REKLAMA

Nowa globalizacja, czyli globalny wyścig na zielone subwencje [nowy europejski ład przemysłowy]

Wieczorem
Data emisji:
2023-02-01 22:00
Audycja:
Prowadzący:
Czas trwania:
50:52 min.
Udostępnij:

Unia Europejska staje do wyścigu ze Stanami Zjednoczonymi o "zielone inwestycje" i podejmuje wysiłek uzależnienia się od chińskich surowców, szczególnie potrzebnych w czasach zielonej transformacji. Komisja Europejska przedstawiła pierwszą propozycję Europejskiego Ładu Przemysłowego, który ma odpowiedzieć na te wyzwania, ale państwa członkowskie mają różne interesy i opierają się różnych szkołach ekonomicznych, większość jest dziś przeciwnikami propozycji Komisji. Rozwiń »
Analiza europejskich zmagań wpisuje się w dyskusję o "zielonym protekcjonizmie", reorganizacji globalizacji, łańcuchów Zwiń «

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
Agnieszka Lichnerowicz 3 dziś wieczorem będziemy proszę państwa rozmawiać no właśnie nie wiem o nowej globalizacji czy o końcu chów wolnego handlu niektórzy mówią o nowym protekcjonizmem czy nowym zielonym układzie przemysłowym na świecie o rywalizacji amerykańsko europejskiej, a może współpracy amerykańsko europejskiej czy o próby uniezależnienia się Unii Europejskiej od surowców szczególnie tych, które są tak potrzebne w czasie Zielonej transformacji ja mam takie Rozwiń » poczucie, ale zaraz państwo usłyszycie ekspertyzie w będzie w projekcie czy w propozycjach komisji europejskiej dziś przedstawionych nowego zielonego europejskiego ładu przemysłowego no ogniskuje się bardzo wiele współczesnych debat, bo przecież i o planowaniu publicznym czy ekonomicznym o interwencjonizm państwowy, więc Mazzucato Stiglitz Rodrik w tej dyskusji mogą się dzisiejszej rozmowie wieczorem pojawić państwa gościem jest dr hab. Sebastian Płóciennik dobry wieczór byłych ekonomista związany z uczelnią Vistula analityk specjalista znawca Niemiec związany z ośrodkiem studiów wschodnich bardzo z tym ciekawa terroryzuje mnie bardzo tematy ciekawią, więc może nawet zanim przedstawimy pomysły Ursuli von der Leyen czy komisji europejskiej to jakby jakby pan zarysował ten plan gry plan gry jest taki, że mamy debatę, w której zderzają się bardzo zmiana stanowiska o tym, jaka będzie przyszłość globalizacji przyszłość handlu światowego przyszłość systemów gospodarczych to czy nie oczywiście te czasy bardzo ciekawymi, że ktoś nie lubi zmian to niekoniecznie, ale nie ma wyjścia musi się musi się przystosować, więc pewna grupa ekspertów analityków moim zdaniem bardziej związanych z polityką gospodarczą czy w ogóle z ekonomią twierdzi, że nic takiego się nie dzieje mamy oczywiście przejściowy kryzys, ale nie ma końca globalizacji zobaczcie na dane dotyczące handlu 2019 roku jednak handel znowu urósł oczywiście jest jest panika musimy się dostosować, ale gospodarcza gospodarka, głupcze po pierwsze, patrzy na dane i nie panikuj to, w którym momencie uspokoi znikną różnice polityczne i będziemy prowadzić handel tak jak tak jak kiedyś druga grupa ekspertów polityków także bardziej moim zdaniem związana ze sferą bezpieczeństwa twierdzi, że właśnie przeżywamy rozpad tej struktury, do której rozpacz przyzwyczailiśmy w ostatnich 3 dekadach liberalizm liberalny czy neoliberalnej globalizacji właśnie oparty przede wszystkim na zlikwidowaniu barier dla handlu i inwestycji tak ten ten system zaczął się rozpadać właściwie już w połowie poprzedniej dekady, gdy Trump prezydent państwa, który jednak, które jednak no uchodzi za twórcę tego systemu wypowiedział wojnę swoim perfekcjonizmem radio CD wynik okazał się nowym liderem ojcem promotorem globalizacji właśnie to było to był też paradoks później kolejny cios wymierzyła globalizacji pandemia, która przekonała zarządu, że trzeba jednak być ostrożniejsi, jeżeli chodzi o o inwestowanie za granicą tylko pod kątem kosztów po cała ta logika offshore ringu oparta była na zasadzie, że kupujemy tam, gdzie jest najtaniej najlepiej dużo najlepiej w masie, żeby oszczędzać na kosztach jednostkowych i inwestujemy tam, gdzie produkcja jest najbardziej korzystna z różnych względów regulacyjnych, ale też tania siła robocza, czyli uzależnienie uzależniamy się właściwie od niewielu niewielu kierunków potem oczywiście przyszła wojna która, która również skomplikowała sytuację, bo pokazała, że ta globalizacja może powodować niebezpieczne zależności polityczne tak jak w przypadku Rosji w tej chwili wszyscy zadają sobie pytanie czy w przyszłości nie dojdzie do takiej samej sytuacji z Chinami od, których np. Niemcy są bardzo mocno uzależniona importują bardzo dużo dóbr także krytycznych również eksport jest bardzo zależna od od Chin, jeżeli Chiny wpadną na pomysł by jednak zaatakować Tajwan czy to nie doprowadzi do jakiegoś potężnego tąpnięcia i te 2 stanowiska w tej chwili w tej chwili ze sobą ze sobą walczą mamy ogromne zamieszanie, a jeszcze ten aspekt jednak z Zielonej transformacji w tym wydaje się kluczowy, czyli właśnie nowej nowego przemysłu czy czyn no no właśnie nowego modelu ekonomicznego jak bardzo nowego to jest właśnie pytanie, bo są znów różne szkoły, ale w Kanadzie transformację zieloną, bo wydaje się, że impulsem szczególnie do dzisiejszych propozycji przedstawionych przez komisję europejską, czyli tego planu nowego ładu przemysłowego no był słynny amerykański projekty miliardowych dotacji dla zielonego przemysłu, który wystraszył Unię europejską stany próbują podebrać tutaj zielone inwestycje, czyli tak naprawdę im wejść w dalszym Acta nazwał tak nazywała ta ustawa, która sugeruje, że chodzi o walkę z inflacją chodzi tak naprawdę coś zupełnie innego przygotowanie się do do innego świata tu być może zacząłbym od tego, że być może nie te 2 interpretacje sprzeczne ze sobą wygrają tylko trzecia, że mamy do czynienia rzeczywiście takim politycy SLD to jest określenie takiego brytyjskiego historyka Adama tuż, za który który właśnie przedstawił zarysował też bardzo ciekawy sposób to tą debatę lokalizacyjną i to co w tej chwili obserwujemy jest po prostu nową normą regułą, czyli będą globalizacja nie zniknie będzie się rozwijać będziemy mieli nadal handel, ale przyzwyczajamy się, że będzie więcej konfliktów będzie więcej interwencjonizmu państwa i będą także powstawały Platformy w różnych regionach świata, które będą też używać narzędzi protekcjonistycznych i musimy się z tym liczyć, a nawet użył takiego określenia, że to to nie jest błąd systemu to co w tej chwili obserwujemy tylko jego cecha i ta cecha będzie nam towarzyszyć przez kolejne dekady i teraz już konkretnie do tego sporu właśnie im wejść w dalszym akt i reakcja europejska Press, lecz z, o ile jest tam miliardów 369 000 000 000 po stronie po stronie amerykańskiej oczywiście wspomniałem, że nazwa sugeruje własne Unii Europejskiej latami apelowała by Amerykanie w końcu zaczęli zieloną transformację mają na to mają jeśli się to mają w 370 000 000 000 formie przede wszystkim ulg podatkowych, które mają zachęcać firmy do inwestowania generalnie ma służyć inwestycją baterie w technologię przesyłowe samochody elektryczne Amerykanie rzeczywiście biorą kurs na zupełnie nową gospodarkę teraz, ale w motoryzacji swoją drogą panie nie tylko też chodzi o budynki przede wszystkim Amerykanom oni też chodzi o o przyciągnięcie przemysłu to jest też aspekt, który czasami się zapomina, bo faktycznie jest spore zamieszanie ze stron mamy inflację z drugiej strony nowe nowe zielone technologie, a tak naprawdę też dużą rolę odgrywa aspekt socjalny te inwestycje mają być przeciągnięty do regionów, które zwykło się nazywać oraz Belt, czyli taki pas rdzy to są regiony to są regiony biedy w stanach Zjednoczonych, które zostały w cudzysłowie zniszczone przez globalizację poprzednią, która polegała na tym, że sporo przemysłu wędrował do Chin jak ci ludzie Meksyku tak no generalnie do krajów tańszych i jeżeli w stanach Zjednoczonych ma się wykształcenie w IT ma się bardzo dobre świetnie sprzedających się koncert mną, a to wszystko lokaje natomiast jeżeli, jeżeli jest samotną matką, która pracowała w przemyśle tekstylnym to rzeczywiście jest to sytuacja nie do pozazdroszczenia i takie regiony po upadały i z perspektywy Demokratów to one przyczyniły się do Zjednoczonych populizmu z drugiej strony zwycięstwa Trumpa jak chodzi o to, żeby zmienić ten raz Belt w Batory Belt, czyli pas baterii przyciągnąć produkcję baterii czy baterie są takim wytrychem słowem wartym skojarzenia, ale chodzi o półprzewodniki chodzi o samochody, choć w ogóle o stworzenie nowych branż przemysłowych, czyli cały ten pasma zamienić się aktualnie Niemcy kiedyś mówili kwitnące krajobrazy biją dla Janusza Konkola wschodnich Niemczech, czyli wzrośnie, dlatego że akt to tylko depresyjny tak, żeby w ogóle też walkę właśnie w ramach rywalizacji z Chinami już przekazywać im technologia naprawdę do Chin amerykańska technologia nie w ten sposób mamy jeszcze czwarty element, czyli rywali rywalizacji z Chinami, bo temu również ma służyć ta ustawa ta z perspektywy europejskiej był wybór cieszyć się z tego, że Amerykanie wreszcie poszli w kierunku zeroemisyjnej gospodarki na poważnie i przeznaczyli ogromne kwoty pieniędzy na to czy uznać to za wypowiedzenie wojny Europie atak na Amerykę na europejskie przedsiębiorstwa w ten sposób, że po prostu będzie się je zachęcać do tego, żeby przeniosły swoją aktywność do do Stanów zjednoczonych to jest mechanizm powiedzmy tylko, że jeżeli chcesz dostać tam dotację tak czy tańszy kredyt to musi być fabrykę w stanach Zjednoczonych tak w tej ustawie są elementy protekcjonistyczne, które wzbudziły ogromne kontrowersje w Europie chodzi o to, że musi być komponent lokalny w tej produkcji przyznam, że trochę nie rozumiem czy tak na w takim sensie Niemek polityczny wiemy zwrócił uwagę na to, że rząd Stanów zjednoczonych czy Unii Europejskiej mamy w tym wypadku ze Stanami Zjednoczonymi wykłada jakieś pieniądze zrobić, żeby wesprzeć rozwój przemysłu co kogo dziwi, że chce, żeby przemysł rozwija się w jego kraju jest jak przyznał, że politycznie dla mnie intrygujące, że ludzie nazywają protekcjonizmem, ale między słowo protekcjonizm jak jakiś obelgę o protestach w tym sensie, że przyzwyczailiśmy się do otwartego systemu handlowego, w którym nie ma takich restrykcji przy czym to jest jakaś idealistyczna wizja, bo pamiętajmy, że Europejczycy mają cła na samochody Unii Europejskiej na samochody elektryczne z innych regionów świata, jeżeli dołożymy do tego koszty transportu no to dyskryminacja europejskich producentów na nie wiem nie wiem czy fakt w praktyce będzie miała rzeczywiście aż tak duże znaczenie natomiast firmy europejskie twierdzą, że to mogą być narzędzia, które wykluczą jest dostępu do amerykańskiego rynku, że będą miały kłopoty ze sprzedawaniem swoich swoich samochodów w stanach Zjednoczonych i wokół tego toczył się toczył się spór ma wrażenie, że Europa wybrała jednak to interpretacja, że trzeba się mówiąc tak kolokwialnie Amerykanie od winy, choć zainwestować w własną politykę przemysłową pokazać, że my też możemy wesprzeć własny przemysł chronić go, czyli to jest taki język jednak gospodarczej wojny chronimy własne branże wspieramy je przed przed jakimś zewnętrznym zewnętrznym przeciwnikiem, ale też powiedzmy wpisy z kolei w tej dyskusji też toczone tutaj o reindustrializacji o właśnie tym, że Europa chciałaby być takie, które stany Zjednoczone tym centrum nowych zielonych technologii tak Chiny stany Zjednoczone Unia europejska mają te same ambicje kto, kto to będzie pierwszy w tym wyścigu rozwoju też nowych technologii no, a żeby te technologie rozwijać to tradycyjnie, o czym się w stanie na części Europy mówiła w Chinach, owszem, one często są pobudzane jakimś państwowym wsparciem NIK już w tej chwili nie kwestionuje konieczności państwowego wsparcia tylko, że w Unii Europejskiej on przybiera taką specyficzną formę moim zdaniem dość niebezpieczną dla spójności integracji w odróżnieniu od Chin i od USA Unia europejska nie jest państwem jest właściwie taką Konfederacją, gdzie wciąż wiele Paul polityk ma charakter Narodowy trasy przyjrzyjmy się temu co jest tej propozycji dzisiaj, że europejska tam jest zachęta dla państw członkowskich by wspierały własne przemysły poluzowanie poluzowanie od publicznej zasad pomocy publicznej w ten sposób wasze przedsiębiorstwa będą kwitły dać im ulgi podatkowe obu albo subwencję co tam co chcecie, choć w tej chwili właściwie większość ekspertów przychyla się do tych ulg podatkowych, ponieważ są szybsze mniej zbiurokratyzowane natomiast problem polega na tym, że nie wszystkie kraje mogą wspierać swoje przemysły taki sam sposób jak inne mamy kraje bogate i biedne Marka duże i małe rama liczby przełożonym nie pozwoliły, że połowa pomocy publicznej udzielanej Unii Europejskiej w ostatnim czasy to są Niemcy 80% to są w sumie Niemcy Francja Włochy, które są drugą tak czy trzecią gospodarką świata mają udział 4% w tych wszystkich dotacji to pokazuje jak bardzo włoski rząd może wesprzeć polskie przedsiębiorstwa jak nie bardzo jak bardzo mogą nie, a włoski rząd ma na głowie potężny dług publiczny restrykcje fiskalne także stworzono na poziomie na poziomie unijnym i od lat jest dość ostrożne, jeżeli chodzi o wydawanie wydawanie pieniędzy rząd jest jeden z mitów, że Włosi są rozrzutni, bo mają nadwyżkę strukturalną finansach publicznych natomiast też chodzi o mniejsze biedniejsze kraje, które po prostu nie mają takich takich możliwości i w tym momencie może dojść do sytuacji, w której niemieckiej francuskiej firmy są cieszą się ogromnym wsparciem własnych rządów, a pozostałe niestety nie i załóżmy Polska łotewska czeska firma włoska również znalazł na stoiska widzisz w Niemczech wsparcie publiczne jest fantastycznie wysokie, a w kraju pochodzenia właśnie dostali niskie co robi przenosi produkcję do Niemiec i teraz pytanie czy rzeczywiście o to chodzi o integracji europejskiej po to, komisja europejska jest strażnikiem tego całego systemu wspólnego rynku by jednak warunki były mniej więcej zbliżone idealnie równe nie nigdy takie nie będą, ale zbliżone natomiast tego typu pomysł jednak stanowi bardzo duże wyzwanie dla spójności wspólnego rynku nawet tuż przed ogłoszeniem tych tych programów siódemka 7 ministrów gospodarki finansów mniejszych krajów europejskich Zachodu ze Wschodu zwróciło się z do do do komisji europejskiej z apelem by jednak zastanowić się czy rzeczywiście pójście w tym kierunku ma sens komisja oczywiście nie ignoruje tego tego tego problemu i zaproponowała wyrównanie szans, ale tutaj pojawi się kolejny dylemat wyrównać szanse można w ten sposób tworzymy nowy fundusz ściągamy pieniądze z rynku emitujemy dług i przekazujemy tym krajom, które mają mniejsze możliwości fizyczne działanie Unii Europejskiej na nie powiedział, że klasyczne raz zdarzyło wyjątkowo formie funduszu odbudowy, ale co do zasady wszystkie polityki spójności tak Dalinu one miały wyrównywać szanse no ale one opierają się na finansowaniu przez składki państw członkowskich ewentualne wspólne podatki, ale przede wszystkim tutaj Hamilton się pojawi czasu, a tu taki i da ten program Next Generation i był bardzo z funduszu fundusz covidowy na ziemi to reakcja na na na kryzys covidowy ojca znamy go na wycinku szczególnie tzw. kpi tak jest to teren na sondażu najbardziej natomiast z punktu widzenia np. Niemiec czy Holandii najmniej na trudniejsze do zaakceptowania było to, że Unia europejska emituje wspólny dług, że dochodzi do czegoś czym oni straszą małe dzieci, czyli Unii transferowej, o czym zawsze marzyli właśnie, żeby ktoś za nich w bardzo oczywiście sław tak cała ta cała ta debata w tabloidach że, że północ ma płacić na leniwe południe i Niemcy uzyskali solenne zapewnienie, że ten fundusz odbudowy jest jednorazowa akcja co więcej był nawet wyrok niemieckiego Trybunału Konstytucyjnego potwierdzający, że tak to jest dopuszczalne pod warunkiem, że mamy do czynienia z jednorazowym jak mechanizm, kto mechanizmem tylko w i w tej chwili pojawia się pomysł, żeby jednak ten mechanizm palić po raz drugi tak Ursula von der Leyen powiedziała w Davos prawda powiedziała, że może powstać fundusz suwerennością tak fundusz suwerenności tylko tylko właśnie znaleziono rozwiązanie powiedziałbym typowo unijne, czyli nikt nie jest szczęśliwy, ale nikt też nie jest zupełnie nieszczęśliwy, czyli takie taka pula finansowa ma powstać z przekierowania środków z funduszu odbudowy, bo ponoć tych 300 kilkudziesięciu miliardów grantów dotąd wykorzystano tylko 100 000 000 000, więc można można Węgry nie wykorzystują prawda my też, więc można by się zaopiekować tymi środkami i przesunąć się do tych lokacji, które są związane właśnie z tym planem zielonego uprzemysłowienia Europy już od ręki nowe z Niemcami po prostu w trakcie budowy prawda jednak więc, więc szczerze mówiąc nie wiem nie wiem jak to potraktować mamy oczywiście więcej tych różnych puli Power i takie różne programy, które zostały stworzone także w reakcji na wojnę w Ukrainie by dostosować sektor energetyczny do nowej sytuacji nie ma być też długu tylko zebrane różne tam 10zł po kieszeni takiego szalonego zapewnia też nie ma komisja europejska twierdzi, że w połowie roku rozpoczną się rozmowy o tym jak ma wyglądać przyszły czy jak ma wyglądać budżet unijny w kolejnych latach i że możliwa jest renegocjacja tych różnych puli, na które środków i tych celów wydatkowych i wtedy może pojawić się opcja długu właśnie takiego funduszu nie na nie mówią w ogóle długu, ale wiemy, że temat na pewno znajdzie się temat na pewno znajdzie się na stałe, bo rzeczywiście, jeżeli zbierzemy wszystkie te pulę unijne, czyli budżet to jest tam 1000200 000 000 000 bilion wreszcie mieli 1 000 3001 000 000 000 tak bio 200 000 000 000 plus cały fundusz Next Generation już 800 to mamy jakieś absurdalne kwoty 2 biliony tak czy wiadomo, że jest jednak polityka rolna jest polityka strukturalna, ale jest co przesuwać i to na pewno pobudza wyobraźnię bardzo wielu polityków natomiast kwestia tego czy rzeczywiście Unia europejska uruchomi nowy wspólny dług jest otwarta bardzo kontrowersyjna szczerze mówiąc trudno sobie wyobrazić by Niemcy zgodziły się na szybkie uruchomienie kolejnego programu przypominającego fundusz covidowy fundusz odbudowy tak, bo Niemcy, a czemu Niemcy tak bardzo cały czas opierają już po prostu, bo tutaj trzeba jeszcze w te negocjacje nie będą dotyczyły 1 sfery cały czas toczą się rozmowy o reformie paktu stabilności i wzrostu, o którym wielokrotnie przyszłość chcieliśmy, czyli reguły dyscypliny fiskalnej w Unii Europejskiej dokładnie w strefie euro, bo tak naprawdę dotyczy tego, ponieważ tam są przewidziane sankcje i dotąd z reguły Niemcy krytykowali jako nieskuteczne trzeba zwiększyć skuteczność, a Włosi Francuzi twierdzili, że one w ogóle są absurdalne, ponieważ tak naprawdę hamują wzrost są sztywne, więc gdzieś gdzieś na korytarzach brukselskich mówi się o kompromisie większej elastyczności być może to też wejdzie do puli negocjacyjnej wiele też zależy od tego, jakiej sytuacji będzie gospodarka europejska w drugiej połowie roku, bo jeżeli ta presja konkurencyjna ze strony USA faktycznie się zwiększy, jeżeli okaże się, że ten przemysł europejski rzeczywiście zaczyna się przenosić do innych krajów to moim zdaniem Niemcy mogą w niektórych kwestiach ustępować, zwłaszcza że SPD rządząca partia kanclerza Scholza, która jednak w tej koalicji dominuje mam wrażenie, że jest dużo bliższa poglądom francuskim niż np. FDP zieloni są tak zieloni są pośrodku cały ten program oczywiście fascynuje chcieliby rozwinąć te inwestycje, ale mam wrażenie, że też jednak są mają poglądy prorynkowe w ogóle Robert Habeck wicekanclerz i minister gospodarki ukuł takie trochę niezgrabne określenie transformacyjne polityka podażowa cały dokument w ogóle wypuści na ten temat wakacyjna polityka po to, właśnie Reagan jak państwo Intermedia podaży paszy sufit zaczynają rozbierać termin na na atomy i ale tak naprawdę to jest to jest grzanek tych ambicji polityki przemysłowej z polityką podażową w takim Starym stylu, czyli deregulacja rynku we mnie chodzi o to, żeby z by jednak sta, a czy to jest deregulacja regulacji na tak, czyli selektywne wsparcie dla przemysłów Zielonej energii, ale jednocześnie uwolnienie gospodarki bardzo wielu regulacji jest też bardzo ciekawy kierunek dyskusji to ja bym do tego wróciła, ale jeszcze oglądając mapę europejską, bo to jest taka sytuacja znów dla Unii bardzo ciekawa ono wpływ na te procesy integracyjne czy konieczności podjęcia rywalizacji konkurencji z Chinami Stanami Zjednoczonymi, kiedy wewnątrz są tak różne interesy i perspektywy też ideowe pytanie czy to spowoduje, że Unia jednak dobra jakość wewnętrznych ze względu na to, że ma na zewnątrz tego rywala czynie, a przecież nie tylko Niemcy, bo Holandia od klasycznie jest, ale też jestem po lekturze tej książki dr. Woźniaka, który bardzo ciekawe opisy, dlaczego Finlandia jest też coraz bardziej przeciwko tym różnym pomysłów, bo tam wyższym różne partie nacjonalistyczne mają poczucie, że dwu płacą za tych na południu chodzi o to, że nie są tylko Niemcy nie nie są oczywiście Niemcy pamiętajmy, że w czasie negocjacji z funduszu odbudowy powstała taka mała grupka nazwana grupą oszczędnych albo grupą skąpców zamek zależy to dali zależy kto, kto właśnie komentował ich poczynania i mam wrażenie, że dla Niemców powstanie tej grupy było bardzo wygodne, ponieważ oni wyrażali opinie które, które no Niemcom nie wypadało Niemcom otwarcie ich wyrazić powiedzieć, że NATO jednak nie zgadzamy bo to by oznaczało obciążenia niemieckiego podatnika, bo przecież Niemcy są oczywiście płatne z płatnikiem odpowiedzialnym za spójność integracji europejskiej no fakt jest taki, że razem z Francuzami w tej chwili mają bodaj 40 000 000 000 na plusie, jeżeli chodzi o płatności netto do budżetu, więc mogą mówić, że płacą sporo w po wyjść, zwłaszcza po wyjściu wielkiej Wielkiej Brytanii tylko, że ten spór nie jest nowy to są cały czas te same awantury trochę w innych odsłonach trochę w innych innych w otoczeniu innych argumentów i jestem optymistą co do co do kompromisu, ponieważ rzeczywiście warunki są bardzo bardzo trudne, że rywalizacja w mamy nawet nie rywalizacja z Amerykanami mam wrażenie, że ze Stanami Zjednoczonymi my też uda się osiągnąć lekarz kompromis pan powiedział, że dla Europy już tam stany zresztą w tej ustawie jest zapis, że jeżeli z jakim krajem jest podpisana umowa o wolnym handlu to te obostrzenia dotyczące tego komponentu lokalnego nie w ogóle nie obowiązują dlatego Meksyk Kanada są z tego wyłączone to kwestia skoro już taki precedens jest w tych regulacjach to należy oczekiwać, że skoro południową z Japonią z krajami dotyczy to odpowiedź na adres urząd globalizacji blokach tak by dokładnie tu tu będzie kształtowała się to nowa globalizacja platform, które z 1 strony będą ze sobą współpracować, ale w niektórych obszarach konkurować i teraz wszyscy będą konkurować z Chinami tam przede wszystkim chodzi o wezwanie Chin dla Amerykanów to jest właściwie klucz do wszystkiego także wojna ukraińska rosyjska, bo oni patrzą na to z perspektywy osłabienia sojusznika Chin nawet czasami ten ten aspekt nam umyka dyskusji dyskusji o wojnie w związku z tym co się dowiedziałem się, że prezydent w Czechach zdaje się by jedną z pierwszych wizyt czy spotkań planuje przywódczynią Tajwanu pomyślałam ciekawe wtedy zrozumiał, o co chodzi albo powiedzieliśmy i chętnych, ale jasne dobra wracając jeszcze tylko po Polska wiemy, że w tej konkurencji, lecz będzie krytyką, a w tym sensie luzowania tego zasad udzielania pomocy publicznej, bo w rywalizacji z Niemcami niezbyt mamy szansę na dotację, ale czy w końcu Francja z kolei po Francji ze wszystkim Francja popiera wszystkie te pomysły Francja poszłaby o wiele dalej, bo Francja oprócz tego ona wyrozumiały i fundusz suwerennością luzowanie zasad luzowanie zasad oczywiście i dorzucił jeszcze 1 aspekt Francja jest gotowa na to by jednak wprowadzić obostrzenia w handlu by rozpocząć batalię handlową, jeżeli Amerykanie nie ustąpią w sprawie tego komponentu lokalnego łatwo zrozumieć patrząc na dane dotyczące wymiany za granicą, jeżeli chodzi o Niemcy to jest ponad 60% czy w eksporcie jest jest blisko 4550% PKB w przypadku Francji jest o wiele o wiele mniej 3030 proc, a więc oni nie są aż tak bardzo zależni od wymiany za granicą poza tym uważają, że w ogóle uzależnianie się od importu ważnych produktów z zagranicy jest bardzo ryzykowne stąd cała koncepcja suwerennej Europy Niemcy przez długi czas patrzyły NATO podejrzliwie jako o no dla kolejną kolejną francuską fantazję, która tak naprawdę ma ma tło antyamerykańskie, ale obecnie po doświadczeniach z Rosją i także, widząc zagrożenie ze strony Chin mogą niektóre przynajmniej elementy tej francuskiej argumentacji przyjąć potraktować jako swoje to jeszcze w takim razie dodam jeszcze czapką perspektywy dostałam maila od federacji europejskich organizacji ekologicznych, które bardzo się cieszą, że będzie wsparcie dla rozwoju zielonych technologii i zielonych inwestycji tylko właśnie martwię się, że po pierwsze nie do końca tam są zdefiniowane dokładnie to są wszystkie neutralne technologii potem, żeby się okazało, że Migas nie wiadomo co się zmieści no a po drugie, że to nie wystarczy to znaczy te wszystkie deregulację to ich zdaniem nie jest dobry kierunek po prostu Ciach ciąć dotacje znów dla subsydiów bruk na subsydia dla brudnego przemysłu wycenić lepiej bardziej bliżej rynkową wartość emisji co 2 wprowadzić różnego rodzaju ograniczenia dla popytu na różne brudne technologie tak dalej, czyli bardziej jeszcze podkreślają, że nie zapominajcie Hej, to też jest Zielona transformacja tutaj mamy też bardzo ciekawy element standardy Grow, czyli ta koncepcja, że to jednak ograniczmy popyt, żeby nie podpalać tej emisyjnych i gospodarki jeszcze jeszcze bardziej, a z drugiej strony elementy tej HBO elementy tego co co było Habeck, czyli lat deregulacji polityki podażowej w ogóle w jest taki ciekawy nurt kontry wobec tego co zaproponowała komisja europejska i generalnie też tego nurtu zdominowanego przez Francję, bo trzeba trzeba sobie też jasno powiedzieć co to co obserwujemy ostatnich 2 latach to jest niesamowity awans w Francji i ich pomysłów na funkcjonowanie gospodarki państwa Europie oni jednak teraz zrobić to dla mnie bardzo ciekawa dyskusja tak przepraszam, że głosów, ale myślę sobie również o tym polskim stosunku do tego niemieckiego tzw. przywództwa tak teraz wszyscy mało Niemcy ból ba nie chcą by wziąć odpowiedzialności przywództwa nie chcą rozwijać swojej armii nie chcą więcej czołgów budować, a ja mam takie patrzenie w kursie czy pamiętacie mówił o Niemczech znacznie szerszy to bardzo jesteśmy w bańce wszystko robili byli tymi przywódcami mieli czołgi mieli silną armię i wracamy wszyscy są za i się ze stron zastanowią czy to w sumie nie jest nawet korzystnie też na doświadczenia historyczne przyrządzamy resentyment, ale również biorąc pod uwagę, iż po prostu niemieckiego społeczeństwa państwa gospodarki, że to jednak nie, że nie mają samoograniczenie przywódcze i tylko pytanie wtedy czy Franz stawia na Francję na aucie musi być czy ciągle jestem etap tak silnych państwowych musi być 1 Francuzka nie musi być oczywiście, że nie jest zresztą w tej chwili też jest dyskusja o tym czy ten francusko-niemiecki silnik w ogóle będzie funkcjonował tak bardzo zróżnicowanej Unii Europejskiej ostatnio no była rocznica sześćdziesiąta rocznica podpisania traktatów Eliza zyski, czyli odpalenia tego tego silnika, który na właściwy określa kierunki rozwoju integracji i tam taki trochę podział pracy kwestie strategiczne wojskowe polityczne Francja gospodarka to to były Niemcy później ten tandem oczywiście dziś równoważy Brytyjczycy południe później Europa Środkowa natomiast w tej chwili ten tandem no jest w kryzysie tych różnic różnic poglądów jest bardzo wiele nie brakuje głosów, że no cóż prawdopodobnie każdy z tych krajów będzie zawierał jakiś elastyczne koalicję natomiast 1 rzecz jest pewna, o ile nie będzie silnika może nie będzie francuskiego francusko-niemieckiego silnika tak bez Francji Niemiec nie da się właściwie niczego przeforsować w tej chwili patrzymy na Francję, ponieważ zdiagnozowała sytuację to wiele lat temu, twierdząc że potrzebujemy więcej inwestycji, że oszczędzanie za wszelką cenę wg niemieckiego modelu w latach w poprzedniej dekadzie ma swoje poważne wady Niemcy mieli też swoje racje, ale jednak z dzisiejszej perspektywy widzimy, że tych inwestycji cyfryzację infrastrukturę we własne zdolności przemysłowe, że jednak ich brakuje dlatego Francuzi mają przed sobą kilka lat no takiej sceny prawda dla dla Macrona też mówienia co co mogłoby być dla Unii Europejskiej dobre natomiast czy wracają do do tego czy spełniają kilka minut temu jest pewien nurt możemy nazwać nowym, choć tak naprawdę to jest znowu nawiązanie do starych koncepcji liberalnych gdzieś to słychać też HDK, że tak naprawdę Unia europejska nie potrzebuje takiego wielkiego inwestycyjnego programu tylko raczej skupieniu się na tym by po pierwsze, jej przemysł miał dostęp jak najszybciej do taniej energii to oznacza pewne pragmatyczne podejście, czyli przez kilka lat trudno trzeba zorganizować tanie paliwa kopalne, żeby przejść przez przez chaszcze tego kryzysu, kto tak mówi są takie głosy eksperckie dla to jest 1 pkt 1 po drugi punkt zniesienie barier biurokratycznych, bo to to nie jest jest też to dzisiejsze propozycje ale, ale nie tylko tak, ale ona komisja europejska skupia się na tych Wyspach nowych technologii energii chodzi generalnie o deregulację barier gospodarczych na tym lat mieszka cyfryzacja w Niemczech jest hamowana przez przez biurokrację tam narosło jednak tyle tych różnych reguł obowiązków, że ten system przestaje działać jedno w tej chwili jest jestem potężny skandal ze składaniem deklaracji dotyczących podatku gruntowego okazało się, że system po prostu się rozsypał do kwietnia trzeba przedłużyć termin składania tych tych deklaracji i trzecia rzecz, bo tutaj tu jest zawarta perspektywa przedsiębiorstwa dla nich ważne, żeby one mogły inwestować i trzecia rzecz brak siły roboczej to się wprawdzie też pojawiło w dokumencie komisji europejskiej, ale mam wrażenie, że została trochę, ale całej edukacji bardziej szkoleniach także trzeba tak, ale został dostrzeżony ten aspekt natomiast trzeba pamiętać proszę zobaczyć w jak jakiś dziwny przebieg miał ten kryzys mieliśmy w ogóle pandemiczne i też i też ten związany z wojną mieliśmy recesję inflację nie było bezrobocia Europa ma raczej problem z brakiem brakiem siły roboczej otwartego np. makro w tej chwili rozpoczyna kampanię na rzecz wydłużenia wieku emerytalnego nie wiemy czy to jest prawidłowa odpowiedź, bo ona jest społecznie też bardzo kontrowersyjna 23 sprzeciw właśnie, ale też też nawet liberalni ekonomiści w wprowadzają do debaty argument, że okej no skoro poważne rozmach rozmawiamy o takim takich narzędziach to popatrzmy, kto żyje dłużej czy np. dochód uzyskiwany w trakcie kariery zawodowej nie przekłada się na na dłuższy okres pobierania to jest Super, że ten wątek w ogóle się zaczyna pojawiać o tym, że po prostu niektórzy żyją dłużej niektórzy krócej i to się da tendencje wskazać ludzie bogaci żyją dłużej ludzie pracujący jak by były po jak my już tak mają tendencję żyć dłużej niż pracujący fizycznie i też nie mogą swojej pracy wykonywać po prostu tak długo jak ktoś, kto głową pracuje przeciwnicy takiego podejścia twierdzą, że skończymy na analizie no różnych aspektów życia np. niższe składki będą płacić ci, którzy palą papierosy, ponieważ żyją krócej związku z tym powinni płacić mniej na system ubezpieczeń społecznych, ale wiemy, o co chodzi to jest to jest urealnienie tych wszystkich kosztów, czyli takie 3 punkty na kolejne 5 lat tak właśnie chodzi o siłę roboczą, toteż chodzi o otwarcie euro gra imigrację tak na poważne potraktowanie migracji w Niemczech mamy 2 000 000 nieobsadzonych miejsc pracy jest potężny hamulec dla rozwoju gospodarczym czwarte migracji imigracji próbują próbują, ale okazuje się, że jednak po drodze jest gigantyczny problem z uznawaniem kwalifikacji to trwa trwa i 2 i ewentualne aplikant, który czasami ma problem z udowodnieniem formalnych kwalifikacji, ale np. znakomicie radzi sobie z większością języków programowania muszę w tym momencie duży i wyjada Wielkiej Brytanii do Stanów jednoczonych, czyli to się skończy tak jak tak jak zwykle i być może w tych obszarach potrzebna jest ofensywa gospodarcza Unii Europejskiej, a nie w konstruowaniu nowych programów ze znaczeń, że jest to oczyści perspektywę przedsiębiorców pracodawcy to jest oczywiście perspektywa przedsiębiorców i pracodawców, choć uwaga moim zdaniem dla nich akurat taki fantastyczny wielki program odbudowy z dnia na rzecz to są pieniądze publiczne, które spływają do ich kieszeni finansują ich inwestycje to brzmi o wiele ciekawiej przyjemniej niż zmaganie się z regulowanym systemem bardziej intensywną konkurencję to jeszcze chciał tylko im element tego programu wiem przypomnę państwu prof. Sebastian Płóciennik jest państwa gościem na ile miał pan możliwości też czytać ten element, ale tam jest w tej dzisiejszej propozycji komisji europejskiej jest też ten fragment dotyczący właśnie większej suwerenności niezależności od Chin od surowców chińskich jakiś umów handlowych podpisywanie takiego generalnie Unia europejska też wszystkie kraje członkowskie są przekonane, że odpowiedzią na ryzyko de globalizacji ma być dywersyfikacja, czyli zapomnijmy o tym, że globalizacja wcale nie musi zniknąć prawda musimy zadbać o to, żeby było bardziej zróżnicowana czyli, jeżeli są rzucić fundamentalizm czyli, jeżeli importujemy zbyt wiele metali rzadkich produktów krytycznych z Chin to trzeba poszukać nowych partnerów handlowych dlatego będzie podpisywanie nowych umów handlowych w tej chwili kanclerz Scholz jest w Ameryce Południowej próbuje przekonać np. prezydenta Lulę chyba niezbyt mówić o perspektywy europejskiej w okresie, gdyby tak, ale też chodzi, a Chiny nie rozwiążą ten problem w najlepsze od lat i to pokazuje w i w jakim świecie zaczynamy funkcjonować właśnie tych platform, które mogą mieć bardzo z sprzeczne interesy niekoniecznie będą chciały zawierać umowy o wolnym handlu tym niemniej takie zależnych powiem, ale z tej perspektywy to jednak dobrze mieć swoje Platformy Ukrainę jej surowce oczywiście, ale to nie wystarczy nikt nie ma wątpliwości, że potrzebna jest zawarcie takich umów z krajami Afryki z krajami Azji i też klubu właśnie tych surowców rzadkich to jest wręcz chyba tak tak sformułowane w dokumencie komisji europejskiej i to w zasadzie wydaje mi się, że za rysą waliliśmy ten boom w zasadzie na nią czy odważy się pan powiedzieć, ale czy ktoś skończy, bo rozumiałem się też z Tomaszem Bieleckim tych propozycji i z tego zrozumiał on mówił że, że powinien ten ład przemysłowy, czyli te pomysły, które dziś luźno przedstawiła komisja europejska szczyt w przyszłym tygodniu zaczną się wszystkie negocjacje on powinien być jakoś zamknięty w ciągu najbliższych miesięcy to od czynności może skończyć, jeżeli obecna propozycja luzowania zasad subwencji dotacji dla przemysłu budzi opór większości chyba państwo w tej chwili, które się boją konkurencji Niemiec pomysł tego funduszu suwerenność owego w taki bardziej ambitniejszej wersji budzi opór Niemiec i co mają jeszcze kilku państw czy co teraz by się z tym wszystkim będzie działo moim zdaniem będzie kompromis, w którym jak z jak zazwyczaj Unii Europejskiej, których w którym, w ramach którego te sprzeczne interesy zostaną w jakiś sposób zrównoważona być może pojawi się jakieś rozwiązanie pomostowe do takiego wielkiego funduszu polityki przemysłowej Unii Europejskiej na rzecz gospodarki nie tylko 0 czy nisko emisyjnej, ale też zamkniętego zamkniętego obiegu, bo wszyscy wiedzą, że to też jest też jest konieczne i tam co wierzę w ten obiekt ten słynny recykling 9% chyba się recyklingu obecnie no to jest potencjał, żeby ten zakres odbyłem 3 wykłady i wizja wydaje się to jest czas dyskusja o tym czy rozumiemy zgadzamy się, że problem jest też po stronie konsumpcji czy wydaje nam się różnymi pomysłami nie przejdzie ta to nie przejdzie Gross nie przejdzie nienawistne żaden z polisy trwa żaden polityk NATO nie zgodzi jak to będzie nikt nie wchodzi w gospodarce obiegu zamkniemy potrafimy recyklingowa 9 proces będzie mówić tak możemy dużo kontr, ale może da się 30% z decyzją możemy dużo konsumować właśnie z 30% możemy przez morze Martin Sun, bo taki taki dziennikarz znany z z zderzy, zderzając się z tymi dylematami powiedział w końcu w ten sposób pal licho te wszystkie spory wiadomo one są trudne, ale cieszmy się cieszymy się, że wreszcie tyle pieniędzy ma być przeznaczonych na transformację energetyczną na zmianę wobec systemu gospodarczego będą awantury będą być może jakieś wojenki handlowe, ale cieszmy się tym, że potężne strumienie zarówno w USA jakich Unii Europejskiej idą na przebudowę modelu gospodarczego i wiele uczyłam się niemieckiego i średnie szło, ale zapamiętam słowo szpil Werder Ber i przepraszam, że w tej roli wystąpił, ale idziemy na 3,5 stopnia podgrzania planety i od epoki przemysłowej i wszystko jest świetne i myślę, że szklankę należy zauważyć, że istnieje czy do połowy czy do 13 pełna, ale jednak to ciągle wydaje się, że moje czytam te analizy naukowe łudzimy się, że to wystarcza dobrze tylko, że konsekwentna polityka ograniczania wzrostu gospodarczego ożywienia popytu są o popytu konsumpcyjnego może przywrócić populistów do władzy tak może doprowadzić do zadania systemów politycznych no, więc musimy sobie poważnych, które rozwiązanie jest raczej z metą z grupą rysowaliśmy się potem różnego rodzaju programach rozgrywa, ale gdzieś to jest myślę to jest to ujęcie w jeszcze na koniec euro mamy kilka min chciałam zapytać pana nie wiem w zasadzie, bo 2 wątki 2 nie poruszymy, czyli jak to wszystko, o czym rozmawialiśmy ma się do tej propozycji Boniego Ricka, czyli w zasadzie jednego z tych wizjonerów w tym sensie polityk ekonomicznych, który w zasadzie jego wskazówki są teraz realizowane tak to on od dawna mówił, że takty globalizacji nie utrzymamy w tym kształcie, więc szczytem jego nowy aparat paradygmat produktywności czy jednak ostatnie kilka warto zwrócić też uwagę na tonie jest zielony wątek ale, żeby tego wszystkiego ma przemysł zbrojeniowy i w ogóle polityka bezpieczeństwa też w obliczu Ukrainy to jest trochę z boku, ale wiem, że pan śledzi także wybrać wdaje się, że też w tej dyskusji o nowym kształcie globalizacji i nowej polityki przemysłowej dziś dziś znika nam aspekt wyzwań produkcji zbrojeniowych zbrojeniowej, bo wszyscy dyskutujemy o klimacie i o nowych technologiach natomiast ta wojna oznacza, że musimy przesunąć ogromne zasoby w kierunku przemysłu to jest eldorado w tej chwili dla kierunku taki reindustrializacji, ale bardzo tradycyjnej bardzo ciężkiej, ale właśnie niemieckiej polskiej francuskiej czy jednak trochę europejskiej ona musi być chyba gdzieś na końcu europejska był w przeciwnym razie koszty będą zbyt wysokie to w ogóle przekleństwa europejskich armii, że mają swoje wyposażenie przy czym ona jest produkowane w tak krótkich seriach, że koszty jednostkowe są po prostu zbyt duże trasy Ukraińcy też z tym mierzą mając ilość czołgów ileż systemów przeciwlotniczych u siebie prawdę, więc Ukraina jest właśnie takim trochę festiwalem tego tego bardzo zróżnicowanego systemu uzbrojenia Zachodu oczywiście można twierdzić, że to jest dobre, bo to konkurencja między różnymi producentami, ale jednak dziś pojawia się aspekt efektywności ta ta wojna oznacza, że Europa musi odtworzyć wiele zdolności przemysłowych i stworzyć także wręcz nowe nowy przemysł i to ona na wiele lat musi być przez 2 dekady przygotowana do konfliktu z broni, jeżeli wiemy co z Rosją jak nie wiemy co rację nie wiemy też co z Chinami być może też pojawią się nowe wyzwania choćby Iran jest jest wielką niewiadomą i trzeba te zdolności posiadać to oznacza przesunięcie gigantycznych zasobów tak myślano, że w kontekście europejskiej wspólnoty węgla Stali, czyli tych pierwszych projektów po drugiej wojnie światowej integracyjne, które powstały też kontrolować niemiecką Węgier niemieckiej Stal tak czyli, żeby ta niemiecka potęga nie odbudowała się tak szybko i znów wrócę jakiś moich resentymentów niemieckich, ale myślę o tym, że to jest ich argument tak właśnie nie tylko ten czy ten ciąg ma być 1 może nie od razu wszystko europejskiej może warto rozwijać tam pojawiają się pomysły jak i wspólnych projektów, ale też rozumienia no właśnie, że przecież co ta idea była taka, żebyśmy tu wewnętrznie przynajmniej nie mieli bowiem no to na razie w firmach udało natomiast ja słyszę często też wątpliwości co do no takiej nowej roli Niemiec, czyli bycia nie tylko potęgą gospodarczą w Europie i fakt również polityczną, ale także militarną tylko warto spojrzeć na liczby Niemcy uruchomiły 100 miliardowy program wzmocnienia bunt zwany oczywiście to robi ogromne wrażenie 100 000 000 000EUR to jest wielka kwota, ale jeżeli spojrzymy na to kiedy pieniądze zostaną wydane i na ile to rzeczywiście podwyższy wydatki Niemiec do 2% PKB obronne wydatki, które no jednak są wymagane przez NATO to szybko zobaczymy, że już po 2025 roku Niemcy znowu nie będą miały pieniędzy na armię, więc prawdą zakładam raczej taki scenariusz, że Niemcy będą swego rodzaju Chadem przemysłowym dlatego projektu obronnego Europa natomiast zdolności obronne, jeżeli chodzi o siłę armii będą jednak gdzie indziej 3 kropki bardzo dziękuję za rozmowę dziękuję bardzo, ram prof. Sebastian Płóciennik analityk ośrodka studiów wschodnich analityk do spraw niemieckich też ekonomista związany z uczelnią Vistula państwa gościem bardzo dziękuję dziękuję Zwiń «

PODCASTY AUDYCJI: WIECZOREM

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POPULARNE

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

Wszystkie audycje, kiedy chcesz! Teraz TOK FM Premium 30% taniej: podcastowe produkcje oryginalne, Radio TOK FM bez reklam i podcasty z audycji. Nie zwlekaj, słuchaj wygodniej!

KUP TERAZ

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA