REKLAMA

Dlaczego Maria Konopnicka musi ogłaszać, że wróciła?

Kultura Osobista
Data emisji:
2023-02-02 11:40
Audycja:
Czas trwania:
14:18 min.
Udostępnij:

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
dzień dobry przed mikrofonem Marta Perchuć-Burzyńska dzisiaj w kulturze osobistej wróciłam mówi nam sama Maria Konopnicka, bo wystawie wróciła Maria Konopnicka porozmawiam z moimi państwa goszczenia mi współ autorkami ekspozycji, która powstała we współpracy z muzeum literatury imienia Adama Mickiewicza w Warszawie ze swoim archiwum kobiet Instytutu badań literackich Polskiej Akademii Nauk przy wsparciu muzeum niepodległości, którego siedzibie w Warszawie jest ta wystawa Rozwiń » pokazywana jeszcze do 15lutego w studiu Radia TOK FM jest ze mną dr Katarzyna nadana Sokołowska archiwum kobiet Instytut badań literackich pan witam serdecznie dzień Amra i Anna Miler poetka, która wspierała wystawy od strony literackiej Chin brak czemu Maria Konopnicka musi ogłaszać, że wróciła przecież zawsze była w świadomości naszej od dzieciństwa może takie stanowcze stwierdzenie z jej strony zmusza do zastanowienia się w jaki sposób ona jest naprawdę z nami obecna i znoszą do zauważenia żona jest obecna z nami przez ostatnie lata z szczególnie intensywnie właśnie w życiu publicznemu w polu ścierających się dyskursów w polu takich anty Nomi radykalizmu po 2 w tym brak sceny politycznej no tak ważne jest to co piszą państwo na samym początku tej wystawy bardzo narracyjnej opisowej, która podzielona jest na kilka rozdziałów mianowicie o tym zawłaszczania Konopnickiej w tym sensie, że w podzielonym polskim społeczeństwie zwalczające się strony używają jej trochę dla prawicy uosabia wartości patriotyczne lewica uczyniła z niej ikonę LGBT plus, gdzie w tym wszystkim ona sama właśnie ja myślę sobie Marii Konopnickiej dlatego wydała mi się bardzo atrakcyjne jako inspiracja, że ona w gruncie rzeczy ma w sobie tę kategorię sieroctwa mówię tu odniesienia dykcję ośrodki na liście, do której my się spotkamy innymi dopisywały my, ale to sieroctwo pojmuje jako takie właściwie osamotnieni w swojej twórczości w swoim myśleniu, mimo że przecież Konopnicka była zawsze ważną postacią tak ufundowano jej dom i właśnie była zawsze i przez 1 przez drugą stronę za swojego życia brana za swoją tak naprawdę była niczyja była jednak osamotniona te kategorie sieroctwa też w gruncie rzeczy widzę też dzisiaj też takiej walki o własny głos w tym wszystkim, żeby nie być zawłaszczone przez nikogo no właśnie, bo rzeczywiście tak jak pani mówi sytuacja z zawłaszczaniem Konopnickiej ona miała miejsce również na przełomie dziewiętnastego dwudziestego wieku, kiedy Stronnictwa konserwatywne i postępową oczywiście rości sobie do niej prawa jak wtedy ona na to reagowała na pewno opowiadała się za kobietami i za emancypację, ale z drugiej strony tak jak pisała w cytowanym przez pani liście do swojej córki Zofia Mickiewicz owej ja feministką nie jestem no tak to już podtrzymywała też Maria Dulębianka troszeczkę osiadać na raki także to jest taki jak on chyba to nazwała gwałtem politykowania wręcz wydaje się, że bardzo dużo dla kwestii emancypacji nie ma, wzywając tego tak zrobiła jak się poczyta Kate listy właśnie one są bardzo ciekawe piękne list wczoraj jeszcze, przygotowując się do spotkania Maryli wolskiej mód młodszej poetki napisał jak bardzo trzeba walczyć oto Iskra twórczości własnej z różnymi takimi schematami, które jesteśmy wpisywani ona sama też rodzinnie jakoś tak społecznie tak to jest bardzo ciekawe, że ona dodaje odwagi do opowiadania z własnym głosem w jaki sposób walczyła o siebie Maria Konopnicka no nie jest bardzo czekamy jej biografia to właśnie strony pewnych wzorców biografii kobiecych dziewiętnastym wieku jeszcze dwudziestym ten zarząd właśnie taki emancypację to znaczy cezurą wyraźna tak Maria Konopnicka emancypują się własnego małżeństwa ze stylu życia, który jest dla kobiet w jej czasach oczywiste właśnie podejmuje taką bardzo radykalną decyzję, chociaż ona wtedy na radykalną może tak zręcznie wyglądało opuszcza uważam opuszcza męża przyjeżdża do Warszawy walczy u siebie zarabiająca na życie, żeby utrzymać przy sobie sześcioro dzieci potem mąż był moim nie chcieli rozwodu nie chcieli separacji był nieudacznikiem nie był w stanie łożyć na rodzinę przez pewien moment pomagał jej ojciec, kiedy jeszcze żyły, który w Warszawie, a potem musiał po prostu sobie radzić sam na sobie radziła tak po prostu zarabiała sama jest taki wzorzec z, który ja nazywam sądy mają co znaczy, że kobieta w dziewiętnastym wieku mam typuje się właśnie poprzez literaturę tak i poprzez przystąpienie znaczy mam szykuje się jako kobieta i jednocześnie udziela swojej twórczości literackiej, którą traktuje jako misję powołanie, ale właśnie też drogę do niezależności ekonomicznej wspiera i wspiera po prostu mam typujący się wtedy warstwy ludowe, do których należy chłopstwo robotnicy i kobiet właśnie bank tak to jest bardzo ciekawe fragmenty z jej biografii, które zostały przypomniane chociażby zaangażowanie w obronę uczestników protestów 1905 roku taki mało znane fragment chyba jej życia tak na cały czas właśnie wspierała te emocje czujące się warstwy żywioły ludowe była taką ratowniczka ludu tutaj właśnie takie napięcie pomiędzy tym co uważamy za patriotyzm Konopnickiej właśnie na podstawie noty, które zwroty właściwie można wyczytać taki wzorzec patriotyzmu wręcz bliski narodowej demokracji, czyli właśnie taki wtedy tworzące się, bo wcale nie jest romantycznym wzorcem patriotyzmu tylko takim właśnie bardziej etnicznym patriotyzmem, a z drugiej strony ona właśnie jest taką orędowniczką warstw ludowych literaturze tak zwraca uwagę na położenie chłopstwa na położenie robotników i wspiera ich sprawy tak tak rzeczywiście też problematykę Chłopska była głównym tematem twórczości nie utożsamia się z tą elitą szlachecką z jej koncepcją narodu tylko właśnie naród rozumie bardzo szeroko właśnie kątem emocjonujące warstwy do tej pory pozbawione głosu podmiotowości i odzyskując właśnie swoją taką polityczną sprawczość dolne literacką rewolucją w szkołach uczą była podobno baśń o krasnoludkach i sierotce Marysi z 1800 dziewięćdziesiątego szóstego roku, w której Maria Konopnicka zrywa z dydaktyki mamy stwarza taką postać literacką, który jest kimś więcej niż tylko dziewczynką bez rodziców zdaną na swój los, która spotyka grupę krasnoludków no właśnie co możemy dopisać do tej biedne sierotki Marysi na ja byłam zaskoczona jak z podatkami Natalia Malek Agnieszką Wolny-Hamkało Anna Nasiłowska zostałyśmy poproszone o dopisanie się właśnie do tego tekstu to trochę byłam przerażona, a potem zachwyciłam się tym tekstem, który jak czytam moim dzieciom tonie nie do to co do nich nie dociera natomiast są tak soczyste przepiękne fragmenty, w których jako podatki mogłyśmy wyczytać i wypisać dopisać to co nas jakoś ujęło Agnieszka Wolny-Hamkało np. sięgnęła do takiej Campo włości tych opisów kuje nowości wpisała w Konopnicy, skąd Davida Bowie np. iż szykuję na tak i trwa po prostu sine Arte do stylistyki tak Natalia Malek np. odniosła się do tego romantyzmu, który też gdzieś jakoś jest widoczny w jednej z tych plansz wystawy dla mnie właśnie ciekawe było zderzenie też po stacji te środki tam jest taka śmieszna opowieść ropuchy, który jest takim artystycznym męskim ego to było dla mnie ciekawe, bo ja zderzyłem z głosami krytyków ówczesnych, którzy pisali Konopnickiej niby pozytywnie, ale to był taki stek po prostu protekcjonalny tych ME w opinii o niej, że bardzo mnie to zaciekawiło zderzyć tego ropucha środki z tymi krytykami, którzy no też upijali ją oznaczyć wciskali ją w taki dosyć infantylne, jakby sposób patrzenia napiszą co kobiet jak to wieżyczka narodową odbyła się tak wielu upierali takie jest piękna taki tekst Sienkiewicza, który zdaje się był młodszy od Konopnickiej ona już miała sześcioro dzieci była od niego starsza on pisał o nim wręcz jako właśnie taki szrot chcę, która przychodzi i po tych wszystkich wyjściach, którzy zmarli romantycznych ona jako jedyna siedzi na tym ich grobie i po prostu wypasu agenci to znaczy pokazują, jakim takim dziwnym w takiej dziwnej metaforze, która z 1 strony była taka, że o ona jest kolejną wieżyczką, czyli właściwie nobilitował, ale jednocześnie bardzo bardzo infantylny zoo, a nie, bo tutaj polemizowała bym się tutaj taki obraz nasuwa Kostecki wspornik właściwie takiej drugiej nitki na Orlenie, tak więc może to nie jest tak, bo jestem taka warstwa, która właśnie pomoc kapłańską ją jednocześnie przyznaje tak właśnie dla mnie wśród marsz jest niezwykłe napięcie pomiędzy taką naszą oczekiwaną właśnie bezradnością tego dziecka bezradnością dziecka, który jest osierocone, które traci właśnie środki do życia, czyli czy to statkom, które miało swoją opieką zostaje mu odjęte dramatyczny sposób to jak ona walczy o siebie i właściwie przywraca życie temu statku znaczy właściwie jest taka tynk taka dziewczyna ska dzisiejsza droga wojowniczki droga inicjacji jedzie do królowej Tatry na świętą górę spotyka się właściwie sacrum ma zyskuje też ogromną moc Przemienienia własnej egzystencji tak właściwie potem wchodzi do rodziny tworzy nową rodzinę w tej rodzinie jest taką właśnie siłą, która przetwarza tę rodzinę pogrążoną w depresji rodzinę, która właśnie staje na wysokości zadania i jest taką udaną, czyli rozchorować konto ośrodka Marysia jako alter ego Marii Konopnickiej co pewny fach daje też w dal rzeczywiście tutaj ta sprawczość tej dziewczynki uderza i to że, że ona Brnie przez też takie oczywiście to jest też tam jest mnóstwo wpisów przemocowych prawda bicia i też oczywiście tak traktowano dzieci wówczas ona jako rzeczywiście przez to wszystko przychodzi kuku jakiemuś zwycięstwo jest to właśnie, więc musi być happy end, ale myślę, że też w dobie takiego rozmawiania dzisiaj dziewczyńskie dziewczynkach o tym jak one muszą walczyć to też jest niesamowicie ciekawa opowieść dla mnie też w stojące wśród Marek właśnie osiągnięcie po warstwę znaczeń takich związanych z pograniczy z nią materiał Harta, czyli właściwie na wierzchu mamy to chrześcijaństwo kościelne dzwony, a pod spodem krasnoludki, które właściwie są pomagają jej właściwie są reprezentantami właśnie tego co z kultury oficjalnej katolickiej chrześcijańskiej czasu zostało wyparte chłop sobie duchy duchy przodków, ale też właśnie takich sprzymierzeńców ona rzeczywiście wchodzi jakiś alians z takimi siłami wyparte Mia i w królowa Tatra też z rękawa właściwie taką medialną wielką Brytanią takie można odczytać listy nie są tańsze na tę warstwę potrafi wnieść to w jeszcze wracając do tej medycznej ości, której pani mówi pani Anno na wystawie tak Konopnicka podróżująca jest pokazana poetka przez 20 lat rzeczywiście podróżowała po Europie ze swoją partnerką Marią del Bianco mieszka we Francji Szwajcarii Niemczech Włoszech też była gościem w kurortach różnych nad Adriatykiem co ten rozdział mówi nam nowego władcę mnie uderzyło jako Wicka to, że właściwy jest rozdział depresji znaczy jest taki tekst w katalogu wystawy o depresji Marii Konopnickiej, bo wydaje mi się, że te podróże chociażby w przynajmniej tych cytatów, które tam są w tej części tak naprawdę mówią o takim nawet melancholijnym melancholijne takie bardzo męskie pojęcie mam wrażenie, ale jest depresji poprzez depresję poprzez ból ciała poprzez choroby jakieś różne niedogodności ogląda ogląda te różne inne miejsce nie wróciła tutaj uwagę na koncepcję tej wystawy i nad tą dziwną przestrzeń, w której się poruszamy, która jest 1 stronę takim płynnym labiryntem jak mówił samej autorki tej koncepcji przestrzeni, a z drugiej strony właściwie się musimy na nią wypchać, dlatego że właściwie droga do prawdziwej Konopnickiej właśnie do tej wielkiej transzy z podróżami, która jest samym centrum wystawy zasłania właściwie blokuje nam to fasada, na której ona nie wiesz co prawda wchodzimy na wystawę musimy się przepchać zdecydować się w tym logiczny będziemy w lewo czy prawo nie miast strzałki jak się chce poruszać właściwie z takimi przez metrowe 1,5m, gdzie musimy tak przejść model wieżyczki, żeby tak wejść do środka tak naprawdę, czyli właśnie teraz zdobycie wieś, bo jest właściwie tutaj takiej fasadą, za którą kryje to prawdziwa Konopnicka, którą chcemy poznać myślę, że właściwie takim kluczem do prawdziwej Konopnickiej taką do intymności Konopnickiej do do jej życia wewnętrznego i właśnie ten sposób podróżowania tak to znaczy w jaki sposób ona po prostu porzuca pewną rolę społeczną porzuca właśnie właśnie porzuca takim napięcia związane z bycia osobą publiczną, na które jest nieustannie wymuszonej taki w sumie może nie autentyczne tryb życia nieustanne zaangażowanie, w którym można zgubić siebie, nawet jeżeli się walczy o rzeczy dla siebie ważne i ona po prostu postanawia być tą wieżyczką nieco z daleka tak czy wozi ten stroju wieszczki w walizce występuje na rozmaitych zgromadzeń pośle, wysoka i co jego Wieśka, ale jednocześnie właśnie poszukuje tam prywatności poszukuje spokojnego miejsca do pracy, gdzie nie nękana mogłoby się naprawdę zbliżyć do tego co jest dla niej istotne mówić naprawdę własnym głosem tak wróciła Maria Konopnicka o tej wystawie dzisiaj rozmawiałem z moimi państwa roszczeniami w kulturze osobistej wystawę serdecznie państwu polecam muzeum niepodległości w Warszawie do 15lutego odkryjemy może nową Konopnicką Konopnicką na nowo studiu Radia TOK FM były ze mną dr Katarzyna Sokołowska archiwum kobiet Instytut badań literackich pan dziękuję bardzo, GI Anna Miler poetka dziękuję dziękuję Tomaszowi kopca za pomocą przygotowaniu programu Marta Perchuć-Burzyńska do usłyszenia Jasną informację Zwiń «

PODCASTY AUDYCJI: KULTURA OSOBISTA

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POPULARNE

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

Wszystkie audycje, kiedy chcesz! Teraz TOK FM Premium 30% taniej: podcastowe produkcje oryginalne, Radio TOK FM bez reklam i podcasty z audycji. Nie zwlekaj, słuchaj wygodniej!

KUP TERAZ

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA