Najważniejsze książki stycznia - podsumowanie miesiąca w literaturze [cz. 2]

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Inter luda zaprasza Cezary łasiczka dobry wieczór Cezary łasiczka to jest program Inter luda witam państwa bardzo serdecznie w dzisiejszym programie i od razu donoszą na w początek, że jest to dalsza część rozmowy, która rozpoczęła się dzisiaj o godzinie jedenastej Szanowni Państwo także oczywiście tej rozmowy można słuchać niezależnie, ale jeżeli ktoś jest zainteresowany tą pierwszą częścią to w archiwum podcastów archiwum audycji Radia TOK FM na stronie albo Rozwiń » aplikacja znajdą państwo w pierwszą dzisiejszą rozmowę, czyli i posiadać podsumowanie w początku roku albo też końca roku 2020 i to słowa nie pierwszych miesięcy pierwszego miesiąca trochę drugiego miesiąca, jeżeli chodzi o literatury literatura Szanowni Państwo to jest to, o czym dzisiaj rozmawiamy ne, a państwa moim gościem pani prof. Bernadetta Darska literaturoznawczyni krytyczka i w kwocie co za jedno słabe za dużo literaturoznawczyni dobrze i krytyczka literacka z Instytutu dziennikarstwa komunikacji społecznej Uniwersytetu Warmińsko mazurskiego dobry wieczór pani profesor dobry wieczór panie redaktorze dobry wieczór państwu krótkie podsumowanie tego, o czym rozmawialiśmy w tej pierwszej części naszej rozmowy o godzinie jedenastej zwróciła pani uwagę na 2 pozycje pierwsza to jest żywot śmierć pana szersza Lipki nas Sacramento w stanie Kalifornia i PL siatkarskiej to jest interesująca pozycja także, dlatego że nietypowa, bo mamy tutaj do czynienia z dramatem Szanowni Państwo dramatów to już w ogóle szczyt tam mniej niż poezji także dramat dramat jak się okazało niezwykle popularny zdobył uznanie krytyki i Czytelników Czytelniczek oczywiście także to pierwsza pozycja, o której rozmawialiśmy, a druga, na którą pani profesor zwróciła uwagę to była książka Olgi Wiechnik zatytułowana Platerówka i Boże broń kobiety wojna i po wojnie i dla pani profesor jest książka miesiąca, a reportaż, a z tytułu mówi nam wszystko chodzi o kobiety, które inne, które zgłosiły się do tworzonej od 1943 roku w związku radzieckiej armii Berlinga także kobiety w Ludowym wojsku polskim to nie kobiety, które były gdzieś tam służbach pomocniczych, jakby niektórym mogło się wydawać, ale które były często na pierwszej linii obsługiwały ciężkie karabiny maszynowe dowodziły oddziałami także męskimi oddziałami były spadochroniarz kami snajper kami zwiadowczy dniami no i to po wojnie też ciekawe, bo bardzo szybko zapomniano, że na równi z mężczyznami były na pierwszej linii, że znów stały się tymi kobietami z patriarchalnego świata tak, czyli tymi kobietami, które Spychały się do ról, które mężczyźni przez wieki przepisywali kobietom czy organizowali dla kobiet także to są 2 książki, o których rozmawialiśmy w pierwszej części naszej rozmowy dzisiaj nie obecnie 11 w programie Owczarek, a teraz możemy profesor wgryza się kolejny chociaż pewnie by warto jeszcze kilka słów o tej książce Olgi Wiechnik po bo też chyba tak trochę niedokończona była to część tak przy czym, zanim powiem jeszcze kilka zdań ksiądz w książce Olgi Wiechnik jeszcze zaznaczy w kontekście tych osób, które słuchają nas teraz ani słuchały rano rzeczywiście książka Izby Szafrański jest książka roku poprzedniego mówiliśmy oni też w kontekście tego, że raptem okazało się, że w ramach stał się bestsellerem i dramat świetnie się czyta i że dramat chcemy czytać co jest pewnego rodzaju fenomenem, a wspominam o tym ponownie też z tego powodu, że chyba w ogóle takie rozmawianie właśnie o nowościach cykliczne takie rozmawianie jest też wpisane dyskutowanie przywoływanie różnego rodzaju nagród wyróżnień, które przecież może nie w każdym miesiącu, ale w wielu miesiącach danego roku się pojawiają, a tym samym nowe życie zyskują książki nas tamtego roku przecież wiele osób, które jeszcze nie czytały tych książek, bo miały czasu nie złożyły te książki są jakimś wyrzutem sumienia stosik podręcznym będą mogły też i po książki sięgnąć, więc jeśli ktoś z państwa nie czekał jeszcze Izby warszawskiej to zdecydowanie polecam natomiast tak o Oldze Wiechnik myślę, że moglibyśmy tutaj jeszcze wspomnieć kilka zdań obok tego co tutaj pan redaktor powiedział na pewno ważna jest ważny ten podział, który pojawia się w podtytule kobiety wojna i właśnie po wojnie mamy oczywiście kobiety eksponowane na pierwszy miejscu wiemy już o tym, że to będzie kobieta przecież Platerówka i ale właśnie okazuje się, że ta płeć się w różnym nasileniu w doświadczeniu tych Żołnierek ma swoje znaczenie, kiedy walczą, kiedy narażają swoje życie, kiedy doskonale się przygotowują do tej walki, bo tutaj też mamy zaakcentowane mocno ten wątek, że raptem się okazało, że ci nieufni w stosunku do kobiet mężczyźni są zaskoczeni, że mają tak świetnie przygotowane żołnierki oraz dają doskonale egzaminy one podchodzą bardzo poważnie do swojej roli, a przecież w tej grupie osób często no wydawałoby się czasami przypadkowy, bo przecież to zgłaszanie się do wojska też było motywowane różne różny sposób radość okazywało, że właśnie taką wiedzę przodowały w tych swoich zdolnościach i teoretycznych, ale i praktycznych tam też mamy taki i świetny wątek, kiedy 1 właśnie z podwładnych mężczyzn z wspomina, że szukał swojej właśnie dowód cieni po latach i że na początku bardzo sceptycznie nastawiony niestety sceptycy oczywiście wyraża się bardzo różny sposób to czasowo jakieś złośliwości i niechęci i też odmowa czasami wypełniania rozkazów, ale potem właśnie ten mężczyzna mówi, że przekonał się do swojej dowód czyni i właśnie w lepszej dowód, czyli nie miał lepszego dowódcy nie miał to też jest ten wątek bardzo ciekawy, bo pokazuje właśnie pewnego rodzaju proces, który zachodził właśnie w kontekście funkcjonowania na froncie obok siebie kobiet i i mężczyzn, ale właśnie mamy ten okres wojny mamy ten czas walki mamy ten czas też na różnych takich codzienność czasami problemów, bo obok oczywiście tej walki z bronią w ręku narażania życia oddawania życia dowodzenia wchodzenia w rolę wcześniej właśnie nie do wyobrażenia dla kobiet na pojawia się oczywiście też różne problemy codzienne związane z odpowiednim strojem fizjologią kobiet ten wątek też tutaj jest zarysowany, ale właśnie istotne jest też to po wojnie to po wojnie, kiedy raptem kobiety posiadające stopnie wojskowe kobiety traktowane na równi z mężczyznami powoli są zapominane ten wątek właśnie posiadanych stopni wojskowych jest tutaj istotne, kiedy właśnie na spotkaniach takich można dziś towarzysko wspominkowy okazuje się, że do mężczyzny nadal wszyscy się zwracają właśnie w taki sposób, gdzie właśnie te stopnie wojskowe są akceptowane, a ten w przypadku kobiet, mimo że one stopnie wojskowe również posiadają tak naprawdę gdzieś ten wątek zostaje kompletnie pominięty, więc jesteś bardzo ciekawa opowieść pokazuje jak coś znika w codzienności jak znika w języku jak znika w dostrzeżeniu jak znika czasami w taki sposób, który trudno oskarżyć trudno zdefiniować trudno opisać, ale jednocześnie jest taki sposób, który bardzo drażni rani i widzisz powoduje istotne konsekwencje dla właśnie pamięci no bo przecież ta cała opowieść właśnie o tym kobiecym kobiecym batalionie jest fascynującą historią też pokazującą właśnie to co dzisiaj to też powinno być pamiętane, bo przecież było doświadczeniem tylu tylu osób, więc właśnie obok tego, że mamy do czynienia z świetnie napisanym reportażem znakomicie udokumentowanym, że właśnie Olga Wiechnik tutaj wykonała znakomitą robotę reporterską to na pewno trzeba zaznaczyć, że jest to pewnego rodzaju taka lektura obowiązkowa nie tylko, dlatego że właśnie jest to bardzo dobra książka, ale z tego powodu, że chyba warto wiedzieć chyba warto pamiętać chyba warto też zmierzyć się czasami ze swoimi uprzedzeniami chyba warto też zobaczyć właśnie jak ten świat świat wygląda, więc tutaj bardzo bardzo państwu tę książkę polecam tak, tym bardziej że właśnie to po wojnie też jest ważne bo kiedy wojna się skończyła to oprócz opowieści tej historii, która wydarzyła, którą tak kobiety te dzielne kobiety często musiały albo chciały ukryć przed najbliższymi przed rodziną to także pozostawała kwestia nie wiem rent z pomocy państwa ich często nie było bardzo trudno zdobyć urzędy domagały się nie wiem dokumentów Syberii jakiś papierów, które było bardzo trudno zdobyć tak pewnie dużo bardziej rygorystycznie wymagano dokumentów od kobiet niż od mężczyzn, którzy ubiegali się o Neo podobne świadczenia tak Night to oczywiście ten przywołany wątek zasłania jest też bardzo istotne, bo przecież mieliśmy czasu do czynienia z zesłaniem bardzo młodych osób wręcz dzieci, które właśnie na tym zesłaniu dorastały te mamy tutaj mówimy kobiety walczące prawda używamy tego określenia, ale często były dziewczyny nastolatki, które gdzieś w tym zderzeniu z tą wielką historią, która ich troje zmusiła właśnie do całkowitego przewartościowania swojego życia, bo przecież nikt także czasowe nie wyobraża zdecydowały się właśnie podjąć taką decyzję pójść się i walczyć no i też oczywiście pójść walczyć o to, żeby wrócić do Polski oczywiście ten kontekst też tutaj kontekstem bardzo istotnym czuje pani profesor, że kolejna książka też będzie kobieca tak to może faktycznie Weronika g mężczyźni jeszcze piszą książki, a powiem panu redaktorowi, że faktycznie do tego podsumowania styczniowego wybrałem same kobiecych są bardzo, że tak tak akurat wyszło, ale przecież wielokrotnie jest także gdzieś tam różne podsumowania pojawia się sami mężczyźni, więc akurat powiedzmy, że mamy tutaj dobrze zachowane proporcje, ale faktycznie je tutaj tak naprawdę liczyła się jakoś tych tekstów ani płeć autorek, ale tak tak akurat faktycznie, gdybyśmy podsumowywali wyszło Weronika Murek dziewczynki kilka esejów o stawaniu się rzecz bardzo ciekawa wydana przez wydawnictwo czarne książka wizję to wydawnictwo poznańskie esej SL, które opowiada właśnie o dziewczynkach esej, który koncentruje się na byciu dziewczynką na tym stawania się na tym okresie takim można powiedzieć po granicznym przejściowym, kiedy jeszcze to nie jest kobieta, ale już to nie jest dziecko albo może jeszcze to jest dziecko, ale już powoli, gdzie się staje się właśnie tą osobą określaną przez przez płeć ta jest tutaj efekt jest istotna, bo Weronika Murek w swoim eseju bardzo erudycyjny bardzo ciekawym bardzo też ładnie zachowujący proporcje między właśnie tą własną refleksją interpretacją przywoływanie różnych ciekawych także nieznanych w języku polskim tekstów, ale też właśnie pojawiają się tutaj czasami takie nawiązania do sytuacji ma być życia wzięty czy z życia wziętych właśnie w kontekście doświadczeń autorki czy właśnie jej znajomych, ale to wszystko jest zrobione z dużym smakiem i właśnie tak powiedziałem te proporcje są świetnie świetnie zachowane nie ma przesady nie ma jakiegoś takiego nadmiernego zintensyfikowania w którymkolwiek z tych momentów ważnym elementem swoje też ten moment i inicjacyjne tak masowy było powiedzieć, ale zarazem ten moment inicjacji inny, który staje się trochę takim zbliżanie się do niej istotności, bo raptem, kiedy to dziecko dziewczynka, która powoli staje się kobietą zaczyna uświadamia sobie to płeć mocniej to gdzieś się te właśnie stereotypy, które funkcjonują w kulturze coraz mocniej zaczynają ją lepić kształtować coraz mocniej zaczynają ją miażdży coraz mocniej zaczynają mówić, jaka ma być kim ma się stać co w ogóle może ze sobą zrobić ten wątek oczywiście kontrolowania stabilizowania cielesności seksualności jest tutaj tym wątkiem bardzo bardzo istotnym na pewno ten esej Weroniki Murek można też potraktować jako taki interesujący pretekst do właśnie dalszy poszukiwań, bo autorka też w tych końcowych fragmentach swoje książki mówi, że o niektórych tekstach kultury nie wspominano oczywiście wcale nastanie dziwi, bo jest to książka objętościowo dosyć się skromna, ale zarazem właśnie bardzo dużo mniej sensu to jest to jest chyba kluczowe, bo ten nadmiar słów byłby tutaj byłby tutaj niepotrzebne i w pewnym sensie możemy tę książkę potraktować jako taki rodzaj właśnie przewodnika po kulturze rodzaj takiego uruchomienia w nas takiego spojrzenia właśnie na kulturę pod względem tego co się dzieje właśnie z tą dziewczyną z kością oraz wspomina o tym, że to zawołanie dziewczynki w kontekście właśnie kobiet dorosłych bywa takim zawołaniem właśnie gdzieś tam generujący poczucie wspólnoty poczucie zrobienia czegoś razem jest to jak w takim uzyskaniem tej siły, która została odebrana w kontekście właśnie tego popkulturowego traktowania dziewczynek jako takich logice osób naiwnych osób, jakby gdzieś służących do zobrazowania czegoś i tak naprawdę osób, którym odbierana jest im ta prawdziwość ta szczerość ta autentyczność w pewnym sadzie tym razem można potraktować jako taką opowieść o tym jak traci się tę wolność szczerość autentyczność jak można sobie uświadomić, że właśnie tego bardzo potrzebujemy i że w, którym momencie ta kultura, która właśnie funkcjonujemy gdzieś wyciąga rękę po to, co w pewnym sensie jest bardzo nasze bardzo dla nas ważne bardzo kształtujące naszą tożsamość, więc krótka właściwie książka do przeczytania na pewno 1 wieczór i bardzo bardzo szybko, ale tak jak wspomniałam wiele w niej znaczeń i chyba wiele późniejszych możliwych poszukiwań czy to na własnych półkach, aby właśnie gdzieś poszukać książek, które ten wątek dziewczyńskie ości się pojawia albo właśnie na półkach bibliotecznych bardzo inspirująca odpowiedź SN, ale czy to jest taka opowieść no właśnie, bo to w ten gdzieś, gdzie wszystko jeszcze czekać ale, toteż prowadzi taki właśnie odkryć takich wewnątrz jak pani nie wiem iluminację pani profesor po lekturze jakiś albo co z w dramatycznie zmieniła pani myślenie o rzeczach czy bardziej uporządkowanie pewnego zwrócenie uwagi na taką tego nie nie potraktowała ale, toteż chyba zależy od tego na ile, jakby zaangażowany w ten temat i jest czytelnik Czytelniczka ja akurat mam za sobą dosyć dużo lektur, gdzie związany właśnie z tą kategorią płci w kulturze, więc na rzeczywistego też powodów ten rodzaj takiego zachwytu olśnienia jest mi no też z tego powodu szkodę brany, ale na pewno była pod wrażeniem tej książki i tych, bo autorka znalazła dobry sposób na opowiadanie o tym miała pomysł na to jak właśnie to opowiedzieć na pewno jest to taka książka nie mówi ona zmieni życie tak, bo chyba też nie nie tak, gdy taka jest rola, choć oczywiście wiadomo każdy każdy odbiera lektury i własny sposób i może twierdzić, że ta książka w jaki sposób na niego wpłynęła, ale na pewno jest esej bardzo dobrze napisany bardzo ciekawe erudycyjne też z takimi im ciekawe mi pomysłami na te tytuły utrzymane w konwencji takiej powieściowy nawet dziarski tak można było powiedzieć takiej opisowe sygnalizujące nam co tam się wydarzy w tym danym rozdziale, więc jest też ciekawe koncepcyjnie właśnie pod względem pod względem językowym i tak jak mówię tutaj chyba widziałabym największy atut właśnie w tym, że autorka może w tym momencie zainspirować faktycznie do tych dalszych dalszych poszukiwań pustego oczywiście, że mamy do czynienia jak bardzo ciekawe dobrze napisanym esejem Szanowni Państwo na razie w radiu TOK FM pierwsze radio informacyjne słuchają państwo audycji Inter luda państwa moim gościem pani prof. Bernadetta Darska literaturoznawczyni krytyczka literacka Instytutu dziennikarstwa komunikacji społecznej Uniwersytetu Warmińsko mazurskiego rozmawiamy o wartych sięgnięcia po książkach, które ukazały się pod koniec roku 2022 i na początku roku 2023, czyli i końcówka roku poprzedniego styczeń tego roku rozmawialiśmy o bardzo ciekawej książce, dlatego że jest dramat, jeżeli chodzi o formę ich Bell sza tra wskazywać śmierć pana szersza Lipki nas z Sacramento w stanie Kalifornia ta książka ukazała się nakładem wydawnictwa cyranka rozmawialiśmy także o książce eseju właściwie dziewczynki kilka esejów o stawaniu się Weroniki Murek ta książka ukazała się nakładem wydawnictwa czarne, a także książce Platerówka Boże broń kobiety wojna i po wojnie to jest pozycja, którą wydało wydawnictwo poznańskie, a autorką jest Olga Wiechnik w opisie audycji znajdą państwo tytuły te wszystkie, które dzisiaj rozmawiamy także, jeżeli ktoś nie zapamiętał nie zapisał nie zwrócił uwagę uwagi to po programie w na stronie, klikając na podcast tego tej nasze dzisiejsze rozmowy znajdą państwo listę książek, o których rozmawiamy i kolejna książka niezgodne kobieta kobieta kobieta bardzo dobrze Super kobieta, bo mówiliśmy, że właśnie wszystkie dzisiaj książki to będą książki autorek Katarzyna Michalczak z synu jesteś kotem wydawnictwo cyranka książka bardzo ciekawa i bardzo się wyróżniająca na tle różnych innych książek, które próbują opisać własne doświadczenie mierzenia się różnymi problemami, które gdzieś pojawiają się w tym życiu codziennym tak bardzo oględnie w tej chwili o tym mówię, ale Katarzyna Michalczak proponuje nam opowieść się, która jest tekstem autobiograficzny tutaj, gdybym pisała ten tekst o książce, a nie opowiadała państwo bardzo redaktorowi tej książce to ten przedrostek auto umieściła, abym w nawiasie, ponieważ właśnie ta kwestia gatunku autorstwa jest tutaj czymś bardzo ciekawym i to właśnie tę książkę wyróżnia, że mamy nie tylko opowieść o trudnych doświadczeniach nie tylko no rodzaj takiego literackiego zwierzenia i opowiedzenia o swoim życiu, ale mamy do czynienia ze świetnym tekstem literackim i widać, że tam też właśnie jest myślenie o tym jak to literacko również powiedzieć co jest z mojej perspektywy bardzo ważny jest bowiem zwolenniczką tego że nie możemy jako autorzy autorki szantażować Czytelników swoim własnym doświadczeniem co znaczy to, że ktoś ma coś trudnego swojej biografii i nie może być uzasadnieniem dla jakiej takiej taryfy ulgowej jeśli ktoś pisze książkę to oceniamy też momencie byli teraz koszt tego tekstu i tutaj co bardzo mnie ucieszyło niema żadnego szantażowania emocjonalnego nie ma takich prób właśnie grania tą swoją biografią po to, my, żeby gdzieś wzbudzić takie nie wiem sentymentalne emocje ze strony Czytelników, ale jest bardzo świadome przyjrzenie się sobie zarazem bardzo świadome posługiwanie się właśnie tekstem po to, żeby opowiedzieć autorka opowiada o swoim doświadczeniu bycia matką matką syna, który jest osobą ze spektrum autyzmu wspomniałam, że tutaj nie tylko ten gatunek jest taki oczywisty, bo autobiograficzne biograficzny, ale też autorstwa, bo oczywiście na okładce mamy zaznaczoną Katarzynę Michalczak, ale jej syn Radek jest cytowany w obszernych fragmentach w książce i też autorem 1 rozdziału i on też, jakby uczestniczył przy powstawaniu tej książki przy powstawaniu tego wspólnego można było powiedzieć projektu projekt tego, który tak naprawdę był próbą wzajemnego zrozumienia siebie sprzed lat, ale i siebie dzisiaj, ale też projektu opartego na tym, żeby wysłuchać dużo smutnych trudnych złych też rzeczy to jest też ogromny atut uważam właśnie tej książki, ponieważ Katarzyna Michalczak w tej opowieści nie jest tylko matką, iż jest matką to bywa często matką, która przyznaje się do tego, że miała duże trudności z zaakceptowaniem tego, jaki jest jej dziecko mówi o tym, że właśnie gdzieś to macierzyństwo ją przerosło, że miała w sobie dużo niechęci, ale jesteś osobą, która chce aktywnie uczestniczyć z w kreowaniu kształtowaniu własnego życia jest osobą twórczą jest osobą, która też jest w związku, a więc właśnie to doświadczenie macierzyństwa nie jest oświadczeniem jedynym najważniejszym jest jednym z to jest tutaj uważam bardzo bardzo ważne autorka nie obawia się mówić tego, że było źle nie obawia się mówić, że była zła na syna, że czuła się źle jako matka, że nie umiała zrozumieć i nie chciała nawet czasami zrozumieć i tak naprawdę czytając właśnie o tym mamy takie poczucie, że miała do tych odczuć prawo czyli, że to co chyba w tej książce jest bardzo istotne to, że nie znajdziemy tutaj takie cukierkowe wizji matki, która poświęca matki, która postanawia całe życie oddać dziecku, które doświadcza pewnych problemów, ale jest matka aktywna poszukująca pytająca próbująca znaleźć drogę do syna, a po drugiej stronie jest ten sen, które z wielkimi trudnościami, ale też wielką odwagą dzieli się właśnie tym jak on widzi świat jak pewne rzeczy on też nie rozumie, bo patrzy inaczej, bo pewne odczucia matki czy otoczenia były dla niego nieczytelne i to właśnie zderzenie tego w pewnym sensie niezrozumienia po obu stronach zdarzają niezrozumienia po obu stronach, które prowadzi do zrozumienia do jakiegoś takiego ważnego spotkania w pewnym momencie jest to czymś bardzo ciekawymi takim zatrzymujący uwagę czytelnika przy czym to powtórzą, bo no wspominała o tym na początku, ale właśnie to nie jest seks autobiograficzne, który próbuje być nie wiem poradnik wiem czy próbuje właśnie opowiedzieć się jak jest trudno to jest zapis kawałka wspólnego życia, ale świetna literatura i to jest ogromny atut właśnie tej książki, która mogła ta książka mogła ponieść porażkę to znaczy być jedną z książek, które właśnie opowiadają o trudnych doświadczeniach jedną z właśnie takich pozycji, gdzie mamy ten wątek autobiograficzny, ale właśnie różnie bywa są teraz kością nie tutaj zdecydowanie właśnie i jest bardzo ciekawie bardzo przemyślany sposób bardzo taki też intensywne w sensie oddziaływania na czytelnika jest powiedziane to doświadczenie prywatne to spotkanie właśnie ta obecność tego syna, czyli właśnie te kwestie gatunkowo autorskie są tutaj niezwykle ciekawie rozegrane najgłośniej ten fakt, że mamy do czynienia z bardzo dobrą literaturą tutaj kluczowy jest też bardzo państwu polecam myślę że, że ważne jest także to my pani profesor, że te historie opieki nad dziećmi często trudniejsze no bo ule opieka nad dziećmi trudno tak ale, ale często te historie są jeszcze trudniejsze właśnie z powodu tego, że ne np. mamy do czynienia ze spektrum autyzmu czy jeszcze całą masę z całą masą innych rzeczy często te historie one także z służę, ale też powinny może służyć temu, żebyśmy sobie uświadomili, jakie są, jaka jest odpowiedzialność są obowiązki państwa wobec nas wobec matek tak wobec dzieci które, które są wychowywane jak i często historia, gdyby też znajdują taką takie drugie życie już poziom, tym bardziej politycznym czy też aktywistyczne świecie czy Platformie, ale zawsze należy rozgraniczyć także tutaj mamy do czynienia z literaturą książką, która by się zamkniętą całością i ona wciąga lub nie opowiada coś dzieli się z naszymi emocjami wchodzi w wchodzi w dialog, ale jednocześnie też jest świadectwem pewnego pewnej sytuacji pewnego czasu pewnego momentu i często ten moment z także ma przełożenie na politykę czy na nasze oczekiwania wobec państwa czy nasze żądania wobec instytucji oczywiście, bo tutaj zresztą ten wątek takiego systemowego czy instytucjonalnego zagubienia mam wrażenie, że też jest obecny chociażby w kontekście różnych perypetii szkolnych Radka syna w autorki czy w kontekście właśnie wizyty u lekarza, który no gdzież sugeruje, że po prostu dziecko jest na aktywne będą z nim problemy ale jakby nie podpowiada co robić dalej, a rodzic czy to matka ojciec przecież nie musi wiedzieć skoro zwraca się do specjalisty to gdzieś tutaj te sugestie powinien urodzić otrzymać, więc tutaj na pewno ten wątek jest jest bardzo istotne zresztą te kwestie się takiego systemowego uwikłania one też bardzo ciekawie właśnie literacka rezonują w kontekście tego wymieszania prywatnego z publicznym intymnego publicznym to zresztą tutaj też właśnie jest zaakcentowane też tak sobie myślę, że to świetnie widać w jednej z książek właśnie z minionego roku, bo też wspominaliśmy, że sami przywołamy może jakąś książkę z tego roku, który właśnie skończył, a mianowicie reportaż głusza Anny Goc znakomity reportaż poświęcony ludziom głuchym, gdzie właśnie ta systemowa samotność to odwrócenie się systemu od tych, którym brakuje czasami języka, żeby w ogóle się porozumieć jest wyjątkowo bolesne mocno zaakcentowanym właśnie elementem biografii no dobrze Szanowni Państwo kolejna książka na naszej liście to jest Katarzyna Michalczak synu jesteś kotem tutaj wydawnictwo cyranka po raz drugi w naszym spisie i kolejna książka akt, po którą warto sięgnąć Szanowni Państwo pierwszy mężczyzna na naszej liście ale, żeby nie było łatwo jednak żyjemy w takim momencie historii, że jeżeli już pojawia mężczyzna to nie nie na pierwszym miejscu koszta drugim albo kolejnym tutaj mężczyzna jest tłumaczem ffp bardzo chwytliwa w ramach czwartku efekty wyższy o cud wejście z weta oczywiście talia piątkowa wiek czerwonych mrówek i przełożył Marek Zadura wydawnictwo mowa faktycznie mężczyzna jest tłumaczy autorka jest jest kobietą zaczynamy żartobliwie, ale książka jest bardzo poważna bardzo poważna i i też jest książką powiedziałabym ryzykowną w tym sensie, że autorka mogła polec na tym temacie, bo opowiadanie o tak traumatyczne doświadczenia jak wielki głód na Ukrainie może gdzieś w sensie tym literackim rozprowadzić autorkę bądź autora na pewne mielizny Adam tutaj tak się nie stało to jest bardzo bardzo ciekawe, że autorka wybrnęła z różnych takich możliwych ryzykownych momentów i udało jej się dać takie powiedziałabym, że intymne osobiste w kontekście tych postaci, które są bohaterami tej powieści świadectwo tego właśnie co się działo na Ukrainie oczywiście my wiemy jak dramatyczne były to doświadczenia wiemy jak wielu ludzi ludzi umierało jak straszna jest mieć z głodu my wiemy, że właśnie próbowano jeść wszystko nawet to co się nie nadawało do jedzenia my wiemy, że zdarzały się przypadki kanibalizmu zresztą i nie jakiś czas temu okazała się znakomita książka na apel małą poświęcona właśnie też wielkiemu Głodowi na Ukrainie właśnie w tym kontekście historycznym, więc tutaj na pewno też przy okazji tej książki można sięgnąć sobie sprawdzić przypomnieć, bo też, choć jest to temat niezwykle trudne trzeba o nim pamiętać trzeba o tym pamiętać, że bohaterami są zwykli ludzie zwykli ludzie, którzy właściwie podniósł się nie rozumiejąc co się dzieje nie rozumieją, dlaczego raptem świat całkowicie się zmienił całą powieść jest rozpisana na głosy, a jednocześnie bardzo dużo w niej takiej ciszy braku pustki, bo ta śmierć głodu właśnie często przychodzi bez hałasu bez skrzynia bez wołania o ratunek raptem ktoś po prostu powoli powoli znika to jest też niezwykła opowieść o tym jak mówi jak wysyła pewne sygnały chciało to ciało, kiedy było pełne życia mogło oczywiście być różne sposoby oceniana analizowane tak jak to bywa dziś w codzienności natomiast w momencie, kiedy właśnie trwa ów głód to obserwowanie własnego ciała jest takim obserwowaniem pod względem dostrzegania tych symptomów śmierci, że już się zaczyna, że powoli to ciało się zmienia, że już nie będzie odwrotu już nie da się cofnąć i niezwykle takie przejmujące mocne sceny zdobywania jedzenia próby ratowania swoich bliskich kilka ziaren, za które można stracić życie ciężka praca w kołchozach zwykli ludzie, którzy nie mają nic, a ciągle im się coś odbiera, czyli właśnie któryś momencie już nie mają żadnego punktu zaczepienia oczywiście też chce na dramatyczne akty kanibalizmu te wszechobecne ciała ciała, które tak naprawdę są opowieścią są elementem tej biografii stają się tą biografią ciała wywożone chciała umierające chciała martwe ciała, które czekają na śmierć to jest niezwykle przygnębiająca powieść nie ukrywam, ale jednocześnie znakomicie napisana i znakomicie też właśnie pokazująca ten ludzki nie ludzki aspekt tego co się właśnie tam wydarzyło i tego co 1 człowiek może zrobić drugiemu człowiekowi ta pogarda dla cudzego istnienia ta kategoria wroga ludu, która w danym momencie już właściwie nie wiadomo kompletnie co znaczy, ale gdzieś są ci, którzy cały czas wierzą, że to przecież jest zasłużona kara tak oni ci ludzie nie zasługują na jakikolwiek dobry gest ze strony innego człowieka to upodlenia innych ludzi eliminacja takich rozpaczliwe próby ratowania swoich bliskich np. niemowląt rodzące się dzieci przetrwać w tej w tej historii to jest nasze słowo, które zostaje całkowicie prze definiowane, bo przetrwać ma tutaj bardzo różne znaczenia czy raz, że staje się pewnego rodzaju takim słowem wręcz wypowiedziała no ironicznym niemożliwy no bo jakże przetrwać jeśli ten głód zbiera tak wielkie żniwo śmiertelne żniwo, ale przetrwać to znaczyło też w tej historii często np. nie wiedzieć udawać, że nie wie czasami zaczęło dowiedzieć się, bo też są tacy bohaterowie jak w którymś momencie będą potem drugiej stronie po tej stronie właśnie skarżących komunistów, którzy próbują właśnie przejrzeć na oczy, ale też przetrwać znaczy tutaj często wiedzieć i czekać na śmierć albo też i to tak naprawdę jest wyjątkowo przerażające wiedzieć i wierzyć, że uda się przeżyć, ale właśnie ta ostatnia wersja to są bardzo nieliczni takich ludzi jest bardzo mało, czyli śmierć też tak naprawdę pochłania umysły psychikę odbiera całkowicie nadzieje i tania piątkowa faktycznie no z dużą taką wrażliwością, ale i dosadność ciocią, a zarazem właśnie bez jakiegoś takiego sentymentalizmu czy bez epatowania przemocą, jakimi bardzo drastycznymi scenami EU umiał o tym opowiedzieć to bardzo zaskoczona tą książką, bo no wiadomo ten temat właśnie ten, ale nie tylko ten w ogóle im właśnie tam tylko głodu czy temat ludobójstwa w sensie takim powieściowym no różnie różnie bywają realizowane tematy tutaj faktycznie jest ta wielka wrażliwość wielka delikatność zarazem właśnie ten konkret i nie ma ucieczki od do tego inspirowania się faktami, bo pamiętamy rzeczywiście mamy do czynienia z powieścią i te losy właśnie konkretnych jednostek one są wyjątkowo uderzające, bo raptem te wielkie liczby te masowe śmierci i w pewnym sensie zyskują zyskują twarz prawda zyskują swoją taką jednostkową historię de jesteś wielki atut tej trudnej ważnej, ale znakomicie właśnie napisanej książki to jest Szanowni Państwo Radia TOK FM pierwsze radio informacyjne słuchają państwo programu Inter luda, a w nim pani prof. Bernadetta Darska literaturoznawczyni krytyczka literacka z Instytutu dziennikarstwa komunikacji społecznej Uniwersytetu Warmińsko mazurskiego przygląda się ważnym książką ciekawym takim, które z pewnością sięgnąć warto książki, które ukazały się pod koniec 2022 roku i te, które pokazał okazały się zostały wydane na początku 2023 roku rozmawialiśmy o książce żywot śmierć pana Herschel kina Sacramento w stanie Kalifornia izbę siatkarskiej książka ukazała się nakładem wydawnictwa cyranka tego samego wydawnictwa na książkę synu jesteś kotem Katarzyny Michalczak także w książce Olgi Wiechnik Platerówka Boże broń kobiety wojna po wojnie to wydawnictwo poznańskie i w końcu Weronika Murek dziewczynki kilka esejów o stawaniu się wydawnictwa czarne, a przed chwileczką książka tani bankowej wiek czerwonych mrówek w przekładzie Marka za dur i to jest wydawnictwo umowa i myślę, że pewnie moglibyśmy pozostać pani profesor w tym temacie na ukraińskim przez chwilę i porozmawiać o książce PGNiG nieco owej nim dojrzeją maliny w przekładzie Iwony Borkowskiej wydawnictwo znak tak to prawda tutaj książka, która można powiedzieć, że daje nam lekkości po tym, trudnym temacie, o których mówiłam przed chwilą, bo nim dojrzeją maliny Kuzniecowej to powie, którą można było określić mianem tzw. powieści kobiecej kazano z tą konwencją Kuzniecowa gra i gra bardzo skutecznie gdzieś umiejscawiając swoją powieść w kontekście literatury środka to znaczy tam jest dużo takich wątków całkiem serio całkiem ważny jest całkiem ciekawy, a zarazem wszystko jest podane właśnie takiej nie swobodnej lekkiej formule gdzieś powiedzmy faktycznie pozwalającej na to zakwalifikowanie do literatury środka mamy do czynienia też autorką, której ta właśnie książka została wyróżniona nagrodą literacką Unii Europejskiej o tym też to warto warto wspomnieć i warto też powiedzieć, że mamy tutaj taką opowieść, która w tej swojej lekkości pewnej takiej swobodzie pewnym takim zabawnym momentami nawet w kobiecym spotkaniu staje się momentami i taka bardzo przypowieść owa tak jakby gdzieś w tle czaiła się coś ostatecznego tak jakby gdzieś w tle było coś dużo bardziej poważnego tak jak dziś w tle było to pożegnanie jest tą beztroską radością taką kobiecą wspólnotą ta kobieca wspólnota to jest miejsce miejsce kobiet dom kobiet tak możemy opowiedzieć dom, w którym mieszka babcia i tam przyjeżdżają jej 3 wnuczki w pewnym sensie przyjeżdżają po to, żeby czerpać energię do życia, żeby spełnić spędzi tam lato, żeby przypomnieć sobie jak kiedyś było tutaj fajnie wesoło i właśnie beztrosko, kiedy przyjeżdżały tutaj jako dziewczynki nastolatki i czy potem czasami też jako już dorosłe kobiety co są wyleczyć rany związane z nieudanymi związkami z mężczyznami trochę pobyć razem co chcą właśnie dostać tej dobrej siły od babki od tej matki, która już teraz, kiedy jest osobą starą wie, że życie trzeba czerpać garściami, że z życia trzeba korzystać, że jeśli jesteśmy, dlaczego przekonani to warto trzeba po to, po to sięgnąć też od tej babki owe kobiety otrzymują pojawia się tam też dziewczynka w pewnym sensie podrzucona, która zostaje przyjęta właśnie przez ten kobiecy kobiecy krąg i co chyba bardzo ciekawe właśnie w końcowej to fakt, że te różne jakieś takie dramatyczne wydarzenia życia codziennego jakieś się właśnie rozstania jakiś konflikt jakiś brak odpowiedzi i jakaś niepewność związana z przy z przyszłością to wszystko jest naznaczone właśnie nie taką powagą smutkiem dramatyzmem, ale właśnie pewnego rodzaju taką lekkością ja tego słowa lekkość tutaj używam już któryś raz ale, ale faktycznie lekko się tutaj tym takim określeniem, które można by można było uznać za definiujące tę tę opowieść z i jest nowa siła tej tej historii, że za tym właśnie zabawnym swobodnym niekoniecznie poważnym serio kryje się to prawdziwe życie, które właśnie gdzieś zostaje przez Kuzniecową spożytkowane nie ma egzaltacji mówi pani słychać morską czasami mówi pani losu mówi pani pani profesor o kobietach o tym świecie kobiet, ale w tym świecie też pojawiają się mężczyźni, chociaż oni są tak trochę te w proszę wybaczyć wyrażenie, które wpuszczanie jak się wpuszcza nie wiem Sas dworu w taktykę, że tak oszczędnie tych facetów niż tutaj pojawiają ale, ale generalnie się dozuje tak, że to jest ciekawe jak jak oni tutaj pojawiają w tych historiach, ale ale, gdyby to kobiety grają pierwsze skrzypce w trakcie mężczyźni tutaj też ma takie wrażenie, że nie znają tych codziennych egzaminów to znaczy nie chodzi tutaj właśnie to coś jest ciekawe, że nie chodzi tutaj jakieś wielkie czyny jakieś dramatyczne sytuacje jakiś moment, gdzie faktycznie musimy sprawdzić czy ktoś nas zawiedzie, ale właśnie takie chwile, kiedy ten moment sprawdzenia drugiego człowieka dzieje się niejako przypadkowo nagle raptem sytuacja i okazuje się, że ktoś właśnie albo zawodzi albo nie tutaj często ci mężczyźni faktycznie zawodzą okazują się słabiej, ale jednocześnie tego bite podchodzą do tego w jakąś taką przeciwną właśnie wyrozumiałością taką akceptacją taką nawet dochodzi właśnie do tego rozstania to nie jest traktowane jako taki wielki dramat nie ma tego rozdzielenia szat tylko na pewnym sensie patrzymy w przyszłość to jest to się taka pochwała patrzenia w przyszłość z tak można by było chyba powiedzieć tej powieści no tak ten, bo ten świat tak jak pani powiedziała to to, o czym to, czego babcia doszła w późnym wieku jej wnuczki właściwie dużo wcześniej doszły do tego w do tego przekonania, że z życia należy korzystać w jaki sposób korzystają to znaczy podejmują decyzję ponoszą konsekwencje tych decyzji ale, ale świat, który pewnie na początku w wydawał się olbrzymi teraz jest równie mały czy równie do zdobycia do podbicia do odwiedzenia jak jak ten domek babci i jak i okolicach, po której biegały jako małe dziewczynki ten moment takiego dziedziczenia przekazywania właśnie tego przesłania, a zarazem takiego umocnienia się w tym że życie składa się właśnie chwili jasnych i tych właśnie powiedzmy bardziej mrocznych zresztą tutaj tę mroczną chwilę też mamy w tej książce mimo tej właśnie lekkości i i ona też zostaje przyjęta przez bohaterki i taki sposób, że życie po prostu tak wygląda i ta właśnie taka akceptacja takie na zrozumienie tego, że po ten trudnym momencie no jest duża szansa duże prawdopodobieństwo, że jednak to słońce wyjdzie, jakkolwiek banalnie brzmi jest tutaj czymś takim faktycznie zaskakującym i wcale nie tak często spotykane w tych właśnie narracja, w których dominują bohaterki kobiece prawda, bo tak jak powiedzieliśmy tutaj właściwie dam kobiet tak jest sformatowane pani prof. Bernadetta Darska literaturoznawczyni krytyczka literacka Instytutu dziennikarstwa komunikacji społecznej Uniwersytetu warmińsko-mazurskiego opowiadała o książkach, które warto sięgnąć koniec 2022 roku początek 2023 pełną listę książek znajdą państwo w opisie audycji no pewnie wkrótce za kilka naście minut już będą podcasty na stronie bardzo dziękuje informacje Radia TOK FM już za kilka minut o godzinie dwudziestej trzeciej Zwiń «

Najważniejsze książki stycznia - podsumowanie miesiąca w literaturze [cz. 2]

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: INTERLUDA

POPULARNE

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 14:00

Najnowsze Podcasty

CEO TikToka grillowany przed amerykańskim Kongresem - "powtórka z przesłuchania Marka Zuckerberga"

Szczyt UE - sytuacja gospodarcza i pomoc dla Ukrainy

Wygumkowana połowa historii - o książce "Cyngielki, gwardzistki, terrorystki. Polki, które zabijały dla sprawy"

Grzegorz Schetyna: "Uważam, że ten sondaż jest inspirujący dla opozycji" [sondaż TOK FM i Oko.press]

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL