REKLAMA

"Największy papież jest w częstochowskim Parku Miniatur". Kult JP2 w sztuce

Weekendowy Poranek Radia TOK FM
Data emisji:
2023-03-12 08:20
Prowadzący:
W studio:
Czas trwania:
15:51 min.
Udostępnij:

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
mijający tydzień nie przyniósł nowe informacje dotyczące papieża Jana Pawła II, a właściwie Karola Wojtyły, bo dotyczą one tego okresu, kiedy był metropolitą krakowskim telewizja to 24 nadała reportaż, który przedstawia okoliczności związane z tymże kościół borykał się wiele lat temu tak jak dzisiaj problemem pedofilii wśród księży i te sprawy były zamiatane pod dywan z udziałem Karola Wojtyły i w tym kontekście fakt, że mamy tak wiele pomników tak wiele ulic Rozwiń » nazwanych imieniem Jana Pawła II to jest kwestia, która jest ciekawą kwestią do pewnych rozważań na zasadzie jak jesteśmy otoczeni przez wszechobecnego Jana Pawła II w sposób niekoniecznie nawet estetycznej jeśli chodzi o pomniki myślę, że można w ten sposób to ocenić już teraz razem ze mną razem z państwa jest Witold Mrozek dziennikarz publicysta gazety wyborczej dzień dobry witam was tak rządowy państwu pan dokonał takiego zestawienia różnych charakterystycznych pomników miejsc pamięci Jana Pawła II i chcemy na początek zapytać co w w czasie tej pracy pana najbardziej zaskoczyło znaczy w ziemi jakiś wyjątkowo wielki pomnik albo wyjątkowo drogi to znaczy można by zacząć od tego, że największy pomnik Jana Pawła II w Polsce stoi w parku miniatur w Częstochowie a gdzie generalnie Poznaniu poza tym wielkim naprawdę wielu metrowy papieżem wszystko jest w mikroskali i wydaje mi się to ile studia trochę paradoksalne dość tego co w kulturze dzieje się z postaci Jana Pawła II to jak bardzo budzi on sprzeczne emocje i paradoksów właśnie ta postać w kulturze dotyka Kazimierz Ożóg badacz historyk sztuki, który zajmował się pomnikami papieskimi naliczył w 2005 roku w chwili śmierci papieża 230 pomników w Polsce myślę, że ta liczba aktualnie obce absolutnie aktualna natomiast nie mamy takich dzisiejszych zestawieniu białych trzeba wszystko to było jeszcze 30 może być 460 no właśnie do tych pomników pewnie zbiegiem lat przybywa, a nie ubywa, bo na pewno byśmy wiedzieli, gdyby jakiś były likwidowane, a przecież lokalnie tak inicjatywy na pewno się pojawiają Beskid niski papież myśliwy ten Anioł Wysowa Zdrój IT ten ten pomnik nie wiem na ile jesteśmy w stanie w tej chwili go opisać, ale należy do tych chyba mniej udanych jeśli chodzi o jakiś jest to pomnik ufundowany przez lokalne koło łowieckie papież siedzi tam skosztujemy i nad tablicą upamiętniającą fakt ufundowania przez przez miejscowych myśliwych co też jakoś mocno wpisuje ten pomnik w takie bieżące polskie spory dotyczące Niewiem ekologii czy czy właśnie praw związanych z uczestnictwem dzieci w polowaniach, jakby kulturotwórcza rzekomo roli po polowania to pokazuje, że papież nigdy nie tylko o papieżu tylko jest szerszym pakiecie konserwatywno społeczno-kulturalnym ciekawe jest też to jak mógł wejść dalej i że w momencie, kiedy mówimy też o sztuce, która uchodzi słusznie za za sztukę wysoką takiej sztuce zawodowej te pomniki czasu są amatorskie, a to w tym momencie najbardziej największy od ze społeczną budzi mimo wszystko właśnie ta sztuka, która jakiś sposób często krytyczne ironiczne autystyczne, ale nie tylko się właśnie takiej klasycznej formy figuratywne go o pomnika odwołuje jak pomyślmy np. o klątwie Olivera Frljicia teatru powszechnego 2017 roku czy z drugiej strony o bardzo głośnej pracy zatrute źródło Jerzego Kaliny z 2020 pod muzeum Narodowym z drugiej strony nowo to artysta konserwatywnej i uzbroją papieża głaz, którym zdaniem samego artysty Ciska ideologii LGBT i ze współczesną zachodnią zgniliznę za każdym razem mamy do czynienia z takimi pracami, które budzą największe emocje to one jednak w jaki sposób przechwytują pomnik a w jaki to się to się nam układa obraz, bo te przedsięwzięcia, które mają upamiętnić papieża, gdy są w, a czasami niezbyt estetyczne to kwestia oczywiście gustu, ale są są rzeczy, które w mniej upamiętniają bardziej może nawet ośmieszają i biorąc pod uwagę ten cały Polski krajobraz pełen pomników i różnych sposobów upamiętnienia to to, jakie pan robi wrażenie znaczy myślę, że jako osoba, która urodziła się w osiemdziesiątym szóstym roku jak papież umiał miała 18 jakoś wyrosłem wśród tych pomników one dla mnie niezależnie od moim lewicowych poglądów krytycznych tekstów, które pisze są jakimś takim elementem całkowicie były może dotknięta pisze o tym dr ucha, ale ale, ale byłoby mi przez pewien czas po prostu elementem przezroczyste to znaczy tak jak pan powiedział, że nasz krajobraz często bywa nieestetyczne mamy do czynienia często nie ma urbanistycznym ładem czy jakimiś tak jak w Warszawie, które oczywiście też w pewnym sensie piękne z nakładaniem się wielu różnych warstw z różnych epok, które nie do końca do siebie pasują to też mamy taką epokę papieżowi od 71009. roku w Polskiej w Polskim krajobrazie, a dlatego też wydaje się, że wydobycie tego pomnika przez np. artystów czy to etyczne czy takich, którzy się posługują właśnie Jerzy Kalina zatrutym źródle pomnikiem papieża jako narzędziem w nadanie takiego wyjęcie go z tego normalnego krajobrazu, gdzie właśnie nie wiem mamy paczkomat gaże centrum handlowe i pomnik papieża wyjęcie go nadaniem takiej osoby wyjęcie tego kontekstu nadanie takiego osa Anglii osobnego obiektu ma taką siłę i chciałem, żebyśmy wrócili jeszcze do klątwy w teatrze powszechnym to już 5 lat od tej właśnie sztuki są pojawienie tej sztuki, a później protesty związane takie duże napięcia społeczne co co mówią o nas o naszym społeczeństwie miejscu Jana Pawła II to znaczy po pierwsze, można powiedzieć, że ten spektakl powiedział coś, czego wprost przynajmniej na jedynkach tego co nazwał nie mówiły gazety to znaczy powieszenie na szyi pomnika przypominającego figurę Jana Pawła II tabliczki obrońca pedofilii, a było takim bardzo mocnym gestem, nazywając to co na Zachodzie np. mówiło się wcześniej, a u nas jednak było na różne sposoby emitowane co jeszcze u nas mówi mówi ona to, że musiał to zrobić artysta pochodzący z zupełnie nie polskiego kontekstu urodzony w Bośni jej Alive i chorwackiego pochodzenia, a też mówi o tym, że teatr w Polsce ciągle umie budzić społeczne emocje tutaj to bardzo specyficzny przypadek, ponieważ ten dosyć skomplikowany wielopoziomowy tam było bardzo dużej oni też nie była po prostu postać Witka wbrew temu, kto się potem przyjęło uważać główną nowych mediach nagle wszystkie media uprzednim oczywiście media tzw. publiczne narodowe wzięły sobie spektakl teatralny, czyli produkt nad co dzień uchodzący za kapitalny niszowy TVP Info wyniosło z sali nagrania telefonem komórkowym, które potem puszczało w serwisach informacyjnych to też jest bardzo ciekawy spektakl zaistniał głównie poprzez takie by obrazy też obrazy, które zastępowały obrazy, które kilku sekundowe filmiki, które zastąpiły dwugodzinne przedstawienie, a no to jest spektakl, który pierwszy od wielu lat wyprowadził w Polsce nie chcę używać różnych powołań Dziadów Dejmka TGE wyprowadził ludzi na ulice po obu stanę i to jest zdecydowanie więcej takich sytuacji, kiedy poruszenie tematu papieża Jana Pawła II wiąże się z dużymi napięciami społecznymi dobrze na przestrzeni lat właśnie ta sztuka, której mówiliśmy to był jeden z przykładów płat taka wystawa też kiedyś która była kontrowersyjna, a chęć, ale praca małej kapelana ona o, a tak to już było 23 lata temu ciągle o tym pamiętamy co już samo w sobie znaczy jak jest siła oddziaływania w kulturze tej postaci również ten ta praca to mówiłem wcześniej Jerzego Kalinę była bezpośrednim nawiązaniem do właśnie małe co kapelana la nona, a dziewiąta godzina tam papież miał być przedstawiony jako współczesny męczennik to bardzo zabawne, że ta praca w gruncie rzeczy była jakimś sensie to też często dzieje w przypadku sztuki dotyczące Jana Pawła II była w zamierzeniu nie taką pracą przepis wprost różnie ciąg profanacja inną tylko ten meteoryt, który papież był przygnieciony miało być jakimś, jaką formą współczesnego krzyża natomiast na wówczas posłowie istniejącego jeszcze za Hannu Halina Konopa czy na i poseł, czego bać krytyki nie nie przypomnę, a postanowi też rzeźbę publicznie zdewastować to był też czas takich bardzo mocnych performansu zachęci niewiele wcześniej czy później Daniel Olbrychski pociął pracę naziści szablą itd. a z i Artur Żmijewski jedno taki chyba w bardzo ważnych na skup do sztuki krytycznej potem powiedział, że posłowie PHN pokazali, że rozumieją język performansu i odpowiedzieli tym językiem performansu no i o sile tej pracy świadczy też to, że dokładnie 20 lat później Jerzy Kalina, zostawiając papieża głazem uniesionym nad rękami formuł nad głową w rękach i ściskający sikającego nim pod muzeum Narodowym nawiązywał właśnie do tej pracy co też pokazuje, że artyści prawicowi tak jak Jerzy Kalina wbrew pozorom wbrew temu co często się mówi ani też są świadomi różnych takich strategii, które byśmy nazwali sztuką polityczną sztuką prowokuje prowokacyjną sztuką krytyczną tylko właśnie to bardzo przykład żona też często świeci światłem odbitym to znaczy bierzemy jakiś pierwotny obiekt dopiero przetwarzamy nie te ostatnie dni właśnie ten ten tydzień to jest to jest nowe światło w i chyba już na bardzo długi czas by być może na zawsze w kontekście tego naszego krajobrazu pan jest jego własnej pewnie będziemy też będziemy w inny sposób patrzeć właśnie na tę pomniki wiedząc o tym czy utwierdzając się, że Karol Wojtyła zamiatał pod dywan już wcześniej powiedziałem te przypadki pedofilii w kościele i właśnie w w związku z tym UE taka reakcja rządzących orędzie marszałek Witek przyjęcie uchwały sejmowej w ekspresowym tempie taka taka próba obrony imienia Jana Pawła II tak jakby społeczeństwo nie miało prawa do krytycznego w ogóle spojrzenia na na tę postać czy to odniesie skutek co się tutaj wydarzy w co się dzieje co się wydarzy jeśli chodzi o pamięć i Janie Pawle drugim ten zamiar no właśnie rządzących niektórych środowisk za wszelką cenę wydzielenia Jana Pawła II w bardzo ciekawe, że w tych sytuacjach, które pan mówi np. sędzia marszałek Witek to od razu wchodzi też jakaś forma sztuki to znaczny wkład marszałek Witek, która będzie mówić, że mamy te insygnia narodowej tożsamości jak to ujęła i tam między nimi Orzeł biały, ale też poetę Jana Pawła II znacznie Jan Paweł II tylko portret wiceminister kultury Jarosław Sellin, który mówi, że te wybory, które nadchodzą będą o tym czy będą obalony pomnik Jana Pawła II czy też od razu jakiś jakaś forma właśnie obrazu czy figury, a nie będą badane moim zdaniem to znaczy niezależnie tego byśmy chcieli tego czy nie to to jednak kto będzie w nas stać polaryzacja to jest ciekawe z punktu widzenia społecznego kulturowego jest to jednak przez co jeszcze w homilii Jana Pawła II wiadomość dla jeszcze homilia na powodu w jego wiadomościach też nie puszczano w całości jako takie krótkie migawki, jakie wobec OFE każdy ma swoje Westerplatte niech zstąpi duch twój wszy są takie sample można powiedzieć tego co już pamiętamy tamto nowego nie mówi Coma nas ma przywołać taki właśnie zawołania, które już znamy, a nie coś przypomnieć, a więc w każdym czasie wydaje się, że to co pokazywały wcześniej sztuka, a to co teraz przecież takiego szerokiego obiegu społecznego to, że papież w tożsamość naszego kraju po upadku komunizmu, gdy komunizm upadał miał być zakończoną jednoczącą to znaczy może macie kłócić co do wielu rzeczy nie zgadzać się o sprawach, ale niezależnie od tego czy jesteśmy wierzący niewierzący to Jan Paweł nas jednoczy sztuka już od dawna pokazywała nam, że tak nie jest dziś, że papież jest przedmiotem antagonizmu i że zarówno mamy sztukę, która bardzo mocnego Jana Pawła II upamiętnia taka, która taką, która wchodzi, ale krytyczną powakacyjnej oczywiście to jest zamach na audycję mamy też takie przypadki, które są pograniczne nie wiadomo co z nimi zrobić, ale tak to będzie kolejna rzecz, która będzie dzielić będzie postu normalny konflikt społeczny oto, więc ja bym się o to nie martwi bardzo dziękuję za ten komentarz Witold Mrozek dziennikarz publicysta gazety wyborczej był razem z nami w niedzielnym poranku radiu TOK FM już za chwilę będziemy podsumowywać tydzień razem z Dominiką Sitnik, skąd w oko Press i Joanną Miziołek z tygodnika wprost wcześniej informację o ósmej 40 Zwiń «

PODCASTY AUDYCJI: WEEKENDOWY PORANEK RADIA TOK FM

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

Słuchaj wszystkich audycji Radia TOK FM kiedy chcesz i jak chcesz - na stronie internetowej i w aplikacji mobilnej!!

Dostęp Premium

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA