Ukraińska literatura potrafi przepowiedzieć przyszłość?

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

dobry wieczór przed mikrofonem Marta Perchuć Burzyńska gościem godzinę kultury jest dzisiaj Bohdan Zadura poeta prozaik krytyk literacki tłumacz języka ukraińskiego, ale także angielskiego niemieckiego łotewskiego węgierskiego rosyjskiego i białoruskiego witam serdecznie dobrze mieć wojnę Ukrainie spowodowana napaścią Rosji na pełną skalę trwa już równo rok i 1 dzień czy pan odlicza dni tej dużej wojny od samego początku od samego początku od odliczał nawy przed przed Rozwiń » wojną też to było, jakby odliczanie dni, które nas od tej wojny wojny dzielą z nas z nadzieją, że jednak do niej nie dojdzie, ale te nadzieje okazała się płonna pana jako człowieka trzymającego się słowa i kultywujące go słowo w sposób szczególny pewnie czasem zastanawia takie pytanie, które może zabrzmieć górnolotnie, a może właśnie bardzo nie Cho ostatnimi czasy świat sprzyja bardziej prozie poezji, gdybym świat zastąpił osoby tobym powiedział, że pewnie bardziej sprzyja prozie, a właściwie to to tylko to bardziej sprzyja tłumaczeniom ta rezerwa wobec wobec poezji właściwie dotyczy mnie wtedy, kiedy ta woli nabywanie niepełne spektakl słowa w 2014 roku to właściwie te wydarzenia z Indii w Kijowie na Majdanie i na Wschodzie Ukrainy jeszcze inspirowany mnie do do opisania moich własnych wierszy że, że wspomnę taki popularny swego czasu mały poemat, choć hotelu Ukraina po tej wojnie właściwie jak, jakoby daj ja w popadły my oni mienie są ludzie, którzy jednak reagują na tę Ewelina wierszami dotyczy do przez przede wszystkim projektów ukraińskich, ale i dalej nie tylko znacie, gdybym starał się racjonalizować swoje działanie czy czy zaniechanie tobym powiedział, że poezja nie jest od spraw oczywistych cha, a tu da tutaj wydaje mi się, że te kolory rozkładają się jednak zdecydowanie na 2 strony i wiadomo, kto jest agresorem, który jest, kto jest ofiarą, kto atakuje, które ktoś broni, kto walczy o swoje przetrwanie, ale równocześnie jest choćby jak jako tłumaczyłem takie przykłady tego, że mogą powstawać wspaniałe wiersze, które nie będę wymieniała u swoich ukraińskich przyjaciół brzmienie białoruskiego poety Uładzimira Nieklajeua ba, który napisał poemat wojna, której nie było pierwszej wersji ten poemat nosi tytuł przed trzecią wojną światową teraz się nazywa wojna, której nie było powiedziałbym że, że jest to w wstrząsający utwór w moim biegu przeczytaniu presji, żeby przechodziły ciarki Igor okręgu szum Pieta to jest coś zupełnie wyjątkowe 1 przy tych wnętrz wierszy jak kraje VAT to miałbym nel na swoje siedemdziesiąte piąte urodziny taka ciekawostka skończył opowieści na na 7 siódmy podobno nie miał dość czasu cierpliwości i podarował sobie tę ten ten poemat czy mówię prawdę tom czasu literatury Krakowska krakowski jego pisma będą mogli się przekonać go do ten problem będzie drukowany w nr. 1223 panie Bogdanie pana pierwsze spotkanie z poezją ukraińską jak pan zapamięta tak naprawdę to pierwsze słowa, bo ukraińską, które próbowałem przeczytać to to były pierwsze papryczki to euro 80 ósmy 80 dziewiąty rok bodajże dostałem propozycję zrobienia wyboru przełożenia pierwszy tego projekty zwykle wydawnictwa lubelskiego i tą ręką na sercu muszę powiedzieć że, że wtedy moje boje opinia o literaturze ukraińskiej no bywa szalenie krytyczna to znaczy tak myślałem dość stereotypowo, że że, o ile literatury literatura rosyjska jakoś nie brała, zwłaszcza to mogło młode pokolenie Jewtuszenkowa zniesie niski Bella mandolina jeszcze Actionu w prozie no to wydawało się, że literatura ukraińska jest taką ubogą krewną ich literatury rosyjskiej jeszcze bardziej, jakby pogrążoną wszedł socrealizm mnie pieniądze się zastanawiałem czy czy polskiemu poecie wypada tłumaczyć wierszy ukraińskie da no i kiedy kiedy te wiersze przeczytałem też pomyślałem że, że to jednak była niesprawiedliwa ocena, że w ogóle nic o tym nie wiem, bo pierwsze tabliczki nie wydały mi się całkiem współczesny taka seria biały członek już całkiem nowa nowoczesna i mówię o tym z wdzięcznością, bo to właściwie ta moja wielka wielka przygoda na życiowe właściwie zaczęła się właśnie odpadły Czeszki i mówię o tym, że ze smutkiem, bo się niedawno dowiedziałem, że w Petro zmarł 29stycznia w dobrze się co prawda godnego pozazdroszczenia w wieku 93 lat Vital to ten poeta i tak to jest wiatr gości był mój pierwszy kontakt dzięki temu, że w moim przekładzie ukazał się wybór wierszy metraż zatytułowany tajemnica twojej twarzy pierwszy raz pojechałem na Ukrainę, żeby się właściwie spotkać z autorem, którego tłumaczyłem, którego wcześniej widziałem przez kwadrans w Warszawie na krakowskim Przedmieściu przed rządem GM literaturze Pawlicki nie spotkałem lata były czasy, kiedy już na Ukrainie trwał fermy spełnić szkołę w ugrupowanie ruch jeździł, bo ukraińskich miastach na na mityngi polityczne potem zresztą był jednym z współautorów konstytucji nowego państwa i dzięki temu, że się z nim nie spotkałem tylu to poznałem zaprzyjaźniłem się z niego jak członkiem i właściwie on był takim moim oknem na na Ukrainę, której istnienia lub uzupełnienie nie nie podejrzewałem także nawet te wszystkie kompleks wyższości, jakie miałem to dzięki tej pierwszej wizy, czyli o Poznaniu Reja Chuca jak kciuka można już nowego na ten czas Julia Gruchot wylicza wszystkie tylko pleksi niższości i zaczęły przemieniać się nawet czasami w kompleks niższości, bo stwierdziłem, że zimy koła jest dużo lepiej wykształcony lepiej zna języki misja i literaturze światowej anglojęzycznej np. która wtedy stała prawie, że w centrum moich zainteresowań i klimacie dniowych orientuje się, że z niego, że odrębne do i tak tak to się, dlaczego zaczęło się od wierszy w przy jak gdyby wciąż prawie zerowej znajomości języka, dlaczego czekało mnie nożem rzadziej muszę zaglądać Drożdż złych niestety słowników Ukraińsko polskich niż to robimy przy tłumaczeniu angielskiego no ale wciąż to to była ta amatorska działalność, którą można było robić w przypadku rzeczy krótkich ani w przypadku prozy to znaczy tutaj może powiem wypowiemy są dość kontrowersyjne czy paradoksalny że, że kiepsko znają język łatwiej jest tłumaczyć wierszy niż niższy niż prozie jestem przekonany, że istnieje coś takiego jak jak klub oprócz języków narodowych, że istnieje coś takiego jak język poetycki, który jest właściwie wspólne wszystkim my poetą niezależnie od języka, który jest jest językiem dla dzień panie Bogdanie za chwilę wrócimy do naszej rozmowy teraz w radiu TOK FM czesne informacje za chwilę wracamy dobry wieczór raz jeszcze przed mikrofonem Marta Perchuć Burzyńska gościem godzinę kultury jest dziś Bohdan Zadura poeta prozaik krytyk literacki tłumacz z wielu wielu języków także z języka ukraińskiego chyba mogę powiedzieć przede wszystkim tak się dziwnie zrobił Boże, że od ładnych już kilkunastu lat przede wszystkim wtedy, kiedy mnie pani przedstawiała po raz pierwszy, wymieniając bardzo różne języki właściwie powinienem zaprotestować, bo te tłumaczenia złotych Wodeckiego rzecz, że rzeczywiście tłumaczyłem parę wierszy łotewskiego projekty, ale także za pośrednictwem przykładów na inne języki, więc to, a już taka była pod potrzeba chwili, bo almanach Magnus drukarni tuż poezji takiego stowarzyszenia poetów chyba mówiącego autorów z dawnych państw księstw wielkiego Księstwa litewskiego, który na Litwie wychodził swego czasu właśnie miał zawierać również przykłady tego łotewskiego poety na język Polski właściwie byłem jakoś te kołem ratunkowym, żeby zdążyć, a przede mną dzisiaj tom poetycki 100 wierszy wolnych z Ukrainy w pana przekładzie ten tom wydało biuro literackie w zeszłym roku no właśnie ten tom chciałem zapytać czy zebrał tutaj pan poezję przede wszystkim swoich przyjaciół tak chwilę ze zastanowienia polega na tym, że w tej antologii znalazły się wiersze 40 paru autorów i tak patrzy na na okładkę, na której te nazwiska są wymienione Jurij Andruchowycz tak Katarzyna Batki na tak Natalia cienko tak, lecz były i tak tam kadzidło cierpliwe tak Mirek Bondar nie to znaczy akurat mieszka Bodnara nie znam Andrij Bondar oczywiście witali go sporo, bo le nie jedyna przyjmie tak Tomasza, jaka nieznane powiek Sunday, że Gordon ta chowa księża zrealizowane oczywiście Lubow Jakimczuk tak Ołeksandr Kavanaugh tak Wasyl karpiu mnie Marian Marian skargach Helena Kruk tak one Krieger poznałem, ale nie mogę powiedzieć, że znamy się bardzo dobrze czy się przyjaźnimy ćwiczyła na Lisowska tak Andrij Lubka atak Wasyl Łożyński tak, ale słyszeli zdarty zdążyłem go jeszcze poznać polubić tak w waszym Mach no tak Hanna Maziarz mali Horn w poznałem, ale wcześniej na czele jej pierwsze Bogdana Mattia aż tak Kostiantyn Moskała, lecz nie media my więcej nie jedyny teren plaży Łyczko tak chyba nawet proszenie mnie Wołodymir gradient konieczny Kowary czy te rygory segment 4 i wasze cła czy te koszty przy miejskiej tak ten jest strych Górski tak ważnym symbolem konie już Jasiek poznały ją, ale wcześniej tłumaczy jej pierwsze jury winny czy tak Serhij Żadan tak no, więc tej wyliczanki wynika, że tzw. lwia część tej antologii to się to są pierwsze moich bliskich bliższych przyjaciół i tylko 1 wiersz z tego zbioru powstał po 24lutego 2022 roku, ale wojny w tej poezji jest jest bardzo dużo oczywiście to się tłumaczy chociażby tym że, że ta napaść rosyjska zaczęły się o wiele wcześniej w roku 2014 tak prace nad antologią właściwie była czymś zupełnie szalonym mieliśmy z wydawcą, bo myśl na neonatologii jest pierwszy ZUK z Ukrainy jak sobie wyobrażałem ten książkę jako 100 wierszy ukraińskich bez stał moich przekładów poetyckich, kiedy wybuchła wojna Artur Burszta wrócił do tego pomysłu bardzo zależało na tym, żeby książka wyszła szybko, żeby w tej książce nie było wierszy, które pojawiły się w poprzedniej antologii zatytułowanej pierwszy zawsze są wolne, która wyszła w 2005 roku to pomarańczowej rewolucji tak to się złożyło przez czysty przypadek, że wtedy książka ukazała potem miała pary bardzo wznowienie Dolinie gniew niewątpliwie w tamtej antologii jest trochę przykładów które, które bardzo lubię i które gdyby pierwszy pomysł był wcielony w życie to to pewnie testuje się by wyglądały 100 pierwszych wolnych z Ukrainy wygląda troszeczkę inaczej ten 1 wiersz, który został napisany już po wojnie, którym pani wspomniała go to pewnie jest marszałek Sandra Irlandia jednego z pierwszych projektów ukraińskich których, których poznałem i niektórych sprawił podobnie jak Andruchowycz trzeci członek ugrupowania byłby Abu, z którym nazwiskiem mam w tej chwili kłopot i który w przeciwieństwie do ruchu obyczaj Wałcza troszeczkę jak przy przystępował oś później swoją karierę po poetycką Deborah, bo Andruchowycz naborach rwane lecz, którzy tworzyli grupę Babu no i to też była tak, abym powiedział mocna trójka, która zupełnie zmieniła moje postrzeganie poezji ukraińskiej i sprawiła, że zająłem się tą poezją nie incydentalnie ana stałe i z wielką przyjemnością satysfakcję chciałbym, żebyśmy wrócili do tego wspomnianego przeze mnie przez pana poematu w 3 częściach kultura poza polityką Aleksandra irlandzcy, bo to jest poemat, który powstał 16marca 2022 roku tak rzeczywiście to jest ten wiersz, który powstał już w trakcie tej dużej wojny i tutaj w tym wierszu padają takie słowa nad którymi chciałabym, żebyśmy się przez chwilę pochylili Putin siedzi w Puszkinie w to stoją i Dostojewskim Gogola ukradkiem wyziera, jakkolwiek jest mi przykro jest wtórnie nie wie wkrótce Ewie w bloku i jesieni nie Putin jest cichym Donnie i jest zaorany MO Ugo, że Putin jest Majakowski w Pasternak i Achmatowej jest w stylu cierpienie jest w Gwardii młodej to fragment wiesz tu się nasuwa pytanie, które myślę, że wielu z nas się nasuwało na samym początku pewnego rodzaju odrzuceniu całej kultury rosyjskiej właśnie przez to co co dzieje się na świecie dziś jak pan się do tego ustosunkował dziś bowiem pani, że świetnie rozumiem Ołeksandra irlandzka najszczęśliwsze byłoby, gdyby nad na tym stwierdzeniu można było poprzestać ale, ale nie pod pani pyta, żeby na tym stwierdzeniu przed przestawała trochę jest analogiczne do tego, że w tekstach innych weselach felieton na Ukraińcy zaczęli pisać słowo Rosja mało nałogi te tak w przypadku nazw narodowości to oni nazwy narodowości zawsze piszą małą literą, więc przy przekładzie tutaj jest jest pewne jest pewien problem Che czy liście odrobinkę dalej infolinii, ale ja się urodziłem w ostatnim roku wojny w lutym czterdziestego piątego jeszcze pamiętam z dzieciństwa jeśli go możliwe, że słowo Niemiec było mówione w Polsce małą literą i Niemcy były były pisane małą i wydaje mi się takimi jak absolutnie jak gdyby naturalne odruchy i oczywiście za za ileś tam lat jest, że jeżeli w ogóle dojdzie do jakiejś normalizacji, chociaż jak żywe słowo normalizacja, bo to ze względu na swój wiek to słowo mi się kojarzy, a od razu, że z Czechosłowacją po sześćdziesiątym ósmy roku i normalizacją sytuacji w Czechosłowacji, ale w tej agresji troszeczkę pobłądzili, więc wracam do głównego wątku pewnie kiedyś to wrócić do normy i Rosja przez Ukraińców też, jeżeli przetrwa będzie pisana z wielką literą i pewnie i literatura rosyjska w swoim czasie, jeżeli wszystko potoczy się mówiąca absolutnie banalnie, jeżeli dobro zwycięży tato kiedyś literatura Rost rosyjska, jakby od odzyska swoje swoje prawa dla mnie jako kogoś, kto w młodości przełożył kilkanaście wierszy Osipa Mandelsztama wyrzucanie poezji Mandelsztama po za obręb kultury wydaje mi się czymś dla mnie niemożliwe, chociaż akurat w tym w tym momencie bym się zastanawiał, gdyby miało ochotę na na tłumaczenie jakiś nowy wiersz Mandelsztama czy czy teraz powinienem robić myślę że, że akurat bym doszedł do przekonania, że teraz nie powinien tego robić jak z chwilą wybuchu wojny odłożyłem swoje prace przykładowo nad prozą Uładzimira głowa świetnego Białorusina wie będącego przecież żadnej mierze reprezentant ten reżim Łukaszenki wręcz jego wiara można się pocieszać co prawda że, gdzie drwa ROM Dariusz leczą, ale nie mogę tak zupełnie bez bezdusznie jednak przejść do porządku, lecz nad losem jakiś moich przyjaciół różnych rosyjskich, którzy gdzieś mieszkają w Polsce, którzy nigdy nie byli zwolennikami Putina wręcz przeciwnie sami określali siebie mianem dysydentów, a na, których też spada spada to odium wojny, zwłaszcza ze strony ich i byłych przyjaciół ukraińskich jest w tej antologii zdaje mi się wieś Haven Kruk TFI, który opisuje rosyjskiego poety biorącego udział wanty wojenny demonstracje demonstranci bardzo porusza ulicy Pietrzak był czytany jest Katarzyna oskarżany generacja, czyli wcale bym mówiąc jak gdyby między nami po poza anteną tor to nie jest to abstrakcyjny rosyjski, bo ta nie jest to głogu uogólnienie, ale pod tym rosyjskim poetą kryje się jeden z moich przyjaciół i 1 w przyjaciół autorki pierwsza na na tym też polegać raz jest należność i zaleca wcale nie wydaje mi się to jest wszystko no i skomplikowany trudny re i właściwie taki pierw pierwsza stek wzięcia czegoś wymawia aż do do pewnego momentu wydaje mi się jakimś takim Ross Ross sądnym podejściem do tej gryźć Bohdan Zadura poeta prozaik krytyk literacki tłumacz jest dzisiaj gościem godzinę kultury za chwilę wracamy do naszej rozmowy teraz wczesna informacja w TOK FM to jest trzecia część godzinę kultury przed mikrofonem Marta Perchuć-Burzyńska moimi państwa gościem w godzinie kultury jest dzisiaj Bohdan Zadura poeta prozaik krytyk literacki tłumacz panie Bogdanie tuż po po tym, jak rozpoczęła się ta lutowa inwazja, której rocznicę obchodziliśmy wczoraj w jednym z wywiadów mówił pan, że ukraińska literatura potrafi przepowiedzieć przyszłość i tak się zastanawiałam, kiedy pan odkrył te zdolności profetyczne nią ukraińskiej literatury to znaczy kiedy, kiedy odkryłem to te właściwie się na wielu musiałbym się nad tym dłużej zastanowić natomiast sytuacja, w której i ujawnia ujawniła mi się ta prawda z całej oczywistości to była praca nad przekładem tomu opowiadań termalna mały Dmowskiego debiutancki tom opowiadań zatytułowany słodkie życie autora, bo znałem jak wielu młodych ukraińskich pisarzy, kiedy przebywał na stypendium Gaude Polonia w Warszawie byle jego autorem wtedy właściwie stawiał pierwsze kroki jako wprowadzali przyjechał na to stypendium raczej jako menadżer organizator kultury niż ja się jako pisarz pokazywał te swoje pierwsze próby prozatorskie to taka była literatura projekt my masowa kultura skrzyżowana z science fiction i po paru latach dowiedziałem się, że zadebiutował właśnie zbiorem opowiadań przełożyłem te opowiadania krótko przed przed wybuchem wojny i nawet kiedy czytałem je w korekcie one się okazały dosłownie kilkanaście dni temu w Częstochowie w takim wydawnictwie galeria literacka jest to taka książka z 1 strony pokazująca, że szalenie mocne osadzenie autora i fascynację kulturą Zachodu z drugiej strony jest bardzo wydawałoby się szalenie liryczna spod spokojna taki przykład zbiera się Towarzystwo znajomych przyjaciół, żeby obserwować deszcz spadających meteorów i wszystko to się tak rozrodu teraz rozgrywa w nocą w mieszkaniu wychodzą ci bohaterowie na taras poznajemy liczne więzi, które ich łączą konflikty między nimi, ale właściwie jest taka ważny w wszystko się toczy VAT w atmosferze letniej ciepłej sierpniowej nocy i tylko ostatniej kaplicy jest taki że, że w tym samym czasie wśród tych Person itd pojawiło się 5 światełek, które poruszały się nie wertykalnie horyzontalnie dzisiaj okazuje, że nadal Legii projekt Syberii odpalono 5 rakiet i właściwie jak się czyta te opowiadania, które dotyczą szalenie różnych spraw, bo i terroryzmu w Berlinie i jaki zamachów islamskich w Paryżu i koncert Love dla szalenie wykwintnej wybranej publiczności, gdzie również Menis jest wyjątkowe i co prawda tylko można się domyślać, ale równocześnie nie sposób się nie domyślać, że ta wyjątkowa potrawa, którą będą spożywane po koncercie goście tej restauracji, że to będzie ciało tej śpiewaczki, której zupełnie fantastycznego arcydziele mego występu w wcześniej wysłuchali to jest taka najbardziej konkretna odpowiedź na pani pytanie o po profesor ręczne zdolności literatury ukraińskiej, chociaż pewnie można by było powiedzieć że, że nie tylko literatura tego języka miewa przeczucia i końcu zawsze na zawsze pozostał, bo i pamięci wers z Stanisławem Grochowiak, który brzmi może ja piszę sonet prorocze to jesteś taki niepokój pewnie jesteś 1, że atrybutów pisania wieś w jeszcze 1 książce chciałabym dzisiaj zdążyć z panem porozmawiać, choć oczywiście książkę piszą, więc żyją pierwszych 100 dni wojny to jest kolejna wojenna książka, która ukazała się nakładem biura literackiego jest zbiór esejów felietonów tworzonych przez ukraińskie pisarki pisarzy przez 100 kolejnych dni od lutowej inwazji wybranych i przetłumaczonych przez pana podobno najbardziej osobista pana książkę no tak od tego, że za zaczynam swoje posłowie, w które właściwie powinna być wstępem, ale w też tempo wydawania tej książki było zupełnie szalone ten ostatni jest takie troszeczkę bardziej symboliczne niż SZ niż rzeczywiste, bo są tam teksty, które były publikowane jeszcze przed przed 24lutego książka, która to tytuł piszą, więc żyją to była właściwie przyszedł mi do głowy sam przez pierwsze dni właściwie woli wjadą puszczono w wybuchu tej wojny zupełnie mnie sparaliżowała i tak myślałem co napisze do grupki napiszemy trzyma się mam nadzieję, że musi rodzić to jeszcze jest w miarę bezpieczny co napisze do rondla ruchowych ca, a więc prawdę mówiąc nie za bardzo wiedziałem co się z nimi dzieje i przypomniałem sobie o istnieniu takiego portalu ukraińskiego brud i zobaczyłem, że oni ci moi znajomi na bieżąco ona na tym portalu publikują swoje teksty, więc wtedy, kiedy z zupełnie zdruzgotany wiadomości np. cierpienia to kiedy zobaczyłem tekst Iwańca wiedziałem, że kierowane mieszka w cierpieniu ten tekst mimo już Irvine żyj to dotyczy tych tych innych osób w mniejszym czy większym stopniu, bo Weston Wasyl Machno ESK w nowym Jorku i na wojnę też natychmiast zaraz zareagował, kiedy tekstami na zbiorczą, ale oni od niego nie chciałem się bać że, że zginie pod pod rosyjskimi pociskami, chociaż to właśnie Wasyl Machno tak zaczyna swoją swój esej nad moim rodzinnym Tarnopolu rozległo się dzisiaj kilka alarmów lotniczych na ich ataki tak wątek, jakby w przesadnie może osobisty to, że w tekście Wasyla i w tekście Prochowski znalazłem akapity poświęcone ich matką, a tak sobie uświadomiłem że, że ich rodzice są w moim wieku i kiedy któryś z nich pisał, że nie wyobraża sobie wprowadzania matki do piwnicy, bo matka chodzi chodzi oraz, opierając się nią obiema rękami także pomyślałem o swoich nogach, które są jednak dużo lepszym stanie ale, ale wtedy sobie uświadomiłem też że, że nie jestem z tego samego pokolenia, choć co większość moich ukraińskich przyjaciół jednako o pokolenie czasem nawet ograła rekordem rodem z młodszych i właściwie tłumaczyłem te eseje ze Zbrucza, żeby czymś się zająć no to tak brzmi trochę głupio dopiero kiedy i, kiedy zrodziło się za wzór zapotrzebowanie np. więź prosiła o jakieś teksty ukraińskie nowe miesięcznik znak Nadarzyn wizję i czas literatury krakowski, kiedy się nad nazbierało trochę tych tekstów pomyślałem, że to też może być jakaś książka dokumentująca jakiś wycinek prawdy o kod wojnie jak w zwykli ludzie no dla tyle nie wygryzie, że zapisują do celu, czyli spotyka, jaką dietę tę wojnę odbiera np. zdumiewał mnie że, żeby Anny Ilczuk potrafi w tych w tym z dnia pisać teksty akurat ten tekst nie wszedł do książki, ale teksty poświęcone historii gier karcianych we Lwowie na czytanie tych tekstów i łatwe nie jest z nich cały wachlarz emocji rzeczywiście od od strachu po goryczy, ale też właśnie ta próba analizy zrozumienia tego co dzieje się dookoła też jakiś mierze też był taki powrót do moich troszeczkę zapomnianych to nie jest to złe słowo, ale mnie intensywnych kontaktów np. z Andrijem Bodnarem, który też należał do tych pierwszych Ukraińców, z którymi się za zaprzyjaźnił ma, a jest dokładnie w wieku mojego mojego syna to są jego akurat pewnie trudniejsze w lekturze z są teksty Bondar, które się w tej książce znalazły bardziej powiedział historia oficyny taki film filozoficzne i napisałem, że to, że nie ma w tej książce ani 1 mojego zdania równocześnie czuję, jakby była najbardziej osobista lato to pewnie to czym dla, o czym pani przed chwilą wspomniała znaczy że, że ta skala emocji które, które one budzą, zwłaszcza na wszystkie te teksty o moje moja dusza, że rzecz, że na wszystkie ze wszystkie teksty raz rezygnował mnie bardzo silnie bardzo bardzo dziękuję za rozmowę państwu oczywiście też polecam książki, o których rozmawialiśmy 100 wierszy wolnych z Ukrainy w przekładzie Bohdana Zadury piszą, więc żyją pierwszych 100 dni wojny też tekst wybranej przełożone przez Bohdana Zadury bardzo dziękuję za to dzisiejsze spotkania dziękuję na łączach z gumowych dziękuję bardzo, pani mord Bohdan Zadura poeta prozaik krytyk literacki tłumacz był gościem godzinę kultury i dziękuję Tomaszowi obce za pomoc w przygotowaniu programu Marta Perchuć-Burzyńska do usłyszenia informacji Zwiń «

Ukraińska literatura potrafi przepowiedzieć przyszłość?

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: GODZINA KULTURY

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 23:00

Najnowsze Podcasty

Sukcesja i Biały Lotos - dlaczego lubimy cyniczne komediodramaty o bogatych? (i czy kapitalizm może być etyczny?)

"Jestem bardzo uczulony na osoby, które nadużywają alkoholu – boli mnie to i przeraża" – słuchaczx o tym jak uzależnienie bliskich wpłynęło na ich życie

Jak choroba alkoholowa wpływa na życie bliskich osoby uzależnionej?

Krajobraz po marszu

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL