REKLAMA

Nawet najstraszniejsza książka nie zrobi dziecku takiej krzywdy, jak obraz

Głosem eksperta
Data emisji:
2023-03-10 06:30
Audycja:
Czas trwania:
36:16 min.
Udostępnij:

Jaka powinna być dobra książka dla dziecka i dlaczego mali czytelnicy to surowi recenzenci? O literaturze dla dzieci Anna Sobańda rozmawia z Karoliną Oponowicz – dziennikarką, redaktorką, autorką książki „Bozie, czyli jak wygląda Bóg”, a prywatnie mamą dwóch córek. Z podcastu dowiemy się, dlaczego nie warto rezygnować z takich klasyków jak „Dziewczynka z zapałkami” czy „Tomcio Paluch” nawet, jeśli przedstawiona w nich rzeczywistość wydaje nam się zbyt trudna emocjonalnie do zniesienia dla naszych dzieci. - One sobie z tą historią poradzą i przetworzą ją po swojemu – zapewnia rozmówczyni. Redaktorka wyjaśnia, na jakie treści kładą nacisk współczesne książki dla dzieci i jaką rzeczywistość im przedstawiają. Rozwiń »
A co zrobić z problematycznymi lelkturami jak „Murzynek Bambo” czy „W pustyni i w puszczy”? Czy rezygnować z nich zupełnie? Czy może czytać, ale obudowując odpowiednim kontekstem? Czy literatura ma szansę obronić się w starciu z powszechnymi ekranami i kreskówkami?
I w końcu, jak w gąszczu dziecięcej literatury wybrać te najciekawsze i najbardziej wartościowe tytuły.
Zapraszamy do słuchania

Partnerem podcastu jest Biedronka organizator konkursu Piórko 2023 Zwiń «

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
partnerem podcastu jest sieć Biedronka organizator konkursu piórko 2023 czy dobry przy mikrofonie Anna Sobańska tokfm PL dzisiaj porozmawiamy o książkach dla dzieci ze mną studio ekspertka Karolina Oponowicz dziennikarka redaktorka wydawnictwa Agora specjalizująca się w książkach dla dzieci autorka jednej z nich zatytułowanej Boże, czyli jak wygląda Bóg także podcasty RK znana jako najgorsza matka świata i prowadząca cykle co ciebie wyrośnie też Karol Czyż nie wszystko Rozwiń » zgadza radnych, bo przedstawiono jest to jak chciał uzasadnić wybór taki ekspercki, który chyba teraz wszystkich słuchaczy oczywiste bo jakby te książki dla dzieci znasz ze wszystkich stron, a nie dodała jeszcze jesteś mamą 2 córek jakoś tym od strony autorki użytkowniczki też wydawcy, jakby z każdej strony jest ten temat bliski przygotowuje się do naszej rozmowy znalazłam takie porównanie autorem jest prof. Grzegorz Leszczyński też ekspertów literatury dziecięcej, który na pytanie o to jak powinni, jaka powinna być dobra książka dla dzieci powiedział, że taka jak dobry posiłek, czyli z 1 strony wartościowa, ale z drugiej kolorowa różnorodna i zachęcająca czy to być coś dała jeszcze do tego zgadzam się absolutnie profesorem dodałabym taką moją refleksję, którą mam za każdym razem, gdy dostajemy propozycję wydania nowej książki od przyszłego autora MO, że ta książka ma być po prostu wciągająca ona ma być taka rzecz się chce czytać, bo MO ma być przygodą, jeżeli nie jest jeszcze jakaś dodatkowa wartość, którą autor chce w to włożyć jakieś wartości właśnie jakąś myśl czy chce zainspirować do refleksji na jakiś temat to oczywiście Soup oczywiście wiadomo, że to w książkach i dobrze, żeby było, żeby one nie były tylko łącznie o przygodzie, ale to nie może być na pierwszym na pierwszym planie na pierwszym planie ma być przygoda na pierwszym planie ma być akcja ma być coś intrygującego coś świeżego coś takiego co sprawi, że tekst tej książki nie będziemy chcieli wyciągnąć wypuścić z rąk tak mały czytelnik jest chyba jeszcze bardziej wymagająca dorosła dają nie wytrzyma kilku stron nudy, żeby doczekać do końca po prostu tę książkę odłożył Otóż tą sama jako mama doskonale wie, że dzieciaki są absolutnie szczere w komentowaniu tego co im się podoba im się nie podoba jak słyszą, że książka jest mądra, a to w śródstopiu argument jest na nich żaden argument, więc pod względem naprawdę najbardziej szlachetne idee najwspanialsza najmądrzejsza rzeczy nie obronią się na rynku książki dziecięcej tak z drugiej też słyszałam, że to jest w sumie dosyć duża odpowiedzialność, bo ile książka dla dorosłych można napisać największe nawet głupoty, jakby zakładamy, że dorosły czytelnik jest ukształtowany i on sam decyduje co z tym zrobić o tyle jednak już tych treściach dla dzieci jest jakaś tam odpowiedzialność taka większa autora nie za to co tym dzieciom przekazujemy na całą pewnością jest to odpowiedzialność dlatego o taki odpowiedzialny redaktor czy radcę redaktorka ma to tył głowy na ustalenie z tyłu tylko przychody tych, kiedy czy tak jest zastanawia nad tym w jaki sposób chcecie takie są opisane np. czy też zwierzęta jak one ze sobą rozmawiają czy nasze kierują jak myślą jak się do siebie zwracają to są takie wszystko rzeczy, które mamy świadomość że, że wpływają na taki, że jakoś tak programują je w jaki sposób, więc z jasno że, przygotowując książki dla dorosłych też dokładamy wszelkiej staranności pracuje też książkami dla dorosłych, ale mam wrażenie jeśli chodzi o dzieci to gdzieś ta myśl o tym, że ta książka zostanie ta książka będzie żyła dużo dłużej z nami cały czas jest, bo rzeczywiście książki dla dorosłych są takie, które czytam wielokrotnie no k każdy z nas takie ma, do których wraca w życiu np. wracam do dzieci z Bullerbyn akurat książka Alicji też zrobić pomyślałam chyba dosyć często wracamy do tych jednak z dzieciństwa, a nas główny urząd takie książki dla dorosłych, do których robią wrodzone przykład ja z dnia Agatha Christie odświeżam mam to jest coś takiego się odkłada, bo może sobie by dowiedzieć od wierszy lubię wracać właśnie ostatnie zmiany Białoszewskiego wyjęłam spółki mam ją koło łóżka są pytam przypominam te wiersze, które lubię, ale zasadniczo jako dorośli te książki czytamy odkładamy dzieciaki mają do siebie, że te ukochane książki mielą mielą mieli o czym znał pewnie jako mama doskonale wiesz mam ochotę schować w najdalszy kąt niektóre książki ścieki takie wyciągają mamo po raz siedemdziesiąty piąty 3 świnki poproszę mimo tego już na pamięć znamy to jedziemy po raz kolejny więc, tym bardziej ja w każdym razie myślę, że cały mój Team o tym pamięta, że ta książka będzie oglądana, że ta książka będzie analizowana rodzica nie będą się być może te zdania, które w tej książce się pojawią zostaną ich głowie melodii języka na całe życie rynek tej literatury dziecięcej jest dosyć duży co roku powstał pojawiać kolejne nowości, ale są też takie klasyki, które przetrwały i jakby te próby czasu przeszły pozytywnie do nich cały czas dzieciaki wracają, ale są też takie klasyki, które mam wrażenie, że trochę jednak tej próby czasu nie przeszły, bo Januszka znam rodziców, którzy nie chcą czytać niektórych baśni swoim dzieciom uważają, że są zbyt brutalne i tutaj faktycznie gdyby, przyglądając się niektórym bankom, które powstały gdzieś tam osiemnasty dziewiętnasty wiek dziewczynka z zapałkami absolutnie trudna emocjonalnie historia czy np. Tomcio Paluch, gdzie rodzice, doprowadzając chłopców swoich synów do lasu taki termin zostawiają, ponieważ nie stać ich na ich utrzymanie, więc w ten sposób się pozbywają dzieci to są takie takie historie, które dziś trudno jest chyba dzieciom przeczytać opowiedzieć to kiedyś miał jakieś uzasadnienie czy tak kiedyś pisano dzieci myślę, że do też związek z naszą wiedzą psychologiczną i z tym co wiemy o rozwoju dziecka jak my w ogóle z jakimi się szacunkiem odnosimy do tych potrzeb dziecka i całą pewnością dziś znacznie inaczej jest znacznie więcej wiemy o tym co się dzieje właśnie z informacją, która dostaje się do takiego małego do takiej do takiej głowy dziecka, które potem gdzieś krąży w tej głowie robi różne rzeczy czasem dobre czasem złe czym, więc to jest 1 rzecz, ale druga rzecz jest taka, że tutaj akurat ludzie, którzy zajmują literaturą, ale też psychologowie pokazują, że książka nie zrobi dziecko nawet najstraszniejsza takiej krzywdy, jaką może zrobić obraz, dlatego że my w książce, jeżeli nawet czytamy najstraszniejsze rzeczy no to dziecko sobie wyobraża wyobraża sobie tylko to co samo zna co samo zobaczyło, więc te obrazy takie dramatyczne często nam się wydaje nie do przejścia, bo już znacznie więcej widzieliśmy dzieci to obrabiają, bo cudzysłów po swojemu, więc ja bym wcale nie uważała, że takie rzeczy jak dziewczynka z zapałkami są w tej chwili nie do przejścia emocjonalnie dla współczesnych dzieci, że dzieci z przed dniem 100 lat były czwarte się one wcale nie były otwarcie to być może jest nasz opór przed czytaniem dzieciom o takiej ochrony przy wydają straszne podam taki przykład tylko lat temu były początki wydawnictwa Agora dla dzieci trafiła na książkę właśnie w pobliskiej Rutka to była książka, która potem wygrała i by została białym Krukiem w ogóle tam cały czas sprzedaje prawdopodobnie powstanie film na podstawie tej książki to jest jedna z takich ważnych książek opowiada o Holokauście, ale też ten Holokaust takiego Holokaustu w ogóle nie widzą tam są 2 dziewczynki bohaterkami, które to dziewczynki 1 jest jak się później dowiadujemy trochę przepraszam spoiler Alert, ale może może państwo tę książkę znają jeśli nie to być może to nie przeszkodzi też w przeczytaniu jakiś czas to co teraz bowiem jedna z tych dziewczynek mieszka w getcie, a druga współczesnej Łodzi on się spotykają jak w książkach bywa takie rzeczy na co możliwe, a ja się spotykają mają maskotkę, a to maskotką jest kurczak bez głowy ja przeczytam to pierwszy raz to pomyślę sobie nie książka jest Super przygody są wspaniałe Joasi język jest błędne, ale ten łysy kurczak bez głowy, bo jest skubanie państwo wyobrażają, że w tej w tej w tej w tej lodówce leży taki już bez bez bez piórka i tym zakresie z masakra to jest nie do przeżycia rzecz o tym działa się długo rozmawiały i ja dałam się przekonać, że to jest mój problem mój problem osoby dorosłej nie problem dziecka ta książka wyszła ten kurczak jest nie tak nie miały z tym problemu więc, że rzeczy posypuje głowę popiołem dla mnie już była ważna lekcja, że naprawdę nie nie na projekty naszych lęków na dzieci ja sama nie lubić dziewczynki z zapałkami, bo mnie po prostu bardzo bardzo smucą etyk z dnia tej tej właśnie nienawidzę czytać, ale nie sądzę, żeby się moim dzieciom jak straszna krzywda stała z tego tytułu, że przeczytają to Stoczek ciekawe faktycznie o tym się nie myśli, że dzieci to, przepuszczając przez swoją wrażliwość te swoje obrazy, którym mowa, a zazwyczaj nie mają tak drastycznych jak my dorośli i pewnie widzą zupełnie inaczej też kiedyś spotkam taką interpretacją to już pewnie bardziej pytanie, jaki literaturoznawców, że kiedyś ten sposób pisano, ponieważ literatura powstawała głównie dla dzieci tych zamożniejszych klas społecznych i ona miała takie obrazy tej nędzy biedy przeraźliwie miały uświadomić tym paniczną i paniką, że jakby gdzieś tam żyją dzieci też inaczej i że ta bieda jest czy faktycznie tak było to trudno powiedzieć no ale faktycznie może nie warto jednak wykreślać z tego kanonu książek dla dzieci tych tych dawnych baśni, które przecież walory takie literackie mają niewątpliwie literackie też, ale o tym też mówią psychologowie, że one pomagają się mierzyć z różnymi problemami, które nam się w życiu zdarzają też jakoś ustawiał na myślenie o świecie i tam różne archetypy tam są no kwestie, które nam pomagają patrzeć na świat pomagają się też zgodzić też być może budują nasz system wartości znów poczuć dobro wygrywa, ale rzeczywiście te baśnie, które często przecież bracia Grimm np. oni tych baśnie nie wzięli nie wymyślili w dużej mierze tylko nie zebrali, więc to są opowieści, które krążą w kulturze od wieków, które też się w niektóre z nich powtarzają dziś te motywy nie wiem starej mądrej baby np. czy jakiś jakiejś tam studni, do której się wrzuca coś które, które się zapomina albo tylko ciemnego lasu, bo takie motywy uniwersalne, które właśnie pomaga pomagały od wieków od tysiącleci ludzie jakoś zrozumieć świat i jakoś w tym świecie funkcjonować, więc nawet jeśli to daje nam się teraz okropne to może może warto do tego czasem wrócić bez takiego właśnie filtra współczesnego przerażenia takiego odruchu odrazy, ale myślę, że są też takie motywy którymi warto, o których warto z dziećmi rozmawiać np. swojej córce motyw Wilka strasznego Wilka i ona w już jest nauczona, że jak jeszcze pewien motyw Wilka ona reguły mówi mamo, ale wielki przecież nie są złe to efekt to są po prostu zwierzętach, więc dziś mam świadomość, że za mocno trochę być może ten prostowanie motywu złe złego Wilka weszło, ale faktycznie są takie, które gdzieś tam kiedyś stosowano właśnie, żeby coś tam dzieciom pewnie pokazać czy czy w jakim samym zakresie edukować na dziś już może niekoniecznie bronią ten okres jeśli chodzi o wielki to podpisuję się w zresztą to jest w literaturze skandynawskiej czy w ogóle kulturze skandynawskiej wilki były postrzegane jako jako zagrożenie tam jest taki duży nacisk na to, żeby wielki fule eliminować tutaj cudzysłów mówię to też jako wydawczyni książki wilki Adama Wajraka, która też cały czas jest czytana książka co dla dorosłych, ale czytają dzieci bardzo chętnie mimo tego, że zamieściliśmy tam ostrzeżenie, bo mowa jest opad linie mowa jest tam o kłusownikach takie do tej książki wracają tam właśnie też pięknie opowiedziany ten ta cała historia tego jak my realizujemy wielki jak ten Wilk stał się takim właśnie symbolem agresji i zasad, ale w zasadzie to ze Skandynawii przyszło do nas taki właśnie to powieść taki motyw tego tego tylko krwiożerczego Wilka, bo tak długo jak my z wilkami nie walczymy tylko funkcjonujemy też pokazują badania to wilki nie są dla ludzi groźne grozi zaczyna być wtedy, kiedy zaczynam z nimi walczyć o nas tak na marginesie dodać że, ale powiedział też 1 coś Super ważnego i co w ogóle należałoby im złotymi zgłoskami w każdej księgarni w każdej bibliotece i zamieścić napisane mianowicie, że rozmawiać z dziećmi książkę niż wydaje, że żadna książka nie zrobi dziecku krzywdy żadna książka nie jest głupia bezsensowna, bo każdy można porozmawiać to też jest coś co Anna Czernow pani dr Anna Czernow literaturoznawczyni prezeska polskiej sekcji i mówi, że nawet, że nawet takie książki, które wydają się mało wartościowe mogą być wartościowe rzeczy co z nich weźmie jeszcze w ogóle są zaproszeniem do czytania i mieście też potem Monika czekami pogadamy też w ogóle to jedno z moich najważniejszych wspomnień ze szkoły, czyli język Polski rozmawianie o książkę właśnie do tych najtrudniejszych lektora, który potaniał rano w dyskusjach na na lekcji stawały się w dni jednak ciekawszej i okazywało się, że coś fajnego w sobie miały to zapytam teraz w takim razie współczesne książki dla dzieci, bo to jest trochę też także książki dla dzieci, które powstają w danym czasie są niejako do niego dopasowane, bo podejrzewam, że inaczej troszkę pisano książki nie wiem czasach okupacji inaczej pewnie trochę w czasach rozbiorów, kiedy trzeba było ten duch Narodowy w dzieciach podtrzymywać, a inaczej pewnie teraz co teraz mam wrażenie, że bardzo duże w książkach o tym, że ludzie są różni i to może brzmieć jak banał, ale to jest taki to jest coś takiego co obserwujemy, że nie ma 1 słusznego modelu i znowu to jest akurat coś co teraz przyszła ze Skandynawii, ale coś się bardzo dobrze ma w literaturze dziecięcej jest nie tylko skandynawskiej, ale też na całym świecie i to dotyczy zarówno tego jak są dzieci opisywany jak żyją od tego jakich rodzinach żyją, że nie zawsze także mama tata dzieci, że może być także mama tylko mama i może być także tylko tata może być także są 2 mamy co u nas w Polsce oczywiście jest może być kontrowersyjny, ale takie takie rzeczy są albo, że co to, o czym w tej chwili się dużo mówi też obserwujemy, że dziecko może się nazywać taki sposób, że trudno powiedzieć czy chłopcem dziewczynką albo że, że rodzice są rozwiedzeni dziecko spędza trochę czasu tu trochę czasu tu, więc to są też takie rzeczy, które się na pewno pojawiają, bo też taka jest nasza rzeczywistość rzeczywistość, w której co trzecie małżeństwo wielkomiejskiej rozpada no to wiadome jest, że w literaturze też będzie znajdował swoje odbicie i tak też dzieje mam wrażenie, że jest coraz więcej w tej literaturze takiej zgody na to, że właśnie mamy różnie jedni lubią to inni lubią to, że to jest okej czy nie trzeba realizować jego 1 określonego modelu, żeby dobrze żyć, żeby znaleźć akceptację, żeby być szczęśliwym, więc dotyczy oka, że ktoś dobrze uczy można też uczyć słabo, ale mieć pasję jest teraz myślę o takich różnych modelach, które gdzieś tam są bardzo dużą w ostatnim czasie było książek o emocjach i to był też taki trend ogólnoświatowy, który też do Polski przebił i u nas tych książek też ostatnio sporo wychodziło, ale mam wrażenie, że to jest nigdy dość takich książek czy książek mówiących o tym, że smutek też jest okej wydaliśmy książkę Agnieszki Jucewicz bajka o lęku, która z kolei opowiada o tym, że mamy kłopot z lękiem, że łatwiej sobie umiemy poradzić ze złością łatwo sobie umiemy poradzić ze smutkiem lękiem nie no i jest dawna seria Tiny Oziewicz o uczuciach wydana przez 2 siostry, które też opowiada o tym, że emocje są takie tęsknota jest taka smutek jest takiej, a rozczarowanie taki wstyd jest taki, więc to gdzieś też pokazujemy jak się kontaktować z tymi swoimi emocjami, ale też właśnie dajemy sobie mówi też ona czytających, bo te książki przecież nie tylko dla dzieci to dla nas dajemy sobie zgodę na to, żeby właśnie tak było, żeby ktoś nosi okulary, a ktoś nie lubi mleka, a jeszcze ktoś nie grał na komputerze miał taką pasję jak inny grał w gry analogowe, więc takie mam wrażenie, że ten świat, że też możliwości się poszerzają i literaturze też to widać z tego co mówi to też odbijają się takie trendy w tych dniach można zwykle sami po prostu zmiany w modelach wychowawczych tak, bo kiedyś mówiło się dzieciom, że nie wolno się złościć, że nie wolno krzyczeć teraz, gdy jest zgoda na emocje mówi o tym dzieciakom także one takie są one wszystkie są okej tak, ale też sami jako dorośli widzimy, że w naszym życiu na przynosi nam ulgę pomaga nam lepiej żyć pomaga sobie radzić z trudnościami przy tych trudności w ostatnim czasie było mnóstwo dzieciaki też dotknęła pandemia i wojna i kwestia kryzysu klimatycznego w trans kwestia inflacji dzieciaki tego słuchają taki, że tego boją, więc też literatura musi na temat na te rzeczy odpowiadać i tu mam wrażenie przy tym jak fantastyczna literatura dla dzieci i ile fantastycznych jest zjawiskiem jest autorów ilustratorów lustratora naprawdę właśnie jestem co na chwilę przed wyjazdem do Polonii na największe targi literatury dziecięcej i mam dreszcze na myśl o tym jakie tam cudowności zobaczy to po prostu jest to to są rzeczy odkryć prawdę, a otwierają się szeroko oczy i czasem pojawiają się z, a czasem po prostu uśmiechu ducha do ucha, bo te rzeczy są cudowne mówi o tym, żeby pokazać, jaki jest nieprawdopodobny rozdźwięk pomiędzy tym co jest na rynku co nasze dzieci czytają jako lektury, bo to są rzeczy, które w ogóle kompletnie odjechał od naszej rzeczywistości weźmy tych nieszczęsnych chłopców z placu broni cóż to jest za za model model taki, że jakiś chłopiec ginie, lecz niejaki na mecie, którego wszyscy doskonale pamiętamy, którego opłakiwaliśmy na mecz z ginie w obronie jakiś flagi na jakimś placu gry co to jest za to jest za za priorytet czy my byśmy chcieli, żeby nasze dzieci ginęły za jakąś flagę na placu albo to jest Kasza, gdzie mówimy o tym, że dzieci mają być grzeczne i gdzie losujemy taki właśnie model wychowania w ogóle model dzieciństwa jak pokora podporządkowanie, gdzie to właśnie jeszcze wszystko jest takim dziewczyńskie wydaniu albo właśnie Plastusiowy pamiętnik, który oczywiście też bywa uroczy, ale znowu posiać, które taka grzeczna ma taką spódniczkę IT i ten warkoczyki ma ten porządek w zbiorniczku jest dziewczynką, więc musi mieć wszystko elegancki chłopcu buzują jako mama dziewczyny wcale nie chcę takiego modelu w Bierzgłowie moim córkom, a jednocześnie jest mnóstwo fantastycznych książek na rynku, który tego które, które współczesnych, które no korespondują z tym co chciał moim dzieciakom powiedzieć np. w starej szkoły szpiegów chłopak jest taki lekko gapowaty też znowu mówi mamo, gdzie mamy chłopaków nie uważam, żebyśmy teraz mnie odwracać chłopak czynić gapowaty dziewczynki odważnymi wykład w szkole szpiegów tak jest tam jest Erika, która jest Pieszko i która po prostu wymiata ich rozwiązuje problemy znowu ten chłopak nie wstydzi się do niej przyjść powiedzieć jej Pomóż mi, bo ja sobie radzę, więc to są takie rzeczy, które się dzieje, więc ja bym wolała, żeby moje dzieci takimi rzeczami inspirowały niż to jest Kasia, która ma być grzeczna miła czy też po 16 owego pamiętnika za kanon lektur tych szkolnych obowiązkowych to jest temat rzeka to co roku te dyskusje się podnoszą na temat tego, które z tych lektur się bronią, które z pełnienia, ale są jedyne co nam zostaje jako rodzicom to właśnie rozmawiać z czekami tych książkach nie mówić o tym co w nich już nieaktualnego i a i co jak szkodliwego gdzieś tam przemycają tak całą pewnością wierzy też ministra dyskusja, która przewija przez polskie media dotycząca Murzynka Bambo czy w pustyni w Puszczy nie tylko przez polskie media nie tylko w Polsce o tym mówi na świecie też czy te rzeczy, które w tej chwili z naszej perspektywy są już nie do przyjęcia czy powinniśmy jest literatury wycofywać czy nie czy Murzynka Bambo czytać czy nie w tej chwili obowiązujący nieobowiązujące, ale taki trend, który nie jest najbliższy to jest taki, że czytajmy pokazujmy, ale i budujmy kontekstem czy np. pustyni wpuszczenie czytaj z dziećmi w piątej klasie podstawówki jako po prostu Pajor przygodową powieść, bo te dzieciaki, kiedy widzą opisy muzułmanów albo kiedy widzą jak paneli grzeczne starsze taki dzielny albo inne takie sceny, które na słowa, które już naszym dzieciom i zapalają lampki w głowie, że to nie jest język, który one słyszą na co dzień czytajmy takie książki licealistami np. mówmy o kolonializm, kiedy mówimy o w pustyni w Puszczy mówmy o tym, jaki był świat wtedy, kiedy Sienkiewicz tę książkę pisał albo też mówmy o tym jakich warunkach, jakie korzyści powstało w postać Murzynek Bambo to był wiersz napisany w kontekście getta ławkowe czy inaczej w kontekście wykluczenia i taki bym powiedział przeciw wykluczeniu, a potem on stał się takim właśnie nie wiem sam samo słowo Murzynek nabrało takiego właśnie wydźwięku protekcjonalne ego i osoby, które są czarnoskóry nie chcą tak nazywane, więc czytajmy tego wierszyka jako ulubiony wierszyk, który zresztą babcie ciocie dziadkowie uwielbiają wracać do tych swoich starych wierszy to były argumenty, które często właśnie dziadkowie wyciągać tam babcie to jest mój wielu dzieciństwo kochany, dlaczego miałabym tego nie czytać moim stażem to właśnie Staś, który ma 5 lat czy tam 3 lata może tego kontekstu nie rozumieć, ale Stanisław, który ma 14 nawet jest w stanie już o tym porozmawiać jak to się stało, że w języku słowo Murzyn w języku polskim taka nie inaczej brzmi współcześnie jak brzmiały w czasach, kiedy ten wiersz powstawał i co możemy o tym powiedzieć teraz, więc ja jestem za tym, żeby kasować to co w wy ci wycina być wycierać gumką tak właśnie gumką myszką czystego pierniczki Tosi te wiersze, które nam się dzisiaj nie podobają ze względu na właśnie język czy wartości, ale po prostu gadamy o tym, bo to jest nowa testowych tego wracamy rozmawiałem w rozmawiają właśnie powiedzieć Karola czy literatura dziecięca obecnie broni się w starciu z ekranami powszechnymi to ona jakoś na to odpowiada próbuje z tym rywalizować z tak myślę tutaj na myśli książki obrazkowe które, który jest dużo obecnie nawet tych starszych dzieciaków to jest trochę taka odpowiedź na NATO wizja, tyle że takie wieże literaturę się obroni tutaj znowu dużo zależy od tego jaka jest literatura jak ona w tym domu funkcjonuje jak, jakie mamy zwyczaje mi się wydaje, że tak, że po pierwsze, ta technologia daje nam różne możliwości pracy z tą literaturą czy pracy korzystania z niej może i audiobooki to Super sprawa ja wiem, że są nauczyciele czy też w ogóle literaturoznawcy i też rodzice, którzy są przeciwni audiobook to nie jest prawdziwe obcowanie z literaturą ja się z tym nie zgadzam uważam, że to właśnie jest Super sprawa nie mam fantastyczne wspomnienia np. takich momentów, kiedy jadę z dziećmi im samochodem puszczam sobie audiobook książka słuchaliśmy Noli słuchaliśmy analiz Holtz i tym razem zastanowiłem no i co Ano nic z tym marki zezem, gdzie jest jej mama to są Super z rzeczy, dlaczego taka książka miałaby być gorsza niż książka jest książka wydrukowana to, że są filmy animowane są oczywiście, że dochodzi do różnych uproszczeń tak jak nie ma w przypadku Muminków są z hard korowy fani Muminków, którzy do dziś nie mogą się pogodzić z tym, że Muminki trafiły na naklejki zeszyt i że w ogóle trafiły pod strzechy, a to przecież były te malutkie książeczki mu rynkowe, ale mi się wydaje, że to my się zmieniamy nasze potrzeby zmieniają potrzeby dzieci się zmieniają w tym, że to jest okej, że też to w jaki sposób tę literaturę konsumujemy się zmienia, a jeśli mówisz o książkach obrazkowych moja mam wrażenie, że też się zmieni sposób percepcji i w ogóle to też charakterystyczne to dowiedziałem się po raz pierwszy od agentki, która sprzedaje polskie polskie książki z zagranicy my mamy bardzo wysoko podniesioną poprzeczkę jeśli chodzi o poziom trudności tekstu i objętość tekstu do wieku np. książki, które u nas funkcjonuje jako książki dla dzieci 68 to są absolutnie nie do sprzedania na Zachodzie jako książki dlatego w wieku 68 dzieci, które mają przejść 810 lat w Hiszpanii czy we Francji nie czytają książek objętości 100 000 znaków co u nas jest standardem, a tam znacznie dłużej funkcjonują książki obrazkowe, które my mam wrażenie, że upija mamy znaczy my tak traktujemy lekceważąco i te książki uważam, że im dziecko starsze tym mniej obrazków potrzebuje to jest czysta nieprawda sama uwielbiam obrazki, jakbym obrazki książka dla dorosłych uwielbiam się wpatrywać obrazki w książkach dla dzieci i dym się nie w tym niczego zagrażającego, że np. książki obrazkowe tak jak wspaniałe książki lisy Aisato, że one są też dla starszych dzieci, bo tam stosem jedno zdanie i rozkładówkę jest taka, która może się wpatrywać całymi godzinami i trosk Minas z rodzicami nauczycielami nie z dziadkami są takie rzeczy, które inspirują i mam wrażenie, że my też toż to się powoli zmienia to już pokolenia rodziców współczesnych już widzą w morze pokolenia dziadków czoło jeszcze tego nie kumają kupują nadal grube książki z dużą ilością tekstu dzieciakom co oczywiście nie znaczy, że nie są dzieciaki lub też pochłaniać wciągających powieści lubią ale, toteż nie nie zniechęcamy się do książek, które mają dużo obrazków i tutaj jeszcze opowiem ci o komiksach, a znowu przykład z mojego redakcyjnego podwórka, kiedy kilka lat temu zaczęliśmy wydawać serię umarły las był komiks, który stworzył wspólnie Tomasz Samojlik Adam Wajrak komiks, który się dzieje wśród ptaków w Puszczy Białowieskiej i jak nazwaliśmy to komiksem do tych to było 6 lat temu to reakcja Czytelników były bardzo umiarkowanie chciałbym ciepłe okolicznym kojarzył z czymś takim lekko gorszą książką, a już po 6 latach widzę, kiedy wprowadzamy na rynek kolejny tom teraz dyrektor Wróbel się pojawia wprowadzamy kolejny tom już nie mamy problemu z tym, że to jest komiks nie nie wprowadzamy go tak tylnymi drzwiami to literatura nie mówimy, gdy taka nie jest taką książkę tylko połowę strat ma trochę okienek obrazków i rynków nie ma już tak mówimy tak z podniesionym podniesioną głową to jest komiks i oceniamy jakość komiksów doceniamy wartość komiksowych opowieściach graficznych, więc bardzo chcę wierzyć w to, że też otworzymy się na to, że są myśli różne formy i że też w powieści graficzne czy też komiksy mogą być Super albo książki dla starszych dzieci, które mają dużo ilustracji mało tekstu tak obrazki nie wykluczają rozwijania wyobraźni prawda oczywiście oczywiście o to od wyobraźni chodzi o pozycji mam wrażenie, że my znowu on w naszym kraju powiemy tak mało tak tak mały nacisk kładziemy Glena na sztuki wizualne w ogóle na sztukę ta muzyka czy plastyka w szkole to są takie zapchajdziury to są takie Michałki przykro mi to mówić bardzo tego żałuję, ale wydaje się, że potem skutek jest taki, że nie wybory estetyczne jakich dokonujemy jego dorośli no są takie, jakie są rzeczy inspirujemy się od najmłodszych lat pięknymi rzeczami inspirujemy się pięknymi obrazami pięknymi słowami, bo to Senat buduje potem też ten świat, który będziemy mieli, który nasze dzieci będą budowy będzie piękniejszy, ale życie ma być piękne nawet badania, które potwierdzają, że obcowanie z pięknymi rzeczami muzyką ze sztuką literaturą coś co nas rozwija co też rozwijano mózg, ale po prostu przynosi nam satysfakcję sprawia, że my się czujemy na co dzień lepiej jednak tak wysokie cele mogą to wie, że jesteś w bardzo dobre tak ma powiedzmy podsumowania, chociaż jeszcze na zakończenie chciałam jedno pytanie zadać jako rodzic mam z tym problem, że wchodzę do księgarni internetowej tej tradycyjnej no i tych książek dla dzieci jest ogrom jest ich tak dużo one co roku pojawią się kolejne tytuły czymś kierować twoim zdaniem przy wyborze, pomijając kwestię wieku to jest oczywiste, że one muszą być dopasowane do wieku dziecka, ale jak szukać tych wartościowych ciekawych bardzo polecam księgarnie kameralne i polecam takich tradycyjnych księgarzy księgarski to jest wiedza, której bronił się przecenić to są często takie osoby, które mają czas to są osoby, które mają pasję, więc to warto prawdę poszukać w okolicy takiego miejsca i tam się po prostu dzieckiem wybrać, bo to są zwykle też księgarni, gdy tam książki są tak wystawione rzeczy takie mogą je obejrzeć nasze dzieciaki też te same przychodzą pokazują przynoszą nam książki które, które interesują i też są osoby, które znają nowości też widzę, bo śledzę na Instagramie profile takich księgarni kameralnych są fantastyczne rzeczy to jest jedno druga rzecz, którą też myślę, że warto warto śledzić to są konkursy literackie mamy w Polsce naprawdę bardzo dużo konkursów to nie jest tylko książkę roku Zibi to jest taki konkurs jest najbardziej prestiżowe, ale właśnie jest Biedronka też zrobić konkurs piórko to jest sekret konkurs na wydanie książki, ale są takie konkursy wiele miast ma swoje jest dniem Koziołek Matołek jest konkurs Krakowie jest teraz lubimy czytać lokomotywa jest to jesteś taki konkurs blogerów, gdzie biorą udział Czytelnicy warto śledzić te konkursy, bo tam rzeczywiście czy Kongu konkurs jest nagroda Hestii po literacka to są konkursy, które są przygotowywane przez ludzi, którzy naprawdę o tym znajdziemy także eksperci czytają dostają od wydawnictw dziesiątki setki książek oni się przez te książki przebijają i wyróżniają te, które są, które są ich zdaniem warte uwagi tak jak w przypadku imbir książek, które rzeczywiście dostają nagrody wyróżnienia i jest kilkanaście, a jesteś tzw. lista AB i na tej liście bez takie takie rekomendowane rzeczy jest bardzo bym też bardzo bym też polecała sprawdzenie tego, bo tym się też tym się też można kierować i Super też pójść do biblioteki, które też na szczęście są bardziej przyjazna dzieciakom po prostu puścić, dopóki nie one sobie wybierają one patrzą co tam interesuje mam też takie oświadczenie, że często rodzice wyobrażamy sobie, że tę książkę należałoby naszemu dziecku kupić ono powinno tę książkę przeczytać, bo uważamy, że jest wartościowa, że pierwsze dziecko za nic tej estetyki nie kupuje albo tego bohatera jakiegoś powodu nie kupuje czy też tego zwierzątka po prostu nie lubi albo co się tam irytującego no takie trochę następuje oburzenie, więc warto tak się z 1 strony dać na dzieciaki, ale też podsuwać książki, które gdzieś w tych konkursach krążą naprawdę wcale nie trzeba koniecznie kupować od biblioteki są fantastycznie wyposażone można też się do tych bibliotekarek bibliotekarze chcą Górnik wtedy kary udać z prośbą o to, żeby zamówić i mam takie doświadczenie w moich ursynowskiej biblioteki, gdzie po prostu i to mówię słyszałam o tej książce czy ona już jest tak tak nie ma na to zamówimy więc, więc dużo jest naprawdę jest na rynku mnóstwo fantastycznych rzeczy jesteśmy w Polsce mamy cudownych autorów cudownych lustratorów ilustratorki to jest ich bogactwo, którego doświadczamy wydawcy na co dzień naprawdę serce rośnie tego w takim razie czytajmy i rozmawiajmy z dziećmi o książkach wystawki fajny pretekst do spędzania wspólnie czasu i tych więzi takich rodzinnych nie dyskusja o książkach dziękuję Karolina dzisiejszą ciekawą inspirującą też się dla mnie dla mamy rozmowę ze mną studio była Karolina Oponowicz dziennikarka redaktorka podcast Perka przy mikrofonie Anna Sowa nie da dziękuję państwu serdecznie uwagę dziękuję za ten ma nie da się dobry czytaj także rozmawiał książkę tak jest Zwiń «

PODCASTY AUDYCJI: GŁOSEM EKSPERTA

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POPULARNE

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

Wszystkie audycje, kiedy chcesz! Teraz TOK FM Premium 30% taniej: podcastowe produkcje oryginalne, Radio TOK FM bez reklam i podcasty z audycji. Nie zwlekaj, słuchaj wygodniej!

KUP TERAZ

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA