Historia śląskości

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

jest to pierwszy dzień marca 2023 roku jest przedpołudnie Radia TOK FM kłaniam się Przemysław Iwańczyk przy mikrofonie wydawcą tego programu jest Bartłomiej Pograniczny realizatorem Szymon waluta dziś w pierwszej godzinie naszego programu mówić będziemy Śląsk kości jest z nami pani prof. Małgorzata Myśliwiec z Instytutu nauk politycznych Uniwersytetu Śląskiego dzień dobry pani profesor dzień dobry panie redaktorze dzień dobry państwu właściwym powiedzieć, że będziemy Rozwiń » mówić o śląskość to tak jakby otworzyć przepastną księgę i powiedzieć spędzą państwo z nami najbliższe 24 godzina może nawet dłużej myślę, że to byłoby i mało, aby porozmawiać o niej zawiłym myślę z punktu widzenia centralnej Polski problemie nie no ale myślę, że temat jest wart podjęcia przestrzeń publiczną pani profesor nie nie chciałbym panią łapać za słówka, ale czy śląskość jest problemem mam wrażenie, że dla niektórych polityków jest im myśleć o tym również warto byłoby porozmawiać no dobrze to na początek spróbujmy wyjaśnić na czym w jaki sposób można zdefiniować termin śląskość na to może rozpocznijmy od tego, że Śląsk jest rzeczywiście regionem bardzo szczególnym jest to region, który w dniu dzisiejszym prawie w całości, jeżeli mówimy o terenie historycznym znajduje się w granicach Rzeczypospolitej polskiej mała część Południowa nie znajduje się po stronie Republiki czeskiej, ale pamiętajmy o tym, że nie zawsze tak było nie Śląsk to region, który już jest wymieniany nie w opracowaniach dotyczących państwa wielkomorawskiego później po jego upadku przez 4 lat mniej więcej znajduje się w granicach państwa należącego do dynastii Piastów nie następnie po śmierci Kazimierza wielkiego na około 400 lat dostaje się pod panowanie Korony czeskiej nie no i wieku osiemnastym w połowie wieku osiemnastego to jest bardzo istotna kwestia jeszcze przed nie procesami rozbioru Polski ne staje się UE po części dużej czy większej części tak w części zachodniej własnością państwa pruskiego, ale część Południowa Śląska nadal należy do monarchy austro-węgierski ja rzeczywiście po odzyskaniu przez Polskę niepodległości mała część Górnego Śląska, ale bardzo bogate uprzemysłowione zostaje włączona do państwa polskiego 1922 roku nie po czterdziestym piątym następuje kolejna zmiana granic, gdzie Śląsk rzeczywiście do państwa polskiego przynależy zwrócę uwagę też ma jeszcze 1 rzecz może dzisiaj Śląsk historycznej jest podzielony w granicach Rzeczypospolitej liczny administracyjnie na 4 różne województwa, bo to województwo śląskie opolskie i dolnośląskiej województwo lubuskie to pamiętaj o tym, że samo województwo śląskie jest jedynym w Polsce, które łączy w sobie ziemie należące jeszcze u progu dwudziestego wieku do 3 różnych państw, czyli zarówno do Rosji jak do monarchii austro węgierskiej do plus proszę powiedzieć w jaki sposób, aby poprzez, które elementy to poczucie tożsamości Ślązaków jest największy chodzi o kulturę chodzi o historii chodzi o język czy wszystkie te nie przeplatają się równomiernie właściwie trudno wskazać ten najbardziej determinujący można powiedzieć że, gdybyśmy przyjrzeli się ustawie o mniejszościach narodowych etnicznych i języku regionalnym to Ślązacy spełniają absolutnie wszystkie przesłanki, które w tej ustawie są wymienione, czyli po pierwsze, zamieszkujemy terytorium Śląska od ponad 100 lat także tutaj ta przesłanka na pewno terytorialne jest bardzo istotna to przywiązanie do ziemi to przywiązanie do określonego w miejscach Europy konkretnie Europie zachodniej, bo Ślązacy to zachodni Europejczycy z wszelkimi tego mentalnym konsekwencjami chociażby takimi wartościami jak przywiązanie do zasady państwa prawa nie myślę, że są takie elementy dla nas bardzo bardzo charakterystyczne kolejną rzeczą na pewno jest własny język i myślę, że tutaj na Śląsku nie ma nigdy wątpliwości może z perspektywy centralnej Polski mowa, którą posługują się Ślązak jest postrzegana jako gwara jako dialekt no co bardziej wrażliwi przedstawiciele wypowiadają się na temat Śląska MO etno lekcje natomiast myślę, że Ślązacy nie mają najmniejszej wątpliwości, że jest to język co więcej to język, którym powstaje nie fantastyczna literatura powstają również tłumaczenia światowej literatury na język Śląski będzie to jest pre wyraża absolutnie wszystko również pewne wartości wyższe i można tworzyć wysoką kulturę mamy fantastyczny tak tak Śląski tak kole to są takie nasze marki tak, których sztuki wystawiane są właśnie języku śląskim cieszą się ogromną popularnością nie są czymś niezwykle ciekawe nawet 21marca w parlamencie europejskim nie będzie miało miejsce przedstawienie nie monodramu mianują mnie Hanka w związku z tym rzeczywiście jest to powszechnie używany używany język na pewno sztuka taka jak malarstwo chociażby grupa Janowska czy można tutaj wymienić wielu twórców tak, którzy nie w ten nurt się wpisują my z pewnością jest przywiązanie do pewnego katalogu wartości, które już wspomniałam, czyli na pewno ta legendarna Śląska pracowitość co do tego nie mam wątpliwości, że tym Ślązacy się wyróżniają na pewno właśnie przywiązanie do pojęcia państwa prawa to jest coś co my rozumiemy nie z pewnością zupełnie inaczej niż nawet część centralnych elit politycznych miałabym twierdzić nie patrząc na niektóre procesy, z którymi nie mamy do czynienia w związku z tym GM myślę, że są takie wyróżniki najważniejsze wyróżniono także wielojęzyczności myślę, że to jest kolejny element, który w takich mogę licznej kulturze, gdzie narzuca się wyłącznie 1 język urzędowy nie jest to koszt nie jest bardzo typowe zresztą zwrócę uwagę, że w trakcie spisu powszechnego różne mniejszości narodowej etnicznej w Polsce rzeczywiście namawiały do deklarowania wyłącznie narodowości czy grup należności do grupy etnicznej jakiś taki jednoznaczny sposób dość homogeniczne myślą za to nie mamy problemu z tym, że nasza tożsamość jest po prostu złożona nie na kompletnie nie dziwi to, że ktoś określa się albo wyłącznie jako Ślązak albo jako Ślązak Polak albo Ślązak Niemiec albo Ślązak Czech mamy tutaj tych odcieni własnej tożsamości mnóstwo i doskonale się z tym czujemy to jest to jest taki właśnie wyróżnik, który na pewno będzie stanowił o odmienności Śląska w stosunku do innych regionów państwa polskiego, a czy sądzi pani panie profesorze innym właśnie to poczucie tożsamości wyodrębnienia może przeszkadzać, jeżeli ktoś w okresie PRL-u był przyzwyczajony do tego, że wszystko ma być homogeniczne, że wszyscy mamy zachowywać się taki sam sposób postępować sam sposób mówić tym samym językiem i wyznawać dokładnie ten sam katalog wartości no to i jakkolwiek odmienność może wydawać się czymś obcym zagrażającym mnie i rodzą się tutaj takie procesy, które niestety nie mają na celu dyskredytację są absolutnie przejawem braku tolerancji nie ten ma wrażenie, że chyba tak to poproszę wygląda nie, jeżeli chodzi o moją pracę badawczą to nie pierwszym regionem, który dość dokładnie przypada mam nie była Katalonia jako region, który sprawia Hiszpanii dość sporo problemów chociażby tym, że nie przestrzega pan się prawa oczywiście również nie stosunek katalońskich polityków do politycznego centrum potrafi być powiedziałem politycznie agresywne i czasami odnoszę takie wrażenie, że w Polsce jest dokładnie odwrotna sytuacja Ślązacy to są bardzo lojalni obywatele państwa polskiego trudno sobie wyobrazić Ślązaka, który nawoływał by do złamania polskiego prawa nie wiem na składanie zapłacenia podatków tak to po prostu zjawiska, które wnoszą absolutnie nie do wyobrażenia do tego to Ślązacy w państwie polskim podlegają pewnej przemocy w przestrzeni publicznej chociażby kwestia zwlekanie z ogłoszeniem wyników spisu powszechnego czy wypowiedzi, z którymi mieliśmy do czynienia z przestrzeni publicznej np. że Ślązacy to zakamuflowana opcja niemiecka za chwilkę wrócimy do naszej rozmowy przyznam, że właściwie narzuciła pani kolejny temat pani profesor dobrze naszej dyskusji Śląsk kości, a postawimy te rzeczy czy rzeczywiście poza różnicami, o których pani w tej chwili powiedziała Śląsk to Polska Katalonia czy też niej, jaka byłaby, gdyby taka możliwość pojawiła ta skłonność Ślązaków do secesji prof. Małgorzata Myśliwiec jest z nami Instytutu nauk politycznych Uniwersytetu Śląskiego zapraszam państwa oraz na skrót informacji wracamy po skrócie informacji Radia TOK FM jest przedpołudnie Radia TOK FM 1marca kłaniam się państwo jest z nami pani prof. Małgorzata Myśliwiec z Instytutu nauk politycznych Uniwersytetu Śląskiego dzień dobry pani profesor dzień dobry panie redaktorze dzień dobry państwu zakładamy przyjęliśmy takie założenie umówiliśmy się przed wejściem na antenę, że będziemy rozmawiać o Śląsku tak by ktoś, kto nie rozumie fenomenu tego regionu, ale też poczucia tożsamości samych Ślązaków mógł z tej rozmowy wynieść wiele nie bać się np. ruchu autonomii Śląska, bo taki pojawił się na początku lat dziewięćdziesiątych prawda chciała pani przypomnieć w oparciu o jakie fundamentom powstawał co tak naprawdę miał na celu to może rozpocznijmy od tego, że u progu lat dziewięćdziesiątych najsilniejszym najsilniejszą reprezentację Ślązaków Kalisz był ruch autonomii Śląska nie początkowo był to związek Górnośląski nie rzeczywiście skupiający elitę niepolityczne regionu nie nawet ruch autonomii Śląska rodzi się u progu lat dziewięćdziesiątych jako ugrupowanie można by powiedzieć dosyć MO wykluczające dosyć zamknięty w sobie na pewno nie wzorowane na nowoczesnych ruchach regionalnych w Europie zachodniej nie jest to ugrupowanie, które pierwsze bardzo stanowczo żąda przywrócenia autonomii nie województwa Śląskiego, która została regionowi odebrana w 1945 roku nie pod dekretem podpisał się Bolesław Bierut w związku z tym mamy tutaj jeden z ostatnich reliktów przeszłości, w którym nasze państwo do tej pory się nie rozprawił także mamy tutaj jakby 1 element nie oczywiście pamięć zbiorowa o posiadanej autonomii nie terytorialnej o Sejmie śląskim śląskim skarbie niejednych z pewnością cały czas w regionie jest żywa nie no rzeczywiście omawiano się nad tym w jaki sposób np. ograniczyć dostęp osób wywodzących się spoza Śląska np. do urzędów publicznych, a sytuacja zmienia się radykalnie progu lat dwutysięcznych, kiedy liderem ruchu autonomii Śląska zostaje Jerzy Gorzelik nie wówczas bardzo młody lider polityczny i wraz z osobami na pokolenie przynajmniej młodszymi od dotychczasowych działaczy zupełnie zmienia oblicze tego ruchu nie raz zaczyna zwoływać konferencje prasowe zaczyna być bardzo aktywny w przestrzeni publicznej miano w końcu w 2010 roku po raz pierwszy zdobywa 3 mandaty nie w wyborach do sejmiku województwa Śląskiego rzeczywiście ruch autonomii Śląska narzucił pewną narrację i z pewnością do dnia dzisiejszego pozostaje najbardziej rozpoznawalnym ruchem regionalnym nie na Śląsku w roku 2018, decydując się na start pod szyldem Śląskiej partii regionalnej wybory przegrywa i pozostaje poza sejmikiem województwa Śląskiego nie zmienia to jednak faktu, że pewne propozycje nie np. dotyczące zmian, które miały być wprowadzone do konstytucji Rzeczypospolitej polskiej w celu jej zdecentralizowane np. no na trwałe wpisały się tą narrację polityczną dotyczącą UE i regionu, którą dziś rozmawia w jaki sposób można doszukać się związków właściwie nie na czym polegają różnice między Katalonią Śląskiem poza poza tym na znaczącym, która mówiła pani przed skrótem informacji, że Ślązacy nie wyobrażają sobie by być przeciwko państwu polskiemu ustanowionemu przez państwo prawo tak zdecydowanie zgadzam się, że to jest chyba podstawowy wyróżnik trudno sobie wyobrazić zresztą nie wspomniał pan redaktor ruchu autonomii Śląska tych ugrupowań na Śląsku taki społeczno-politycznych tak mieliśmy dość sporo nie mamy czasu, aby wszystkie wymieniać, ale co jest rzeczą bardzo istotną nie przypominam sobie, aby ruch autonomii Śląska bądź jakiekolwiek inne ugrupowanie kiedykolwiek nawoływało do łamania przepisów polskiego prawa to jest element najistotniejszy, jeżeli porównamy Śląsk do Katalonii no o Katalonii rzeczywiście problem polega na tym, że nie, proponując procesy zmierzające do niepodległości regionu rzeczywiście doszło do wyraźnego złamania przepisów zarówno w hiszpańskiej konstytucji jak i ustaw co oczywiście jest absolutnie niedopuszczalne w demokratycznym państwie prawnym nie Śląski ruch regionalny prowadzi debatę publiczną absolutnie w ramach prawa stanowionego przez Rzeczpospolitą polską w związku z tym myślę, że tutaj jest różnica ta podstawowa zasadnicza i zwrócą uwagę na jeszcze 1 rzecz oczywiście śląskie ugrupowania społeczno-polityczne, które miały tutaj od początku dwudziestego wieku mówi tutaj o realiach Rzeczypospolitej polskiej były ugrupowaniami jednak bardziej wpisującym się UE w kategorii chrześcijańskiej demokracji rzeczywiście przyjęlibyśmy ugrupowaniom czy też myślisz ugrupowaniom Sejmu Śląskiego w okresie międzywojennym chociażby Korfanty Konstanty wolny tak to są takie postaci, które reprezentują nurt chadecji i myślę, że u progu lat dziewięćdziesiątych nawet w latach początkowych 2 ten Śląski ruch regionalny w dużej mierze opiera się pewne wartości nie liberalny, ale także po części odnoszące się do takiej wartości chrześcijańskiej demokracji natomiast, jeżeli chodzi o Katalonię, a także kraj Basków, bo myślę, że tutaj, jeżeli mówimy o tendencjach odśrodkowych w Hiszpanii to ten region również należy wymienić to wyraźnie ruchy separatystyczne są ruchami skrajnie lewicowymi to jest coś co myślę nie bardzo rozpoznawalne przez polskiego odbiorcę nie mam zwyczaj skrajność polityce kojarzy się jednak chyba głównie prawą stroną nie mówimy o ruchach narodowych pewnie ktoś, kto mówi o ruchu Narodowym na Śląsku gdyby, gdyby takie zjawisko rzeczywiście chciał opisać no to podejrzewam, że poszedł były dokładnie takim samym schematem, że skoro narodowcy nieważne czy centralni regionalnie no pewnie są ulokowani po prawej stronie sceny politycznej nie w przypadku Hiszpanii w przypadku zarówno Katalonii kraju Basków nie mamy ugrupowania te bardzo silnie dążące do niepodległości bardzo wyraźnie zdefiniowane jako ugrupowania lewicowe wracając do Wojciecha Korfantego, bo jego postać pani przytoczyła przed chwilą to to w nim zawarta jest symbolika walki Ślązaków o powrót do do Polski, ale też i do do zachowania tych wszystkich elementów tożsamości kulturowej tego tego regionu trudno mi się godzić w zupełności to znaczy tak, jeżeli chodzi o początek państwowości polskiej po odzyskaniu niepodległości rzeczywiście temat przynależności części Śląska, a konkretnie gór części Górnego Śląska nie bardzo uprzemysłowiona częścią stał się bardzo poważnym tematem, który dzielił wielkich decydentów na konferencji paryskiej zupełnie inaczej na tę sprawę patrzyli Francuzi, którzy nie po utracie silnego partnera na Wschodzie Europy mam na myśli Rosję niech, czyli silnej Polski po to, aby była ona pewne po pewien sposób równowagą nie dla Niemiec, które zagrażały, na które zostały pokonane, ale wiadomo licho jeśli tak vis pacem para bellum nie z drugiej strony wielka Brytania, która z kolei uważała, że Niemiec nie można pozwolić osłabić za bardzo i chciałaby Górny Śląsk jednak pozostał w granicach państwa niemieckiego Night rzeczywiście miał wobec tego sporu mocarstw również rysują nam się 3 koncerty, jeżeli chodzi o ruchy na Śląsku z 1 strony rzeczywiście mamy ruch propolski, który pan redaktor wspomniał i zdecydowanie jego najbardziej wyraźnym reprezentantem jest Wojciech Korfanty jest polskim komisarzem plebiscytowym przy pomocy współpracowników takich jak chociażby właśnie Konstanty wolny mniej, a ten ruch tak dąży do tego, aby przekonać jak największą liczbę Ślązaków do głosowania za przynależnością do Polski z drugiej strony mamy ruch proniemiecki Carla uliczką, który uważa, że no teoretycznie skoro Śląski nie może być niepodległy, bo początkowo uliczka tak właśnie sądził powinien jednak pozostać w granicach państwa niemieckiego na końcu mamy trzecią opcję, o której w podręcznikach jeśli do historii tych oficjalnych bardzo trudno szukać jakichkolwiek wzmianek, czyli chociażby Józef Kożdoń nie burmistrz czeskiego Cieszyna, który uważał, że Śląsk powinien być niepodległe państwo, gdybyśmy tak terytorialnie porównali historyczny Śląsk np. z ówczesną Czechosłowacją pomyśle myślą tutaj niewiele by ustąpił pod względem wielkości potencjału ludnościowego jednak na arenie międzynarodowej nie było poparcia w 1919 roku nie dla utworzenia niepodległego państwa Śląskiego na rzeczywiście ta opcja propolską KO wygrywa przy bardzo silnym wsparciu strony francuskiej co też kwestia ważna zapytał pan redaktor Korfanty chciał, aby Ślązacy zachowali swoją tożsamość nie jest w moim przekonaniu chyba nie do końca, bo nawet, jeżeli przyjrzymy się pojęciu języka Śląskiego, który w tej chwili bardzo wyraźnie identyfikujemy jako odrębny sposób komunikowania się charakterystyczny dla tego regionu w okresie, do którego tutaj wracamy, czyli okresu międzywojennego Śląski był uważany za na życie nie było skodyfikowane nie było normy w jaki sposób zapisywać mnie ten język był to język relacji wyłącznie domowych nie natomiast no coś charakterystycznego jak książki do nabożeństwa występowały albo w Polskiej albo niemieckiej wersji językowej stąd mówienie o tym, że ponad 100 lat temu po raz 20 lat temu tak nie komuś marzyło się zachowanie tożsamości dokładnie takiej samej formie i jaki rozmawiamy dzisiaj no myślę, że to jest bardzo duże nadużycie dobrze proszę powiedzieć pani profesor w jaki sposób słowa Ramzana Kadyrowa, czyli z atrapy czeczeńskiego sprzymierzonego z Władimirem Putinem znów wzbudziły pewien niepokój w Polsce chodzi oczywiście o słowa nie zacytuję w tej chwili dokładnie, ale chodziło o to, że zasłużył Śląsk na to, żeby być niepodległym krajem tam trzeba pilnie zwołać referendum, a myślę, że wszystkie śląskie ugrupowania społeczno-polityczne zachował się absolutnie należy też potwierdzenie moich słów z początkowej części dzisiejszej rozmowy, że Ślązacy są lojalni obywatele państwa polskiego nie, ponieważ wszystkie ugrupowania przez liderzy ugrupowań jednogłośnie odcięliśmy od tej wypowiedzi nie co jest rzeczą równie ciekawą tutaj myślę, że niestety nasi wrogowie ze Wschodu nie do końca zrobili dobre rozeznanie, ponieważ Ramzan Kadyrow wypowiedział się w tak haniebny sposób dosłownie kilka dni po obchodach tragedii górnośląskiej, które zwykle mają miejsce pod koniec stycznia może wyjaśni słuchaczom, że na czterdziestym piątym roku, kiedy armia czerwona wkraczała na Śląsk dochodziło do barbarzyńskich wydarzeń bardzo podobny do tego co wydarzyło się w Buczu w cierpieniu nie myślę, że kiedy oglądaliśmy te przerażające relacje buczy chociażby to każdy Ślązak miał gęsią skórkę wspominając dopadnie to co wydarzyło się w tej w roku czterdziestym piątym ja absolutnie żaden szanujący się Ślązak nie przyjąłby takiej formy pomocy tutaj nawiąże do pytania pana redaktora dotyczącego Katalonii nie doskonale wiadomo, że właśnie w podobny sposób Rosja próbowała zdestabilizować sytuację Hiszpanii udzielają wsparcia nie jest skrajnie lewicowym ugrupowaniom dążącym do niepodległości Katalonii nie no i myślę, że państwo polskie powinno jednak zwrócić uwagę na to, że w przypadku Śląska to prowokacja absolutnie nie trafiła na podatny grunt prof. Małgorzata Myśliwiec jest z nami Instytutu nauk politycznych Uniwersytetu Śląskiego skrót informacji Radia TOK FM test przedpołudniowy program Radia TOK FM jest z nami pani prof. Małgorzata Myśliwiec z Instytutu nauk politycznych Uniwersytetu Śląskiego ani razu słyszymy się ponownie oczywiście dzisiaj mówimy o śląskość, ale wieloaspektowo też, przemieszczając się na osi czasu nie zawsze, zachowując chronologię, bo to nie jest opowiedzieć historii Śląska tylko próbuje też nakłonić panią profesor do tego byśmy zaznaczyli tutaj wyraźną różnicę między poczuciem tożsamości, a skłonnością do secesji myśmy też zauważyli, że nie subtelna, ale kolosalna różnica jest między regionalizmy, a separatyzm ten termin niebezpiecznie pojawia się przy okazji dyskusji o Śląsku, tym bardziej że ona ma bardzo pejoratywny wydźwięk Ramzana Kadyrowa już wspomnieliśmy przed skrótem informacji MO cóż mogę powiedzieć panie redaktorze może rozpocznijmy od tego, że znowu niestety musi tak wielka historia odwołać, ale myślę, że bez tego trudno będzie zrozumieć pewne wątki, kiedy Polska odradza się w 1918 roku ogradza się wiem przez różnych państw, które miały zupełnie różne doświadczenia z decentralizacją no rzeczywiście największa część jak doskonale wiemy to były ziemie, które należały wcześniej zaboru rosyjskiego, a więc do rzeczywistości politycznej, w której faktycznie nie było decentralizacji na poziomie regionalnym mnie najbardziej i doświadczyli tego zjawiska kolację i są również mieszkający nie na terenach należących do plus mówię tutaj o rozwiązaniach prawnych, które były przyjęte w dziewiętnastym wieku co pozwoliło na takie mentalne przyswojenie czy rzeczywiście jest region czym zdecydowanie polityczne na poziomie regionu przypomnijmy, że samorząd terytorialny to jedna z 3 klasycznych instytucji administracji dziewiętnastego wieku naj teraz, kiedy wchodzimy w budowę drugiej Rzeczypospolitej to jest ogromnym wysiłkiem niezwykle trudnym przedsięwzięciem jedynym regionem, który otrzymuje autonomię terytorialną, czyli prawo do posiadania własnego Sejmu prawo do posiadania własnego organu wykonawczego nazywał się radą wojewódzką z wojewodą na czele, a także prawo do posiadania własnego skarbu pamiętajmy, że miał Śląsk województwo śląskie miało prawo zbierać wszystkie należne państwu podatki ze swojego terytorium i odprowadzać zgodnie ze specjalnym wzorem nazywanym tak gęstą i opisanym w ustawie konstytucyjnej z 15lipca 1920 roku nie albo zwraca nadwyżkę wypracowaną do politycznego centrum, czyli do Warszawy na wspólne potrzeby państwa albo gdyby się okazało, że wciąż jest taki biedny to państwo polskie do Śląska musiałoby dopłacić jak się pewnie państwo domyślacie ani razu w okresie dwudziestolecia międzywojennego ten transfer nie był kierowany Warszawy do Katowic, ale zawsze w drugą stronę, ale oczywiście nie nikt nie robił z tego wielkiego problemu uważaliśmy, że to jest mi pewnego rodzaju nowe zobowiązanie wynikające z polskich przepisów prawnych nie odnoszą się wraz z czasów współczesnych później Polska nie po czterdziestym piątym roku znowu jest pozbawiona samorządów w ogóle także trudno tutaj spodziewać, aby nie, jeżeli ktoś nie nauczył się przez tych niecałych 20 lat okresu międzywojennego czyni samorządność regionalna po nauczyć się tego w okresie PRL-u nie było takiej możliwości przypomnijmy nawet kiedy mnie rozpoczynają się w Polsce obrady okrągłego stołu to sprawa samorządu UE wcale nie trafia do koszyka spraw ustrojowych prof. Regulski współpracownice walczą o ten samorząd, ale nikt nie widzi w tym niczego poważnego to jest problem mentalnego niezrozumienia czym jest samorządność i czym powinna być samorządność na szczeblu regionalnym trudno oczywiście ze względów historycznych winić elity, ale myślę, że przez 30 lat wolnej Polski w osiemdziesiątym dziewiątym roku było trochę czasu, aby tą wiedzę uzupełnić mam jednak niestety przykre wrażenie, że nie wszyscy taką lekcję chcieli odrobić przede wszystkim zwracam uwagę na niepewne spojrzenie niektórych polityków centralnych na bardzo często właśnie autonomia zwrócić uwagę, że pojęcie autonomii też będzie bardzo obce nie naszej przestrzeni publicznej trzymamy się może kojarzyć, ponieważ autonomia Palestyny, czyli z pewnym konfliktem tak bardzo upraszczają sposób rozumowania może kojarzyć z Katalonią proszę zwrócić uwagę, że no podejrzewam wielu słuchaczy będzie zaskoczonych, jeżeli powiem, że Hiszpania jest podzielona w całości na 17 wspólnot autonomicznych i Katalonia nie jest jedynym regionem, który taki status posiada nie w związku z tym w samo rozumienie pojęcia autonomii jest bardzo trudne, więc skoro czegoś nie rozumiemy to bardzo często jest tak, że się tego boimy, skąd się boimy to zaczyna pomagali nam urasta do rangi czegoś co może zagrażać integralności terytorialnej całego państwa, czyli niesłusznie niesprawiedliwie też w sposób łączący określa się Śląsk jako region, który ma zapędy separatystycznej wymienia się go 1 tchem właśnie z Katalonią nie wiem krajem Basków Korsykę itd. no to może rozpocznę od moich badań faktycznie przed pamiętam takie pierwsze badania przeprowadza w latach 20092010 już jakiś czas temu te rzeczywiście wówczas za niepodległością państwa Śląskiego opowiadało się jakaś bardzo marginalna grupa dosłownie 12% respondentów w związku z tym absolutnie nie ma i to rzeczywiście mieściło się w granicach błędu Statystycznego prowadzonego badania były naprawdę bardzo pojedyncze głosy to sprawa pierwsza nie znam żadnych badań współczesnych, które pokazywałyby, że Ślązacy są za utworzeniem niepodległego państwa rzeczywiście należy dziś w mediach społecznościowych jakiś pojedynczy głos się pojawiają no cóż myślę, że można traktować absolutnie błąd statystyczny pewien margines dyskusji publicznej to jest to jest sprawa pierwsza nie natomiast rzeczywiście no bardzo często pojawia się np. taki zarzut, że Ślązacy chcą autonomii wyłącznie dla siebie, czyli przywrócenie tego statusu z lat dwudziestych trzydziestych dwudziestego wieku tylko i wyłącznie dla 1 regionu to również nieprawda, bo wystarczy tutaj prześledzić nie dokumenty przygotowane przez ruch autonomii Śląska, które postulują przekształcenie całego państwa polskiego w regiony autonomiczne także myśl tej koncepcji każdy region, który by o to wystąpił w taką autonomię powinien otrzymać, a co za tym idzie również adekwatne środki nie finansowe na realizowanie zadań regionalnych w związku z tym zarzuca Ślązakom, że są separatystami może zakończyć tę część wypowiedzi nie dość chyba obrazowym przykładem mianowicie w 2008 roku zostało zarejestrowane takie Stowarzyszenie, które nazywało się środki ruch separatystyczny przyznam, że nawet wam trochę zaskoczona, że w państwie polskim takie Stowarzyszenie udało się zarejestrować, ale tamta jest taka, że po 2 latach założyciele happenerzy złożyli wniosek o wyrejestrowanie stowarzyszenia ze względu na fakt, że kompletnie nie cieszyło się ono specjalnym zainteresowaniem co ostatecznie potwierdziło, że na Śląsku chętnych do walki o niepodległość zdecydowanie brak pani profesor zatem na koniec zapytam jak mówić o Śląsku i śląskość, żeby nie nie rozbudzać resentymentów, żeby dyskusja ta nigdy nie stała się osią sporu tylko wręcz przeciwnie to ja zapraszam na Śląsk zapraszam wszystkich, którzy myślą, że jesteśmy strasznymi separatystami wrogo nastawionymi do kogokolwiek oczywiście żartobliwym tonie tutaj przekazuje taką informację, ale zapraszam rzeczywiście bardzo serdecznie Śląsk, ale o przepraszam pani Teresa, ale całkiem poważna, bo w warstwie retorycznej można popełnić jakiś Niewiem lapsus, który to będzie miał swoje dalekiego daleko idące konsekwencje myślę o tym, że wzbudzi pewien niepokój między między Ślązakami, a resztą absolutnie z tego mniej Śląsk od Katowic po Zieloną Górę rzeczywiście jest regionem, ale fascynującym, jeżeli moim hiszpańskim znajomym chcę opisać region, w którym mieszkam mówi, że to jest taka Polska filia rzeczywiście mamy tutaj skatalogowanych mnóstwo zamków pałaców rezydencji, które są świadkami naszej przyszłości, więc coś w tym rzeczywiście jest nie myśmy regionem bardzo dynamicznie się rozwijającym wykorzystującym potencjał zarówno, który płynie z naszych fantastycznych uniwersytetów uniwersytetów europejskich, które są w tej chwili takim oczkiem głowie nie komisji europejskiej zarówno Uniwersytet Śląski w Katowicach Politechnika Śląska Uniwersytet opolski Uniwersytet wrocławski należą do międzynarodowych sieci uniwersytetów mających na celu popularyzację również wiedzy o naszym regionie jako o bardzo atrakcyjnym inwestycyjnie naukowo no i pod względem warunków życia i regionie w Europie nie Górny Śląsk miejsce, w którym mieszka ma unikatowy szlak zabytków techniki nie oczywiście myślę, że dacie nasze nadwyżkę zmieniać sposób spędzania wolnego czasu i możliwość ME zwiedzenia zabytkowej kopalni czy napicia się piwa z miejscowego browaru 300m pod ziemią to jest naprawdę ogromna atrakcja i pokazuje jak my nasze dziedzictwo nie potrafimy wykorzystać my w końcu Śląsk to jest fantastyczna literatura myślę, że dzisiaj nie wypada już mnie nie znać się w dorobku Szczepana Twardocha oczywiście nie wypada nie widzisz to jest Olga Tokarczuk zresztą również na Dolnym Śląsku urn urodzona noblista nie trudno jest nie znać przykładów Grzegorza Kulika całkiem niedawno ukazał się Hobbit tam Mazut, czyli nie Śląski tłumaczenia jednego z najwybitniejszych dzieł netto China nie w związku z tym tak myślę, że to jest coś co myślą powinno przyciągać co powinno pokazać, że jesteśmy regionem bardzo ciekawe bardzo przyjaznym bardzo otwartym, bo jesteśmy regionem wielokulturowym i nasza wielokulturowość nasza europejskość nie jest czymś co powinno budzić niepokój, ale wręcz przeciwnie powinno być dobrym przykładem tolerancji ME przestrzegania prawa pracowitości nie no i również zamiłowania do kultury sztuki, które z pewnością na Ślązaków wyróżnia pani prof. Małgorzata Myśliwiec była z nami chyba największa ambasadorka Śląska pośród ludzi nauki i reprezentująca Instytut nauk politycznych Uniwersytetu Śląskiego bardzo panie dziękuję za to opowieść dziękuję bardzo, naszych słuchaczy zapraszamy teraz na informacje Zwiń «

Historia śląskości

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: PRZEDPOŁUDNIE RADIA TOK FM

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 15:00

Najnowsze Podcasty

Wysadzona zapora w Nowej Kachowce. Jakie ma znaczenie dla frontu?

Jaki jest związek między paleniem papierosów a zębami

AfD drugą siłą w Niemczech. "Wewnątrz walka między normalną partią a Goebblesowską propagandą"

Austriacka neutralność. "Wojna nic nie zmieniła. To jest niepokojące"

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL