Co opozycja ma zrobić z wiekiem emerytalnym? "Zamiast podnosić, można zachęcić"

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

jak PiS-owi idzie trochę gorzej jak Kaczyńskiemu spadają słupki w sondażach to zawsze może liczyć na liberalne MR komentarz ja liberalnych ekspertów zawsze któryś palmę coś takiego, że potem można opozycją dzieci straszyć jak Radek Sikorski to Roman Giertych jak Giertych to twitterowy dziadek Waldemar jak dziadek Waldemar Leszek Balcerowicz jak nie Balcerowicz to Bogusław Grabowski ten ostatni w zeszłym tygodniu naprawdę zaliczył bingo rozbił bank Polacy są ptakami, że Rozwiń » nie chcą przyjęcia euro 500 plus należy przyciąć trzynastą emeryturę zlikwidować, bo oczywiście wielką inflację spowodowała programy socjalne są bezproduktywne wiek emerytalny wydłużyć, a publiczne firmy sprywatyzować poważni komentatorzy podobne pomysły traktują serio zacytuję taki dość charakterystyczne PiS cytuje Grabowski oczywiście nie powinien tego wszystkiego mówić, bo to szkodzi opozycji, ale z ekonomicznego punktu widzenia powiedział czystą prawdę w no właśnie na oczywiście pisma używanie to to można się było tego spodziewać ekonomista opozycji wyjawia co czeka Polaków jeśli opozycja przejmie władzę komentowała Szydło nowy guru opozycji pisze Morawiecki czy interes ich wilcze prawo czy to po prostu jak ktoś taką piłkę podaje PiS-owi to ciężko naprawdę mieć pretensje, że PiS odbija oczywiście ten ten Grabowskiej krąży teraz w memach po tej pisowskiej stronie no i powoduje, że ci przestraszeni wyborcy sobie tam zapis zapiszą w pamięci, że może jednak trzeba pójść na te wybory zagłosować na ten PiS skoro mają rządzić wariaci to jest audycja świat się chwieje wita państwa Grzegorz Sroczyński dziś w studio dr Marcin Wroński ekonomista wykładowca szkoły głównej handlowej współpracownik światowego laboratorium nierówności konsultant banku światowego witam pana w dzień dobry panu dzień dobry państwu 64% Polaków nie chce euro tak wynika z tego sondażu, który obiegł media w zeszłym tygodniu był komentowany właśnie jako przykład tej tej nudno Łupaszki na ogół czaszki niestety ci Polacy czy Polacy pańskim zdaniem mają dobrą intuicję i 3 czy błądzą jak pan uważa z przytoczonej przez pana statystyki dotyczące poparcia euro wśród ogółu Polaków wcale nie są tak rozbieżne względem tego co sądzą polscy ekonomiści kilka miesięcy temu panel ekonomistów polskich to jest taka grupa 30 kilku ekonomistów, które regularnie odpowiada na pytanie dotyczące polityki gospodarczej rozważa przyjęcie euro na pytanie możliwe szybkie przyjęcie euro maksymalizuje dobrobyt Polaków nikt nie odpowiedział ze zdecydowanie tak 25% osób odpowiedziało raczej tak 29% ekonomistów odpowiedział, że nie wie 38% ekonomistów odpowiedziało, że raczej nie i 8% ekonomistą odpowiedziało zdecydowanie nie wcale nie wydarzy rzeczy, że wszyscy ekonomiści popierają jak najszybsze przyjęcie euro przez Polskę przyjęcie wspólnej waluty z 1 strony oznacza pewne korzyści z drugiej strony oznacza pewne koszty po stronie korzyści można wskazać ograniczenie ryzyka transakcji międzynarodowych ograniczanie kosztów transakcyjnych co powinno zwiększyć handlu międzynarodowym natomiast badania dotyczące wpływu wspólnej waluty na handel między Narodowy na wzrost produktu krajowego brutto pokazują, że korzyści przyjęcia wspólnej waluty dla handlu Międzynarodowego są dużo mniejsze niż oczekiwano, wprowadzając wspólną walutę też, jeżeli patrzymy np. na udział euro walutach rezerwowych to kiedy tworzono euro spodziewano się jak połączy się waluty narodowe państw europejskich to te euro bez będzie dużo silniejsze niż Revolut razem wzięte tymczasem udział euro walą w walutach rezerwowych na świecie jest porównywalny jak wcześniej udział sumy walut europejskich, czyli tutaj po stronie handlu Międzynarodowego bez wątpienia występują pewne korzyści, ale są one raczej niewielkie rozłożenia na wiele lat przyjmą wspólną walutę rezygnujemy z prowadzenia własnej polityki pieniężnej ekonomiści stworzyli teorię optymalnych obszarów walutowych pokazuje, które wskazują, kiedy przyjęcie wspólnej waluty jest optymalną decyzją, kiedy nie jest, kiedy cykle koniunkturalne w danej grupie państw Skry synchronizowane z państwa w podobnej w podobnym czasie przeżywa kryzys gospodarczy w podobnej czasie przeżywają fazę ekspansji też skala tych wahań jest podobna, kiedy gospodarki są dość podobna racjonalne jest to, żeby posługiwały się one wspólną walutą praktyczne znaczenie tej teorii na ograniczone bowiem niektóre badania oparte o teorii optymalnych obszarów walutowych, pokazując nawet stany Zjednoczone nie są optymalnym obszarem walutowym i tutaj Polska musiałaby zrezygnować sprawdzają właśnie polityki pieniężnej i pytanie czy jesteśmy na tyle podobną gospodarką, żeby koszt rezygnacji za własne polityki pieniężnej były były mniejsze niż korzyści dla handlu Międzynarodowego przyjęcie wspólnej waluty tutaj technika jest podejście organizacji miar międzynarodowych jeszcze w 2005 roku międzynarodowy fundusz walutowy rekomendował Polsce jak najszybsze przyjęcie euro 2009 roku rekomendował przyjęcie euro w średnim terminie, a z Dominique Strauss Kahn szef MFW chwalił Polskę, że nie przyjęła euro do tej pory w 2015 roku w rekomendacjach Międzynarodowego funduszu Walutowego w ogóle nie ma rekomendacji przyjęcia euro przez Polskę ja bym powiedział, że spór euro w Polsce jest przede wszystkim sporem politycznym tutaj też w ostatnich miesiącach pojawiają się głosy, że przyjęcie euro przez Polskę zwiększyło bezpieczeństwo polskiej gospodarki w warunkach jakich kolejnych konfliktów na Wschodzie i być może rzeczywiście pod kątem takiego jest pod kątem stabilności kursu Walutowego byłyby korzyści zresztą muszę pamiętać że, gdybyśmy dołączyli do w do Unii gospodarczej walutowej to mielibyśmy dużo niższe stopy procentowe teraz stopa procentowa Narodowego Banku Polskiego to jest blisko 7 punktów procentowych w strefie euro to 3 punkty procentowe inflację mamy w okolicach 1717% także most i moim zadaniem, bo tutaj włączy się jak teraz będę tym adwokatem diabła, ale wtedy nie mielibyśmy do wysokiej inflacji przecież, ale państwa bałtyckie, które przyjęły wspólną walutę mamy inflację jeszcze wyższa niż Polska tutaj przyjęcie euro przez Polskę, jeżeli chodzi o FUS na inflację z 1 strony mielibyśmy niższe są procentowe, czyli śmieje, że mniejsze bat do zwalczania zatraciliśmy silniejsza są wcześniejsze popyt w gospodarce z drugiej strony bylibyśmy zabezpieczeni przed wahaniami kursu, bo też w, kiedy ceny paliw oraz w Polsce to z 1 strony wynikało to z tego, że rosła cena ropy na rynku między światowe, ale też złoty osłabił się do dolara, więc cenę, tym bardziej rosły taka jest Orlen zwiększą marże tutaj na inflację żenujące jest odrębny temat i to nie jest także przy przyjęcie euro przez Polskę jakoś magicznie leciały polską inflację też nikt nas teraz do strefy euro nie przyjął w Rosji nie spełniamy kryteria konwergencji stopa prezes w Polsce za wysokie, żebyśmy dołączyli do strefy euro, ponieważ istnieją formalne ograniczenia rozbieżności stóp procentowych to miejsce dobrze, ale ja, że że, jeżeli pan mówi, że panel ekonomistów, który jest takim ciałem, którego ja działaniach jakiś czas słyszę ten panel ekonomistów i to nie są rozumiem lewicowi ekonomiści nie adres pana otwarty panel otwarty twierdzi, że większość tych ekonomistów twierdzi, że nie powinniśmy w tej chwili przyjmować euro no to znaczy, że nie ma takiej zgody czy, że to nie jest dyskusja między nauką prawda tym, że z ekonomiści, którzy znają mówią musi powinniśmy, ale jest ten ciemny lud, który prawda no nie chce jest ten wpis straży jezior oraz wypowiedź seks analny głupia pogardliwe wobec Polaków też bardzo ekscentryczne, bo to nie jest tak, że wszyscy ekonomiści popierają dołączenie do strefy euro są w tej kwestii nie mam zdecydowanej opinii powiedziałbym, że jestem raczej obojętne wydaje się, że ani korzyści przyjęcia strefy euro nie są tak duże jak się powszechnie uważa ani koszty z tego wynikające nie byłyby tak duże, że opinie są zróżnicowane Grabowski upraszcza i też traktuje te wypowiedzi Bogusław Grabowski jako taki program ekonomiczny opozycji tutaj PiS też bardzo się na razie przykleić Grabowskiego Donalda Tuska przez Donald Tusk wyraźnie od ciała tych deklaracji Orłowskiego i że to nie jest program Platformy nie to jest pretensja znaczy komentarzy Jac mówię teraz własnym środowisku dziennikarskim jest bardziej wzmożone niż w polityce został no nie jest jakoś bardzo rzadka sytuacja, że kibice kibole na trybunach są bardziej na zapalenie niż zawodnicy są tam biegają to jest przykład polskich dziennikarzy część polskiego komentarz ja tu szeroko rozumianego oczywiście ten Grabowski funkcjonuje bardziej w tym liberalnym komentarze raczej jako wspaniały Grabowski, ale też paru innych ekonomistów, którzy potem są zapraszani do liberalnych mediów no i jak przeciętne odbiorca KONS odbiorca mediów po stronie opozycyjnej włącza otwiera gazetę wyborczą czy włącza TVN włącza inne stacje to ma taki obraz, że to są ci eksperci, którzy mówią jak powinno być być może niektóre rzeczy nie są popularne należy głośno mówić, ale z punktu widzenia ekonomi to jest ta Krynica mądrości rozumiem że, że pan mówi, że nie, bo w sprawie euro kompletnie takie są ekonomiści którzy, popierając najszybsze przyjęcie euro przez Polskę są tacy, którzy uważają, że zarówno korzyści, jakie straty będą niewielkie są tacy już temu zdecydowania przeciw niej też wydaje mi się, że pewną odpowiedzialnością naukowca doktora nauk ekonomicznych wypowiadającego się publiczny jest przedstawianie tego zróżnicowania na atak to ma pan wie pan, bo to od razu by pewnych zostaje pan pisiory jak pan przedstawia zróżnicowania albo Platforma sen to zależy gdzie, gdzie pan występuje no dobrze to przecież my się o dalszych takich hasłach z mitologii zwanych takich rozmaitych mitach które, które krąży opozycja ma problem z wydłużeniem czasu pracy, czyli podniesienie wieku emerytalnego, bo oczywiście trzeba zrobić natychmiast to jest z punktu widzenia ekonomicznego absolutnie niezbędne no ale nie można o tym głośno mówić, bo wiadomo, że wtedy wychodzi Morawiecki zaczyna straszyć Tuskiem, który wam podniósł wiek emerytalny jak ekonomista, który przedstawi nam zaraz zróżnicowane poglądy na to patrzy faktyczne zdecydowana większość państw w unii europejskiej podnosi wiek emerytalny Polska również ten wiek emerytalny podniosła następnego obniżyła to jest ewenement jest bardzo mało przykładów, kiedy państwo najpierw podnosi wiek emerytalny później go obniża wiek emerytalny wysokość 65 lat dla mężczyzn 60 lat dla kobiet został ustalony w Polsce tuż po drugiej wojny światowej dzisiaj żyjemy dużo dłużej tutaj stoimy trochę pomiędzy dylematem czy chce mieć wysokie emerytury, ale wyższe emerytury, ale dłużej pracować chcemy pracować krócej mieć niższe emerytury w Polskim systemie emerytalnym wysokość emerytur jest bezpośrednio powiązane z wartością zapłaconych składek stąd znamy wszyscy te prognozy, którym wysokość emerytur zdecydowanie spada oczywiście taki scenariusz, że te wysokość emerytur spadnie do 30% chroni państwo 60% emerytów będzie zagrożonych ubóstwem, że 60 proc emerytalna zagrożonych ubóstwem to jest do zrealizowania jest nie wyobrażają państwo demokracja jestem ci ludzie głosują będą w stanie przekonać polityków, żeby zatroszczyć o ich potrzeby i tutaj wydaje mi się ten podwyższenie wieku emerytalnego jest klątwa szans na Platformę przede wszystkim, dlatego że reforma była wdrażana w złym momencie znać w czasach wysokiego bezrobocia nie była poprzedzona jakąś szerszą debatę publiczną nie próbowano przekonać społeczeństwo do tych zmian, więc w Waltera jak ja wejdę tylko z 1 rzeczą, a propos teraz kolej będę reprezentował tę zbiorową mądrość Polaków, która to uważam za dosyć wysoką wbrew temu coś się co się często mówi mnie przekonała rozmowa z kobietą, która miała wtedy 58 lat totalnie zjechał na kręgosłup jonami tłumaczyła, że ona dlatego reaguje alergicznie na propozycję Platformy żona po prostu nie jest w stanie znaleźć nigdzie pracy i oczywiście rozumie, że ta reforma dotknie jej, że Alone wieżę w Polsce rynek pracy wygląda wygląd osoby w jej wieku nie są w stanie znaleźć pracy ewentualnie w supermarkecie, który ma już nie może pracować, bo ten, bo tam nie tylko siedzi na kasie, ale też nosi towary z kręgosłupem siedzenia na kasie noszenie towarów jest jest niemożliwe miała wyższe wykształcenie, ale Fil jej działce po prostu bardzo często osoby 60 plus są niechętnie widziane, bo młodzi są wiadomo, że będą bardziej tam biegać bardziej no tłumaczyła mi cały ten pakiet, który powoduje powoduje, że ona alergicznie reagowała na na zniesienie na podniesienie wieku emerytalnego jak mówiłem dobrze, gdyby tobie w jak gdyby państwo o tym zarządziło wprowadziła nie wiem szkolenia sypnęło pieniędzmi na przekwalifikowanie itd. słuchaj ja to kompletnie nie wieża czy wiem, że może politycy być może będą też takie szkolenia, ale ja wiem, że te szkolenia kończą na tym, żeby potem górnicy są uniki czystkami mają zostawać to jest taki przykład groteskowe ale, ale prawdziwe czy tego typu argumenty są przy takich reformach istotne czy dla ekonomisty czy nie czy wydaje mi się, że są, bo faktem jest, że wiek emerytalny podnosi faktem zresztą, że podniesienie wieku emerytalnego zwiększa nierówności, ponieważ są biedniejsze gorzej wykształcone żyją krócej niż osoby z wyższym wykształceniem i z tego powodu wyższe jest ten wiek emerytalny to tym mniej osób tego wieku emerytalnego dożywa wśród tych osób biedniejsze gorzej wykwalifikowanych osób, które tracą na tej reformie jest więcej na można coś zrobić, żeby podnieść wiek emerytalny tak jak pan mówi, że to jest, że to jest, że to nie jest mi akurat w tych w tym zestawie umówmy się zostawi Grabowskiego, ale jakoś uciec od tego problemu który opowiada kobieta znaczy można różnicować wiek emerytalny w zależności od branży w zależności od zawodu nawet dzisiaj swoją wcześniejszą emeryturę, ale też dyskutujemy o tym podniesieniu wieku emerytalnego, jakby to był była jakaś wielka reforma Polacy pracując raz dłużej nawet w okresie rządów PiS-u ekonomiści mierzą efektywny wiek emerytalny czy wiek, w którym ludzie kończą aktywność zawodową 2015 roku mężczyzna w Polsce przeciętnie kończył aktywność zawodową mają 660,6 roku, więc dzisiaj jest jest są to ponad 62 lata kobieta kończyła aktywność zawodową 2015 roku na początku 50 tego ósmego roku życia dzisiaj jest to po sześćdziesiątym roku życia, więc ten wiek emerytalny się wydłuża pytanie czy chcemy go podnosić za pomocą obowiązku chcemy raczej stwarzać jakieś zachęty do dłużej w razie można zawodowa im osiągnąć to samo zachętami raz tutaj nawet państwo wprowadziło jakiś specjalnych zachęt oraz ludzie widzą, że jest dobra koniunktura gospodarcza, bo też inną decyzję przejście na emeryturę w dobie 15%owego bezrobocia do 5%owego bezrobocia, ale tak można zachęcać ludzi do tego, żeby pracowali dłużej wprowadzających korzystne zasady realizowania mogłaby zamiast uciekać od tematu mówi nie my nie podniesiemy mogłaby powiedzieć zresztą niektórzy eksperci Platformy mówią zacznie będziemy podnosić wieku emerytalnego będziemy będziemy wprowadzać zachęty zobaczcie i tak wiek emerytalny rośnie w zasadzie wystarczy poczekać 15 lat plus wprowadzić zachęty będzie Emir plus minus to samo co dzięki tej ustawie tak ja nie jestem politologiem nie jestem doradcą politycznym, ale wydaje się, że jest jakieś wyjście dla Platformy, która jednocześnie mogłaby odpowiedzieć na potrzeby własnego elektoratu na nie stracić też tych niezdecydowanych wyborców, bo też tutaj oczywiście partie opozycyjne muszą walczyć o nowych wyborców też muszą zmobilizować swoich, że poszli do tych urn, więc to nie jest tak, że można zapomnieć kompletnie swoim elektoracie jest także co do wieku emerytalnego to znów Donald zapowiada, że nie będzie podwyższał i tutaj jak żart, ale to jest zawsze to właśnie zawsze to mówiłem na początku zawsze wyskoczy jakiś jakaś mądrala powie no tak oczywiście mówi, bo musi, ale ekonomicznego punktu widzenia potem ta mądrala krąży po tych wszystkich mediach jest twarzą staje się twarzą to oczywiście Tusk tego nie chce, ale tak to się dzieje, bo mówię ten komentarz ja i dziennikarze są bardziej wzmożenie prawie niż jest to Platforma nieszczęsna krąży potem je te pytania no panie profesorze przecież trzeba podnieść wiek emerytalny PiS wszystko zniszczył tak PiS wszystko zniszczył po prostu finanse publiczne leżą wiek emerytalny zwalcza podnosi tak dalej tamten dziennikarz kiwa głową potem ten widz zostaje taką wiedzą z Hydro jest głos opozycji Tusk może 10 lat zaprzeczać i tak mu PiS potem zrobi mema, proszę bardzo, to jest prawda to jest to co naprawdę uważają, a wam ściemniał, że tego nie zrobią i tak staliśmy w domu dyskutujący w wieku emerytalnym być może w pierwszej kolejności powinniśmy dyskutować nie tyle jego bezwzględnym podwyższenie o zachętach do dłuższej efektywna aktywności zawodowej poza tym prawdziwym ewenementem jest rozum raz rozbieżność wieku emerytalnego kobiet mężczyzn tak duże różnice w wieku emerytalnym kobiet mężczyzn jak w Polsce w wśród państwo sobie tylko w Austrii w Izraelu, a w kilku państwach występuje mniejsze zróżnicowanie wieku emerytalnego kobiet mężczyzn oraz większości państw w ogóle nie ma dzisiaj już różnicy wieku emerytalnym kobiet mężczyzn, ale to świadczy rozmiar o tym, że nasz rynek pracy jest beznadziejny tak dyskryminuje kobiety żony po prostu w pewnym momencie wylatującego albo świadczy o tym, że podstawa polskie społeczeństwo konserwatywna jest oczekiwanie, że nie można podwyższać wieku emerytalnego kobiet one mają być babciami temu ze nie ma prostych odpowiedzi możliwe też, że polskie społeczeństwo ma inne preferencje niż społeczeństwa Europy zachodniej faktycznie patrzymy na międzynarodowe badania wartości gdzieś pyta ludzi od decyzji np. aktywności zawodowej kobiet już szereg innych pytań zadaje nam się okazuje, że Polska wielu wymiarach jest bardzo podobne do Ameryki Łacińskiej niż Europy zachodniej także niewykluczone, że tak jest po prostu Polakom odpowiada żyjemy w demokratycznym kraju no oczywiście można toczyć debatę na ten temat, ale trzeba uszanować wolę większości dobrze to przejdźmy do następnego mitu 500 plus oraz trzynasta czternasta emerytura rozdawnictwo rozdawnictwo spowodowały inflację i dlatego mamy ten pasztet, który mamy łącznie nakłady na 500 plus to jest mniej niż 200 000 000 000zł od momentu wprowadzenia tego programu, czyli obszary się od 2016 roku tarcze antycovidowe wdrażano rok w rok dwudziesty 2001. to jest ponad 200 000 000 000zł jeżeli, więc tak, że przyczyną inflacji są wyższe wydatki państwa co wynika raczej ze wsparcia dla przedsiębiorców ze skali tego wsparcia mniejsze ze świadczeń socjalnych czy pan uważa, że generalny światowa inflacja w to jest duże czy jakiejś części Czkawka po wielkim wsparciu covidowym, które niektóre państwa dawały lockdownach coś co było też naturalne znaczy w jaki mielibyśmy takie jest z tej przyczyny są zróżnicowane zaćma oczywiście przyczyny podażowe czy wzrost cen energii, ale też prawdopodobnie jakieś znaczenie miała skala wsparcia w covidzie i tutaj też w Polsce, aby podyskutować o roli Narodowego Banku Polskiego jego wiarygodności strategii komunikacyjnej także badania dla stanu znaczone dla Wielkiej Brytanii pokaz pokazują, że mniej, więc dla w stanach Zjednoczonych dla Unii Europejskiej pokazują, że mniej więcej połowa inflacji jest podaż owa po wynika z innych przyczyn dla Polski takich badań niestety nie ma także w tej czynniki podażowe mają bez wątpienia duże znaczenie, ale też jest także inflacja jest ma charakter nie tylko podażowe inflacja też strony taka samospełniająca się przepowiednią, ponieważ wiele cen w gospodarce została z wyprzedzeniem, jeżeli nie wiem, gdzie deweloper buduje jakiś stadion jest taki przykład EQUAL dla Polski dla samorządu to musi ustalić ceny wyprzedzają na 2 lata przy, więc jeżeli ludzie myślę, że inflacja będzie wysoka rzeczywiście później będzie wysoka, bo wszyscy się zachowują tak jak ona miała być wysoka, że ważne jest czy zdanie rozdawnictwo spowodowało w Polsce inflację pisowskie rozdawnictwo jest prawdziwe czy nie moim moim zdaniem nie jest prawdziwe nie ma takich twardych badań empirycznych, które można by się powołać pewnie czasu one pojawią, ale jeżeli szukać przyczyn inflacji po stronie wydatków państwa co tutaj skala wydatków w ramach tarcz antycovidowych była większa niż skala wydatków na świadczenia socjalne jednak w 1 roku czasy odwala roku no tak 2 lata okej następny mit w takim razie 500 plus należy został już dobrze wszyscy pogodziliśmy się 50× Tusk zadeklarował nie zabierze żadnej zresztą słusznie, ale 500 plus należy zostawić tylko dla biedniejszych zabrać, tym bardziej zamożnym co jest z tym pomysłem nie tak albo co jest tak znaczy to jesteś bardziej spór polityczny niż ekonomiczne, bo tutaj, jeżeli chodzi o to jak adresować świadczenia socjalne czy przez ZUS nie tylko dla biedniejszej czy też dla klasy średniej dla bogatszych to są różne modele w różnych gospodarkach są takie państwa, które przede wszystkim sprawą najbiedniejszych są takie, które mają bardziej uniwersalne państwo dobrobytu tutaj wydaje mi się, że ten postulat w ustach opozycji ma ograniczony sens, bo to przede wszystkim wyborcy są osobami zamożniejsze, więc trudno oczekiwać, żeby politycy proponowali zabrania świadczeń własnemu elektoratowi nad co do 500 plus to jest także doświadczenie było w Polsce prawdziwą rewolucją, jeżeli patrzymy na nakłady na politykę z rodziną w Polsce w 2007 roku był to mniej niż 1% PKB Polska była ostatnia w unii europejskiej exe quo z Holandią 2013 roku to było 1 Coma 4% PKB trochę wzrosło w okresie wzrostów w okresie rządów po PSL natomiast wciąż byliśmy w ogonie Unii Europejskiej dzisiaj na politykę rodzinną wydajemy powyżej 3% PKB jesteśmy na czwartym miejscu w unii europejskiej w absolutnej czołówce, bo te państwa, które nas wyprzedzają wyprzedzają o mniej niż pół procentowe czy wydatki na politykę rodziną w Polsce bardzo wysokie wątpię, żeby ktoś ograniczał zakres świadczenia 500 plus np. poprzez zabranie głosu najbogatszym, ale też, który ma walczyć chcę się waloryzowane skala wydatków jest dziś jest wysoka też sytuacja budżetu państwa jest trudna i wydaje mi się, że jeżeli NIK chcemy przeznaczyć kilka miliardów złotych na gola na waloryzację 500 plus to są inne obszary polityki publicznej jest środkiem by być lepiej wykorzystywana przykład podwyżki dla nauczycieli, gdzie jest zapaść dobrze, czyli 2, a jeszcze 1 argument dotyczący 500 plus pana zapytam, które ja słyszałem argument brzmi tak programy takie jak 500 plus powinny być powszechne, ponieważ jak stają się programami socjalnymi, czyli dotyczą tylko osób mniej zamożnych to zupełnie inaczej się komunikat komunikuje stają się nie powszechne, a więc łatwiejsze do zlikwidowania w kryzysie, bo właśnie klasa średnia wtedy nie broni takiego programu to jest no do wiadomo ten socjal to przychodzi kryzys trzeba ciąć wydatki to się ta narracja natychmiast uruchamia to królowe na zasiłkach prawda tutaj no nie wiem czy ludzie po prostu żyją z tych zasiłków prawda wychodzi Radek Sikorski jakieś burmistrz odpowiedział tam 12 000 ma pani zasiłków no i tam właśnie słyszał no i w związku z tym natychmiast wyborcy liberalni zaczynają prawda swoją swoją siłę swoją śpiewkę o tym że, że też dojść do likwidowania co pan sądzi o tym argumencie, że powszechność tego typu programów chroni przed zmianami i daje pewien rodzaj też takie nadwyżki godnościowej, a czy wydaje się, że jest argument słuszny bez wątpienia program, który jest uniwersalny ma szersze poparcie w elektoracie jest trudniej zlikwidować i też wydaje mi się, że w trasie to odpowiada preferencjom Polaków w to trzeba oczywiście zbadać nie wiem czy głównym wyzwaniem polityki społecznej w Polsce nie jest to, że wybory, że największym strachem każdego wyborcy jest to, że sąsiad dostanie świadczenia nie także ten problem uniwersalny charakter tego programu wydaje się odpowiadać preferencjom elektoratu raczej ten program uniwersalnym pozostający do 500 plus są też pytań to zmniejsza aktywność zawodową kobiet tutaj mamy badania empiryczne i wpływ na zatrudnienie kobiet jest niewielki jeśli już to nie jest tak, że zatrudnione kobiety rezygnują z pracy i starsze bezrobotne jest pełna raczej dość niewielka grupa kobiet, do których w można podejrzewać, że pozostają bezrobotne, bo były bezrobotne przed rozpoczęciem programu 500 plus ani zostały zatrudnione po jego rozpoczęciu mszy po wprowadzeniu programu 500 plus nie wzrosły przepływy zatrudniały kobiet do bezrobocia natomiast trochę panu przepływy bezrobotnych kobiet do aktywności zawodowej, jeżeli te efekty są raczej niewielkiej i też ten problem swojej pierwszej wersji, gdzie świadczenie na pierwsze dziecko było ograniczone progiem dochodowym to stwarza bodźce do ograniczenia aktywności zawodowej w obecnej chwili, kiedy ma charakter uniwersalny tych bodźców do ograniczenia aktywności zawodowej nie ma czy należy sprywatyzować kolejny program pakietu nie wiem jak to nazwać pakietu w takie to przecież z tego Lipka czy należy sprywatyzować państwowe przedsiębiorstwo faktycznie przedsiębiorcy państwa w Polsce jest dość duża i jak te nie lubię takich ogólnych dyskusji, bo P.P. są bardzo różne bez wątpienia są takie, których nie należy prywatyzować, a zresztą takie, które można by sprywatyzować wydaje się, że np. kolej ma własną drukarnię to pytanie czy kolej musi mieć własne drukarnie wydaje mi się, że to jest duża to za prawdopodobieństwa można odpowiedzieć, że nie musi natomiast prywatyzacja PKP czy Niewiem prywatyzacja portu w państwowych to raczej nie jest uzasadnione postulat większość ekonomistów skłaniała by się odpowie, że w branży tak jak naturalne monopole, gdzie może funkcjonować tylko jedno przedsiębiorstwo to naturalny zrost takie branże, gdzie może funkcjonować tylko jedno przedsiębiorstwo są bardzo wysokie jak koszty stałe jest niski koszt dostarczenia produktu do kolejnego odbiorcy np. sieć ciepłownicza jest także na Brusie budować ciepłownie i połączyć się pomiędzy blokami cóż bardzo dużo pieniędzy, ale też małe ta infrastruktura to dostarczanie ciepła systemowego do kolejnego odbiorcy jest bardzo tanie, więc tutaj nie mogą istnieć 2 ciepłownie konkurujący ze sobą wiele 2 wodociągi obrabia, ale jakoś chyba one miały bardzo duże koszty na co tutaj takiego naturalnego monopolisty et on powinien pozostać we własności publicznej, ale szanujemy Torfarm Warszawa sprowadzała sieć ciepłowniczą zresztą argument, proszę bardzo, czy jest różnica między specem, który był państwowe gminne czy należał do Warszawa teraz prywatnym prywatą realiów albo powinny być regulowane w Polsce ceny ciepła systemowego wylosowałem są regulowane przez dla dla gospodarstw domowych co do tej prywatyzacji SPEC-u one pojawiają się pewne wątpliwości ta spółka nie ogranicza inwestycje nadmierne mieliśmy tę fala awarii, ale tutaj nie jest ekspertem tej kwestii to jest temat, który wymaga badań, więc niektóre przedsiębiorstwa być może można wprowadzać też nie jest tak reprywatyzację lekiem na całe zło to 3 przedsiębiorstwa prywatne są efektywniejsze od przedsiębiorstw publicznych można badać i to wcale nie jest także przedsiębiorstwa prywatne zawsze efektywniejszy od przedsiębiorstwa publicznego w tej za dużo myślimy o takich łatkę ogólnych czy prywatyzować przedsiębiorstwa publiczne czy nie za mało dyskutuje o konkretnych przypadkach dobrze, jaka pana zdaniem, bo no przeszliśmy przez taki pakiet Grabowskiego, który część tego komu tego komentatorów po stronie opozycyjnej uważa za słuszne może nie należy tego głośno mówić, ale w zasadzie to powinno się zrobić czy pan mógłby spróbować z punktu widzenia Pańskiej wiedzy ekonomicznej trudno też pańskich jakieś skłonności, które pewność przeplatają powiedzieć o 34 pańskim zdaniem najważniejszych rzeczach, które powinny się znaleźć w programie opozycji szeroko rozumianej opozycji czy wydaje mi się, że program opozycja musi przede wszystkim odpowiadać aktualne wyzwania znaczy bez wątku kluczowym tematem gospodarczym w tym roku w Polsce będzie spadek dochodów realnych znaczy wynagrodzenia rosną wolniej od inflacji w wynagrodzenia realne Polaków panu kilka procent w tym roku to jest pierwszy taki ma od lat dziewięćdziesiątych wydaje mi się więc, że programy wyborcze partii politycznych będą przede wszystkim skupione na kwestiach gospodarczych są już teraz widzimy, że opozycja dużo mniej mówi o praworządności, a więcej dużo więcej o gospodarce już wcześniej mąż zajęty jest dobra zmiana nowy problem praworządności trzeba rozwiązać ten jest także danych można wygrać jakieś istotne elektorat tutaj, ale tę sprawę, której pan wspomniał można komunikować 2 sposoby 1 sposób, który teraz najczęściej występuje jest straszna inflacja wasze dochody spadają w związku z tym powinny być to mówi prof. Tyrowicz stopy procentowe będą mieć na poziomie między inflacji tam niech tych mają 16% i wtedy rozbijemy szybko i wszyscy będą szczęście wino 16% stóp procentowych to jest po prostu takie przykręcenie gospodarki, że wszyscy leżymy ćwiczymy plus oczywiście raty kredytów, które skaczą nie 2× tylko niewielu 6× może przesadziłem, ale 4×, więc może niekoniecznie, ale można też komunikować to rozjechanie inflacji płac w ten sposób zadbajmy o to, żeby płace rosły szybciej się zaczyna już ostra jazda, bo na to odpowiadają część ekonomistów odpowie no jak to to wtedy jeszcze szybsza będzie inflację znaczy, jeżeli chodzi o stopy procentowe ma wynosić 16% czy punktów procentowych tyle ile inflacja to stóp procentowych na poziomie wskaźnika inflacji nie ma żadne państwo Unii Europejskiej to nie jest realne scenariusz tutaj, jeżeli chodzi o wynagrodzenia to przede wszystkim państwo musi podwyższyć wynagrodzenia strefy budżet w sferze budżetowej na szóstej widzimy gigantyczne, ale znowu były znane panu powie ekonomista prawi taki prawidłowy, że jak to to właśnie napędza inflację wydatkami w naparze nauczyciela obecnie presja płacowa w Polsce jest niewielka zaś w Polsce ma bardzo słabe związki zawodowe praktycznie nie ma umów o pracę, które zawierają automatycznie postulat indeksacji, więc ta to nie presja płacowa jest problem w Polskiej gospodarce trudno mówić o presji płacowej skoro te wynagrodzenia rosną wolniej niż inflacja tutaj wydaje mi się, że jeden z kluczowych zagadnień jest też transformacja energetyczna w tej odnawialne źródła energii tutaj bez wątpienia opozycja ma łatwe pole do dobicia PiS-u za niedociągnięcia wydałem zaś na co PiS odpowiada zdobył, występując w rolę adwokata diabła tymczasem PiS tym działem jest PiS, że guzik prawda znowu brać się, dlatego że za naszych rządów najszybciej rosły, a fotowoltaika po prostu rekord europejski też prawda, ale nie ma, że tej liberalizacji ustawy Wiatrakowej to co się stało za rządów PiS nie znaczy to jest zasługą PiS-u, czyli też w samoobronie Platforma mogłaby powiedzieć, że za czasów Platformy fotowoltaika rozwijała się najszybciej w historii Polski to jest taka branża, gdzie bardzo duży postęp technologiczny jest ona sprawozdanie za następnego rządu też będzie rozwijać najszybciej za dobrze jak i uciekł pan od mojego pytania o pierwszy punkt, który powiedział pan jest najbardziej krwawą rzeczą, czyli co zrobić, żeby nie spadały Doha dochody Polaków i opozycja powinna jakoś umieć tylko komunikować co można zrobić z tym, że rozjeżdżają się nożyce inflacji i wzrostu płac czy po pierwsze to jest państwo bezpośredni wpływ tam, gdzie sama zatrudnia państwo zatrudnia 20%, ale ludzi aktywnych zawodowo w Polsce to jest silny kanał wpływu na cały rynek w momencie, kiedy pensje w sferze budżetowej wzrosną też przełoży się na wynagrodzenia w innych sektorach tutaj mamy, ale w ramach pożegnalnej tak, ale jak Tusk komunikuje, że należy podnieść 20% inflacyjne co najmniej w sferze budżetowej no to ma tych krzyczących komentarz ja, który go w mediach wspiera to jest populizm źle Joan, więc świat już któryś raz mówi o tym krzyczących komend relacja czy ten komend Arek ma jakie znaczenie praktyczne Paul nie ma, ale dla polityków ma, ponieważ oni potem się przed tym komentarz ja muszą tłumaczyć no niestety żyjemy w bankach, jeżeli chodzi pan na Twittera i nagle w Pańskiej bańce zaczyna się jakaś jakieś chorą Boru prawda i po prostu wszyscy pana krytykują coś pan powiedział no to ma pan takie przeświadczenie, że cały świat tak tak jest atakuje w Polsce Twittera korzystają bodajże 2 000 000 osób z czego nie wiadomo ile to są boty, a Polak jest blisko 40 000 000, więc zgadza się z panem, że ten komentarz ja to wywierać presję na politykę może Femina palenie oni i tak w głowach mają zamontowany pewien zestaw poglądów mówi o Platformy Obywatelskiej, czyli najsilniejszej partii opozycji w tym zestawie poglądów od lat dziewięćdziesiątych nie wie trzonem jest to, że podwyżki płac w sferze budżetowej to jest coś złego to jest często państwo, które się rozrasta to jest wzrośnie na pewno inflację dodatkowo itd. to jest bardzo silne ludzie mają swe przekonania one bardzo silnie na nich na nich działają niechętnie zmieniamy przekonania to z różnych bank rzeczywiście tutaj przy nawet Morawiecki bardzo chwali tym, że wydatki administracji na administrację spadają na myśl na Facebooku światła taka reklama KPRM mu, że wydatki administracji wpadło 4% PKB 3 proc PKB przede wszystkim skala tych wydatków jest dużo mniejsza nie jest ludzie myślą tutaj mnie mój znajomy z pracy problem jest jak eksperyment na SGH, więc wśród studentów nauk ekonomicznych, że prosi o uszeregowanie kadr różnych kategorii wydatków publicznych psów wśród osób, które zdobywają wyższe wykształcenie ekonomiczne nawet tam przeceniane to ile wydaje na administrację te wydatki na wynagrodzenia to nie jest tak duże udziałów wydatki państwa jak by się wydawało i tutaj też oczywiście jest wyzwaniem opozycji, że ona jakoś wybiła się przez PL ponadto ograniczają, który funkcjonuje sama nie mówić o tym pisze PiS przed 2015 rokiem wykonał dużą pracę programową Kongres program 2014 roku miał Kongresu Polska wielki projekt, którym uczestniczyły setki osób taki to był jeszcze czas rozwiązania jak ktoś miał inne poglądy niż PiS to też był zapraszany na taki na taki pana takie panele taka wydaje się, że do wyboru docenta oczywiście zmiany do wyborów zostało 10 miesięcy jakiś specjalnych oraz programowych na opozycji nie widać to nie jest tak, że ktokolwiek w odpowiedzi na pana pytanie wymyśli idealny program dla opozycji takie programy powstają miesiącami przeprowadza szereg badań konsultuje dziesiątki osób i też w to jest po prostu praca, którą opozycja musi wykonać tytaniczną wykonuje być może ją wykonuje nie widać na pewno na pewno dobrze, czyli pierwszy punkt zrobić coś z najkrwawszych problemami ekonomicznymi, które pan zauważa, czyli rozjazdy płac z inflacją 2 zielone technologie tak czy przyspieszanie zielonych technologiach trzecia rzecz trzecia rzecz edukacja ochrona zdrowia czy zapaść usług publicznych tutaj wynagrodzenie nauczycieli zaczynających pracę zasadził już prawie się zrównało z płacą minimalną widzimy w dużych miastach widzimy duże od nauczycieli zawodu dzisiaj w Warszawie do niepublicznych liceów chodzi 2× więcej dzieci niż jeszcze w 2019 roku już są piątce licealista Warszawy chodzi do szkoły niepublicznej tu i tu też wydaje się, że jest to temat bardzo ważny dla elektoratu opozycji, którym jednak przeciętnie są osoby zamożne nieco zamożniejsze co ciekawe widać, bo czym są badania głosują osoby z różnych grup dochodowych, jakby w Polsce głosowała tylko bogatsza połowa ludności to PiS, gdyby rządził jak głosowała tylko biedniejsza miałby większość konstytucyjną, więc dawniej jeszcze parę lat temu ten elektorat opozycji raczej ludzi należących do wyższych są rozkładu dochodów wysyłał dzieci do publicznej szkoły teraz część wysłała do skupu prywatnych częściowo wynika z tego zrobić Czarnek, ale częściowo też proces odpływu kadr to nawet Warszawy mamy ranking liceów ranking można krytykować prawda jest też taka zdobytych rankingów nie było to nie byłoby jasne, że szkoły publiczne są lepsze szkół niepublicznych, ale jeszcze 5 lat temu najlepszy najlepszej dwudziestce ulicę w Warszawie były 2 niepubliczne lica teraz 4, czyli widzimy, że też jakość edukacji w tym sektorze publicznym po pracy jako trzecią nie jest fair wskazałbym usługi publiczne czy znacznikiem edukacja to też jest bardzo duża grupa elektoratu tej do tego ma też dołączyć szkolnictwo wyższe to i tutaj też postulat są w dużej mierze zbieżne z tym, iż leczenie potrwa do sektora budżetowego wydają się, że no, bo nowo to też nie jest także program może być dla wszystkich wydaje się, że przed wyborami piętnastym roku i też przed bramą dziewiętnastym roku PiS, więc zidentyfikował, kto może na nich zagłosować jak to na nich nie zagłosuje taką pracę i szukać pozycji, gdzie chce szukać głosów i pod tą, gdzie chce szukać łatwego dostosować swój program gospodarczy jako trzecią sferę edukacja ochrona zdrowia przecież w ochronie zdrowia co by nie jest wiele powodów, żeby krytykować PiS, ale akurat wynagrodzenia w publicznej ochronie zdrowia rosną wyraźnie szybciej niż w sferze budżetowej i też ci lekarze pracujący poza sektorem publicznym też zarobki rosną szybko no dobrze, ale to wszystko, o czym stanowi to są wydatki wydatki wydatki to jest proponowanie tego jest całkowicie sprzeczne z narracją, która jest dominującą narracją powtarzam dominującą po stronie opozycyjnej, czyli budżet w wojnie wydatki państwa prostu zaraz się posypie będzie druga Grecja druga Turcja druga Argentyna tam różne są pomysły co ma być drugie, jeżeli się komunikuje wyborcom swoim i też całemu światu, że Polski budżet polskie wydatki publiczne są w opłakanym stanie po prostu jest to tak rezydenta i tak na PiS zadłużył na te liczniki wszystkie znajdziecie to jest naprawdę jest bardzo mocne przekonanie to ciężko potem mówić, że trzeba naprawić służbę zdrowia edukację i dać podwyżki nauczycielom dać podwyżki sferze budżetowej, bo to kosztuje po prostu jasne, że koszty, ale akurat wydatki edukacja jest inwestycja dzisiaj wydajemy więcej potem mamy lepszy kapitał ludzki szybszy wzrost gospodarczy rozwój chodzi o to, że nie można jednocześnie komunikować końca świata budżetowego rozdętych wydatków i jednocześnie mówić o znaczy, a może można jednocześnie mówić damy podwyżki sferze budżetowej naprawimy polską edukację, bo będzie więcej będziemy przeznaczać coś albo jedno albo druga jest pytanie do politologa jak komunikować czy można raz na drugie ja bym się wydaje, że można, bo PiS jednocześnie mówi piętnastym roku, że Polska jest różnie jednocześnie mówił, że zwiększy wydatki publiczne, więc najbardziej można jeszcze do tego komentarz ja tu co do tego przekonania, że kryzys, że pieniędzy nie ma na to przecież gdyby, gdyby w 2014 roku Rostowski oszukał Tuska Kopacz, że nie ma pieniędzy na 500 plus to 500 plus zostały wprowadzone przez Platformę PiS nigdy nie wygrał wyborów więc, jakby czasem trzeba więcej myśleć, a mniej frazesów powtarzane przez nie jest także PiS z z w PiS wprowadził 500 plus, wyjmując pieniądze z kieszeni co też ciekawie przejął się z perspektywy kilku lat jako 500 plus temu Donald Tusk trzynastym czternastym roku on zasadniczo już jest z tym postulatem zgadza się po prostu nie jest możliwe sfinansowanie jak się okazało było możliwe tak samo ten program mógł sfinansować Platforma, dlaczego pana zdaniem ktoś tak jak Rostowski, czyli ekonomista z ogromnym doświadczeniem poszukuje premiera, że nas na coś nie Stoczek jest mechanizm takiego takiego procesu na czym w idee wydaje mi się, że tutaj po stronie Platformy zabrakło wprowadzania pewnych reform uszczelnienia systemu podatkowego, które później wprowadził PiS, ale wymyślono je w okresie Platformy Obywatelskiej minister finansów to też jest także minister finansów w myśl jak uszczelniać system podatkowy te pomysły biorą się z raczej ze strony urzędników w ręce ekspertów zewnętrznych w w pod koniec drugiej kadencji Platformy takie pomysły były, ale zależy kogo spytać, że jest pyta pan polityków Platformy zabrakło czasu na ich wprowadzenie, jeżeli pyta pan przez takie same ubezpieczenia wzrost urzędnika Ministerstwa Finansów japońską mówi, że zabrakło woli politycznej też wydaje się, że po stronie Rostowskiego trochę zabrakło myślenia konsekwentny program 500 plus, bo jeżeli państwo wprowadza duży program socjalne to zwiększa dochód gospodarstw domowych to co z kolei przekłada się najlepsze konie, które w gospodarce także tutaj Platforma była niewolnikiem tego właśnie komentarz Jacek, którym pan mówi takie przekonanie, że pieniędzy nie ma na to jak się okazało pieniądze całą, która jest związana z jaj o 1 haśle, które jest absolutnym pewnikiem po stronie opozycji, czyli właśnie tym, że sytuacja budżetowa jest w opłakanym stanie w opłakanym stanie właśnie w ruinie co pan komuś takiemu odpowiedzieć na pewno jest trudniejsza niż była co znaczy mamy duże dodatkowe wydatki, których wcześniej mieliśmy znaczy duże wydatki na zbrojenia rok do roku wydatki na zbrojenia wzrosły dwukrotnie w budżecie 50 000 000 000 na 100 000 000 000 wyższe koszty obsługi długu sytuacja trudniejsza niż była, ale trudno mówić o katastrofie skoro deficyt dług publiczny są w ryzach my tutaj tak pan ma koncesję przestać Platforma Obywatelska taką krwawą liberalną partię, a ile, jeżeli spojrzymy na fakty np. w okresie rządów Platformy Obywatelskiej płaca minimalna rosła szybciej niż w okresie rządów Prawa i Sprawiedliwości, jeżeli patrzymy na wzrost tylko niesie mnie chwalą, dlatego że walą dlatego margines, kto jest głośno to jest skandal, bo płaca minimalna zabiera miejsca pracy prawda forum obywatelskiego rozwoju siódmy raport na ten temat, że płaca minimalna zabiera miejsca pracy no i ta nieszczęsna Platforma talerz czy przychodzą Mino nie chcą się chwalić czymś co będzie komentowane jako populizm po prostu głupota w 2007 roku płaca minimalna wynosiła 32% średniego wynagrodzenia 201541 dzisiaj wynosi 45, więc fakt Plath Platforma Obywatelska podwyższyła płacę minimalną po długim okresie, kiedy AWS SLD trzymałem na bardzo niskim poziomie faktem jest to, że nie potrafią opowiedzieć o swoich sukcesach i stajnie wy, jakie są rzeczywiste wpływy forum obywatelskiego rozwoju, ale po to, partie polityczne dostają dziesiątki milionów złotych reakcji wersji budżetowej wraz z wydzielonymi środkami na fundusz ekspercki, że były w stanie stworzyć własne ośrodki analityczne zaplecze intelektualne i też właśnie wybić się ponad pół tego komentarza jacy no bo kilkudziesięciu tam kilkuset dziennikarzy plus kilkanaście kilkadziesiąt tysięcy komentatorów na Twitterze to jest naprawdę minimalna część elektoratu on ma jakiś wpływ, ale tonie tam wygrywać wybory dobrze, gdyby na koniec miał pan opowiedzieć o tym w jakim stanie jest Polska gospodarka po 7 latach PiS-u to jakby pan krótko mamy jeszcze 5 minut to opowiedział tutaj mam takie 2 zwalczające się narracje, że ze strony mamy wielki sukces z drugiej strony wielką katastrofę tymczasem sytuacja zróżnicowana z 1 strony PKB produkt krajowy brutto rósł dość szybką co też było w dużej mierze zasługą niezłej koniunktury w gospodarce światowej z drugiej strony słabością są np. inwestycje inwestycje w Polsce 17% PKB niższe niż w Polsce w unii europejskiej są tylko w Luksemburgu Grecji w Luksemburgu jest artefakt artystyczny wynika z tego, że nie mają nadmuchane PKB przez sektor finansowy, który także pranie pieniędzy w rajach podatkowych m.in. tutaj jest szczególnie słabe są inwestycje przedsiębiorstw faktycznie PiS obejmował władza to inwestycje w Polsce były zbliżone do średniej unijnej dzisiaj są wyraźnie niższa i przede wszystkim inwestycje przedsiębiorstw padły z 11% PKB do 9% Morawiecki obiecywał, że inwestycje będą 25% daje, ale co się stało, dlaczego te inwestycje realizuje bardzo ciekawe pytanie państwo Invest inwestuje tyle samo albo więcej gospodarstwa trochę mniej i przedsiębiorstwa wyraźnie mniej raczej nie są obawy o praworządność, gdyby tak było mielibyśmy spadek napływu kapitału zagranicznego, a w cieniu, ale jest tak jak Konami tak samo dobrze, że Platforma albo lepiej są pewne powody, żeby twierdzić, że częściowo spadają za to P.P. bo inwestycje w Polsce najbardziej spadły w sektorach z dużym udziałem przedsiębiorstw państwowych w być może zmienia się struktura polskiej gospodarki np. jedną z głównych kategorii polskiego eksportu jest eksport usług biznesowych czy po Warszawskiego Mordoru, gdzie tysiące ludzi pracują nad procedowaniem transakcji w bankach Zambrotta jest ważne są śmieszne tak nie jest to duża fabryka czy jak biurowiec wynajmujesz ludzi musi rekrutować, którzy są dobrze wykształceni na polskim rynku komputery to jest inwestycja rozwiąże pan mówi, że być może spadek inwestycji, który nie jest dobrym zjawiskiem wynika z tego, że gospodarka przez przesuwa się z produkcji silników maszyn coraz większy udział usług, a usługa zasady inwestycje nie nie potrzeba tak dużych inwestycji takie malowanie jest, ale jednocześnie obserwujemy także ten spadek jest najsilniejszy tam, gdzie są w sektorach są duże przedsiębiorstwa państwa, więc trzeba było się przejrzeć jak przedsiębiorstwa państwowe inwestują i czy nie jest tak, że inwestują mniej niż powinny tutaj PiS czy, jeżeli chodzi o PiS tutaj bez wątpienia pewnym sukcesem jest polityka rodzinna, jeżeli chodzi o wysokość nakładów natomiast efektów demograficznych nie ma też polityka rodzinna jest bardzo droga my i raczej nieefektywna na rzecz polityka demograficzna rodzina była efektem musi być miks wielu instrumentów też usług publicznych tego brakuje w ogóle na efektywniejszą kosztowo polityka prorodzinna jest finansowanie in vitro jest jedyna rzecz, którą państwo może zrobić, żeby niewielkim nakładem finansowym zwiększyć liczbę urodzeń na tego PiS akuratnie robi, więc tutaj powiedziałbym jest truje, a PiS często chwali tym, że płaca minimalna rośnie szybko należy Platforma, jeżeli porównać do tempa wzrostu nagrania rosła szybciej znaczy jest także PiS pod, że w okresie rządów PiS-u rośnie płaca minimalna, ale ogólnie są wszystkie płace w okresie rządów Platformy ta płaca minimalna rosła szybciej niż wynagrodzenia tylko Platforma nie potrafiła o tym opowiedzieć tutaj oczywiście wielką porażką PiS jest brak po to, wartość aportu jest więcej połowa inwestycji publicznych w Polsce inwestycje publiczne rolnych rocznych tak inwestycje publiczne w Polsce około 44% PKB rocznie, więc przyjęcie uruchomienie tych programów kapo byłoby dużym wsparciem dla polskiej gospodarki jest dla kursu złotego nasz były napływ wielu miliardów euro i czyli nie jest także mamy jakąś ogromną zaporę zapaść nie jest tak mamy dziś niezrównane sukces, którego nie było wcześniej też musimy pamiętać, że to co się dzieje za rządów PiS-u niekoniecznie jest zasługą PiS tutaj mamy duży temat uszczelnienia systemu podatkowego faktycznie Polska jest państwem OECD, gdzie w latach 20152021 wpływy podatkowe Ross w relacji do PKB wzrost najbardziej ze wszystkich krajów czy mamy silny wpływ, który w dużej mierze wynika z tego, że poprawił ściągalność VAT-u co częściowo wynika z wprowadzonych reforma się np. niektóre gospodarcze są badania wskazujące, że ta luka VAT-owska jest zjawiskiem cyklicznym, że kiedy jest słaba koniunktura tona jest większa, bo przedsiębiorcy więcej robić, żeby ten VAT minimalizować w latach dobrej koniunktury spada bardzo panu dziękuję ja się czuje usatysfakcjonowany tym amerykańskim symetryzm w ani nie jest po prostu koniec świata ani nie jesteśmy po prostu pasmem sukcesów tak tak często w życiu jest dzisiaj w audycji świat się chwieje gościem był dr Marcin Wroński ekonomista wykładowca SGH współpracownik światowego laboratorium nierówności oraz konsultant banku światowego bardzo panu dziękuję to była audycja świat się chwieje program przygotowali Anna Piekutowska Grzegorz Sroczyński wydawał Michał Tomasik realizował Krzysztof Oleszkiewicz o dziesiątej informacje, a po nich nagłe zastępstwo, na które zaprasza Jakub Janiszewski do usłyszenia Zwiń «

Co opozycja ma zrobić z wiekiem emerytalnym? "Zamiast podnosić, można zachęcić"

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: ŚWIAT SIĘ CHWIEJE

POPULARNE

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 13:00

Najnowsze Podcasty

Wygumkowana połowa historii - o książce "Cyngielki, gwardzistki, terrorystki. Polki, które zabijały dla sprawy"

Grzegorz Schetyna: "Uważam, że ten sondaż jest inspirujący dla opozycji" [sondaż TOK FM i Oko.press]

Szacki: "Wydaje mi się, że wspólna lista to jest recepta na wzmocnienie Konfederacji"

''To była gigantyczna praca do wykonania''. Katarzyna Butowtt o swojej roli w filmie ''Jezioro Słone''

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL