te nagłe zastępstwo konflikt w Ukrainie tak wyjątkowy z naszej perspektywy jest tylko jednym z 24 trwających obecnie na świecie tak przynajmniej liczy to amerykańska rada spraw międzynarodowych Francję on Foreign relations nie jest to oczywiście jednorodna grupa, bo nie da się zestawić napięć wewnętrznych w Meksyku czy wojny na gesty słowa wokół Tajwanu z otwartymi konfliktami zbrojnymi, ale warto mieć tę liczbę w głowie, gdy przechodzi do rocznicowych podsumowań
Rozwiń »
niewątpliwie jednak wojna w Ukrainie jest konfliktem o wyjątkowym znaczeniu i wadze i to nie jest tylko kwestia mojego czy szerzej naszego lokalnego chciejstwa to nawet nie jest kwestia symboli ta kwestia pieniędzy na Ukrainę w 2022 roku popłynęły prawie 4 000 000 000USD takie przynajmniej dane podają narody Zjednoczone jedynym krajem, który uzyskał zbliżoną skalę pomocy jest Afganistan w przypadku wciąż dymiące Syrii kraju potwornie zniszczonego były to prawie 2500 000 000USD w przypadku konfliktu w Tigraju 2,4 dysproporcja tego tempa tej dynamiki w jakim przerastała skala pomocy w przypadku Ukrainy były tak niezwykłe, że w kwietniu ubiegłego roku dyrektor generalny WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus w gorzkich słowach zarzucił światowym do norm rasizmu, mówiąc że właśnie te konflikty Jemen Syria Tigraj przyciągają zaledwie ułamek uwagi pomocy płynącej na Ukrainę trzeba być dosadnym szczerym mówił breję ZUS świat nie traktuje rasy ludzkiej tak samo niektórzy są równiejsze od innych można by dyrektorowi generalnemu zarzucić brak wyczucia, a nawet pewien partykularyzm, bo to wszak nie tyle Etiopczyk to właśnie Grajczyk, więc teoretycznie zabiega o interesy swoich, ale rozziew między podejściem do Ukrainy obejmuje nie tylko kasa także podejście do kwestii uchodźczej z Ukrainy mogą wyjechać wszystkie kobiety dzieci starcy, którzy tego chcą chyba żadnym innym konflikcie zbrojnym na świecie, a nawet samej Europie próg możliwości wyjazdu nie został ustawiony tak nisko dla nas nie było takiego elka my nie mogliśmy tak łatwo wyjeżdżać mówią mieszkańcy dzisiejszej Bośni, którzy pamiętają realia rozpadu Jugosławii i niewątpliwie mają rację nawet korytarze humanitarne, które na chwilę otwarto w czasie trwającego 4 lata oblężenia Sarajewa były dostępne tylko dla tych, którzy już uzyskali w pełni oficjalne pozwolenie na wyjazd ta unikalność podejście do Ukrainy nie zawsze jednak przekłada się na w pełni partnerskie traktowanie w sierpniu 2022 roku grupa kilkudziesięciu ukraińskich organizacji pozarządowych zrzeszona w tzw. narodowej sieci na rzecz rozwoju lokalnej Filantropii wystosowała dramatyczny apel do światowych donatorów oraz międzynarodowej społeczności pozarządowej, w którym prosiła de facto rzecz prostą podstawową, a mianowicie równe traktowanie, chociaż międzynarodowy sektor humanitarny zebrał miliony dolarów nie widzimy te pieniądze płynęły z naszą stronę pisali wtedy autorzy listu agendy ONZ dostały 23 funduszy na pomoc Ukrainie duże międzynarodowe organizacje pozarządowe około 6% tymczasem krajowe organizacje pozarządowe zaledwie 3% całej kwoty to nie obejmuje oczywiście kwot, które zebraliśmy, apelując o wsparcie bezpośrednie, ale przecież to my mamy wiedzę kontakty dostęp do lokalnych społeczności to my znamy język i co najważniejsze to my mamy osobiste zaangażowanie sprawa ratowania życia i niesienia pomocy bez względu na wszystko nie byłoby rzeczą słuszną nieuczciwą powiedzieć teraz, że zachód czy zachodnia Humanitarna robi na wojnie w Ukrainie dobry biznes nie jest to ten przekaz, który powinien płynąć świat widać jednak bardzo wyraźnie, że zachód w przeciwieństwie do wielu innych konfliktów na świecie w Ukrainie w Ukraińcach zobaczył siebie swoich obywateli swoje potencjalne łopaty i ta sytuacja, choć daje nadzieję przynosi już teraz wiele napięć wiele tematów i wiele problemów, z którymi będziemy się zmagać przez lata jeśli nie przez dziesięciolecia nagłe zastępstwo Jakub Janiszewski przy mikrofonie ze mną studio Bogumiła Berdychowska dzień dobry dzień dobry będziemy rozmawiali o wojnie w Ukrainie, próbując w pewnym sensie podsumować ten rok, kto będzie bardzo trudne zadanie, ale też bardzo nieoczywista w jaki sposób możemy właściwie ocenić tę sytuację prawda, bo z 1 strony mamy zniszczony kraj z PKB, które skurczyło się 30% z niewątpliwymi stratami materialnymi ludzkimi w dramatycznej sytuacji w pewnym sensie zagrożeniu funkcjonowania państwowości jednak, a z drugiej strony no właśnie jest druga strona tej pozycji Ukrainy, jaki jestem największy paradoks tej wojny, żeby po to, czy paradoksy, które przyniosło to wojna jest bardzo wiele one dotyczą i Międzynarodowego kontekstu sytuacji międzynarodowej i bezpośrednio nie wiemy sytuację w kraju sytuacji wewnętrznej tego mnóstwo mnóstwo przyczyn rozumiem, że nie będziemy się koncentrować na sprawach międzynarodowych, czyli rewitalizacja NATO rewitalizacja amerykańskiego przywództwa, które po prostu wydawało się, że szczególnie po wycofaniu wojsk amerykańskich Afganistanu po prostu upowców spadły na dno już podniesiona to niezwykle ważne rzeczy, ale nie zostawiamy z boku o tym pan porozmawiać nie wiem ze specjalistami od od, a amerykanista np. w tym kwestie w tej w tej kwestii natomiast, jeżeli chodzi o sytuacji Ukrainy w wypowiedziach w że, że to jest rok pełen paradoksów szczególnie, jeżeli weźmiemy pod uwagę co tzw. przeciętny obywatel wiedział dać naszego kraju w danym wypadku, ale myślę, że w ogóle całej Europy zachodniej wiedział myślał na temat Ukrainy przed 24lutego 2022 roku, więc no taki przeciętny obywatel niż słyszał Ukrainie i nie był zafascynowany jako wyjątkowo zainteresowany tym krajem to słyszał na pewno, że to jest taki dziwny kraj są oligarchowie korupcja prawda tak tak takie było wyobrażenie tzw. przeciętnego obywatela tak mało tego myślę, że by w tym wszystkim powinniśmy takie obecne przekonanie, że to jest troszeczkę taki kraj jak z kartą jak dobrze dmuchnie to się rozpadnie i Otóż to co się stało po dwudziestym 4lutego pokazało, że pierwszy to wszystko to wszystko nieprawda to wszystko nieprawda, a w każdym bardzo dużo jest nieprawdą oczywiście Ukraina miała na ciągle kłopoty dotyczące np. korupcji zresztą mniej więcej 2 tygodnie temu byliśmy świadkami kolejnej fali Niewiem przeszukania rewizji zatrzymań które, które przeprowadziło na rodzaj biuro Antykorupcyjne w Kijowie natomiast okazało się, że te prawie 30 lat niepodległości nie poszły na marne mało tego w sposób szczególny to po to, co się stało po bliższym czwartym roku podwyższy 4lutego pokazało, że nie poszły na marne również to 8 lat od czternastego roku, bo już czternastym roku mówiliśmy o tym wielokrotnie w państwa stacji w twarz właściwie Ukraińcy nie znaleźli nieduży, ale adekwatnie, ale musi brać żadnej odpowiedzi na agresję rosyjską na Krymie na na NATO wasze natomiast teraz po pierwsze, okazało się, że ukraińskie państwo działa i nie było ani będą momentów, które by doszło do takiej sytuacji i jaką mieliśmy do czynienia po ucieczce Janukowycza z Kijowa PAP pamięta pani myślę, że to oczywiście pamiętają, że przez kilka tygodni, bo takie totalne bezkrólewie, że dosłownie, że w ministerstwach nie było urzędników, że właściwie to właściwie wydawało się lekarz rozwiązał wypożyczy nowe akacje dopiero potem się zawiodą jeśli ruch wolontariacki itd. tak by Otóż w takiej sytuacji po pierwsze w tej chwili nie było po drugie, coś co w sposób z wyznaczy zasadniczych różnic teraz drogą do tego od samego początku Ukrainy stawi stawiła o oznacza walkę jak równy równy z federacją rosyjską wtedy pamiętamy, że wtedy bohaterstwem możemy ukraińskich żołnierzy było śpiewanie hymnu ukraińskiego pod flagą, ale bez broni natomiast w tej chwili młodzi ukraińscy chłopcy dziewczyny stanęli do walki walczyli w swoich walczą swój kraj w sposób bohaterski heroiczny i wspaniały po drugie, okazało się, że Ukraina zrobiła bardzo duży postęp pewnych dziedzinach wiedzy, które przed wojną jeszcze przed pandemią dodajmy wydawał się nieco egzotyczne tak, bo jeszcze przed pandemią ktoś pomyślał o tym, że cyfryzacja to jest bardzo ważny kierunek rozwoju, przed którym stoimy nam samym tutaj w Polsce już myślę, że na Zachodzie również dopiero pandemia uświadomiła rzecz wsi, żeby funkcjonować w tak ograniczonym świecie po prostu niezbędna jest cyfryzacja Otóż Ukraińcy skok ukraiński, jeżeli chodzi o cyfryzację to jest nie nie nie to jest poprawa niepojęte jest też zachowanie porównywalności z żadnym innym krajom europejskim wytwórni są najbardziej progres dokładnie chciał powiedzieć oni poprzez najpierw pandemia, a o tym przez wojnę w cyfryzacji prześcignęli wszystkich europejskich sąsiadów czy konkurentów czy czy czy nie czy przyjaciół, a także w siódmym do Ukraińców ustawili się kolejki i z różnych państw, które chcą wziąć ich know how, żeby spalić i zeszłym dzięki cyfryzacji to też jest bardzo ważne dzięki cyfryzacji, które oczywiście w w momencie, kiedy ław była wprowadzana była wprowadzane głównie zmyślą o walce z korupcją czy tworzenie takich mechanizmów, które umów o ograniczą kontakty między klientem, a tym, kto ma za zadanie, jaką decyzję o jakąś sprawę rozwiązać tak, żeby nie było w ogóle pokusi kok korupcji, ale okazało się, że dzięki tej cyfryzacji Ukrainie udaje się ciągle rzecz niebywała to znaczy utrzymać w ukraińskiej strefie informacyjnej oprócz oprócz obywateli, którzy są Ukrainie również miliony uchodźców, które rozlały się po całej Europie na świecie oni ciągle mają dziś oni ciągle nie wiem, jeżeli ktoś chce i sobie za za za instalują odpowiednia aplikacja będzie widziały czy czy w jego rodzinnym mieście miasteczku wsi był, ale lotniczy dzień władze lotnicze, gdy niewiarygodny zresztą tu w Warszawie to jest szczególnie ważne, tym bardziej że dzięki cyfryzacji Ukraińcy oprócz także utrzymuje swoją swoich na uchodźców swoiste informacyjnej to jednak też w stanie świadczyć usługi, których wcześniej ktoś wcześniej były poza wyobraźnią np. dostarczenie dokumentów w miejscu, w którym żyją w Warszawie są punkty, gdzie z wszystkim dokument są przyjmowane dzięki właśnie tu wszystko dzięki cyfryzacji, więc nagle nagle okazało się, że coś co w momencie, kiedy gdańskiej mówił o tym, że to będzie ten projekt duży to jest po prostu do napraw dno, że są pilniejsze sprawy tworzyć zestawy do zrobienia, że to się okazało na czas pandemii szczególnie rozwoju absolutnie kluczowe dla utrzymania spójności społecznej no bo mówiła wspominam, ale myślę, że ciocia wyjątkowo określić ukraińskich zbrojne 2002. roku to jest zupełnie inny świat w stosunku do tego czy Ukraina dysponowała 8 lat wcześniej to jest zupełnie inny świat i tutaj muszę powiedzieć w momencie, kiedy w jednym z przewiązki powiedział że, że nasi żołnierze dają dowody, że ten że, że są dostatecznie dobrze wyszkoleni, żeby być żołnierzami NATO tu absolutnie coś to silna nie przesadzić nie przesadził i to i to się ciągle rozwijaj i ciągle idzie naprzód po drugie, coś bardzo ważny znaczy pierwszym działaniem agresora zawsze jest próba wyizolowania ofiary, bo w momencie, kiedy ofiara zostaje sam na sam agresorem to, bo po prostu łatwiej ją skonsumować raczy ją wykonać tu się to nie powiodło i muszę powiedzieć, że sprawią satysfakcją mogę powiedzieć, że nie powiodło się to w pierwszej części dzięki Polakom przepraszam by rzec, że tak powiem, ale trzeba powiedzieć czy w momencie, kiedy kilka jeszcze właściwie był nie bombardowany, kiedy był w strefie rażenia wroga w marcu pojechała pierwsza delegacja zagraniczna do Kijowa rozkłada się z premiera wicepremiera Polski rozkładać premiera Czech i premiera prezydenta z Słowenii, ale to, że ci ludzie, a to nie było oczywiste ja pamiętam, że część komentarzy prasowych była tak, dlaczego oni jadą do Kijowa oni chcą doprowadzić do do wybuchu trzeciej wojny światowej okazało się absolutnie strzałem w dziesiątkę to znaczy potem ten krok premierów Europy Środkowej powtórzył cały świat aż do ostatniej wizyty prezydenta Bidena w Kijowie to jest wielka lekcja, że pierwsza pomoc jak wujek umów trzeba uczcić ofiary w 100 to jest pan polegająca na widocznej Solidarności nie to, że my patrzymy w Warszawie w Brukseli w Berlinie skład kilku my stawiamy sam gdzie, gdzie będzie walczył bardzo ważna sprawa i zresztą, jeżeli chodzi o aktywność dyplomatyczną, która była związana nie jest z tym, że Ukrainie nie udało się widzowi jest naprawdę imponująca wsie od 24lutego właśnie od marca, kiedy panie Morawiecki tam pojechał z Ukrainy odwiedziło w Ukrainie złożył wizyty zużyli wizyty były prezydenci bądź premierzy 29 państw właściwie no musi byli wszyscy przywódcy europejscy to kwestia honoru z tego zrobił prawda prawda bardzo długo się wydawało, że no jak no jak, bo jeszcze prawdą jest się, że pierwsza wizyta była złożona w marcu, ale zimą trzeba było czekać czekać do drugiej połowy kwietnia w tej chwili właściwie co drugi dzień mówi Hajduk premier Hiszpanii sączy przedwczoraj była pani premier witali, a 4 dni temu by zrobić tutaj zupełnie inny rytm polityki tak po czwarte waga polityczna czy geopolityczna Ukrainy to jest po prostu w uwaga Ukrainy przed wojną pełnowymiarową, a to jak udało się Ukrainie wybić oczywiście ze wsparcia m.in. tak rozumiem, że nie musimy za każdym razem dopełniać tego to są rzeczy nieprawdopodobne nieprawdopodobny znaczy, o ile przed pełnowymiarową wojną można było spotkać wcale licznych polityków, którzy mówili, że Kijów ma ciągle taką dużą lekcją do odrobienia jeszcze to odrobinę jeszcze tam w tej chwili no nie chcę przesadzać, ale w szeregu szeregu sprawach Kijów z, że tak buduje się zapełnia zapełnia wokandy to ona daje rytm polityczny zmierza, że chce pani powiedzieć, że nie spodziewaliśmy się przed tymi wydarzeniami, że kiedykolwiek kwestia Ukrainy będzie to kluczową kwestię właśnie dla porządku globalnym na kradzieże takie absolutnie, a córki jedni mogli mieć nadzieję mogli żałować, że tak nie jest natomiast tzw. racjonalni obserwatorzy Wilno no no nie wiem Ukraina Ukraina aspiracji Europy nutach ci spokój dowodził poważni maksimum co możemy dać Ukrainie to partnerstwo wschodnie, żeby było jasne ani krytykuje w ten sposób magistra wschodniego tylko chciała mieć świadomość, że było to, że był to nie pomysł polityczny zamiast status kandydacki go nie jak jakiś jest nie pomysły na przyciąganiu Ukrainy do Unii Europejskiej suszą dlatego Ukraińcy bardzo długo co pan doskonale jednak, którzy je kontestowali ten ten pomysł mało tego, gdyby jeszcze 1,5 roku w licznych ekspertów, którzy doskonale zdają się na Unii, którzy mają orientację w Europie wschodniej, którzy z całą pewnością nie mają żadnych fobii anty ukraińskich ale gdyby powiedzieć, że Ukraina za parę miesięcy będzie miał status kandydata do Unii Europejskiej Otóż uważa wojnę Rosji prowadzą wojny z Rosją to by powiedzieli, że UE albo jesteśmy nie poprawnymi optymistami albo, że jesteśmy pijani albo, jeżeli mamy pokoi w głowie 2 to wszystko wykonał w związku z tym, jeżeli teraz słyszę, a czasami się zdarzy na różnych spotkań eksperckich pojawia się takie takie nobliwe głosy pt. musimy Ukraińców uczyć tam na czym polega Unia europejska, bo oni nie mają one orientację w tym to ja mówię chylą los coś wydarzyło pora otworzyć głowy trzeba myśleć kreatywnie Ukraińcy pokazali, że potrafią, a my myśleć kreatywnie, więc być może nie jest to także opierają swoje plany na ignorancji nie mówiąc już o tym, że oczywiście to wszystko było możliwe, bo z 1 strony oczywiście Ukraińcy w wykorzystaliśmy niesamowitą koniunkturę która, która była wynikiem tego, że byli w stanie oprzeć się agresji rosyjskiej, ale z drugiej strony trzeba było mieć w głowie tako taki pomysł polityczny, że tak jak pan władza nowi aktorzy będą w momencie wojny zamiast błagać tylko włącznie broń oni mówią no to jest ten czas trzeba składać wniosek o status jak wzięli przyszłość tak dokładnie ducha, ale teraz tak, bo zwolniliśmy tych ligach nieszczęsnych, którzy przez lata byli symbolem pewnego układu czy pewnego właśnie w porządku społeczno-ekonomicznego na Ukrainie co z nimi znaczy po pierwsze, ich rola i ich pozycja zmieniła się dość zasadniczo wskutek pewnych działań prawnych, które były przed wojną i wskutek samej wody na przed wojną została taka uchylona uchwalona ustawa o ograniczeniach dotyczących oligarchów m.in. na mocy tej ustawy ktoś, kto miał wielki biznes ktoś, kto nie wie miał reprezentację parlamentarną wschodniemu posiada ogólnopolskiego ogólną ukraińskiego kanału telewizyjnego tak w, więc tam była zapowiedź, że pewne ograniczenia dotyczące wszechwładzy oligarchów zostaną wprowadzone potem przyszła wojna, która no, bo bardzo ten świat gmina nie mówię że, że wywróciła zupełnie do góry nogami tak dobrze to nie jest, ale bardzo świat zmieniła, dlaczego dlatego, że po pierwsze i fortunę w sposób niezależnie od nich od woli kogokolwiek gwałtownie zmalała tak, dlatego że w momencie, kiedy Jerzy Jeż Jerzy Strzel sobie uświadomić, że Mariupol połowa zakładów przemysłowych Mariupola za stanął na czele to była własność Achmetowa atak najpotężniejszego oligarchy ukraińskiego to czasem dobrze jest jakby powiedzieć, że już nie może to zostało zniszczone już rozbite prochy i tym, że ze zakłady Agros Rinata Achmetowa w całości były za wyjątkiem obwodowych obwodowych nie przedsiębiorstw energetycznych wszystkie były rozmieszczone na Wschodzie Ukrainy, które w, którym to wschód Ukrainy albo został rozbity w progi były jak Mariusz po albo jest w stanie na szczyt strefy wojny tak co powoduje konkretne konsekwencje, ale rzecz najważniejsza, która się wydarzyła przy okazji tej oligarchii i stanu wojny to, że tym razem nie było ani 1 ukraińskiego oligarchy, który miałby wątpliwości, po której stronie ma stanąć czternastym roku przypomnijmy że, o ile Kołomojski od razu zdecydował się, że staje po stronie Ukrainy to Rinat Achmetow właściwie 1 rzecz, którą zrobił wtedy nie pod hasłem niezgody na na na nie wiadomo co to były tzw. syreny trzyminutowe syreny w czasie, którego pracownicy zatrzyma za zatrzymywał się do prac tak w tej chwili wszyscy oligarchowie stanęli po stronie Ukrainy im m.in. dowodem tego jest właśnie z Mariupola Azow Stal, bo to, żeby było jasne merem Mariupola był w nie pan Wojciech kot, który był związany w przyszłości Achmetowa właściwie zakłady Achmetowa utrzymywały miastu by podobnie jak zakłady Achmetowa utrzymują krzywy róg, który jest prawda małą ojczyzną prezydenta itd. i tak do po trzecie okazało się, że nie ma świętych krów tak, że duży biznes z dużym biznesem, ale pewnych sytuacjach to nie pomaga najbardziej spektakularny to było oczywiście przeprowadzenie rewizji Ihora Kołomojskiego, który jak pamiętamy bardzo długo był uważany za takiego nie wiem ojca chrzestnego za ich sensora polityczna sponsora politycznego medialnego prawda chińska okazało się, że nie lojalnie trzeba powiedzieć, że walka wszech władzą Komeńskiego komisją zasług dla Ukrainy, które niewątpliwie ma no ma również nie zasługi wobec wobec Ukrainy, więc z wszechwładzy Komeńskiego zaczął Poroszenko, ale nic się nie spodziewał duży, ale nawet Poroszenko nie pozwolił sobie na to żeby, żeby pracownicy Narodowego biura Antykorupcyjnego zjawili się w domu komórkę robi tam przeszukań, więc to się zmieniło jest oczywiście pytanie prawda czy czyta zmiana będzie już na trwałe by w każdej, że z poprzednim potęgi oligarchii ukraińskiej ja bym powiedziała na dzień dzisiejszy został dzień jest pytanie czy powolnie ten dzień znów nabierze na wierze krwi kości czy też konsekwentnie konsekwentnie będzie marginalizowany poprzez oczywiście mechanizmy prawne no właśnie też nie jest rzeczą na swój sposób taką zdumiewającą, chociaż może nie jest właściwie bardzo zdumiewającą, ale niewątpliwie robiącą wrażenie jak z jakiego stopnia oni nie mają żadnego pomysłu co mieliby zrobić prawo to było w pierwszych dniach wojny widać to to co robią Julia Tymoszenko, ale to już nie mówimy o ludziach tylko politykach i tu powiedziałabym, że to jest właśnie bardzo ciekawe, bo z 1 strony Ukraina po dwudziestym czwarte lutego pokazała fantastyczną jakość przywództwa w postaci Zalewskiego nią bez zgody na to czy lubicie się nie lubić po prostu fakty są fakty dla czy rodzaj przywództwa rodzaj komunikacji dla Adasia komunikacja nocna niebywały nie był ja mu uważam, że nikt ich życie tak wyrażę umownie ze starych polityków nie był w stanie czegoś takiego zrobić, bo po pierwsze nikt z nich nie ma tak dobrego zaplecza tych ludzi od pisania tekstów pisał te elektorów po drugie to chyba nie ma wyczucia czasu wielu ktoś tam osób w dosyć tożsamością oczy czy jako jako osobowości są zupełnie ludzie z innej winy po żadnej z nich ani Poroszenko ani Tymoszenko ani nie wiem, kto tam jeszcze nie byłby w stanie tego zrobić, więc z 1 strony jesteśmy świadkiem naprawdę nieprawdopodobnego nieprawdopodobnie jakości przywództwa, a z drugiej strony tak jest to jest, bo im bardziej to przywództwo, że tak to im wyrazisty i niesamowite, tym bardziej to stara klasa polityczna nie no wypada Sławinu mną mówiąc szczerze no no nie da się wymienić nikogo z tych polityków powiedzmy sobie tzw. starej klasy politycznej, który w czasie tej wojny miał jakieś większe znaczenie, który by jakoś wpłyną na wyobraźnie 1 000 000 no i nie umiem niestety tak czy prezydent były prezydent Petro Poroszenko próbował coś takiego zrobić, ale wyszło tak jak wyszło to nie jest jego żywioł on tego nie potrafi robić on jest nie wiem biznesmenem politykiem 30 lat politycy mają zwyczaj i no naczyń nie uda musi zmienić własnej natury Tymoszenko brutalna projektowanej miał nic naprawdę przez cały ten okres nic nikomu do zaproponowania itd. tak bardzo ciekawa sytuacja przecież, żeby było jasne ja nie chcę powiedzieć, że wszyscy współpracownicy prezydenta są tak jasnymi punktami jak sam prezent zupełnie osobna historia tylko mówię, że w momencie, kiedy patrzymy na obóz prezydenta w gruncie rzeczy ten oprócz nie ma znaczenia, bo przywódcą jest Wołodymyr Zełenski natomiast, jeżeli patrzymy na opozycję my to ból szukamy ich liderów dnia wczorajszego co dzisiaj robiono tata tata też na sytuację, w której w, której wykraczają Julii Tymoszenko na plaży w Zjednoczonych Emiratach arabskich no no zawstydzające i nie dlatego używanie nie miała prawa wychodzi z kobietą jej do stosunku do kobiet nie ma ograniczeń kilka polityk odpowiedzialny polityk w momencie, kiedy jego współobywatele są obiektem takiej agresji takiego nieszczęścia no właśnie jedzie sobie na plaży po prostu powojnie, proszę bardzo, na wszystkie możliwe prawie wszystkich możliwych medycznymi lokujemy na co jedziemy na Maderę do lokalnych doświadczeń, ale nie w czasie wojny, tym bardziej że ta wojna jest w przypadku Ukraińców w odniesieniu do krainy niezwykle brud brud brutal pan powiedział, że PKB spadło 30% wg absolutnie racjonalnych przesłanek spadło co najmniej 40 proc to jest sytuacja taka, że są oficjalne zdarza się także liczyć, że 2022 jedno 3, że w, że bez stałej zagranicznej pomocy państwa jest funkcjonować ta pomoc dotyczy no rzecz najbardziej mi emeryta elementarnych rzeczy zobowiązań i pensy innych zobowiązań emerytalnych socjalnych itd. itd. i tak dal to jest kwestia tysięcy nie nie będziemy precyzować tego, ale to jest kwestia tysięcy żołnierzy, którzy zginęli i to jakby w momencie, kiedy ja mówi o tysiącach żołnierzy, którzy zginęli to brzmi tak jednowymiarowa czy są świadomi, że tymi żołnierzami by China części młodzi czy w w chwilę wieku mężczyźni, których ze chwilę będzie bardzo Ukrainie brakowało jaźni mówi o tym, że część z nich miała świetne zawody wysokiej specjalizacji, ale mówi tych mężczyzn za chwilę będzie brakowało to są tysiące zabitych cywilów, a znów przywołam wystąpienie Zawieyskiego terytoria powrócimy życia ludzkiego nie nie jesteśmy w stanie przywrócić, ale reszta są zniszczone zrównane z ziemią miasto dokładnie są zniszczenia materialne, które są różne po dachu po by po podarunki ile to może i kosztować budowa tego wszystkiego, ale najmniej od 500 000 000 000 doszedł już miliardów tytuł po prostu kwoty niewyobrażalnej zresztą będzie duże zadanie tak naprawdę dla całego Zachodniego świata pomoc w odbudowie Ukrainy to są kwestie takie, że 10 000 000 ludzi wyszło wkracza i i na czym myśmy my myśmy w sensie my Polacy widzieliśmy największą część tych, którzy uciekli przed przed wojną, ale przecież była jeszcze granicę na Słowacji granica na na Rumunię, ale co jest najważniejsze w zależności od tego jak długo będzie trwać wojna ilość tych, którzy wrócą będzie się zmniejszać i trudno mieć pretensje do ludzi, dlatego że na walizkach może żyć miesiąc 23, ale trudno nam bliska żyć całe lata robimy to konflikt choćby byłej Jugosławii lutni, tym bardziej że nie wiem, że w momencie, kiedy twój powód zapowiada się przynajmniej 2 lata to dziecko trzeba posłać do szkoły czy przedszkola aż tusz i wywołuje, jeżeli twoje różne procesy zależności, których wcześniej nie było, gdzie nawet mogą chcieć dzisiaj wrócić deklarować, że są skłonne to zrobić, ale to nie znaczy się odnajdą mamy badania mamy badania, które przeprowadzili Ukraińcy w stosunku do uchodźców ukraińskich w Polsce i ich wśród tych ulicach uchodźców 25% zadeklarowało że, że zostaje, że nie chce wracać to jest 25% rok niestety tak jak my im dłużej będzie trwała wojna w tym mniejsze szansę są na ich po na czym polega, że tak to jest wyjątkowości czy wyjątkowość w wyjątkowo negatywne skutki tej sytuacji na tym, że są głównie matki dzieci, czyli przyszłość społeczeństwa przyszłości państwa no to są niebywałe rzeczy i dlatego na każdy, kto dobrze życzy Ukrainie myśląc o tym, jaką politykę prowadzić ruch w stosunku do uchodźców trzeba balansować, bo zbyt szybko wprowadzono pro pro pro projekty i integracyjne w gruncie rzeczy odetną tych ludzi od od powrotu to po prostu jest czysta strata dla ukraińskiego społeczeństwa dla ukraińskiego państwa z drugiej strony zawsze jestem drugi aspekt to jest realnie żyjący człowiek, który potrzebuje wsparcia, który pracuje już swoich kwalifikacji, gdy nie ja na rzecz praw jak za jak najbardziej tak to są różne rzeczy notabene muszę powiedzieć, że z tego punktu widzenia oczywiście bardzo ważną rolę odegrała ustawa, która została uchwalona ponad politycznymi podziałami Helou to w Polsce się nie stwarza często o pomocy państwa dla obywateli Ukrainy żuczek przed wojną rzeczywiście tam zniesiono różne wymogi dotyczące zatrudnienia dotyczące prowadzenia biznesu i tak daje tym podobne to tu bardzo ważna rzecz i nakryć Altus może osobna historia tak w karze to jest no niszczenie niszczenie dziedzictwa kulturowego to po prostu no oczywiście są takie miejsca na mapie Ukrainy znów niestety muszę mieć ma Mariupol, które są symbolem humanitarnej klęski tragedia czegoś niebywałego co Rosjanie zrobili Mariupol, ale są też takie miejsca, które w, które nie są może tak znane tyle tylko, że stanowiły ważny zasób kulturowy samej Ukrainy tu zostało albo zniszczone przez Rosjan albo wykradzione wieziony do Rosji tak było m.in. muzę w przypadku w odniesieniu do muzeów i Topol ja nie mówię o tych muzeach, które zostało uszkodzonych zostało ostrzelane najbardziej takim symbolicznym to było muzeum noworodek w Charkowie to symboliczna postać dla kultury ukraińskiej miasto itd. itd. ja nie mówi o stratach, które no będą mieć dalekosiężne znaczenia czy stratach edukacji, bo przecież inny w tym kraju w Ukrainie od kilku lat nie ma normalnego ciągu nauczania tak, bo najpierw przyszła pandemia, która dotyka wszystkich nas zresztą wiemy, jakie jest ona była zła również skutki w naszym kraju tak, jeżeli chodzi o młodzież socjalizacji, ale również zwyczaj poziom wiedzy co to wszystko tak tu Ukrainie to jeszcze zostało powiększone czy zwielokrotnione poprzez wolne tak w momencie, kiedy ludzie nie tylko, że nie mieli takiej możliwości, żeby korzystać z bezpośredniej nauki to nawet nauka zdalna była niemożliwa, bo trzeba było chronić schron w stronę i tak itd. to również zniszczenia niebywałe infrastruktur Ukraińcy są fantastyczni dają radę i tak jak mówiliśmy o tym, że to przekonanie o Ukrainie państwo jako państwo z kartonu było błędne to, jeżeli chodzi o te różne działania w zakresie infrastruktury to też doskonale pokazują po pierwsze, coś co po prostu przeszło wszelkie oczekiwania ukazali zdjęcia, czyli ukraińskie koleje, o których różnie mówiło dużo mówiło w pozostawiamy to na bok, ale ukraińskie koleje przez ani 1 dzień w czasie całej tej wojny przestały działać mało tego stały się takim takim takie auta taki krwią biegiem całego państwa tu ukraińskie koleje wywodziły nie wiem ewakuowanych z Charkowa kreator itd. itd. okazał, pomimo że przecież ciągle też były atakowane każdy okazywał się, że ukraińscy kolejarzy na wszelkich możliwych do pozwu poseł tak uporali się różnymi kłopotami to jest uderzenie we wy nie w infrastrukturę energetyczną zresztą to było z punktu widzenia takich tai społecznych skutków burzy poniżej to był najbardziej dramatycznie, dlatego że w momencie, kiedy uderza aż w infrastrukturę energetyczną to znaczy, że w gruncie rzeczy blokuje jakiekolwiek użycie to nie jest światło święta jest woda, która jest na prąd to jest dobrze wszystko okazuje się, że nasze życie nowy, jeżeli nie zdajemy z tego sprawę właśnie 3 Marzena energii elektrycznej i UE sytuacja, w której Niewiem przez ileś naczynie w 23 czasami 5 godzin doby masz energię elektryczną, a pozostały czas nie ma ogrzewania nie ma świat no i niebywała rzecz i ukraińscy energetycy paszcze błyskawicznie błyskawicznie sobie radzili z kolejnymi atakami oczywiście nie tonie to niebyła, że traktujemy naprawa modernizacja, która powinna nastąpić, ale najważniejszy cel, czyli taką elementarną funkcjonalnością systemu zachowano już nie mówi o tym że, że teraz mamy taką sytuację dopiero wrócił prąd wróciło światło do obwodu kijowskiego nut, który przez pewien czas duch tego wszystkiego pozbawiony i to właściwie w każdej dziedzinie życia można było wskazywać, jakie pan, że wydawało się, że już nic nie można zrobić po prostu ław mało tego ja muszę pojedzie stosunkowo dużo dużą skuteczność ukraińskie państwo sprzyjała również w montowaniu różnych międzynarodowych koalicji na rzecz nie wiem ratowania zabytków na Nana na rzecz np. blokowania rosyjskich środków masowego przekazu, żeby nie dość propagandy itd. tak ta część tych koalicji jest skuteczny i teraz przerzuca się wydają się, że to jest bardzo ważne, żeby powiedzieć Otóż część część, a był analityków czy czy komentatorów mówi tak no tak Ukraina trwa dlatego ma Mac amerykańskie poparcie, gdyby Amerykanie powiedzieli nie to w ogóle się nic myślami zadziała i powiedziałbym jest zdanie tyleż prawdziwe fałszywe myślę, że warto powiedzieć, że Amerykanie organ ustalił Afgańczykom sprzęt wojenny wojskowym na 40 000 000 000USD i ile rząd afgański utrzyma nie uczyła się nawet miesiąca także nawet Amerykanie byli w stanie w porządku spokojnie wycofać z tego kraju, więc sama pomoc amerykańska jest warunkiem minimum ale gdyby nie determinacja z Ukrainy determinacja Ukrainę Ukraińców ukraińskich ukraińskiej ich polityków ukraińskiego państwa to żadna pomoc amerykańska nazbyt nie zdał prawo w ogóle mamy mocno Izby nie znajdzie zdał pan, ale teraz takie się zastanawiam nad tym w jakim bo ten moment, w którym rozmawiamy jest momentem no tuż po przemówieniu Bidena prawda w takich ciągle takim symbolicznym jakimś układzie rozdaniu co się dzieje, więc znowu jest jakaś nadzieja natomiast chyba największym co jest największą w tym momencie wyzwaniem chyba tej właśnie utrzymywanie tej wiary w to, że to jest przede wszystkim bardzo ważny konflikt i że Ukraina nie może go przegraliśmy pierwszy, a widzi pan dotknęło już wpaja dotknęła dotknął pana skrzydłem w środku lata skrzydłem narracja rosyjska para tak by powiedziała nawet, dlaczego dlatego, że narracja pt. Ukraina nie może przegrać to nie jest narracja, kto jest potrzebna kraj żadnej oczy na Ukrainie i wewnętrznie i w sensie międzynarodowy, dlaczego dlatego, że Ukraina może przegrać może oznaczać równie dobrze żyć no tak źle Tusku jako link do dogadania się jakichś ustępstw prawda no także nie przegra na spektakularnie, ale tu trochę odda Rosjanom tu trochę oddamy Rosjanom Rosjanie pozwolą nam przez 2 lata np. żyć tak to nie jest żadne rozwiązanie dla Ukrainy na czym nam rację dla Ukrainy czy rzeczywiście trudne wyzwanie, że musi wygrać sprzęt musi wygrać musi wygrać przy czym Ukraińcy też w tym samym momencie jasno mówią oni chcą wygrać nie po to, żeby podbijać Moskwę, bo nie oni poszli wojnę przeciwko Rosji oni chcą w Zwoleniu swojego kraju ja uważam, że to jest cel absolutnie godziwy i była zdziwiona, gdyby ukraińskiego nie chcieli, ale pierwszy utrzymanie społeczeństwa w przekonaniu, że ten cel jest możliwe osiągnięcia niezwykłe wyzwanie i to wyzwanie, które głównie spoczywa na prezydentów na prezydencie Zaleskim, dlatego że nikt żaden inny polityk ukraiński nie ma w tej chwili takiej pozycji takiego autorytetu społecznego nie mówią ci, którzy skompromitowali na plażach Zjednoczonych Emiratów arabskich każe żaden polityk nie ma takiej pozycji taki autorytet takiego zaufania społecznego, która których, które umożliwiłyby taki tego rodzaju wpływ na własne społeczeństwa to po pierwsze po drugie co jest, a przepisami tutaj dygresja czasu zdać sprawę, że rok wojny to jest by dla Ukraińców straszny rok wyrzeczeń oni mają prawo do zmęczenia zniechęcenia czegoś takiego to po pierwsze po drugie znaczy budowanie utrzymywanie międzynarodowej koalicji na rzecz Ukrainy to jest rzecz bardzo trudna, dlatego że oprócz krajów, które od początku stały równo z Ukrainą przede wszystkim Polska kraje nadbałtyckie Litwa Łotwa Estonia znaczy to jest ta pierwsza czwórka znaczy to niema zdania oczywiście znaczenie polskiej wyjątkowy, dlatego że my jesteśmy gigantycznym logistycznym chamem na całej pomocy jak idzie Ukrainy przede wszystkim pomocy militarnej, bo jak pewnie słuchaczy TOK FM doskonale wiedzą w rękę nie zgodziły się na przypuszczenie jakiejkolwiek broni przez swoje terytorium z no Słowacy mają za mało możliwości będzie jeszcze jedno przejście trochę za mało Unii okazaliśmy mało aktywni w każdej te 3 kraje stało od początku tutaj trzeba było tłumaczyć ani Polakom ani Litwinom Łotyszom często nie tylko od idzie sprawa tutaj przepraszam, że w dygresje, ale ale, jakby wszystkie kraje miały świadomość troszeczkę tak jak przemówienia prezydenta Kaczyńskiego ósmego roku Mobilis, że teraz Gruzja za chwilę Ukraina potem kraje bałtyckie być może potem Polska być może różnica między ósmym rokiem 2003. jest taka że, że w ostatnim czasie Rosjanie głównie biją na 100 czy ta to ostrze anty antypolskiej propagandzie rosyjskiej jest bardzo bardzo nieprzyjemne w ostatnich miesiącach, ale oprócz tych krajów są kraje, które miały tak zdeterminowane bardzo miłym zaskoczeniem są Czechy, dlatego że Czechy bardzo długo prowadziły taką politykę zresztą na na na poziomie władz wszystkich tak mną było zwoje nie rządu, że zawsze, że tak powiem bardziej prozachodni prezydent Zeman bardzo długo miał również liczne złudzenia rusza pilski tak i nagle okazało się, że wojna zmieniła zachowanie sporej części i czeskich polityków, choć może jeszcze bardziej i zmieniła to za zachowanie zamach na na nasz skład broni, który miał miejsce w Czechach Kika lat temu prawda w Rumunii zdaje się, że też nie trzeba niczego specjalnie przekonywać, chociaż jej postawa no nie jest na tyle dla tyle aktywna na ile mogłaby być, ale mamy do czynienia z krajami, którym którzy, które rzeczywiście trzeba prze przekonywać Niemcy i to nie ze względu na jakiś jakąś anty ukraińską czy Profi com postawy społeczeństwa niemieckiego tylko raczej na skalę lobby biznesowego, który działa na rzecz niemiecko rosyjskich kontaktów gospodarczych Francja, bo to bardzo długo próbowała dać prezent, jaką było tworzyć taką sytuację, że będziemy takimi sędziami pokoju mediatorami tak dalej nie nie ma miejsca nowelizacji tam 1 strona tę mediację wypowiada na samym początku prawda, ale chcą też kraje no nie wiem Włochy Hiszpania Frisch wspaniale zachowuje się Portugali gdzie by się wydawało, że co Portugalia ma majątek no oczywiście nie no oczywiście kraje Ameryki północnej tak dalej tak dalej każdy utrzymanie tego różną kolorowego Towarzystwa w takim przekonaniu że, że Ukrainie uchylne warto wspierać, że Ukraina może zwyciężyć zwycięży to jest bardzo trudne zadanie oczywiście, że Ukraińcy mogą liczyć w tej pracy na wsparcie rozlicznych swoich sojuszników, ale teście jasno powiedzieć bez aktywności i sojusznicy będą mieć mniejsze mniejsze pole działania oczywiście tutaj pozycja Stanów zjednoczonych jest niezwykle ważna co zresztą pokazały kolejne głosowania w zgromadzeniu ogólnym organizacji narodów Zjednoczonych, bo jednak część głosowań wyższe 40 państw opowiedziało się po stronie Ukrainy po stronie Rosji bezpośrednio napięć rzecz nie ma, ale to, chociaż jest mniej niż niż kilka miesięcy temu, kiedy 150 państw powiedział przy, niemniej to bardzo trudne zadanie, dlatego że różne negatywne procesy, które są związane z wojną, które zachodzą w różnych krajach w różnych szerokościach geograficznych będą są z pewnością się nasila, więc tu dużo pracy przed Ukraińcami, ale podsumowania jednoznacznego nie jak ja uważam, że podsumowanie jest może to nie graliśmy również jest to niesamowicie jak zmienił kraj jak zmieniliśmy ludzie, bo jeszcze powiedz mi jedno, że by, że Ukraińcy nie tylko doskonale wykorzystali przepraszam, że tak to określę okno od możliwości, które otworzyło wskutek pełnowymiarowej agresji federacji rosyjskiej, ale doszło też do bardzo zasadniczych zmian wewnątrz społeczeństwa ukraińskiego no chociażby taki tam takiej zmiany która, która przed 2002. rokiem wydawała się jeszcze przed 2004. tego oglądać do pomyślenia, że właściwie z de konstruowana zupełnie prorosyjską opcję w polityce ukraińskiej, o ile coś takiego funkcjonował przez całe 20 lat po czternastym roku było już z tym trudno, ale ciągle funkcjonował Medwedczuk Grzegorz stacjami tak dalej tak w tej chwili po prostu ten kierunek polityczny został zrekonstruowany co na marginesie powiem w gruncie rzeczy jest odwzorowaniem rad, które Włodzimierz Bączkowski bardzo znanych i Polski ekspert od Wschodu promy tej lista napisał w 1 ze swoich tekstów, że 1 nadzieją dla Ukrainy nie jest po prostu zdecydowana walka z Rosją i trzymanie się Zachodu Bogumiła Berdychowska państwa moim gościem dziękuję bardzo, dziękuję bardzo
Zwiń «
PODCASTY AUDYCJI: NAGŁE ZASTĘPSTWO
-
-
50:24 W studio: dr Barłomiej Błesznowski , dr Ruta Śpiewak
-
-
-
48:54 W studio: dr Anna Jach
REKLAMA
POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ
-
-
07:20 Poranek Radia TOK FM12:55 W studio: Jakub Bierzyński
-
-
-
-
06:52 TYLKO W INTERNECIE
-
-
-
12:12 W studio: prof. Katarzyna Popiołek
-
-
06:48 W studio: Kewin Lewicki
-
-
-
-
-
-
-
-
06.06.2023 22:46 Twój Problem - Moja Sprawa
-
06.06.2023 22:09 Twój Problem - Moja Sprawa30:19 TYLKO W INTERNECIE W studio: Anna Czarnecka , Daniel Obajtek , Renata Wyskwar , Sławomir Wręga
-
-
-
-
-
-
-
13:00 Połączenie11:03 W studio: Piotr Moszyński
-
-
-
REKLAMA
DOSTĘP PREMIUM
Słuchaj wszystkich audycji Radia TOK FM kiedy chcesz i jak chcesz - na stronie internetowej i w aplikacji mobilnej!!
Dostęp PremiumSERWIS INFORMACYJNY
REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA
-
TOK FM
-
Polecamy
-
Popularne
-
GOŚCIE TOK FM
-
Gazeta.pl
-
WYBORCZA.PL