Trudne związki - emocje i moralność

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

jest z nami profesor karali Karolina Wigura dzień dobry Karoliną dzień dobry Tomku dzień dobry państwu kultura liberalna Uniwersytet warszawski i wolny Uniwersytet w Berlinie tym razem się słyszymy na odległość w zeszłym tygodniu była tutaj razem z Tomkiem Terlikowski rozmawialiśmy o waszej książce, ale dzisiaj no zupełnie innym temacie będziemy mówić, choć pewnie jakieś punkty wspólne tutaj da się wskazać, acz na początku sprostowanie jak słusznie napisała mi Rozwiń » wiadomości wysłanej tuż po moim intro jak mi też Kasia tutaj napisała w naszym specjalnym interfejsie technologicznie nowoczesny do porozumiewania się ze wtorek są walentynki oczywiście nie, a nie w poniedziałek jakoś nie mogłem dobrze policzyć tych dni bardzo przepraszam za te zatem pomyłka będzie, ale znacznie lepiej jest zanieść kwiaty wcześniej niż w oczywistej rzeczywiście wnoszący to też bardzo źle masz rację tak tak zdecydowanie to wcześniej jest jeszcze potem można drugie dać wyraz absolutnie my tutaj już kiedyś rozmawialiśmy o twojej książce wynalazek nowoczesnego serca filozoficzne źródła współczesnego myślenia o emocjach to państwa chciałby do tej rozmowy wrócić to można ją znaleźć oczywiście w archiwach Radia TOK FM, a Kasia wrzuci do opisu podcastu właśnie mam te informacje do tej naszej dzisiejszej rozmowy właśnie link do rozmowy wcześniejszej, ale zacząłbym od tego co wydaje mi się jakoś takie rdzenne w tej problematyce, którą będziemy poruszać to znaczy właśnie od tego co jakoś zamarkował w tym wstępie my mamy tendencję do takiego myślenia dzisiaj o emocjach, które jest bardzo dużym stopniu ukształtowane przez psychologię przez tradycję psychoterapeutyczne przez kulturę terapeutyczną wreszcie to znaczy mamy tendencję do myślenia o nich jako czymś co jest najbardziej prywatne intymne co jest w naszych głowach naszych ciałach naszych sercach, a na pewno nie jako czymś co może mieć źródła poza nami nie w naszych sercach głowach tylko w świecie dookoła w społeczeństwie w sposobie w jaki kształtowane są wartości wyobrażenia pewne modele przeżywania różnych sytuacji jak widzisz te relacje pomiędzy prywatnym ością jednostkowo ością indywidualnością, a wymiarem społecznym kontekście emocji właśnie, jakie tutaj są proporcje jeśli w ogóle o wyliczaniu jakiś proporcji można mówić to jest rzeczywiście tak jak mówisz rozmaite walentynki, o których wspomniałeś to jest takie święto, które właściwie gloryfikacją Kelley miłości w sensie prywatnym takie jednostkowe miło taki rzecznik praw dotyczy tylko tej kwestii Inter, gdzie i erotycznych podczas gdy klasykę filozofii ja właściwie zajmował się wynalazku nowa nowoczesnego serca nie socjologia emocji tylko klasyką filozofii tra bardzo wiele o kwestiach społecznych politycznych mówił i klasyka filozofii pokazuje, że przede wszystkim tak naprawdę emocje są powiązane my jesteśmy powiązani ze sobą emocja jako społeczeństwo to może tak powiedzieć po raz pierwszy po pierwsze, i po drugie jest jeszcze druga relacja bardzo istotna to znaczy, że my, że emocje też związane z moralnością to jest jeszcze bardzo istotne w klasyce filozofii co gdzieś tam nam deklarowały nawet zaryzykowała taką tezę że, że wraz z psychologii za co ją nauki o emocjach zaczęliśmy bardzo dużo wyjaśniać wiemy jak to działa wiemy działają nasze mózgi też to też neurobiologia, ale mało zadajemy sobie pytanie czy to jest dobrze myślę, a tymczasem od samego początku filozofii emocji to pytanie właśnie jak to jest wszystko ze sobą połączone i po drugie, czy to jest dobrze czy źle to są najważniejsze pytania o mało tego nam się dzisiaj wydaje pod wpływem tych procesów, o których mówi się też w mieście to pewnie tutaj romantyzm jako ten moment w historii naszej kultury, które też wzmacnia te prywatne uczucia jako takie ale, ale ten ten ta klasyczna filozofia, a te klasyczne wyobrażenia tego, skąd biorą emocje starożytne wyobrażenia greckiej obrażenia to są takie, w których emocje wcale nie są czymś intymnym prywatnym naszym tylko one przychodzące brnąć przez największe zagadnienie nawet nie wie jak bogowie w emocjach się Odrze odzywają tak Grecy pierwotnie nazywają emocje słowem status patos to jest coś co wpływa na nas z zewnątrz co przychodzi z zewnątrz nas tak jakby zaczaruje porywa no oczywiście tak jak mówisz bogowie, kiedy Maszy początek Iliady Homera program ten wspaniały pierwszy wers gniew boginie opiewa kila syna Peleusa zgubę niosący klęski nieprzeliczone pchają to ten gniew zgodnie przychodzą przechodzący od bogów tak zresztą jest cała rozgrywka zależnie od tego, którego Boga przychodzi ten nie Cho przechodzi od wolno ona wciąż chodzi o Ateny on może być lepszy albo gorszy, a silne sobie całe szczęście doradza Atena stąd on się zachowuje mądrzej organowi doradza Paulą i stąd ten gniew jest gorszy bardziej agresywny, więc to jest zupełnie inne myślenie Emu niższy niż dzisiejsze, które my jesteśmy zagrożeni o tym też pisałem Erik do takiej klasycznej książce Grecy i racjonalność, której stara się rekonstruować, bo to są oczywiście wszystko rekonstrukcję tego jak ta podmiotowość grecka mogła wyglądać jak to wewnętrzne doświadczenie było konstruowane na obszarze właściwie taki obraz podmiotowości, jaki mamy dzisiaj stoi na antypodach tego greckiego właśnie, dlatego że my swoje zewnętrzne poruszenia emocje nagłe impulsy postrzegamy jako coś takiego co bierze się z nas w każdym razie co ma źródła właśnie w naszej psychice w naszym mózgu naszej biografii takim dalszym planie np. osobistej na co przynależy w każdym razie nam i naszych granicach mieści natomiast tam faktycznie tak jak mówisz gwałtowne emocje przez nas po prostu przepływają przychodzą z zewnątrz są czymś czemu my podlegamy co też nas się aktywizuje pod wpływem ingerencji różnych bogów właśnie więc, więc w ogóle są czymś boskim nie moim całego cudzym i w ogóle pojęcie racjonalności, którego użyła którego, który jest częścią tego tytułu Grecy w ogóle nie mieli takiego pojęcia to pojęcie usług bardzo nowym pojęciem tego pojęcia bardzo nowoczesna jeśli już jakieś pojęcia się pojawiają w tej klasycznej filozofii to jest pojęcie namiętności rozumu, ale one nie są sobie przeciwstawne nie muszą być sobie przeciwstawne i o tym, bo najpiękniej opowiada te alegoria zerwano, która się znajduje najdroższe flotowe, gdzie Platon, opisując duszę ludzką opisuje rydwan mówi są 2 konie i Woźnica 1 koń jest biały drugi czarny to nie znaczy, że jeden z nich jest rozumem, a drugi jest sercem inaczej oba są sercem tylko są różnymi częściami albo inaczej oba są ciałem, ale są różnymi częściami tego ciała działy coli to są te namiętności, które łączą się zrozumie one są w stanie z tym rozumiem rozmawiać i tam m.in. znajduje się też miłość taka miłość bardzo intelektualna tam się też znajduje gniew, ale ten gniew, który jest oparty na przekonaniach znowu rozumu tak na myśleniu o przekonaniu racji moralnych z kolei czarny koń to właściwie żołądek koniec serca jest bardziej żołądek to są te uczucia takie nagłe porywiste, które właściwie w ogóle zrozumieć nie rozmawiają i i i tam znajduje się m.in. o czym rozmawiamy walentynki, czyli miłość erotyczna tam właśnie nasze znajduje oznaczona jest właściwie takim na dobrą sprawę niepołączone zrozumiem zjawiskiem, a zatem bezwzględnie związane z moralnością i i te 2 konie są są kierowane przez różnicy, który jest rozumiem więc, więc tak naprawdę, ponieważ to myślenie starożytne jest od samego początku połączone z pytaniem o moralność, więc też jest od samego początku wielkie pytanie co możemy zrobić, żeby nasze emocje były lepsze, że one były bardziej kontrolowane, bo one były bardziej, choć ten oparty na myśleniu i doświadczeniu, a mniej na impulsywność ci na okrucieństwie no to jest mam wrażenie że, że pytanie siano szalenie mało zadawane w tym naszym czasie także tak to jest odzież i bardzo istotna jeszcze jest jeśli chodzi o emocje, które przez nas przepływają to jest bardzo ciekawe, że myśmy zapomnieli o tym, że były tego rodzaju obrażenia, ale emocji, ponieważ wcale nie tylko UG Kurów starożytnych Greków tego rodzaju wyobrażenie emocji jako czegoś co przychodzi z zewnątrz jest obecne dajmy na to siedemnasty wiek Barucha Spinozy, który uważa, że emocje, które my mamy są tak naprawdę kopią tego co robić widzimy w innych mniejsze muszę pani za uruchamia myślenie o mediach społecznościowych i przyznać, że nie mnie jesteśmy oburzeni my tylko czujemy oburzenie innych i to dokładnie to samo mówi nam 300 lat temu zginął za on nawet posuwa się jeszcze bardziej usuwa się do stwierdzenia, że pewne emocje w ogóle sobie wytwarzamy, bo bardzo potrzebujemy zobaczyć ten w wyobrażam sobie, że istnieje taki wielki inny, który ma jakieś jakieś emocje wobec nas to to jest wyobrażenie Boga wg istniejący, ale to już zupełnie inny temat natomiast ten to figura tego, że nasze emocje nie są wytwarzane przez nasz mózg jest bardzo ważne, bo z tego wynika, że tak podmiotowość, której mówisz, że ona w klasycznej filozofii nie jest tak autorytarna wszechobecna tylko, że czym, że my wszyscy jesteśmy częścią czegoś większego to czynność, lecz jakąś pokorę myślenie o sobie samych i emocjach progach podczas gdy dzisiaj ten ten podmiot jest taki olbrzymi wszechogarniający wytwarzające to wszystko niby i też to sprawia, że myślimy o świecie o sobie samych zupełnie inaczej wytwarzający kontrolujący i zarządzający osobą lojalną ulegający myślę, że zarządzający lek. Frondę tą to raczej miałem na myśli właśnie na no bo oczywiście ta to wewnętrzne przekonanie czy ta wizja jest taka, że mamy tutaj możliwość pełnej kontroli i do niej możemy dążyć i otrzymamy narzędzia jeśli tylko zakupimy odpowiedni poradnik albo pójdziemy na odpowiednie sesje, które nam pozwolą nad tym wszystkim zapanować, ale oczywiście praktyka jest inna ale, ale faktycznie wydaje się, że ta intuicja grecka i nie tylko grecka Spinozy Gdańska również czytasz intuicja jakoś np. w tradycji psychoanalitycznej również obecna bierze się po prostu takiej fenomenu Logi doświadczenia emocji, które przychodzą do nas w jakimś sensie z zewnątrz to znaczy z nas się np. z ogromną intensywnością pojawiają na są poza naszym wpływem czy poza naszą kontrolą potrafią w pełni autonomicznie się prezentować nam samym i też brać nas we władanie no w tym sensie wydaje się, że te źródła tego sposobu myślenia o emocjach czy ujmowania ich, jakie mamy w tradycji greckiej one one są ugruntowane właśnie w sposobie przejawia się emocji w sposobie tego jak jak je przeżywamy po prostu tak mi się też tak wydaje i kasz to co mi się wydaje bardzo interesujące to, że z nowszych doniesień o ogłoszenie nie nie psychoterapii tylko z doniesień neurobiologii często okazuje się, że te intuicje starożytne są bardzo prawdziwa zarówno na podstawie tego w jaki sposób nasze mózgi kopiują emocje, które są na zewnątrz to jest jakby pierwsza rzecz, ale też z punktu widzenia połączenia tych miejsc mózgu, które zajmują się mu u czy tres tres ujawniają się emocje podczas badania i z tymi miejscami, gdzie ujawniają się myśli moralne przekonania moralne to doskonale opisuje to doskonale opisuje w takiej książce Muszyną świetny autor, który pozwala ona młode wino on również opisuje coś co co też wydaje mi się bardzo interesujące dba dlatego, o czym rozmawiamy, że takie dosyć proste przekonania, które pierwotnie mieli naukowcy zajmujący się mózgiem, że są tak jakby poziomy tego mózgu taki stan tzw. mózg gadzi czy ten najbardziej pierwotne mózg psa czy Air jest jest wyżej niż on jest Kora mózgowa pierwotnie myślano, że niektóre emocje są związane tylko 1 częścią tego mózgu godzinę pokazuje że, że nasze emocje są tak naprawdę rozsiane po tych wszystkich częściach mózgu to nie jest także jakaś emocja np. w naszych emocjach nie pojawia się tylko w 1 miejscu to jest tak jak mu się cały rozświetla tymi emocjami by one następują i również właśnie coś co jest bardzo moim zdaniem interesujące z punktu widzenia filozoficznego i te te emocje, że bardzo silne jak w mieście już pojawiają się w tych samych miejscach, gdzie się pojawią przekonania mysi aktywność mózgu związana z sądem moralnym także to ciekawe może powinniśmy zwracać tych starożytnych Greków właśnie to jest bardzo ciekawe, że akcentuje, że od różnych stron do tego podchodząc ten wymiar moralny właśnie, za który jak rozumiem twoim zdaniem moim zresztą też jakoś nam umyka dzisiaj to znaczy tego sposobu myślenia mówienia o emocjach, który mamy z tego też myślę o zdominowanie tego języka i myślenia zarazem o emocjach przez dyskurs psychologiczne to wszystko sprawia, że rzeczywiście ten ten wymiar moralny jakoś znika czy w każdym razie chodzi na jakiś dalszy plan absolutnie coś znaczy to rzeczywiście w ten sposób, że nam się bardzo często wydaje, że może przez wiele lat nam się wydawało, że to coś nowoczesną nauką jest w każdym sensie wyższe niż to co było przednio i to co ja mówię oczywiście nie oznacza w żadnym żadnym stopniu podważanie dokonań nowoczesnej nauki od tego jestem jak najdalsza, ale jednak jest także coś jakoś po drodze zapomnieliśmy i ich i właśnie zapomnieliśmy to, że oprócz tego, że jesteśmy istotami myślącymi, a które są w stanie poznać opisywać świat to jesteśmy także istotami moralnymi czy jesteśmy też z istotami, które są konieczne sposób rozpięte pomiędzy dobrem złem, że jesteśmy też istotami któż k to dlaczego to istotne, dlatego że Rze, że to też bierze jeśli tak przedstawimy tę sprawę to jest nam znacznie bliżej do trochę bardziej zniuansowane go myślenia na temat emocji jako taki, a ja się bardzo bym nie jak bardzo jestem zainspirowana Tomasza chłopcem, który opisuje strach jako emocję polityczną i społeczną i ją doskonale pokazuje, że jak się raz rozważa strach z punktu widzenia moralnego to strach może być lepszy albo gorszy to nie jest tak jak często sobie wyobrażamy, że są jakieś negatywne emocje one są zawsze szkodliwe m.in. strach o spisie nie to zależy od tego, jakiej konstelacji jak jest jakiś obiekt z tego strachu jeśli np. strach jest pełen przesądów albo uprzedzeń to niezły natomiast, jeżeli on jest oparty na doświadczeniu historycznym na doświadczeniu okrucieństwa jest próbą ucieczki od tego okrucieństwa ograniczenia okrucieństwa Bestry dobry i Janusz musi pani, że kiedy co mówię to myślą o doświadczeniu wschodnio europejskim, a najmniej największej mierze w tej chwili ukraińskim, chociaż oczywiście pokazuje również w Polsce w innych krajach naszego regionu to znaczy u strach przed przed powrotem Rosji powrotem rosyjskiej agresji Praga czy bardzo często ten strach i wschodni Europejczycy, usiłując tłumaczyć Zachodowi wzrost spotykają niezrozumienie, ale często jest właśnie bardzo ważne, ponieważ on jest oparty na doświadczeniu zawarty na długotrwałe doświadczenie historyczne w tym sensie mówi coś bardzo istotnego bardzo istotną informacją dla temat tego, jakie decyzje polityczne być może należy podejmować właśnie to co jest im to jest bardzo istotne co mówisz to znaczy ten akcent na polityczność emocji na torze, a one są właśnie zjawiskiem zbiorowym czy czy wspólnotowym mają ten wymiar, o którym dzisiaj często zapominamy zapominamy zarazem w świecie, który aż od emocji buzuje i w którym emocji jest mnóstwo bardzo intensywnych często bardzo destrukcyjnych często na różne sposoby sterowanych ukierunkowanych i używanych w służbie właśnie rozmaitych interesów czy czy stronnictw wydaje się, że taką autorką ciekawą do spisu różnych postaci, o których tutaj dzisiaj rozmawiamy nie jest chyba Martha Nussbaum taka amerykańska psycholożka przepraszam filozofka oczywiście wydawana także przez kultu kulturę liberalną i drukowana was nieraz, która właśnie, odwołując się do klasycznej filozofii dziś o emocjach w odniesieniu do sfery publicznej politycznej pisze i o emocjach w ogóle o emocjach specyficznych np. bardzo ciekawą książkę o Gniewie jakiś czas temu wydała ta książka daje się niezwykle aktualna ona już jakiś czas temu parę ładnych lat temu się ukazała tam nie wiem 56 lat temu jakoś tak, a jest, a jest naprawdę dzisiaj jeszcze bardziej aktualna niż chyba wtedy, kiedy wyszła tak nam na Marka lupę czyta klasyków wielkie mierzone c urzędnicy Arystotelesa i jego poszukiwania emocji można będzie właściwe rozumne czy tych opartych właśnie doświadczeniu rozumie jako wiedziałby Arystoteles Fiona on-li wielu wielu swoich książkach, ale nie to do emocji nawiązuje i zawsze w kategoriach społecznych społeczno-politycznych nie jest jej też znakomite nie rozważania dotyczące wstrętu ona dużo korzysta z Romą takich badań dotyczących wstrętu Tola rodzina i pisze o tym w jaki sposób budowane są obrazy wstrętu i społecznie mówi o tym, że rzecz, że nasze emocje są wbudowywane nasze nasze mózgi na bardzo wczesnym etapie życia to nie tak to oczywiście wiemy, że dzieci rodzą się bez bardzo wielu społecznych emocji, ale się praktycznie rodzą głównie z takim prostym podziałem na to co przyjemne i dobry na to co nieprzyjemne niedobre i potem w trakcie socjalizacji tej najbardziej pierwotnej socjalizacji te emocje są rozbudowywane trudno jest doprawdy oddzielić wpływ kultury natury tutaj i ale już, kiedy mamy 3 lata jako trzyletnie dzieci praktycznie dysponujemy wszystkimi emocjami które, które mają również inne uczucia, a więc znał pisze np. takim wciąż świetnej największą Szymany i o tym jak jak budowany jest wstręt najpierw rozmawiamy o odchodach karaluchy prawda i ślizgowych z tworzenia różnego rodzaju apotem w wielu społeczeństwach potrzebujemy także grupy ludzi, a więc przeciwstawić swoją tożsamość dosłownie znaczy budujemy dla podstawy takiej różnicy pomiędzy sobą kimś innym wyobrażenie wyobrażenie tego co jest no właśnie obrzydliwe oślizgły brzydko pachnie lekkie i w ten sposób stereotyp wzywano przecież niejedno mniejszościową grupę społeczną to jest jak raz 2 no bo ma też program pozytywny to jest książka nie dla zysku netto profit, gdzie ona pisze o oczywiście nazywa taką edukacją Sokrates Isco Pisza, że w obliczu zmian w edukacji na całym świecie w ramach, których usuwa się kurs filozofii i w ogóle humanistyki ze szkół my właśnie powinniśmy być drugą stronę nić i budować dla naszych dzieci edukację ukraińską, a co to jest no to jest taka edukacja kres oparta na jednoczesnym krytycyzmem wobec drugiego empatii ona się ona się tego domaga, jakby na szeroką skalę, żeby się roi się na szeroką skalę w ten sposób prowadzić do jak uważa zmiany tego społecznego mózgu czy nawet uszlachetnienia naszych naszych społeczeństw ta chciałoby się, żeby rzeczywiście taka edukacja się odbywała o jakiej mówisz albo, żeby tam, gdzie ona jest było jej więcej no bo znowu dziś jak sądzę z powodu ekspansji mediów społecznościowych z powodu różnorakich kryzysów politycznie różne emocje są wygrywane i to często są właśnie te emocje niezbyt konstruktywne, a z dużym potencjałem destrukcyjnym wstręt lęk różnego rodzaju inne uprzedzenia, gdy jest oczywiście upokorzenie to są wszystko takie dominanty wydaje się życia publicznego dzisiaj, która nie znajdują adekwatnego rozpoznania ujścia i wobec, których my, tym bardziej jesteśmy bezradni im mniej mamy narzędzi pojęciowych do tego, żeby w ogóle nazywać je rozpoznawać się w nich no tak z kolei o tym jest on bardzo interesująca książka nie do końca mam wrażenie rozpoznana już tak, ale przyszła zarówno zachodzi jaki, jaki u nas nie do końca mówiono to znaczy książka Francisa Fukuyamy pt. Identity, czyli tożsamość w też książka, która w ogóle w naszym czasie Fukuyama Tammy wybiera 1 emocję 1 taką właśnie podstawę taką jedną z tych podstawowych emocji, czyli czy też w ogóle jeszcze inaczej taki pierwszy pierwiastek emocjonalne, którym jest to co Grecy nazywali tym Moss, czyli część niejawna i mówi, że nasz nasz świat w ogóle nasza polityka jest przesycona tracą na tym 100 znaczy, że politycy po co się starają z nami zrobić to starają się wzmocnić nasze uczucie gniewu i rzecz jasna, gdy nie ma też można bronić to już przedtem mówiłam reszta 12 dniach mówi Arystoteles mówi, że nie wie nie ma nic złego pod warunkiem, że jest wobec właściwe rzeczy za właściwą zagra z właściwej przyczyny i we właściwej skali natomiast to co obserwujemy tak jak ty mówisz to jest rozpowszechnienie tego pierwiastka gniewnego można powiedzieć bez udziału rozumie jest trochę tak jak przy czym jest nie swoich swoich zasadach na czas chaosu że, że my radujemy gniewnie emocjonalnie, ale nie nie bierzemy tych 55 wdechów trzeb, czyli natychmiast reagujemy to prawda ten moment pomiędzy impulsem, a działaniem jest kluczowy jak się wydaje i to jest przecież coś takiego co od początku w tych różnych formach pracy nad sobą czy tych ćwiczeń duchowych filozofii obecnych w Grecji no jest właśnie zadaniem do do do wykonania czy wypracowania i też powraca w różnych sensownych formach pracy terapeutycznej dzisiaj ten ta przestrzeń, która umożliwia refleksje nad czymś co właśnie jest z tej przestrzeni nie refleksyjnej, a co ma ogromną przemożną siłę oddziaływania i bez bycia taką motywacją motorem napędowym i często tego dzisiaj brakuje myślę, że właśnie brakuje też przez to, o czym cały czas mówimy to znaczy brakuje przez to, że zapomnieliśmy o całym całej ogromnej tradycji myślenia mówienia o tej sferze doświadczenia zapomnieliśmy o całym szeregu pojęć, które mamy przecież do tego, żeby nazywać te obszary naszej psychiki naszego umysłu czy naszej duszy i właśnie dzięki temu poprzez rozpoznawanie i nazywanie ich odzyskiwać wobec nich pewną autonomię na tę swoją drogą bardzo ciekawe, bo pomyślałam sobie, że też tak jak media społecznościowe odwracały jakąś bardzo ważną część naszego uspołecznienia prawda tak mówimy filozofa, ale jest przynajmniej 1 socjolog, który fenomenalnie o tym pisze jest Georg Jim LO niemiecka żydowski socjolog z początku dwudziestego stulecia i i zimy pokazuje bardzo wyraźnie dość wszystkiego eseje całego socjologia jest jest poświęcona opisywania opisywaniu tych różnych form uspołecznienia i pokazuje no ludzie jako ludzi jako jednostki jako jako istoty ludzkie no my mamy te wszystkie emocje prawda mogą zupełnie goły jak jak miłość jak gniew, ale też takie bardzo po pierwotne potrzeby, które swoją drogą co ciekawe młodzi no, a w przededniu przeze mnie wspominany uważa, że nawet najbardziej po i po pierwotne potrzeby jak pożądanie seksualne, a nawet głód żonę też bardzo pierwotnymi rodzajami emocji, więc niemal bierze to wszystko mówi dobrze to wszyscy mamy, a teraz jest jeszcze społeczeństwo i ono uspołecznienia to znaczy właśnie cała nasza socjalizacja polega na tym, żebyśmy budowali ten odstęp pomiędzy impulsem reakcją impulsy mamy wszystkie takie same, ale społeczeństwo wypracowały różne sposoby wyrażania tych impulsów czekania z tymi impulsy z realizacją tych impulsów itd. i na tym polega kultura właśnie to jest to jest kultura cywilizacja i teraz jest tak jakby media społecznościowe kasował nam ten element fundamentalny istotne dla nas jako jako dla członków społeczeństwa nie tylko dla ruszamy impulsami impulsami jednostek ta absolutnie jeszcze, ponieważ nasza rozmowa już zmierza do końca tę miłość chciałbym przywołać HaH na koniec i inną jeszcze autorka, która jak mowa o miłości to oczywiście musi się pojawić, czyli Ewa i luz, która napisała bardzo ciekawą książkę na temat miłości współczesnej, dlaczego miłość rani ta książka nazywa, choć jeszcze i Denis de różnią się tu myślę powinien pojawić jako autor jednej z takich najbardziej klasycznych prac miłości poświęconych, czyli miłości w kulturze Zachodu, choć różnią jest wcześniejszy od luz też no i innymi narzędziami się posługuje się na i innych opcji się wywodzi i metodologicznych światopoglądowych, ale obie te książki pokazują pewną ewolucja rozumienia i doświadczania miłości Dariusz małą bada moment, w którym rodzi się na Zachodzie mit miłości romantycznej takiej, która właśnie jednostki łączy i w jakim sensie wobec świata często w konflikcie ich ich stawia i jest właśnie miłością taką, która angażuje namiętności, która często prowadzi do dramatycznych wydarzeń, która jest miłością przeciw światłu ich lokalizuje skądinąd te miłości właśnie w tradycji gnostyckich jej później u katarów Trubadurów to są te wpływy, które jego zdaniem tworzą współczesną miłość, a ilu z kolei przygląda się ewolucji miłości od dziewiętnastego wieku po czasy współczesne i też pokazuje że, o ile w dziewiętnastym wieku taką podstawową narracją tożsamościową była narracja, w której owszem, miłość jest istotna czy jest ważna, ale nie stanowi takiego punktu środkowego definiowania własnej tożsamości i wartości ilu się specyficznie przygląda dziewiętnastowieczną powieścią np. w których bohaterki kobiece nie przeżywają tak jak dzisiaj się przeżywa różnych miłosnych właśnie uniesień, ponieważ to zupełnie inne wartości są dla nich środkowe to znaczy w i innego typu innego typu istotne imponderabilia im organizują ich poczucie wartości własnej np. miejsce w społeczeństwie tak dalej, a współcześnie mówi usta wszystko stało się domeną właśnie miłości przeżywanej na taki romantyczny na indywidualistyczny sposób wspieranej nad racjami terapeutycznymi i pozycjonowane jako coś co właściwie w najgłębszym sensie człowieka określa definiuje co jest taką podstawową jego formą samookreślenia się no i to oczywiście na Unię szczęśliwie mówi los no to jest bardzo ciekawe, dlatego że Comi to nam uświadamia jak jak daleko odeszliśmy od tych tak klasy szef rozważań szkół rzeczywiście dokładnie tak jak mówisz pojęcie miłości romantycznej to bardzo nowe pojęcie natomiast ci klasyczni filozofowie którymi się zajmuje na dobrą sprawę w ogóle tej miłości romantycznej nie mówię, że nie ma niewielkiego podjęcia nawet miłość erotyczna jak popatrzymy na Platona prosta on w ogóle nie uważam, żeby to było coś w istocie godnego mu godnego filozoficznego namysłu NATO mamy w państwie program okazuje się, że są 2 rodzaje miłości 1 jest miłością intelektu ością rozmową też swoją drogą miłość homoseksualna wg niego, a druga jest miłością no taką, żeby zaspokoić potrzeby wystarczy do kobiet, więc to mamy taki obraz miłości moich nauczycieli jeszcze oczywiście jest miłość jako trampolina jako coś takiego co tylko środkiem do osiągnięcia wyższych celów tak przepraszam powiedział w państwie powinna była być uczniem dokłada też uczta niż państwo potem Totem dróg i druga drugie wielkie rozważania przecież, których czy w ogóle zadajemy sobie takie pytania z okazji walentynek to jest cały temat, który jest nie jest kontynuowany przez Świętego Tomasza wielu innych filozofów to znaczy miłości wobec Boga miłość Boga to wielki dzban filozoficzne, o którym tak naprawdę ośmielam się stwierdzić bardzo mało dzisiaj rozmawiamy, a co z wielkim tematem filozoficznym kiedyś nasze światopoglądy oczywiście zmieniły i teraz, ale interesem światopogląd ateistyczny, które kiedyś trzeba ukrywać jest jednym z normalnych światopoglądów, ale wciąż jednak wydaje się, że to zawężenie tematyki związanej z miłością jest jest dla mnie zastanawiające zastanawiające w jakim sensie on w takim sensie że, że sprowadziliśmy wyłącznie zastanowienie się nad miłością do tego co pierwotnie co pierwotnie ci wielcy filozofowie rozważający to uczucie odrzucają jako najmniej interesujące, bo najbardziej związane właśnie z naszymi impulsami czy to jest teraz prawda czy nie mieli rację czy nie to jest już zupełnie inna sprawa, ale i reszty właśnie ile z tych właśnie takich pytań, które jak dzisiaj on im mimo upływu lat uważam za szalenie niepokojąca, więc Pino za wspomniane przeze mnie, który mówi, że musimy chronić żadnych praw tak tak już kończy wytwarzamy Boga mamy poczucie miłości, a nie istnieje, w które nas kocha to są wielkie pytania, proszę bardzo, niepokojące może powinniśmy je częściej zadawać bardzo dziękuje Karolina Wigura prof. Karolina Wigura związana z kulturą liberalną uniwersytetem warszawskim i wolnym uniwersytetem w Berlinie bardzo dziękuję Karolina za gospodarkę dziękuję no i polecam oczywiście książka wynalazek nowoczesnego serca jak najbardziej i naszą rozmowę specyficznie o tej książce też no a teraz informacje po informacjach Paweł Matuszek którą Zwiń «

Trudne związki - emocje i moralność

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: GODZINA FILOZOFÓW

POPULARNE

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 13:00

Najnowsze Podcasty

Wygumkowana połowa historii - o książce "Cyngielki, gwardzistki, terrorystki. Polki, które zabijały dla sprawy"

Grzegorz Schetyna: "Uważam, że ten sondaż jest inspirujący dla opozycji" [sondaż TOK FM i Oko.press]

Szacki: "Wydaje mi się, że wspólna lista to jest recepta na wzmocnienie Konfederacji"

''To była gigantyczna praca do wykonania''. Katarzyna Butowtt o swojej roli w filmie ''Jezioro Słone''

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL