Kredyt powszechny, czyli państwowa linia kredytowo-ratunkowa dla obywateli

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

, a świat podgląd Agnieszka Lichnerowicz serdecznie zapraszam państwa na świat podgląd, który zaczniemy dziś od koncepcji propozycji prowokacji i Jędrzej MALKO autor tejże zaraz państwu zdradzić, o co chodzi analityk fundacji Kaleckiego jest państwa gościem dzień dobry dzień dobry mowa będzie o kredycie powszechnym Fundacja Kaleckiego przygotowała raport z taką analizę propozycji, którego Jędrzej MALKO, której Jędrzej MALKO jest współautorem rzeczy właśnie o kredycie Rozwiń » powszechnym, czyli w dużym uproszczeniu co jest dużym uproszczeniu w największym uproszczeniu można powiedzieć, że kredyt powszechny jest opcją publiczną na na rynku kredytów konsumenckich, czyli publiczną alternatywą dla dla chwilówek ludzie, którzy nie mają zdolności kredytowej lub państw, którzy z różnych powodów są wypchnięci poza to typowy komercyjny system bankowy i którzy w sytuacji niespodziewanego wydatku nie mają oszczędności w, a tak taka sytuacja dotyczy 4050% Polek Polaków czy ludzie mowa o ludziach, którzy nie mają żadnych oszczędności tak tak dzisiaj 43% ludzi w Polsce deklaruje brak jakichkolwiek oszczędności i odsetek rośnie i ponad połowa czytam też waszym raporcie ponad połowa Polaków ma problemy z pokryciem kosztów niespodziewanych wydatków mowa, o czym o zepsutej lodówce np. tak to jest wg metodologii banku światowego taki wskaźnik ten niespodziewany wydatek rzędu 120 dochodu Narodowego na głowę, czyli to jest tak to jest ten samochód, który się popsuł lodówka, którą trzeba wymienić jeszcze 1 liczba, która przyznam jest uderzająca wydaje mi się 64,5% gospodarstw domowych spłaca dziś co najmniej 1 pożyczkę gotówkową, czyli mówimy o kredycie na mieszkanie hipotecznym to jest jeden z problemów ze stron się jako społeczeństwo zmagamy mowa jest o pożyczce gotówkowej tak jak tutaj zostać co nie znaczy, że 23 ludzie spoza chwilówki tylko jak jakiegoś rodzaju pożyczki albo z banku albo para banku albo od rodziny w są różnego różnego rodzaju pożyczki i teraz, dlaczego ludzie biorą chwilówki w tym, że biorą chwilówki, bo nie mają innego wyboru główne 3 kategorie, na które są śliwki przeznaczane to jest to są rachunki pożywienie oraz leki koszty leczenia to są via lwia część chwilowe idzie na te 3 kategorie te nagrania rozmów i tak osoby są badania prof. Jakubowskiej, w które pokazują właśnie na co środki są przeznaczane później mamy jeszcze takie produkty podstawowe dla dla członków rodziny czytam mu ubrania podręczniki dla dzieci no i kilka procent to są to są wydatki takie ekstrawaganckie moglibyśmy powiedzieć w rodzaju drogi telefon komórkowy bym tak tego rodzaju wydatki wedle tych badań za 1,5% co jest bardzo ważne bo, bo i jest taki z takich, bo mit czy przekonanie właśnie o tym, że duża część tych pożyczek idzie na takie dobra nazwijmy je konsumpcyjny właśnie sprzęt AGD, które potem Barcza czy dziadek muszą płacić, a z tych badań wynika, że to jest w zasadzie nie odnotowywane w taki jest też drugi mit, że branie chwilowe wynika z niskiego poziomu edukacji finansowej, że ludzie nie wiedzą co robią i pakuje się w kłopoty których, gdyby tylko widzieli, że to jest ludzka jest tak dużo rozwiązują tak 1 czy osoby, która tak po pierwsze, gdy ja na razie ciało zdarza zdarza się, że ludzie postępują głupio, lecz jesteście głupi znaczy to nowe niemoralny tylko Zielną można mu inaczej o jasne oczywiście natomiast to są przykłady anegdotyczne i mnie też zdarza się, że w podejmować głównie decyzje każdemu czasem zdarza się podejmować głupie decyzje natomiast widać, że wpływ edukacji finansowej na branie chwilówek kimś takim właśnie alternatywnych źródeł finansowania jest bardzo niewielki, dlaczego ma sens, jeżeli ktoś nie ma zdolności kredytowej, a jest takiej gorącej palącej potrzebie opłacenia rachunków za za prąd czy kupienie jedzenia dla rodziny to po prostu nie ma innego wyboru i badania pokazują, że zdecydowana większość tych klientów parabanków firm pożyczkowych oni z wiedzą, jakie są koszty znają te koszty próbują zrobić wszystko co możliwe, żeby wybrać najtańszą chwilówkę zachowują się całkowicie racjonalnie tylko morsów ich sytuacji dla najbardziej racjonalna decyzja może pociągać za sobą bardzo duże koszty to jest jeszcze w jestem jeszcze aspekt, które w raporcie nazywa pan z pamięci teraz cytuję, ale to ma ster kar dla bogatych czy klasy średniej chwilówkę dla biednych, czyli właściwie na czym polega ta selekcja instytucji bankowych tak, dlaczego im się mniej pieniędzy tym się musi pożyczać pieniądze drożej w sumie pewną, bo jest ich mniej pieniędzy to się teoretycznie jest mniej wiarygodnym spłacający tak to jest to jest 11 element natomiast drugi polega na tym, że wszędzie na świecie banki komercyjne stosują tzw. wypychanie klientów klientek, którzy są oceniani jako mało dochodowi w związku z tym, że teraz upraszczam, ale upraszczając koszty administracyjne prowadzenia konta bankowego są takie same być bardzo bardzo podobne dla klienta, który ma stałą stałą pracę umowa o pracę i 20 000 dochodu miesięcznego i dla klientki zatrudnionej na umowę zlecenie i obraz ryzyka jest inny tak od stycznia umowa zlecenia jest minister koszt koszt koszt prowadzenia konta rozumiem tak jest jest bardzo podobny bądź bądź taki sam niezależnie od profilu klienta w, więc od oczywiście banki stosują różnego rodzaju metody tego właśnie tzw. wypychania klientów, którzy po prostu są oceniani jako zbyt mało dochodowi żeby, żeby przynieść bankowi zysk, bo jest to ostatecznie instytucja for profit nie ma w tym nic dziwnego w 2337 też taka liczba wynosi średnia kwota pożyczki zaciąganej poza systemem bankowym jeszcze 1 fakt który, zanim przejdziemy do propozycji kredytu powszechnego, który ma być jakąś odpowiedzią na te zjawiska jest tak, że przybywa ludzi, którzy są dłużnikami w tym systemie poza bankowym 29% zwiększyła się w ciągu ostatniego roku wartość udzielanych w Polsce pożyczek pozabankowych, dlaczego w no rzeczywiście z wzeszłym roku bardzo różnych różnych danych od 800 000 000 nawet 1 000 000 000zł miesięcznie ludzie pożyczają w parabankach, czyli właśnie firmach pożyczkowych w w uproszczeniu powiedzmy, że to są chwilówki w i zarówno pod względem wartości pożyczek jakich ilości bardzo bardzo dynamicznie w w zeszłym roku rosło z jest to kilkaset tysięcy chwilowe pożyczek branych co miesiąc no właśnie o łącznej wartości wartości do 1 000 000 000zł w tutaj nie mamy jeszcze porządnych badań naukowych, które mogłyby powiedzieć, dlaczego dokładnie, dlaczego więc możemy możemy spekulować to co w mediach się czyta, kiedy dziennikarze dziennikarki pytają ludzi czemu czemu biorą pożyczki NATO to powtarza się uczyć drożyzna inflacja wzrastające koszty czynszów wzrastające koszty energii ogrzewania i tak przechodzimy do propozycji kredytu powszechnego współautor tej propozycji Andrzej MALKO jest państwa gościem, jeżeli będziecie państwo mieli jakieś pytania, a z pewnością będziecie mieli, bo myślę, że to jest bardzo ciekawa propozycja, ale też idąca w poprzek takiemu klasycznemu naszemu myśleniu to proszę wysłać adres na świat podgląd małpa TOK kropkę FM, a my z przyjemnością państw to pytanie w miarę możliwości też Jędrzej MALKO przekażemy wracamy za kilka minut po informacjach o atak na świat podgląd Agnieszka Lichnerowicz Jędrzej MALKO analityk fundacji Kaleckiego jest w studiu Radia TOK FM przyszedł czas na pomysł kredytu powszechnego słyszeli państwo w pierwszej części rozmowy 43% Polaków nie ma żadnych oszczędności prawie 23 gospodarstw spłaca co najmniej 1 pożyczkę gotówkową na jej jest jeszcze trudność, że ktoś jest uboższy tym ma mniejszy dostęp to pożyczki takiego konsumpcyjne gotówkowe w instytucji bankowej jest przez nią często odrzucony musi, więc udać się do tych instytucji parabankowych tam jak czytam jeszcze w raporcie fundatorem fundacji Kaleckiego koszt chwilówki może być nawet 1100% wyższy od tego klasycznego kredytu bankowego jeszcze 1 liczba nie wiem czy ona jest czy czy ją pan zna, ale w zasadzie ilu, jaka część tych z ludzi zapożyczonych czy parabankach czy w bankach spada wspiera to znaczy nie radzi sobie ze spłatą w nie ma nie mam takich danych wiem, że co trzecia spirala, jakby patrzeć nowej strony co trzecia spirala zaczyna się od chwilówki, ale ile ile chwilowe skończy się z spirala zadłużenia tego nie wiem to przejdźmy do pomysłu kredytu powszechnego co to jest do boksu w tak jak tak jak powinniśmy przed przerwą z kredyt powszechny byłby kredytem dostępnym dla wszystkich obywateli obywatelek Polski w niewielkim, bo wysokości pensji minimalnej netto to jest średnia mniej więcej średnia kwota pożyczki poza systemem banku dokładnie dokładnie to jest mniej więcej tyle ile ile przeciętnie ludzie biorą czy wille przeciętnie wynosi wartość chwilówki w kredyt oprocentowany tu uczciwie oprocentowany, ale oprocentowany niżej niż niż wirówka mógłby to być mogą być profesor oprocentowanie gdzieś tam korespondujące z z tym, które przed i ja muszę zapłacić mając konto banku mając umowa o pracę, więc nie chodzi tutaj o darmowe pieniądze dla dla wszystkich tylko chodzi o o to, żeby życie wszyscy mieli dostęp do takiej dziś poduszki bezpieczeństwa czy w cieczy czy zabezpieczenia w wypadku jakoś nieprzewidzianego wydatku w wypadku właśnie się z zepsutego samochodu czy nagłego nagłej konieczności jakich wydatków na na leczenie, kto ma udzielać tego kredytu w dużym technicznie można rozwiązać na bardzo dużo sposobów, ale w olbrzymim uproszczeniu byłby to byłaby to linia kredytowa w Narodowym Banku Polskim teraz wyjaśni, o co chodzi w tak tak prostych słowach jak jak potrafi w zdecydowana większość pieniędzy, którą mamy w Polsce w obiegu około 85% to są pieniądze stworzone przez prywatne banki komercyjne w trakcie akcji kredytowej i tak wygląda wszędzie na świecie w w wielkiej Brytanii będzie 97% w kwestii nawet 99% pieniędzy w obiegu to są pieniądze stworzone przez banki komercyjne w momencie, kiedy ktoś bierze kredyt, jeżeli przynoszą do banku 100zł to na świecie 100zł, ale jak ten bank pożyczy komuś moje 100zł to na świecie już 200zł no tak, bo bank właśnie nie pożycza swoich 100zł tylko bank, udzielając kredytu tworzy tworzy nowe pieniądze i potem bank, przyjmując spłaty tego kredytu de facto jest mniej niż kas tak w i tak centa tak działa system finansowy nie ma nie jest żadnym Fin de Lima w tym niczego złego w kapitalizmie to do prywatne banki decydują o tym komu przedziera przydziela siłę nową siłę nabywczą natomiast Narodowy Bank Polski czy banki centralne na całym świecie także mają możliwość tworzenia pieniędzy co widzieliśmy w trakcie kryzysu finansowego nowa mecz no nowa moda tak powiem tak bardzo jeszcze ciągle budzi pewne emocje ta kwestia nowa nowa stara, bo o w taki moment, kiedy banki centralne rzeczywiście przestały przestały robić, ale w na początku lat dziewięćdziesiątych jeszcze w bank centralny Wielkiej Brytanii Anglii prowadził prowadził akcję kredytową na rzecz na rzecz swego rządu w to jest taki pomysł, który dzisiaj kojarzy się pewnie wielu słuchaczom słuchaczką z z socjalizmem z jakimiś takimi właśnie rozpychanie się państwa bo, bo bank centralny jest to instytucja publiczna, ale warto powiedzieć, że w ekonomiści jak najbardziej wolno rynkowi w rodzaju Miltona Friedmana albo szkoły chicagowskiej w dal dawno błędy systematyczne wyda dawno temu postulowali, że w ogóle może należałoby zrezygnować z kreacji pieniądza przez banki komercyjne, ponieważ z tak tego rodzaju mechanizm Skut skutkuje tym cyklem boomu recesji boomu w recesji, który potrafi być w bardzo marnotrawi marną traf czy i też, że może to w ogóle państwo bank centralny powinien odpowiadać za za kreację pieniądza całkowicie na tego rodzaju rozwiązania są krytykowane myślę, że słusznie krytykowane, bo chyba nie chcielibyśmy, żeby czy obecny prezes Narodowego Banku Polskiego czy jakikolwiek inny prezes z jakiegokolwiek innego politycznego nadania miał tak olbrzymią władzę w swoich rękach, ale być może możemy odrobinę przesunąć to wahadło w stronę banków państwowych banków centralnych i umożliwić im pozwolić na to, żeby prowadziły akcję kredytową odrobinę bardziej odważnie w trakcie ostatniego ostatniego kryzysu finansowego czy kiedy kiedy byliśmy na krawędzi kryzysu finansowego ostatnim razem czy nie w roku 2008 tylko w 2020, kiedy system finansowy chwiał się w posadach w wyniku pandemii covid 19 wszyscy wtedy patrzyliśmy na zupełnie inne nagłówki ale, ale rozwoju przejmuje się tym przejmując się z wirusem, a nie niestabilnością systemu finansowego, ale wtedy amerykański bank centralny np. w udostępnia linię kredytową dla prywatnych firm z całkowicie, pomijając prywatny sektor bankowy i tutaj ta propozycja polega na czymś podobnym tak, żeby z ominięciem sektora komercyjnego udostępnić linię linię kredytową dla wszystkich obywateli obywatele kraju niewielką uczciwie oprocentowaną dającą podstawowe poczucie bezpieczeństwa ja rozumiem, że tu, a w nocy z inflacją to jest kluczowe pytania będzie inflacja większa w i oczywiście na inflację trzeba uważać szczególnie teraz, kiedy się, kiedy mam jest uznanie kiedy, kiedy jest duża i kiedy wszyscy wszyscy za nią dużo płacimy, więc niż absolutnie nie nie chciałbym lekceważyć takiej takiej obawy ta obawa jest zasadna jest ważna w z przypadku takiej dekady, jaką mieliśmy za sobą, kiedy inflacja była bardzo niewielka to tego rodzaju program tego rodzaju kredyt powszechny nie powinien z, jakkolwiek wpłynąć na inflację albo wpływ byłby zupełnie znikąd co tutaj w raporcie porównuje co ciekawe to też wydają się jednak bardzo perswazyjny argument czy po porównuje do wakacji kredytowych, które z, których korzystają w tej chwili ci, którzy się zapożyczyli, żeby móc kupić mieszkanie i jak to właśnie koszt skala tego no w wakacje kredytowe dają impuls popytowy czy zostawiają więcej pieniędzy w kieszeniach kredytobiorców niż tego rodzaju kredyt powszechny wydał, ale na takim najbardziej ogólnym poziomie to co jest oczywiście zabawa z pieniądzem majstrowanie przy systemie finansowym jest zawsze zabawa ogniem i trzeba trzeba o tym pamiętać łatwo sparzyć wszystkie kroki muszą być, bo tutaj bardzo ostrożne natomiast na zabawie z ogniem została zbudowana cywilizacja, korzystając z tej metafory i każdy system finansowy i każdy pieniądz jako instytucja jest jakimś narzędziem, które budujemy, uchwalając kolejne ustawy ustawy ustawa o Narodowym Banku Polskim szereg szereg innych jest przedmiotem już po polityk politycznego sporu jak jak ten pieniądz ma być skonstruowany i komu ma być siła nabywcza przyznawana w jakiś w jaki sposób oka, ale to znaczy, że teraz w czasie tej dosyć wysokiej inflacji to może ten projekt nie ma sensu być może trzeba będzie z nim poczekać aż inflacja opadnie i tak, aby może ludzie teraz szczególnie potrzebują takiego żeby, żeby odpowiedzieć na to pytanie należałoby prowadzić badania w tym kierunku i przyjrzeć się w tej sytuacji przez kolejny po kolejny rok kolejne 2 lata dzisiaj to, o czym rozmawiamy to jest dwudziesto stronicowy raport, chociaż w Polsce lubimy zamieniać dwudziesto stronicowe propozycję z o obowiązujące prawo dnia na dzień to nie jest mój postulat w należało by spędzić jeszcze dużo czasu na oglądaniu tego ze wszystkich stron po mniej może za 2 może za 3 lata, kiedy będziemy wiedzieć więcej przeprowadzić w ograniczonym w ograniczonej skali dziś program pilotażowy i wtedy wtedy podejmować kolejne decyzje, więc jest jest to, że dzisiaj prototyp na koniec kwestia zadłużenia indywidualnego to jest jeden z takich coraz poważniejszych tematów też dyskusjach trzeba powiedzieć o stabilności ją o poziomie życia mieszkańców wręczono po prostu dramatycznie rosnąć bardzo wyraźny trend tak i w tym sensie rozumiem, że jest to rozpisane, ale państwo sobie doczytać w raporcie o kredycie powszechnym, który znajdzie się na stronie fundacji Kaleckiego Jędrzej MALKO współautor państwa gościem bardzo dziękuję rozmowa dzięki wielkie apka świat podgląd Zwiń «

Kredyt powszechny, czyli państwowa linia kredytowo-ratunkowa dla obywateli

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: ŚWIATOPODGLĄD

POPULARNE

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 14:00

Najnowsze Podcasty

Indie: czy skazanie Rahula Gandhiego jeszcze go wzmocni politycznie?

Dr Karniej: Ustawa o jakości w opiece zdrowotnej jest w całości źle przygotowana

Watykan przekazał sądowi w Chodzieży tajne akta w sprawie kościelnego procesu księdza pedofila

Maliszewski: Propozycje rządowe są doraźnym gaszeniem problemów polskiej wsi

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL