REKLAMA

Najważniejsze książki stycznia - podsumowanie miesiąca w literaturze [cz. 1]

OFF Czarek
Data emisji:
2023-02-10 11:00
Audycja:
Prowadzący:
Czas trwania:
22:29 min.
Udostępnij:

O najciekawszych książkach stycznia mówiła prof. Bernadetta Darska - literaturoznawczyni, krytyczka literacka z Instytutu Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego. Druga część rozmowy w programie Interluda.

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
jeśli za mało państwu słowa pisanego to bardzo dobrze, bo oto na ratunek pani prof. Bernadetta Darska literaturoznawczyni krytyczka literacka Instytutu dziennikarstwa komunikacji społecznej Uniwersytetu warmińsko-mazurskiego dzień dobry pani profesor dzień dobry panie redaktorze dobry państwu tak sobie myślałem ostatnio różne książkę pani dużo czyta zauważyłem w kasach Stefy czy to efekt oczywiście tutaj ta kategoria duże czy mało jest zawsze taką kategorią Rozwiń » powiedziałabym, że do dyskusji oczywiście czytam dużo to prawda, ale uważam, że najważniejsze w czytaniu jest nie tylko to ile książek czytamy ale jakie książki przeczytamy też to co nas pozostanie po tej lekturze, bo przecież chyba to jest najprzyjemniejsze w tych naszych spotkaniach literacki czasami okazuje się, że pewne tytuły rezonują w nas nawet, że całe życie, żeby ta może bardzo patetycznie, ale faktycznie tak, bywa że są też takie książki, które bywają niezapomniane i całe życie nie myśleć to jest kluczowe co pani powiedziała, bo to jest taka refleksja, którą zostawia się 3 podzielić czy nie, ale skoro pani, gdy wywołała temat to się podzielę ostatnio byłem w różnych księgarniach tak stałem przed półkami z książkami, przyglądając się i zastanawiałem się ile jest tych książek, których przecież tak wiele wydaje się ilu z nich będziemy pamiętać za 100200 lat, a także w pewnym sensie książka zastąpiła nie wiem kolorowe czasopisma nie że, choć to jakoś bardzo nisko czy coś ale, ale książka stała się takim jest w formą wypowiedzi, jeżeli mam cokolwiek do powiedzenia nieważne mądrego głupiego ważnego błahego nic tak jak książka do tego się nie nadaje tak patrzyłem patrzyłem jak już przecież wiele z tych rzeczy to są jakieś nadmuchane opowieści o niczym nadmuchane, żeby oczywiście było trochę trochę przestrzeni pomiędzy okładkami i pewnie, gdybyśmy zabrali 34, a może nawet 45 nigdy nikt nie przeczytał to przecież wcale nie będziemy gorsi z tego powodu cieszę się, że pan zwrócił na to uwagę, chociaż nie powinno się cieszyć, bo jest refleksja bardzo smutna jest prawdziwa faktycznie to jest problem nie tylko nadprodukcji, bo wiadomo nie ma co się użalać nad tym, że książek wychodzi dużo skoro Czytelnicy są ponieść sięgać nawet dziś są skoro wydawcy decydują się na wydawanie, ale właśnie to, że nastąpiło takie znaczące przesunięcie jeśli chodzi o wartość merytoryczną tego co się proponuje czytelnikom jest wyjątkowo niepokojące, zwłaszcza że przestało nas to w pewnym sensie już zajmować to znaczy już nie użala się nad tym, że miał łka i słaba literatura popularna gdzieś się bardzo mocno zdominowała ten rynek, a te powieści, które są dużo ciekawsze pod względem językowym fabularnym są trochę mniej widoczne też dużo trudniej je wydać tym pisarzom, którzy takie powieści publikują właściwie nie zastanawiamy się nad tym, że właśnie na naszym rynku mamy bardzo dużą przestrzeń z zdominowana przez takie produkty produkty literaturą podobne tak bym powiedziała, czyli że wydawcy, zwłaszcza ci, którzy są dużymi wydawcami chętnie sięgają po tematy na przewodzenie Krakowa z Krakowa Warszawy Poznania czasowi tak tutaj oczywiście to jest chyba szczególnie smutne, że często te wydawnictwa, które do pewnego momentu uważaliśmy za taki wyznacznik jakości 2 czy byliśmy przekonani, że w tych wydawnictwach no nic dzielnie nie znajdujemy go fakt poniżej pewnego poziomu to wydawnictwo nie zajdzie jakże byliśmy głupi jakże byliśmy głupi jak, żebyśmy naiwni, bo faktycznie gdzieś te różne mody wypierają po prostu to co mogłoby być lekturą nie mówię, że nastoletni mówi, że kilkadziesiąt lat, ale przynajmniej na kilka sezonów i wydawanie takich książek, które właśnie tak naprawdę tylko mają być produktem tylko mają być towarem tylko mają po prostu gdzieś dobrze się sprzedać ani ile mają wspólnego z literaturą tutaj na pewno ten cały obszar książek związanych z tym co jest publikowane w internecie, czyli książki drogowe książki youtuberów one często są takimi publikacjami na chwilę na moment można oczywiście świetnie wypromować, ale tak naprawdę nikt nie mówi w kontekście tych książek o literaturze i nikt z tych książek nie będzie pamiętał, ale przez chwilę się dobrze sprzedają to jest chyba też taki duży problem w ogóle tego współczesnego rynku, który no z racji też różnych problemów związanych z niskim czytelnictwa w Polsce i związanych ze teraz np. wzrostem cen papieru różnych właśnie tych kontekstów, które wpływają tak naprawdę na funkcjonowanie książki, że te wydawnictwa duże wydawnictwa prestiżowe coraz częściej traktują literaturę jako właśnie to warto sprzedania i przestają myśleć o kreowaniu rynku o poszukiwaniu o wynajmowaniu autorów tematów, które byłyby może to, skąd się temu co właśnie się dobrze sprzedaje co jest modne jest przewidywalne proszę zauważyć, że jest jakiś temat chwyci powiem tak kolokwialnie i to mówimy zarówno o powieściach jak i literaturze faktu to właściwie za chwilę możemy się spodziewać co mi kilku książek o podobnej tematyce w innych dużych wydawnictwach i właściwie tych wydawnictw nie ma znaczenia to, że są to produkcje właśnie wtórne powtarzalne, że często są przygotowywane na szybko bez odpowiedniej redakcji korekty tej całej obsługi merytorycznej, która przecież jest kluczowa dla tego co finalnie otrzymuje czytelnik, więc to jest rzecz niezwykle niepokojąca, którą obserwujemy oczywiście no nie od dzisiaj lot od kilku lat natomiast to chyba jest optymistyczne to, że powstają i mają się całkiem dobrze mniejsze wydawnictwa, które też w tym momencie na tym naszym rynku wydawniczym liczą się nie tylko zaczynają się liczyć, ale się liczą, że Czytelnicy poszukujący właśnie literatury ani towaru nie czegoś co będzie literaturą podobne właśnie sięgają po ofertę tych wydawnictw czasu znajdują w tych właśnie niszowych mniejszych wydawnictwach to co właśnie jest pewnego rodzaju takim zachowaniem tego co powinno być ważne w literaturze, czyli mamy do czynienia z wydawnictwami, które są dużo ważniejsze, które są mniej asekurancko nawet można użyć chyba tego słowa mniej przewidywalne nie bazują właśnie na tym powtórzeń New nie chcą wydawać tego samego, bo to się dobrze sprzeda są w stanie zaryzykować, bo przecież świat wydawniczy to jest też gotowość podjęcia pewnego ryzyka gotowość zaufania tekstowi, ale zaufania autorowi, bo przecież wiemy doskonale, że sam fakt promocji są fakty reklamy jeśli to będzie dobrze przeprowadza reklama promocja to w pewnym sensie no przez pewien czas możemy się go sprzedać jasne jest dość, żeby zaryzykować, żeby poszukać czegoś ciekawego czegoś nowego tygodnia oczywistego dlatego taką ciekawością podpatruje cóż zachwyca panią prof. Bernadetta Darska, bo tutaj raczej mamy do czynienia z dobrą literaturą, a nie z produktem literatura w podobnym czy też książkę podobno nawet, ale powrócimy do szczegółów Szanowni Państwo po informacjach informacje o jedenastej 20 grafikę wówczas efekt nomen pani prof. Bernadetta Darska literaturoznawczyni krytyczka literacka z Instytutu dziennikarstwa komunikacji społecznej Uniwersytetu Warmińsko mazurskiego dzieli się Szanowni Państwo swoimi wrażeniami z lektur z lektur nad którymi warto się pochylić tak by powiedział pani profesor od kogo zaczynamy od może sensacji święte myślę, że może zacznijmy od takiej krótkiej refleksji na temat książki, która jest to prawda z roku minionego, ale cały czas odnosi sukcesy jest właśnie dobrym przykładem tego, o czym mówiliśmy przy okazji naszego wcześniejszego wejścia, czyli właśnie tej odwagi wydawnictw mniejszych tej odwagi by zaryzykować mam na myśli to co dzieje się wokół książki izba Szafrański żywot śmierć pana Herschel kina Sacramento w stanie Kalifornia książki szczególnej, bo jest nie tylko debiut książkowy autorki, ale jest to dramat, a więc tego rodzaju tex, którego to właściwie nie cieszy się żadnym zainteresowaniem wydawnictw, o ile poeci mają dosyć trudno, bo tych wydawnictw nie jest wiele i oczywiście poezja no nie ma tak dużego wydźwięku jak literatura faktu czy czy właśnie proza o tyle dramat w takim odbiorze może nie ma sowy, bo to jest zbyt dużo po zbyt dużo powiedziane, ale w takim odbiorze powiedzmy szerszym właściwie nie istnieje jako tekst i tutaj radość okazuje, że wydawnictwo cyranka wydaje właśnie tę książkę świetnie napisaną książkę, która co jest chyba tutaj bardzo ważne jest właśnie taką lekturą, która świetnie się czyta, która pokazuje, że dramat może być właśnie tym tekstem do czytania tym tekstem do angażu Ada angażował Ania się w tej relacji ja czytelnik Czytelniczka i tekst tekstem, które właśnie znakomicie dziś tam rozgrywa tę opowieść zarówno słownie językowo, jaki właśnie fabularnie tekst, w którym bardzo dużo, które bardzo dużo dzieje jeśli chodzi właśnie takie zawieszenie milczenie rozgrywanie też pewnych rzeczy związane z przeszłością teraźniejszością mamy tutaj ten cień zagłady i można było powiedzieć blask świateł Hollywoodu mamy tutaj też dużo dowcipnych fragmentów mówiąc krótko właściwie na, podsumowując tak się świetnie czyta i okazuje się, że ten tekst mówią właśnie kolokwialnie chwycił Czytelnicy bardzo chętnie potem książkę sięgali i sięgają krytycy dziennikarze entuzjastycznie się o tym tekście wypowiadają słusznie, bo faktycznie jest pewnego rodzaju fenomenem i to co się właśnie dzieje wokół tej książki, czyli chociażby nominacja do paszportów polityki czy teraz już w ostatnich dniach ta książka została nagrodzona jako odkrycie Empiku czy też jest krakowską książką miesiąca to też pokazuje, że właśnie mamy potrzebę takiego poszukiwania mamy potrzebę odkrywania mamy potrzebę mierzenia się część co nie jest takie takie oczywiste i oczywiście nie sądzę, żeby tak się stało, że raptem teraz wszyscy zaczniemy czytać dramaty na pewno tak nie będzie, ale wydaje mi się, że właśnie takie momenty takie fakty właśnie w kontekście tego życia literackiego pokazują, że my jako Czytelnicy jako odbiorcy mamy właśnie tę potrzebę bycia zaskakiwany ME mamy tę potrzebę mierzenia się czymś oryginalnym mamy tę potrzebę bardzo fundamentalną mierzenia się dobrą literaturą to jest właśnie w kontrze temu wszystkiemu, o czym wspominaliśmy w poprzednim wejściu, czyli właśnie w kontrze do tej literatury, która jest właśnie tylko tylko towarem tutaj mamy do czynienia z prawdziwą prawdziwą literaturą, ale oczywiście tutaj wspomniała o książce stan tego roku, więc trudno mówić, żeby to był dotyczyło dotyczyło nowości, ale wiemy też doskonale, że książki trwają tak tak tak, ale ze PAK profesora właśnie może to jest dobry pomysł może może na znak protest może nie przeciwko czemuś tam może niech rok 2023 i do tego zachęcamy słuchaczy słuchaczki niech to będzie tylko rok poezji dramatów, a tak no może, choć żadnej prozy, ale sprawa będzie dobrze może książka pani profesor gdańskiej grillowanie, ale żadne prozachodni państwo tylko dramat i poezja w tym roku, ale potem będziemy musieli w kolejnym roku z kolei nadrabiać proza reportaż, więc chyba nie jak zachowają tutaj właściwe proporcje trzymajmy dziś w rękę na pulsie wszystkich odsłon literatury tak byłoby czymś na wszelki najkrótszy w kraju łamany przez protest właśnie ZAK rozpoczął się zakończył w tym samym momencie tak ale, toteż jest ważne, żebyśmy powiedzieli że, chociaż oczywiście tu zaczynamy podsumowanie stycznia nowości to 1 tak naprawdę oznacza pierwsze miesiące jeśli mówimy o śledzeniu na bieżąco tego co się dzieje to są też piesi tysiące roku tak naprawdę nadrabianiem zaległości z tamtego roku prawda redaktorze wszystko jest bardzo bardzo płynne ale gdyby miała tutaj zacząć właśnie od książek styczniowych ważnych i gdy miała wskazać tę książkę chyba najważniejszą obok tych innych też ważnych i ciekawych, o których jeszcze jeszcze powiemy to taką książką byłby dla mnie reportaż Olgi Wiechnik oraz jej i Boże broń kobiety wojna i po wojnie wydawnictwo poznańskie fantastyczny reportaż jest wielkim fanem wydawnictwa poznańskiego muszę przyznać UE tak wydaje bardzo bardzo ciekawe reportaże czy się nie tylko książki zresztą też bardzo ciekawe ciekawe powieści i bardzo fajnie się też to wydawnictwo rozwinęło w ostatnich latach właśnie wychodząc poza ten przestrzeń tylko tylko akademicką to jest faktycznie temat jeszcze inną dyskusję może już odpowiedzieć, ale faktycznie jest reportaż fantastyczne kilku z kilku powodów, bo po pierwsze mamy do czynienia oczywiście reportażem bardzo dobrze napisane to jest to jest rzecz kluczowa ja akurat są zwolnić tego, że niezależnie od tego jaki jest temat nawet jeśli był bardzo ciekawa, ale jeśli no nie byłoby dobrze napisane to to niestety nie jest rzecz do polecania uchwalenia tutaj mamy to połączenie robić doskonałe świetnie napisany reportaż i bardzo ciekawy nieoczywisty tak naprawdę słabo znany temat dzięki czemu Olga Wiechnik tutaj pełni taką rolę przewodniczki po świecie trochę zapomnianym trochę i naznaczony taką walką między pamięcią i zapomnieniem naznaczonym oczywiście też politycznymi działaniami, bo ten kontestuje też obecny mamy do czynienia z reportażem tak możemy opowiedzieć historyczny akt, czyli Mota wrót TR sen uwagę tutaj, jeżeli wydaje się dosyć ważne, żeby zaznaczyć być może się zastanowić czy leczenie nie użyć takiego właśnie określenia, że nie łożyć w orzeczeniu w profesor syna źródłosłów już nie zwłaszcza, że to jest już druga książka Olgi Wiechnik poświęcona właśnie temu nieoczywiste mu funkcjonowanie kobiet historii, bo przypomnę wcześniej to były poseł ski 8 pierwszych kobiet natomiast Platerów i to jest oczywiście opowieść o losach kobiet, które były członkiniami samodzielnego batalionu kobiecego imienia Emilii Plater działającego w ramach pierwszego propos polskich sił zbrojnych związku Radzieckim i w sensie tę książkę można by było porównywać z wybitym reportażem Swietłana Aleksijewicz wojna nie ma w sobie nic kobiety, ale porównywać, a nie mówić, że to jest Polska wersja jest chyba rzecz bardzo ważna, bo organ ich znalazła swój język dla opowiedzenia tej historii udało jej się dotrzeć do ciekawych wartych uwagi właśnie faktów zrekonstruować losy kobiet, które właśnie gdzieś tam weszły w tę przestrzeń typową typowo męską, ale były właśnie dowódczy dniami kierującymi męskimi oddziałami strzelały z moździerzy były snajper kami, a właśnie te wszystkie role, które były zarezerwowane przede wszystkim dla dla mężczyzn bardzo ciekawym tutaj fragmentem jest to jak właśnie Platerów i próbują się przez rzecz drugą stronę Wisły podczas powstania Warszawskiego fenomenalne 1 za fragment tak, a ja tylko czekam aż w usługach szpitali pojawi się Herthę rektor omija niekoniecznie chcę to jest taka bardzo kobieca wersja historii tom nie koniec 2 jak pani profesor naprawdę błagam, ale nie to jest najważniejsze w tej już, więc Cichy w każdym razie jest kobieca opowieść o pewnym fragmencie historii to określenie Her Story jak najbardziej funkcjonuje w opisie literatury środkowy, więc niezależnie od reakcji czy komuś podoba się podoba można by było właśnie tak funkcjonuje loga i macierzyństwa witać siać, a oszuści na policzalnych jest to jest najważniejsze polegli Fn opowieść to, więc1 opowieść, bo mówimy o bardzo dobrym reportażu i to jest chyba tutaj kluczowe, że właśnie już na początku roku mamy tak doskonały tekst, a trzeba też o tym powiedzieć się z tego powodu, że reportaże obecnie są wydawane na różnym poziomie to znaczy ten trwający boom na reportaż lud na reportaż powoduje, że jednak te książki i no bywają często niedopracowane bywają gdzieś tam realizowane bardzo tak przypadkowo bardzo szybko dobrą profesorowi niż zadowalający tutaj zaczyna się doskonała poleca dziękuję do tej książki jeszcze powrócimy Bolka i czasie kończy wiem, że pani profesor ma dużo więcej książek zaznaczonych na czytany wyczytane przeczytanych i chciałbym do tego powrócić dzisiaj Szanowni Państwo o godzinie dwudziestej drugiej także zapraszam wszystkich, którym literatura nie jest obca dzisiaj do programu Inter luda, czyli dziś o dwudziestej drugiej w radiu TOK FM Inter luda dalsza część rozmowy pani prof. Bernadetta Darska Instytut dziennikarstwa komunikacji społecznej komunikacji społecznej Uniwersytet warmińsko-mazurski bardzo dziękuję i część druga nasze rozmowy o dwudziestej drugiej do usłyszenia informację o 1140 po informacjach program kultura osobista program dzisiejszy przygotował Bartłomiej Pograniczny nad jakością czuwał Szymon waluta Zwiń «

PODCASTY AUDYCJI: OFF CZAREK

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POPULARNE

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

Wszystkie audycje, kiedy chcesz! Teraz TOK FM Premium 30% taniej: podcastowe produkcje oryginalne, Radio TOK FM bez reklam i podcasty z audycji. Nie zwlekaj, słuchaj wygodniej!

KUP TERAZ

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA