REKLAMA

Jaki model obronności wybierze UE?

Światopodgląd
Data emisji:
2023-02-28 15:40
Audycja:
Prowadzący:
Czas trwania:
14:13 min.
Udostępnij:

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
taka świat podgląd Agnieszka Lichnerowicz w studiu Radia TOK FM jest dr Bartłomiej Nowak dzień dobrem dzień dobry państwu dziękuję zaproszenie bardzo dziękujemy za przyjęcie zaproszenia tylko przypomnę, że dr Nowak jest politologiem ekonomistą związanym z Akademią finansów biznesu Vistula też członkiem tymi Europy, czyli takiego zespołu ekspertów przy komisji europejskiej w ta rocznica pierwsza od pełną skalę owej agresji rosyjskiej na Ukrainę wydaje się, że mogłaby Rozwiń » być i powinna być też momentem refleksji wewnątrz europejskiej nad zdolnościami potrzebami i też aspiracjami Unii Europejskiej w zakresie jej obronności naturalnie państwa Unii Europejskiej są też członkami NATO i wojnę Ukrainie pokazała, że amerykańska armia i siła polityczna są kluczowe dla bezpieczeństwa tutaj w regionie, ale oczywiście cały czas wisi nad nami pytanie na ile jednak jakoś Unia europejska powinna wzmocnić swoje zdolności i myślę, że to nie jest dylemat pani redaktor oczywiście, że powinna wzmocnić pytanie w jakim modelu, dlatego że Amerykanie strategia amerykańska bezpieczeństwa Narodowego zakłada, że jeżeli byłyby 2 równoczesne wielkie konflikty w różnych częściach świata to dla Stanów zjednoczonych producentem jest Azja i to co się będzie działał w tamtej części świata by taką sytuację równoległych konfliktów możemy sobie wyobrazić po pierwsze po drugie możemy sobie wyobrazić sytuację, że nawet nie sam Donald Trump, ale ktoś o o poglądach Donalda Trumpa obejmie stery w Ameryce i wtedy co i niektórzy może nieco jest dyskusja też uważają, że Trump był bardziej dla Ukrainy pomocne, choć miał też, że ja tak nie uważa część jak czułabym się bezpiecznie, ale szybko chciał, żeby Ukraina zakończyła wojnę podpisała porozumienie pokojowe Niemcy byłby to bardziej pomaganie nie czulibyśmy się bezpieczny nie było wiadomo co jutro stanie i Donald Trump wg wszelkich udokumentowanych relacji poszukiwał drogi prawnej w jaki sposób stany Zjednoczone mogą opuścić NATO, więc to byłby koniec na to po prostu gdyby, gdy te są 2 przesłanki, na które sprawiają, że odpowiedź brzmi tak musimy wzmocnić europejską politykę bezpieczeństwa obronności dalsze pytanie, które z tego wynika w jakim modelu i tuszy po stronie Europy Środkowej wschodniej ta debata została przesłonięta przez takie pojęcie strategicznej autonomii, czyli obawy, że będzie Europa to robić kosztem Sojuszu z Amerykanami uniezależnia was tak uniezależniać się przy czym mało, kto definiował czym jest strategiczna autonomia jeszcze mało kto, kto brał udział w dyskusji chyba w ogóle czytał ten słynny wywiad Emmanuela Macron dla tygodnika The Economist, który ma użył pojęcia o śmierci mózgowej NATO i problem polega na tym, że wtedy Macron miał rację, jeżeli ten jak czytało się w całości z całym zdaniu co Macron powiedział jak powiedział, że bez Ameryki, a wtedy był Donald Trump, który kwestionował wartość art. 5 mówił, że nie przyszedł jeżeliby to było jakieś państwo na Bałkanach nie przyszedłby z pomocą bez Ameryki inaczej martwe i to miało na myśli Macron i o tym zapominamy tak faktycznie jest, więc Macron chciał wywołać trochę sposób taki mocny debatę i rzeczywiście wywołał debatę, a później wszyscy dyskutowali tak naprawdę na temat wszystkiego nie mówiąc czym jest europejska autonomia strategiczna i ja mogę bardzo dokładnie zdefiniować to jest to jest sytuacja, w której jeżeli stany Zjednoczone nie chciałyby podjąć interwencji bądź miały sprzeczną opinię z Europejczykami na temat potrzeby takiej interwencji to wtedy Europejczycy są w stanie to zrobić sami interwencję, ale rozum, że nie chodzi tylko wysłanie jakiegoś tam batalionu tylko np. o handlowanie z rana by nie tu mówimy tak naprawdę ta debata dotyczyła przede wszystkim południa, dlatego że ta jest jednak też powodów, dla których na Wschodzie wielu jest nieufnych, że jak będą to Francuzi tym zarządzać to będą rozwijać zdolności na południu, ale pytanie czy to po prostu wystarczy nie ufać czy wystarczy spojrzeć na geografię dla Francuza oczywiście najważniejsze jest ten wymiar południowy na Afryka jest potężnym kontynentem potężną ilością problemów innych naszych granicach natomiast z punktu widzenia Europy Środkowej wschodniej trochę inna rola na wspólną politykę bezpieczeństwa obronności jest ważniejsza to jest ten nurt, w którym dla nas najważniejsza art. 5 i obronność NATO NATO jak też przecież ewoluowało i i dla nas najważniejsza w polityce bezpieczeństwa obrony powinna być obrona, bo naboje jesteśmy niezależni oraz oddział 3 Rosji te 2 komponenty są absolutnie kluczowe dla polityki bezpieczeństwa i obrony obrona naszego terytorium, ale również zarządzanie kryzysem do kurzego to się sprowadza dziś to znaczy i jaki w też parę inicjatyw na przestrzeni ostatnich lat związanych przede wszystkim z jakimiś wspólnymi nawet wydatkami np. wsparcie uzbrojenia Ukrainy wspólnymi projektami jakimiś obronnymi one się pojawiły w ostatnich latach de facto misji cały czas powolutku integrujemy w tej sprawie na tym polu obronnym powiem pani tak od 2014, czyli aneksji Krymu do 2020 roku, czyli w ciągu 6 lat wspólna polityka bezpieczeństwa obronności miała, więc zrobiono więcej niż przez pozostałe 70 lat znów z UE może to wy to jest naturalna, ale chce co chce co chcę powiedzieć mamy tak naprawdę wszystkie narzędzia instytucjonalne i możliwości włącznie z tym, że art. 32 traktatu lizbońskiego ma mocniejsze zapisy o wzajemnej pomocy w wypadku ataku niż ma na to mało, kto sobie zdaje z tego sprawę tak nie ma armii takie jak, a zgadza się zgadza się, ale pytanie do do jakiego w ogóle modelu chcemy dobra ja powiem tak jesteśmy w momencie nie będzie lepszego momentu do potknięcia naprzód polityki bezpieczeństwa obrony w zgodzie ze Stanami Zjednoczonymi, bo dla Stanów to jest korzystne, że Europa będzie miała te możliwości, żeby się, żeby się bronić nie będzie lepszego niż wojna na naszym kontynencie i zupełne odwrócenie myślenia o polityce bezpieczeństwa obrony co się stało w tej chwili proszę zobaczyć w pierwszy finansujemy z budżetu Unii, bo de facto jest to zabronione traktatem, ale jakiś pokątny sposób udało się utworzyć europejski europejski fundusz obronny, który Fin jak Polska wysyła swoje uzbrojenie na da Gałka nieco natychmiast wysyła faktury do Brukseli to jest niesłychane rewolucja tego wcześniej nie było to było zupełnie zarobkowej w formie i nagle spostrzegliśmy, że musimy robić tak naprawdę pieniędzy naszych wszystkich po drugie, co się dzieje państwa tutaj w Europie uzupełniają nawzajem swoje zasoby, jeżeli Polska gdzieś wysyła na Ukrainę co panu pracuje w woli politycznej ja trochę wyobraźni, ale co konkretne jakieś, żeby myśleć w kategoriach takich całościowych czym ma być polityka bezpieczeństwa obrony mamy dużo infrastruktury instytucjonalnej gotowej i w tej chwili zmienia się proces naszej świadomej myśli mu pana myślenie sugestia idzie w kierunku jednak batalionu jakiegoś pod komisją europejską są i są są różne są różne modele możemy mówić o o obronie Europy i możemy mówić o europejskiej obronności to są 2 różne modele między ile jest współpracy ile jest Kopera ile jest kooperacji ile jest integracji i uważam, że my jesteśmy gotowi na elementy integracyjne już pani mówi co możemy pan być bardzo prostych rzeczy zrobić, w które nie będą budziły chyba mamy nadzieję poważniejszej debaty politycznej po pierwsze, jeżeli został radykalnie rosną środki na obronność możemy część tych środków każde państwo przeznaczać na wspólny projekt no to pierwsza europejska, ale to tu od razu w Polsce będą głosy, że my wolimy kupować w Korei w Ameryce niż we Francji w Niemczech dla Polski to jest wielki Polska jest tu problemem, dlaczego Polska kupuje w Korei skoro wiemy, że armia rosyjska będzie niezdolna do tworzenia swoich zdolności bojowych przez jakieś 10 lat i mamy ten czas, żeby dobrze zaplanować wydatki obronne mam wrażenie że, że często kupujemy po prostu podstaw akurat Korea miała to, czego potrzebujemy należało mielibyśmy, bo de facto przemysł obronny najsilniejsze będą mają Francuzi tak będzie de facto jest to korzystne dla ich przemysł nie wiem czy pani wie, ale przed wybuchem wojny Polska kupowała 5× więcej uzbrojenia w stanach Zjednoczonych niższy w naszych przedsiębiorstwach tak to jest pytanie o priorytety, gdzie kupujemy to jest pytanie nie tylko technologiczne, ale również polityczne dlatego, że jeżeli chcemy stworzyć europejski przemysł obronny to musimy na poważnie szukać wyraźna zamiast się obrażać na Francuzów to lepiej prowadzić wewnętrzny lobbing, żeby w ramach wspólnych projektów rozwijać Polski przez wieś, ale powiem pani co możemy jeszcze zrobić oprócz tego, że część wydatków obronnych wzrostu wydatków obronnych przeznaczać na wspólne projekty, czyli co kiedyś nazywało PESCO, ale np. mamy mechanizmy na poziomie Unii Europejskiej do koordynacji budżetów obronnych czy jak wydajemy pieniądze przecież musi już bronić wspólnych granic co to oznacza mamy wspólny rynek większość pań ma wspólny pieniądz, czyli wspólne przetargi myśmy się musimy bronić na zewnątrz ani wewnątrz tak to Niemcy muszą bronić, ale musimy oczywiście każdy się na siebie liczyć ostatecznie ciągle są takie do terenu właśnie to jest kwestia zaufania mając, gdzie pani jak, bo jak ja za każdym razem z Brukseli tej słyszy problem suwerenności wyjeżdża stamtąd sfrustrowany w dziedzinie obrony, ale co stoi na przeszkodzie przecież waluta narodowa też była wyrazem suwerenności granice też były wyrazem suwerenności stworzyliśmy euro Schengen prawda, a teraz mamy taki taki przypadek, w którym to my musimy wspólnie bronić musimy myśleć wspólnie naszych zewnętrznych granicach podobnie zresztą jak w polityce migracyjnej, o których pani rozmawiała w i więcej ważne się myśleć o Europie jako wspólnym przedsięwzięciu my musimy bronić naszych zewnętrznych granicach i tu Polska wymaga skorzystała tutaj są były w swoim pana liże o wspólnej polityce obrony zwraca pan uwagę na to, że po prostu my też doświadczenia historycznego w regionie bardziej stawiamy na stany Zjednoczone, bo to oni nas wspierali, a nie rzeź teraz 60 parę procent Niemców przeciwko wysyłaniu ciężkiego uzbrojenia do kraju chcę powiedzieć pani, że we wszystkich dokumentach strategicznych Unii włącznie z tym, że Amerykanie są zostali wypuszczeni do PESCO, czyli do do produkcji sprzętu czy projektów koniecznych do tego, żeby zaistniała europejska polityka bezpieczeństwa obrony i we wszystkich dokumentach i nikt nie robi tego przeciwko Ameryce to jest głównie taki dyskurs powiedziały medialny, że jest skierowany przeciwko Ameryce my nie mamy szans wszyscy o tym wiedział którzy, którzy znają się na szczegółach nie mamy szans tworzenia polityki bezpieczeństwa i obrony przez najbliższe 30 lat bez udziału Ameryki to jest bardzo długi proces i musi być bardzo konsekwentny proces, więc tej nie ma to nie jest wybór między na musiał EMA tatusiem naprawdę my to my musimy wzmacniać tę politykę w bo nie wiadomo, jaką konkretną inicjatywę teraz uważa pan, że należy rozwijać to, o czym powiedziałem przeznaczanie części wydatków, które rosną część wzrostu wydatków na wspólne przedsięwzięcia, czyli myślenie w kategoriach przedsięwzięcia, czyli militarne tak jak PESCO tak podróży wspólne jakiś rodzaj uzbrojenia tak ogólne Rajski, który będzie nam potrzebny na naszych granicach po drugie, by przegląd obronny wspólne planowanie obronne mamy narzędzie do tego, żeby myśleć okej, żeby dzielić zadania, które państwo za co odpowiada i przegląd wydatków obronnych na poziomie Unii Europejskiej by miasto wskazało okej to to powiedzmy Niemcy potrzebują to wzmocnić Polacy to wzmocnić, żeby myśleć w kategoriach wspólnej obrony stosowali się dzieje w ramach NATO przecież i tak nie powiedział tutaj my musimy wzmocnić jeszcze na poziomie europejskim podkreślam nie wiemy co się jakie, jakie pyta, jakie mogą wystąpić sytuacje ze Stanami Zjednoczonymi i są takie rzeczy, które powiedziałby możemy zrobić od razu i nie musimy tragizmu swój inicjatyw prawda Niemcy ogłosiły ca ca całkiem będę Francuzi ogłosili wielki plan dla Afryki pod kątem bezpieczeństwa i typy, dlaczego nie rozumować tutaj w kategoriach europejskich ja uważam, że to jest do lepszego momentu nie będzie bardzo dziękuję za rozmowę dr Bartłomiej Nowak politolog ekonomista z Akademii Vistula też członek Team euro by państwa gościem przez dziękuję za rozmowę dziękuję bardzo, informacja Zwiń «

PODCASTY AUDYCJI: ŚWIATOPODGLĄD

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

Słuchaj wszystkich audycji Radia TOK FM kiedy chcesz i jak chcesz - na stronie internetowej i w aplikacji mobilnej!!

Dostęp Premium

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA