływano UAZ Simon Wells, że po prostu no państwo nie może narażać swoich obywatelek na utratę zdrowia życia problemem wg szacunków wracamy do siebie do PRL-u Ministerstwa Zdrowia w połowie lat pięćdziesiątych robiono co najmniej 300 000 nielegalnych aborcji rocznie 80 000 kobiet trafiało z rozpoczętym poronieniem do szpitala dyrektor Warszawskiego szpitala jednego z wielu szacował, że przez 2 lata na 4000 porodów było ponad 1100 operacji ratujących kobiety po Sparta uczonych zabiegach, czyli ponad 14 no to pokazuje jak to było niebezpieczne i rządzący uznali, że tyle materiału ludzkiego i masy ludowej nie może się marnować, a że kościół przynajmniej oficjalnie nie miał nic dopowiedzenia wtedy ta akurat mogłoby wrócić ustawa trafiła do parlamentu 27kwietnia 1956 roku została niemal jednomyślnie uchwalona, bo dodajmy wciąż jeszcze były metody przedwojenne, czyli albo się jadło piło napar z czegoś co zatruwa organizm albo przemijanie pęcherza płodowego w jakimś drutem ostrym narzędziem co wprawnie zrobione robiło roboty, ale wprawnie mogą ci i obserwować macicę jelita doprowadzi do sepsy prostu zabić, a trzecie jeszcze akcje były słuchawki żrących substancji, które też potrafiły doprowadzić do gustu zniszczyć kobietę w środku, tak więc te metody były straszne brutalne na szczęście dawno minione teraz aborcję poza systemowa potrafi być bezpieczne picie Madeleine zdaje się jeśli tak w Wuhanie terminami potrafił zatruwać nerki no te metody były na nie róbcie tego grobu naprawdę, ale dzięki tej ustawie Polki dostały prawo do aborcji od 1,52 dekad wcześniej niż Zachodzie na właśnie to stały, a nie wywalczyły prawo wywalczone jednak po prostu trudniej odebrać też aborcyjna debata wyglądała u nas zupełnie inaczej niż na Zachodzie, bo Amerykanki Francuzki domagały się tej legalizacja aborcji jako realizacji prawa do równości do autonomii decydowania o swoim życiu, a PRL zalegalizował, owszem, aborcję, ale po to, oficjalnie, żeby ulżyć tym wielodzietnym matkom małym metrażu męczącym alkoholikiem piętnastkę dzieci i tak na tym w tym 1 musimy pomóc musimy uratować właśnie one w tej oficjalnej narracji nie przerywać ciąże i to im państwo miało ulżyć dając kontrolę nad płodnością taki ludzki pan pochylił no, chociaż statystyki, że to głównie matki przerywają ciąże są wciąż aktualne przynajmniej wg badań amerykańskich no tak łatwiej ustawienie pomoże matce wielodzietna Michał Czekalski znano oczywiście wjadą efekt był w każdym razie taki, że przez ponad 30 lat aborcja w PRL była dostępna na życzenia w gabinetach ginekologicznych potwierdzeniu ciąży często towarzyszy pytanie to co zachowujemy czy przerywamy, czyli tak jak to dziś ma miejsce w wielu po prostu normalnych krajach, gdzie kobiety mają dostęp dopiero potem się Puszcza serduszko albo się opowiada o dziecięce tak, chociaż żaden sensowny lekarz tego nie robi aborcja czy wtedy mówiło Skry bank KO to jest słowo, które ja pamiętam z dzieciństwa nie była w PRL zabiegiem kontrowersyjnym tylko remedium na wpadkę, a jako, że rodzimy antykoncepcji mawiano chcesz mieć dzieci jak brylanty stosuj polskie środki anty również najskuteczniejszym środkiem kontroli urodzeń i to właśnie tak pamiętam z tych końcowych lat PRL-u urzędu od eks bankach jakoś się mówiło nikt o tym nie szeptał tu się po prostu wiedziało, że to istnieje lekarzem gabinety prywatne głównie w mieszkaniach, więc jakiś taki korytarzyk władzę tak dalej po wyborze listy Cup, który czekano to jedno czekają na badanie zwykły tak dalej na aborcję to nic z tego nie robił w ogóle ja to tak pamiętam tamtych czasów nigdy ilu do tak dlatego takie później przejść ekspresowe przejście tegoż totalnie normalnego na jego rzecz na świecie, które zresztą zaraz opowiemy było takie dla ludzi szykujących była prawdziwa terapia szokowa nie tylko Balcerowicza, ale też kwestii po prostu zmiana obyczajów i praw reprodukcyjnych, ale mamy teraz kolejnych wpłat, czyli luty 1989 PL już naprawdę dogorywa wydaje ostatnie tchnienie inflacja szaleje zakłady pracy od miesięcy strajkują i też od kilku tygodni trwają obrady okrągłego stołu podczas, których powstają założenia nowego ustroju przy tym stole zasiadło 58 osób w tym 1 forma 2 kobiet oraz księży, ale ma Grażyna Staniszewska Grażyna Staniszewska problem wspominała, że na początku jeszcze coś pani w PRL na końcu się nie widziałam, więc tak to wyglądało na Magdalence dajmy w tej Magdalenę c tri tam, gdzie zapadały główne decyzje kobiet nie było w ogóle zdobyło dużo wódki może sobie, że na filmach archiwalnych można kogoś dziwi, bo 2 księży mając to dodam wspaniała i właśnie ten wspaniały moment wybrał sobie klub poselski związku Katolicko-Społecznego, żeby wnieść pod obrady Sejmu przygotowany przez ekspertów Episkopatu projekt zakazu aborcji pod karą 3 lat więzienia dla wszystkich zaangażowanych zabieg z pacjentką włącznie oczywiście jedynym wyjątkiem było zagrożenie życia kobiety wspomina Wanda Nowicka założycielka federacji na rzecz kobiet i planowania rodziny oraz posłanka lewicy zakaz aborcji, do którego ostatecznie doszło nie był odpowiedzią na oczekiwania społeczne ludziom najczęściej w ogóle do głowy nie przychodziło, że ktoś mógł w Polsce chcieć zakazać aborcji, a jeżeli nawet ktoś chce zakazać aborcji, że do niej uda się doprowadzić projekt Episkopatu co prawda przepadł no bo ostatni Sejm PRL usłysz rozwiązał, zanim zdążył go podać pod głosowanie, ale jednocześnie usług błyskawicznie zmienił się język wokół przerywania ciąży na ochronę życia nienarodzonych pojawiła się, kiedy od pierwszej stronie pierwszego numeru gazety wyborczej kościół razem z prawicą przeprowadził na kwotę obecna jak psu lingwistyczny blitzkrieg, który przez następne 3 dekady ustawił ramy aborcyjnej debaty społeczeństwo było całkowicie bezradne należy pamiętać, że przez prawie 40 lat w Polsce nie było zakazu aborcji czy była po prostu aborcja legalna i dostępna i niekwestionowana poza środowiskami fundamentalistyczny inni ludzie po prostu nie byli przygotowani jak zaczęło się używać języka nie powiem potocznie tzw. grubej rury, czyli o tej prawda zabijaniu mordowaniu nienarodzonych Holokauście to był język Jana Pawła II pamiętamy jego słowa naród, który zabija swoje dzieci nie ma przyszłości i że aborcja to jest Holokaust dzieci ludzie po prostu nie mieli mieli się temu przeciwstawić dali sobie wmówić, że w tym jest coś złego terminologia przeciwników aborcji stała się nie tylko obowiązująca, ale straciła swój ideologiczny charakter staje się przezroczysta neutralna była procentowa ulga kościelna była terminologia kościelna, której zaczęli po prostu używać wszyscy mówiono o ochronie życia o dzieciach nienarodzonych no to się zdarzało też nawet zwolennikom prawa do wyboru, którzy tym samym sobie automatycznie strzelali w stopę, bo jeśli 1 strona broni nienarodzonych to znaczy, że druga jest po stronie ich zabijania skoro od zapłodnienia mówimy o dziecku człowieku no to logicznie jak można będąc etycznym człowiekiem dopuścić przerwanie ciąży w jakimkolwiek momencie prawo do wyboru brzmi słabo i blado w porównaniu z prawem do życia tak przegraliśmy wojnę o język podsumowała to wszystko w 2001 roku Agnieszka Graff w debacie publicznej konsekwentnie zastępowano słowo płód słowem dziecko określenie ciąża określeniem matka ten podstawiony język on chodził jak masło z polską debatę publiczną i to dla wielu osób było wstrząsem New już nie mieli tego zatrzymać był taki artykuł w polityce z dziewięćdziesiątego 0203. roku, w którym jeszcze się pojawiła kobieta w tytule to był ostatni taki tekst potem już było tylko życie życie nienarodzone obrońcy życia zamach na życie itd. strona pro-choice nie miała silnego światopoglądu strona pro-choice operowała czymś co postrzegano wtedy jako zdrowy rozsądek i diagnoza społeczna mówiąca o tym, że aborcja po prostu potrzebne dopiero feminizm później dużo później przyniósł w Polsce konsekwentnie przeprowadzoną w sferze publicznej argumentację i etyczną i społeczną i przede wszystkim medyczną dotyczącą aborcji na drugi dysku, który wtedy się kształcił to był dyskurs praw człowieka, który jest być może skuteczny na forum ONZ, ale w Polskiej telewizji się nie sprawdzał to znaczy mówienie, że aborcja jest prawem człowieka, ponieważ kobieta jest podmiotem myślącymi tak raportu nie działało po drugiej stronie byli księża zakonnice i malutkie plastikowe słodziki cała siła emocji takiego sentymentalizmu wzruszenia była po stronie antyaborcyjnej on po prostu potrafili to zrobić pierwsza próba wprowadzenia zakazu ta jeszcze z osiemdziesiątego dziewiątego roku była co prawda nieudana, ale to bynajmniej nie zniechęciło prawica ani kościoła kolejne 3 lata będą areną walki o prawa reprodukcyjne toczoną w parlamencie na ulicę nie będziemy was zanudzać wyliczanie wszystkich projektów, bo trochę ich było, ale damy próbkę aborcyjnej debaty te argumenty to są te, które zasadniczo do 90 tego trzeciego roku się wciąż i wciąż powtarzały nawet potem jeszcze dłużej w każdym razie zwolennicy zakazu grzmieli o zagładzie dzieci w łonie matek krwi niewinnie wylanej przekonywali, że kobiety powinny się nauczyć ponoszenia konsekwencji, a nie zabijać dzieci w imię własnego wygodnictwa mówili, że aborcja robi z kobiet moralne kaleki, a w ogóle to należy chronić naród przed cywilizacją śmierci oraz mentalnością aborcyjną antykoncepcyjną chyba jest moja ulubiona z tego psychikę zestawu ja przejawia taką mentalność wyborcy antykoncepcyjną, a w myśl, iż leżeć krzyżem no tylko, że bez wymogli nic nie dziękuję obawiam się jak mu się położyła w kościele krzyżem to smolisty ślad po mnie zastępy przeciwnicy aborcji oczywiście w kontekście Organiki przywoływali wsparte Hitlera Stalina i obszernie cytowali bardzo obszernie Jana Pawła II poza tym Polko twój brzuch nie jest twoją sprawą to jest naprawdę cytat twój brzuch jest sprawą ojczyzny grubo, choć jak grubą jeszcze pamięta jakieś takie na ulicach czy jakiś konferencjach prasowych jakieś takie miniaturki embrionów przynoszono wysypywano nastu pokazywano tego było wszędzie pełno takie plastikowe budziki dla małego palca wykonująca noworodki miano odżywianiem po połączeniu komórki owej plemniki w setki ludzi od razu od razu tych dniach faktem mama mówi mama ma takie mądre oczy w tak, ale teraz drugiej stronie ona odpowiadała argumentami praktycznymi nie ma dość mieszkań szkół szpitali zakaz nie zmniejsza liczbę aborcji pojawi się podziemie aborcyjne oraz nie regulować sumień za pomocą prawa tylko wprowadzać edukację seksualną i antykoncepcję nawet jednak przeciwnicy zakazu obowiązkowo dodawali, że wszyscy się zgadzamy awersja jest złem i że trzeba chronić życie poczęte in na łamach gazet i w parlamencie oczywiście wypowiadali się głównie mężczyźni no jeszcze była trauma aborcyjna lista oczywiście jak to łamie kobietę taki trzeba ją uprzednio koniecznie chronić przed nasienie jak będzie żałowała, że nie urodziła się wśród wybierających się mężczyzn byli oczywiście chce w sutannach no bo kościół nie przestawał naciskać prymas Glemp apelował, żeby zakaz aborcji tu cytat był fundamentem Rzeczypospolitej i naszym darem dla Europy, a w sprawie przerywania ciąży nie można pójść na żadne kompromisy no bo Episkopat proponował zakazać aborcji też gwałtu oraz wisienkę na Turcję ze wskazań zdrowotnych innymi słowy Roots kobieto nawet jeśli to zabija banda Nowicka w latach dziewięćdziesiątych kościół był bardzo ważnym widocznym głośnym i przekonanym o swojej potędze aktorem na scenie politycznej kościół bez żadnego zażenowania bezwstydu i nie tylko głosił pewne treści, które uważał za to co powinno się stać fundamentem nowo tworzącego się państwa, ale po prostu miał bezpośredni wpływ na decyzje polityczne kościół bardzo umiejętnie wykorzystał tę szansę upadku komunizmu, a zatem też kruszenia się rozmaitych instytucji i kiedy pojawiła się luka nagle ta władza, która do tej pory zarządzała wszystkim i miała ogromne aspiracje do tego, żeby rządzić również umysłami ludzi kościół tę władzę po prostu przejął przejął uznał, że ma prawo co więcej zaczął głosić, że to co pozostało po komunizmie wszystko trzeba wyeliminować w tym prawa kobiet co było najbardziej upomnieć działa bym to nie tylko absurdalne, ale szkodliwe tak jak uzupełni historyczne było twierdzenie, że liberalna aborcja to już przeszłość to już coś co powinno bycze zatem usunięte, bo teraz przychodzi nowe i tym nowym właśnie to jest to co głosi kościół katolicki w tym na religię w szkole prawda, bo to poszło na pierwszy ogień, a potem zakaz aborcji Agnieszka Graff dla elit postsolidarnościowych zarówno tych lewo skrętnych, jaki tych prawo skrętne to znaczy od Kuronia po chrzanowskiego było oczywiste, że kościół jest stabilizatorem sceny politycznej w tym sensie, że kościół reprezentuje lud i też, że kościół ma moc zapobiegania wybuchom Ludowego gniewu przeciwko temu co dziś widzimy jako na trudny okres transformacja wtedy elity postrzegały jako nieuchronne przejście od realnego socjalizmu kapitalizmu, więc kościół miał takie zadanie, żeby ten lód był spokojniejszy i też, żeby lud się nie przeciwstawił wejściu Polski do Unii Europejskiej oczywiście powstaje pytanie na ile to było wymyślone przez te elity ta zależność dlatego już chyba nie dowiemy zakaz aborcji stał się ceną, jaką po solidarnościowa władza miała zapłacić Kościołowi załagodzenie niezadowolenia społeczeństwa w burzliwych latach politycznej ekonomicznej transformacji kobiety mówiąc wprost zostały sprzedane za plan Balcerowicza za wszystkie inne zmiany, które zachodziły prawa reprodukcyjne zostały uznane za temat zastępczy, który można wręcz trzeba poświęcić na rzecz ważniejszych spraw wzrostu gospodarczego miejsc pracy potem wejście do Unii Europejskiej tak w zasadzie później trwało trwało trwało zawsze dokonania pierwszego opisu wykonanie drugiego PiS-u do dzisiaj są argumenty o ciekawe co Kaczyński chce przykrycia aborcją, bo to taki temat zastępczy w listopadzie 1992 roku na drugie czytanie czeka projekt Chem dla osób, które tak jak musiały to dublować zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego, w którym do projekcji aborcja dozwolona była tylko dla ratowania życia kobiety, a więzienie groziło także za przerwanie własnej ciąży uczynił właściwie był to ten sam projekt, który po osiemdziesiątym dziewiątym roku zaproponował Episkopat, a jako, że wszystkie co bardziej liberalne ustawy projekt regularnie przypadały w głosowaniu grupa 120 posłów posłanek złożyła wniosek aborcyjne referendum zawiązały się tzw. komitety Bujaka właściwie powinny się nazywać komitetami Barbary Labudy, bo to ona je organizowała no ale w początkach trzeciej RP matek założycielek nie uznawano nie szanowano nie honorowano, więc mieliśmy komitety Bujaka, które zbierały podpisy za referendum wg najbardziej optymistycznych szacunków zebrano ich około 1 700 001, czyli dużo sondaże też dość jednoznacznie pokazywały, że społeczeństwo jest przeciwko zakazowi aborcji i że tego referendum oczekuje i wtedy całe na biało na arenę dziejów wkroczyło tzw. lobby kompromisu, które uwaga składało się Tadeusza mazowieckiego byłego premiera, ale też działacza katolickiego członka klubu inteligencji katolickiej i redaktora więzi katolickiego pisma oraz Aleksandra Halla ówczesnego lidera partii konserwatywnej powtórzę kompromis proponował przedstawiciel tzw. katolicyzmu otwartego i konserwatysta przeczytam po raz pierwszy poważny gazet jak bez ironii lobby kompromis serio w plus monitor, a wtedy przechodziło kompromis byłby kompromis no tak, bo przecież oni chcieli, żeby rodziła nawet jak możesz umrzeć tu przyszli z ludzką propozycją, że NOKE jak to ma zabić to dobrania możesz tak, ale do żaden nie był kopie co no w kobiety do aborcji umówmy się no ale w wieś tak było komu przeszkadzało no bardzo nam przykro Tadeusz Mazowiecki był wielkim człowiekiem pod wieloma względami lokale, ale nie wiedział, kiedy nie wychodzić na scenę no niestety w więc, podsumowując jeśli to był jakiś kompromis no to wyłącznie między umiarkowaną prawicą, a fundamentalistycznych katolicyzmem reprezentowanym no właśnie przez kościół, w którym chciałem zresztą Mazowieckiej konsultował, bo regularnie chodzi na pielgrzymki do prymasa no i jak ten kompromis wyglądał, aby po prostu zakaz aborcji z 3 wyjątkami tymi najbardziej dramatycznymi, gdy ciąża stanowi zagrożenie dla życia lub zdrowia ciężarnej, gdy płód jest uszkodzony oraz gdy ciąża powstała w wyniku czynu zabronionego, czyli gwałtu albo kazirodztwa kobieta za przerwanie własnej ciąży nie jest karana 7stycznia 90 tego trzeciego roku Sejm najpierw uwagę referendum, bo jak to ujęła posłanka nowina Konopka na społeczeństwo składa się z przypadkowych jednostek nie można mu ufać, a potem ustawę uchwalił po wyjściu z sali obrad posłów powitał, kto powitał uśmiechnięte prymas Glemp, który akurat wpadł z opłatkiem ustawę uznał za krok w dobrym kierunku pozwalający śmiało iść dalej można znaleźć ten fragment w kronice filmowej i akurat kamera objęła samych posłów żadnej posłanki pracy sobie uśmiechnięci wielość Spodkiem jest wania Wanda Nowicka ciągle zastanawiam się jak mogło dojść do tego, że ta umiarkowana części klasy politycznej zgodziła się na wprowadzenie tego zakazu, bo przecież to była jednak większość społeczna tu jest oczywiście wiele przyczyn często się mówi o odwdzięcza New Kościołowi katolickiemu za wsparcie opozycji podczas stanu wojennego i za czasów komuny, ale ja myślę, że to jest jeszcze 1 czynnik, który chyba do tej pory się nie mówiły mówi znaczy to było takie przekonanie, że ten zakaz aborcji trzeba wprowadzić dlatego, żeby kobietom nie było łatwo, że głos dobrze to było taki przejaw takiego ukrytego czasem czasem nawet jawnego nie tylko mizoginii prawda patriarchatu, ale takie przekonanie, że kobiety są takie lekkomyślne one tak by sosie tylko one kreowały spodobały, więc trzeba im to po prostu utrudnić będzie ten zakaz wiadomo, że nie będzie działał wiadomo, że i tak będzie pod ziemię, bo oni to wszystko wiedzieli, że tak to będzie ale, żeby nie było po prostu załatwi, a drugi element to jest chyba bardziej taki powiedziałem ukryty to zakaz aborcji służył głównie panom patriarchalny do oczyszczenia swojego sumienia do wybielania się, bo w tym momencie oni są ci moralni oni będą popierali czegoś co jest złem czuli się tacy lepsi, bo oni nie chcieli tutaj uczestniczyć w czymś co jest moralnie złe nie uważano, że skazywanie kobiet na tortury na nieszczęście to w ogóle nie było kwalifikowane jako zła złoto było to, żeby kobieta mogła przerwać ciążę, a ten, kto był przeciw to znaczy, że jest lepszy moralnie od tych, którzy są za i przede wszystkim od tych kobiet Agnieszka Graff zasadzie ten kompromis realnie polegał na tym, że w Polsce obowiązuje niemal całkowity zakaz aborcji i niemal nikt się tym nie przejmuje, ale każe na tym świetnie zarabiają w czasach przed internetowych po prostu kupowało się lokalną gazetę wchodziło się, a wszystkie zabiegi ginekologiczne albo w wspomaganie miesiączki wszyscy wiedzieli, o co chodzi i ktoś robił za mniej więcej równowartość takiej pensji nauczycielskiej tak bym powiedziała to było w latach dziewięćdziesiątych około 2 tysięcy złotych kosztował i to dość długo się utrzymywało jako taki zabieg, który po prostu jest dość kosztowne trzeba się na niego zrzucić jak człowiek nie ma kasy, ale nie należy jak mówią Amerykanki bujać tą farbą to znaczy miał wiele takich rozmów z osobami rozsądnymi, które uważały, że feministki te są takie szkodliwe osoby, które narażają dostępność aborcji, która de facto była dostępna na takie zagrożenie, że problem szerszy się obudzą i zaczną robić naloty na gabinet lekarski kolejny przeskok rok 1990 szóstym władzę przejęli wtedy mówiono postkomuniści, czyli SLD zgodnie z obietnicami zliberalizować ustawę antyaborcyjną to znaczy dodali przesłankę ciężkich warunków życiowych lub trudnej sytuacji osobistej kości ów oczywiście nie odpuścił biskup Pieronek uważany dodam za przedstawiciela liberalnego skrzydła kościoła groził posłom głosującym za tą nowelizacją ekskomuniką radio Maryja już wtedy powstało ekskomunikę uznał za nieadekwatną dla powagi czynu i zaproponowało, żeby tym posłom ogolić głowę jak tu cytat Polkom, które Spały z Niemcami za okupacji biskup Pieronek kiedyś wysokie obcasy robił taki plebiscyt na chama i wyciągały lata temu takie smakowite mi logistycznej patriarchalne kąski, które sadzili panowie w życiu publicznym m.in. tego plebiscytu na chama właśnie biskup Pieronek trafił, który w programie kropkę nad i powiedział myślę, że kobieta powinna mieć kapelusz na głowie czytać pismo święte wychowywać dzieci gotować wobec męża liberalne skrzydło jest cała pozdrawiamy tzw. katolicyzm otwarty także duża Buźka możecie zmarłych nie mówić źle ja osobiście się nie stosuje jak widać tam PKB Józef to nie jest szacuje kapelusz bierzemy rynek presja kościoła, które wprost wezwał po prostu do przestrzegania ustawy o sumieniu obowiązuje prawo boskie prawo ludzkie oni nie najskuteczniejsza okazała się w szpitalach połowa ogłosiła, że aborcji z przyczyn społecznych robić nie będzie moralne dylematy lekarzy przynajmniej tych w publicznych placówkach w związku z przesłanką społeczną nie potrwała jednak długo w grudniu 90 tego szóstego roku 37 senatorów Solidarności PESEL-u złożyło w Trybunale Konstytucyjnym wniosek o zbadanie zgodności z konstytucją nowelizacji ustawy antyaborcyjnej no i Trybunał skład 11 mężczyzn 1 kobieta przewodził prof. Andrzej Zoll wniosek senatorów rozpatrzy ekspresowo no bo zajęło im to pół roku wyrok wydał 28maja 90 tego siódmego roku, czyli 3 dni po tym, jak Polki Polacy zatwierdzili konstytucję referendum i 3 dni przed kolejną papieską pielgrzymką decyzja mogła być tylko 1 Trybunał uwalnia przesłankę społeczną uznał ją za niekonstytucyjną i to mówi Kamila Ferenc prawniczka Federer to przesłanka zgasły sumowanie była dosyć szeroka i niejako dawałam możliwość przerwania po prostu niechcianej ciąży tak można rozumieć sytuację społeczną, że po prostu wciąż się nie chce być w swoich okolicznościach życiowych jakich nas ciąży została natomiast Trybunał Konstytucyjny nie chciał dopuścić do takiej sytuacji z dzisiejszej perspektywy ocenia się to jako przede wszystkim takie działanie, w którym sędziowie kierowali się swoją własną moralnością swoim własnym światopoglądem, pomijając po prostu interes kobiet w uzasadnieniu tego wyroku są z perspektywy pro-choice bardzo ważne sformułowania to znaczy powiedzenie, że płód nie ma równych praw osobie urodzonej, że ochrona prawna życia jest stopniowana w okresie prenatalnym jest niższe to znaczy, że w skrócie życie kobiety jest ważniejsze niż życie płodu co jest ważne, żeby życie rozumieć szeroko trybuny prowadzą mówił o takim fizycznym przetrwaniu to jest klub problemu, że życie jako zestaw potrzeb interesów pragnień marzeń kobiety jest ważniejszy niż to czy uczy się będzie dalej rozwijał ciąża będzie dalej rozwijała czy nie doszliśmy już dyskusji aborcji do absurdu to znaczy mamy po 1 stronie żyjącą istotę właśnie z zespołem więzi społecznych, które tworzyła relacji właśnie uczyć w bogatym życiem wewnętrznym i płód, który z tego pozbawiony, a jednocześnie sztucznie osoby trzecie przypisują mu jakiś cały zespół interesów i stawiają jest w kontrze do interesów kobiety te interesy pod, zwyciężając no to jest nieprawda na gruncie konstytucji w ogóle nie możemy takiego wniosku wyprowadzić z prawa kobiet są gwarantowane w konstytucji prawa płodów nie konstytucja też nie wprowadza żadnego generalnego zakazu aborcji po orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego, któremu powtórzmy raz jeszcze przewodził prof. Andrzej Zoll, który teraz się znów często wypowiada o kryzysie demokracji u nas itd. ale warto pamiętać tamtą sprawę zatem po tym, orzeczeniu, które obowiązywało od grudnia wniesionego siódmego roku ustawa antyaborcyjna powróciła do kształtu uchwalonego 4 lata wcześniej atak zwany kompromis został zabetonowany na następne jak wiemy ponad 2 dekady co nie znaczy, że nie podejmowano zupełnie prób zmiany prawa zarówno w kierunku liberalizacji, jaki zaostrzenia no i nie będziemy was zanudzać wszystkimi próbami zmiany ustawy wymienimy tylko to najważniejsza, czyli w 2004 rok i SLD obiecał w kampanii wyborczej znów liberalizacji ustawy o kobiecie gra w tenisa nie piłeczkę jedno Piotr Grabiec KO jedno Pieczka drugą, a nie za kadencji SLD no niestety albo oczywiście stety, ale z tego w ten niestety wchodziliśmy do Unii Europejskiej no, a Polki Polacy zatwierdzali referendum, a mniej lub bardziej niepisane warunki poparcia kościoła dla akcesji, a także agitował za referendum przeciw referendum było co, bo nie rusza ani ustawy aborcyjnej, więc projekt wygląda w koszu lewica przehandlować prawa kobiet za wejście do Unii Europejskiej mówiąc w skrócie po prostu Agnieszkę Graff można ten kompromis opisać taki sposób w jaki myśmy opisały w liście 100 kobiet to był list do parlamentu europejskiego, w którym my uprzejmie informujemy parlament europejski, że w Polsce dzieje się skandal polegający na tym, że kościół wymusza cisza na temat aborcji pamiętam prześmiewcze artykuły na ten temat w prasie głównego nurtu, ale oprócz tych śmiechów ich nie mieli żadnych argumentów to było ewidentne, że tak się właśnie dzieje się w Polsce nie może odbyć debata na temat liberalizacji ustawy, ponieważ cała klasa polityczna uważa, że kościoła nie wolno drażnić w przededniu wejścia Polski idą dalej mamy 2007 rok i pierwszy rząd PiS młodsze słuchaczki mogą nie pamiętać szczęśliwe to była koalicja z ligą polskich rodzin i Samoobroną no kto pamięta pamięta to była bardzo kolorowa kadencja warstwa się skończył chyba Lepper zapowiedział na wejście i nie składa obietnic na wiatr nie był gołosłowny zupełnie było wesoło i to właśnie wtedy liga polskich rodzin zgłosiła wniosek o wpisanie zakazu aborcji z wyłączeniem zagrożenia życia do konstytucji wg ówczesnego wicepremiera Romana Giertycha tego samego, który dziś jest znanym obrońcą demokracji i krytykuje na prawo lewo Jarosława Kaczyńskiego wtedy oprócz aborcji też chciał dzieci mundurki w szkołach wbijać różne jeszcze miał inne pomysły ten z młodzieżą Wszechpolską mocno przyjaźnił w nowe zdaniem Giertycha wówczas wicepremiera byłby to epokowy krok, czyli tak w zasadzie, jakby nie wiem komu może prymas Glemp pisał, dzięki któremu zrealizowany zostałby testament Jana Pawła II w uzasadnieniu ustawy słowo kobieta pojawiło się tylko raz, bo wiadomo mamy dziecko nienarodzone brzuch i ciasne definicji tego trzeba, więc kobiety nie ma kobiet nie może być, bo jak zaczynamy mieć od versus kobietę no to robi się problem jak mamy brzuch ojczyznę i dar dla Europy i testament Jana Pawła II to wiadomo już po dlatego antyaborcyjnych plakatach pod najemników w sercu elekt nie w sercu tak dryfują w tej takiej czerwonej jaskinię, która jest lekarz tak bez Kyle znaną bo czego jest podłączona nie wiadomo dzieci się rodzą się tam się rodzą tak ten projekt wpisania aborcji do konstytucji czy wpisanie zakazu aborcji oczywiście tak konstytucji też przepadł no, dlaczego poseł do pokazywały, że większość społeczeństwa rynek chce pozostawić te ustawowe wyjątki, a Jarosław Kaczyński wiele można nie powiedzieć, ale zasadniczo ono jest pragmatykiem, ale trzeba przyznać było blisko zabrakło marnych 27 głosów za wpisaniem wspomnę głosowało też paru posłów Platformy i posłanek z kolei z drugiej strony list przeciwko zmianie konstytucji w tym kierunku podpisała prezydentowa Maria Kaczyńska na co ojciec Rydzyk na swoje upamiętnić czarownicą lider opozycji Donald Tusk był za, a nawet przeciw tu cytat mówiąc po polsku konstytucja powinna chronić życie od momentu poczęcia oraz tymi wyjątkami, o których mowa w dzisiejszej ustawie tak tak Donald Tusk też coś kiedyś mówił o szanowaniu płodów za czasów Platformy Obywatelskiej przypomnijmy, że to są lata 20072015 mieliśmy kilka prób zmian ustawy o jedno i drugą stronę zazwyczaj doszło parami, ale żadna nie przeszła większość po obroniła tutaj znowu cytat Donalda Tuska Polski umiarkowanej i rozsądnej nie wiem to bez kobiet musiałby być jakaś tych szalonych, które nie wiadomo co robią ślad dają się, a potem skrobią kilku feministek zresztą one oraz, toteż słowa Tuska projektami czarnymi i tęczowymi no cytujemy przewodniczącego po nie po to, żeby tutaj go rozjeżdżać walcem, ale tryska tam może troszkę należy mu się też chylą, ale no, żeby też pokazać, jaką daleką drogę przeszedł do dzisiejszego tu cytat nie zapraszamy na listy Platformy nikogo komu przeszkadza aborcja na żądanie do dwunastego tygodnia ciąży to pokazuje, że można zmienić zdanie będąc politykiem nie umrzeć tak też bardzo dobry pragmatyzm, bo nie wiesz to jest tak, żeby Altus Krzyszto budzi pewnego poranka stwierdził też Klara jest na nie fair do Polski ma takie prawo europejskie po prostu rabatów sondaży wyszło może mu się politycznie opłaca bardzo dobrze ja jestem z tym okej mnie też nigdy nie interesuje czy politycy są szczerzy czy nie tylko, żeby robili rozsądne rzeczy, a to czy coś wynika, bo on sobie to wyliczył na podstawie sondaży czy jego przekonania tak wynika z przekonania są czasem tacy to miło to się tam lubi takich polityków pozdrawiamy sanny Marin ale, ale jak komuś wychodzi z kalkulacji jest w tym zdrowy rozsądek Noto elka Otóż wreszcie drugie rządy PiS PiS wygra wybory 2015 roku na przez kolejne 5 latek pamiętamy aborcyjne przeciąganie liny nabrało tempa samo PiS co to przyznać części w tym sprawiał wrażenie takiego wiecie średnio utalentowanego Kluba, który usilnie walczy o utrzymanie się na tej linii niż władcy marionetek pociągającego za wszystkie sznurki, bo mamy jak tylko organizacją w rodzaju ordo iuris udawało się w końcu wprowadzić pod obrady Sejmu jakiś kolejny drakoński projekt zaostrzenia ustawy, bo wtedy zmasowana akcja Polek ich sojuszników zmusiła partię rządzącą do ustąpienia tak w kółko aż do października 2020 najpierw był 2016 w kwietniu ordo iuris przedstawiło projekt totalnego zakazu z wyjątkiem ratowania życia ciężarnej plus karę 5 lat za tzw. zabójstwo prenatalne już zmieniał język, a taki bardziej technokratyczny już nie dziecka nienarodzonego tylko prenatalne, że było fachowo i ta kara miała też obejmować kobiet no wtedy Polki po raz pierwszy wyszły na ulice z wieszakami w rękach jeszcze to było dość nieśmiałe, chociaż szło szeroko wielu wielu miejscach, ale to były setki tysiące no ale też po raz pierwszy to niebyły te same osoby w kilku największych miastach, czyli tak jak przez lata funkcjonowała Manifa także w największych miastach wychodziły same co zawsze feministki powiedzieć o prawach kobiet jest wtedy PiS w podskokach poparcie dla tego projektu wycofał, ale zdeterminowanej hand to SUV nie jest tak łatwo wystraszyć tej Obywatelskiej wtedy projekt stop aborcji razem z projektem lewicy Ratujmy kobiety, czyli aborcja na żądanie dwunastego tygodnia ciąży trafiły pod obrady Sejmu pod koniec września 2016 roku naj tylko ten pierwszy stop aborcji oczywiście przeszedłby do drugiego czytania następnego dnia Krystyna Janda przypomniał sobie na Facebook zasięgi ma konkretne o powszechnym strajku z randek w 1965 roku, dodając jednak, że to tylko taka propozycja, bo tu cytat niestety wśród kobiet polskich nie ma Solidarności za grosz i kochamy Krystyny Jandy, ale jakże cieszymy się, że wtedy się pomyliła, bo kilka dni później na wrocławskiej demonstracji Marta Lempart rzuciła hasło zróbmy czarny poniedziałek 3października zastrajkuje my i wtedy ekspresowo zawiązał się strajk kobiet czerwoną błyskawicą logo i Polki za strajkowały nam się zaczęło pod lupą palić lapidarnie podsumowała motywacje protestujących jedna z uczestniczek na ulice wyszło wtedy 150 000 osób w 143 miejscowościach, czyli po prostu wszędzie to były miasta miasteczka wsie wszystko najwięcej oczywiście w Warszawie, a że wtedy lało cały plac Zamkowy był przykryty parasolkami i stąd parasolka stała się też symbolem tych protestów nie byłem akurat gdy w Kanadzie, więc siedziałam w internecie patrzyłam na to i postu szczękami opadła ja nigdy czegoś takiego nie widziałem bardzo żałował, że nie mogę uczestniczyć, a ja leżałam na patologii ciąży na sali z dziewczyną, która wiedziała, że urodzi dziecko, które przeżyje kilka minut lub kilka godzin pod oknami Stali anty Choi wsi z banerami pokrwawione mi płodami tri ówczesny standard tak napisałem wtedy o tym też Polski komentarz po to, było dla mnie szokujące to zostawienie tej dziewczyny z tym po prostu tłumikiem fundamentalistów talibów katolickich pod oknami tym niemniej ten protest pierwszy na taką skalę w Polsce sprawił, że Sejm stów ekspresowo odrzucił zakaz aborcji partia rządząca najwyraźniej uznała jednak bardziej opłaca się zawieść kościół i antyaborcyjnych fundamentalistów niż wkurzyć kobiety, bo powiedzmy, że to było największe demonstracje w ogóle wolnej Polsce czasów Solidarności Polska ulica nie widziała czegoś takiego nigdy ani górnicy rolnicy, ale też oprócz tego rzeczywiście kobiety ich sojusznicy wyszło na ulicę też część chodzi o te, które mogłyby zaprotestować przed czarną brama do pracy, więc naprawdę byłyśmy wtedy widoczne one na tarce katolickich jest minister zdrowia przywrócił wtedy receptę na pigułki dzień Pono, żeby pieczenia puszczańskie małolaty nie szukał tabletek po sobie sztukę Erik taki jak z reguły wcześniej, a Jarosław Kaczyński zapowiada, że tu cytat będziemy dążyli do tego by nawet przypadki ciąż bardzo trudnych, kiedy dziecko jest skazana na śmierć mocno zdeformowane kończyły się jednak porodem by dziecko mogło być ochrzczone pochowane miało imię, ale tym razem prezes mocno przestrzelił po tzw. międzyczasie, a już, zwłaszcza w latach 201620 aborcji dyskurs dramatycznych zmienił mówi Natalia Broniarczyk z aborcyjnego Dream teamu wywiad z Natalią Przybysz dla mnie był momentem przebudzenia myślę, że dla wielu osób był takim zimnym prysznicem pokazanie kobietom, że musimy się wspierać nie możemy się rozliczać metrów mieszkania tego czy stać nas na dziecko czy nie czy powinnyśmy czy nie powinnyśmy tylko powinniśmy się naprawdę wspierać, jeżeli krzyczymy moje ciało mój wybór czy naprawdę wierzymy w to zdanie, a nie kwestionujemy ten wybór na pewno mobilizacja ruchu kobiecego i protestowanie przeciwko ustawom, które wtedy były wnoszone tutaj też muszę powiedzieć, chociaż to zabrzmi nieskromnie ADT naprawdę zapieprzać w tym tymczasem wystawiało się na różnego rodzaju krytykę po to, żeby przesuwać ten dyskurs właśnie wycisnąć z tym czas jak cytrynę, bo takie kryzysowe momenty dobrze wyciskać cytrynę i naprawdę pchać rzeczy do przodu zmiana się dzieje wtedy, kiedy niewygodnie nie wtedy, kiedy jest miło przyjemnie m.in. okładką wysokich obcasów na pewna w jakim sensie przyczyniliśmy się do tego, żeby trochę aborcji inaczej myśleć mówić, żeby spuścić powietrze tego balonika trochę wpuścić tego świeżego powietrza pamiętam zresztą jak i dziś, kiedy szłyśmy przez warszawski ten największy protest naprawdę młode dziewczyny 1415 letnie szły z hasłami myślę czuję decyduję aborcja jest okej nie chce się aborcji to jest robienie Rob i to było coś co widziałam pierwszy raz wśród takiego po prostu Main Streamu wśród młodych osób, które naprawdę wyszły na ulice, bo nie chcę, żeby ktoś za nie decydował wg mnie czy kluczowe to, że młode osoby wiedziały nie będziemy więcej podporządkowywać się to są nasze ciała nasze decyzje ja absolutnie nie zgadzamy się na to, żeby jakiś stary dziad prostą mówią nam co mamy robić Agnieszka Graff ta wielka zmiana to była zmiana polityczna polegająca na tym, że gdzieś około 2012 trzynastego roku kościół katolicki przeszedł na stronę autorytarnej partii o nazwie prawo i sprawiedliwością dzisiaj wiemy też partia autorytarna wtedy wydawało jest po prostu partia populistyczna prawicowa kościół zrezygnował ze swojej funkcji stabilizującej polską demokracji wypisał się z tego kompromisu, który zawarły z nim elity polityczne na początku transformacji wtedy się zaczęła jak pamiętamy wojna z rzędem częścią wojny z gender była nagonka homofobiczna dziś ona jest w odsłonie trans publiczne znamy to wszystko, ale bardzo ważną częścią tej wojny było przejście kościoła na pozycję w żaden realnie antyaborcyjne poparcie dla tego stanowiska przez PiS i przejście całej elity liberalnej na naszą feministyczną stron gruntowne przetasowanie na scenie politycznej z dramatycznymi skutkami dla kobiet no bo w końcu przeszło to co przeszło, ale też zyskaliśmy dzięki temu masowy ruch obiec ruch kobiecy przestał być tą grupą wariat, która chwieje w miarę stabilną sytuacją, ponieważ sytuacja już straciła stabilność kościół przestał być tym kościołem, których kochaliśmy przez tę transformację za popieranie Solidarności stał się takim kościołem jak w Hiszpanii za czasów Franco popierającym autorytarne władz, a teraz robimy kolejne fast forward mamy kwiecień 2020 roku projekt Kai Godek Adam ten mniej ekstremalny usuwające w cudzysłowie tylko wyjątek wad płodu wraca to jak opryszczka powiedzmy jest pandemia, więc wychodzić na ulice nie można, ale protesty i tak się odbywają ludzie stoją po 2m od siebie chodzą w maseczkach projekt znów przechodzi do tzw. dalszych prac, czyli trafia do sejmowej zamrażarki i wszyscy zasadniczo się spodziewają, że tam sobie poleży poleży i zostanie ad Kalendas Graecas, bo po coś tak niepopularnego wprowadzać wtedy w październiku 2020 cały na biało ponownie wkracza, kto Trybunał Konstytucyjny zwane także pseudo Trybunałem lub trybunałami lub Sławski wniosek o rozpatrzenie zgodności z konstytucją trzeciego wyjątku od zakazu aborcji wad płodu tego wydającego wtedy za 98% legalnych zabiegów zła grupa posłów PiS ich konferencji każdy może prawicy my Trybunał uznał trza wyjątek nie jest zgodny z konstytucją 22października 2020 roku zakończył się obowiązujący przez 27 lat tzw. aborcyjny kompromis pierwszy zupełnie spontanicznie zorganizowany przez strajk kobiet marsz pod siedzibę PiS idą prezesa odbył się jeszcze tego samego wieczoru maszerujący w pierwszym rzędzie nieśli transparent z napisem wypierdalać co stało się hasłem całego ruchu i było bardzo dyskutowane, bo wielu panów było oburzonych jak kobiety mogą być takie wulgarne w EU możemy jeszcze bardzo w protesty potrwały 2 miesiące największy marsz w Warszawie zgromadził 100 000 osób to jest rekord trzeciej RP i choć co prawda nie zmusiły te protesty partii rządzącej do zmiany kursu, ale pokazały innym politykom, że aborcja przestała być tzw. tematem zastępczym wyrok nie zlikwidował też bynajmniej aborcji w Polsce Natalia Broniarczyk paradoksalnie uważam, że on się przyczynił do poprawy dostępu do aborcji poza systemowej oczywiście wszystko przyspieszyło nie tylko zaczęłyśmy dzielić się możliwościami pomocy i dzielić się na miarę ami organizacje pomocowe, ale też zaczęło rosnąć bardzo szybko poparcie dla legalizacji aborcji Kamila Ferenc przez to, że osoby wciąż nie są karane swoją aborcję za ten dostęp cały czas istnieje on ma różne źródła tak można zamówić tabletki do domu można jechać zagranicę teraz szacujemy, że 9897% wszystkich aborcji w Polsce są właśnie aborcja tabletkami to jest też trend światowe nieważne czy bardzo jest legalna czy nie to tabletki są pierwszą metodą, którą sięga łatwiej jest ukryć zażywanie tabletki nawet przed bliskimi i narażać się w ten sposób na osąd i nie narażać na jakiś nieprzyjemności, że chodzi o polskie szpitale te aborcji cały czas się odbywają nie znajdziemy ich oficjalnych statystykach one są rejestrowane w innym hasłem niejako przerwanie ciąży przemienia wszystkie, że jest w ciąży, która prowadzi do tego, że swoje zdrowie psychiczne jest pewnego rodzaju rozstroju i Tomasz prawo przerwać ciąże ciągle przepisy wymagają no pewnego rodzaju tłumaczenia się, chociaż akurat mamy taki Network przyjaznych lekarzy mimo wszystko mechanizm nie jest fajne, bo cały czas musimy zajmować tym papierologii, ale to się udaje są szpitale, które przerywają w Polsce ciąże z uwagi na zagrożenie dla zdrowia psychicznego kobiety czasami też fizycznego poparcie dla aborcji na żądanie do dwunastego tygodnia ciąży wzrosło w ostatnich latach naprawdę dramatycznie wg jesiennych sondaży oko Press to rozwiązanie popiera ponad 70% badanych to jak zapytali elektorat KO oraz lewicy to tam były liczby po 90 parę procent ich chyba 30% wyborców PiS też za legalizacją co jest uroczą barwę czy współczujemy wyborców PiS aborcja na żądanie jest też problem nie tylko lewicy, ale nawet Platformy Obywatelskiej Polska 25 w referendum PSL powrotu do tzw. kompromisu na Konfederacja najchętniej musiałaby kobiety do rodzenia nawet jeśli zagrozić życiu i wybory na jesień zapytaliśmy też nasze ekspertki jak oceniają szanse na to, że no właśnie w najbliższej przewidywalnej przyszłości nie wiem 45 lat będziemy wreszcie miał w Polsce cywilizowane prawo aborcyjne Agnieszka Graff to jest bardzo ciekawe pytanie i należałoby zadać Donaldowi Tuskowi ja po prostu nie wiem na ile oni, czyli Platforma Obywatelska czy szerzej koalicja wyleczyli się z tego trwającego dziesięciolecia przekonania, że kościół katolicki jest siłą, która w Polsce stabilizuje scenę polityczną mam wrażenie, że to przekonanie wraca czkawką i to bardzo dziwnych miejsc np. Adam Michnik chce czas udziela wywiadu albo pisze tekst tego wynikało, że jednak bez kościoła w Polsce nie będzie cywilizacji, jeżeli Tusk też w ten sposób rozumuje to jesteśmy gotowane i będzie kolejny kompromis zamiast ludzkiego prawa komina Ferenc, jeżeli to będzie zależało wyłącznie od polityków polityczek, które wygrają wybory no to niestety jestem sceptyczna natomiast, jeżeli zaproszone do wspólnego stołu, ale po prostu znajdziemy sposób do tego stołu choćby na siłę usiąść no to może się udać, ale to nie jest także ja jestem mu już całkowicie kupione tymi obietnicami wyborczymi Wanda Nowicka ja bym nie była to tak całkiem pesymistyczna w tej sprawie spójrzmy na te są w darze społeczne, które pokazują, że społeczeństwo już tak mocno przechyliło się lewą stronę jeśli chodzi właśnie o kwestie związane z prawami człowieka sprawami kobiet 70% popiera legalną aborcję do dwunastego tygodnia ciąży, ale przecież grupach młodej i osób grupie kobiet prawda co może nie dziwi to przecież tą jest blisko 90% poparcia do legalnej aborcji to nie będzie łatwe, ale ja myślę, że już pewien proces, że już myśmy to dno jeśli chodzi o tę kwestię osiągnęli i teraz już będzie się powolne bądź szybszy to zależy, ale jednak odbijanie się od tego dna Natalia Broniarczyk mam poczucie, że jest ogromna szansa jesteśmy o wiele bliżej niż te parę lat temu Donald Tusk powiedział, że pierwsze co zrobi to będzie legalizacja aborcyjnego trzymam za słowo lewica mamy oczywiście swojej stronie myślę, że prawo sprawiedliwość też przyglądać sondażom widzi, że nawet ich grupie rośnie poparcie dla aborcji są to zmiana jest nieuchronna pamiętajmy, że politycy robią uczącym się opłaca, a politykom w 2023 roku opłaca się popierać liberalizację ustawy antyaborcyjnej to pokazują sondaże i ja jestem bardzo dobrej myśli i na tym dziś skończymy jest to podcast otwarty, bo historia aborcji bynajmniej w Polsce wcale nie zakończyła i jeśli chcecie wiedzieć więcej aborcji tej w Polsce na świecie zaproszę do czytania książki aborcja jest nawet spotkać dzisiaj wydaje się też trochę takim wycinkiem tej polskiej historii, bo opowiedzieliśmy przez pryzmat sprawek zmieniało może też powiedzieć o prymat oporu historie Herstorie, ale przez pryzmat lekarzy, więc jeśli napotka dzisiejszy zainteresował chciałbyś ciężko jest więcej to dać nazwać komentarza jeśli macie dość spokojnie wystarczy też dać znać w komentarzach no jak pewnie wiecie ostatnio znowu pojawiła się Kaja Godek, która bardzo sobie szuka miejsca na scenie politycznej, a teraz chciałby nam dawać za taki podkreślić 2 lata więzienia, więc wiecie zapisz się po mieście za informowanie w ogóle o aborcji póki co ono nie jest nielegalne tak samo przypominamy własna aborcja nie jest nielegalna można wyjechać do Holandii wrócić z psem na Facebooku zrobiłam sobie aborcje w Holandii Słowacji albo tabletkami z prowadzonymi przez internet numer do aborcji bez granic 222922597 posła w tym wpisie dodać sama dużymi literami sama znam za pomocnictwo 5 lat takie, czyli nawet mąż ani chłopak nie może wyjąć te paczki paczkomatów, bo jak wyjmie paczkę paczkomat to już jest pomocnictwo także ku pamięci podajemy dane, które mogą się przydać projektem Kai Godek też nie przejmujcie, bo ten nośnik, która chce zakazać nośniki danych aborcji telefon komórkowy, więc jest projekt kuriozalny i nie przejdzie jak przejdzie to będzie nie egzekwowalny po prostu no nie będzie, bo nie da rady ocenzurować filmów na Netflixie, gdzie co trzecim serialu jest mowa o aborcji nie da rady ocenzurować tuba zagranicznych stron internetowych także, a jak będzie to będzie wielka partyzantka i tak damy radę Kaja Godek także witamy w 2001. wieku bywa fajnie prosimy tak zapoznać się z, a może lepienie z wizyty w postępem technicznym mysie dokonał od czasu ulotek oraz postępem cywilizacyjnym, który się dokonał w mentalności wielu społeczeństw oraz Polski Otóż i co zapraszającego Instagrama Herstorie EW o i zapraszamy na nasz profil na Facebooku Herstorie wysokich obcasów zapraszam do podcastu za tydzień oczywiście tym byłam jak żona wężyk mówiłem ja Natalia Waloch to były historie są Zwiń «

Herstorie: Wyrok ze stycznia '93 ws. aborcji, czyli wstęp do piekła kobiet

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: GOŚCINNIE: WYSOKIE OBCASY

POPULARNE

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 04:00

Najnowsze Podcasty

Przemysł i ekologia w UE, czyli Zero-Net Industry Act

O historii parlamentarnych budynków przy Wiejskiej

Dlaczego połowa Polaków chce bronić pamięci o Janie Pawle II?

Nowości Cupry oraz sprzedaż nowych aut w UE od 2035 roku

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL