REKLAMA

W Polsce, nad Morzem Czarnym. U Bogdana, w Mołdawii. A na finał - do Żółkwi

Babel. Rzeczpospolita Multi-Kulti
Data emisji:
2023-02-10 19:00
Prowadzący:
Czas trwania:
55:19 min.
Udostępnij:

Dzisiaj cofniemy się do czasów kiedy nasza granica sięgała Bułgarii oraz Morza... Czarnego. W czasach tych zdarzało się, że świętym można było zostać z powodu podłego donosu, a biskupem z powodu zawiści własnych braci. Nawet jeśli się już miało małżonkę! Nie zabraknie fake newsów i dezinformacji – oczywiście ze strony Krzyżaków. Odwiedzimy kraj Bogdan, a nawet jego stolicę – Soczewicę.

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
Babel, czyli Rzeczpospolita multikulti cykliczny podcast każdy piątek późne popołudniową porą dzień dobry mówią Adam Balcer Paweł Sulik, dokąd teraz niesieni Turystyczno krajoznawczym Gryfem no drogi Pawle cały czas narzekał 6, że tylko ta Polska Polska jak ci tutaj wprowadzałem gości z Bałkanów to dobrze ruszymy tam do nich no cały czas gadamy o tym szlaku Wisła Bóg nie jest to popłynie nim i odwiedzimy uda wie, która jest oczywiście historycznie powiązana bardzo z Rozwiń » Ukrainą i polską najbardziej z Rumunią, żeby nie było wątpliwości innymi nacjami baseny możesz czarnego też trochę rodzinnego i to wszystko wam pokażemy oczywiście nie w 1 spotka się Babel Rzeczpospolita multikulti podcast historyczny tokfm zapraszają Adam Balcer i Paweł Sulik zacznijmy od spraw podstawowych, czyli listy do nas z drogi prawne i dziękujemy pani Annie za to, że napisana z Przemyśla pani ani z Przemyśla napisał na adres Babel małpa TOK kropkę FM Babel małpa TOK kropkę FM nie zeszła ze sugerowała, żeby się pan Mirowski zająć co pewnikiem wręcz rynkiem co w przyszłości pewnikiem uczynimy bard pani Anna bardzo dziękujemy za sugestie propozycje będzie wątek żydowską brytyjską Ukraińsko Polski i czekamy na następne 3 państwa, że śmiało proponować różne wątki naszej historii i takie spojrzenie kosmiczne lub też globalne i siłą rzeczy lokalne też lubimy i są zdrowe i proszę o końcu napisać o tym do nas i na zasadzie proszę zrobić materiał tym sklepie spożywczym, który jest na skrzyżowaniu nie nie jest nie wyobraża sobie ciekawych historii starania w artykule pali się wydawać wieś jakiś taki język, ale ja czułem się tak pochyli naciąganie haków z wyznaczonego na kogoś tam, bo człowiek tak bierze jakiś produkt spółki patrz tam Made in, kto nie ma zamku jeszcze oto jest jednak wrót płyniemy do Mołdawii tak płynne firmy, lecz jak zawsze z nami macie ten w tym w ramach tego dryfu lekcji geografii, więc nazwa Mołdawia podchodzi pochodzi od rzeki i Mołdowy i też oprócz tego potem była nawet taki miasteczko i skąd jest nazwa etymologia mamy takie rzeczy robimy prawdopodobnie z języka gotów germańskiego języka i stąd pewnie jak jeździć na MO na nartach to kojarzyć słowo muldy no to właśnie mól de MOL dał itd. co oznacza też po niemiecku mulda prawda w tym Goc kim no to oznacza też po prostu słowo tak jak mój błoto i ludowa etymologia popularna w kronikach była tak każe Książe Dragosz polował miał pieska Molde najbiedniejsze utopił w muldzie w muldzie jak polował natura właśnie UE, która to jest herb Mołdawii w przypadku wizji wielkiemu DAF tak naprawdę największa nie można sobie wyobrazić po piętnastego wieku to jest 95 000km² jak dzisiaj wygląda 45% terytorium dzisiejsza Rumunia jacy stolica historyczna budami następnie Republika Mołdawii zmiana zwana też modową przypominam, że nie cała Republika Mołdowy jest częścią historycznej Mołdawii, bo jest jeszcze parę państwo potworek Naddniestrze, które jest przede wszystkim po drugiej stronie Dniestru i tą są tereny, które nie są częścią Mołdawii, bo granica Naddniestrze to właśnie była granica uda 23% terytorium to Ukraina historycznym uda oczywiście weźmiecie tras tak zadania z matematyki matury tak dalej no jak to przełożymy na powierzchnie tych państw wymieniłem to oczywiście ta tradycja mołdawska bardzo ważna dla Republiki Mołdowy ze stolicą w Kiszyniowie dla Mołdawii, bo to jest prawie 90% jej terytorium tak to są właśnie historyczne ziemie Mołdawii prawie 20% Rumunii no i kilka procent Ukrainy, gdzie dzisiaj w Ukrainie to macie na górze Chocim i Północna Bukowina, gdzie mamy czerni owce Południowa Bukowinę w Rumunii Czerniowce bardzo fajne miasto odwiedzi obiecuje i na dole mamy Budziak region między Dniestrem Prutem w ogóle Mołdawia ta część zwana Besarabię, która zajęła Rosja 1800 dwunastym roku opowiemy wam jeszcze o tym no jest dzisiaj właśnie tak podzielona, że kawałek jest na północ ukraińskiej na południe Budziak, czyli kąt po turecku Budziak i stąd mamy też na górze pokucie od szkód to jest ta część taka właśnie Ukrainy Galicji wschodniej tak właśnie wchodzi w historyczną Mołdawię, którą jak zobaczycie walki były zacięte oczywiście po kawałku ta Mołdawia historycznie była od krajana na południu ten budżet tak już 1400 osiemdziesiątym czwarty na północy Bukowi na 1700 siedemdziesiątym piąty tak nie będziemy was katować, ale kolejne daty nosi się, że tak powiem terytorium podzieliło w oczywiście nie jest w tym nic wyjątkowego, bo macie np. Matze do niej mamy 3 części Macedonii tak włącznie z państwa Republika Macedonia Północna Północna tak przepraszam ma rację Pavla jestem jak systemy SMS-a z ambasady Grecji od razu wysłano przeszły przez ambasady Cypru racja racja masz rację przepraszam z przyzwyczajenia mam do nich tzw. pozytywną inklinacji dobrze no i teraz tak ludzie nie tylko ziemia się liczy mamy nie z tej serii ziemia krew niestety nie z tej gliny ulepieni no, więc oczywiście macie w Ukrainie na ponad 400 000 ludzi, którzy w spisie powszechnym zrobiony bardzo dawno temu ponad 20 lat temu odpowiedzieli na pytanie narodowość Rumun albo Mołdawianin bowiem, że jest też kwestia mołdawskiej tożsamości nie będziemy się tak zagłębiać złożonej, więc po Rosjanach to jest największa mniejszość w Ukrainie ponad 400 000 ludzi w Rumunii mieszka około 50 000 Ukraińców czy jakież było więcej, a w Mołdawii natomiast jest także 180 000 mieszka w Mołdawii na terenach kontrolowanych przez władze w Kiszyniowie i ponad 20 000 w Naddniestrzu mówi łącznie to będzie ponad 300 000 oczywiście w różnym stopniu są Office z rusyfikacją fani i to nie jest także automatycznie teraz pewnie część z nich powie niestety jestem Rosjaninem no oczywiście wszędzie tam spotkamy naszych rodaków małe skupiska czasami trochę większe, jakbyśmy wzięli Mołdawię bez Bukowiny, bo Bukowina to jest ta część, gdzie będzie nas najwięcej, bo to były tereny Austro-Węgier zaraz pod i Austrii w ramach Austro-Węgier zaraz pod Galicja, więc przechodziliśmy na drugą stronę opowiemy wam o tym sporo przed pierwszą wojną światową Polaków było prawie 5% populacji no w tym bardzo zróżnicowanym etnicznie regionie Rumunii Ukraińcy Żydzi Niemcy normy i plus jeszcze jakieś małe grupy no, a w tej Mołdawii tej bez Bukowiny rumuńskiej wówczas rosyjskiej przed pierwszą wojną czy dzisiejsza Republika Mołdawii budzi, choć na to będzie nas tam pewnie, jakbyśmy poszli co kilkanaście tysięcy nieduże grupy, ale pokażemy wam, że jest ta taka bardzo ciekawe trój konflikt polsko Ukraińsko rumuńską mołdawski no, a w ramach wizji Polski od morza do morza no tak płyniemy, bo zaczęliśmy Bóg patrzymy z Bugu na górę to Bałtyku nad stronę Bałtyku i na dół do morza czarnego do orzeczonego dniem wielokrotnie matę opowiadaliśmy to wiadomo, jaką po opanował Kazimierz wielki Ruś halicką ze Lwowem Ruś czerwoną to stwierdził idziemy dalej potrwa co nam miasta tylko o to, żeby mieć nie chcemy opanować szlaki handlowe i przebić się to morza czarnego no, więc historycy są na podstawie kronik zgodni, że nawet już za Kazimierza wielkiego zaczęliśmy te wyprawy i niestety często nam nie wychodziło w jednej z nich uczestniczył Zbigniew Oleśnicki dziad bardzo ważnego kardynała i niestety klęską zakończyła to było gdzieś w okolicach Chocimia i tutaj nas Mołdawianie albo Rumuni inaczej tak, jeżeli zaskoczenia przy urządzili nam zasadzkę tak jak potem pamiętacie już wielokrotnie byliśmy zakrył zakup Ula Olbrachta wyginęła Szlachta, bo okazało się, że Rumun Góral walczy jak Partyzant i nie chce się spotykać twarzą twarz tylko z zaskoczenia u żądza zasadzki w najlepsze liczmy się tam wielokrotnie do tego stopnia, że zobaczycie będą opowiemy wam już trochę mówi się awantury mołdawskie tak będą tzw. to też bardzo lubię krwawe fanty zobaczycie, że jak coś bardzo kogoś kocha to jest w stanie zabić dla niego dużo ludzi przy okej no, więc kto założy mało daje no mamy oczywiście wspomnieliśmy dla wszystkich ekologów miłośników kina film nośników kanon filmów i tak Dominikanę psy, czyli dla Molde Drago oczywiście, ale bardziej Bogdan i Dragosz Bogdan przybyli zmarła mu reż to jest ta część Rumunii po drugiej stronie Karpat w królestwie Węgier i była generalnie pomysł był taki węgierski, że noc osłabła bardzo złota orda tatarska to byśmy sobie tam kawałek przyczółek po drugiej stronie i od Bogdana nawet Turcy bardzo długo mówili na Mołdawię właśnie, bo dane czy Bogdan, który jest Bogdana, gdzie i Bogdana Bogdana byłem na duży Bogdan wiadomo, że do to co pokazuje mamy Drogosz no mój drogi tak jak mamy Bogdanowi widzimy od wieków bardzo silny wpływ co widać do dzisiaj bardzo w języku rumuńskim w związku ze Słowianami Nadole Serbowie Bułgarzy na górze Ukraińcy Polacy i stąd oczywiście cerkiewną słowiański Mołdawii przychodził i południa, ale przede wszy z północy to była różnica włoszczyzna, bo kojarzymy drugie gospodarstwo wokół później Bukaresztu tak o polszczyzna i tam mamy oczywiście naszego bardzo lubianego przez Pawła Vlada Palownika bardziej znany niż się na rynkach światowych jako Drakula czy na najlepszy najbardziej poręczny symbol prymatu władzy wykonawczej nad jakąkolwiek inną bezwzględna egzekutywa tak no, więc stąd też rozwój prawosławia w Mołdawii oczywiście związane z Haliczem z Galicją wschodnią Rusią czerwoną no, więc mamy zmiany tych stolic, ale dla nas najważniejsze psucia prawa, która będzie stolicą Mołdawii na północy widzicie, że kraj spory, ale centrum ca nie w środku na północy blisko granicy z Ukrainą dzisiaj Bukowina podzielona, bo tam właśnie z Suczawy i nazwa znowu prawdopodobnie jest pochodzenia ruskiego ukraińskiego tutaj jest 1 od oczywisty, a druga odsącz cienia się tak, że stąd pochodzi suk owa i zaczął Bogdan, ale dla nas już jest kontekst Polski wyraźny jest ciekawy lat z Lanc czuł, który był władcą w latach sześćdziesiątych siedemdziesiątych i on przeszedł na katolicyzm i zaprosił m.in. katolicy w regionie wiadomo można Węgrów albo Polaków Niemców, ale Polaków Andrzej Jastrzębie z Krakowa zwany też Polakiem franciszkanin został biskupem w sekrecie Firek też inaczej i to właśnie on starał się prowadzi działalność prozę Leeds, skąd przekonywać prawosławny, żeby stać się katolikami ostatecznie nawet w wojewodach gospodarki pod koniec życia jednak powrócił na łono prawosławne natomiast postać bardzo ważna był on m.in. spowiednikiem królowej Elżbiety Łokietkówny to matka Ludwika węgierskiego ważna postać dyplomata no i jak można powiedzieć na zasadzie sprawdził się na kierunku prawosławnym to myślimy go na trudniejszy nawet kierunek pogański, więc to jest pierwszy biskup Wilna, który zaangażował się to on jakby można powiedzieć dokonał chrztu Litwy, więc tutaj jest cały motyw prawda Polska w jeszcze kaganek cywilizacji Łacińskiej w przypadku Rumunów brzmi to troszkę śmiesznie, bo język Romański, ale chodzi o tych ortodoksów realnie udało nam Schizma finalnie nawrócić na związki katolicy z Mołdawią dla mnie nie udało nie udało, ale próbowaliśmy się właśnie i intencje słuszne na wielu nam przeszkadzało region bardzo połączony związane historycznie z Mołdawią w Ukrainie i też oczywiście z historią Polski Podole położone obok tutaj patrzymy to widzimy, że jest bohater, który jest już w naszej historii nieźle osadzony państwo w pan Corea ad to jest jeden z synów Giedymina i pamiętać jako opowiadaliśmy w poprzednim podcaście na remoncie, który miały związane bardzo zapachami z Pogonią to to jest jego brat i to jest trud ważny, bo ich potomkami są Czartoryscy od tego koryta to jest niesamowite, że możecie wszystko sobie właśnie tak rozpisać zobaczyć jak to się tak ciągnie i bardzo ciekawą Mau objął Corea biografie, bo Olgierd jego brat wysłał go do złotej ordy z tajną misją dyplomatyczną, żeby przekonać złotą ordę zróbmy poziom porządek z wielkim księciem moskiewskim Szymonem pysznym taki szczyt w tym momencie chodzi oczywiście Paul tylko, że chodzi o kulinaria to smaczne tylko, że wynosi się na dolnych ta podróż denerwował złotą ordę po prostu za uwolnienie moment na zdenerwował naczynie na kolei Finów, a Litwinów w Rzymie po Hance ów i szalenie gazety pewną oczywiście Szymon pyszne starał się przeciwdziałać pomocy swoich ludzi i intryg i lobbingu Sara już do ich Corea został przez Tatarów przekazany w darze do Moskwy wyśle nie nie uda mu się tam misja Szymon bardzo na tym zarobił zmusił Olgierda, żeby za brata zapłacił sporo pieniędzy, więc można powiedzieć, że Corea został wystraszył zesłany na Podole jego prze potomkowie, ale też na zasadzie no to pogranicze z Tatarami to ma już know how było odwiedził lobbował w trochę nie wyszło wie, czego nie mówić gwarą warzyw flag i potem mamy słuchać historii taką, że jego syn Jerzy prawosławny to są lata siedemdziesiąte no stwierdził Nesta Mołdawia ani się coś tam rozpychający się nowi przeciw Rumunii Vlasić Wołosi przez góry ramy z góry spróbujemy nie w przez góry, a ja z góry ze stepu zająć sobie kawałek Mołdawii też sobie twarze państwo tutaj się nie udało i jest 1 opcja, że od razu go zgładzili albo, że jeszcze kilka lat żył i wówczas mamy taką historię, że pamiętacie opowiadaliśmy wam Władysław Opolczyk Ślązak Polak Niemiec, który się prawda rozpycha jest potężny Rusi czerwonej ostatni taki władca niezależne tak naprawdę matka Boska częstochowska w tle to przypomnieć sobie ten podcast i że on wysłał właśnie, że ten Jerzy, którego wysłał on do Mołdawii no to właśnie jest ten sam Jerzy co tu widzimy Słuchajcie może ewidentnie, kto rządził Rusią halicką czy to wcześniej Rurykowiczów czy to potem Piastowie czy np. Polczyk, który też z Piastem śląskim czy Chorwatowi cie próba podporze pod Jagiellonów wie ta próba podporządkowania sobie Mołdawii po co, żeby mieć dostęp do morza czarnego i to się udawało np. w średniowieczu Rurykowiczów pamiętajcie, że z tego Lwowa np. aż ciągnęła się ich władza często w sposób taki no nie do końca bezpośredni do morza czarnego następny czeka następna ciekawa postać to Petru Musia i tutaj będzie ważna jak rodzina i on jest co możemy o nim powiedzieć znowu jest także po dzisiaj tak jak ustaliśmy prawosławni Rumunii przede wszystkim tak samo Mołdawianie, ale on przed objęciem tronu katolik, czyli widzimy tę rywalizację katolicką prawosławną i pewnie znowu, która z jego żon to jest krewna Jagiełły, bo jak nazywa go w liście wzięciem na no, więc widzimy co coś takiego, że jak chcemy kogoś podporządkować albo dać terytorium to warto trwa fakt jak mówiliśmy no jakoś dobrze go koligacji z nami tak, żeby budować wpływy to on w roku 1300 osiemdziesiątym siódmym Petru musza we Lwowie złożył hołd Polsce i w efekcie z przerwami często formalnie i musiał aż król Olbracht wyk wybić trochę własnych szlachty będziemy do szesnastego wieku początku, a potem jako kondominium mieć wpływy protekcję nad być seniorami nad Mołdawią, czyli jego życie ostatni tak Rami, czyli dochód, ale Mołdawia, która wtedy miała w naszych radnych, ale miał dostęp do morza czarnego ten kawał działa tak, czyli dalszym, ale da da w domach tak je o zupełnie niemedialne za żadne ramy specjalną odzież dla jesteśmy międzymorza Ninę tak do 1400 osiemdziesiątego czwartego i teraz tak dostał też właśnie pokucie część Rusi czerwonej na pograniczu jak zastaw, bo dał królowi 3000zł srebrnych wtedy nie, więc by powiedzieć jak to określić tą walutę na nas zimy srebrnych dukatów i zaangażował się jako pośrednik, bo oczywiście to jest coś takiego, że jak już zaszczepiliśmy się przy tym morzu czarnym to pomyśleliśmy no pod tam obok przecież mieszkają też ci Rumunii i Wołoszczyzny ci Włosi idziemy dalej, więc rzeczywiście doszło do czegoś takiego, że zaczęliśmy nawiązywać stosunki z Wołoszczyzny wtedy to są ważne daty w historii relacji polsko rumuńska ich to jest tak, że nawet za zaufaliśmy traktaty w 1300 osiemdziesiątym dziewiątym 1300 dziewięćdziesiątym milczą stare bardzo ważnym władcą Wołoszczyzny, którego zobaczymy też z nim koligacji my, ale jak to w rodzinie czasami trzeba mieć sentymentów, bo Real Politik jest ważniejsze, więc zrobiliśmy coś takiego, że z 1 strony jak zobaczycie zaraz wam o tym po opowiemy o jedną ze swoich kuzynek wydaje Jagiełło za m.in. mieczy starego, ale potem stwierdzi, że zacznie wspierać jego konkurenta o pięknym psy do przydomku uzurpator w lat uzurpator no niestety, aby powiedziano byłem w miał pełne prawa do tronu, więc ja się zaczęli walczyć o tron na Wołoszczyźnie Jagiełło wsparł go wtedy Słuchajcie no Polski imperializm możemy być dumni na krótko włoszczyzna pod postacią włada uzurpatora uklękła przed polską i złożyła hołd Lenny jesteśmy na Dunaju drogi Pawle graniczymy pośrednio z Bułgarią, która wtedy tak naprawdę znika z HP jest podbijana przez Turków osmańskich, ale tutaj zderzyliśmy się z bratankami naszymi odwiecznymi Węgrami, z którymi wbrew tej temu pięknemu przysłowie, że Madzia będzie tak dalej zdarzało nam się z nimi i no i bić tłuc ścierać na polu bitwy i wtedy rywalizować wtedy król Węgier Luksemburczyk Zygmunt najdelikatniej mówiąc nie był naszym przyjacielem i wysłał trafiliśmy powiedzieli zdrajcę renegata przy kupno piątą kolumnę, a nie nie ma tak może być Ścibor ze Ściborzyc w łatwo zapamiętać ci bardzo ci złożyć można władca Polski z Małopolski, który zrobił karierę Luksemburczyków i zrobił kraje zarządza siedmio grodem, żeby było jasne Luksemburczyk cały czas chciał być królem Polski wycofał roszczenia, więc zrobił go takim można powiedzieć po nie łączyć z partią polityczną pełniący obowiązki namiestnikiem właśnie Rusi czerwonej właśnie Ścibora, więc ci, bo był bardzo potężne jak spojrzycie na jego majątek to pewne czy może być pół Słowacji to była to było jego nazywano małym królem Słowacji, więc słowa o nim piszą książki jest dla nich ważne tak naście biur, ale właśnie czy nasz no tutaj generalnie powiedzmy tak najechał Vlada uzurpatora obległy wyciągnął szkół w kajdany sadził, gdyby i wywiózł do Węgier, więc niestety w tym przypadku doszło do starcia polsko węgierskiego zakończonego fiaskiem z naszej strony niestety wygrali, ale wracajmy do Petru musza ta piątka szata z tego powodu, że oprócz tego, że pośrednikiem włoszczyzna to on właśnie założył Cytadelę w Suczawie do zwiedzenia polecam byłem cerkiew Świętego Jerzego zwana też Mira Łucji, czyli namaszczenie, bo to była właśnie ta cerkiew, gdzie dokonywały się koronację na hot spotów, czyli odpowiednik księcia w Mołdawii to będzie też cerkiew metropolitarna, a też Cytadela w nea nic klasztor w nea stoczą naprawdę zabytki Welt klasy dla Rumunów byłem byłem polecam i oprócz tego to on uczynił z Suczawy stolicę no, więc najdelikatniej mówiąc ważny człowiek, a jak tu jesteśmy przy milczy to Słuchajcie także Mircze w ruchu i a stary ten Woźny i np. mamy dokument, w którym on zatwierdza ten Sojusz i polską Mołdawią we Lwowie wystawiony i niektórzy historycy ujawnienie jego nie było, ale moment dokument przez niego podpisane we Lwowie, a więc widzicie na tej osi północ-południe ci ważni ludzie są w ruchu i chociaż podpatrzyliśmy w latach dziewięćdziesiątych czternastego wieku i Ścibor go Mir 3 pomógł to potem udało nam się właśnie przekonać go tuż przed bitwą pod Grunwaldem wybierz naszą opcję nie wspierać Zygmunta Luksemburczyka, który sojusznikiem Krzyżaków, a więc jak widzicie w polityce nie ma sentymentów, żebyśmy byli tego w pełni świadomie to był sukces polskiej dyplomacji, że nam przeprosiliśmy się z nim i idziemy następne ciekawe władca Roman i teraz tak Roman pierwszy przez kilka lat panował tutaj znowu mamy wątek, że Jan Pręgowski Polski historyk uważa, że jego żona Anastasia to jest właśnie z kory Janowicz ów córka Corea ATA, więc jak widzicie mamy historię taką dynastia rumuńska mołdawska, ale mocno skoligacony z Jagiellonami i tutaj jest coś takiego, że znowu tak zaprzyjaźnił się z nami, ale w pewnym momencie stwierdził, że jak Witold pamiętajcie to młodszy często coś takiego, że troszeczkę jak byśmy rozpatrywali no relacje wewnątrz zjednoczonej prawicy albo opozycji czasami jest także najlepsi przyjaciele w cudzysłowie sarkastycznie koledzy z partii i tutaj brud tak, że Roman uznał dobra to ja będę wspierał Federa Corea to Wicia przeciwko Witoldowi wielkiemu księciu litewskiemu, którego jest wtedy wsparł Jagiełło, więc mieliśmy coś takiego, że nawet wtedy wyprawił się na Podole no ale zakończyło się ta wyprawa zakończyła się klęską i Jagieło wsparł konkurenta, który odebrał mu tron ten konkurent Stefan pierwszy poległ najprawdopodobniej w bitwie pod Worsklą pamiętać o tej bitwie 1390 dziewiąty Witold wyprawił się na Tatarów, żeby tworzyć stworzyć dzięki skaner, a rebours podbić Eurazję z Zachodu, więc jak widzicie te losy się nasze bardzo przeplatają i Roman generalnie no jego rozrabia nie wyszło na najlepiej, bo trafił do naszej niewoli musiał przysięgać wierność królowi Jagielle i stracił władzę, ale był zaangażowany właściwe wsparcie dla Fiodora Chorwatowi każdy Ukrainiec prawie uczy się o florze w szkole z tego powodu, że jeden z regionów Ukrainy, który historycznie bardzo słabo politycznie związany z Ukrainą jest Karpacz i jeśli są te związki to właśnie w ten sposób, że Fiodor dostał manto baty od Witolda to uciekł na Węgry Zygmunt Luksemburczyk niektórych przewoził w rybach tych co rozrabiali, ale czasami przyjmował nadał sporo ziemi właśnie Fiodorowicz zaraz po drugiej stronie Karpat na Zakarpaciu dlatego Ukraińcy to dla nich ważne mogą pokazać związki Zakarpacia zresztą krainy i syn Stefana było tak, że poległo mu się najprawdopodobniej podworski, ale też miał taki okres Fiodora wspierał, więc jak widzicie mamy sytuację taco, że no do tych karierowiczów władcy Mołdawii mieli tzw. słabość, ale jak można mieć jak to rodzina jest tak tak to nazwijmy pamiętajcie, że Corea sowicie Ukraińcy odpowiedzą dobrze dobrze oni z gminu Jagiellonowie, ale oni się no z ruty izo wali Stali się nasi prawosławie, tak więc wszystko jeszcze prawo w Sławnie i tutaj oczywiście jest bardzo ciekawa postać, której sama opowiadaliśmy, który jeździ medium przekonuje używa kija i marchewki perswazja i groźby na tym polega też dyplomacja Spytko z Melsztyna wielki potężny Polski możnowładca, który odegra kluczową rolę Unii w Krewie powiązaniu Polski z Litwą to właśnie panowie małopolscy żywią trzeba się trzymać z Finami otrzymują Podole nawet w jedno i on też ginie pod Worsklą można powiedzieć i tak czy siak spotkam się pod Worsklą związane z ziemiami rumuńskimi ponieważ, a ożenił się z córką Emeryka latkowi czai, który był zarządcą Siedmiogrodu i który był Chorwatem, bo pamiętajcie zawsze, że przez wieki Chorwacja związana z Unią z Węgrami jak, więc jak widzicie mamy tu naprawdę nasze klasyczne baby Love multi kult UE ZPiT to jest dla nas ważne właśnie jako człowiek z Podola, który to jest pewna taka specjalizacja jak mam jakiś ziemie latyfundia własność zamki itd. proszę mnie nie łapać za słowo zamek, bo tutaj nie jak wiecie jestem z instytucji, która stała się słynna dzięki zamkowi, więc ja też jestem białym człowiekiem nie tutaj, nawiązując do pani Barbary Nowak, bo to jest podobno pana Przemysława Czarnka wszyscy atakują bez białym człowiekiem tak jak spotka mężczyznę tak jak zbitkę mężczyznach pisze i Corea Ross biali ludzie tak dobrze nam, więc no patrzcie co się dzieje ze Stefanem no, więc Stefan Słuchajcie poślubił ring gałę piękne imię naście na szczęście dostała Anna będzie prościej drogi Pawle teraz niesamowita kobieta urodziła się jako znawczyni tradycyjnej religii litewski wg ówczesnej terminologii Bogdanka kimona była siostrą Witolda i teraz patrzy jak można powiedzieć, że kobieta specjalizuje się w Mołdawii i Wołoszczyzny będzie żoną hospodara Stefana pierwszego tego co prawdopodobnie poległ pod Worsklą była też związku śmierci Starem tym, których one opowiadaliśmy i będzie potem z Aleksandrem dobrym, o którym mieście powiemy, bo to będzie jeden z tych gospodarstw którym, który ruszy na nam na pomoc i będzie czy jako lennik zobowiązany do tego walczył pod Grunwald po naszej stronie, ale nim do tego dojdziemy to teraz średniowieczna plejada ploteczek itd. czyli Anna Słuchajcie była żoną na samym początku ja teraz żartu żartuje biskupa Henryka o, a i teraz bez żadnych tutaj antyklerykalnych historii, bo posłuchajcie tego Henryk nie chciał być biskupem Piast Mazowiecki i teraz tak załatwili bracia jego przyrodni, żeby zrobić z niego biskupa to też w tych intryga czy zostanie biskupem to nie będzie księciem tak to jest jakaś logika tak się eliminuje też rywala do tronu, więc no miał dostać prawda święcenia duchowne itd. tu to jak ktoś fachowo można od określić na coś za coś miał dostać to nazwał intratne stanowisko, bo to wiązało Słuchajcie czerpaniem dużych dochodów no z tego, że biskup płocki ma posiadłości tak no wiadomo, że można na tym zarobić no ale on miał problem z tą sakrę biskupią, żeby ją przyjąć, bo cały czas myślę, że w głębi duszy marzył o tym, żeby zostać cięciem Mazowsza no, więc wymyślili tak, że dobra niech będzie tym biskupem, ale pogadamy z Witoldem itd. ten chętnie się tam starał prawda, żeby pogodził się Jagiełło Witold jak się pokłóci jak widzicie na taki to były rodziny no, więc Vitor mówi dobra Ryn działa, choć będzie żoną Henryka rzeczywiście Henryk, ale ona przecież to jest formalnie biskup formalnie dziewczyn na papieża nie denerwuj się jeszcze ona nie wiedział, że 3 przednią i hospodara no, więc Henryk nie miał nic przeciwko, bo on nie czuł się tym biskupem powołania, ale oczywiście zrobili się problemu formalnie był naj Krzyżacy oczywiście wzięli to wiza dzieli mielić w ramach kampanii na ile dziś propagandowej w sierpniu z tu Inter boty itd. żeby pokazać zobaczcie jacy ci Litwini katolicy na tacy katolicy his kupa żenią polskiego ZES z Anną tak Bogdanką chyba nie wówczas słusznie, bo kiedyś no kiedyś tak no można bardzo dobrze palę to jest ukryta opcja pogańska to sieć czyli kto tego tak łatwo nie wypali, a więc Krzyżacy o Obrze obrzydliwa hejterska kampania no, więc zam. z mężem w Łucku tam też bardzo duży zamek no i kilka miesięcy później była wdową i teraz Słuchajcie wg źródeł od Ruta otruty właśnie został przez żądną władzy regały 1 wersję, ale no Henryk, że tak powiem nie był lubiany przez różne środowiska, więc wersję 1 jest także Krzyżacy go wykończyli chcieli pokazać Witoldowi i jego zwolennikom, że jeśli każdy, kto pomaga Witoldowi po to, żeby zacząć zaś zaczął współpracować z Polakami w tej dzielił to kończy jak Henryk w męczarniach od trud następna wersja no jak już wspominaliśmy bracia przyrodni nie kochali bardzo swojego brata, więc bardzo możliwe jest, że obawialiśmy się sobie no będzie się starał naprawdę uzyska rezygnację ze stanowiska biskupa Wrzeszcza z księciem ta to mu pomogli, że my no nie mógł zostać, żeby nie zostać tak uzupełnieniem dziękowali za współpracę, więc jak widzicie te nasze rodzinne relacje na pograniczu polsko mołdawskim są złożone i nie do dni dotyczy to też relacji Mazowiecką polskich Mazowiecką litewskich i teraz Słuchajcie to jest bardzo ciekawe jest pochowany w katedrze płockiej tak narzekał tak wzgardził płockie, a trafił do katedry formalnie biskup i teraz Słuchajcie co chodzi, dlaczego to jest bardzo ciekawy, bo ten wątek romansu między Henrykiem miano zrobił Och, karierę przez Krzyżaków ten czarny Pijar w efekcie u William Szekspir w opowieści zimowej nawiązuje do tego wątku, więc Stali się sławni to odchodzi też chyba w życiu nawet średniowiecznych celebrytów wprawdzie znacznie później w okresie renesansu no, więc kolejni partnerzy mówiliśmy regały Anny, żeby nie było to nie jest tak, że każdy, który się z niechętną to tak albo otruli albo giną w bitwie pod Worsklą albo miał coś strasznie życia Aleksander dobry to jest kolejny mąż, który będzie panował 32 lata, więc może powiedzieć chwileczkę to nie jest także Anna przynosi pecha albo też lata widzą wynajmującą takiej truje wszystkich i teraz Słuchajcie Lenik Polski bardzo dba o rozwój handlu czarnomorskiego przywileje dla kupców ze Lwowa dla kupców z Krakowa jak widzicie szlakiem tym właśnie nie z chińskim rozbudował porty w chwili biało ogrodzie, czyli Ackermann nie i to były wówczas z perspektywy polskiej to był nasz dostęp do morza nie było tam na północy przypominam Gdańsk całe Wybrzeże jest do Krzyżaków jeszcze początek piętnastego pierwsza po piętnastego wieku handel szedł przez te porty składa nam oczywiście hołd Lenny wspiera nas pod Grunwaldem wojna głodowa znowu tak wykazał się odwagą zasłużył się pod Malborkiem w 14002002. spójrzcie jak musiał wziąć tych swoich rycerzy no to był kawał drogi, ale na tej osi północ-południe między morzem czarnym i Bałtyckim patron tego tej relacji i oczywiście to nie jest tak, że człowiek nie może zmienić zdania, bo tylko osioł nie zmienia zdania w tej można powiedzieć uparty jak Półtawska Tur zmieniają zdanie w 1400 trzydziestym zaatakował pokucie i tutaj okazało się, że jak u nas jest jakaś wojenka domowa to wtedy przeciwko Jagielle, bo wsparł Świder dzieła tak 1 ze tutaj związanych bardzo z Ukrainą właśnie, kiedy była wojna domowa to okazało się, że te relacje z Podola Wołyniem dla Mołdawii są bardzo ważne mecenas kościoła prawosławnego jest bardzo ważne dla prawosławnego kościoła, ponieważ od niego ma Mołdawia swoją metropolie arcybiskupstwo w Suczawie ufundował liczne cerkwie monastyry wiadomo, że ktoś chce być bardzo ważny w średniowieczu to ważne, żeby miał religie jakiegoś Świętego, więc sprowadził do Suczawy religie Świętego Jana Nowak no owego zwanego też Janek z Suczawy czy Arka Mołdawii Aleksander dobry sprowadził relikwie Jana nowego tak dokładnie Jana nowego inaczej Janas pseudonimy takie w tamtych w tym momencie są bardzo od to za postać, ale i widzieć no, czyli dał bardzo dużo Mołdawii Aleksander dobry stąd też przydomek i a patrol Mołdawii, o co chodzi z Janem nowym to był Greg, skąd strat żoną, czyli trapezu tu Wybrzeża Turcji i widzieć morze czarne mamy pewne pewien obszar wspólny to z drugiej strony morza z drugiej strony teraz jego historia jest taka, że on przypłynął właśnie do biało grodu, czyli do Ackermanna i tam sytuacja była taka, że wg podań no jego relikwie będą spoczywały w Suczawie w tej cerkwi Jerzego Mira łódzkiego co bardzo dobrze pokazuje znaczenie tak połączenie koronacji metropolii i najważniejszego prawda Świętego jego spotkacie go na wszystkich na wielu polichromia tych wspaniałych cerkwi w Bukowinie, których będziemy wam opowiadać, gdzie freski są na zewnątrz oraz analiz UNESCO jest coś niesamowitego byłem tam bardzo polecam przeraził się tak chwale i oczywiście stamtąd kult tego Świętego emanuje na Ruś czerwoną tak poprzez Karpat i teraz tak Jan przypływa do germanu i historia taka rzeczywiście musi być zły katolik pewnie Włoch, który idzie do zarządcy miasta Tatara, który jest poganin, ale potem się zrobił muzułmaninem po chanie wiesz jak tu mechanizm o płynne przejście potem łatwo sobie to tłumaczyć jak już jest wasalem Turcji osmańskiej ze względów podatkowych cię tak to urzędy skarbowe w czasie słuchający programu Babel mówią nosi to norma drugi raz drugi Pawle chodzi o tożsamość, ale też podatki trochę nie przesadzajmy, bo kapitan statku właśnie tym prawdopodobnie Wenecja to był raczej chodzi o zwykłą zawiść denerwował tym w swym on epatował ten Jan nowy był wieś bardzo gorliwym prawosławnym wiedzą KRUS jak dyski z maty denerwuje popisuje się on myślę, że kapitan miał środki co zrobił, ale możliwe, że też i jeśli chcesz mu przypisać tak niecne intencje to trzymajmy w tej wersji idzie do zarządcy miasta Tatara to jest multikulti miasto co jest to jest robione historia Tatarzy naprawdę byli bardzo tolerancyjni religii, ale historia taka, że mówi o ten pan widzi pan zmianowy on bardzo chciałby zostać wyznawcą tej gry Izbą kocha szamanizm tam jeszcze ten tata spojrzał panie kapitanie to jest naprawdę grubymi nićmi szyta intryga nie w sferze tak taką chcę chcę naprawdę jest wersja jest taka zaproszony do Tatara tata szczęśliwy niezwykle tak jak mówię nie byli zainteresowani prozelityzm słyszałem, że pan chciałby zostać wyznawcę hinduizmu, czyli potęga Bóg szamanizmu wielki Manitou z wielki Step nie tylko tutaj 1 wiara prawosławna wiara no przykro nie chcę pan na to wskazuje pana na śmierć w ciągniętych koniem na sznurze ty tak za koniem na ciążę itd. oczywiście, kto obciął głowę Żydzi zło, tak więc widzisz masz wszystko i złego poganina muzułmanina i złego kapitana katolika pewnie WI do tego ci żyć tylko Jan jest dobry jak jest dobry, bo prawosławie Aleksandra dobra ja jest nowy tak no brawo, ale teraz tak, dlaczego jest związane z Ukrainą, bo jego żywot bardzo ciekawy napisał Grzegorz Basak i teraz krótko o nim wam przypomnę, bo się u nas pojawią w podcaście Bułgar, który miał wielką rolę w historii Litwy Polski został arcybiskup metr ma arcybiskupem metropolitą kijowskim jak go bardzo lubił wysłał go na struny sobór w Konstancji, gdzie przyjechał ją obejrzał sobie jak palą żywcem Jana Husa o Jon wtedy powiedział ja, ale nie z tego powodu, że on generalnie był zwolennikiem Unii prawosławia z katolicyzmem w nim trafił w Bułgarii do prawda-li Litwy ówczesnej na, czyli Kijów Ukraina itd. to właśnie przez jakiś czas był w Mołdawii no właśnie tam opracował żywot Jana nowego, bo te wydarzenia legendarny tak podania jeśli chodzi jego męczeństwo to 100 może być to co jakiś lata dwudzieste czternastego wieku, a teraz mówimy o początku piętnastego wieku Grzegorz jest o tyle ciekawe, że te żywota, a to męczeństwo tak i Jana nowego jest o tyle ciekawe, że dzisiaj historycy mówią tak generalnie wiadomo i ten Puchar nic nie jest dobry i ci Żydzi i ten kapitan katolik, ale generalnie na tle innych takich opisów no to także koszt jest taki i to był łagodny i szczególnie wobec tego kapitana katolika na taki straszny nie jest o co chodzi no pewnie tutaj widać, że dojrzewa w nim ta myśl, żeby jakoś z tymi katolikami dogadać tak uważają historycy literatury, a więc mamy kolejny wątek związków Mołdawii z Ukrainą, gdzie mamy w tle Polskę, ale przede wszystkim Bułgarię i przy samym Janie nowym Słuchajcie z historii jest taka rzeczywiście jak się ma takie relikwie to one chronią protekcja Czuwaju jak nad miastem np. na uczucia i jest np. taki podanie, że w 13002009. porządni prawosławni Kozacy, ale na szczęście to właśnie były w kozakach były czasami bardzo fajne, że no oczywiście prawosławie było ważne, ale jak słusznie zauważyłeś drugi problem pieniądze te są bardzo ważne w życiu Kozaka w życiu Kozaka, więc wszyscy trzeba kogoś napaść i że tak powiem wyegzekwować sprawiedliwość społeczną ktoś ma po prostu za dużo i tutaj oczywiście wtedy możemy całą historię Janosik grubi ludzie, a za co napadli na miał być oczywiście także arcybiskupów prawda chciał ukryć relikwie itd. ale wtedy już przerażenie zaraz zdobędą kluczowe, a tu relikwie zaczęły działać i po prostu Kozacy na skalę masową utopili się rzec o tak źródła kozackich nie ma informacji o tej o tym tsunami, które przykryły ich no ale to jest dowód na to, że relikwie działają i w 1600 osiemdziesiątym szóstym to jest okres wojen z Turcją Polska walczy i tam będziemy o tym mam jeszcze trochę wam o tym kiedy opowiadaliśmy o rywalizację Mołdawię plany Jana trzeciego Sobieskiego zapadła decyzja zabieramy relikwie i wieziemy je do w Żółkwi miasta w Ukrainie bardzo blisko dzisiaj granicy z polską, które oczywiście związane z rodziną Żółkiewski mi Żółkiewski i Janem trzeci Sobieskim i trafiły mówimy o prawosławnych relikwiach do cerkwi bazylianów, czyli cerkwi greckokatolickiej i tam były przez prawie 100 lat, kiedy jak doszło do rozbiorów Polski to Józef drugi cesarz słynne reformy Józef fińskie oświecony absolutny monarcha stwierdził Słuchajcie no mamy tą Bukowinę zajęliśmy kluczowe w 1700 siedemdziesiątym piątym wykonał taki gest do ludu miejscowego PS ma relikwie Jana nowego patrona i przekaże do czucia w sprawie postulatach wróciły jak mówimy o tych właśnie kwestiach religijnych no to pamiętajcie o tym, że właśnie często było tak, że mimo tych wszystkich konfliktów no te małżeństwa z kobietami, które po ślubie nie zmieniały wyznania powodowały, że ludzie z natury robili się tacy bardziej tolerancyjni tolerancyjni tak, bo jednak dzieliło się łoża małżeńskie z kobietą, która no trudno było powiedzieć Hej, Schizma tyczką, ale może wieczorem start rozmawiali o chwili akwenu przewodnika Maryna albo mogą też w ramach takiej perwersyjne zabawy erotycznej NATO wyzywali się tak, ale która Chrystusowego egzamin pisali o tym rozmawiają Nora no, więc Aleksander miał przecież na żonę ta, a Night Sky to licz, skąd tak Anna siostra Witolda i on pozwolił na nowe biskupstwo łacińskie np. są właśnie w tej mieście dzisiaj Baja no miasteczku tak to była ta kiedyś Mołdawia miasteczko, które nazwał Mołdawia do dzisiaj można zobaczyć ruiny po katedrze gotyckiej tutaj mamy opowiemy jeszcze przyszłych następnych podklasa tutaj właśnie niesamowitym takim syn krytyczny jeśli chodzi o architekturę powstanie bardzo oryginalnych wspaniałej architektury w Mołdawii co pozwoli jeszcze no na to, żeby powstało biskupstwo ormiańskie w Suczawie, bo po Ormianie odgrywają bardzo ważną rolę w handlu właśnie na tej osi północ po południe między morzem Bałtyckim morzem czarnym stąd trafiają do Lwowa, więc kluczowa Lwów prawda wspólna sprawa i zaczynają napływać w pewnym momencie do Mołdawii zwolennicy husytów zmów, których można nazwać uchodźcami religijnymi, bo uciekają z Polski, gdzie często niektórzy tolerują, ale niektórzy chcą ich no nazwijmy to językiem jak wiek używają służby specjalne zlikwidować fizycznie czy tak zneutralizować sytuacja dzielnice Polska krajem bez stosów czasach zbir to ta ta złożyła 12, ale jako czasami Dato no ale doprowadzał do furii tych naszych tak najbardziej gorliwych katolików po drugiej stronie granicy Aleksander dobry, bo np. stwierdził, że zrobi sobie dysputę religijną nie sobie usiadł z 1 strony tam znalazł się zwolennik łyk Cliffa tak, ale z Krakowa pochodzący, który posiedział więzieniu w Polsce jak tylko go wypuścili przeniósł się do Mołdawii i Ibis biskupem katolickim, więc wiadomo jak wieści do tego dotarły co ten Schizma wyprawia usiadł sobie dysputy sobie będzie słuchał tak i pozwala, żeby husyci i inni tacy heretycy wśród naszych prawda owieczek katolickich szerzyli swoje niecne prawda w sekciarskie poglądy, więc jak widzicie Mołdawia jest krajem granicznym z krajami katolickimi i w efekcie jak zobaczycie w kolejnych spotkaniach tu pojawią się tam nawet protestanci tak jak tutaj widzimy husytów i a jego syn Eliasz syna Aleksandra Słuchajcie tu staje się, jakby jak uparł i no po prostu nowa świecka tradycja KRP jak widzicie kolejny władca Mołdawii, który tym razem żeni się z Marią, a Maria opowiadaliśmy wielokrotnie Jagiełło bardzo długo szukał żony, która ma da mu dać pić i będą już bardzo stary znalazł sumkę i któremu urodziła dużo dzieci oczywiście powstała olbrzymia dzisiaj naprawdę jak w budynku olbrzymia liczba plotek może no generalnie pan Władysław no jest w takim wieku, że to jest niemożliwe, żeby miał dzieci o, ale z okazało się, że dużo było tych dzieci i Maria była siostrą tej legendarnej soki bardzo ważnej królowej Polski, a i z jakim było ich pochodzenie no, więc była były one córkami Aleksandry Druskiennik i księcia właśnie olsztyńskich olsztyńscy pochodzili z Białorusi, ale związali się z Kijowem m.in. byli właśnie mieli tytuł i namiestnika odcięcie Kijowa jeden z nich założył biskupstwo katolickie w Kijowie, więc związani z Kijowem mimo pochodzenia hol szans hol ściany są około 8 Chiny to jest naprawdę Północna Białoruś, a więc to co wam opowiadałem, że cały czas mamy ruch ludzi między Ukrainą Białorusią natomiast rodzina Druckich-Lubeckich druty lubelscy legendarna rodzina bardzo ważna też książęta potomkami są właśnie tych druczki książęta próbek chce bardzo ważny w historii Rosji m.in. dla idei też eurazjatyckiej w okresie międzywojennym, więc jak widzicie tych koneksji jest bardzo dużo i następne podcaście pokażemy wam, że właśnie perspektywa się nam rozszerzy pojawi się i Rosja w tle i nawet ty chyba na razie tylko tak zostaw to wystarczy Mora z dzisiejszej opowieści jest taki, że jak w państwo gdzieś tam na różnych dodatkowych w portalach szukają drugiej połówki zresztą w tej rubryce wyznanie to w ogóle nic nie ma sensu w ogóle czegokolwiek szukać, bo te wszystkie postacie się coś się z innowiercą ani Gała Hadriana na portalach matrymonialnych to już będzie mój piąty w tym pierwszy to będzie to był biskup no to trochę chyba no może być problem ze znalezieniem męża na, ale warto wiedzieć w warto być w takiej sytuacji drzewie bywały i wyciągać z tego naukę tak należy bez przyczyny zwiąże niż jest naprawdę wdowa albo rozwódka, której pierwszym mężem był blisko tu proszę powiedzieć o tym, że już mamy no precedensy no w każdym poważny komunikat często jeśli przypadkiem po sobie w basenie morza czarnego i ktoś nie stwierdzi, że państwo chcą przyjąć religię Tatarów to proszę nie protestować zgodzić od razu jeśli nie to mogą być dość duże problemy proszę napisać tatuś naprawdę nie złoszczę są bowiem bywają problemy chcę powiedzieć lepiej w miłosnych, mimo że ale to już jakiś pan nogę pan wytłumaczy może na haiku, a za tydzień słyszymy się późno popołudniową porą w kolejnym odcinku podcastu Babel, czyli Rzeczpospolita multikulti proszę do nas pisać na adres Babel małpa TOK kropkę FM Babel małpa TOK kropkę FM do usłyszenia mówią Adam Balcer i Paweł Sulik Babel Rzeczpospolita multikulti podcast historyczny Adama Balcera i Pawła Sulika premiera każdy piątek na tokfm PL Zwiń «

PODCASTY AUDYCJI: BABEL. RZECZPOSPOLITA MULTI-KULTI

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

W maju TOK FM Premium 40% taniej. Podcastowe produkcje oryginalne, Radio TOK FM bez reklam i podcasty z audycji.

KUP TERAZ

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA