Matematyka pomoże demokracji. Wymyśli lepsze zasady głosowania na budżet obywatelski

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

w naszym studiu prof. Piotr Skowron z wydziału matematyki informatyki i mechaniki Uniwersytetu Warszawskiego dzień dobry panie profesorze dzień dobry pani dzień dobry państwu pana teraz będzie przekonywał, że źle są liczone głosy na budżety partycypacyjne przypomina budżety partycypacyjne budżety obywatelskie to część budżetów samorządów, na które można zgłaszać na wykorzystanie można zgłaszać projekty czy postawić ławki czy postawić niem plac zabaw tego typu Rozwiń » rzeczy no i obywatele mogą na wybrane projekty głosować panów jest źle robione zgadza się, a obecnie metoda, która używana przez w zasadzie wszystkie miasta jest to metoda większościowa metoda większościowa ma tę zaletę, że jest prosta najczęściej wygląda w ten sposób, że wyborcy głosują na projekty dla każdego projektu liczymy ile głosów otrzymał ten projekt i wybieramy te projekty, które uzyskały najwięcej głosów natomiast wzrost logiczny nie tutaj denerwować oczywiście adres wyobraźmy sobie taką hipotetyczną sytuację, że mamy społeczeństwo, które podzielone na 2 mniej więcej równe grupy 1 grupa powiedzmy 51% wyborców i wspiera 1 grupę projektów powiedzmy projekty rowerowe, a druga grupa zawodowa i 49% Tre wyborców, a wspiera inne projekty może nie samochodowe nazwijmy je takie, które są związane ze ochroną środowiska czy zielone projekty prawda i teraz widzimy, że każdy ten projekt rowerowy on otrzymuje 51% głosów, czyli to są te projekty, które wygrywały, a te projekty, które otrzymają mniej głosów, czyli 49% są ignorowane widzimy, że ten budżet nie jest w jaki sposób równomiernie dzielony nie odzwierciedla zbiór wybranych projektów nie odzwierciedla prawdziwych preferencji wyborców tylko rzeczywiście jest preferowana 1 grupa, która stanowi większość, a ignorujemy tą, która stanowi nawet Skry nawet tak delikatnie mniejszą liczebnością grupy no sam można powiedzieć trudno na tym tak to działa ktoś wygrywać musi oczywiście natomiast pytanie nie możemy zrobić tego w sposób lepsze jednak ideę demokracji jest to, że powinniśmy brać pod uwagę głosy wszystkich wyborców w jaki sposób prawda racje rządu większości z poszanowaniem praw mniejszości różnie możemy na to patrzeć w planach natomiast rzeczywiście okazuje się, że istnieją lepsze metody, że możemy dokonać wyboru taki sposób, aby nie wykluczać wyborców w przypadku budżetu partycypacyjnego rzeczywiście to jest istotne, ponieważ istotne jest dla nas partycypacja prawda, czyli rzeczywiście chcemy, aby wyborcy byli zachęcani do tego, aby uczestniczyć w tym procesie decyzyjnym, jeżeli będziemy stosowali metody, które wykluczają pewne grupy wyborców, który zapewni wyborcy wiedzą, że jeżeliby zgłasza projekty, które być może są rzeczywiście lokalne bardzo bardzo pomogły lokalne społeczności, ale które być może nie będą miały takiego poparcia jak największe projekty to będzie to zniechęcało do zgłaszania nawet takich projektów, wprowadzając metodę, która będzie bardziej sprawiedliwa będzie uwzględniała głosy większej liczby wyborców mamy nadzieję również by wpłynęło to po pozytywnie na partycypację też nie ma takiego wrażenia nie było takiego wrażenia nie zmarnowanego głosu, że tutaj wielu z nas zagłosowało nic z tego nie ma no dobrze pan rosną już powiedział, że to jest źle, jakby to zrobił w my zaproponowaliśmy taką metodę proporcjonalną nazwami metodą równych udziałów i rzeczywiście ta proporcjonalność to nie jest coś co pojawiło dopiero teraz prawda używamy systemów proporcjonalnych bardzo często np. w wyborach do Sejmu natomiast to co proponujemy jest taka bardziej nowoczesna forma wersja tej metody proporcjonalnej, która właśnie nie wymaga tego, żebyśmy mieli partie polityczne tylko pozwala nam wybierać projekty lub zbierać również brąz kandydatów w sposób, który byłby proporcjonalny sprawiedliwe w taki bardziej ogólnych modelach i ta metoda możemy sobie wyobrazić, że działa w następujący sposób początkowo ten budżet, który przeznaczony na projekty my właśnie w ramach budżetu obywatelskiego jest dzielony po równo pomiędzy wyborców w UE jest taki dzień podziału wirtualne to znaczy to nie jest tak, że wyborcy dostają pieniądze do kieszeni tylko tylko jest takich wirtualnej Polsce z punktu widzenia wyborcy tak naprawdę nic nie zmienia to znaczy wyborcy głosują dokładnie taki sam sposób w jaki głosowali wcześniej w niektórych miastach oznacza to, że wyborcy będą głosowali poprzez po prostu wspieranie poprzez wskazywanie tych projektów, które uważają, że są dobre i w innych miastach będą głosowali przez punkty, czyli np. przypisują większą liczbę punktów punktów tym projektom, które będą uważali za lepsze i mniejszą liczbę tych, które będą uważali za gorsze czy z punktu widzenia wyborcy się zmienia właśnie zmienia się tylko ten sposób liczenia głosów i to w jaki sposób głosy przekładamy na decyzję o tym, które projekty zostaną finansowana, który nie i właśnie ta metoda można ją opisać w ten sposób Nike ten budżet jest dzielony po równo pomiędzy wyborców, a później wybór kolejnych projektów przypomina troszkę taki proces zrzucania się tych wyborców na te projekty i rzeczywiście wybieramy projekty, które uzyskały największą liczbę głosów, ale wprowadzamy pewną modyfikacją, że teraz, gdy projekt zostaje wybrany to koszty projektu również filmy po równo pomiędzy tych wyborców, którzy zagłosowali na ten projekt ich portfele są odpowiednio zmniejszane i rozwija jako wyborca dysponuje budżetem nie tylko głosem pojedyncze tylko by budżetem co znaczy tak możemy o tym myśli intuicyjnie natomiast oczywiście z punktu widzenia wyborcy głosowanie się nie zmienia czy wyborca tak naprawdę głosuje dokładnie tak jak głosował, czyli rzeczywiście to nie jest także karzemy wyborcy w jaki sposób te pieniądze rozdysponować tylko proces wykonywania oraz wybieranie tych projektów jest w ten sposób opisany, że możemy zapewnić, że każdy wyborca będzie miał wpływ na pewną liczbę pewną ilość pieniędzy, która jest, która zmieni równo, ale to nie doprowadzić do rozdrobnienia, bo w zwraca uwagę na to razem z Grzegorzem Pieczyński im to na stronach właśnie wydziału matematyki informatyki mechaniki UW można znaleźć ten tekst popularnonaukowy tyrania większości innych zwracać na to uwagę, że wygrywają wiek bardzo duże może i drogie no ale czy to nie doprowadzi do sytuacji odwrotnej będziemy mieli po prostu zalew ławek i tyle będzie z tego budżetu partycypacyjnego no, więc tak my przeprowadziliśmy, jeżeli nie, żeby przepraszam tylko wytłumaczenie, że będą ławki jak zbagatelizowała, ale żeby, ponieważ drugą stronę jak najbardziej tak to jest to jest bardzo cenna cenna uwaga rzeczywiście nie chcemy też takiej sytuacji gdybyśmy, żebyśmy dyskryminowanie z drugiej strony drugą kategorią np. tych dużych projektów i rzeczywiście przeprowadziliśmy symulację mamy dane z ponad 150 edycji budżetu obywatelskiego w Polsce i przeprowadziliśmy takie symulacje które, które pokazują jak zmienił się wynik wyborów, gdybyśmy zmienili metodę liczenia głosów co się okazuje okazuje się, że rzeczywiście dzięki tej nowej metodzie bylibyśmy w stanie zbierać również takie projekty, które byłyby mniejsze ani odbiłby się to kosztem największych projektach czy rzeczywiście większe te większe projekty, które rzeczywiście uzyskują duże poparcie w społeczeństwie one ciągle były wybierane, ale również pewna część budżetu byłaby przeznaczona na bardziej lokalne inicjatywy, które są wspierane przez takich wyborców, którzy wspierają tych dużych projektów czy można byłoby powiedzieć, że mielibyśmy większą różnorodność, a w tej kategorii projektów te zostały wybrane to wychodzi na to, że matematyka jest czekanie całkiem ślepa i w tym sensie, że to, jaki wybierzemy sposób liczenia zasadniczo kształtuje rzeczywistość jak najbardziej co więcej można powiedzieć, że nawet nawet nie tylko sposób liczenia głosów, ale również forma głosowania ma bardzo duży wpływ na to jaki będzie wynik również przeprowadzać taką analizę, że właśnie to co wspomniałem wcześniej niektóre miasta decydują się, żeby forma głosowania był prosty, czyli po prostu wyborcy wskazują, które projekty lubiła, których nie niektóre miasta starają się wprowadzać taki system ta forma głosowania, które daje trochę więcej informacji, że wyborcy nie tylko mówią, które projekty wspierają, ale również decyduje się na to, żeby powiedzieć, jaki ich stopień sporo poparcia względem tych projektów w tym bardzo bardzo chce ten a ten drugi ani dań i też ciekawe, że przeprowadzać właśnie taką analizę, która pokazuje że, gdybyśmy mieli ten sam zbiór wyborców prawda ten sam zbiór projektów, ale byśmy Fili w 1 sytuacji zapytał wyborców, żeby w swoje preferencje zgłosić ten pierwszy sposób poprzez wskazywanie tylko projektów, a w drugiej sytuacji, żeby zgłosili i preferencje w taki ten drugi sposób cie dzieci również mówią o tym jak bardzo popierają ten projekty to wynik wyborów się znacząco zmienił także rzeczywiście widzimy, że nie tylko, że zarówno sposób liczenia głosów, jakie formy głosowania mają bardzo duże znaczenie, słuchając samorządowcy zainteresowani przypomina Piotr Skowron prof. Piotr Skowron wydział matematyki informatyki mechaniki Uniwersytetu Warszawskiego tam można zgłaszać, żeby dowiedzieć się więcej czy nie można by w takim razie np. przebudować też wyborów ogólnokrajowych, bo myślę sobie o tym, że kiedy pan powiedział o tym w takim formacie, że na ten projekt Super Super Super cena, jaką nie przejdzie to np. na drugi wydaje się, że to dość mogło wpłynąć znacząco na wybory np. do parlamentu, bo jest takie poczucie ryzyka nie zagłosuje np. tego swojego ulubionego kandydata kandydatkę, bo oni mają za dużo poparcie nie wiem czy wejdą no to zagłosuje na tej większy atak to mogłabym zagłosować przypadać 10 punktów na Iksińskiego no ego nie da rady to 5 na Krze Mińska jak najbardziej zdecydowanie te badania nad budżetem obywatelskim jest część trochę większy to i ta teoria to jest tory wybór społecznego ja rzeczywiście bada właśnie jak technologia w moim przypadku jest matematyka informatyka jak one mogą pomóc jak ta wiedza może pomóc w współczesnej demokracji i rzeczywiście w innych przypadkach innych właśnie wyborów np. taki wybór powiedzmy przykładowo wybór 1 kandydata np. wyborów prezydenckich to w takich modelach mamy nasza wiedza jest już dość bogata w znany jest wiele metod wyborczych, które mają bardzo dobre własności i w których rzeczywiście prosimy prosiliśmy wyborców trochę trochę bardziej precyzyjne informacje na temat kandydatów np. takim dosyć standardowym modelem wyborczym, który jest, który używany w teorii i dla tego modelu mamy znamy wiele reguł, które mają bardzo dobre własności jest następujący, a że prosimy każdego wyborcę, aby przedstawił ranking kandydatów ci mówi tak ten kandydat jest w mojej perspektywy moim najlepszym ulubionym kandydatem ten drugi jest trzeci jest czwarty tak, ale rzeczywiście co najmniej rok był na ptaki rzeczywiście są takie metody wyborcze, które mają tę własność że, że właśnie do poczucia zmarnowanego głosu jest dużo mniejsze to znaczy że, że nie mam takiej zachęty do tego w niektórych sytuacjach, żeby głosować na innego kandydata niż ja tak naprawdę lubię, a ja bym chciała też taki głos negatywny, że -100 punktów dla kogoś np. Instytut to znaczy, jeżeli mamy rankingi to de facto nie ma znaczenia czy mówimy czy kogoś lubimy czy nie, ponieważ tak przedstawiamy ranking, więc to to to to właśnie to trakty są o tyle dobre, że w, że one nie są tą samą informację natomiast nie musi się wyborca nie musi się zastanowić nad tym czytaj fakt chce przypisać -100 punktów czy 0 punktów, ale rzeczywiście również są też takie pomysły na to jak można byłoby projektować systemy wyborcze również takie, w których możemy wskazywać negatywne głosy również w przypadku budżetu obywatelskiego są takie pomysły to mówiąc wprost myśli pan, że obecnie panujący system Ganta jest sprawiedliwy czy nie w wyborach ogólnokrajowych czy my z punktu widzenia ma my rozważamy pytanie bardziej z punktu widzenia matematycznego to znaczy zastanawiamy się jak one mają własności natomiast jak już mamy dobre zrozumienie tego systemu już pozostawiamy to bardziej opinii publicznej do tego, żeby zdecydowała czy to jest system, który jest właściwy, który nie i np. system do ta jest system, który już dobrze zrozumiany rzeczywiście wiemy, że ta ten sposób, który jest używany przez nich w Polsce jest systemem, który faworyzuje większe partie jak np. rzeczywiście w swoich badaniach badam np. budżet obywatelski i prowadzimy badania naszym celem jest projektowanie z próby takich systemów głosowania dla budżetu obywatelskiego, które są proporcjonalne, więc jestem dużym fanem proporcjonalności z tego punktu widzenia np. ten system sond, które używane przez w Polsce znacie jego wersja, która rzeczywiście nie jest proporcjonalna faworyzuje duże partie nie jest aż tak bliska mojemu sercu jak jest system, który bardzo proporcjonalne i takie systemy istnieją mamy wiedzę jak można byłoby dokonywać wyboru np. w szczególności do polskiego Sejmu tak, aby one były zupełnie proporcjonalne to znaczy, żeby każda partia rzeczywiście zostawała taką liczbę mandatów, która jest proporcjonalna do liczby posłów czyli, żeby nie faworyzować ani dużych ani mniejszych partii tylko, że to jest powiedzmy wybór, którego dokonują w tym momencie nasze społeczeństwo znaczy nasi rządzący, aby jednak dokonywać żeby, żeby dokonywać wyboru za pomocą systemu, który wspiera się pan wie pan, jakby to było także właśnie głosujemy nie za tylko przeciw komuś, jakby frekwencja skoczyła jak byśmy wszyscy poszli, żeby tamte czerwone kartki dawać o pani, ale była to znaczy sprawa rzeczywiście są takie badania statystyczne, które pokazują np. że w szczególności, jeżeli spojrzymy na kampanie wyborcze to w tych kampaniach wyborczych większość takich reklam większość takich kampanii musi takich haseł, które się pojawia są hasłami raczej nie pozytywnymi tylko właśnie negatywnymi, że raczej staram się prowadzi kampanię przeciwko swojemu głównemu oponentowi niż raczej wspierać niż wspierać PiS ma swoje pozytywne scenariusze, więc je TDI to pokazuje, że rzeczywiście takie przesłaniem negatywne hasła często do nas nie przemawiają, więc rzeczywiście pani ma rację, że być może, gdybyśmy mieli możliwość wskazywania swoich negatywnych referencji być może również frekwencja wzrosła w bardzo dziękuję prof. Piotrem Seko strony wydział matematyki informatyki mechaniki Uniwersytetu Warszawskiego dziękuję panu serdecznie za Obywatelską postawę naukowca dziękuję bardzo, ósma 56 kończy poranną audycję przygotował Michał Tomasik realizował Maciej Gorczyński pora na informacje po informacjach państwo doskonale wiedzą oczywiście dyskusja polityków prowadzi Dominika Wielowieyska Karolina Głowacka dziękuję państwu dobrego weekendu Zwiń «

Matematyka pomoże demokracji. Wymyśli lepsze zasady głosowania na budżet obywatelski

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: PORANEK RADIA TOK FM - WEEKEND - KAROLINA GŁOWACKA

POPULARNE

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 10:00

Najnowsze Podcasty

"Rozbrajanie stereotypów i zatwardziałych serduszek". Tranzycja potrafi uwolnić i pozytywnie wywrócić życie

"Jaka Bucza, jaka agresja?" Rosja przewodniczy Radzie Bezpieczeństwa ONZ

100 tys. głosów Polonii do kosza? "Policzyliśmy 98 głosów w godzinę. W dobę udałoby się 1,5-2 tys. Takich komisji jest około 50"

Zawody drugiej kategorii. Rząd reguluje pracę m.in. dietetyków i robi to źle

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL