Kto przejmie rozczarowanych PiS-em?

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Maciej Zakrocki przedstawia to dobry wieczór w środę 1marca w radiu TOK FM pierwszą radiu informacyjnym od lat słyszę, że nasza scena polityczna została zabetonowana 2 główne plemiona podobnej wielkości walczą ze sobą, a pozostali mogą być jedynie języczkiem uwagi jeśli trzeba będzie zbudować większościową koalicję czasem pojawia się jakieś nowe plemię, które przez pewien czas miesza w układzie sił nawet ma ambicję wywrócić stolik, ale potem wszystko w miarę Rozwiń » wraca do normy tak było z Samoobroną ruchem Palikota nowoczesną Ryszarda Petru niektórzy wieszczą, że podobnie może być z polską 2050 Szymona Hołowni owo zabetonowanie wiąże się z kolejnym stałym elementem żelaznym elektoratem ten termin najczęściej przypisuje się w zjednoczonej prawicy albo tylko PiS-owi, bo w przypadku pozostałych ugrupowań chwiejność albo może lepiej powiedzieć wierność nie jest już tak oczywista mówią o tym tzw. przepływy elektoratów, gdy zaczął się rozwijać ruch wspomnianego Szymona Hołowni i w badaniach zaczął zdobywać kilkanaście procent badacze szybko wykazali, że ten wynik efekt rozczarowania części wyborców koalicji Obywatelskiej albo samą platformą, czyli najpierw ruch, a potem partia Polska 2050 zagospodarować mała sfrustrowanych popleczników dawnego obozu władzy nowo potem rzeczywiście jak Donald Tusk wrócił z Brukseli włączył się ponownie do tej naszej wewnętrznej gry politycznej Platformie zaczęło poparcie rosnąć partii Hołowni maleć co potwierdzało wcześniejsze badania o tym właśnie przepływania elektoratów bardziej stały jest elektorat PSL-u lewicy pojawia się zatem pytanie i też bardzo dobre pytanie środowej audycji, w której maluję Polaków portret własny czy potrafimy zmieniać poglądy albo przynajmniej sympatie polityczne, a jeśli tak to w jakim marginesie czy jakiś margines jak się poruszam i dlaczego można raz popierać Platformę czy szerzej koalicję Obywatelską, a innym razem Polska 2050 za chwilę wrócić do wcześniejszych sympatii jak znaczący jest ów żelazny elektorat, który niezależnie od przywództwa afer wysokiej inflacji spadku PKB i tak nie zmieni swoich wyborczych preferencji, skąd bierze się inny termin, który wszedł do politologii w ostatnich latach, czyli teflon nowość obozu władzy, która oznacza wyjątkową odporność rządzących na utratę poparcia ze strony swoich żelaznych z powodu różnych afer podczas gdy inni w podobnych okolicznościach zaczęliby się bać czy przekroczą w ogóle próg wyborczy na porządku dodam, że zjednoczona prawica ostatnich wyborów straciła jednak sporą rzeszę wyborców, bo wygrała przecież dziewiętnastym roku z poparciem na poziomie 4359% dzisiaj w sondażach zdobywa około 33% i to podobno jest ten żelazny elektorat, który pozostanie wierny bez względu na wszystko, ale z pewnością ciekawa jest pytanie co się stało z tymi 10% zasilili elektorat pozostałych ugrupowań, o ile wiem to nie raczej rozczarowani chcą zostać w domu podczas elekcji tej jesieni ostatnio pojawiła się jednak inicjatywa, która ma ich do lokali wyborczych wyciągnąć oto AGROunii Michała Kołodziejczaka i porozumienie niedawno Jarosława Gowina teraz Magdaleny sroki łączą siły i chcą sięgnąć po owych rozczarowanych PiS-em czy to możliwe jak mogłoby mieć wpływ na wynik wyborów, ale też powyborczą układankę w sejmie, gdy trzeba będzie wyłonić rządzącą większość AGROunia dzisiaj walczy z obecną władzą, a porozumienie przez wiele lat ją współtworzyło widzimy, więc jak to wszystko jest złożone nieoczywiste tymczasem za kilka miesięcy mają rozstrzygnąć losy naszej ojczyzny i jak twierdzi wielu polityków i analityków będzie to rozstrzygnięcie historyczne niemal tak ważne jak to z 4czerwca 1989 roku do rozważań o nas naszych politycznych preferencjach zdolności zmiany sympatii wobec jakiegoś ugrupowania politycznego Małgorzata Łuczyńska wydawczyni zaprosiła panów prof. Jacka raciborskiego kierownika katedry socjologii polityki wydziału socjologii Uniwersytetu Warszawskiego i Piotra Pacewicza redaktora naczelnego oko Press jestem pewien, że ciekawe przyjrzeć się nam w roku wyborczym zastanowić co naród zaproponuje swojej Polsce na najbliższe lata zaprasza Maciej Zakrocki przedstawia no i zapowiadani goście są już z nami pan prof. Jacek Raciborski kierownik katedry socjologii polityki wydziału socjologii Uniwersytetu Warszawskiego dobry wieczór dobry wieczór od dziś nie jest już kierownikiem katedry w szybszym proszę to mamy od razu wniósł jak to się mówić czas będę miał godnego następcę wiem chyba, ale nie powiem nowy szczyt to nie jest oficjalne nadal, że to będziemy śledzić dr Piotr Pacewicz redaktor naczelny oko Press dobry wieczór pan dobry wieczór no i zaczyna pierwszym nie ze względu może na hierarchii, ale na przedmiot codziennych badań pana profesora takiego ogólnego pytania czy rzeczywiście uprawniona jest teza, którą ja przynajmniej na poziomie dziennikarskich obserwacji widzę słyszę od lat, że scena polityczna jest w zasadzie zabetonowana i jeśli dzieją się na niej jakieś ruchy w ostatnich latach to raczej one są właśnie takie jak w przypadku Polski 2050, że oto niektórzy są trochę już znudzeni platformą Obywatelską to przechodzą do nowego projektu podobnym koncepcie politycznym, a ja się okaże, że ten koncept nie jest dobry tor wrócą do Platformy Obywatelskiej, ale w sumie to nic się nie dzieje czy tak no niezupełnie w tym sensie toż cena nie w takim sensie partyjnym scena polityczna nie jest zabetonowana, jakie zmiany są, ale istnieje poważniejszy powód stabilności i politycznej, a mianowicie społeczeństwo jeść bardzo spolaryzowane od dawno podzielone wg takiej linii PiS anty-PiS to jest podział bardzo poważny to jest podział głęboki mających charakter wręcz tożsamości politycznych partie w jakość go odzwierciedlają, zwłaszcza 1 czy PiS czy zjednoczona prawica natomiast po stronie anty-PiS jest, kiedy kilka ugrupowań list siła się nieco zmienia, ale nie tak znów znacznie i Gdyni i fundamentalny dla umów opisu polskiej polityki jest właśnie ten podział na PiS i anty-PiS z i dziś jest koszy konsekwencją takiego głębokiego społecznego podziału jest to, że pomiędzy partiami bloku antypisowskiego są stosunkowo łatwy przepływ wyborców obserwowaliśmy to zresztą 2 lata temu mniej więcej, gdy po gwałtownie straciło, a pojawił się projekt Hołowni, który zyskiwał i w, a w gruncie rzeczy to były przepływy w ramach 1 takiego szerokiego obozu politycznego, mimo że pomiędzy liderami, czyli partyjnymi może być znaczna wrogość i oczywiście to może mieć poważne konsekwencje bardzo dezorientuje tych wyborców, dla których najważniejszą wartością teraz jest odsunięcie PiS od władzy no tak, ale ja rozumiem, że właśnie jeśli są przepływy działalność mogą w jakim stopniu pojawić między nasze w tym obozie antypisu jak pan resort nazywa, ale no tak wynika chyba też izba badań i wyników wyborów w poszczególnych latach w ostatnim czasie, że raczej niewidoczne czy niewielkie są przepływy między obozem PiS-u i antypisu mówiąc krótko, nawet jeżeli widzimy, że w stosunku do wyników wyborów dziewiętnastego roku poparcie dla obozu zjednoczonej prawicy jest mniejszy około 10% no to no to właśnie te 10% nie przepływa do obozu anty-PiS-u tylko raczej wstrzymuje oddech czy taktu zapytam pana właśnie tam taka jest natura takich głębokich podziałów, że przepływy między tymi obozami czy są bardzo nieznaczne wiemy to skądinąd badań wyborczych typu exit Pol do tam zadawane pytanie na kogo ktoś głosował w poprzednich wyborach i i obserwujemy ogromną wierność wyborców ktoś w 2 piętnastym osobą na po to na pewno nie głosował 2019 napis tylko, jeżeli nie na pewno to na powiedzmy lewicę czy czy czy PSL i to jest te natomiast jest pewnie jakiś ruch na razie jeszcze z nie zna niewiele wiemy, ale poprzez demobilizację, że część wyborców to odpowiedź Prawa i Sprawiedliwości UE skłania się ku nie nieuczestniczenie kół przy opcji, ale to nie jest jeszcze tak to jest taka spekulacja być może wynikająca z nadzieją, że w ten sposób będzie dokonywała się zmiana preferencji Kazimierza ogólnemu też jest taka, że preferencje wyborcze Polaków są w ostatnim 10 latach wyjątkowo stabilny i przy przepływy między przepływy między tymi obozami politycznymi są bardzo, że nieznaczna teraz pana redaktora poproszę o opinię w tej sprawie bo, bo woda będzie łatwiej może przejść do rozważań na temat tego, kto w takim razie o kogo ewentualnie w nadchodzących wyborach ugrupowania polityczne mogą powalczyć tylko będą utrwalać ten podział i utrwalać swój elektorat czy może będą jednak chcieli sięgnąć skoro nie po np. anty-PiS po wyborców PiS to może po tych, którzy do tej pory w ogóle nie głosowali pani redaktor do tego co mówi pan profesor jest potrzebna moim zdaniem istotna korekta czy uzupełnienie, aczkolwiek generalnie oczywiście się zgadzam, że taki obraz, który czasami się rysuje z tego co sam mówimy w mediach, że powiedzmy tak ten obszar elektoratu tak 30 000 000 potencjalnego elektoratu to są takie kule, które poruszają się po stole bilardowym i można je jakoś tam przy pomocy różnych propagandowych zabiegów albo po prostu przy pomocy kampanii przesuwać, że ten obraz nie jest właściwy, że raczej mamy do czynienia z takimi pudłami, w których dużymi pudłami przede wszystkim 1 pudłem tej właśnie populistycznej prawicy po polskiej prawicy katolicką narodowymi takim dużym skrócie w tej chwili i i żeby wyjąć jakąś kulę z tej z tego pudła to trzeba by wykonać jakiś wielki wysiłek, ale chcę powiedzieć że, że taka rzecz się raz zdarzyła to znaczy, że rzeczywiście raz w ostatnich powiedzmy kilku latach nastąpiła skokowa zmiana, czyli to w scenariuszach filmowych określa jako termin Point i to był mianowicie wydarzenie, które prawdę mówiąc, gdyby tak ktoś sobie to i abstrakcja myślał to by sądził, że to niekoniecznie będzie miała aż tak wielkie znaczenie mianowicie to był wyrok Trybunału Konstytucyjnego z października 2020 roku, który doprowadził do z gwałtownego takiego tąpnięcia notowań Prawa i Sprawiedliwości pan przed sobą wyniki takiej takiej z takiej strony EU wybory, która podaje sumę średnie wyniki średnie poparcie wszystkich partii politycznych Dyki rad badanych przez kilkanaście pracowni endoskopowej mówi o tym dlatego, że to np. bardzo było wyraźnie widać w sondażach Ipsos dla oko Press, ale zawsze można być jakiś sondaż wyższych tak czy inaczej Otóż we wrześniu 2020 roku PiS miał średnie poparcie w sondażach 40%, które przekładało się, bo to zawsze musimy wziąć pod uwagę, że poparcie w sondażu to nie jest prognoza wyniku wyborczego prawda, bo jest jakiś odsetek na ogół 8% około 8610 osób, które są niezdecydowane Otóż to się przekładało na 44% prognozy wyborczej, czyli właściwie dokładnie tyle ile było w wyborach 2019 roku prawda, bo PiS wyborach 21943 Coma 6 październiku to poparcie spadło już teraz mówi o prognozie wyborczej do 37, bo to się, a w listopadzie do 34 pracy nastąpiło 10 punktów procentowych z PiS zjechał w dół i do dzisiaj zdrobnień korektą ta nie nie wzniósł się już do poziomów sprzed wyroku Trybunału Konstytucyjnego, kiedy w sondażach regularnie przekracza 40 prac średnia za luty wygląda w ten sposób, że średnia PiS-u jest w tej chwili 3636% już mówię teraz prognozie wyborczej prawda nie o wyniku średnim sondaży tylko o tym jak to się by przełożyło na wynik wyborczy, czyli to jest -7% niż 7 punktów procentowych w stosunku do wyniku wyborów jak dodamy do siebie notowania partii tych 4 partii opozycyjnych, a to się okazuje, że to jest 54% zaś wyborach 2193 partie opozycyjne to jeszcze nie było Polski 2050 to było 48,5% trochę trudno pewnie się skupić na tych liczbach, ale generalnie w stosunku do wyborów w 219 tu podsumowuje to co powiedziałem w stosunku do wyboru 219 obecnie PiS stracił 7 punktów procentowych, a opozycja tych 4 wtedy 3 partii w sumie zyskała 6 punktach czy ręce tyle samo Konfederacja w zasadzie na tym samym poziomie i ten ta zmiana nie następowała w sposób płynny tylko nastąpiła w sposób skokowy w wyniku wyboru wyniku nad i tragicznej w skutkach dla tej partii drastycznej szalenie okropne w gruncie rzeczy bardzo okrutnej też decyzji tzw. Trybunału Konstytucyjnego pani Julii Przyłębskiej, ale czy widzi pan dokładnie co się stało z czy co to jest za grupa to znaczy te -7 mniej więcej, gdzie poszła i skąd wzięło plus tam 67 w obozie opozycyjnym co to jest grupa tego nie wiemy prawda, bo musielibyśmy robić jakieś badania podłużne czy generalnie jest wysoce prawdopodobne, że to nie jest także, że 7 czy inaczej jest prawie jest pewne, że to nie jest także te 7% wyborców popierających PiS wyszła z tego pisowskiego pudełka i poparła teraz opozycję prawdopodobnie jakaś ich części niewielka mogła wykonać taką woltę natomiast zapewne większość z nich po prostu w tej chwili nie deklaruje głosowanie napis im też, więc to jest raczej myślę kwestia tego, że tam nastąpiła tutaj zresztą pan profesor mówił to znaczy częściowa demobilizacja być może jakaś jakieś przesunięcie teraz natomiast po stronie opozycji i nos prawdopodobnie pojawienie się czwartego aktora, jakim jest Polska 2050 dodało do tej palety jeszcze opcję i stąd być może trochę poszerzenie tego elektoratu natomiast myślę, że to jest od, dlaczego to jest istotne dlatego, że jeżeli będziemy teraz się zastanawiać tak co to są ludzie ewentualnie do wzięcia, ale ze strony PiS-u lato taka sugestia się nasuwa, że to jest ci, którzy popierali PiS w roku 2 dziewiętnastym i aż do września 2020 roku deklarowali to swoje poparcie no to jest jakoś szeroko rozumiana publiczność prawicowa rada Otóż to jest taka publiczność prawicowa, dla której ta decyzja Trybunału Konstytucyjnego tzw. to był 1 krok za daleko i w związku z tym oni mają jakiś w sobie rys konserwatyzmu no ale uważają, że jednak nie należy przesadzać z tym łamaniem praw kobiet też, więc może to jest np. jak teraz popatrzymy na to co się dzieje na scenie politycznej po po stronie opozycyjnej to i widzimy, że Hołownia Kosiniak Kamysz się zapowiadają referendum w sprawie aborcję, które dla demokraty takiego jak ja jest jakimś horrendum, bo takich rzeczy nie powinno się głosować w referendach, ale już mniejsza o to to z punktu widzenia pragmatyki politycznej być może bardzo dobra decyzja dlatego, że to jest pewnego rodzaju uszanowanie tej narracji, że to jest życie poczęte, którego nie można prawda narażać my poprzez aborcję na to nie można, że tak ten niszczyć życia poczętego nie można zabijać człowieka w dużym cudzysłowie jest pewne uszanowanie dlatego jednocześnie powiedzenie okej, ale zróbmy referendum oddajmy głos oddajmy głos suwerenowi są suwerenowi prawda, więc to może być relacja, która w ogóle ta opcja Hołownia plus Kosiniak Kamysz może być taką propozycją takiego powiedziałbym no jakoś katolickiego, ale nie skrajnego jakoś Narodowego jednocześnie ciepłego takiej propozycji konserwatywnej trochę chadeckiej powiedzmy, która może być może być teoretycznie jako zachętą dla jakiejś części elektoratu PiS no chyba, że to będzie właśnie ta grupa, którą chcę celować AGROunia i porozumienia, o czym oko Press niedawno pisała, ale do tego wątku za chwilę wrócimy natomiast najpierw wrócimy do pana do pana profesora i jeszcze właśnie z tym pytaniem, które by uzupełnił tę część może audycji czy w takim razie pana zdaniem no właśnie nie bardzo jest sens, żeby ugrupowania polityczne zaczęły szukać, gdzie indziej swojego większego poparcia, że łatwiej może będzie je zdobyć czy pozyskać w grupie ludzi, którzy w ogóle nie nie brali udział w wyborach byli do tej pory dość politycznie bierni czy czy coby pan radził i może tym, że nim wprost dodajmy odpowiedź na pańskie pytanie to jeszcze krótki komentarz do tego co powiedział redaktor potrzebni Otóż ja się zgadzam, że ten wyrok Trybunału Konstytucyjnego był tak bardzo przełomowy, iż zmienił postawy, zwłaszcza młodzieży to widać by w badaniach natomiast o nie byłbym takim optymistą, że ta zmiana jest trwała i już również, sięgając do badań do wyników sprzed wielu lat badanie preferencji wyborczych w okresie mniej więcej pół roku przed wyborami przywołam rzeź szczyt następujące dane Otóż 2015 roku PiS w lutym marcu wybory przypomnę jesienią miał 20 w lutym 27 marzec już 322019 luty 34 Mass rzecz 38 mniej więcej tak jak teraz wydaje się, że zaczyna się powtarzać cykle, gdy charakterystyczny dla PiS-u ten, który już sygnalizuje, że cała ta historia niefortunnych wyborów 2019 roku może się właśnie powtórzyć sytuacji takiego rozbicia anty-PiS mamy praktycznie te same wyniki jak oddać po nawet bardzo mały spadek teraz do 28 punktów w badaniu Kanta Kanta ryby, czyli się, czyli istotnie oddaliło się od odpisu i to jest sygnał, że może się powtórzyć dokładnie układ też 2019 roku i w tym momencie gra, że od da się wytworzyć taki taki tercet z 1 strony będzie ten PiS odgrywała taka konserwatywna no centroprawica czy tak taka chadecja rząd czy wizowa ana, że lewe strony będzie to lewica aż środkiem ten PiS, że zostanie zaatakowany przez no powiedzmy cięto, czyli centrolewica, którą symbolizuje czy koalicja Obywatelska czy ściślej po to jest nieco nieco naiwne, bo doliczyć 2019 też właśnie tak mieliśmy mieliśmy dobry wcale wynik lewicy 12,5% mieliśmy po to, z PSL porozumienie ludowe wodę jak PSL koalicja Polska tak to się nazywało 850 części też dobry wynik i w i wynik 20 blisko 28% koalicji Obywatelskiej i rezultat, jaki był widzimy ni stąd też nie wydaje mi się ponadto by coli by ten projekt Hołowni tak naprawdę przyciąga jakiś nowych wyborców do do tego obozu, który miałby być alternatywą dla rządów PiS-u i turyści znów odwołam się do do danych kas tego sondażu Kantara okazuje się że, gdy patrzymy na profil wyborców Hołowni to są ludzie najwięcej, bo chcemy do niego głosować ludzie, którzy nie praktykuję, gdy Josh stosunek do religii lub praktykują nieregularnie wśród tych regularnie praktykujących Hołownia ma bowiem po 6% wśród tych niepraktykujących ma 14 pracy, a miało być właśnie także Hołownia ten ta twarz takiego oświeconego katolicyzmu cóż miał przyciągać tych o tych czy właśnie no wyborców, którzy jakoś tam byli czy są bliscy PiS tak samo patrzymy wieś miasto w tym podziale to również elektorat Hołowni jest elektoratem tak samo miejskim w koalicji Obywatelskiej, gdy patrzymy na wykształcenie nasze profile tych elektoratu nie tylko zresztą Hołowni, ale lewicy są bardzo podobny, więc ja twierdzę, że to po prostu jest 1 znaczy te partie wyrażają bardzo podobnych wyborców na nie ma pomiędzy wyborcami zasadniczych, jakby różnicy szybka stosunek do aborcji też w tym obozie dawałoby się dość racjonalnie uzgodnić czy radykalna liberalizacja obowiązującego ustawodawstwa, iż stąd takie moje przekonanie, że to są złudzenia żeby, budując urzędu by idąc taką takim innym to znaczy w takim tercecie można wygrać z prawem sprawiedliwością, które nie jest zwykłą Targ już natomiast ci liderzy opozycji zachowują się tak jakby mieli do czynienia z resztą barwione każda inna z regułami gry charakterystycznymi dla skonsolidowanej demokracji atak nie jest PiS jest do partii państwa dlaczego, bo angielski termin byłby, gdyby byłby może tutaj jakby lepszy, aby z tej partii to jeszcze nie PiS czy zrósł z tą tym ogromnym aparatem państwa do to powoduje zresztą, że pewne wobec PiS poparcie dla PiS-u płynie z pewnej lojalności i dobre państwo nas to jest taki taki mechanizm że, że dla bardzo wielu obywateli państwo jest tu drugi był fundamentem społecznej Solidarności ten, który to państwo kontroluje jakość przejmuje owe i taki naturalny sposób owe poparcie sytuacja jest niesłychanie trudna z punktu widzenia standardów demokracji mam wrażenie, że większość pieniędzy Lidl czy politycznych liderów tego nie rozumieć udaje, że nie dosłownie można to do komentarzy do tego tamten odpowiedział Piotr Pacewicz no może może może się okaże, że pan profesor miał rację tak, że także ser ma rację to znaczy, że te niskie notowania PiS w tej chwili jak na tę partię, czyli około 10 obecne w tej chwili 89 punktów procentowych niższe niż przed wyrokiem TK tzw. TK, że może to się odbije tak jak się odbiło przed wyborami 2 piętnastego roku to się pełna zgoda przy czym no, jeżeli szukać analogii to wtedy tym okresie pół roku przed wyborami rządząca wtedy koalicja miała dla wydawało się absolutnie pewne zwycięstwo prawda miała poparcie rzędu 4050% sondaży w tej chwili rządzi PiS jedynie biała dokładnie czy marcu 30 koalicja, aby zostały Obywatelska rozpoczęła później do 35 później gwałtownie stanu oka na każdym razie znacznie powyżej wyniku wyborczego, więc może się okazać, że pan profesor ma rację, ale póki co z sondażu owe obraz jest taki, że nie ma takiej nie ma od bardzo dawna takiego wyniku po porządnego wyników sondażu, który przekładał się na większość sejmową dla PiS Beata, a czasem wychodzi większość z Konfederacją, ale zwykle nie i też w stosunku do wyborów 219 to wrócę do tego co mówiłem poparcie 3 wtedy partii opozycyjnych wyborach 219 wyniosła 48,5 w tej chwili średnie poparcie w sondażach w lutym daje prognozę wyborczą 54% dla tych partii ja nie mówię, że pan profesor nie ma racji, że PiS że, że z tych sondaży wynika, że PiS tych wyborów nie wygra, bo tego nie wiemy z tych sondaży wynika, że na razie PiS tych wyborów nie wygrywa na razie wirtualnych wyborów zgadzam się z uwagą drugą to znaczy, że jest absolutnie nie do przecenienia możliwości manipulacji i propagandy przez PiS przez tę partie przy pomocy też zasobów środków państwo da i to jest niestety taka sytuacja, w której no ten taki dyżur czy autorytaryzm, który w Polsce mamy, bo pomiędzy tak się ten system określa no pokazuje, że już nawet te wybory, które które, które mają być narzędziem demokracji ostatnim niezakłócony i są w dużej mierze zakłóca te także natomiast trzecia rzecz trzecia rzecz, którą chciałem jeszcze powiedzieć to jest pan profesor jeszcze jak może zostawia należy no, a ja ciągle wracam do pytania, bo nawet też z tego, o czym teraz mówił pan redaktor wynika, że właściwie cały czas tę w wyniki tych obozów są zbliżone właściwie no przynajmniej kilka miesięcy przed wyborami trudno powiedzieć, który blok zwycięży i ja zakładam no tak przynajmniej wydaje, że te wszystkie badania analizy służą również ugrupowaniom politycznym do opracowywania strategii wyborczej wspomniałem już przed chwilą, że m.in. właśnie pojawiła się informacja, że od grudnia porozumienie, tworząc coś w rodzaju wspólnoty programowej próbują nam wszystkim udowodnić że, że to porozumienie, które jeszcze pamiętamy bardziej jako Jarosława Gowina z ugrupowaniem AGROunia właściwie i mogą właśnie razem jeśli tu nie ma żadnej sprzeczności specjalnej programowej, ale przywódcy tych ugrupowań, czyli pani Magdalena Sroka i pan Michał Kołodziejczak właśnie mówią, że my chcemy sięgnąć po tych rozczarowanych wpisy no, więc wracam do pytania po kogo chcą sięgnąć, żeby poprawić swój wynik wyborczy i zapewnić sobie zwycięstwo ugrupowania związane z anty-PiS-em skoro przepływów nie ma pani Magdalena Sroka pan Michał Kołodziejczak wierząc, że może być, ale wszystkie dane, o których mówił pan profesor m.in. pokazują, że takich przepływów nie ma na coś tu, gdzie również się, gdzie jest ten zrealizowało nowsze rzeczywiście w parlamencie się zachciało poparcie dla piszą w związku, że dojną jego drugi pewnie my gwałtownym skokiem, w czym środków do produkcji rolnej, ale później bardzo wzrosły z kolei ceny by zbytu produktów rolnych później znów spadły, więc inni tak pewien entuzjazm w stosunku do PiS-u dawna wsi osłabł, ale nie ma realistycznej alternatywy stąd tej ten z badania nie pokazują jakiegoś gwałtownego odpływu chyba w pewne sygnały demobilizacji wyborczej ani to byłby ten znany mechanizm, że poprzez mobilizację PiS mógłby tam na wsi tracić natomiast apel AGROunii jest moim zdaniem niesłychanie populistycznej bardzo trudny do pogodzenia z tymi resztkami porozumienia czy programowego to jest i to dość karkołomne porozumienie nie daje temu właściwie żadnych szans na czy porozumienie nie no nie powiększa siły AGROunii ona nie chyba też to nie może nie da się powtórzyć sukcesu Leppera na PiS jest nadal jednak skuteczny mechanizm różnego rodzaju dopłat Compensa, a to dodatki suszone paliwowe, a i inne jeszcze planowane działania to podniesienie emerytur rolniczych na wsi najwięcej jest emerytów rolniczych nie takich czynnych rolników sian losowanie w ordynacji leży instrument działa też szkolono ich zdaniem posłuży ma bardzo wysokie poparcie na wsi dla PiS, gdyby nie można by tutaj też dodać jeszcze to znaczy, że należeli tak mamy zastanawiać prawda, bo tak rozumiem, że to pytanie trochę wisi nad naszym programem to znaczy auta ewentualnie mogłaby zrobić opozycja, żeby no nie tylko zachować obecne sondaże, które dają jej możliwość prawdopodobnie dają możliwość sformowania rządu, ale jeszcze zrobić większą pewnością to wtedy od razu się pojawia bardzo często w takich relacjach się pojawia 1 odpowiedź twórzcie 1 blok tak zróbcie wspólną listę tak jak zrobił Senat Senat to jest zupełnie inna ordynacja, więc tam, jakby sprawa wygląda inaczej Otóż ja powiem w ten sposób okej tylko, że to nie jest zadanie dla ani dla badaczy, chociaż często robią, że sprawdzają, jakie było poparcie takiej w różnych konfiguracjach, ale prawdę mówiąc nawet w tych sondażach dziś to bada to przecież to jest Virtual to są wirtualne byty w związku z tym po prostu żyjemy żyjemy no tego nie ma politycznie tego nie ma to co jest w tej chwili politycznie na stole wydaje się, że to, że to rzeczywiście będzie już na to jest wspólna lista Hołowni Kosiniaka Kamysza prawda to jest już i tak sporo jak na tą rozdrobnioną opozycję pytanie, które wg mnie my powinniśmy jako publicyści komentatorzy sobie zadawać to jest takie pytanie mianowicie czym opozycja chce przekonać ludzi ludzi w ogóle wyborców prawda do siebie bo, bo to już to co pan profesor mówi to co to co ja też powiedziałem jesteśmy tutaj ruchu wielkich nie będzie chodzi o to, żeby z tej obecnej sytuacji, która póki co jest dla opozycji korzystna, ale z takim bardzo małym marginesem tutaj pewności no, żeby to jakoś ugruntować prawda jeszcze kogoś trochę przekonać jeszcze jest z zmobilizować i wydaje się że, że tutaj się pojawia jednak potrzeba takiej najważniejszej odpowiedzi na świecie, że chcesz wygrać wybory to musi ludzi przekonać, że ma dla nich dobrą propozycję tym czasu to się wydaje to przepraszam że, gdy są to się wydaje oczywiste tylko tylko lekko się nie robi tylko tego nie jest jednak, ale z drugiej strony ja jestem znów z kolei nie będą, zanim badacze ani takim analitykiem polskiej sceny politycznej elektoratów jak panowie, ale mnie się właśnie wydaje, że te ostatnie przynajmniej dekada ostatnia może nawet trochę więcej pokazują, że to my mamy takie wyobrażenie, że dla ludzi ważny jest program że, a potem się okazuje, że jak się weźmie taki program partii politycznej, bo one wszystkie przecież go przygotowują to ma tam też 100 stron no proszę nie program się zgadza programów nikt tak nikt tego nie czyta i tak zaczeka jeśli tego bary w 2 piętnastym roku, dlatego że złożył obietnicę, która dla bardzo wielu ludzi była atrakcyjna zapowiedział prawda zapowiedział dobrą zmianę co więcej jakąś część tej dobrej zmiany z z zrealizował w taki sposób, że dzięki temu trzyma się jego prawda co prawda topniejący trochę i bardzo taki coraz bardziej sprofilowane no ale trzyma się elektorat to znaczy, jeżeli 70, jeżeli 66% ludzi w wieku 60 plus głosuje na PiS to, dlatego że widzą w tym jakiś swój sens prawda lub jako, a teraz właśnie wrócę do tego, że nawet teraz te ostatnie dni jak spojrzymy może to znowu traktuje zbyt emocjonalnie no to znowu się sytuacja pewnego populistycznego ataku, który obawiam się, że może mieć jakiś pozytywny skutek dla obozu władzy, a reaktywna opozycja może tylko mówić to bzdury itd. mam na myśli oczywiście tą całą akcję czy to kampanii Robakowo tak w połączeniu, że z dziś tam w tle lewacką Unią, która właśnie teraz będzie wprowadzać dyktaturę Robakowo zabroni nam jeść mięso będzie niszczyć nasze przyzwyczajenia każe nam pozbywać się naszych samochodów i zmusi nas do kupowania elektrycznych, które przez wiemy, że są strasznie drogi na nas nie stać mówiąc krótko wyskoczyli z czymś co się wydaje kretyńskie irracjonalne, a ja obawiam się, że to znowuż zyska poklask, jaki się dla dużej części tego mogą wbije się teraz do głosu teraz przepraszam pana w tym zdrowia, a mianowicie to właśnie doskonały przykład jest taka relacja, która z narracją właściwie to jest te Polska tzw. niestety prawica od od początku mówiła prawdę Waszczykowski pamiętacie rowery wegetarianie itd. itd. cała ta narracja taki takiego budzenia takiego lęku przed jakąś nowoczesnością tak przed jakąś zmianę przed tymi gejami tymi Blik cyklistami dni wegetarianami itd. itd. jakieś obce ciało Otóż można oczywiście to ośmieszać bądź też nieprawda itd. tak dalej ale kiedy ja mówię o pozytywnej narracji nie mam na myśli tego co będzie napisane w programach do nich nikt nie zajrzy tylko mam na myśli przekaz i wydawało mi się np. mnie naiwne Emu, że Donald Tusk jako lider Europy 1 prezydent Europy prawda jednak wielkich postaci tego globalnego świata jak wrócić do polskiej polityki to pokaże ludziom, że można żyć tak jak w Europie, że to jest dobre życie, że one lepsze niż to zaściankowe konserwatywna propozycja PiS-u żona otwiera różne możliwości prawda tymczasem co robi Donald Tusk skupia się na tym, żeby pokazać, że PiS kłamie kradnie i że wsadzić wszystkich do więzienia Otóż wydaje się, że tu krzyku jest ten słaby punkt to znaczy, że opozycja może jeszcze tego nie pomoże to zrobi, ale na razie nie daje nam nie tyle programów tych rzeczywiście ma pan rację nikt nie czyta, ale nie daje nam pewnej wizji z jakiegoś jakiejś od jakiegoś oddechu nie pokazuje ludzie przecież tak nie musi być w tym kraju przez może być wspaniale może być lepiej, bo tylko znowu, ale tu właśnie, oddając może profesorowi głos chcę grać 1 wątek panie profesorze, gdy pan pozwoli, bo boi się wydaje, że to zagubienie opozycji też bierze z tego faktu, że nie nie rozumie tej co nazywamy to teflon nowości obozu władzy bo, bo wydaje się, że naprawdę po tylu aferach i no większość rządów by upadła tak przynajmniej kiedyś i i że teraz oni dalej mówią, że oni kradną itd. tak jakby nie rozumieją, dlaczego ludzie tego nie widzą, że oni kradną albo, że to nie przeszkadza i że to też jakoś powiedziałbym dezorganizuje ten przekaz że, że właśnie w normalnych okolicznościach te wszystkie afery nie będę wymieniał było ich mnóstwo, a wy powinny znieść ten obóz władzy z właśnie z funkcji rządzących, a to się nie dzieje jest tak trochę, jakby nie bardzo wiadomo co z tym zrobić trochę o tym mówiliśmy, dlaczego tak się dzieje ta teflon nowość ościenne powiedzmy na poziomie około 30%, czyli nie przekreślałaby szansy zwycięstwa, ale były dni problem programu od pożyczki czy antypisu jest dość skomplikowany, bo zwrócił uwagę na ostatnie dni no tusz lub pod próbuje coś zaproponować kwestie mieszkaniowe kredyty 0 przebija propozycji rządowych i natychmiast spotyka się z kontrą z lewicy, że to jest propozycja dla zamożnych, bo tylko oni mogą dostać kredyt znaczy to nie jest rozwiązanie tej kwestii mieszkaniowych my wciąż jest doskonała ilustracja logiki rywalizacji w obrębie obozu antypisowskiego, która jest zgodna ze standardami demokracji dodaje, ale my nie mamy normalnej demokracji mamy oto jedno o ten potężny obóz rządowy i rywalizują 3 osoby, bo partie o opozycji i one mogą prowadzić ta rywalizacja programowe naturalne skądinąd może prowadzić do pogorszenia potencjalnych oczy pogorszenia wyników i osiągnięcia tego co jest potencjalnie możliwe boję się zgadzam, że dalej jeszcze te to te ne i mieli ci wyborcy niechętnie nastawieni do PiS-u by było są liczniejsze niż ich wyborczy propisowskich tak jak było to skądinąd w tym 2019 roku, więc jeżeli się jakoś godzimy istnieniem tych naczyń brakiem 1 listy to morze minimum porozumienia czy programowego przed wyborami jakaś jakaś struktura koordynująca regulująca kampanii jakieś takie samo ograniczenia tej rywalizacji wobec głównego konfliktu może byłyby pewnym remedium, ale średnio w to wierzę natomiast dużo, ale to rzeczywiście pewne popisują się koalicji PiS-u z Hołownią jest to, że maleje niebezpieczeństwo wypchnięcia PSL pod próg wyborczy maleje, ale się, ale tak w ogóle nie znika nikt pod próg został 2 piętnastym roku wypchnięta lewica właśnie po wezwaniach, że jest zagrożona i ktoś może powtórzyć taki w taki schemat rywalizacji, że koalicja Obywatelska dominująca na opozycji wezwie jedne do takiego zjednoczenia wokół niej jako siły, która jako jedyna może być alternatywą dla PiS-u i skończyć się to może jeszcze gorzej niż był tysięcznym dziewiętnastym roku, więc ja przepraszam zatem za ten pesymizm, ale tutaj zgadzam się, żeby dr. Borusewiczem że, że obserwujemy okropni no defensywę, że takiego maleje przekonanie, że wygramy znaczył i tym wiara w zwycięstwo jeszcze wiadomo jednym z najważniejszych powodów czynników przyczyniających się do tego właśnie sukcesu wyborczego stąd te dziś jest we mnie jeszcze pewien element wiary, że marzec kwiecień pokażą, iż naprawdę nie ma alternatywy dla jakiegoś skoordynowanego działania lewicy to ostatecznie nie musi być oczyszczenie lewicy tylko całej opozycji anty pisowskiej to musi ostatecznie być 1 lista, ale tak jak jest teraz to odwlekanie jakiegoś, iż takich kroków ku porozumieniu prawdziwemu no rokuje niedobrze latce czy całkowicie też terminy Góra panie redaktorze okej całkowicie się z zgadzam się tym sposobem myślenia uważałbym za optymalne to znaczy, jeżeli w ogóle politycy nie potrafią się dogadać prawda co do 1 listy z to, bo była taka propozycja Szłapki bardzo interesująca, żeby zrobić Sejm na rok, który posprząta po pisze, że tak powiem umownie prawda apotem będą następne wybory, ale to już fikcja polityczna natomiast, jeżeli opozycja się nie potrafi dogadać co do 1 listy to zgadzam się całkowicie optymalne byłoby zawarcie jakiegoś paktu, który byłby pewnego rodzaju obietnicą dotyczącą wspólnego rządu, który będzie wielu partyjny prawda i powiedzenia, że ten rząd zrobi parę rzeczy, które są, które łączą te wszystkie partie no takim oni zawarli takie porozumienie w sprawie samorządów prawda prawie przywrócenia takiej pełniejsze samorządności lokalnej w Polsce jest teraz na stole propozycja tak dla edukacji, którą zaangażowane poszczególne te partie opozycyjne jakoś też wspierają no, gdyby się dało coś jeszcze powiedzieć o tym co zrobić z mediami publicznymi co zrobić ze spółkami skarbu państwa, żeby wyborca niezależnie od tego na którą z tych partii zdecyduje miał poczucie, że rząd który, który wywiezie w ten sposób że, głosując na na kogokolwiek zwiększa szanse tego rządu na przeprowadzi Polskę w stronę jakiejś sensownej demokraty Demokratycznej szczęśliwego lepszego kraju no i trzeba ciągle nadzieję, że to, że ta faza i tak pyskówki przeżyłam za brutalne słowa między PiS-em, a przede wszystkim z platformą Obywatelską, ale całą opozycją że, że wyjdziemy poza tę fazę, że zaczniemy rysować jakiś taki no jakoś taką pozytywną fajną perspektywę dla ludzi, żeby się chciało po prostu pójść i ten głos wyborczy oddać no właśnie nie mamy jasnych zapewnień rodzaju, że nie będzie wydłużany wiek emerytalny i 500 plus pozostanie czy w tym pakiecie, którym mówimy, ale doprawdy nie trzeba programu ogromnego by pokazać, że tak naprawdę opozycja ma program rządzenia i że że tych punktach jest wiarygodna zgodna myślę, że też uzgodniliśmy konto ogląd tych nowa jakość, a z drugiej strony jak nie wspominam różnego rodzaju badania co właśnie martwi Polaków to się okazywało, że prawie Niewiem 70% z nich martwi się wysoką inflacją i dalej oczywiście typowe typowe punkty jak stan służby zdrowia prawda itd. więc znowu by zachęcało do wprowadzania jednak taki kolejny klasycznych pomysłów na rozwiązywanie poważnych problemów jak np. wysoka inflacja czy bezpieczeństwo energetyczne właśnie czy coś takiego, więc sondaże jedne strony pokazują właśnie takie poważne tematy, a z drugiej strony wydaje się, że właśnie teraz będą te wybory bardziej na poziomie emocji no i tutaj te ugrupowania muszą muszą rzeczywiście zdecydować jak nad tymi emocjami przejąć przejąć kontrolę zapanować bardzo dziękuję za dzisiaj, bo to pewnie jeszcze przed wyborami będzie niejedna okazja, aby tych sprawach porozmawiać dzisiaj z nami byli pan prof. Jacek Raciborski do dzisiaj kierownik katedry socjologii polityki wydziału socjologii Uniwersytetu Warszawskiego dr Piotr Pacewicz redaktor naczelny oko Press bardzo panu dziękuję teraz dziękuję dobranoc dobranoc dobrej nocy podziękowania dla Małgorzaty Wólczyńskiej, którą audycję wydawała też życie spokojnej nocy słyszymy się jutro o tej samej porze Zwiń «

Kto przejmie rozczarowanych PiS-em?

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: MACIEJ ZAKROCKI PRZEDSTAWIA

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 10:00

Najnowsze Podcasty

Miodowe lata polskiej telewizji

"Konsulaty boją się podejmować decyzje, a firmy czekają na pracowników"

Wipler: Chiny? Mam z tym krajem niewiele do czynienia

Kampania trwa. Zakrzykiwanie realnych problemów - Bianka Mikołajewska, Agata Szczęśniak

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL