REKLAMA

Pierwsza od 20 lat wizyta prezydenta Iranu w Chinach - kto, kogo bardziej potrzebuje?

Połączenie
Data emisji:
2023-02-16 13:40
Audycja:
Prowadzący:
Czas trwania:
14:24 min.
Udostępnij:

Prezydenci Iranu raczej niechętnie opuszczają swój kraj, ale Ebrahim Ra’isi zrobił wyjątek i na trzy dni wybrał się do Chin. Tematem rozmów były przede wszystkim kwestie gospodarcze, ale polityki nie zabrakło. O szczegółach opowiada dr Mateusz Kłagisz, iranista i afganolog, Instytut Orientalistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego.

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
trzynasta 42 Jakub Janiszewski przy mikrofonie z nami Mateusz kła dziś Instytut orientalistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego dzień dobry dzień dobry panu dzień dobry państwu będziemy mówili o wizycie Ibrahima Raisiego w Chinach wizycie zagranicznej prezydenta Iranu to nie jest częsta sytuacja, żeby się w ogóle gdzieś wybierał może tak zacznijmy to prawda, chociaż akurat Ebrahim Raisi jest prezydentem stosunkowo krótko to jednak rzeczywiście prezydencji irańscy niezbyt Rozwiń » chętnie szczególnie często opuszczają kraj w przypadku Chin jest to pierwsza wizyta od 20 lat to rzeczywiście, a dosyć długi czasy i tym bardziej ta wizyta ma szczególne znaczenie dla obu za obu państw jak to znaczy może zacznijmy w ogóle od kontaktów od tego kontekstu to znaczy jakie są relacje między Iranem, a Chinami obecnie w powiedziałbym, że to są bardzo dobre relacje co prawda pod koniec grudnia w inny chiński ambasador został wezwany do Ministerstwa Spraw Zagranicznych islamskiej Republiki Iranu złożoną taką notę protestacyjną, ponieważ Chiny dołączyły do takiej wspólnej DEKRA na deklaracji rady współpracy zatoki Perskiej w kwestii ich i takiego i nieuprawnionego roszczenia sobie Republiki islamskiej do i spornych terytoriów w obrębie cieśniny Ormuz tej cieśniny, która prowadzi do zatoki Perskiej w głąb zatoki Perskiej równocześnie pozwala wyjść z zatoki Perskiej na morze arabskie no ale w opiece w ogólnym kontekście te relacje są bardzo dobre w kontekście ekonomicznym rewelacyjne Chiny są obecnie najważniejszym partnerem gospodarczym islamskiej Republiki i nie jest koniecznie drugą stronę tak samo wyraźna, niemniej jednak ich tutaj Irańczycy bardzo mocno od dłuższego czasu stawiają jednak na na Chiny i na na relacji z Chinami dyplomatyczne ekonomiczne polityczne, jeżeli spojrzeć na sytuację rano na arenie międzynarodowej w tej chwili to rzeczywiście najlepiej nie jest to znaczy z 1 strony jest ten Sojusz z Rosją ewidentny dostarczanie choćby broni używanej w Ukrainie to jest wielkie odium związane z traktowaniem protestujących przez władze w Teheranie i przez egzekucję rozliczne no i teraz pytanie jak czego szukają w tym momencie Irańczycy w Chinach, jakiego rodzaju wsparcie, a też bardzo dobre pytanie, bo i Chiny znalazły się ostatnimi czasy taki dosyć no trudnej dla siebie sytuacji, bo przecież się także mają no może nie na pieńku, ale pojawiają się pewnego rodzaju punkty sporne z państwami zachodnimi, chociaż do kwestii traktowania Ujgurów Sinkiangu prawda na zastaje przypadek balony prawda to oczywiście balony jasne no takie powiedzielibyśmy ambiwalentny stosunek do poczynań rosyjskich na Ukrainie prawda ani brak pełnego poparcia, ale równocześnie brak takiego pełnego pełnego potępienia działalności rosyjskiej, a oba państwa są obecnie wsie znalazł się obecnie po takim bardzo wyraźnym dużym naciskiem ze strony państw zachodnich w ocenie ekspertów jak ekspertów przede wszystkim zachodnich ta wizyta irańska w Chinach ma też takie symboliczne znaczenie mam mówi się od dłuższego czasu takim prze Bartoszcze uwalnia psiej przesunięciu biegunów tej geopolityki tych relacji międzynarodowych i coraz częściej mówi się, że to zbliżenie Ińsko irański jest jedną z takich elementów Air zmiany ukształtowania na nowo tej globalnej ma powiązań politycznych i ekonomiczne, bo te 2 powiązania z Izby ze sobą w pełni spójne, a dla Irańczyków to jest oczywiście pewnego rodzaju również kwestia ideologiczna pokazania, że Republika islamska tak jak 40 lat temu taki dzisiaj mimo różnych nacisków ze strony państw zachodnich głównie Stanów zjednoczonych prowadzi konsekwentnie swoją politykę niezależnie od aktualnie obowiązujących tendencji czy przy czym antypatii i sympatii antypatii w świecie, więc to również należałby ten sposób na to patrzeć na tę wizytę jak tutaj jeszcze dodał 1 rzecz, że ta wizyta była planowana bardzo bardzo dawna pierwsze takie oficjalne zaproszenie do złożenia rewizji przez prezydenta irańskiego i myślę, że PiS wystosował niż w 2016 roku w czasie swojej wizyty w tym kraju wówczas prezydentem był Hasan Rouhani polityk trochę innego kalibru i reprezentant tych reprezentujących troszeczkę inne, a stawili się pan w ramach Republiki szans, niemniej jednak ten wiersz i trzeba było czekać jednak trochę czasu na na rewizytę natomiast stare wizyta odbywa się też pod specjalnym czy przyp PS specjalnym poparciu Alego Chameneiego czy i Najwyższego przywódcy Republiki islam nie jest to wizyta od tak tylko wyłącznie pewnego rodzaju pomysł samego prezydenta, który jest oczywiście równocześnie szefem rządu, ale jest to wizyta rewizyta tak no ani i kontrolowana przy czym powietrzny inspirowana również wspierana również przez ten najważniejszy ośrodek decyzyjny w Republice islamskiej Jacques, a czy spodziewa się pan jakiś konkretów to znaczy czy realizm coś przywiezie z tych czy oraz raczej jest kwestia do pewnego zaznaczenia pewnego Sojuszu czy wzajemnej sympatii i to należy oczywiście on przywozi bardzo wiele rzeczy, dlatego że tak naprawdę podpisane zostały dwustronne umowy, które sankcjonują dwudziesto pięcioletni program współpracy gospodarczej gospodarczo politycznej, ale tam jeszcze kwestia współpracy i drogi np. to są umowy na około 400 000 000 000USD jest ogromny ogromne ogromna kwota będą dotyczyły kwestii i energetyczne głównie ropy naftowej gazu, ale również wymiany handlowej produktów półproduktu czy tutaj można powiedzieć, że istnieje pewnego rodzaju dysproporcja znaczy z Irańczyk będą sprzedawali przede wszystkim ropę naftową gaz i co robili do tej pory natomiast będą pozyskiwali materiały produkty do wyprodukowania wytworzenia, których potrzebna jest jednak dobra nowoczesna myśl technologiczna, czyli coś co od islamskiej Republiki kuleje kulejąc 40 lat ze względu na obowiązujące sankcje ekonomiczne dotyczące również technologii, więc to jest ogromny o ogromny program i ogromny program dwudziesto pięcioletni nie może też dziwić, że prezydentowi towarzyszyło aż 6 jego ministrów minister gospodarki minister spraw zagranicznych minister przemysłu naftowego tam i minister transportu się znalazł minister rolnictwa, a są ważne pojechał również prezes nowo nominowany do grudnia 2022 prezes banku centralnego, który przecież musi walczyć prawie 50%ową inflację zdzierając irańską gospodarkę no i co nam jest na chyba najciekawsze najbardziej zastanawiające pojechał tam LIBOR, czyli aliji, czyli negocjator umowy nuklearnej te negocjacje utknęły obecnie w Wiedniu natomiast wyraźnie wskazuje ona się orientowania jeszcze mocniejszy irańskiej polityki w stronę no najważniejszego partnera gospodarczego jak na nie patrzyć jak tylko może tutaj dodam, że za ostatnie 10 miesięcy, bo sprawdzałem sobie nawet dzisiaj specjalnie dane z ostatnich 10 miesięcy irańskiego roku kalendarzowego to się skończy w marcu ta wymiana między Iranem, a Chinami była zrównoważona wynosiła prawie 1313 000 000 000USD dla z perspektywy chińskiej może nie jest to oszałamiający wynik z perspektywy irańskiej jest zdecydowanie większy pyta pan jeszcze ewentualne skutki będzie tak naprawdę dalsze uzależnianie Iran również od chińskiej gospodarki od chińskiego chińskiego Towarzystwa jest polityka chińska uzależniać innych poprzez poprzez ekonomię i Irańczycy są nieco na nią w tym momencie wskazań, a najlepiej jak pan sądzi na ile w tym wszystkim gra na moment przynajmniej przywrócona nadzieja mówię tutaj o no raczej takiej perspektywie sprzed roku może nawet troszkę więcej przywrócona raczej po stronie Zachodu niż po stronie samego Iranu nadzieje co do tzw. dealu atomowego z Iranem teraz już chyba nie ma na to szans to znaczy co się wydarzyło nie samym Iranie to protest raczej zniweczyły tego rodzaju nadzieje, ale na ile także to spotkanie ma w pewnym sensie umocnić właśnie takie przekonanie Chińczyków, że żadnego zbliżenia z Zachodem nie dojdzie z dobre pytanie, które można, na które rząd dziś takich 2 perspektywach w perspektywie krótkoterminowej rzeczywiście ta umowa to porozumienie nuklearne no będzie martwa czy od 2800 siedemnastego osiemnastego roku, kiedy wycofały się z niego stany Zjednoczone, a on właściwie nie funkcjonuje była nadzieja tak jak pan słusznie zauważył w tym momencie po protestach ze strony Unii Europejskiej jest tutaj wyraźne wyraźne zahamowanie w rozmowach na tym etapie natomiast w dłuższej perspektywie przewiduje jednak chęć jakiegoś powrotu do do ponownego podpisania porozumień nuklearnych, zwłaszcza że pyta pan nosi na silny przecież było jednym z sygnatariuszy tej umowy i one bardzo mocno protestowały sprzeciwiały się jednostronnemu wycofaniu z porozumień przez stany Zjednoczone, więc tutaj ta kwestia umów to nie są 2 różne pola one z europejskiej chiński one są ze sobą bardzo mocno związane i Chińczykom również zależy na odtworzeniu od budowaniu tej właściwej właściwej umowy, bo byliśmy też, że ona również umożliwia i my taką penetrację ekonomiczną swobodniejszą penetrację ekonomiczną dziękuję Pańskiego, który zburzył irański z ogromnym potencjałem Chińczycy są tam obecnie bardzo dawna, a jeśli taka umowa byłaby ponownie wcielona w życie pojawiłyby się tam oczywiście i film firmy europejskie natomiast u zdecydowanie ułatwiało by dostęp i firmom chińskim, ale też transfer także chociażby finansowe między Iranem, a Chinami po pamiętajmy o tym, że ekonomia to nie tylko przesyłanie produktów towarów, a przede wszystkim jednak swobodny przepływ gotówki, a które usprawnia umożliwia transakcje handlowe, ale zostałem się czy czy to nie jest tak, że być może właśnie Chiny nawet gdyby takie porozumienie miało być znowu podpisywane no chciałyby bardziej, że tak mamy być bardziej jego architektem niż niż np. byłyby onegdaj stany Zjednoczone czy Unia europejska i to jest chyba pytanie, na które w tym momencie jej nie umiem panu odpowiedzieć zobaczymy są dokładnie znalazło się w tych porozumieniach podpisywanych umowach podpisywanych obecnie w Pekinie zobaczymy, jaka będzie narracja ze strony chociażby prasy irańskiej jak u nas komentuje o powrocie prezydenta to co wydarzyło się, że w Pekinie do tej pory pojawiają się takie bardzo buńczuczne hasła mówiące o pełnej niezależności o nie oglądania się na oczekujące zachód jestem czeka bardzo jestem bardzo ciekaw tego jak będzie wyglądała ta narracja w dłuższej perspektywie to rzeczywiście Chińczycy będą mogli zaoferować większe koncerny czy będą mogli rzeczywiście zaoferować Chińczykom i czy ta i wizyta spotka się jakimś odzewem ze strony państw europejskich perspektywa jeszcze zbyt krótka by to stwierdzić by zauważyć potrzebujemy troszeczkę czasu, więc myślę, że moglibyśmy wrócić do tego pytania za mniejszą odwaga czy dziękuję bardzo, ma skład dziś z Instytutu orientalistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego był z nami 1357 Zwiń «

PODCASTY AUDYCJI: POŁĄCZENIE

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

Słuchaj wszystkich audycji Radia TOK FM kiedy chcesz i jak chcesz - na stronie internetowej i w aplikacji mobilnej!!

Dostęp Premium

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA