dzień dobry Cezary łasiczka to jest program off czarek witam państwa bardzo serdecznie i zapraszam na dzisiejsze spotkanie dzisiaj temat ważki, bo no właśnie ważki się Waśki są tematem naszej rozmowy, albowiem czasy taki, że należy być czujnym niczym ważka, czyli właściwie co albo kto a ważka wie chyba prawie wszystko pan prof. Rafał Bernard kierownik laboratorium dydaktyki i ochrony przyrody na wydziale biologii Uniwersytetu imienia Adama Mickiewicza w Poznaniu dzień dobry
Rozwiń »
panie profesorze dzień dobry no właśnie ważki są fascynującym mi owadami zwierzakami chyba tylko ośmiornice są ciekawsze, ale ważki są gdzieś tam na podium powiedziałbym srebro albo Bros no chyba myślę tutaj zależności od tego kto czym się specjalizuje uważał swoją grupę SA bardzo fascynująca i tutaj dzielenie pozycji na podium, a może może nie jest nam potrzebne natomiast z pewnością ważki są fascynujące tylko jest pytanie 3 my wy potrafimy dostrzec ten świat i 3 tę fascynację jakoś kształtować, a jest to możliwe, bo wystaje wystarczy tylko zobaczyć, że fruwa ważka gdzieś w pobliżu wody, ale warto was chcę się przyjrzeć uważniej można gołym okiem można przez lornetkę tak, jakbyśmy ptaki oglądali można też zdjęcia robić to jest niesłychany poligon do robienia zdjęć do próbowania swoich umiejętności potem przyglądania się temu na na ekranie komputera ale gdy bliżej się w masce przyjrzymy to nam się otwiera świat, którego byśmy nie podejrzewali właśnie, tym bardziej panie profesorze, kiedy ważkie widzimy jak sobie fruwa dla ta różne tam w SI Flores określi to wydaje nam się, że to jest życie ważek tymczasem już właściwie schyłek życia ważki no jest to schyłek życia ważki, jeżeli tak albo życie dorosłe można tak powiedzieć, bo ważka ma też swoją postać larwa walnął, której nie widzimy, bo ta postać larwa nas żyje we wodzie ona przypomina nieco wyglądem postać dorosła oczywiście skrzydeł nie ma poszewki takie skrzydłowe, ale generalnie jest swoim kształtem podobna do postaci dorosłej tylko, żeby nie widzimy ona gdzieś tam sobie żyje pod wodą i to nawet może życie rok może żyć 2 lata najdłużej podejrzewamy, że około 10 lat, ale to nie nasze to gdzieś w chłodnych wysokich położenia górskich natomiast nasze ważki w postaci larwalnej żyją od kilku tygodni do powiedzmy 23 lat mniej więcej także tego zakryte zakryte fazy życiowej nie widzimy one sobie gdzieś tam wśród roślin niektóre wywodzie inne na dnie wśród kawałków jakiś drzewie rynek, a jeszcze inne także dane w płytko w osadach dennych wszyscy tam czekają aż zbliżał się do nich jakieś ofiary jakieś mniejsze żyjątka, które można złowić i kiedy zbliża się do nich taki taki potencjalna ofiara wyrzucają maskę to jest coś niebywałego to można zobaczyć jak by się hodowała taką larwy jak moją przygodę też zaczynałem od hodowli wtedy Jacze wpuszczała jakiś żywy epoka musi być tylko żywy pokarm, czyli np. jakieś rozwijali tkwi w inny to wtedy ważka pod swoją głową ma taką charakterystyczną płytka czasem wyglądającą jak łyżka u niektórych i ta płytka nagle okazuje się, że jest wysuwana wyrzucana do przodu ona jest składana wyrzucana jest taką hydrauliczną siłą do przodu otwierają się haki na końcu ważka łapie ofiarę ich owa z powrotem mięśniami ściąga Tomaszka do maskę do swojego aparatu gębowego i w ten sposób poluje na swoich ofiar żona jest takim powiedziałbym czeka na swoje ofiary siedzi czeka nasze nie rusza w odróżnieniu od tych dorosłych, które znamy jest taką mało aktywną postacią naj po tym w swoim rozwoju, który trwa tę ten czas kilku tygodni miesięcy 3 czy lat przychodzi czas na przeobrażeń i wówczas w obrębie tych osłonek larwa walnych zachodzi przebudowa części ciała to nie jest taka całkowita przebudowa jak much pszczół i po tej przebudowie ciągle jeszcze w ramach tych posłanek zerwanych już jest gotowy do wyjścia o VAT do Rosjan musi szybko wyjść pomóżcie zmienia system oddychanie oddychania zestrzelonego takiego typowego dla wody na oddychanie powietrzem atmosferycznym wychodzi, więc któregoś ranka na kijki albo rośliny we wodzie czasem wysoko na pnie drzew pęka na grzbiecie i wysuwa się o VAT Ross i w tym momencie my możemy się włączyć do obserwacji, a ta jest moment, kiedy ja zachęcam gorąco państwa najlepsza do tego pora roku to wiosna, jaki my czy czerwiec, kiedy gdzieś na roślinach na obrzeżu wód można znaleźć właśnie tak jest takie sytuacje wychodzenia tych owadów dorosłych one są malutkie na początku tak, bo jakoś musiały zmieścić w tych Słomka hal larwa wolnych, więc to jest po prostu takie sprasowane do maksimum i widać jak, siedząc na tej swojej słońca najpierw muszą wysunąć się tej osłonki, siedząc na tej słońce pompują płynnej ciała i te skrzydełka, które wyglądały jak takie zmiany te zmiany te maleńkie struktury nagle, rozwijając coraz są szersze coraz większe coraz, lecz na barwa potem przejrzysta szklista barwach potem odwłok się pompuje jest coraz dłuższy coraz jak państwo mają czas 2 godziny potrzeba na nas zagarnia reguł godzi ten to ta różnie bywa czasami kilkadziesiąt minut czasami 2 godziny tak zależy od warunków pogodowych po prostu można się przyglądać tym poszczególnym proszę nie dotykać wtedy wasz wasz jest bardzo miękka i bardzo wrażliwa w tym momencie na na możliwe uszkodzenia nie głaskać ważek nie głaskać baśnie, zwłaszcza tych młodych ważek głaskać tak zdecydowanie przyglądać się można z bliska nikt nie płoszy nic nie dzieje jak najbardziej fotografować jak najbardziej tylko ich nie ruszać i wtedy mamy szansę zobaczyć ten cały spektakl w końcu ta wasz najście kolejne tak nie ma za bardzo ma rozprostować skrzydła i odwłok ten swój długi i nagle zaczyna pracować delikatnie skrzydłami ona po prostu tak jak drżą mięśnie nabiera temperatury to tak jak my drżymy jak jest zimno to nasz autonomiczny układ nerwowy sprawia, że drżymy, żeby nabrać trochę temperatury ważka też tak i nagle zrywa się Dolot lot się nazywać dziewicza pierwszy rok pierwszy krok w murach, ale pierwszy krok żyć, ale wtedy chyba najwięcej tych młodych ważek czy rozumie to jest nowa postać i Mago tak tak tak to jest bardzo to jest określenie takie fachowe łaciny na na postać dorosłą możemy tak powiedzmy w przybliżeniu określić jako postać dorosłą ci są uskrzydla i wtedy chyba sporo ważek żyje w obszarze nie tylko dny ginie w czasie tego dziewiczego lotu, a odejścia to takie głodne ptaki to inne po zwierzaki to chyba Kita chodzi, lecz traktowano nas, a no to różnie bywa w trakcie tego przeobrażenia tak nie samego przeobrażenia już, ale tego wychodzenia z wody tego całego spektaklu rzeczywiście szeregi ochotników ginie wiatr sprawia właśnie, że im się skrzydła plączą sklejają no różne są sytuacje w tym czasie żerują też ptaki bardzo intensywnie ptaki dobrze wiedzą, kiedy mają żerować taką sytuację kiedyś mieliśmy, gdy widzieliśmy na pniu drzewa wspinała się takie właśnie larwy, z których wychodziły te dorosłe napięć drzewa i na tym pnia drzewa codziennie rano żerowały dzięcioły, zbierając właśnie te ważki, które miały wychodzić lub już wychodziły także jest krytyczna faza, ale nie martwmy się tak duża część populacji przetrwa do warzyw panie prof. Szanowni Państwo powróciły po informacjach Radia TOK FM, jeżeli wydawało albo wydaje się państwu, że ten w proces przeobrażania się z w dorosłą ważki, czyli wymaga jest fascynujący to, a jeszcze niczego państwo słyszeli kopulacja tam co się dzieje w ogóle nie wiem co ważne za grę, która godzina czy możemy w ogóle populacji ważek mówi, ale może tak pan prof. Rafał Bernard kierownik laboratorium dydaktyki i ochrony przyrody na wydziale biologii Uniwersytetu imienia Adama Mickiewicza w Poznaniu opowiada o fascynującym życiu ważek taki poeta był Trybunał wprawdzie nie waży tylko Ważyk, ale takim przypomniał zupełnie bez te z kontekstu informacje o dziesiątej 22 minuty po informacjach wracamy co ten ważki Szanowni Państwo dzisiaj ważka ach, opowiada pan prof. Rafał Bernard kierownik laboratorium dydaktyki i ochrony przyrody na wydziale biologii Uniwersytetu imienia Adama Mickiewicza w Poznaniu przychodzi w życiu ważki taki moment panie profesorze, kiedy do myśli o w założeniu rodziny o potomstwie o podzieleniu się swoim życiowym doświadczeniem z z dziećmi swoimi krótko mówiąc więc, aby do tego doszło to najpierw trzeba znaleźć partnerkę myśli sobie pan ważka, broniąc czy też patrolując swoje terytorium fruwające tej Vettel jak rozumiem, wypatrując samicy, która czytam pani ważki czy Reksia za pani ważka Zosia może samica mam wyszukuję samicy, a i to jest w ogóle fascynujący proces, po czym też sama randka jest fascynująca, a wbrew powiedzeniu, kto pierwszy ten lepszy, jeżeli chodzi o samice, które preferują tak luźne związki z wieloma partnerami Waśko wiem oczywiście to ten ostatni jest jak rozumiem królem, a nie ten pierwszy myślę panie redaktorze tu parę takich porządkujących elementów pierwsze to założenie rodziny uważa nie mamy związków monogamicznych, więc to jest taki może nas trochę antropomorficzne sposób patrzenia na świat i te różne określenia, które padają żartobliwe stylu randka przedłużenie pradawnej informacja dla potomstwa na to to są nasze określenia na to co patrzymy, ale to nie zmienia zupełnie że, że widzimy jedyną w swoim rodzaju sekwencję rok rozrodczość zachowań i myto wszystko możemy obserwować państwa gorąco zachęcam proszę się nie bać się nie wstydzić proszę tak oczy gołe gołymi otrzyma lub lornetka oglądamy tę sekwencję możemy ją widzieć często kawałkach, ale możemy sobie poskładać i uwaga zaczynamy pkt 1 tak jak już pan redaktor powiedział samce, które nad wodą czekają na samice albo siedzą tam są u jednych gatunków innych fruwają odlatują swoje terytorium chodzi o to, żeby panować nad kawałkiem wody, gdzie może pojawić się samica, a i tak nie tylko chodzi o tryb to samice zwalcza przegonić tych wszystkich konkurentów, którzy się co chwilę pojawiają ojca to za za zabitą się tam toczą pogodnie zrywanie gonienie innych osobników po to, żeby zachować kontrolę nad tym fragmentem powiedzmy obrzeża wody, gdzie może pojawić się samica uwaga punkt drogi rzeczywiście pojawia się ta samica o nas zbliża się do samca was rozpoznaje się wzrokową wielkie oczy barwy USA szalone, które uważa występują jeszcze do tego wrócimy rozpoznają się wzrokowo samiec natychmiast rzuca się na samice u większości ważek nie ma żadnej gry wstępnej, owszem, są takie, których są takie można powiedzieć zachowania Chabior rozbrat tańce np. przed sami są to Świtezianki, które na naszych rzekach występują, ale większości tej gry wstępnej nie ma samiec w locie przysiada na samice przysiada na jej tułowiu i gdy przysiądzie łapie ją łapie ją zgina koniec swojego odwłoka i łapie ją zawsze za pierwszy segment tułowia albo za głowę może to jest różnych dostępna w happy no to jest proszę pana tak jest to pewnego rodzaju przygotowania, ale tego bym nie określił jako grą wstępną on ją łapie specjalnymi przydatki ami, który ma na końcu odwłoka ma tam 2 pary albo pary 1 w zależności od grupy ważek i ta te przydatni, które tam pasują jak klucz do zamka do tego miejsca, które chwyta u samicy jak klucz do zamka, czyli w teorii i inny samiec innego gatunku nie bardzo może chwycić tę samice tak powiem, że to nie jest prawda, żeby w dla chcącego na nic trudnego, zwłaszcza ktoś ma mgły na oczach tych w tej fazie tej szalonych zachowań rozrodczych nota na siłę może próbować łapać samice nie swojego gatunku, ale jest tak, że jak to będzie nie moja samica to te jego przydatki nie do końca pasują nie naciskają tam pewnych rejonów i w związku z tym samica nie otrzymuje komunikatu to jest samiec mój i ona może nie współpracować wisi wtedy jak taki worek nic nie robi sami się denerwuje, ale po to, są dosyć marginalne sytuacje na taki też możemy zauważyć, ale najczęściej jednak jest tak, że samiec chwycił to samice ładnie się spasował i powstaje tandem i proszę patrzeć w przyrodzie bardzo często widać tzw. tandemy byto nazwę znamy np. tandemów rowerowych tak czasem też tandemy są w kształcie serduszka, ale to jest proszę pana jest chwila mamy dopiero tandem ten tandem leci gdzieś usiadł da na jakiś roślinności i samiec wykonuje zaproszenie samicy macha nią po prostu samica, jeżeli przyjmuje zaproszenie od niej wszystko zależy jak przyjmuje zaproszenie pot Gina koniec swojego odwłoka pod początek odwłok samca i z tam są jego wtórne genitalia to jest niesamowita, ale proszę wyobrazić zamyka w ten sposób ten pierścień tworzy się taki pierścień populacyjnych, które kształtem przypomina serce stosowane w romantycznej jedz romantycznie, zupełnie jakby jak miało do tego pasować prosi się przyjrzeć tym pierścieniu kopulacja zupełnie momentami jak serce wyglądają i proszę zobaczyć, że samiec zawsze ten, który trzyma samica jest jakby od spodu w tym pierścieniu ta, która jest trzymana zamknęła pod pierścień ta pozycja absolutnie unikalna w świecie przyrody, bo Waśki mają wtórne narządy populacyjne tak można w ten sposób obrazić, że my ludzie mamy pierwotne to znaczy takie, które towarzyszą utworowi rozrodcze Emu i tak wiele większość ma organizmów sensu uważa one są zupełnie innym miejscu niż otwór rozrodczy tak i i wpierw sam musi sobie przekazać nasienie ze swojego utworu oraz dlaczego przy końcu odwłoka na na te narządy populacyjne na początku 2 AK jak już chwycił samice w tandemie przekazał sobie to nasienie i wtedy dopiero następuje zamknięcie pierścienia i rozpoczyna się kopulacji ona trwa minuty czasem, gdy wiele godzin, a tych, które po apelują w powietrzu, bo tacy arcymistrzowie są także, którzy kopulują to kilkanaście sekund zabiera taka populacja kopulacja powieść i to wszystko możemy obserwować przyglądać się temu i fotografować w notach, ale rozumie, że jeżeli później samica jest niezadowolona mówi no dobrze to może się spotkam 0203. 0405. to ci kolejni wypychają pozostawione potencjalne przyszłe dzieci na rzecz swojego materiału genetycznego to może jesteś jeszcze dzieci potencjalna tak wyobraźmy sobie także skończyła się populacja pierścień się rozdzielił i co teraz, gdy samiec zostawił samice tak puścił ją i poleciał sobie gdzieś szukać następnej i nagle znajduje się 0203. samiec, które są chętne i one też łapią sami tę samą i przystępują do KE do kopulacji samica może w ogóle nie oponować może jak najbardziej przyjmować kolejne populacje i wtedy okazuje się, że samiec kolejny zaczyna populację od czyszczenia torebki populacyjnej samicy ze spermy poprzednika to jest sytuacja, która została odkryta raptem około 1980 roku przedtem to to mieliśmy takie i inne tłumaczenia wydawało nam się, że samiec poprzedni towarzyszy samicy podczas znoszenia jaj, bo jest takim altruistyczne prawda, bo chce ją chronić przed innymi lala ryba został wierzy panie profesorze na hektar jakiś czas po prostu nie mieliśmy wytłumaczenia mądrego dopiero badania właśnie te kilkadziesiąt lat temu ukazał jak to jest skomplikowane sam jest po prostu nie Puszcza samicy on z nią leci dalej, żeby pilnować tego swojego złożonego nasienia, lecz 1 do znoszenia jaj samica wnosi jaja albo innych warzyw samiec Puszcza samicy, ale lata i dosłownie nad głową z ciągle jej pilnuje tak nie mają z nią kontaktu fizycznego i odgania ewentualnych konkurentów, który w trakcie znoszenia jaj mogliby zagrozić, bo co się dzieje proszę wyobrazić, że ta nasienie złożone w torebce populacyjnej ono teraz dopiero podczas znoszenia jaj idzie jedno jajo przez jajowód i torebki populacyjnej dochodzi nasienie samca zapłodnień in natychmiast jajo jest znoszone następne nasienie i natychmiast jest wnoszone to dopiero wtedy następuje zapłodnienie nie wcześniej, więc trzeba doczekać do tego momentu dopilnować samicy, a do momentu znoszenia jaj i Toma to ten głęboki sens strzeżenia z samicy przez jej samca a gdyby sam jest czasem zrezygnował to ten samiec następne, bo ten, który będzie ostatni będzie wygrany, bo to on po prostu usunie nasienie poprzednika to proszę sobie w obrazie na penisie ma specjalne takie haki czy włoski do oczyszczenia torebki populacyjnej sami sobie erach Ciach Ciach po prostu wyrzuca tam fermę poprzednika albo jak musi wpierw jest w powiecie nie ma czasu to przesuwa nasienie głęboki kończy tej torebki popularnej, a jego jest przy Vera Przybylak panie profesorze to może po informacjach porozmawiamy o oczach dobrze w pan prof. Rafał Bernard kierownik laboratorium dydaktyki i ochrony przyrody na wydziale biologii Uniwersytetu imienia Adama Mickiewicza w Poznaniu opowiada o hakach haki zwykle w Polskiej polityce kojarzona jest czymś innym, a od pociesza audycji jeszcze czymś innym informacje o dziesiąte 40 po informacjach o oczach waży czy oczy mogą kłamać zobaczymy w pan prof. Rafał Bernard c kierownik laboratorium dydaktyki i ochrony przyrody na wydziale biologii Uniwersytetu imienia Adama Mickiewicza w Poznaniu opowiada o fascynujących ważka ach, wcześniej rozmawialiśmy o ich różnych perypetiach życiowych, czyli różnych kolejach losu w sensie najpierw, jako że życie w wodzie potem te to przeistoczenie się w dorosłe postaci dziewiczy lot w trochę o życiu rodzinnym, ale chyba warto się przyjrzeć oczom ważek w ogóle ważki są dewastujące także dlatego żony jeszcze, żeby przed dinozaurami panie profesorze no ważki są starymi ewolucyjnie organizmami ich takie może prawa szkic to jeszcze pamiętają czasy Carbo chińskie tak, czyli Paleo roi ku tor rzeczywiście przed dinozaurami i one tam były takie duże ważki stosownie do czasu tak 70cm rozpiętości skrzydeł tak jak dzisiaj byśmy na kawkę na ptaka patrzyli na, a potem już fermie, czyli na samym końcu palę za IQ pojawiło się te ważki postaci zbliżonej do dzisiejszej, a więc one żyły równocześnie trochę przed dinozaurami równocześnie z nimi tak dzisiaj są bardzo stare i pierwotne waty ja się panie redaktorze, jeżeli mówimy o oczach to i gorąco polecam państwu przyjrzeć się w oku wasz, jeżeli można zrobić zdjęcie na nawet komórką zrobić zdjęcie tak ważkiej Waśko wiem, o czym one są wielkie, więc powinno się udać jak tych waszych mniejszych tzw. równo skrzydłem to są 2 takie pół kule na bokach poprzecznej głowy natomiast tych warzyw dużych tzw. różna skrzydłem są gigantyczne oczy, które obejmują większą część głowy tak Chełma Sony wygląda na tej głowie, więc nie powinno być problemu one są często niezwykle barwne to ja ten tak mnie pierwszy w życiu urzekły oczy ważę, kto przez oczy się tak ważka zakochałem, bo są takie barwne pełna paleta o sobie pan redaktor nie zażyczy proszę pomarańcz proszę uprzejmie kultura proszę uprzejmie granat niebieski zieleń w największych odcienia woła wszystko prawda funkcja jak najbardziej tak już zaraz jakiś afrykański przechodzi przedstawiciel do głowy wszystko jest na tych i one takie piękne barwne są tylko jak ważka jest żywa, bo potem, jakby ona, kiedy ginie umiera to bardzo bardzo szybko zanikają po prostu są ważne tak jak reszta bardzo ważnych w rozpoznawaniu tych VAR, ale wracam do tego oka robimy zdjęcie i przybliżamy nagle widzimy, że to wielkie barwne oko ma postać takiej siateczki składa się z tysięcy maleńkich komórek czek i okazuje się, że ważka tak jak nasze inne wady ma oko złożone z maleńkich oczek uwagi to są największe liczby tych maleńkich oczek nawet nawet 28 000 w 1 oku z to jest chyba rekord i teraz jak to by każde takie maleńkie oczko ma swoją rogówki swój aparat do skupiania światła i i odbioru tego wrażenia wzrokowe ego, więc obraz, który tworzy się potem jest jak mozaika mozaika punktu powiedzmy 20 000 punktów, więc ważka widzi taki obraz złożony został pan profesorze wyglądały okulary dla Waśki Händla okulary nie są potrzebne siana, bo Baśka ma taki wzrok, że jeżeli ona z 10m rozpoznaje np. innego samca swojego gatunku taka ma taka stosunkowo nieduża istota potrafi rozpoznawać takiej odległości ona świat jak na owada to naprawdę świetnie ostrzy przynajmniej tak naukowcy myślą, bo my do końca jesteśmy walkami, więc nie wiemy, ale wygląda na to, że doskonale ostrzy i rozpoznaje fantastycznie barwy mało tego na rozpoznaje światło spolaryzowane my tego nie potrafimy nie widzimy tego, że kiedy wygaszane są drgania prawda i różnych płaszczyznach jest tylko wiemy także ona ma dodatkowo najście ultrafiolet u wielu gatunków widzi fantastyczne są te oczy teraz proszę sobie wyobrazić jak jeszcze patrzymy na to oko Góra oka, jakby wygląda trochę inaczej często barwa podkreśla, że te te maleńkie komórki były większe one są specjalnie do patrzenia na jaskrawe tło nieba 2, bo tam może przyleci owad, na którego apelujemy o ptak, który nie zaatakuje, a te dolne maleńkie komórek śpi zresztą rzeczywiście malutkie ledwie rozróżnić rozróżniają one służą do patrzenia na ciemnym tle podłą szalę na specjalnie zróżnicowane te te obszary, jakby oka i coraz jeszcze bardzo ważna sprawa i do czego takie wielkie oczy myślę że, gdybym zadał państwu słuchaczom to pytanie, gdyby państwo mogli odpowiedzieć pamiętamy doskonale jak babcia jak czerwony Kapturek pytał babcie Wilka, dlaczego ma takie duże oczy taki babcia Wilk odpowiedziała, żeby lepiej widzieć na co ważka musi tak dobrze widzieć, że ma takie wielkie oczy no, że partnera to już żeśmy powiedzie, ale musi widzieć swoją zdobycz, którą łowi w locie owada musi nią trafić mało tego potrafi przewidzieć lat tor lotu ofiary uderza w punkt, w którym ofiara będzie sami za mili sekunda nie uderza w ten, który byłam milisekundy wcześniej ważka ma niesamowite zdolności i łapania tych mniejszych owadów ca chcemy mniejszych ważek także takie rzeczy również się zdarzają w locie no musi również zobaczyć niebezpieczeństwa zbliżające ptaka np. nas, kiedy myślę zbliżamy Waś KO WICZ dobrze róg słaby jak coś nie rusza, więc jak państwo chcecie się zbliżyć do ważki to tak powolutku pomalutku proszenie machać rękoma na macie aparat fotograficzny często są takie tendencje ciągle coś manipulowania ma nie macha rękoma zbliżamy się zbliżamy zbliżamy powolutku i bardzo często uda nam się zbliżyć na doskonałą odległość do obserwacji, a czy można się ważna zaprzyjaźnić my my pyta panie profesorze, bo zdaje się, że ważki są skutecznym środkiem na komary Muchy no ta wie pan panie redaktorze nie przeceniałbym tego waszego oczywiście bardzo dużo i łapią z pewnością komary Muchy one są w ogóle tak to my na to nazywamy Generali Stam i pokarmowy to znaczy ich nie interesuje czy to jest Marcin Mucha, gdyby miał odpowiedni rozmiar do złapania dowiedzenia może być też ważka prawda i mówimy też są oportunizm sami to znaczy, że korzystają z każdej nadarzającej się okazji tak nic nie jest złe DF ich oczach trudno tutaj mówić o tym, że my nie możemy z nimi zaprzyjaźnić, dlatego że one są takie pamięć o ludzkim pożyteczne ja w ogóle powiedziałbym tak panie redaktorze my często szukamy takich argumentów na to, żeby uzasadnić naszą działalność na rzecz jakiś organizmu, że chronimy dbamy o i szukamy tych argumentów o one jedzą komary to dobrze to są dla nas dobre albo np. no one są niezbędne w łańcuchach pokarmowych w środowisku wodnym i poławia różne jak jej nie będzie to te łańcuchy się zachwieją połamią itd. a ja bym powiedział tak dbajmy od ważki chronimy je dbajmy o ich środowiska przede wszystkim, ale dlatego po prostu, że ważki są, że są piękne, że są urzekające, że są interesujące nawet tylko, dlatego że są, więc ja bym tak wszyscy chciał, żebyśmy po prostu się zakochali w ławkach, bo są piękne i urzekające panie profesorze są są piękne, a ile ich myślę tutaj o gatunkach jest w Polsce ile ich jest na świecie w Polsce panie redaktorze mamy 74 stwierdzone gatunki to nie jest taka bardzo duża liczba i to jeszcze tam ze 2 może to tylko raz gdzieś tam były inne od odnotowane te 70 gatunków to są po prostu dzieci słońca my tego słońca tak bardzo dużo nie mamy aż nam się wydaje, że strasznie dużo wszystko się cieplejsza, a w rzeczywistości te dzieci słońca te ważki w tropikach uzyskują największą różnorodność gatunkową gdzieś tam prawda w tropikach nowego świata, jaki się Kolumbię czy Brazylia tam jest kilkaset gatunków 500600 prawda im wtedy 70 nasze okazuje się trochę mniejszą wartość na świecie dotąd odkrytych jest 6000 mniej więcej 6300, a my tak podejrzewamy, że będzie ich między 78000 także jeszcze trochę zostało do do opisania głównie właśnie w tych strefach tropikalnych, ale nieważne czy tam, aby te 70 jest mało czy trzeci nieduża w porównaniu z tropikalną to jest po prostu piękne, że one są wokół nas na spacerze nad rzeką nad nad zbiornikiem wodnym wszędzie sam po prostu, a największe ważki ile mają w kłębie PEF wpływ dzisiejsze Barski profana nie są tak imponujące jak z czasów palę za licznych powiedzmy sobie tak, że i, gdy spojrzymy na nasze krajowe ważki to Husarz władca proszę proszę posłuchać, jaka piękna nazwa Husarz władca prawdziwe majestat leci nad wodą takie lub robi okrągłe nad wodą nad zbiornikiem piękny z daleka no on ma i rozpiętość skrzydeł 11cm, a znowu szklarni leśny latający nad potokami ma długość ciała 8,5cm to jak ta nie jest imponujące jak ja mówię tę wartość, ale jak weźmiecie to państwo do ręki to już robić coś proszę zwrócić uwagę, a w tropikach czy może w innych strefach w ogóle klimatycznych największe, jakie mamy Waśki mają rozpiętość cała rozpiętość skrzydeł tym 19cm i długość odwłoka do doga ciała do 15cm, czyli to są takie już one specjalnie mam takie długi od zwłoki tymi drugimi Włochami sięgają do dziupli, gdzie jest w dziuplach woda albo kielichy liściowe promili i tam znoszą jaja, ale jak się weźmie taką takiego wielkiego Anna, a na zachód Sarzało tropikalnego olbrzymiego o 1214 centymetrowej rozpiętości skrzydeł do ręki jakie, jaka to jest energia to po prostu ważka na nic nie zrobi może nas ugryźć, ale żadnego jadu na mnie wpuści tak, bo nie mają czegoś takiego natomiast wielkie ważki to już gryzą solidnie, więc w morze może lepiej pozostać po prostu bez bez kontaktową oglądać patrzeć podziwiać, dlaczego państwa naprawdę gorąco zachęca panie profesorze bardzo dziękuję za dzisiejszą rozmowę oczywiście tych Waśko owych tematów jest dużo więcej, ale konieczne się ciasno, bo przecież ten aparat lotu też fascynujący ważki osi mogę skrzydła swoje ustawiać w różnych konfiguracjach są walczyć Góra dół wśród tych w lewo prawo zaistnieć nad ziemią jeszcze cała masa innych sztuczek o walkach opowiadał pan prof. Rafał Bernard kierownik laboratorium dydaktyki i ochrony przyrody na wydziale biologii Uniwersytetu imienia Adama Mickiewicza w Poznaniu serdecznie dziękuję panie profesorze informuje również dziękuję informacji już za kilka minut o godzinie jedenastej po informacjach wracamy będziemy tańczyć wirować Szanowni Państwo, ale to po informacjach
Zwiń «
PODCASTY AUDYCJI: OFF CZAREK
-
24:47 W studio: dr Małgorzata Religa
-
-
-
38:07 W studio: dr hab. Agnieszka Aysen Kaim
-
REKLAMA
POPULARNE
-
29.01.2018 11:00 OFF Czarek42:10 W studio: prof. Piotr Dyczek
-
-
-
30.01.2018 11:00 OFF Czarek42:01 W studio: prof. Magdalena Kamińska
-
12.10.2018 10:00 OFF Czarek38:27 W studio: prof. Paweł Strzelecki (matematyk)
-
-
02.02.2015 10:00 OFF Czarek42:33 W studio: prof. Krzysztof Meissner
-
22.02.2018 10:00 OFF Czarek35:23 W studio: prof. Ewa Kuryłowicz
-
22.01.2018 11:00 OFF Czarek40:09 W studio: dr hab. Stanisław Iwaniszewski
-
17.07.2017 11:00 OFF Czarek38:09 W studio: dr hab. Jan Rybicki
-
27.11.2020 10:00 OFF Czarek37:43 W studio: Diana Dąbrowska
-
19.01.2018 10:00 OFF Czarek35:08 W studio: prof. Bohdan Szklarski
-
20.02.2018 10:00 OFF Czarek35:45 W studio: prof. Stanisław Gawroński
-
26.01.2018 11:00 OFF Czarek43:00 W studio: Justyna Bajer
-
05.12.2017 11:00 OFF Czarek38:38 W studio: prof. Krzysztof Meissner
-
29.01.2018 10:00 OFF Czarek38:23 W studio: dr hab. Konrad Osajda
-
01.02.2018 11:00 OFF Czarek38:56 W studio: dr Piotr Podemski
-
-
31.05.2021 10:00 OFF Czarek39:19 W studio: Adam Twardoch , Mateusz Machalski
-
-
-
03.12.2020 11:00 OFF Czarek37:41 W studio: o. dr Paweł Krupa
-
-
25.06.2020 10:00 OFF Czarek37:10 W studio: prof. Bohdan Szklarski
-
28.06.2021 10:00 OFF Czarek35:36 W studio: dr hab. Grzegorz Pac
-
04.09.2017 10:00 OFF Czarek39:12 W studio: Kamila Łyczek
-
28.02.2018 10:00 OFF Czarek27:15 W studio: prof. Łukasz Niesiołowski-Spano
-
07.02.2022 10:00 OFF Czarek35:22 W studio: dr Łukasz Garbal
-
02.03.2018 11:00 OFF Czarek39:51 W studio: dr Tomasz Piekot
-
14.10.2020 11:00 OFF Czarek40:28 W studio: dr Jarosław Łachnik
REKLAMA
DOSTĘP PREMIUM
Wszystkie audycje, kiedy chcesz! Teraz TOK FM Premium 30% taniej: podcastowe produkcje oryginalne, Radio TOK FM bez reklam i podcasty z audycji. Nie zwlekaj, słuchaj wygodniej!
KUP TERAZSERWIS INFORMACYJNY
REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA
-
TOK FM
-
Polecamy
-
Popularne
-
GOŚCIE TOK FM
-
Gazeta.pl
-
WYBORCZA.PL