Pisarz-żołnierz na froncie. Książka "Punkt Zerowy"

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

apka świat podgląd Agnieszka Lichnerowicz serdecznie zapraszamy państwa na świat podgląd, gdzie staramy się śledzić i rozmawiać czy w światopoglądzie właśnie o literaturze ukraińskiej, zwłaszcza wydają się tej współczesnej tak się złożyło szczęśliwie nieszczęśliwie, że w ostatnich latach szczególnie tych 23 był tłumaczony jest na język Polski sporo ciekawych i ważnych książek ukraińskich Pisarek pisarzy poetów i poeta, więc staramy się tutaj w Rozwiń » światopoglądzie nadrobić czasami te zaniechania lekturą m.in. dzięki inspiracji dr Aleksandra Iwaniuk, która jest z nami w studiu dzień dobry dzień dobry dyrektor Iwaniuk jest badaczką pisarką związaną z domem ukraińskim też uniwersytetem warszawskim jest też Katarzyna Murawska dzień dobry dzień dobry jest codziennie tutaj z państwem, ale w rejestrach drugiej stronie wydawczyni świat podgląda, więc tutaj reżyseruje i zarządza, ale właśnie w tym cyklu o książkach ukraińskich tutaj światopoglądzie rozmawiamy w 3 właśnie będziemy rozmawiać o książce jakoś tak wypadki doprowadziły do tego, że nie rozmawiamy, bo w sumie pretekstu dosłownie nie ma ona została wydana w Polsce już bodaj w dwudziestym roku 2020 roku przez warsztaty kultury w lubińskie to jest książka Artema Czecha pkt 0, którą przełożył Marek co ważne Marek Zadura książka jest mówię w 2020 zostały przetłumaczone na język Polski co oznacza, że po ukraińsku niektóre z was pamięta musiała wyjść kilka dobrych lat wcześniej 1918 wcześniej, bo 17 już zostały premie elita konwentu ukraińską i dzisiaj właśnie jest światopoglądzie miał w samym z tą tylko powiem, że to jest jedno z tych książek, która już mierzy się z rosyjską wojną Ukrainie tą, którą Rosja prowadzi powiedzmy na rzecz tej rozmowy czternastego roku aktem 3 dziennikarz i pisarz został powołany do armii na froncie spędził 9 miesięcy plus kilka miesięcy w armii w ogóle dodatkowo to jest jego opowieść powiedzmy o moim zdaniem przede wszystkim o życiu żołnierza na wojnie bardziej pewnie niż o wojnie, ale co ważne też pewnie w naszej rozmowie wyjdzie no to jest inny etap wojny to jest rok tam siedemnasty czy przez 15161615 szesnasty to intensywność też tego konfliktu była nieco inna, ale oddaje głos Sasza nie wiem jeszcze słowem wstępu być zaznaczyła kontekstowe pierwsze mega się cieszę, że tej książce rozmawiamy i uważam, że pretekst jest bardzo obecny, ponieważ często zapominamy w Polsce na Zachodzie Europy o tym, że ta wojna się toczy już od dłuższego czasu nie zaczęła się 24lutego zeszłego roku tylko w 2014 roku i ten, a pisarz Artem Czech jest jest jednym z niewielu pisarzy, którzy wtedy intelektualistów, którzy wtedy jeszcze jak ta wojna się zaczęła zostali zmobilizowani do armii poszli to jest taka próba zawodowa profesjonalna osoby, które wcześniej była pisarzem trafiła do armii i napisała o tym, a tak jak jako pisarz i to widać to czuć to jest tego nie jest dużo teraz po 24lutego zeszłego roku do armii trafiło co najmniej może w dziesiątkę tak naprawdę pisarzy intelektualistów dziennikarzy i oczekuje, że fala tego co się pojawi wkrótce będzie olbrzymia plus z tego co razem żołnierze po prostu planują też jakoś z tym swoim doświadczeniem rozprawić, więc przypuszczać, że będzie dużo tak tak wcześnie też byli były takie dzienniki, a jest taka proza reportażowe o rzeczywiście o życiu tam nie ma aż tak dużo tej wojny nie ma okrutnych, jakie się sceny nie ma dużo śmierci to jest faktycznie tak takie życie wewnętrzne trochę tego chłopaka faceta młodego mężczyznę, który zostawił żonę zresztą już rozmawiać także jego żona też jest utalentowaną poetką i reżyserką, która wygra wygrała nagrodę za swój film dokumentalny, o którym też tutaj rozmawialiśmy, że ziemia jest członkiem na pomarańcze i on nagrodę dostaną festiwal to i tak filmów ukraińskich w Warszawie czynienia z międzynarodową nagrodę, a chyba w w Londynie z tego Iza pamiętam, ale mogę się myli i on rzeczywiście widać to życie i jest tak ciekawe, bo oni we dwoje są tak ciekawymi postaciami z tysiącami osób wolą rów morderców, którzy są zachwyceni w ogóle i są ciekawi tego jak oni żyją co oni robią jak oni piszą tak dalej i on opisuje to życie ich życie życie sprzed mobilizacji życia właśnie, a właśnie już jak trafił na pierwszą linię, a to jest tutaj ważne, bo tak rzeczywiście spędził sporo czasu na pierwszej linii frontu i okazuje się to niesamowite takie ciekawe taki ciekawy sposób ujęcia i rzeczywiście 1 ze, bo powiem tak nawiasem, że w Austrii trzecie wydanie Ross ratuje po prostu tak pan książka cieszy się naprawdę dużym powodzeniem jeden z niemieckich 1 niemiecki pisarz powiedział, że z czasów Hemingwaya nie było tak w zwięzłej i poruszającej prozy o wojnie jak przedstawia to nam Artem Czech tak myślę, że to ciekawe to po porównanie Chemik gejowskie Katarzyna Murawska takie wrażenie jej tylko dodam, bo wydaje mi, że to też jest ważne on to jest tak pisarz, więc perspektywa jest ciekawa też literacko to mistyk lekko czytało natomiast taniec też było ważne i wy czuwali one wyraźnie to, że on ma wykształcenie socjologiczne, więc wspomniana starsza tym, że to jest opowieść o życiu wewnętrznym tak natomiast inne opisanie ich struktur wojskowych tego jak tę instytucję funkcjonującego jak to jest być żołnierzem i funkcjonować z perspektywy trzydziestoletniego mężczyzny z Kijowa w wojsku jest taki właśnie świadomością socjologiczną świadomością tego, że ludzie, którzy tam znaleźli ci mężczyźni przyp, bo to głównie byli mężczyźni są różni jak się różnią, gdzie są te płaszczyzny porozumienia też jak i jaką patrzy na na Kijów będąc na linii frontu później jak na moment wraca, więc jest dużo takich drobiazgów bardzo możemy bierze ciekawość takich dodających głębiej temu opisowi nie tylko właśnie życie wewnętrzne, ale też relacje, jakie struktura struktury także ja się bardzo podoba to, o czym wie, do której wania, o czym wielu Sasza to znaczy to porównanie Węgłowski, bo rzeczywiście ten styl co też podkreślane pozbawiony patosu to jest taki bardzo prosta opowieść jakoś to właśnie reportażowi w pewnym sensie są styczne reportażu owa trochę czasami masz z maszyn niż określona w tym sensie rząd przy korupcji pisze alkoholu, czyli pokazuje też właśnie wychodzi to, że należałoby być jakąś brzydką stronę albo jakąś pewną patologię w jakim sensie oczywiście to są patologie tylko to trochę też z Kasią o tym rozmawiałyśmy, że on ma taki sposób niezwykle niezwykły pisanie, że on opisuje on tego nie na piętnuje on zaraz próbuje zrozumieć, dlaczego to tak wygląda to znaczy, że tu nie ma nie ma dziś gorzkich nie ma nie ma resentymentu nie ma nie ma czegoś takiego filmu realizowania aż o o i myślę że, że jest jakoś ciekawe no właśnie to mówimy reportaż to rozwój jeszcze co ciebie takim jest jednak przypomniał sobie taki cytat Kijowie rozumiem cię, ale nie akceptuje, że on mówi o tej beztroskę o tym, że tak wydaje się, że Kia w ogóle nie ma żadnej wojny nic 11 wody, chociaż zachód zapomina tu jest też o tym, że koledzy lekarz na mnie zawsze pamiętali można tak i oczywiście myślę, że teraz jak Czytelnicy sięgną potem książka się bardzo dziwią tym jak sytuacja się tak naprawdę zmieniła jak to wtedy wyglądało inaczej sam Artem, który poszedł do zbrojnych Ukrainy teraz walczy o Zeus i no raz walczy teraz walczy jest rzeczywiście został o wiele bardziej teraz jest o wiele bardziej pesymistyczne niż był wcześniej i właśnie pisze takie posty na Facebooku o tym, że i też różne blogi takie prowadzi PiS dni do różnych gazet m.in. międzynarodowych mówi o tym, że on nawet swoją śmierć już zaakceptował, że to mu pomaga walczyć, bo on musiał tyle stracił znajomych przyjaciół osób, które śledził na Facebooku i mówią o oni są tacy wspaniali to jako ratunkowe cały czas szukam tamtą tamtą osobę patrzy na jej posty i wiem, że żyje i później tej osoby nie ma on tak mocno przeżył i czuć taki gorzki smak jego wypowiedzi jego postów, że naprawdę trudno się nie wzruszyć też nie bać się o niego, bo widocznie i przeżywa coś po prostu okrutnego i mówi też o tym, że ten syndrom post traumatycznej, z którym prawdopodobnie większość żołnierzy wrócił z wojny jeśli wróci będzie czymś co nasze pokolenie ich pokolenia no po prostu będzie tak taką częścią tego życia i on mówi, że to co napisałem właściwie to jest 1 ze świeższych jego postów to co pisałem w tej książce pkt 0 to zupełnie nie ma nic wspólnego celu z tym co teraz idzie w armii wojnie w Ukrainie i z tym co on teraz przeżywa właśnie o tym rozmawiając to może tego za kilka minut zaczniemy drugą część rozmowy na ile po co teraz czytać tak rozumiałam tego zdarzenia nie formułować w ten sposób, ale celem dodaje terenach, więc na ile właśnie ten obraz z roku piętnastego szesnastego tak odległe tak inny od obecnej sytuacji na froncie czy od obecnego okrucieństwa wojny, że może właśnie to nie jest efekt czytanie tej książki tak prowokacyjnie zawiesza naszą rozmowę dr Oleksandra Iwaniuk Katarzyna Murawska na studia Radia TOK FM są rozmawiamy o książce Artema Czecha pkt 0 czas na informacje po informacjach tracone apka świat podgląd Agnieszka Lichnerowicz cały czas w studiu Radia TOK sądu są dr Oleksandra Iwaniuk badaczka pisarka związana z domem ukraińskim też uniwersytetem warszawskim i Katarzyna Murawska wydawczyni programu świat podgląd, którego państwo słuchacze teraz w studiu Radia TOK FM jak to bywa m.in. gdy rozmawiamy o książkach autorów u autorek ukraińskich, które dzięki też tłumaczą wydawnictwa w ostatnich latach szczególnie części może tak do nas trafiają i rozmawiamy o książce Artema Czecha pkt 0, którą wydały lubińskie warsztaty kultury książkę w taki Res reportaż esej staje ona ma podtytuł, który Artem czas dziennikarz pisarz napisał po pobycie w armii i to przez 9 miesięcy na froncie, ale w latach 20152016 mieliśmy trochę to jest zatem taki dosyć prosto napisana prostym językiem bezpretensjonalna może tak Opowiedz trochę absurdach o, więc też o bałaganie Warmii o brakach w armii, które uzupełniają wolontariusze też było oczywiście problemy z alkoholem, ale też o po prostu braterstwie i odwadze i patriotyzmie tak myślę, że tego słowa należałoby użyć i za pierwszych myśmy rozmowę przed informacjami zastanawiając się czy taką refleksją jak się czyta dzisiaj w obliczu dramatycznych wydarzeń w Ukrainie po 24lutego czyli kiedy Rosja dokonała pełną skalę owego ataku na opowieść z frontu z lat 201516, kiedy powiedzą ten sąd już zastygł nadal ginęli żołnierze już w Polsce tym prawie nie myśleliśmy w Kijowie w dużej mierze też nie niekoniecznie o tym myśleli tak też książki wnoszę, a wojna trwała ona niejako przygasła i ja miałam wątpliwości czy czytając to miałam takie wrażenie że, że może to nie oddaje tego co się teraz domyślam dzieje wiem dzieje ta wojna jest dużo brutalniejsze czy dużo aktywniejsze i ginie dużo więcej ludzi, ale też nie ma tego spokoju pewnej nudy, którą on opisuje w każdym razie na linii frontu, ale przecież żołnierze ukraińscy są w różnych miejscach kraju, żeby obronić, więc pytanie jak postrzegać czytanie książki reportażu piętnastego szesnastego roku roku 2003. mieli z niego marny, bo na ich najbardziej wydaje się to warte uwagi teraz, bo wszyscy Ukraińcy zachwycili trochę zaskoczyli świat Europę Polska też tym jak oni teraz walczą tego by na pewno nie było, gdyby wojna się nie zaczął czternastym roku, gdyby nie było tego przejścia, które on opisuje, kiedy jeszcze dużo osób, które nawet trafiło na wojnę na pierwszą linię frontu nie widziały on o tym też pisze co robią, czyli na woli narodu co wojna aktorskim, dlaczego tak dalej świetnie, że on to też pokazuje ten moment przejściowy nie było także Ukraińcy się obudzili bohaterami wszyscy się zmobilizowali poszli po prostu na hurra na front i sobie tak dzielnie walczą to było długie ośmioletnie takie psychiczne przygotowanie przejście na inny poziom, który właśnie on pisze, ale nie tylko o tym, toteż właśnie na wielu płaszczyznach, toteż ta uniwersalność tego jak człowiek czuje i trochę starcza nawet jak to może nie nazwiemy tego staczają się, ale widzimy jak na wojnie każdy żołnierz przeżywa taką metamorfozę jak on zdaje zaczyna walczyć najpierw dużo gada później dużo milczy jak on zaczyna wewnątrz, żeby tańczyć jako zawiesza się, jaką zaczyna żyć trochę tak, a w chcą by być potrzebnym przynajmniej samemu sobie, jaką bardzo skupia jak żyje w ciągłym poczuciu zagrożenia na zagrożenia nawet jeśli nic się nie dzieje jak on, kiedy nawet trafia do żony zupełnie inną sytuację w tęskni zatem za tym skupieniem za tym może celem też, bo wtedy człowiek ma tak określony cel i tak określono zagrożenie, że po prostu inaczej żyje i mniejsze wydaje, że to jest bezcenne doświadczenie przynajmniej dla mnie też się nie wyrażali uniwersum tak uniwersalnym takie jeszcze do tego, żeby już jedno głos kasa, ale jeszcze do tego by miał również wybrzmiewa bardzo, ale może to o mnie dużo mówi jako Czytelnicy ten brak kontroli oddajesz kontrolę tracisz kontrolę nad własnym życiem to znaczy w takim sensie rozumiem, że oddajesz się i armii, czyli struktury hierarchicznej strukturze, ale też tej wspólnocie żołnierzy, że po prostu już kompletnie tracisz nie ma kontroli nad własnym życiem to mnie uderzyło i Ozzy odzyskuje ją przez właśnie pisanie ćwiczenia jak mówił bez kontroli w ogóle koniec to jest też czekamy jak on sam siebie wyciąga z tego bez tej bezwładności tak, ale też ten pokazał, że miał ten mechanizm, żeby siebie wyciągnąć, żeby sobie jakoś zabezpieczyć i tak dla mnie to też wydaje się w ważne i aktualne, bo pokazuje właśnie wszystkie psychiczne i społeczne mechanizmy i moment, w którym Sasha wspomniałeś, czyli chwilowy powrót do tego codziennego życia w Kijowie, kiedy on może pobyć z rodziną stać się na chwilę nie żołnierze po prostu mężem mężczyzną i w z to jest moment, którego ono opisuje jak tęsknił jak go potrzebował, a jak bardzo nie potrafi w nim być i właśnie potrzebuje wrócić na to na tę linię frontu to miejsce, w którym na jakość już osadziły i które stało się jego nową normalnością mi się wydaje to aktualne właśnie, bo teraz w różnych miejscach w Ukrainie toczy się różnej intensywności ruin różne intensywności działania wojenne, ale właśnie to są historie, z którymi teraz się mierzą ludzie pewnie w przyszłości w właśnie wielu żołnierzy Żołnierek będzie się mierzyć, więc tym sensie te aktualne Adamiec jest tekst aktualny, dlatego że bardzo się podróż tym trochę wspomniały wspominaliśmy podoba jako opisuje innych ludzi zachowania motywy i fakt, że zebranie się tak różnych ludzi o tym też Ka klasa z Chin w ujęciu najprostszym w 1 miejscu tak to co w Spale, jakie jednoczy i o czym się, choć się mówi, jakie są pryncypia, a co zostaje gdzieś daleko w tyle w no właśnie w ten sposób opowiadania z jakąś ważnością bez oceny wydaje się, że te cenne po prostu w każdych czasach, żeby zobaczyć, że tak można o sobie nawzajem i tak na mnie jakoś urzekła chciałam do tego czym dała to jako dopowiada, że nie widzi wroga jak i ulicy oznaczył walczyć na wojnie, że właśnie to jest Arte już wtedy na tymczasowe to jest wojna Artyleryjska, więc ten wróg jest dziś jakieś tam ileś tam Klement czy ile i po prostu się po pierwsze, właśnie boja ciągle straszą, że można zginąć pomysł, że zupełnie niespodziewanie w każdym momencie dosłownie z drugiej strony właśnie tego wroga się już nie poznaje nigdy on to dosyć piszą też jest bardzo specyficzne z drugiej strony jest z nim tak blisko tak naprawdę km tylko rozdziela w roku jego wroga on nawet słyszę jak oddają rozkazy po tamtej stronie cały czas patrzy, kto tam stoi na posterunku w ogóle nie traci z oczu tego wroga i to jest może to, czego brakuje tak naprawdę brakowało przez wiele lat Ukraińcom, że my nie patrzyliśmy tą stronę z takim ostrzeżeniem i on pokazał, że bez tego faktycznie można bardzo źle skończyć i to mnie też uderzyło na ile on na ile ta rzeczywistość ta codzienność jaką, którą opisuje jest taka ciekawa jak np. mówił, że jak myślał tylko o wojnie siedział w swoim ciepłym biurze pił kawę jak nienawidzi rano wstawać do pracy, żeby dziecko do przedszkola odprowadzić myślał Boże ja przecież na wojnie Realu w życiu nie wstanę jak to jest ja się tutaj biuro com w biurze komfortowym, jakie w ogóle sobie poradzę jak pisze, że w rzeczywistości okazały się lepiej niż w biurze takie różne ciekawe drobiazgi szczegóły, które nie tyle już w tej wojnie siedzimy, a tak naprawdę nie wiemy tego tak bardzo nie wyobrażamy sobie tak dokładnie, a ta książka pozwala trochę się w to życie Zagłębiu nogi w tym sensie jesteś mną i każdy z nas, który nie był na wojnie też jakoś zupełnie wielu się nim nie nie ma ochoty poznać nie znasz się nie interesuje się nie interesowało ją w taki właśnie człowiek trafia no bo tak się ta historia potoczyła bowiem sąsiednie mówią, że można się było spodziewać tej wojny, bo ta historia naszego regionu, a Ukrainą w tym szczególnie taka jest że, że to jest wpisane było wpisane w ostatnich stuleciach, ale z drugiej strony to było pokolenie też już, w których rodzice już nie walczyli w dużej mierze na wojnie, więc tak rozumiem nieprzygotowane nie mam co jeszcze byśmy chciały pod Kasię cóż takie, gdy jest jeszcze 1 wątek którymi wydawał interesujący ciekawy jak zastanawiałem się jak jest teraz to jest to są jego inne historie krótkie rozmowy ze mieszkańcami tych miejscowości, w których klasę monitorował Krym nasz tak tak naszym pacjentom chorym chacie czy jest Krym i ITC trudno w ogóle dla mnie teraz do opowiadania zastanawiania się szalonym mówi o tym, że tylko nieliczni tam ludzie, z którymi rozmawiał mieli sprecyzowany stosunek do wojny takie właśnie to hasło Krym nasz i ją do końca nie był pewien albo jak był witany chłopcy jak chłopcy do ładu jest mówione tak pro po rosyjsku chłopca tak jak nie Ukraińcy tylko na sposób rosyjski, tak więc właśnie oni byli witani przez cywilów mieszkańców, więc zastanawiał się jak ma odczytywać czy to jest witanie z życzliwością czy podejrzliwością, więc właśnie tej relacji żołnierzy ze cywil ami z mieszkańcami to było coś co wydawało mi się wydało mi się ciekawe też portret pokazuje jak wszyscy kilka lat mąż wszystko też wrócić jak wygląda obecnie sytuacja różni od liczby straszą ostatnie minuty co tutaj nie mam też właśnie co jeszcze warto podkreślić, a propos tego co dziś pisze co współbrzmi nowa wykładnia on on mówi już wtedy, że my jesteśmy, dlatego że ktoś musi to być ktoś musi strzec, żeby puścić ich dalej i on mimo tego, że sam czasami wątpię czy dobrze się tu znalazł i w ogóle to jednak bardzo dobrze wie, że innego wyjścia nie ma jakby absurdalna wojna się wydawało nikomu niepotrzebna jak, jakby beztroskim ludźmi na ulicach Kijowa nie był on przyjętej ale bo jak rozumiem się zastanowić, dlaczego liczba musi ciągle cywile są tak dawno na tak i tu jest dla mnie to jest właśnie ta ważna rzecz której, jakby nagle obudziliśmy w świecie, gdzie Ukraińcy po prostu jacyś superbohaterowie Zaleski podziwia cały świat swoim chcą inspiracją tak jakby to było zawsze albo nagle jak wolność zaczyna to tak człowiek taki staje właśnie nie zobaczycie co było 8 lat temu 7 lat temu jak ci ludzie zupełnej zupełnego takiego zagubienia takiego bałaganu w głowie niezrozumienie po co ta wojna w ogóle, jaki jest stosunek do tej wojny teraz poparcie na socjologię na to jak ludzie reagują właśnie w tych w tych miejscach dokładnie, których on pisze na tę wojnę i na ile oni teraz inaczej myślą i to jest niesamowite uważam Rze, że warto fajnie ciekawie jest zobaczyć jak to się zaczęło tak myślę, że przekonaliśmy też dziękuję za właśnie ten kontekst słuchali państwo dr Aleksandry Iwaniuk badaczki pisarki związanej z domem ukraińskim Katarzynę Murawski, która mamy, czyli równo zostaje zostaje drugiej stronie i rozmawialiśmy o książce Artema Czecha pkt 0, którą wydały oczywiście lubelskie dziękuję panie Rafale za zwrócenie uwagi lubelskie warsztaty kultury Artem Czech pkt 0 przygotowujemy kolejne programy m.in. program poczytalni ukraińskich nowych książkach, więc do usłyszenia tą kwestią już w ciągu najbliższych tygodni informacja o atak na świat podgląd Zwiń «

Pisarz-żołnierz na froncie. Książka "Punkt Zerowy"

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: ŚWIATOPODGLĄD

POPULARNE

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 09:00

Najnowsze Podcasty

"Jaka Bucza, jaka agresja?". Rosja przewodniczy Radzie Bezpieczeństwa ONZ

100 tys. głosów poloni do kosza? "Policzyliśmy 98 głosów/h. W 24h udałoby się 1,5-2 tys. Takich komisji jest około 50"

Zawód dietetyka pod znakiem zapytania. "Nie wierzymy w ochronę zkaresu obowiązków i tytułu zawodowego"

Żarty nie są takie proste. Do beki potrzebny jest kontekst

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL