Tu jeszcze nie byliście. Zwiedzamy prawie gotowe podziemia Dworca Zachodniego

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Warszawa nadaje dzień dobry przy mikrofonie Wojciech Tymowski wasz gospodarz podcastu Warszawa nadaje zapraszam tym razem na największą inwestycję kolejową w Polsce, czyli na dworzec Warszawa zachodnia wielkiej przebudowie o jej znaczeniu mówi nasz gość studia Kuba Czajkowski znawca kolei ekspert transportowy o podejrzeniu do Warszawy koleją opowiada zaś reporterka Olga Gitkiewicz autorka m.in. książki nie zdąża, która zawsze przejeżdża przez dworzec zachodni ten węzeł Rozwiń » kolejowy od 2 lat zmienianiu gigantyczna przebudowa ma się zakończyć w połowie 2024 roku nasza ekipa z Arkiem Kłosowskim mieszczącym na co dzień w miejskim transporcie odwiedziła miejsca jeszcze niedostępne to prawie gotowy podziemny tunel, który ma 2 poziomy na pierwszym będzie dworzec kolejowy z kasami gastronomią usługami poczekalnią, a pod nim tunel z przystankiem tramwajowym tego już w Warszawie nie było oba miejsca imponują rozmachem dla pobudzenia wyobraźni rzuca kilka porównań, które podają inżynierowie budowy tunelu na przystanek jest równy 50 basenu olimpijskiego podziemny korytarz jest tak szeroki, że mógł przejechać tamtędy Boeing 747 jeszcze konstrukcji ze Stali można bez niej zbudować 3 wieże Eiffla zatem ruszam na ziemię i podziemia dworca czekają zaproszę z ulicy stolicy dzień dobre z ulicy kolejowej tunelowej mówi Jarosław Osowski jestem dziennikarzem gazety stołecznej te nazwy ulic są dobrym wstępem do naszego podcastu do odcinka poświęconego kolei, a dokładnie największej inwestycji kolejowej w Polsce, która trwa już ponad 2 lata modernizacja dworca Zachodniego za ponad 2 000 000 000zł pomaga obficie Unia europejska oczywiście tutaj już powstała ogromna konstrukcja ochrony, zwłaszcza część z nich dopiero jest zadaszona wreszcie pasażerowie nie stoją na deszczu nie czekają na pociągi pod chmurką i cały czas właśnie trwają prace pociągi jeżdżą ludzie tutaj chodzą na można powiedzieć objazdami obchodami krążą po budowie wejdziemy do podziemi, gdzie będzie główne serce dworca Zachodniego poczekalnie kasy biletowe korytarz szeroki tak jak skrzydła samolotu i wasz jest dzisiaj zaraz spróbuję państwo pojęcia o całkowitej nowości o niespodziance już z przedstawicielami firmy wykonawczej Budimeksu idziemy na plac budowy dworca Zachodniego od strony woli inne z panem Jakubem Sienkiewiczem dyrektorem kontraktu z firmy Budimex dra ma taką sytuację, że na sam peron numer co 78 są perony już nowe wybudowanych w ramach inwestycji oraz cały czas czynny jest pierwszy peron WKD oraz drugi peron, który obsługuje obecnie w jego miejscu, iż nie ma tak została rozebrana 12grudnia zeszłego roku w 202220000602. zostały zamknięte Romę 345 i przystąpiliśmy w pierwszej kolejności oczywiście do demontażu infrastruktury kolejowej, czyli czy sieci trakcyjnej tak następie układu torowego dalej zostały zdemontowane zadaszenia istniejący zadaszenia wiaty peronowe oraz perony po demontażu wystąpiliśmy do wykonywania ścian szczelinowych tutaj wykorzystujemy technologię podstawową, czyli też pewności wykonujemy ściany w głąb terenu do głębokości 25m bardzo głęboko tak blog taki wielki dziesięcio piętrowy niemalże tak oś 8 pięter normalnych mobilizacji tutaj Ano widzimy właśnie ten na ogromny dach o powierzchni 2,5ha ma na razie tak to jest połowa to już docelowo zrealizował 25 000m, czyli połowa tego mniej więcej jest takie dźwigary ogromne kształcie litery x dzień, gdzie i Greg Misiak kojarzy, jakbym oglądał film czterdziestolatek sprzed te na połowie jako tamten inż. Karwowski ich chodził w gumiakach potem była tak jak tutaj nie pani czasami czuję nie idealny ma lat jeśli to tajemnica mam nadzieję, że to odwoływania do czterdziestolatka mają tylko w odniesieniu do tego co robi więcej budownictwa natomiast to co budujemy coś zupełnie nowa jakość w jakimś sensie nowe lepsze materiały czy w ogóle inny sposób myślenia AdWords cały całe podejście, bo o stacji, bo mamy tutaj do czynienia ze stacją, a samym dworcem są w stanie tak miłosne i opowiem to przed nami widać tutaj mówimy o tym, że po zadaszeniu podlega faktycznie prawie cały układ terenowy olbrzymia fala Dworcowa, która będzie wprowadzała pasażerów do poziomu -1, na którym oprócz wejścia do poszczególnych peronów będziemy się znajdowały również części komercyjnej czy jakieś sklepy restauracje kasy biletowe kasy biletowe również będą umieszczone na poziomie -1 za chwilę pokażę państwu nawet, którym miejscu sama funkcjonalność hali dworca byliśmy ograniczała głównie do tego, żeby pasażerów doprowadzić do zajścia to już widzimy zaraz taką konstrukcję stalową prawda tu będzie wejście od strony woli czy wiele osób przyjeżdża Alejami Jerozolimskimi na dworzec zachodni, ale ten budynek to wejście, o którym mówi pan inżynier będzie po stronie woli tutaj też widzimy taką zakręconą kładkę, która prowadzi pochylnia w zasadzie i ona skręca na perony to już jest pana do danych całej długości brakuje tylko elementów po drugiej stronie, czyli w rejonie nowego dworca kolejowego, czyli tego wejścia obecnego, które umiejscowione jest przy Alejach Jerozolimskich pan dodatkowo też będzie rampa dla win mięta więzy, które na, którą będzie można się dostać z wózkiem czy z rowerem od dobra wiadomość, bo przez długi czas inwestycyjne było pewne czy ten element powstają tak docelowo ma uda się również powstać kładka jest rzecz z dublowanie funkcjonalności przejścia podziemnego na każdy peron i połączenie pomiędzy dzielnicami będzie mogło być realizowane równolegle za pomocą przejścia podziemnego, jaki kładki to co może dać do podziemi tak zapraw, ale nadzorca będzie się rozpościerał nie tylko nad układem samego przejścia podziemnego ona będzie też tutaj nad wejściem na kładkę dodatkowo te osoby, które widzimy po lewej stronie one będą za same poprzez dodanie po lewej stronie od przyszłej hali Dworcowej wejściowej, płacąc po, ale to już jest jakiś PKP obok nas po prawej stronie co to ta za miejsca wybetonowane chętnie chodzimy na płytę stropową przejścia podziemnego tytułu jesteśmy stoimy sobie teraz na przejściu podziemnym poziomu -7 zaraz pokażę kawałek dalej jest również poziom -2 i przyszły tunel tramwajowy i to nie będzie byle jakie przejście mojego szerokość wynosi u niego szeroko najszerszy miejsca to 64 marca 64m no raz po porównywali, że w tym tunelu zmieściłby się bowiem 74 lata proszę sobie wyobrazić chyba takiego przejścia podziemnego jest w Warszawie niema takiej zapaści wejściowego od 2 wspólnie do przejścia podziemnego prowadź w celowo to zadaszenie hali dworca tak jak wspominałem będzie wydłużone nabyły również nad tą za tą papką sodową drugiemu pasażerowi funkcjonalną komunikacją miejską autobusami, bo w miejscu, które przewidujemy będą przystanki tramwajowe będą mogli sobie to jest coś na drugą stronę układu torowego da się dalej ratownicy bądź u za pomocą opłat, bo to się bezpośrednio do każdego z Super przystanki tramwajowe podziemną to też ewenement Warszawy jeszcze nie mamy takich rozwiązań jak np. Diaz zdanie czy Kraków przy dworcu głównym, a tu będzie linia łącząca właśnie pod peronami dworca Zachodniego Ochota z wolą najpierw tramwaje przejadą od ochotę tu mam najnowsze informacje tramwajów warszawskich, że niestety opóźnia się przetarg na budowę tego połączenia no i coś grozi nam taki obiekt żartów, że powstał to ona od dworca natomiast nie będzie do niego dojazdu abyśmy, abyśmy jak część legendarnego doczekali na razie jesteśmy na poziomie -1 ogromne przestrzenie na tutaj mogę chyba lawirować ciężarówki mam ich wyrażania i będą, ponieważ sama technologia podstawowa wymusza konieczność wywożenia urobku spod płyty wykonane na poziomie lolity czy ziemi taka niepotrzebnie z następnej fazie tej, której teraz realizujemy ściany szczelinowe jak wykonamy strop na gruncie na poziomie 0 i już będziemy kontynuowali pracę u góry, czyli wykonywali zadaszenia wykonywali układ peronowych oporowy to te prace nie będą nas wstrzymywały ku temu, żeby tu pod spodem koparkami drążyć pod czynnymi pracami Bury drążyć dalszą część tunelu i właśnie poprzez ten tutaj technologiczne otwór te po stronie woli tak, bo stają się filary betonowe jedno są zaokrąglone inne takie bardziej kanciaste tam w oddali już pomieszczenia rozumiem handlowe czy kasy tak to są właśnie lokale lokale gastronomiczne czy lokale komercyjne, które co wytną wydzielone za pomocą tafli szkła dobra proszę sobie wyobrazić, że mamy teraz ten właściwie Dworczyk zachodni bardzo ciasne, gdzie ludzie się dołączam do kas właśnie, żeby coś zjeść poczekać na początku od wybuchu wojny, gdyby Rosja zaatakowała Ukrainę to no bardzo duża uchodźców się przez ten mały budynek przewinęło, a teraz będzie naprawdę duża przestrzeń nawet większa myślę niż dworzec centralny prawda czy to nie będzie właściwie główna stacja w Warszawie pod kątem ruchowym stacja Warszawa zachodnia to jest największa stacja w rejonie Warszawy i w Polsce największy urok pana inwencję w pociągu pasażerów i tutaj cały ruch rozwiązany jest tutaj oraz na Warszawie wschodniej natomiast na pociągi, które wjeżdżają do tunelu średnicowego c czy przez most nad Wisłą ze od strony no w Warszawie wschodniej już są ukierunkowane na konkretne perony tak, że ruch rozwiązany będzie właśnie na tej na tej stacji pamiętajmy, że na dworcu zachodnim mamy jeszcze parę dziewiąte tak położone z boku na linii obwodowej, która przebiega przez wolę i Powązki do dworca gdańskiego i to zdaje się idziemy pod ziemią w kierunku tego rodak na koniec tego właśnie wychodzimy z części tej pod układem torowym po prawej stronie już mijamy lokale piękna posadzka, pomijając fakt realizować no taka szara bardzo dobra jakość cały dworzec będzie wykończony właśnie wersji premium tak jak już na czynnych peronach chce jak są widoczne płyty peronowe właśnie granitowy wytwarzane na specjalnie na potrzeby tego projektów tak we wszystkich tutaj częściach, z których pasażerowie będą mogli przebywać wszystko jest by premier wszystko jest w lepszej jakości niż tutaj mamy takie też rokowań na elementy to jest dla osób, które poruszają się o lasce dla osób niewidomych także to się te wszystko pomyślane pod kątami pasażerów, którzy też mają ograniczoną mobilność cie rozumiem, że będą windy czy dla osób zwózkami czy dziecięcym też z bagażem tak całość całość tej części tunelowej sama będzie nie tylko windy, ale też na schody ruchome na każdy peron windami będziemy mogli wjechać sobie z poziomu składki, czyli poziomu +7m na poziom -6m wchodzimy, więc na poziom -2 cała się trzymać poręczy w po lidze pod stropem ogromną kolejną przestrzeń po prostu tutaj są no takie podziemia w olbrzymie mi tego się nie widziało z powierzchni czy pasażerowie, którzy czekają na pociągi na dworcu zachodnim w ogóle nie zdają sobie sprawy co jest pod nimi okiem tutaj, gdzie teraz znajdujemy jest miejsce, w którym w przyszłości będzie przystanek tramwajowy dlatego ta szerokość tego numeru jest jest taka 2 w, ponieważ muszą bardzo wysyp perony i 2 pozwy z Cracovią, a pan jako pokazuje na stropy między -2 misja de facto blacha trapezowa odwiedzimy góry to jest miejsce, w którym w przyszłości to przystanku tramwajowego zostaną zainstalowane oby ruchome, ale dopiero następna część inwestycji, które będą już można będzie przystanek tramwajowy jak jak stacja metra tak z zasady ruchome znamy z metra przeważnie no kto wie czy tutaj przypadkiem w pod nami w przyszłości jeszcze też trzecia czwarta miał we własnym pojawia jest planowana rzeczywiście chyba piąta ostatnio prezydent Trzaskowski zapowiedział można powiedzieć, że budowa tunelu przesuwa się od strony woli w kierunku ochoty pod jeżdżącymi pociągami tak i peronami już całej inwestycji dlatego została ona podzielona na 5 was, że w żadnym momencie realizacji naszej budowy nie zostanie wstrzymany ruch kolejowy cała inwestycja pochłonie 100 000m³ betonu około 30 000 ton Stali jak sobie wyobrazić dostrzega pan porówna te masy jest z nami kierownik budowy, gdzie dobry witam państwa Patryk Jaworski część się znajdujemy, czyli ta przestrzeń, w której kiedyś będzie jeździł tramwaj to jest objętość przekraczająca 50 basenów olimpijskich, czyli tutaj to co 50 metrowych tak dokładnie to tutaj objętość tego obiektu, który właśnie jesteśmy przekracza 50 basenów olimpijskich w tak z porównań to 10 000 ton Stali chyba zużyte nawiązań za nie budowałem, więc tego słowa dobrze pamiętam, ale tu ktoś może ewentualnie skorygować natomiast 30 000 jest wykorzystane natomiast w zabudowie regionalnej stacji to by być wieża mamy, więc czy Paryża w Warszawie jeszcze z porównań, którym się też długo posługujemy nad nami przejście podziemne ma rozpiętość 64m i to jest wartość porównywana z boeingiem 797, bo tyle samo metrów ma w skrzydłach wyjdziemy sobie również do budynku, który wybudowaliśmy sami sportowcy inwestycyjnych budynek wielofunkcyjne on oprócz funkcji biurowej dla naszej letniej oczy dla polskich firm kolejowych również pełni bardzo ważną funkcję, czyli takiej, a wyszedł na Starym kolejowe nie w tym budynku znajdują się już brak urządzenia sterowania ruchem kolejowym, które ustawiliśmy w trakcie realizacji fazy pierwszej oczywiście automatycznie się już odbywa fakt, choć nasze komputery są obsługiwane przez dyżurnych ruchu w komisji skomputeryzowane wyrzutni dzisiaj jeszcze siedzą w tym budynku proszę sobie obok, a ta jest legendarny grzyba, który mijamy wyjeżdżam Warszawy wracając do niej taki miły widok zawsze nas wita i zostanie prawda tak co ciekawe dla stacji Warszawa zachodnia podaż inwestycji zostaną 3 ostatnie pierwsza ostatnio jest na szczycie para nr 1 taki bardzo niepozorny budynek, w których żeśmy swoim kształtem przypomina parowiec to jest najstarsza ostatnia, która była chyba już ubóstwa 100 lat temu następnie nastawnia to jest właśnie ta wypada ostatnio żywe, która swoją funkcjonalność była zawiesił go także, aby śmieciowych były swego wieku i nastawia nastawnia drobne buduje obecnie i inne, czyli ten budynek wielofunkcyjny to już zupełnie innej klasy obiekt obiekt, który jest czy trójkondygnacyjny jest, jeżeli w tej coś się popsuło na to właściwy warszawski węzeł kolejowy i może być sparaliżowane czy warszawski węzeł kolejowy paraliżuje całą Polskę, bo to tutaj np. budowanie całych wszystkich rozkładów jazdy pociągów pasażerski, a z tego co mi wiadomo rozpoczyna się właśnie od Warszawskiego węzła kolejowego, czyli tutaj od od Warszawy wschodniej i Warszawy zachodzić tutaj jesteśmy teraz właśnie na tym łączniku, który został wybudowany właśnie, żeby połączyć linię obwodową z Warszawą zachodnią, żeby peron kiedyś 0809. był faktycznie perony Warszawy zachodniej, żeby pasażerowie, którzy się przysiadają mogli sobie bez otwierania parasolki dojść z części tej centralnej, gdzie są peronów jest 8 do peronu dziewiątego dzisiaj ten tunel już tutaj częściowo udostępniliśmy pasażerom, żeby zlikwidować przejście w poziomie szyn, które zawsze jest bardziej niebezpieczne, a my znajdujemy się też szerokim korytarzu i przygotował posadzka one lekko pochylona czy niema schodów jest godne przejście na ścianach widać takie blaszane konstrukcje to co jest pod konstrukcję pod płyty, które w niektórych miejscach będzie to płyta z betonu architektonicznego w niektórych miejscach będzie to szkło, czyli też będą jakieś doznania statecznej miejmy nadzieję będą zdecydowanie z Alejami RO jerozolimskim mi, a wyjściem przy prymasa Tysiąclecia, uwzględniając przejście prostopadłe pod układem torowym to jest wartość około 500m nauczyli się robią odległości jak na lotnisku ktoś odprawiał tam mu pamięta, że trzeba odpowiednio wcześnie się zgłosić i dostać do właściwego rękawa to teraz tak samo do peronu fakt pociąg może odjechać po pociągi podmiejskie i pociągi dalekobieżne, które stały są kierowane były w rejonie później Warszawy wschodniej Warszawy centralnej to odległości pomiędzy nimi będą znacznie mniejsza tym te 500m długości Turów wymusza przede wszystkim lokalizacja peronów dziewiątego, czyli tego peronu linii obwodowej przez Walla tak do dworca gdańskiego tam będzie jeździła SKM-ka przede wszystkim i będą jeździły koleje Mazowieckie jak dotychczas tutaj tego państwa nie czują to co, ale nie taka intensywna wolni chemiczna co może być są kraje są, bo po UE to są prezydencja, którą zabezpieczamy w gotowe elementy żelbetowe panowie takimi walkami rozprowadzają po poziomych podkładach tak, na które będą płyty posadzki spadek jest wentylator, który próbuje ten zapach oczywiście wchodzące w nas przyjemne ewakuować wracamy wydają Ali twórca po będzie główny ciąg komunikacyjny dla dla pasażerów wpływy chcą skorzystać z Warszawy zachodniej dostać się w kierunku woli to jest główne wejście, które znajduje pod ulicą stalową pan twórca będą się znajdowały tutaj schody ruchowe dziękuję pada z bardzo szeroki cios w podobny dla 2 osobowych pyta pan ataków będą kasy wojny właśnie miejscach, które co w czy swoboda w tym centralnym miejscu znajdować się będą również szafy w miejsce po prawej stronie jest pod jego przewidziała taki mały otwory drzwiowe są otwory dla wejścia w poszczególnych klas na pracowników, które prowadzą czy widzimy teraz zaplecze hal biletowych te tam, gdzie będą właśnie kasjerzy, a przed nimi poczekalnia dla pasażerów tego kto, bo człowiek o układ jest składają poprzez internet właśnie dlatego jest to pomieszczenie tak sumienie wielkie zwróciłem na to uwagę, ale oczywiście tak coś zmienia, że już, że tylko inne co piąty bilet z ostatnich danych PKP Intercity jest z sprzedawane drogą tradycyjną w kasach zdecydowana większość pasażerów kupuje czy poprzez telefony komórkowe czy i ludzi inny sposób przez Darka weszliśmy na powierzchnie z podziemi imponujących podziemi, gdzie dopiero widać, jaka skala jest inwestycji o, a pasażerowie zobaczą po otwarciu, kiedy po połowie roku 2024 po, czyli jest ponad rok musimy czekać, żeby móc skorzystać z dworca Zachodniego, a teraz zbliżamy się do budynku nastawni tej nowoczesnej on ma taką efektowną ścianę zakratowane z rąk siatki połączeń, bo wygląda bardzo nowocześnie obok staje ten stary drzewek poczciwe z takim kapeluszem z przeszklonym, gdzie siedzieli kiedyś pracownice kolei patrzyli siedzą tak pracują tak teraz spojrzymy przez to wraz z budynku wielofunkcyjnego no dobrze póki oznajmiła oceny równie efektownie piłkę funkcji wiele osób oczywiście już przestań dla wyżu burzymy dwu i jest to bardzo duże nowoczesne pomieszczenie dyby, które prowadzi też nową jakość dla ludzi, którzy prowadzą Roux, które wykonują naprawdę niezwykle ważną odpowiedzialną pracą w budynek jest skończony jest beton architektoniczny, który znajduje się na ścianach to już efekt finalny wygląda znają, bo taki sam mam w siedzibie naszej redakcji pisarskiej w betonową ścianę z 2 Grudziądz jest w lewo w porcie, u których się tak dziękuję swoim proponowali pracownicy kolei, że osoby, które zgadzają ruchem w dbają o bezpieczeństwo chce w rodzaju również infrastrukturą jest upalna stacji szybowców z koryta aż po obu stronach drzwi do pomieszczeń rozumiem z komputerami co mi się kryje tutaj wszystkich tych pomieszczeń są pomieszczenia biurowe z c, gdzie osoby zatrudnione w polskich liniach kolejowych będą wykonywały swoją dawcy od ZUS osoby zamiast to znaczy lewica to wiem do podwyższenia, do którego dostępu już po otwarciu co do stacji nie będzie miała ustawa o zasadach, czyli są miejsca, w której te osoby odpowiedzialne za prowadzenie ruchu tego tego co bezpieczny wprowadzić i mamy widok z przez przeszklone ściany zarówno na tę gotową już część dworca Zachodniego zadaszoną stoi tutaj pociąg Intercity w kierunku zachodnim obok te widać nastawnie grze tak starą Warszawa zachodnia UZ de w akcję Warszawa zachodnia dysponująca jeszcze tam są pracownice i trwa nadzór ruchu tak o nim już tą częścią stacji w rejonie peronów 678 już zarządzają za pomocą właśnie komputerowych urządzeń, które są zdalnie połączone właśnie z tym budynkiem swoje znajdujemy pod nami dokładnie znajdują się wszystkie urządzenia sterowania ruchem kolejowym odpowiedzialne za tą czynna część już zmodernizowanej byłym zostają, żeby zostają objęte ochroną konserwatora zabytków w trakcie naszej realizacji możemy remontować budynek, ale funkcjonalność no jeszcze jest cały czas zagadką gdzieś jakieś plotki słyszeliśmy, że wśród Pomorze znajdzie się kawiarnia w naprawdę Jawa, a może jakiś nocleg ich głaz albo Wars wita nas nadal, więc w, którym jakiś czas temu siedzeń, które widzieliśmy, czyli w rejonie obiektów mostowych kazali dwa-trzy to jest fakt, że obecnie migają światła w zdrowia Włoch strona Ursusa szczęśliwi, a tam znajduje się już ukończony obiekt ME 03 obiekt, który w przyszłości umożliwi wyjazd pociągom w kierunku dużych prędkości to są te tunele które, które widzimy takiej barierki i żelbetowe elementy to jest miejsce, w którym pociąg będzie zjeżdżał też na kod podziemie, żeby włączyć się do układu kolei dużych prędkości tam będzie budowany w przyszłości bardzo długi tunel właśnie w kierunku, ale on będzie miał kilka kilometrów pod ziemią pociągi będą się rozpędzały do 200250km/h będzie to nowe połączenie Warszawy złodziejom tutaj już widać jego początek, ale też całą plątaninę torów no widać one są nowe podkłady betonowe wszystko jest równa świeży tam tłuczeń i notariusz jest 100 wygląda świeżo nowo, a jest jeszcze w trakcie budowy także jeszcze jeszcze tej ostatecznego kształtu tutaj nie widzimy ile osób pracuje w dniu dzisiejszym na budowie mamy ponad 300 pracowników fizycznych oraz prawie 200 osób nadzoru oraz menadżerów tak różnych specjalizacji, więc będzie to sumarycznie około 500 osób w fazie drugiej mieliśmy maksimum, czyli osiągała budowa 9 set pracowników danego dnia natomiast sumarycznie przez budowę w okresie 2 lat w zasadzie brało udział ponad 8000 osób trafi tyle osób zostało przeszkolonych wprowadzonych na budowę i wykonywał swoje obowiązki upalna Warszawa na kolejne etapy przebudowy dworca Zachodniego czekają nie tylko pasażerowie, ale też przewoźnicy znamy dzisiaj jest Karol Adamaszek rzecznik prasowy szybkiej kolei miejskiej dobre dzień dobry panie re ruszy najnowsza zmiana marcowa wiosenna to dla SKM-ki jest przełomowy moment, bo ruszą pociągi pierwszy raz z pasażerami do Piaseczna, a ja lubię osobiście takie epokowe momenty, bo się długo pamięta chyba do końca życia to będzie pierwsza w historii relacja czy połączenie Piaseczno Warszawa dla pasażerów pasażerek szybkiej kolei miejskiej w Warszawie 12marca w niedzielę linia SI 4 dzień później kursująca tylko dni powszednie linia 40× raz to zupełnie nowe połączenia do kontenera z 4 PS 4 zaczyna swój bieg będzie w Piasecznie i kursować docelowo do Zegrza południowego ram Warszawę przez całą Warszawę chciał jedynie powiedzieć to Zegrze południowe to jest nasze takie marzenia odłożone trochę później, bo na razie będziemy dojeżdżać do Legionowa Wieliszewa na 4 IS 40 kursująca niepotrzebnie z Piaseczna Warszawa główna, czyli tutaj centrum Warszawy postanowi będą mogli wysiąść przejść się do środków komunikacji miejskiej lub po prostu spacerem dotrzeć do miejsca pracy szkoły jak często kursy gwarantujemy, że dni powszednie mieszkańcy Piaseczna okolic oczywiście zyskają 2 kursy w godzinę no linia 40 kursuje weekendy czy został już tylko linia 4 ach, ja wiem, że to będzie też zmianie tylko dla pasażerów z Piaseczna do południowych dzielnic Warszawy ze Służewca z zielonego Ursynowa, gdzie powstają nowe domy, a tę zmianę te nowe trasy SKM-ki umożliwi całkiem nowy świat, który powstał przy okazji przebudowy dworca Zachodniego już poza stacją i UE to jest ogromna konstrukcja kratownicowa ona waży 1700 ton to jest ciężar 25 wagonów kolejowych z węglem po re i powierzchnia 13 by być siatkówki, jeżeli takie sportowo transportowe porównania mogą trafić do wyobraźni naszych słuchaczy zdejmujemy kaski IMM kamizelki żegnamy się z budowniczymi dworca Zachodniego z nadzieją, że wrócimy to w połowie 2004. roku do stacja będzie w pełni gotowa, a teraz przenosimy się do studia w wyborczej przy Czerskiej, gdzie będę rozmawiał z Kubą Czajkowskim ekspertem transportowym i znawcą kolej dzień dobry za studia gazety wyborczej witam Jarosław Osowski z moimi państwa gościem jest dzisiaj Kuba Czajkowski dzień dobry państwu tym dobre znawca kolei ekspert transportowy i właśnie wracamy z budowy dworca Zachodniego, która trwa pod ziemią ciągnie się na przestrzeni kilku kilometrów na powierzchniach wrażenia bardzo ciekawe wrażenia ogromna budowa rok gigantyczna kubatura wielki projekt wielka inwestycja czekamy na otwarcie no właśnie też trochę poczekamy, bo to wg aktualnych terminu dopiero połowa 2024 roku, ale pierwsze zmiany już teraz, bo właśnie będzie połączenie między nią wodował na woli, a linią radomską ruszają nowe linia szybkiej kolei miejskiej, jakie ma znaczenia dla przewozów w aglomeracji dla transportu kolejowego tak jak pan redaktor wspomniał kolej jest bardzo ważna w aglomeracji warszawskiej, gdyby od strony Grodziska od Zachodu na linii grodziskiej czy ona linii mińskiej wołomińskiej i otwockiej nie było tak dużego ruchu aglomeracyjnego prowadzonego zarówno przez SKM jak koleje Mazowieckie mielibyśmy dużo dużo więcej samochodów Warszawy, więc kolej jest świetnym narzędziem dowodowym dojazd nowym do Warszawy na mamy nawet taką kolej, która od Grodziska do Śródmieścia dowozi mieszkańców Grodziska podkowy leśnej Milanówka WKD WKD, która ma swoje nazwy właśnie to co widzieliśmy dzisiaj podczas wizyty na dworcu zachodnim, ale też tam, bo Katka też tam jest, więc rola kolei dojazdowych jest bardzo ważna w systemie transportowym miasta i miasto powinno i to robi też zresztą zarząd transportu Miejskiego tworzyć taki 1 spójny system, gdzie kolej dowozi mieszkańców innych miejscowości do Warszawy do pracy do szkoły na studia, a już wewnątrz miasta korzystają z innych środków transportu teraz znowu mamy dyskusja o liniach metra ile ich będzie prezydent Trzaskowski powiedział, że 5, a ja pamiętam takie hasło kampanii wyborczej, że zbudujemy 10 dni gra właściwie nie zbudujemy tylko on już są, o co chodziło tego co pamiętam to chodziło o to, że by wykorzystać aktualnie już istniejącą infrastrukturę kolejową czy linię obwodową czy inne linie w Warszawie do tego, żeby stworzyć połączenia wewnątrz miasta nie budują żadnej nowej infrastruktury ale, wykorzystując istniejące linie, dodając do nich np. nowe przystanki nowe węzły przesiadkowe i to zdecydowanie by pomogło w tym by efekt budowania kolei podziemiu, które bardzo drogie to najdroższy rodzaj inwestycji budowanie kolei poziomu zrobić po prostu, wykorzystując to co już mamy, więc chodzi o to, że jak mówimy o polityce transportowej i budowaniu systemu transportowego trzeba też wydatkować pieniądze publiczne w sposób nie tylko efektowny, bo metra bardzo efektowne i politycy lubią się w ciepełku metra ogrzewać, otwierając kolejne linie lub ogłaszają kolejne linie, ale też sposób przede wszystkim efektywne metro to nic innego jak kolej tylko, że pod ziemią kolej jest najbardziej efektywnym sposobem przemieszczania dużej liczby ludzi na Warszawie mogłaby być kolej takim naziemnym metra jak np. w Berlinie, gdzie kursuje z ban na Warszawę możemy coś takiego wyobrazić zalążkiem właśnie tego zbadano jest właśnie skarpa warszawska SKM-ka to nic innego jak szybka kolej miejska, czyli nel ban, więc jak najbardziej chodzi o to, że miasto ma własnego przewoźnika, jakim jest SKM w Warszawie w miasto nie dysponuje własnymi torami, bo tory w większości w Polsce są zarządzane przez Narodowego zarząd infrastruktury, czyli polskie linie kolejowe, ale wykorzystałem to co już mamy możemy po prostu doprowadzić do tego, żeby tak jak przypomnę ulotkę wyborczą Hanny Gronkiewicz Waltz sprzed kilkunastu lat tam było kilkanaście linii SKM przedstawionych wiec ten projekt 10 linii metra to był projekt miasto jest nasze, ale tak naprawdę Hanna Gronkiewicz-Waltz pokazywała już bardzo podobnego już kilkanaście lat temu i wtedy ona nie pokazywała, że wybuduje 5 linii metra tylko, że właśnie wykorzysta szybką kolej miejską do tego, żeby w obrębie Warszawy, która jest bardzo rozległym miastem, jeżeli porównamy powierzchni Warszawy to np. powierzchni Berlina czy powierzchni Wiednia czy do powierzchni Paryża, tym bardziej to jesteśmy dosyć rozlanym miastem, więc w tego typu miastach budowa na długich odległościach dużej sieci metra nie ma większego sensu lepiej inwestować w szybką kolej miejską i to co na pewno się udało ekipie poprzedni prezydent miasta to wspólny bilet aglomeracyjny na kolej i na komunikację miejską, bo oprócz SKM-ki w tę taryfy są włączone też koleje Mazowieckie przewoźnik wojewódzki i inna to chyba jest ogromny atut Warszawy jak jest na tle innych miast w Polsce zdecydowanie tak panie redaktorze wspólny bilet karta warszawiaka, która umożliwia w ramach pierwszej drugiej strefy podróżowanie swobodnie w ramach całej aglomeracji to jest gigantyczny nasz sukces, którego zazdroszczą inne aglomeracje Poznań ma teraz system bus tramwaj kolej, która jest dosyć podobne w Gdańsku są problemy we Wrocławiu są problemy z tą wspólną taryfą biletową no to wynika z tego, że poza Trójmiastem, gdzie istnieje szybka kolej miejska w Trójmieście, gdzie pomiędzy Gdańskiem Śródmieście, a Rumią mamy linię kolejową dedykowaną dla przewozów śródmiejskich w nie ma nigdzie w Polsce systemu typowej kolei miejskiej, więc chodzi o to, że są do tego wykorzystywani tak jak pan redaktor wspomniał o kolejach Mazowieckich zwyczaj przewoźnicy regionalni, którzy dostają rekompensatę za to, że umożliwiają pasażerom posiadającym bilety okresowe na komunikację miejską korzystania z tych pociągów problem, który pan wspomniał we Wrocławiu, czyli wypowiedzenie umowy na honorowanie Urban Card w pociągach kolei dolnośląskich wynika z tego, że są rozbieżności do tego, jaka powinna być kwota rekompensaty dla przewoźnika za to, że umożliwiamy tak naprawdę pasażerom funkcjonowanie bez biletu przewoźnik traci przychody tak tych biletów, które inaczej mógłby sprzedać w w skali Polski tutaj jesteśmy w Warszawie te rekompensaty są dosyć wysokie i dzięki temu ten system działa sprawnie, ale chciałbym podkreślić, że w systemie ogólnie kolejowym, bo tutaj jesteśmy na stacji największej stacji w Polsce, z której jest największy ruch kolejowy w naszym kraju dworzec zachodni musimy uzupełnić tak jak to są puzzle elementy takiej układanki, że pociągi dalekobieżne pociągi regionalne i pociągi aglomeracyjne spełniają różne funkcje społeczne i nie możemy, że tak powiem jak w Misiu myśleć o różnych systemów walutowych nie możemy oczekiwać, że np. pociągi pośpieszne będą spełniały funkcję pociągów aglomeracyjnych, bo np. pasażerowie, którzy podróżują na dłuższy zestaw będą za bardzo niezadowoleni z tłoku przez pierwsze kilka stacji tak, bo osoba, która podróżuje dalej oczekuje, że będzie mogła w komforcie na dłuższą podróż podróżować, więc nie możemy mieszać tych systemów tylko zbudować taki sposób, żeby się wzajemnie uzupełniały tak chodzi tu o kwestie infrastrukturalne w Tallinie Warszawie są zatkane czy o częstotliwość kursów trwają też różne inwestycje np. na linii otwockiej jest rozbudowa jest planowana rozbudowa linii średnicowej to, o czym pan redaktor wspomina, czyli wielki projekt rozbudowy linii kolejowej nr 7 w kierunku Otwocka i dalej do Lublina to jest bardzo ważny projekt, ale wąskim gardłem i projektem wielokrotnie odkładany w Warszawie jest linia średnicowa to jest wąskie gardło po prostu w naszym systemie komunikacyjnym mamy 2 tory dalekobieżne 2 tory tzw. podmiejskie i widzimy już teraz, że to nie starcza masterplanu kolejowym przedstawionym Kika lat temu przez polskie linie kolejowe i jest projekt budowania drugiej średnicy pod Warszawą, które miałyby połączyć Warszawę Wileńską z centrum Warszawy ma być tego doczekamy nie wiem panie redaktorze, ale zdecydowanie bardziej niż budowy nowych dróg, które są kosztowne w utrzymaniu potrzebujemy budowy nowych linii kolejowych i nie tylko w obrębie Warszawy, ale w obrębie aglomeracji np. powiaty grójecki była tam kiedyś kolej wąskotorowa z Piaseczna, która dojeżdżała, która ma bardzo ważną rolę można by wykorzystać ten ślad do tego, żeby tam budować kolej dojazdową w stylu w kartki, która by umożliwiła wszystkim mieszkańcom Południowej części powiatu piaseczyńskiego powiatu grójeckiego dojazd pociągiem, a nie stanie w korkach na trasie ekspresowej i na dworcu zachodnim widzieliśmy aż z nowej nastawni kolejowej nowego centrum sterowania ruchem wjazd do tunelu dla kolei dużych prędkości to ma być linia Warszawa do Łodzi jeśli powstanie centralny port lotniczy w Baranowie to też ma być wykorzystywana do tego celu co możemy powiedzieć jak ocenia potrzebę takich kolei dużych prędkości w Polsce Polska dosyć zwartym krajem, gdzie nie mamy takiego problemu jak np. we włoszech, gdzie pomiędzy Mediolanem, a Sycylią mamy ponad 2000 km Polska od Przemyśla to Świnoujścia jest w zasięgu kolei konwencjonalnej uzysk czasowy pomiędzy konwencjonalną koleją, do którego możemy doprowadzić do sytuacji, w której możemy jeździć z prędkością 250km/h, a budowę specjalnej specyficznej infrastruktury, gdzie mamy problemy z nasypami, które muszą utrzymywać odpowiednie obciążenia drgania z zasilaniem sieci trakcyjnej, która też musi być specyficzne to szereg problemów, żeby budować kolej dużych prędkości, czyli 300 plus uzysk czasowy z najdalszego zakątka Polski do przeciwległego krańca jest minimalny chodzi o to, że to niema ekonomicznego sensu w naszym kraju i co anten wjazd do tunelu za dworcem zachodnim mnie od palenia nie powiedziałem panie redaktorze, że ten zjazd ten tunel nie ma sensu możemy wykorzystać jak najbardziej, żeby poprawić przepustowość układu torowego stacji Warszawa zachodnia, która jest tak jak już wspomnieliśmy najbardziej obciążonym węzłem kolejowym w Polsce węzłem, który z bardzo wielu kierunków łączy połączenia jeszcze w to co widzieliśmy przed chwilą pod dworcem będzie węzeł tramwajowy piękne kubatura piękna podziemna stacja tramwajowa liczymy na to, że miasto bardziej będzie inwestować w tramwaje da należne temu miejsce, bo tramwaje są dużo bardziej efektywne kosztowo miastotwórcze i też pewnego rodzaju koleją chodzi o to, że tramwaj to też pewnego rodzaju kolej w Niemczech mamy przecież tramwaje dwusystemowe, że przyjeżdża pociąg, który jest podmiejski ją kontynuuje dalej swój kurs jako już tramwaj sieci miejskiej, a także wyobraźmy też ten tramwaj w końcu dotrze na dworzec zachodni i warszawiacy będą chcieli jechać szybko do Łodzi do Wrocławia, gdzie podróż trwa coraz dłużej no może jednak by taka linia szybkiej kolei sprzedała problem naszego kraju to jest wykluczenie komunikacyjne miejscowości, które nie mają żadnego dostępu do transportu publicznego to nie jest problem połączenia wielkich aglomeracji i uzysku czasowego, który byłby rzędu kilku minut, więc jestem zdecydowanie za tym, żeby inwestować jak największe pieniądze w rozwój kolei w Polsce zarówno budowy właściwej infrastruktury nie przeskalowane infrastruktury tylko tej potrzebnej w kupowanie usług transportowych od przewoźników regionalnych dalekobieżnych w kształtowanie polityki kolei aglomeracyjnej największych aglomeracjach w naszym kraju, ale problemem Polski nie jest kolej dużej prędkości mówiliśmy o olbrzymich kubatura na dworcu zachodnim także od tunelu tramwajowym, ale tam mają uwagę zwróciła takie niewielkie dosyć pomieszczenie przedstawiona jako kasa biletowa czy punkt do sprzedaży biletów z tym oraz w miarę dworca podziemnego Kuba Czajkowski jest też założycielem kolei też Platforma do planowania podróży i kupna biletów wydaje się, że kupowanie biletów kolejowych przenosi się do sieci do internetu do telefonów komórkowych może tak należy tłumaczyć ten niewielki rozmiar kas biletowych na dworcu zachodnim nie ulega wątpliwości, że taka sprzedaż przez aplikację czy sprzedaż online w jest coraz większa będzie rosnąć sami obserwujemy i w ciągu ostatnich kilku miesięcy uruchamiają wspólnie z PKP Intercity i sprzedaż biletów PKP Intercity, czyli zarówno na pociągi Pendolino jak na pociągi pospieszne Intercity TLK sprzedaliśmy ponad 1 000 000 biletów, więc ewidentnie Polacy chcą Polki Polacy chcą kupować bilety bezpośrednio z poziomu swojego i komórki telefonu lub przez komputer, ale byłbym daleki od tego by całkowicie likwidować sieć kas stacjonarnych, które są potrzebne dla osób, które bądź są wykluczone cyfrowo bądź potrzebują jakiegoś kontaktu ludzkiego to taki dylemat taki, jaki mamy w sklepach spożywczych, gdzie mamy też kasy automatyczne też mamy zwykłe kasy wg mnie nigdy tak nie będzie, że całkowicie kasy zostaną zlikwidowane tylko pan redaktor ma całkowicie rację proporcje zdecydowanie się zmienia jeszcze kilka lat temu to było 20 do 80 na rzecz kas, a teraz jest raczej w drugą stronę ale, toteż jest zależny od przewoźnika wiadomo Przewozy dalekobieżne rządzą się swoimi innymi prawami tam zdecydowanie sprzedaż online czy przez aplikację już w tej chwili dominuje zeszłoroczne wyniki pokazują, że bardzo wzrosła liczba pasażerów na kolei, choć PKP Intercity pobiło historyczny rekord, ale daleko nam jeszcze do tych poziomów przewozów przełom lat osiemdziesiątych dziewięćdziesiątych ponad 1 000 000 000 pasażerów właśnie czy 2023 roku będzie kolejny rekord czy możemy się zbliżać do tamtych przewozu sprzed lat obserwujemy trend oczywiście mieliśmy dołek z spowodowany pandemią covidu, gdzie Przewozy znacząco spadły, ale w ubiegłym roku 2022 nastąpiło można powiedzieć coś więcej niż odbicie, bo przekroczyliśmy liczby pasażerów, którą tak jak pan wspomniał w PKP Intercity to był rekord od czasu powstania spółki Trefl jest zdecydowanie w stronę podróży koleją kolej będzie się rozwijać kolej ma przyszłość natomiast decydenci polityczni muszą większą uwagę zwracać na to, czego oczekują Polki Polacy Polki Polacy oczekują zdecydowanie dobrej oferty dobrej oferta dobrej oferty to jest częstych kursów taktu i żeby te pociągi były i wtedy wszędzie w Polsce, gdzie zostały uruchomione linie kolejowe nawet po 20 latach od zaprzestania przewozów, kiedy uruchamiamy linię i dajemy możliwość mieszkańcom damy lokalnej społeczności podróży koleją w sposób wygodny nowoczesny pociąg punktualny punktualnie, ale przede wszystkim, żeby ta oferta to niebyły 4 pociągi na dobę tylko 1012 kilkanaście najchętniej w równym tak jak w równym tarkę w Szwajcarii na takim przesłaniem z takimi marzeniami kończymy naszą rozmowę z Kubą Czajkowski, który był naszym gościem dziękuję pięknie dziękuję pozdrawiam serdecznie mówił Jarosław Osowski, a teraz zapraszam na felieton Olgi Gitkiewicz o Warszawa ma głos sztuka dojeżdżanie do stołków w krajach anglosaskich istnieje jedno słowo, które określa dojeżdżanie do pracy taką think mieszkam w niedużym mieście 50 km od Warszawy, kiedy zatrudnienie etatów fabryka dziś pracę daje stolica codziennie na stacji kolejowej tłumy ludzi czekają na pociąg jest na co czekać, bo jeżdżą u nas się spółki Intercity koleje Mazowieckie i jego zdarza się korzystać z usług każde z nich po moje wyjeżdżanie nietypowe jest do różnych godzinach czasami wracam bardzo późno ostatnim pociągiem poza tym ze względu na specyfikę pracy niekiedy muszę do niej dojechać trochę dalej 200300 km nowych wiat przeciętnie Polki Polacy dojeżdżają do pracy nica pół godziny 1 stronę i nie odstają od europejskiej średniej może się wydawać, że nie wie, ale oczywiście średniej obrazowo miarą, bo nie pokazuje tych osób, które już godzinę 1,52 dla takich krajach Unii sporo średnio 2 nie przekracza 25 minut szczytami dawno kobiecie, która dojeżdża do pracy prawie 800 km z Neapolu Mediolan zajmuje 5 godzin co oznacza, że codziennie spędza w pociągu 10 chodzi zdecydowała się na rozwiązanie, bo bilet miesięczny okazał się tańszy niż wynajęcie mieszkania bliżej miejsca pracy i jest to niezwykły dowód zaufania do kolei wiarę w to, więc pociąg przyjedzie na stacji dotrze na miejsce na czas w Polsce wiele osób, z którymi rozmawiamy z podróży kolejowych takiego zaufania nie podziela pociąg się spóźniają trzeba się dostosowywać do zmieniającego się często rozkładu jazdy i remont dworca Warszawa zachodnia mojej trasie zmienił siatkę połączeń i wydłużył czas dojazdu przez system informacji pasażerskiej na dworcu centralnym można równie dobrze nadawać tabliczkę mnożenia nawet byłoby to bardziej użyteczne przykład całkiem niedawno 2 pociągi zderzyły się na dworcu słyszymy wschodnia co spowodowało dwugodzinną obstrukcję kolej podawała informacji oszczędniej niż pieśni co chwilę komunikuje, że doszło do zdarzenia na wschodniej kropkę przez godzinę jak i 37 osób zapytało mnie co to znaczy, bo nie wszyscy mają ryty w pamięć schemat linii łączą te puzzle nie wszyscy muszą być też stąd tymczasem kiedy często podróżuje pociągiem określenie efekt motyla przestaje być abstrakcją po godzinie dowiedziałem się, że mocno spóźniony pociąg Kormoran odjedzie zupełnie innego dworca podanego 3,5km dalej już nic 0, które przebiec się podać może również z powodu takich sytuacji dla wielu osób mobilność z czymś uciążliwym oraz podróży czasem straconym można się więc, że mecz można, choć można opisywać kolejne przykłady w mediach społecznościowych tylko, że ostatecznie to niczego nie zmieni nie przyspieszy się w ten sposób pociągu nie przez jego magicznym zaklęciem trzeba się przystosować szukać plusów, a to przecież są antropolożka społeczna Anna rolę co powiedziałam kiedyś eksperymencie przeprowadzonym centrum badań nad mobilnością bramkarz Pa analizowano tę przestrzeń mobilności takie np. przedział pociągu pasażerami byli pytani o to co sprawia, że podróż jest bardziej komfortowe na bazie eksperymentów naukowcy opracowali Mobility ekip podręczny zestaw mobilności do tego stwierdzili, że czas dojazdu jest ludziom tak naprawdę potrzebne po to, żeby mogli się stanowiska tego konkretnego dnia czeka to niejedyne takie badania po wybuchu pandemii, kiedy część osób przestała dojeżdżać w związku z możliwością świadczenia pracy zdalnej okazało się, że brakuje dojeżdżania, owszem, dojeżdżać nie tylko pociągiem niektórzy wybierają nowe auto samochód jednak jeśli się dobrze zastanowić to właśnie w pociągu można odnaleźć Candice określenia work-lifebalance bez przestrzeń graniczna ani domu ani pracy pozwala się przedstawić stronę tam przygotować z powrotem wyciszyć samochód takiej możliwości daje mam porównanie Czarka, gdy jest wesele autem zajmuje i to w godzinę od chwili wyjścia z domu do momentu dotarcia do celu na pociąg, zwłaszcza teraz w trakcie remontu średnicowej dłuższy, ale wybór samochodu oznacza konieczność ciągłego utrzymywania uwagi na drodze Istres na estradzie nie będzie korka czy znajdę miejsca parkingowe jest też droższy zwyczajnie czasem zatłoczonych miast rosnącego zanieczyszczenia powietrza nielogiczne niedawno bardzo dużo pracowałam chciałbyś pojechać wybrał ze sobą do podziału komputer, a jednak ostatecznie nawet nie byłam bez plecaka po prostu przez godzinę patrzyłem okno na taki odpoczynek, bo nie stać postanowiłam przez chwilę nie myśleć o niczym oprócz witał możliwie no w przedziale jest tutaj nic nigdzie można bez produkty w niej siedzieć gapić się ropna historie wasz forma uzyskiwania czasu tylko dla siebie oczywiście też perspektywa stoiska wersja optymistyczna, a być może to najlepsza perspektywa z okna pociągu dziękujemy za podróż koleją trochę jechaliśmy wyobraźni, ale to już niedaleka przyszłość dworca Zachodniego przypominam, że podczas Warszawa nadaje to autorskie dzieło dziennikarzy gazety stołecznej i serwisu Warszawa wyborcza PL zapraszam na kolejne odcinki co drugi piątek następny 24marca będzie głośno, czyli o tym co można zrobić z hałasem w naszym mieście do usłyszenia Wojciech Tymowski Zwiń «

Tu jeszcze nie byliście. Zwiedzamy prawie gotowe podziemia Dworca Zachodniego

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: GOŚCINNIE: WARSZAWA NADAJE

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 04:00

Najnowsze Podcasty

Skręt w prawo. Czy dzisiejsza Europa zaczyna przypominać tę z lat 30. XX wieku?

Futerał, czyli książka o życiu PRL-owskich wnętrz

Jak powinny wyglądać relacje Polski i UE? Debata osób kandydujących do parlamentu

Zetki na rynku pracy

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL