na Pacyfiku wszyscy wiedzą, gdzie znajduje się grobowiec w połowie drogi między Australią i hawajami 3,51000km od wybrzeży Japonii i 2300 km od wybrzeży wysp Salomona 4 pół 1000 od Honolulu na Hawajach ta prawa do atolu innym i tak ma ze wszystkich wymienionych państw najwyżej, bo tylko trochę ponad 1600 km niemal identyczną odległość dzieli Warszawę od brytyjskiego Liverpoolu i grobowiec to miejsce, w którym lepiej i bezpieczniej nie zjawiać się osobiście dlatego, choć w
Rozwiń »
wielu miejscach, o których opowiadałem wam w tym podcaście udało mi się choćby na chwilę zjawić do tego nie próbowałem dotrzeć grobowiec to tak naprawdę miejsce, gdzie zakopano dziesiątki tysięcy nuklearnych odpadów oficjalnie nazywa się je różni tam znajduje się ono na wyspie nic należącej do atolu innymi tak tu terytorium wysp Marshalla państwa, które w latach czterdziestych pięćdziesiątych podobnie jak Kiribati było eksperymentalnym poligonem nuklearnym dla Stanów zjednoczonych i limity w rękach Amerykanów był od 1944 roku i niemal od razu stał się siedzibą amerykańskiej bazy marynarki wojennej kilka lat później w 1940 ósmy roku rząd USA uznał innymi tak za miejsce idealne do przeprowadzenia trzeciej serii testów jądrowych testy na innym i tak trwały 12 lat i pozostawiły po sobie 85 000m³ nuklearnych odpadów, żeby pomieścić tyle śmieci potrzeba było 35 basenów olimpijskich zamiast tego znaleziono dla nich miejsce właśnie na wyspie Unit w kraterze, który powstał po wybuchu jądrowym w teście kaktus 6maja 1958 roku amerykańskie wojsko zakopał je tam, a następnie zalał betonem na szczycie wyryto datę 1979 rok to właśnie wtedy powstał grobowiec w założeniu tymczasowe rozwiązanie miało istnieć tylko dopóki stany Zjednoczone nie znajdą lepszego miejsca na nuklearne śmieci istnieje jednak do dzisiaj gruba na blisko pół metra kopuła Unit dom ma średnicę 115m co kilka centymetrów więcej niż wysokość budynku Novotelu centrum Warszawy sporo i kiedy patrzy się na równi dom na zdjęciach faktycznie sprawia wrażenie solidnego, a jednak grobowiec już jakiś czas temu zaczął przeciekać różnic od dawna jest bezludna wyjaśnia Marvel któregoś dnia, kiedy pytam ją testy nuklearne na Wyspach Marshalla nie jestem pewna czy kiedykolwiek ktoś tam mieszkał, ale w całym, a to Lu NN weta jest wiele wysp i mieszka na nich wielu ludzi znam nawet kobiety, które ma tam jakichś krewnych opowiadała mi kiedyś, że wszyscy marszałkowie wiedzą, że ich wyspy są trujące wiem, że zaraz zapytasz, dlaczego się w takim razie nie wyprowadzą, ale znaczna już trochę jesteśmy bardzo przywiązani do ziemi naszych przodków tak jest na Kiribati i tak samo jest na Wyspach Marshalla Marie coraz lepiej radzi sobie angielskim ja też z każdym dniem lepiej rozumiem jej wymowę słucham, więc zainteresowaniem, kiedy opowiadam historie innymi tak wyspy różnic i ludzi, którzy mieszkają w pobliżu nuklearnego sarkofagu zaczyna odrzucenia piosenki, którą na atolu innymi tak śpiewają dzieci podczas tradycyjnego święta kultury wyspy Marshalla i jej tekst brzmi tak minęły czasy, kiedy żyliśmy w strachu strachu przed bombami wojną i bronią jądrową to jest mój czasu to jest mój kraj to jest moja ziemia Mars śpiewa potem zaczyna opowiadać w sumie na atolu innymi tak stany Zjednoczone zdetonowały 43 bomby atomowe w konsekwencji 440 we mnie i tak zostały całkowicie zniszczone ludzi, którzy zamieszkiwali tereny przeniesiono wtedy na inne atolu wysp Marshalla, a niektórzy z nich wrócili do domu, ale dopiero 3 dekady później ich życie zmieniło się dość istotnie dawniej codzienność tu związała się głównie rybołówstwem jedzenie zdobywano, wykorzystując palmy kokosowe drzewa chlebów chce i otaczające wyspy laków dokładnie tak jak na Kiribati skażenie radioaktywne sprawiło jednak, że trzeba było zmienić dlatego dziś mieszkańcy wysp należących do atolu innym i tak żywią się przede wszystkim tym co przywiozą im statki transportowe i handlowe suchym prowiantem konserwami produktami instant słodyczami, a oni wszyscy dziś czują się w miarę bezpiecznie wyjaśnia Marek we, ale słyszałam, że nadal chorują tak jak chorowali kiedyś w czasie, gdy wybuchały tu amerykańskie bomby i słyszałem też, że to grobowiec ich truje, bo zaczął przeciekać nie jestem pewna, skąd to wiedzą ktoś musiał coś zobaczyć, chociaż miejscowi rzadko zjawiają się na wyspie nic wyspa nie jest żaden sposób oznakowana ani strzeżona, ale ludzie nadal boją się promieniowania chyba tylko najbiedniejsi decydują się zaryzykować i czasem jeżdżą tam szukać złomu, który potem sprzedają w sieci bez problemu jednak znajduje zdjęcia miejscowych spacerujących po betonowej kopule rodzinny dom są tu nawet fotografie bawiących się na nuklearnym grobowcu dzieci, mimo że tak jak powiedziała mi Ewę w 2013 roku światło dzienne ujrzał raport przygotowany na zlecenie departamentu energii Stanów zjednoczonych, który potwierdził, że skok poły wydostają się materiały radioaktywne za prawdopodobne uznano też, że ekstremalne zjawiska pogodowe jak chociażby tajfuny mogą zniszczyć lub uszkodzić cementową kopuł nie poddano je jednak żadnej renowacji wg tego samego dokumentu gleba wokół nuklearnego sarkofagu już w 2013 roku była bardziej zanieczyszczona niż zawartość różnić tę gleba na 4 Wyspach należących do wyspy Marshalla wciąż zawiera stężenia izotopów jądrowych, które znacznie przekraczają te znajdujące się w pobliżu elektrowni jądrowych w Czarnobylu i funku linia alarmowali z kolei w 2019 roku naukowcy z amerykańskiego Uniwersytetu Columbia ci sami badacze ustalili, że wśród szczątków zakopanych pod kopułą różnicom znajduje się m.in. pluton 239 to jedna z najbardziej toksycznych substancji, jakie zna świat jego radioaktywny okres półtrwania wynosi ponad 24 000 lat dopiero po upływie tego czasu wsparł NIT będzie mogła być na powrót uznana za miejsce bezpieczne dla ludzi rosnący poziom wód Pacyfiku sprawia, że ocean niebezpiecznie zbliża się do nuklearnej pół raporty IPC międzyrządowego zespołu do spraw zmian klimatu w optymistycznym wariancie zakładają, że średni poziom mórz oceanów może wzrosnąć o metr w ciągu najbliższych niespełna 80 lat, a interaktywne maty nie zostawiają złudzeń jeśli wody przybędzie choćby pół metra większość terytorium wyspy różnic zniknie pod wodą razem z nim zniknie grobowiec jeśli zawartość chroni dom dostanie się do Pacyfiku będzie to oznaczało totalną katastrofę dla całego oceanu mówił w 2017 roku w rozmowie z serwisem ABC, ale sąd ten aktywista z wysp Marshalla, ale naukowcy uspokajają póki mowa o drobnych przeciekach nic niepokojącego się nie wydarzy Marek kręci głową grobowiec pęka mówi nikt go nie naprawia, więc będzie pękał dalej, a co z nami będzie co będzie z marszami znasz historię Curie mas to nasza wyspa naszych ludzi zostawiono tam samym sobie nikt nie przeprosił ani nie pomógł im, kiedy tego potrzebowali boję się, że historia się powtórzy, a przecież nikt nie wie jak daleko może to oskarżenie sięgnąć może dotknie też nas ostatni raport na temat chronić dom Departament energii USA przedstawił w kongresie 5 lat temu, ale jego treść nie różniła się specjalnie od zapisów dokumentu 2013 roku potwierdzono, że nuklearny sarkofag przecieka, ale nie stwierdzono, żeby pęknięcia kopuły i wycieki miały jakikolwiek wpływ na zdrowie mieszkających w pobliżu ludzi w tym dokumencie wprost napisano kopuła nie jest bezpośrednio zagrożona zawaleniem się lub awarią dane dostarczają przekonujących dowodów na to, że zanieczyszczenie stosu odpadów chronić dom miało i nadal ma znikomy wpływ na szersze środowisko morskie, a jednak w okolicy koralowce blakną iryd jest coraz mniej regularnie odnotowuje się kolejne przypadki chorób nowotworowych Roni dom się starzeje, a rosnący poziom wód tylko ten proces przyspiesza grobowiec nie znajduje się na terytorium Republiki Kiribati, do której zabierałam was w kolejnych odcinkach tego podcastu mając nadzieję, że dzięki opowiedziane tu historiom razem ze mną odkryje cie szczególny świat małych Koral owych atoli na Pacyfiku chciałabym, żebyście o nim pamiętali także wtedy, kiedy będziecie dokonywać zwykłych codziennych wyborów to co jemy ile i jakiej jakości rzeczy kupujemy, jakim środkiem transportu się poruszamy i w jaki sposób ogrzewamy domy to wszystko na co decydujemy się sposób w jaki żyjemy w Europie ma ogromny wpływ na resztę świata dla Kiribati maleńkiego państwa na Pacyfiku to już dziś kwestia być albo nie być Dariusz i prowadzenie Małgorzata Gołota pobiegł redakcyjna Magda Bielecka i Bartosz Dąbrowski reżyseria postprodukcji Bartosz Dąbrowski głosów elektorskich użyczyli Marta Perchuć-Burzyńska Dorota Wardecka Elżbieta Mazur Anna Soboń w latach łódzka Filipka kurz Adam Ozga Wojciech Kowalik Piotr Jaśkowiak Bartosz Dąbrowski
Zwiń «