"Jeszcze żywi czy już zmarli? Dziewiętnastowieczne dokumentacje emigracyjnego umierania"

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

w dzień dobry Cezary łasiczka to jest program off czarek witam państwa bardzo serdecznie zapraszam na dzisiejsze spotkanie, a studio pani prof. Elżbieta Wichrowska historyczka literatury kultury z wydziału polonistyki oraz centrum badań nad kulturą Warszawy na Uniwersytecie warszawskim dzień dobry profesorowi dobry państwu dzień dobry panu jej najnowsza książka pani profesor nie muszę dodawać, bo to oczywiste, ale dodam niezwykle interesująca no wreszcie nosi tytuł jeszcze żywi Rozwiń » czy już zmarli dziewiętnastowieczne dokumentację emigracyjnego umierania książka ukazała się nakładem wydawnictwa słowo obraz terytoria no i w po tytuł właściwie mówi nam, o czym to jest, ale oczywiście te słowa nie oddają całej złożoności zjawiska, którego to pewnie można wysnuć wiele z tego kłębka możemy wysnuć wiele nitek za tym nitkami zmierzać i dzisiejszy program jest zbyt krótki, więc mam nadzieję, że w przyszłości najbliższej będziemy podążali za różnymi nickami nie miałem wiele myśli myśli kłębiły się w głowie po lekturze pani książki pani profesor i pierwsza myśl to była taka myśl ten trochę właśnie historyczna, ale trochę trochę na czasie tak, czyli emigracja, bo w emigracji jest czymś co nam towarzyszyło pewnie jeszcze przed zmianą systemu myślę oddaj najnowszej historii Polski, ale migracja to jest to co obserwujemy na granicach naszych tak czy tej granicy białorusko-polskiej granicy Ukraińsko polskiej i też różne jest nasze podejście, ale zamiast do, bo sporo innych miejsc z i na innych forach debaty dla czy to polega czym to jest jak do tego podchodzimy jest, więc nie musi się tym zajmować, ale zastanawiam czym była ta emigracja ta wielka migracja ksiąg mówi takim powiedziałbym codziennym kontekście oczywiście możemy ubrać piękne słowa mówić o tych patriota, którzy po upadku powstania tak dalej tak dalej i to oczywiście znamy, ale zejdziemy z tego cokołu i dla mamy codzienne życie trochę w gotowości w oczekiwaniu, czyli takie życie, którego nie można żyć normalnie no bo trzeba być zawsze gotowym, kiedy ojczyzna zawoła to prawda i ten no głównym wątkiem głównym tematem książki, której tytuł pan przed chwilą w imieniu jest oczywiście stosunek tam relacje żywych ze zmarłymi i stosunek człowieka przełomu osiemnastego dziewiętnastego wieku i pierwszych dziesięcioleci dziewiętnastego do do zwłok do trupa w, a i to to bardzo się kawę co co znaczy pan włożył tematyka tej książki we współczesnych kontekstach, bo faktycznie za takie ostatnie prace moje nad nią przypadły po pierwsze, mówimy o jeszcze, że chce już zmarłych na początek pandemii 100 pierwsza raczej trochę nieco tak przestraszył on, że ona niewielka z lasu, a noc z atakiem takie myśli też ale, ale to taka aktualizacja aż się pojawiła apotem oczywiście wojna emigracja, którą widzimy na oczach tak jak ludziom to są inne fora, a i inne tematy nie nie temat pierwszy tej tej tej książki, ale jednym z ważnych tematów czy pól, na których próbuje pokazać właśnie problem stosunku do zmarłych to jest to jestem to są zwłoki to jest to jest trup emigranta, a inne emigranta oczyszcza zajmuje się osiemnastym mi pierwszą połową dziewiętnastego wieku bliska jest ta emigracja po listopadowej Jonas różnych powodów jest bardzo ciekawa właśnie trochę migranta możemy sobie z 1 strony mamy te najnowsze, które gdzieś w odnajduje lub nie w lasach w minionym, ale granicy tutaj mamy taki trochę migranta, który należy teraz wynieść za życia już tak tak i ale ale to jeszcze doznało w ciekawe wątki podrzuca trochę mnie z ułożonej wcześniej w głowie drogi bardzo dobrze z prowadzi w jakieś inne, a w jakieś chaszcze tak problemów, ale wydobędziemy się, więc oczywiście to nie to co co mnie interesowało w tej książce, ale też chyba nie tylko w niej ma za sobą nazwał codziennością to znaczy jak żyli z kim żyli i jakie priorytety miano i musimy pamiętać, że tych około 6000 mężczyzn do właśnie niesiona migrację oni przeszli granicę wielu z nich nie chciało uważał, że powinni nie wolno, bo im składać się i broni się zresztą kończyło dramatami już na samym początku, a strzałami oddana oddawany do do dowódców tak itd. potem się znaleźli na chwilę tak naczelni oni się przyszli przeszli by oni trafili na emigrację, żeby nam, żeby się troszkę przygotować czekali, a jak sami pisali na na i to jak ten barometr wojny, a czy wzrasta i żeby wrócić do kraju tak, a to od razu, jakby ich ich stanowisko ich codzienność warunkowało oni nie przyszli, żeby żyć tak Tammy zakładać rodziny i a tu się pojawią taki problem, który nazywam, a presją i takiego emigracyjnego myślenia na 3 dni i takim dekalogiem, a które wpisane było życie emigranta znacie nie wolno zresztą to potem przechodzą powoli do tematu umierania bardzo wyraźnie pokaże się okaże na na przykładzie śmierci Lelewela nie wolno nie wolno się zakochać nie wolno Zamość szczęście, że niżej może znaczyć nie wolno ich dzieci nie wolno mieć dzieci nie w francuski no do do to jest wykluczone przecież wzrost ma wracać, bo wojna musimy być gotowa nie wolno umrzeć nie wolno się zabić tak, kiedy przecież tych samobój mam mamy nekrologi w prasie emigracyjnej 1 za drugim tak ten podciął żyły ten skoczył z okna ten najadł się jakiegoś skład, ale już Sekwany do Sekwany ten poszedł do lasu tak, a nad rolą narysował coś tak napisał ostatnio jak i słowa swoje i strzelił sobie w UE i co pisano w prasie zdradził wolno nie wolno swoje życie nie należy do ciebie Ojcze moje życie należy do do ojczyzny jakkolwiek by to zabrzmiało dziś to było tym co czy co jak dyktowało co powinno dyktować czy takie życie w poczekalni no tak dokładnie tak, ale to się zmienia to to jest pierwsze 2020 lat Szanowni Państwo najtrudniejsze zatem z Górki tak i a tak, aby i modlę lat na końca lat trzydziestych potem na początku lat czterdziestych zaczęto myśleć i no cóż się i jesteśmy tu na dłużej być może tak to przypomniały i przypomniał też takie inne wątki literackie oczekiwania, czyli pierwsi chrześcijanie, którzy oczekują na powtórne przyjście Chrystusa, które miały się w życiu dokonać za życia no dobrze mi roczek no dobra rzecz się opóźniają też 0203. i nagle mógł tylko jakiś czas się dowód trzeba coś i w jaki sposób opowiedzieć się wobec tego co się nie dzieje tak tak tak i no ta poczekalnia powoduje ten zatem dyskomfort życiowe i na i to wszystko co, a o czym, o czym pisał też Alina Witkowska na swoich w swoich książkach samobójstwa pijaństwo rozróby oni psychicznie nie wytrzymywali ta mieszka w Paryżu, ale ani nie mogą mieszkać pary ducha niewolno przecież musieli siedzieć w potas w tym pierwszym okresie zamknięci byli w zakładach, żeby się dostać do Paryża trzeba było mi zgodę tych zgód nie dostawali, więc co robiono w archiwach bibliotece Czartoryskiej Czartoryskich Mané informację o mnie przy pierwszym razem bardzo zdziwiło, bo znałam osoby, które z dalszej działalności tu widzą nekrologi udawali Nieżywych ta, a wreszcie mamy wątek zwrócił pani profesor, ale nawet ci, którzy przyjechali do Paryża to przypomnieć, że to jeszcze Paryż przed wielką przebudową przez man tak dokładnie tak sobie taki trochę piasty Paryż bardzo się też szafie z parlamentu, ale bez nieba bez tych pięknych bulwarów to byli ludzie, którzy nawet często Warszawy nie widzieli, która była tylko lepiej, a w prowincjonalnym miasteczkiem no i najwyższą możliwą w tym okresie co w tym okresie w latach 30, ale już kończymy kończymy wracamy po informacjach pani prof. Elżbieta Wichrowska jest studio rozmawiamy o książce najnowszej pani profesor zatytułowane jeszcze żywi już umarli dziewiętnastowieczny dokumentację emigracyjnego umierania wracamy po informacjach to wcale tak nomen pani prof. Elżbieta Wichrowska historyczka literatury kultury wydział polonistyki oraz centrum badań nad kulturą Warszawy Uniwersytet warszawski najnowsza książka pani profesor nosi tytuł jeszcze żywi czy już zmarli dziewiętnastowieczne dokumentację emigracyjnego umierania książka ukazała się nakładem wydawnictwa słowo obraz terytoria powrócił do tego wątku, który pani sygnalizowała, czyli ta presja to życie na walizkach w pewnym sensie życie w poczekalni życie, którego nie można sobie zorganizować, bo jesteśmy na obczyźnie, ale czasowo czasowo, bo zaraz trzeba będzie wracać no i teraz zaraz czyli kiedy może jutro może pojutrze, ale za chwilę jest jeszcze warto dodać, że to jest życie pod presją to znaczy po to, o czym już była mowa pod presją wpisania się pewne normy potrzeby patriotyczny tagiem nazwa, ale jeszcze pod presją policji francuskiej ta, która bała się do 666000 silnych mężczyzn przybywa do Paryża zdania tak z powstania, a to jest 3001. 3002. roku pamiętamy co działo 8180010003002. roku bali się rewolucji tak polskiej włoskiej każdej, więc no jak to zresztą epilogu bardzo wyraźnie Mickiewicz mówi tak objęto nas ciasny łańcuch i i trzymają tak, żeby to niewybuch, ale też pod presją pod presją policji rosyjskiej, która mocno działała i funduszu ochrony Rosjanin wybrał pan, a dla tej decyzji wolą malowała bym nie zawsze, a wraz z zjadają wrzątek tak, ale coś coś jest coś na rzecz i teraz i to się zaczyna zmieniać się utrzymają się na chwilę przy tych wątkach i udawania, że umie umiera ową no tak, dlatego że co powinien robić na emigrant tak ten z punktu widzenia Francuza powinien siedzieć w zakładzie w pocie na tam, gdzie mu nakazano nie robić nic tak z punktu widzenia polityki emigracyjnej wielkich Lambert za chwilę tak dalej powinien czekać, tak więc my nie nie wolno mu klucze czekać tak na jak udział rozkaz na rozkaz wracamy przez co się działo jak tylko i był ślad wagi informacji, że jakaś jakiś powstanie jakaś zawierucha w Europie natychmiast jakieś oddziały ruszały na bardzo często, zanim dotarły już było po powstaniu tak ma ma czekać, ale oddalony od Paryża ciało specjalne zgody trzeba było miały udokumentować ma się z czego żyć odbierano też zasiłek ten niewielki, ale 1, który pozwalał przeżyć jeśli chcesz wiedzieć w Paryżu Paryż drogie, ale tam biło jak we wszystkich listach nie ma piszą serce emigracji serce umysł emigracji, więc ciągnie ciągnęło do do Paryża wszystkich ciętych setem bakcylem polityczną to jednak większość albo ono do tego obwarzanka paryskiego Wersal, dlaczego to państwo demokratyczne polskie spłat je do pod Warszawą przeniosło, żeby być bliżej tak no i ale w którymś momencie dla wszystkich stało się jasne że, żeby przetrwać trzeba tworzyć struktury zaczyna się zmieniać takie myślenie, że wracamy już było widać, że może wróci ale, ale jeszcze trzeba poczekać wtedy osobnego ne to są te akcję, a ne związane z tworzeniem państwowości tak to taki mamy państwowości albo państw osi emigracyjnej, czyli rekonstrukcja tego co było na ziemiach polskich tak tworzenie małej Polski na emigracji próbę powołania Sejmu monarchii Czartoryskich królem de facto za rozwiązanie dziś tak w ciągu 1 to prawda stowarzyszeni biblioteka Polska drukarnie szkoły ma opinię ją tu jest taka prasa prawda można nimi mu się nasze to Mar przez różne poziomy tak takie, które takiego zarządzania politycznego, ale też jeśli chodzi o szkoły, bo polskie dzieci powinny się uczyć w polskich szkołach dzieci z kolei, żeby mieć dzieci no ale potem nie ulega po pierwsze, są w stanie lekarz wyłamał tak to wiemy no po drugie, ale jeśli już miejsce dzieci i mieć założone to powinno być Polka prawa to kolejny nakaz, który będzie też obejmował to jak Polak powinien umrzeć jak migrant powinien użyć na to jak my kolejny wątek, więc próbuje się inne obuwie część jak powinien znaleźć po śmierci, ale części to nic nowego to to już od dawna osiemnastym wieku tak jak kawał Kowal czy 17 jest serce, a wnętrzności ciało prawda to tutaj to tutaj nic nowego nie wymyślono raczej ograniczoną tę liczbę na tę liczbę części, ale no to jest ten moment ze 100 jest już druga połowa lat trzydziestych latach czterdziestych, kiedy zaczną się kształcić tak mamy dużo medyków Montpellier i czyli to się zmienia się to myślenie tak o tym i co powinien emigrant robić na na emigracji tak znaczy, że powinien w którymś momencie, ale to tak mówię no pod koniec lat trzydziestych czy 20 lat później tak wejść otworzyć dalsze no pewnie to na przełomie lat trzydziestych czterdziestych zaczyna się dziać 10 i później także jednak powinien być jakoś ustabilizowane, czyli potrzeba zawodu potrzeba pracy i NATO jest też moment, w którym rozpadają się te depozyty co się dzieje nasi emigranci są wysyłani na daleko nominację po to, żeby nie tworzyć skupisk, które drążą, jakim się inne wybuchem, a ale, kiedy pan pytał codzienność oczywiście wszyscy codzienność wpisuje się też ten moment ostatni tak, czyli moment umierania emigranta i i to bardzo dużo się pisze mówi o tym co się dzieje po, czyli o ceremoniach pogrzebowych takich polityka pamięci związanych z małymi, ale bardzo ciekawy i jest ten moment z samego umierania emigranta tak czy ten ten moment przed jeszcze żywy czy zmarły przekraczania tej granicy dobrze się część śmierć dobrze jest być znanym emigrant najlepiej np. kompozytorem wśród najlepiej Chopin żyje z organem, ale nakazu obejmowały wszystkich tak mówiliśmy wcześniej, że nie można strzelić sobie w głowę, więc już elegancko czy też skoczyć do Sekwany czy Tamizy, bo ojczyzna czeka tak i ale ten nakaz bo jakby tutaj mamy takie 3 dyspozycje czy takie wpisane w ten paradygmat umierania MII emigranta a, toteż tym potem pisze w książce że, bo nie wszystkim, o czym rozmawiamy tutaj strefy Gazy do worków różnych będziemy wracać w najbliższej przyszłości, jeżeli ktoś cierpliwi to oczywiście zawsze może sięgnąć do książki jeszcze żywi już umarli tak i no właśnie to, iż jeśli chodzi o ten ostatni moment takie 3 zasady nie zapisane wprost, ale obowiązujące panowały czyli, a traktowanie migracji jako rodzinę tak emigracja to rodzina czy migracja ta społeczność skrócą Nata to przecież wie wiemy prawo lewo centrum jednak ma zastąpić się i w momentach ta stateczny pomimo waśni pomimo różnic rodzina się zbieraj i mamy w czasie jest elementem tak nie powinien umierać sami po drugie, takie myślenie, że jeśli umiera emigrant jeśli umie umiera Polak to jest trochę jak umieranie ojczyzny niedopuszczenie do tego, że nie tak źle to zabrzmi, ale umrze całkowicie zniknie tak został z szczątki się rozproszą wiąże się z tym jest jak ratowanie tej tej śmierci biurowców rysów to jest ratowanie ojczyzny się nam się uda uratować może różne artefakty to jest tak jak wskrzeszanie polskiej to jest bardzo wyraźnie w różnych tekstach zapisane dlatego też, a może jeszcze trzecia, że już wymieni wszystkie to jest właśnie konieczność, a zapisuj też coś nowego co się pojawia w ogóle na przełomie osiemnastego dziś dziewiętnastego wieku próba zapisu poprzez różne narzędzia ostatnich ostatnich słów ostatniego wyrazu twarzy są miasta zmienia się te w wszystkiego tego momentu naczynie pozwolimy odejść zatrzymujemy go, a właśnie w tym w tych w tych rzeczach w tych warte faktach no i oczywiście, ale jest, a tak fascynująca fascynujący dziennik choroby czy dziennik umierania ale, ponieważ dzisiejsze informacje pani profesor już w tej chwili już jest także znać tak, ale powrócimy zaraz pani prof. Elżbieta Wichrowska książka najnowsza nosi tytuł jeszcze żywić już zmarli dziewiętnastowieczne dokumentacji emigracyjnego umierania słowo obraz terytoria wydawcą informacji o dziesiąte 40 wracamy informatyk w jeszcze żywi czy już zmarli dziewiętnastowieczne dokumentację emigracyjnego umierania to najnowsza książka pani prof. Elżbiety Liszowskiej z wydziału polonistyki oraz centrum badań nad kulturą Warszawy na Uniwersytecie warszawskim i o tym życiu umieraniu czasami takim stanem pośrednim trochę takie trochę zombie emigracyjne rozmawiamy dzisiaj w programie Owczarek ten moment umierania, ale też, ale też próba zatrzymania człowieka na tym świecie poprzez ostatnie słowa podczas dziennik choroby dziennik umierania poprzez, jeżeli już osoba umiera pośmiertną maskę 12 kolejną poprzez szkice rysunki poprzez Groty poprzez ostatnie słowa poprzez wreszcie to dzisiaj trochę mniej popularne, ale wtedy było niepewna porządku dziennym, ale próba uchwycenia i zachowania duszy chyba Chopinowi tak czar to bym tu co do Chopina to jest to jest na niewiele wiemy, bo bardzo dużo wiemy bardzo dużo, dlatego że są różne inne były różne narracje Odry jeden z uczestników jego umierania podział, że to, bo tak dramatyczna, że niewiele pamięta nie wie, kto wiele świadectw, ale na zgodny z osobami na sesji próbował zebrać się my nie znaczy jadą do tego umierania dziewiętnastowiecznego emigracyjnego dochodziło przez literatura się przez ego dokumenty dokumenty osobiste nie ma także, że jakoś zafascynowała ona była jak niektórzy badacze, którzy tropią problem śmierci w literaturze nie nie nie sama śmierć mnie tutaj jako zjawisko la Anne interesowała czy socjologiczne czy społeczne czy czy literackie czy psychologiczne ale, ale właśnie literatura i wspomniał pan o dziennikach tak Dziennika choroby i przyglądają się temu co się je dużo ciekawych rzeczy to nie nie mamy, żeby temu opowiadać, ale dużo ciekawych nowych zjawiska pojawi się na przełomie osiemnastego dziewiętnastego wieku właśnie znaczy to jest taki próg trochę począwszy od osiemnastego wieku naszej współczesności to dotyczy literatury i takiej kultu kulturowej przepraszam bardzo bardzo proszę o rozwoju uczelni bardzo dużo mówi już, że może osiągnąć 1 ale, ale albo włożyć w to, czego chce, ale to jednak nie nie on, więc uszu ran duch Chopina albo Lelewel albo i Antoniego Ostrowskiego moich głównych bohaterów tej książki no krótko mówiąc wracam do tematu do chodziłam do do tego momentu poprzez dzienniki w którymś momencie i przybędą się wiary etyce, a która w archiwa pokazały też pewne zjawiska, które my lokowali w dwudziestym wieku czy na przełomie dziewiętnastego dwudziestego wieku jeśli chodzi o rozwój polskiej polskiego od Dariusza no rozpoczęły się 100 lat wcześniej, czyli na przełomie naj no właśnie na początku dziewiętnastego wieku mówią w Dzienniku intymnym i w którymś momencie zaczął trawić takie dziwne dzienniki, w których nikt nigdzie nigdy ani w Polsce ani za granicą pisane są dzienniki choroby, które dotyczą różnych osób związanych z elitą albo albo elity, czyli królów Książąt, ale też, a my jeśli chodzi o 19 wiek no inteligencji też, która nie nie wpisuje się w ten świat, a na celebryckich dzienniki pisane nie przez osobę chorą nie przez osobę chorą to jest nie mają wspólnego z naszymi dziennikami współczesnymi dziennikami chorób, ale z raczej z takim dziennikami prowadzonej przez lekarzy tak i są przykładem, a takiego chodzenia medycyny popularyzacji medycyny z takim środowisku domowym tak dzienniki choroby prowadzi mąż brat żona najbliższe otoczenie chorego, kiedy się orientuje, że no jest źle tak to za chwilę może odejście to są mocno medyka izolowane dzienniki pełno w tym fizjologii mierzy się tętno ogląda się inne bardzo przez nasze barwie skóry analizuje się odchody trudna w lekturze w którymś momencie nowo zaczęły się nakładać świadczeń tym, ale to w którymś momencie w kolejnych latach normalizują od no tak proszę pani MO no czy bardziej i nie te wątki się, iż nasze to odchody analizować, bo tak lekarze każą tak myślę, że one były kontrolowane przynajmniej na początku przez lekarza się gryźć to jest oddzielna tak się pan łatwo nie będzie, bo ich nie zachowało się dużo, dlatego że się one tak mało nie to są pojedyncze sztuki natomiast dużo jest w listach korespondencji, że takie były prowadzone no bo o no nie można budować się pamięci matki ojca na przepraszam jego fizjonomii wizja Logi tak czy literatury eschatologiczne iska, lecz mimo to dziennik pełni swoje zadania, a człowiek albo wyzdrowiał co się prawie nie zdarzało przeprowadzeniu dzienników albo umierały i dziennik taki odrzucano one są sfatygowane albo ich nie ma podarte poplamione nigdy oprawione i tymi dziennikami czy, przyglądając się dziennik com potem zaczęły trafiać na tę artefakty na te wytworu, który pan tutaj mówi zaczął się składać jakąś całość tak że, że ten wracam do emigracji bo, żeby przyciągnąć innych wątków, że ale, ale to co powiemy o emigracji dotyczą dziewiętnastego wieku nie tylko jak w rzeczywistości polskiej, że jak tutaj przygotowała wcześniej cytat tak z Krasińskiego, który mówi, a to dotyczyło Izydora Sobańskiego związanego na początku ska sprawą Towiańskiego Towiański przyjaciela Jasińskiego, który zmarł no tak, że emigracja nie mogła się przygotować do jego śmierci, bo wracał z klubu polskiego pat na schodach serce nie wytrzymało, lecz winy, ale Potockiej i nie ostatnich słów nie znamy trochę podobnie jak Lelewela, ale też inaczej w ich historia nie mamy nie mamy rysunku nie mamy fotografii to jest kolejny ciekawy wątek wkraczanie też fotografie rejestrację tej twarzy, a potem konie, które modyfikacje poprawki, które się dokonują między fotografią rysunkami, które mają pokazać to co tam co tam się dzieje, więc chcę to nie zrobił mienie nie mamy tych ostatnich ujęć, a krzyczy Krasiński właśnie swoje ukochane delfiny czy nikt nie myśl okazać maskę lub litografie zdjąć i takim sposobem rysy jego dobroci pełne zachować jak wyglądał po śmierci pierwszej pośmiertnej chwilach odbija się na rysach zmarłego cały jego charakter najgłębsze wnętrze jego ducha, a zarazem też znać czy z trudnością czy też lekko, a umierał dlatego tak ważni byli, zwłaszcza na emigracji, bo to jest jest tylko i jakby problem inne zatrzymania celebryty, którym w równolegle Polakiem, ale też celebrytą i nowe europejskie już sławy także zatrzymać jego rysy tutaj ta funkcja na emigracji jeszcze była dodatkowa zatrzymać Polaka zatrzymać Polskę i potem przekazać dla najbliższych, ale też dla potomności no się zaczynały awantury to znaczy o to jak powinien umrzeć przy kim w jaki sposób na Polak emigrant, zwłaszcza takie jak wiele do wielkich form, ale Level zdaje się spłata wszystkim figla, bo po prostu odwrócił się wziął odwrócił się umarł to prawda ale, ale też jemu z praw Jana figla, bo on umarł jednak w Paryżu za łączenie, a nie chciał tak chciał wciąż rzecz wśród przy chciał umrzeć tradycyjnie tak czyli, a wśród przyjaciół, ale Belgów głównie tak, ale nie w centrum został porwany do Paryża tak uprowadzone uprowadzony przez 2 znajomych Eustachego Januszkiewicza znanego z kręgu mickiewiczowskiego no i Seweryna Rzewuskiego, którzy przyjechali Gałęzewski lek. Medyk potem en przewodniczy dyrektor szkoły na letnie rolach i uprowadzili go do do Paryża, żeby być przy nim, żeby wpisać ostatnie słowa nie udało się nie udało się, bo służąca była, ale nie zna polskiego no nie zna po i wyszła, bo zapytała czy chce napić się bulionu o bardzo on ma udziały budował on pieniędzy mruknął coś po polsku, aby być po francusku to może by byśmy mieli jako jakąś rejestracyjny, ale coś po polsku, choć one niczego nie zrozumiał odwrócił się, gdy wróciła już już za późno już za późno, ale to co dalej się stało to się wpisuje w w te procedury narzucone przez wiek przez epokę przez emigrację na co ciekawe zrobiono Antoni Pietkiewicz sfotografował wezwany do końca nie wiemy przez kogo, ale być może przez Tadeusza dnia Nordyckiego, a co ciekawe Lelewela nie pozwalał się w 1800 sześćdziesiąty pierwszy roku są już 20 lat funkcjonowania nawet ponad fotografii nie po niepozornie nie pozwalał zdejmować swojego wizerunku ani legalizują zawsze to trochę żywą i tu ląd nie mógł zaprotestować no przeprowadza dojść jeszcze 1 oprócz tych puzzli oprócz tego wszystkiego, o czym, o czym mówiliśmy jeszcze 1 rzecz ważna konserwacja ciała tak zabalsamowane technologie po nowe technologie taki to jest, a i to jest coś zresztą co łączy 2 naszych nieboszczyków i wielkie postaci, czyli Lelewela i Antoniego Ostrowskiego, który umiera 20 lat wcześniej bal Samowar ten proces konserwacji balsamowania przeprowadzał rząd Canal nowy las ca nowej technologii, która polegała na tym, że wstrzykiwano coś odpowiednią tam miksturę do żył która, jakby konserwował już nie nie nie wchodzą zdalnie trzeba było otwierać 10 tak dalej to bardzo skraca luz, ale Ela jego syn Felix 20 lat później świat był mały ten emigracyjny czy oczekiwane dożył, kiedy już nie norma dlatego trzeba trochę poczekać, bo to był pewien problem, a Antoni Ostrowski wyglądał cały czas pięknie i ciało się nie rozkładał zrodziło pewien no jeśli dobrze go za za bal Samowar rząd Gandalf może do dziś pani profesor bardzo dziękuję to tylko 1jedna z niteczek z tego gęstego kłębka, w które znajdą państwo w książce pani profesor, więc do pozostałych będziemy powracać najbliższej przyszłości pani profesor ogromnie dziękuję dziękuję za słowo no prze przy świadkach w świat pani prof. Elżbieta Wichrowska wydział polonistyki oraz centrum badań nad kulturą Warszawy Uniwersytet warszawski najnowsza książka pani profesor jeszcze żywi już zmarli dziewiętnastowieczne dokumentację emigracyjnego umieranie dziękuję informację obecnie jedenastej po informacjach wracamy dziękuję bardzo Zwiń «

"Jeszcze żywi czy już zmarli? Dziewiętnastowieczne dokumentacje emigracyjnego umierania"

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: OFF CZAREK

POPULARNE

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 09:00

Najnowsze Podcasty

"Jaka Bucza, jaka agresja?". Rosja przewodniczy Radzie Bezpieczeństwa ONZ

100 tys. głosów poloni do kosza? "Policzyliśmy 98 głosów/h. W 24h udałoby się 1,5-2 tys. Takich komisji jest około 50"

Zawód dietetyka pod znakiem zapytania. "Nie wierzymy w ochronę zkaresu obowiązków i tytułu zawodowego"

Żarty nie są takie proste. Do beki potrzebny jest kontekst

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL