partnerem programu Jutronauci jest Sebastian Kulczyk międzynarodowy inwestor twórca InCredibles programu mentoringowego dla młodych przedsiębiorców to jest ósma 10 podcast gazety wybory Jutronauci rozmawiamy o tym jak wyrobić sobie mięsień oszczędzania oraz o tym dlaczego osoby mające trudność w budowaniu bliskich relacji chętni kupują widoczne symbole statusu ósma 10 podcast gazety wyborczej w dzień dobry witam państwa w podcaście Jutronauci nazywał się Aleksandra Sobczak
Rozwiń »
jestem wice naczelną gazety wyborczej, a ze mną dziś jest prof. Agata Gąsiorowska z uniwersytetu SWPS we Wrocławiu dzień dobry pani Agata Gąsiorowska bada psychologiczne funkcję pieniądza i to jest nasza druga rozmowa, bo oszczędzaniu rozmawialiśmy w sierpniu nasza poprzednia rozmowa została spisana i opublikowana na wyborcza PL i nie ukrywam, że wzbudziła duże emocje pani powiedziała wtedy, że nie możemy myśleć, że jesteśmy zmuszeni do oszczędzania oszczędzanie to nie jest krzyż, który musimy nieść, ale umiejętność, której można się nauczyć i o to jak się tej umiejętności nauczyć chciałbym panią zapytać dziś tak jak skarbu umiejętnością, którą mamy czy z każdym nawykiem, który mamy najprostsza droga to są wielokrotne powtórzenia myślę, że pytanie o to co zrobić, żeby się nauczyć oszczędzania to jest podobny do tego co zrobić, żeby się nauczyć regularnie ćwiczyć, a może my się nauczyć zdrowo jeść jednorazowa decyzja, że będziemy stroną, że będziemy oszczędzać będziemy ćwiczyć to nie jest coś co doprowadzi nas do sukcesu i całym senne właśnie tak pozytywnych zachowań, które mają polepszyć nasze życie w długim czasie jest to, że my musimy małymi, ale bardzo często powtarzanymi krokami cały czas wielokrotnie podejmować decyzję, więc myślę, że to kluczowe właśnie oszczędzaniu to nie jest nawet wielkość tego oszczędzania tylko na łączenie się tego czy oszczędzanie to jest seria codzienny albo nawet powtarzanych codziennie drobnych decyzji dotyczących tego co będzie robić naszymi pieniędzmi tak samo przy zdrowym odżywianiem czy tak samo jak przy ćwiczeniach dla, czyli na każdych zakupach w sklepie w każdym momencie, kiedy mnie jakaś pokusa dopada podejmuje jakąś taką mikro decyzję, która no ćwiczy ten mięsień tak tym mniejsze siły woli dokładnie tak, ale oczywiście możemy też podejść do tego inaczej, jeżeli wiemy, że tu normą jest tym czy dzielenie podejmować mija właśnie takich drobnych decyzji Dudy jest trudna to jest wyczerpujące i może się okazać, że na koniec dnia czujemy się tak zmęczeni, że pozostaje już tylko wydać pieniądze to sprawa to możemy wykorzystać różne pomoce różne funkcje czuć tymi, które dają nam przez banki, czyli sami sobie np. auto oszczędzanie, które przy każdym zakupie, które będziemy robić będzie zaokrągloną kwotę pewnej przyszła na konto oszczędnościowe, czyli dający same się będą niejako oszczędzałem mówi pani o tym, że czasami bywa trudno rozumiem ten przykład z tortem to jest taka sytuacja, kiedy już jesteśmy tak zmęczeni może też pod wpływem jakiś wydarzeń tego dnia, kiedy nie ma już siły, żeby sobie czegoś odmówić, ale czy jest może także jakimś konkretnym osobom albo konkretnych sytuacjach jest trudniej oszczędzać niż innym oczywiście, ale tak jest my jesteśmy absolutnie przekonani o tym, że tą cechą tą właściwością, która powoduje, że niniejszy łatwiej oszczędzać również osiągać trudniejszy sporządza się bosą na funkcjonują, a oficjalna opinia, że osoby, które zarabiają mało nie mogą sobie pozwolić na oszczędzanie oszczędzać głos pozwolić tylko wyłącznie osoby, które zarabiają dużo, ale okazuje się, że taki co wcale nie wygląda okej osoby, które zarabiają więcej z roku mają większe oszczędności niż te, które zarabiają mniej, ale nie znaczy, że on świadomie oszczędzają one podejmują decyzję o oszczędzaniu natomiast osoby o niskich zarobkach, a one jeśli podejmuje decyzję o oszczędzaniu to bardzo często lepiej się decyzji trzymaną, dlatego że wiedzą na czym te konkretne pieniądze są przeznaczone i znowu okazuje się, że tą cechą tak naprawdę różnicują osoby, które potrafią oszczędzać o tym nie potrafią oszczędzać też po pierwsze, sumienność jako cecha osobowości sumienność to brzmi trochę skomplikowanie, ale chodzi tutaj o takich ściął poukładać od, o czym jesteśmy planujący czy potrafimy wyciągać wnioski z tego co robimy o to czy dziś uporządkowane myślę, że uporządkowanie najlepszym określeniem i drugą cechą, która też nie wiążą się sumiennością ich umiejętność samokontroli i dłużnych aspektach naszego życia skoro potrafimy właśnie utrzymać samokontrolę odrzucimy aspekt wnoszą do życia i zachować się wytrwale tym samym będziemy robić to właśnie w odniesieniu do pieniędzy znaczy dobrze się wydaje jak pani słucham, że umiejętność samokontroli jest też sama cecha, która powoduje, że 1 osoby potrafią sobie np. odmówić kolejnego kieliszka alkoholu, a inne nie to jakoś koreluje z tak to jest dokładnie ta sama cecha czyli, jeżeli mamy tendencję do tego, żeby płynąć z nurtem w takich sytuacjach właśnie jak alkohol czy inne używki rozumiem tutaj na oszczędzaniu też możemy napotkać trudności i tak faktycznie jest, że osoby, które mają niski poziom samokontroli to są te, które mają największy w końcu trzymaniem diety, a największy problem z utrzymaniem tak powstał program ćwiczeń, jeżeli ktoś zaangażują się z wytrwałością w hotelu na angielski np. na który się zapiszą na drugi miesiąc rezygnują itd. itd. czyli wytrwałości samokontroli pokoje często chce do wszystkich faktycznie obszar żyć, ale wspomniała pani też sumienności to jest cecha osobowości, czyli cecha wrodzona i nie do końca, dlatego że my wiemy, że pewne cechy osobowości są bardziej prowadzone bardziej zdeterminowane biologicznie pewne cechy osobowości są bardziej, a jednak uczą i sumienność to jest cecha osobowości z 5 podstawowych cech osobowości co, do której mówi się złamać najbardziej uczono, czyli my najsilniej za wszystkich cech osobowości nabywają od naszych rodziców opłaca się z tej racji no to wspaniała wiadomość to znaczy, że jeżeli widzimy u swoich dzieci jakieś deficyty sumienności jakiegoś rodzaju postępowanie powinno nam pomóc to sumienny wzmocnić jako rodzice jak możemy wzmacniać tak, ale proszę pamiętać o 1 rzecz, że jeżeli dzieci mamy niską sumienne warto się ze stanowiska przedstawić mamy blisko sumienna, jeżeli jest cecha, którą nazywano w procesie socjalizacji, czyli uczymy się od naszych młodzików narzędzie jest nisko sumienne to niestety z pewnym prawdopodobieństwem jest taki dlatego rodzice nie nauczy dziecka jak być sumiennym i co znaczy nie nauczyli dziecka nie ma i o to, że mama mówiła nastąpić Posprzątaj w swoim pokoju albo zup lekcję na czas chodzi o to przede wszystkim jak rodzice się sami zachowują, a jeżeli ma widzieć i Posprzątaj w swoim pokoju i nastąpił upomina Kukli piętrzy się sterta Medyk Garus nie chce się nam po prostu ich posprzątać to dziecko zostali społecznym mówi Karol musi zachować jakiś konkretny sposób za inne zachowanie jest karane, a mama za to samo zachowanie jest karana przez nikogo, a tutaj wszystkim bardzo, czyli 1 mówimy o drugim tylko gdy ramy, a myślisz jest bardzo ważne, żeby nie myślicie nauczymy dzieci sumienności nauczymy dzieci oszczędzania, jeżeli sami będziemy zachowywać się zupełnie odmienny sposób tak czy zmiany trzeba zacząć od siebie bez chciałbym pani przeczytać komentarz czytelnika po naszej wcześniejszej rozmowie, którą ja szczerze odebrałam jako zbiór dosyć cennych racji refleksji nad tym jak wydajemy pieniądze, ale zdarzyły się też takie osoby, które przeczyta wszy naszą rozmowę poczuł się zirytowana i chciałabym przeczytać pani ten komentarz, żebyśmy się zastanowiły, skąd się ten problem bierze czytelnik pisze tak, gdzie żyjemy, żeby w ramach oszczędzania nie pić kawę na mieście zaraz się okaże, że zamiast szynki należy kupować mord Adele skończyłem studia spłaciłem kredyt studencki jestem tzw. poszukiwanym specjalistą i co po 20 latach pracy w zawodzie mam zacząć oszczędzać na kawę i biletach do kina po pani szczerze, że trudno mi się z taką osobą nie zgodzić natomiast z drugiej strony my musimy pamiętać o tym, że każdy z nas żyje w jakiej bańce i jeżeli dla 1 osoby zrezygnowanie z biletów do kina rozumowanie Skawy jest czymś absolutnie nie adekwatnym dla komfortu życia w tej naszej konkretnej tańce to nie mówmy tak tak to próbujemy szukać oszczędności, gdzie indziej, jeżeli nie chcemy szukać oszczędności to po prostu nie płaczą, że nie mamy tu się zgodzić z tym, że jest to frustrujące, że dobrze wykształceni ludzie dzisiaj, kiedy raty kredytu no niewspółmiernie wzrosły, kiedy inflacji mamy taką, jaką mamy są postawieni w ogóle przed takim dylematem co zrobić, żeby być w stanie w ogóle funkcjonować to nie jest faktycznie przekraczający no tylko, że jesteśmy teraz takiej sytuacji ekonomicznej, której nawet osoby dosyć majętna to po prostu oszczędzają tak, nawet jeżeli tego sobie nie wyrobimy to może być kłopoty finansowe i zastanawiam się czy da się to robić taki sposób, żeby nie toczy ciągłej walki ze sobą, żeby gdzieś poradzić sobie z takimi emocjami, jakie są tego czytelnika i po prostu przyjąć jakąś taką bardziej pokorną postawę do tego co jest 50 to jest coś co ta się sobie robić ja nie wiem tak naprawdę czy to jest coś musimy sobie wyrabiać potrafi sobie wyobrazić, że osoba, która ma właśnie taki bunt sobie jak ten słuchacz w tej niezgodzie na problematyczną sytuację, w której się znalazł on zaś wszyscy tak naprawdę tu nie chodzi o niego personalnie będzie robił jakieś konstruktywne rzeczy czy podejmą jakieś konstruktywne działania z powodu dużego sytuacja będzie lepsza od ryzyk obrazić jak najbardziej konstruktywnym działaniem, które może ponieść za byli eliminacje do mieszkańców jest niższa inflacja i z punktu widzenia funkcjonowania takiego konkretnego człowieka trudno odmówić tutaj racjonalności takiego zachowania tylko takich krajów, w których jest naprawdę niska inflacja w tej chwili można na palcach 1 ręki policzyć to zaś jest Afganistan po dlatego powiedziałam niższa, ale fakt faktem, że to sytuacja w ogóle znaliśmy się jako ludzie w tej chwili spłacam prostując co no cóż mogę powiedzieć no popatrz my mamy np. inflację w Turcji póki teren jest tak daleko jak mam się wydaniem ja pani rozwiązań doktorant, które jest właśnie Turkiem i to co oni opowiada o tym, że jest inflacja 150% to dla nas wydaje się zupełnie nie rzeczywiste no, a tam są ludzie, którzy muszą zmagać się może nas jeszcze wcale nie jest tak straż Leśna i może zróbmy coś, żeby zapobiec tej trudnej przyszłości w jak mnie osobiście pomaga takie spojrzenie, kiedy zaczynam się zamartwiać się sytuacją w Polsce, że tuż za naszą wschodnią granicą ludzie mają naprawdę dużo dużo gorzej i może warto docenić to, że mamy co jeść i jest w miarę ciepło tak to już jest mamy czas tak wydaje się, że czasem podejście do oszczędzania wynika albo z wyznawanej filozofii życiowej albo z tego jak bardzo się wierzy w ten ustrój gospodarczy, w którym żyjemy mam wrażenie, że trudność z pozbyciem się niektórych nawyków konsumenckich wynika z tego co nam głowy zrobił kapitalizm co pani myśli o czymś takim jak działa także zauważyć, że pierwszaki syna do tego, że warto oszczędzać ci oszczędności minister naprawdę nie da się zrobić to wcale nie kapitalizm, jeżeli popatrzymy na to co było przed osiemdziesiątym dziewiątym rokiem przebój nie ostatnie lata przed osiemdziesiątym dziewiątym rokiem mieliśmy hiperinflację ten ludzie zaczęli drastycznym tempie tracić swoje oszczędności, jeżeli tylko trzymanie złotówka do pierwszych w tym momencie taka sytuacja wręcz doświadczyli w ciągu ostatnich 10 lat, czyli osoby, które dzisiaj są dorosłymi ludźmi to jest jedna z płytek, pamiętając o, który kosztuje oszczędności nie opłaca i proszę zobaczyć, że dokładnie zaraz potem ten kapitalizm, który pani mówi przyjaźnił się właśnie w tym, że na rynku, które możemy kupić dużo więcej niż to na co nas po prostu stać i dzieli uczy nas, że musimy sobie wymienić telefon już w Sewilli samochód myśliwca minister WIBOR co kilka lat nie kilkanaście kilkadziesiąt, bo inaczej będzie tylko osi i wydaje się, że ten wasz będzie właśnie z 1 strony to, że wyszliśmy we Must, który właśnie poczucie, że nie ma wartości trzymanie pieniędzy tak, a z drugiej strony dostaliśmy tak dużo opcji zakupu i nie spowodowało, że zrobiliśmy sobie dobre nawyki chciałbym pogłębić to co pani powiedziała na temat tego kupowania np. nowego modelu telefonu czy niebem ubrań nawet gdy mamy pełną szafę, jakie potrzeby nam zaspokajany, bo pani potrzebę bezpieczeństwa tak jak ciepły posiłek czy ciepły kaloryfer myślę, że przeróżne myślę, że to nie jest pytanie, na które też odpowiedzieć zdaniem, dlatego że te same produkty mogą zespołem bardzo różne potrzeby w zależności od tego jak te progi patrzymy, a ostatnio prowadzę badania dotyczące tego jak ludzie, którym nie funkcjonują dobrze by bliskich związkach, którzy nie czują się bezpiecznie bliskich związkach, ale jednocześnie tego bezpieczeństwa bliskości bardzo bardzo potrzebują jakiś sposób takie osoby zachowują się właśnie w kontekście pogania, bo okazuje się, że takie osoby bardzo często przywiązują się do dóbr materialnych, dlatego że do materialnej nie porzucą one zawsze bardzo ich z drugiej strony bardzo chętnie kupują takie dobra materialne są mocno widoczna, czyli tak jak za pomocą, których są w stanie sygnalizować status na zewnątrz tak proszę zauważyć wyspa to specyficzne motyw potem mody po prostu wzbudzenia innych ludziach zazdrości, że ja mam coś nowego może jest dobrze ubrane prawna, że dobrze wyglądam, że nowy samochód po prostu o to, żeby inni podziwiali, jeżeli inni podziwiają jak światłem odbitym ich oczach błyszczeć czy też po prostu lepszym człowiekiem bardzo ciekawe badanie, ale ono da nie budzi taką myśl że, gdybyśmy wszyscy się zastanowi nad tym, jakiego typu potrzeby realizujemy dzięki nowym zakupom to może da się wtedy dzięki tej analizie trochę co zrobić krok do tyłu i np. potrzebę uznania akceptacji widoczności zrealizować jakiś inny sposób niewymagający pieniędzy i to głos idealnym świecie absolutnie najlepszy, bo te potrzeby o tym pani mówiła, czyli uznania akceptacji powinniśmy zaspokajać przede wszystkim przez ludzkie relacje społeczne także bliskie relacje przez pana czas naszymi przyjaciółmi z naszą rodziną tylko proszę zastanowić się na 1 rzeczą jak bardzo musisz starać jak wiele się musi włączyć w to, żeby mieć dobre relacje z innymi uczcić, a wiele się musi boleć to, jeżeli mamy pieniądze kupić sobie nową rzecz to osiągniesz mierna w tym momencie zachowania dla wielu ludzi na tak to niestety nie będzie łatwa droga, ale nas ci tak zaczęliśmy od nawyków takiego wyrabiania sobie z wielokrotnymi powtórzeniami niestety to co się zdarzyło w naszej gospodarce zmiana dosyć nagła i nie wiem czy jesteśmy w stanie tak szybko te nawyki zmienić czy w tej sytuacji da się nie cierpieć jesteśmy w ogóle w tej chwili jak powiedziała, że sytuacja podwójnie trudnego tego, że nawet niż teraz nauczymy się oszczędzać jeśli teraz zaczniemy oszczędzać to co myśli pieniędzy mamy zrobić z zaoszczędzonymi nie wolno nam nie traci na wartości ja powiem szczerze nie umiem odpowiedzieć na to pytania co teraz pieniędzy mamy zrobić, żeby po prostu czuć bezpiecznie z naszymi oszczędnościami i co więcej myślę, że tam niż jakikolwiek ekonomista potrafił na to pytanie odpowiedzieć, iż to nie mówi no to brzmieć wiarygodnie Pięta nie odbudowała się przed bandami lokaty są oprocentowane tak jak są oprocentowane no w związku z tym dochodzi do takiej paradoksalnej sytuacji, że to oszczędności najchętniej najlepiej byłoby skonsumować, dlatego że przynajmniej będziemy w tym momencie mieli korzyści z tego co konsumujemy i mamy w tym momencie zamknięte koło tak jeszcze, żebym szukała odpowiedzi na to pytanie, które pani tutaj zadaje, bo jest taka pokusa, która też jest widoczna na rynku też chyba nawet nazywa efekt Viola, czyli żyjemy tak jakby jutra nie było kupujemy sobie rzeczy, które może nie są do końca potrzebne, ale po co trzymać pieniądze skoro tracą wartość i spotkałem się z opiniami ekonomistów doradców finansowych w tym, żeby nie robić tak, bo to jest złe, ale nikt nie znalazłam rozsądnej przekonującej alternatywy, więc rzeczywiście sytuacja jest po prostu bardzo trudna tak sytuację bardzo trudno mojej pani dokładnie takie samo, że należy wydawać pieniędzy tylko, dlatego że one tracą wartość, bo jeśli zostaniemy bez poduszki finansowej, jeżeli staniemy bez zabezpieczenia przed stracimy wszystko w związku z tym już dwojga złego lepiej stracić dajmy na to 7% na lokacie, która jest oprocentowana poniżej inflacji niż taki wszystko wtedy, kiedy mam wydamy po prostu wszystkie swoje oszczędności potem spotka nas coś niespodziewanego, gdzie będziemy potrzebować, więc bardzo dziękuję za rozmowę moim gościem była prof. Agata Gąsiorowska z uniwersytetu SWPS we Wrocławiu się nazwą Aleksandra Sobczak bardzo dziękuję gazety wyborczej partnerem programu Jutronauci jest Sebastian Kulczyk międzynarodowy inwestor twórca InCredibles programu mentoringowego dla młodych przedsiębiorców w
Zwiń «