Jan Mencwel: "Mieszkanie stało się towarem luksusowym, który jest niedostępny dla zwykłego człowieka"

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

1523 Agata Szczęśniak jest ze mną Jan Mencwel miasto jest nasza autor książki betonoza i znawca tematu mieszkalnictwa w dzień dobry dobry państwu temat, którym właśnie będziemy rozmawiać jednym z tych tematów, które są istotne i o których mówić trzeba mam wrażenie, że na mnóstwo osób też po prostu rozmawia w domach na co dzień, a jest to jeden z tych tematów, które zniknęły nam w ostatnich dniach tak jeszcze bardzo cieszyłem, kiedy ten temat nagle pojawił jako Rozwiń » temat można mieć kampanii wyborczej niestety bardzo szybko znikną tak Polska polityka wygląda także, jakby co chwilę pojawiają się jakieś bardziej istotne tematy z punktu widzenia interesu politycznego, bo tak naprawdę z punktu widzenia interesu społecznego to mało co jest istotne jak mieszkania tak zmarły 18 lat temu Jan Paweł II okazał się takim niezwykle istotnym politycznie wcześniej istotne było to czy będziemy zmuszeni do jedzenia owadów czy nie no tak, chociaż tu to ustawienie tematu jest kuriozalne, ale sam temat tego jak zmienić naszą konsumpcję ze względu na zmiany klimatyczne jednak tematem ważnymi oczywiście jak najbardziej tylko dyskutowaliśmy o czymś absurdalnym Zmyślony po prostu aspekcie tego problemu nie będziemy zmuszeni do jedzenia owadów teraz może odpaść to prawda nie będziemy zmuszeni to wróćmy do tematu, którym będziemy dziś rozmawiać, czyli mieszkań, bo jeszcze kilka miesięcy temu rzeczywiście to był taki temat trochę na marginesie debaty publicznej podejmowane przez środowiska lewicowe głównie no i nagle znalazły się w centrum debaty partie prześcigają się na pomysły, które tutaj zgłaszają jakiś czas temu Donald Tusk wyskoczył z pomysłem kredytu 0% wcześniej tak naprawdę wcześniej prawo i sprawiedliwości ogłosiło swój program dwuprocentowego kredytu, które już za kilka miesięcy wejdzie w życie i przyznam, że kiedy rozmawiam ostatnio ze znajomymi na również tymi, którzy deklarują lewicowe poglądy to mówią, że po raz pierwszy w życiu rozważają zakup mieszkań wszyscy ludzie, którzy do tej pory zastrzegali nie nie tylko wynajem Żak nie będziemy się pakować żadne kredyty teraz czekają na ten program Prawa i Sprawiedliwości, który może przypomnę zakłada po pierwsze, obniżenie oprocentowania kredytów to 2% na dopłatę otrzymać każda osoba przed czterdziestym piątym rokiem życia, które jeszcze niema własnego mieszkania rząd ma pomóc w spłatach przez 10 lat no i maksymalna wysokość tego kredytu ma wynieść 500 000zł dla 1 osoby albo 600 000zł dla pary no i wiele młodych osób spodziewa się no może to wreszcie może to jest to na na bezrybiu Irak ryba nie dziwię się, że ludzie czekają na taki program z dnia na dzień nie czekał na taki problem tego, gdy dowiedzieli się, że taki program ma być wprowadzony to się ucieszyli, bo to jest jakiekolwiek rozwiązanie gigantycznego problemu z mieszkaniami gramy teraz, bo w zasadzie teraz sytuacja jest taka, że mamy do wyboru albo wynająć mieszkanie bardzo droga od prywatnego właściciela wzeszłym roku czy szef za wynajem wzrosły od 3040% największych miastach nawet do 40% w ciągu 1 roku także w Warszawie np. teraz wynajęcie kawalerki to jest średnio koszt 2600zł miesięcznie kawalerki podkreślam, czyli powiedzmy do 30m² mieszkania, a są astronomiczne kwoty, a jeszcze gorzej jest tak naprawdę kupowanie mieszkań, bo załamała się na zdolność kredytowa dzisiaj jest taka sytuacja, że w Warszawie w tych osiedlach na nowych osiedlach deweloperskich prawie 80% mieszkań kupowana za gotówka, czyli rozumiem kogo stać na to, żeby przyjść gotówką kilkaset tysięcy złotych, bo 1 000 000zł kupić po prostu mieszkanie to jest tylko łącznie zabawa dla najbogatszych warstwa najbogatszych i w zasadzie dla nikogo innego, czyli że mieszkanie, bo pozostała w zasadzie towarem luksusowym, który jest niedostępny dla zwykłego człowieka i 1 jak rozwiązania są potrzebne jak najszybciej niestety moim zdaniem zdaniem wielu innych osób w tym ekspertów od branży mieszkaniowej mieszkalnictwa no to nie jest droga do tego, żeby poprawić na dłuższą metę sytuację mieszkaniową dopłacanie do kredytów skończy się w dalszym wzrostem cen mieszkań no powiedzmy dla, dlaczego właściwie nie jest to droga to musi się skończyć wzrostem cen, dlatego że zarabiamy w zasadzie w Polsce od co najmniej 20 lat albo może dłużej czyli, czyli tak naprawdę w porównaniu z sytuacją mamy w krajach zachodniej Europy, gdzie mamy wybór albo możemy kupić mieszkanie zrzeszanie kredyt to jest nasz wybór nasze ryzyko, które które, które możemy podjąć albo możemy wspierani w tym przez państwo albo samorząd wynająć mieszkanie na podmiejskie albo samorządowe albo jakiegoś innego podmiotu, na które dużo tańsze niż mieszkania kupowane na rynku, czyli nadal metą powiedzmy niższe albo jakąś grupę osób, która kupuje mieszkania na kredyt chce dążyć do własności, ale mamy drugą grupą osób, które niekoniecznie do tego dąży po prostu zadowala się tym, że mają inne mieszkanie na wynajem w przystępnej cenie w Polsce mamy ani 1 drugiego to jest dramat wiek jesteśmy dla porównania w Wiedniu 23 mieszkańców 23 mieszka w mieszkaniach wynajmowanych dzięki takim programom miejskim właśnie albo po prostu tzw. mieszkaniom miejskie albo robi po powstającym w ramach różnych programów z partnerami z innych branży to także ten Wiedeń tak pojawia się zawsze w w tych rozmowach o mieszkaniach tu Wiedeń tam bar lin na i NATO myślę, że mnóstwo osób odpowie no tak, ale to jest Wiedeń no gdzie Wiedeń, a nawet nie Warszawa, ale Białystok albo Rzeszów no, więc oczywiście możemy mówić, że nie jesteśmy w 1 nie jesteśmy wędliny możemy tak powtarzać jeszcze przez następne 20 lat rzeczywiście wtedy nim Wiedniem nie będziemy i nie mówię tylko Warszawie też innych dużych dużych miastach, bo tak, aby ta sytuacja mieszkaniowa dzisiaj nigdzie nie jest dobra w żadnym polskim mieście przynajmniej z tych największych i i tonie wynika z tego, że wiedeńczycy albo berlińczycy są tak bogaci, że Rze że, że właśnie stać na wynajem mieszkania odmiana, ale są bogaci są bogaci oczywiście notabene MED siła nabywcza metra mieszkania w Polsce jest też jedna z najniższych w całej Europie, o ile dobrze pamiętam to to najmniej stać tylko Białorusinów mówię tutaj całe Europie nie tylko Unii Europejskiej, jakby za za miesięczną pensję możemy sobie średnią miesięczną pensję w Polsce możemy wykupić nawet nie pół metra mieszkania takie żenił do średnich cen patrzymy, więc to, że tak wygląda sytuacja na Zachodzie czy w Berlinie czy w innych miastach europejskich to wynika z tego, że oni poszli tą drogą konsekwentnie od lat realizują projekt budowy mieszkań publicznych w i to jest tylko włącznie dlatego nie wynika z majętności tych społeczeństw z tego, że właściwy sposób wydają pieniądze na pocztę za zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych my albo nie wydaje mi wcale albo chcemy wydać na dopłaty do kredytów i to nie jest właściwa droga, dlatego że te mieszkania miejskie nigdy po prostu w ten sposób nie powstaną to to jeszcze do tej budowy mieszkań wrócę, ale teraz jeszcze chwilę przed tym przy tym kredycie, bo na no, a on ma z 1 strony Prawo i Sprawiedliwość, które właśnie ten program zaraz zaraz będzie wprowadzać dwu procentowe z drugiej strony Platforma Obywatelska, która zapowiada 00% kredycie no tutaj ten program Platformy takich najróżniejszych orędowników m.in. Bartłomiej Sienkiewicz zachwalał bardzo ostatnim wydaniu kultury liberalnej mówił, że w wyniku tego programu będzie się budować coraz więcej i coraz tańszych mieszkań no tutaj argument jest taki, że konkurencja, że będzie dopływ gotówki ze strony tych młodszych osób które, które wreszcie będą mogły wydać swoje pieniądze po prostu za to te mieszkania powstaną nie nie, dlatego że od wielu lat wygląda dokładnie tak samo, czyli buduje się coraz więcej mieszkań w Polsce boom mieszkaniowy trwa nieprzerwanie od przynajmniej dziesięcioletnie nie kilkunastu lat czy mieszkania czy mieszkania są coraz tańsze no nie są coraz droższe mało tego ten wzrost cen mieszkania w ostatnich latach wręcz skokowy, czyli po prostu te ceny mieszkań rosną dużo szybszym tempie niż rosną na wkład zarobki dlatego jest to zjawisko, którym mówiłem, czyli siła nabywcza metra mieszkania jest u nas bardzo niska, czyli stać nas na coraz mniej, jeżeli chodzi o te mieszkania kupowane od deweloperów, więc ta ten program działa dokładnie odwrotny sposób być może faktycznie pomoże deweloperom w takim sensie, że znowu ruszy ten boom mieszkaniowy, który teraz na chwilę na ostatnie parę miesięcy się lekko wyhamował, ale on nie więcej niż lekkie wyhamowanie, ale zaraz ludzi nie stać no tak, bo różne rzeczy również na kracie natomiast za chwilę obudzimy się w sytuacji, w której ceny będą dalej galopować na za parę lat powtórzymy znowu, jakby zaczniemy zastanawiać, dlaczego pomimo, że dopłacamy do kredytów tak jak za rządów Platformy Obywatelskiej, dlaczego mimo, że deweloperzy budują coraz więcej zarabiają coraz więcej to nadal wielu Polaków nie ma dostępu do mieszkania w ogóle nie ma nie ma szans mieszkać w rozsądnych warunkach właśnie, dlatego że nie mają alternatywy w postaci budownictwa publicznego, czyli te osoby, które teraz sobie tam wyliczają mają zdolność kredytową czy od lipca wreszcie będą mogły na to złożyć wniosek i mieć to własne Emile tam to tonie w tym się to otoczenie w normalnym europejskim państwie będą także nadal mogą sobie wyliczać mają zdolność kredytową i zastanawiać się, a może warto kupić mieszkania może nie stać na to może chce podjąć takie wielkie ryzyko, że przez najbliższych 30 lat będę oddawał część z dużą część swoich zarobków bankowi prawda albo mógłby podliczyć aha jak wystąpię o mieszkanie miejskie to będę płacić i teraz może powiedzmy ile, dlatego że te były ciekawe, żeby słuchacze usłyszeli np. w Starachowicach prezydent Starachowic Marek Materek buduje mieszkania miejskie rozwija ten projekt tam w tym tych mieszkaniach ciężko wynosi uwaga 15zł za metr kwadratowy, czyli mieszkanie 50 metrowe będzie kosztowało nas sam też mniej niż 1000zł wynająć też wynajętego mieszkania i jest bardzo ważne, żeby zrozumieć, że mówimy o budowaniu mieszkań przez miasto czy przez jakieś instytucje państwowe agencje nie chodzi o to, że mieszkania będą budowane potem rozdawane to nie to jest to jest po prostu wielka manipulacja, której też dokonuje one będą wynajmowane po prostu będą wynajmowane w takich cenach, które naprawdę będą bardzo atrakcyjną alternatywą dla tego co mamy na rynku prywatnym i wtedy taka młoda osoba będzie mógł usiąść pomyśleć nie chcę ryzykować tego kredytu może nawet nie wiem może nawet mam zdolność kredytową, ale może lepiej będzie przez parę lat po zajmuje sobie takie mieszkanie miejskie będą płacić, tyle że będzie nie stać jeszcze na inne rzeczy dzięki temu nie tylko na wynajem mieszkania podstawowe potrzeby to tak tylko kalkulacja jest taka rzekł, że przez te parę lat już coś tam z tego kredytu spłacę, a no, a jak będę wynajmować co będą wynajmować hotele no Super świetnie, że taki wybór istnieje niestety tak jak mówię nie istnieje w Polsce istnieje w Austrii istnieje w Niemczech we Francji w zasadzie we wszystkich krajach np. ale w takiej Szwajcarii to też ciekawe Schweitzer kraj symbol niemalże bogactwa i dobrobyt to również ma bardzo wysoki odsetek mieszka mieszkańców mieszkanie właśnie wynajmowanych takich różnych programach publicznych po prostu, więc świetnie, żeby każdy mógł stanąć przy takim wyborem bardziej mi się opłaca brać kredyt albo nie wiem w wydawać oszczędności swojego życia czy może jednak wynajmować mieszkanie w jakimś publicznym programie doszło do tego, żeby ten wybór był, a teraz po prostu nie ma takiego wyboru, bo te mieszkania publiczne są niedostępne nie ma ich 1542 Agata Szczęśniak jest temat jest ze mną Jan Mencwel ze organizację miasto jest nasza dzień dobry czas jeszcze zapewne rozmawiamy o mieszkaniach, które jak powiedział zresztą przed chwilą poza anteną Jan Mencwel wydawało się, że będą jeden z głównych tematów kampanii wyborczej no, a tu nieoczekiwanie wjechały zupełnie inne tematy najpierw mięso robaki potem Jan Paweł II, ale my próbujemy wiosłować do brzegu i jednak zaczepiać się o to co jest naprawdę istotne i dotyczy realnego naszego życia no i właśnie kilka tygodni temu Donald Tusk zgłosił ten program kredyty 0%, który wywołał dużo emocji dużo dyskusji na dużo nadziei podobnie jak program Prawa i Sprawiedliwości kredytu dwu procentowego no i wydaje się, że te nadzieje są ulokowane w jakiej takiej spełniali nowości przewidywalności, bo wszystkie pomysły głównie lewicy budowy mieszkań na no jednak zakładają odłożenie tego w czasie, bo mieszkania na wynajem to często autami mieszkania, których po prostu nie ma tak to prawda, że no, nawet jeżeli rozpoczniemy teraz wielki program budowy mieszkań, a może moglibyśmy zrobić, bo i zarówno państwo jak i przynajmniej te najbogatsze duże miasta naprawdę na to stać to nie jest także nas na to nie jesteśmy tak jak umiem no np. dam takie porównania rząd planuje wydać w najbliższych latach da się do 2030 roku prawie 300 000 000 000zł na drogi na budowę dróg nowe inwestycje drogowe, a więc już teraz pomijam fakt, że rzeczywiście potrzebujemy nadal w Polsce aż tylu nowych kilometrów dróg i 300 000 000 000zł to jest naprawdę tyle ile chcemy na to wydać tak naprawdę jest jeszcze więcej, ale coś zostaw na tą obliczyliśmy że, gdyby połowę tej kwoty zabrać tego programu budowy dróg 150 000 000 000zł za to zbudować mieszkania to każdy młody człowiek w Polsce wchodzący w dorosłość mógłby wynająć tanie mieszkanie od państwa co jakiś albo samorządu Maćka przekazać samorządom każdy każdy 1, których dokończą 13 lat czekałby na niego nowe mieszkanie oczywiście nie dostałby za darmo taką by wynajmować sensownej cenie no to skoro to jest takie proste, dlaczego to nie jest takie proste wydaje mi się, że problem tkwi w tym, że budowa mieszkań przez miast, że instytucje publiczne została w jaki sposób ośmieszona w debacie publicznej wydaje się, że to jest coś takiego co kojarzy się trochę PRL-em, że to jest komunizm nawet słyszałem wiele razy jakoś tak wychodzi, że jak mówimy o budowie parkingowych prawda za publiczne pieniądze nikt nie mówić do komunizmu budować miejsca parkingowe na budowie odbudowie kraju czeka na parking dla każdego chciałem bardzo leży w konstytucji jest napisane i wolę siedemdziesiąty piąty bodajże jednak chodzi jednak zadaniem władz publicznych jest zapewnienie zaspokojenia potrzeby mieszkaniowej obywateli jakoś parkingach w konstytucji chowaniem, ale zostawmy te parkingi wydaje się, że po prostu ani Platforma Obywatelska ani PiS nie nie wywiesiła tutaj jakiegoś takiego interesu politycznego tak naprawdę tylko łącznie dlatego nie pojawia się w ogóle temat budowy budowania mieszkań chyba pod tym względem po prostu słuchają no swoich wyborców, którzy te nie powiedziałem wcześniej nie bardzo wierzą w to też no kojarzą się ludziom to mieszkanie nie wierzą w to, bo w ogóle o tym nie mówi, bo po pierwsze jest tak samo na wędrujące się katastrofa i tak nikt nie buduje mieszkań bo, bo w zasadzie mało, który samorząd naprawdę inwestuje w mieszkania w Warszawie w ciągu 4 lat rządów Rafała Trzaskowskiego oddano 8 około 800 mieszkań nowych miejskich jest śmiesznie mało notabene też kilka razy mniej niż prezydent zapowiadał, więc nikt tych mieszkań nie buduje one są też niedostępne w takim sensie, że kryterium dochodowe by w ogóle takie mieszkanie się ubiegać jest tak niskie, że w zasadzie stać na to czy stać się mogą ubiegać nawet nawet para, która wspólnie jej małżeństwo, które zarabia minimalną każdy z nich zarabia minimalną krajową, którzy za dużo, żeby ubiegać w Warszawie mieszkania komunalne, więc no ta sytuacja jest taka, że w zasadzie nikt nikt danie kogo ta nie jest dostępne nikt tego nie buduje na polityce też nie mówią nam tych największych partii więc, dlaczego wciąż jak budowanie przekonania, że mieszkania komunalne są wyłącznie dla tych najbiedniejszych myślę, że jest to skrajny nie takiej trudnej ważne wtedy zadba już myślę, że tak mogą się kojarzyć no właśnie to jest to to jest mniej, dlatego że tak jak mówiłem o tej idei w Austrii tak dalej właśnie w takich krajach rozwiniętych oczywiście są też programy dla najbiedniejszych całą pewnością są programy walki z bezdomnością, które polegają na budowie mieszkań, ale są po prostu mieszkania dla średnio zarabiających dla młodych dorosłych dla osób, które dopiero wchodzą w życie albo dla młodych rodziców, którzy po prostu mogą mieć wsparcie miasta samorządu albo państwa we wy najęciu sensownej cenie mieszkania w Polsce tego właściwie w ogóle nie ma i dlatego może wszystkim też wydaje się, że ktoś zaproponuje po prostu będzie mało wiarygodne w też ludzie mają po prostu złe doświadczenia z czymś takim jak najem często jest bardzo no rany nie oszukujmy się na wysoko właścicieli nagle mówi, że prawdę jego córka okazuje się, że wraca z za w Anglii w związku z tym za miesiąc 6 wyprowadzić no właśnie to jest też mówią, że w tym mieszkaniu ma zostać stoi tam można liczyć na ile nie oddaje całe kaucji, którą obroty są teraz historie którymi młodzi ludzie żyją ona na co dzień po prostu, bo słyszę to naprawdę bardzo często sam przez wiele lat wynajmowała mieszkanie też często spotykałem natomiast c to co jest istotne że, gdyby te mieszkania, bo były właśnie w takim programie miejskim, czyli byłoby mieć miejsca mieszkania na wynajem to też się zmieniło te problemy wszystkie zniknęły w sytuacji, gdy po drugiej stronie jednak jest jakiś jakieś procedury jakiś urząd, który no nie wymyśli sobie nagle prawda urząd że, że wnuczka wraca z Londynu Novotel po prostu nie jest ten przypadek, więc to kolejna sfera, która też została ucywilizowana, czyli najem byłby bardziej stabilne bezpieczniejsze, a to tak, ale to nie pojawi się za jak za dotknięciem różdżki te mieszkania na wynajem w Polsce to jednak cały czas takie jednorożce to prawda dlatego my np. uważano jako miasto jest nasze, że powinno się też w pierwszej kolejności zrobić coś z ze skutkami tej sytuacji, która narosła przez lata, czyli rosły ceny mieszkania były coraz bardziej towarem luksusowym w ostatnim roku już właściwie dla milionerów tak naprawdę w skrócie i w efekcie, toteż są kolejne dane bardzo niepokojące mamy bardzo duży odsetek mieszkań, które po prostu stoją puste to nawet wg głosu było kilkanaście procent nawet mówiono 20% mieszkań trudno w to uwierzyć, ale nawet niech to będzie 10% mieszkań dużych miastach to jest mieszkania, które temu poseł nie są rudery prawda wybitymi szybami są mieszkania na nowych osiedlach których, które ktoś kupił czeka, żeby je sprzedać w i wg nas powinno się zrobić, żeby ten zasób ruch Miedź my jesteśmy za tym, że powinno się po prostu takie mieszkania opodatkować wprowadzić tzw. podatek od pustostanów powiedzmy od drugiego takiego mieszkania da będę należącego do 1 osoby po to, żeby ci właściciele poczuli się zachęceni do poszukania najemcy do tego mieszkałem, żeby przestało się opłaca trzymać powietrze tak, bo no w sytuacji, kiedy mamy tak duży problem z mieszkaniami jest dostępnością w ogóle mieszkań dzisiaj gdyby, chociaż część tych najemców właścicieli stwierdziła Hanna to morze nie ma sensu płacić podatku poszukam sobie lokatora prawda mieliśmy nagle dużo więcej mieszkań dostępnych nawet latem no bardzo dzisiaj kulawym rynku mieszkaniowym, jaki mamy, ale jednak to pomogło nawet w krótkim w krótkim terminem na ile ten problem jest mieszkaniową tak naprawdę dobrze zmasowany atak w skali Polski zaczyna ile dobrze wiemy, że w tej chwili tych miejscowościach brakuje mieszkań, a tu są osoby, które właśnie jest tak dużo młodych osób, które potrzebują mieszkań nie mamy nie mamy wiedzy takich bardzo szczegółowych danych właśnie tego typu i tak naprawdę to byłby świetny pomysł, żeby tego typu badanie przeprowadzić też zastanawia się, dlaczego żadna rządowa jednostka tego nie robi prawda, ale wiadomo, o czym się zajmują w tym czasie natomiast wiemy np. że was właściwie we wszystkich dużych miastach zmniejsza się liczba mieszkańców miejskich i to jest taki sposób spadek bardzo znaczące, czyli w Warszawie mieliśmy powiedzmy 100 000 mieszkań w w roku 2010 około, a teraz mamy już około 80 00015 mieszkań miejskich albo została z reprywatyzowanych albo wykupiona na inne sposoby zniknęła z tego zasobu tak jest właściwie wszystkich dużych miastach to znaczy i nikt nie zwalnia tego problemu, bo też nikt nie chce sobie z nim jakąś systemową poradzić mieszkania jest minimum cywilizacyjne od tego zaczyna się w ogóle możliwość funkcjonowania w społeczeństwie trudno nie zgodzić to powiedział Bartłomiej Sienkiewicz świetnie powiedział agent, dlaczego w takim razie nie dąży do tego, żeby ten problem rzeczywiście, kiedy systemowo rozwiązać bo o ile opozycja przy dojdzie do władzy jesienią nie nie wiemy czy to się wydarza, ale i tak będzie to każda taka sytuacja, w której za 3 lata, bo za 4 lata okaże się, że obiecywała jakiś problem rozwiązać, a to klops będzie naprawdę zwiększa szanse, że powtórzy scenariusz powrotu populistów do władzy i na miejscu Bartłomiej Sienkiewicz myślałbym nie tylko o tych wyborach, które teraz nadchodzą tylko o tym, żeby wreszcie ten problem mieszkaniowy rozwiązać w długim terminie tak jak to się wydarzyło, że już jedno, który Piotra przywołuje, ale jeszcze o tym powiem, bo w Wiedniu ten program budowy mieszkań miejskich został zapoczątkowany w latach dwudziestych dwudziestego wieku to może brzmi najlepiej, ale mimo wszystko jest to taka taki taki cel pod tym podpisują się wszystkie kolejne ekipy rządzące tym miastem czy nawet ja jestem mały starostwo cel powodowaną wszyscy rodacy wpisują tylko drogi budować, więc zamiast dróg zamiast 100 000 000 000zł na drogi można, lecz np. chociaż 100 000 000 000zł na budowę dobrych przystępnych cenowo dobrych jakościowo ładnych mogą być też ładne przecież nie musi to nawet mogło się odróżniać od powszechnie pata deweloperki mieszkań miejskich na wynajem być może coś w tym jest że, ponieważ wszyscy teraz te pomysły zgłaszają to to jest to właśnie mieszkalnictwo czymś takim wokół czegoś nieoczekiwanie zbuduje jakiś rodzaj politycznego konsensusu tylko, że jeżeli ten konsensus będzie polegał na dalszym wspieraniu deweloperów dopłatami do kredyt banku z dopłatami do kredytów to nie nie skończy się niczym oprócz powtórki scen sytuację mamy teraz tylko za np. 5 lat albo nawet szybciej, czyli wszyscy się obudzą w sytuacji, które wydaliśmy gigantyczne pieniądze nie wiem miliony setki milionów złotych na tę dopłatę do kredytów jakaś może niewielka grupa z tego skorzystała, ale np. jednak mają kredyt, więc trzeba pomagać matka go spłacać, bo nie wiadomo co się w tym czasie wydarzy na świecie w vide gospodarcza i ami, ale ceny mieszkań dalej rosną, więc zamiast tego możemy za 5 lat mieć zbudowane na dajmy na to nie wiem nawet 100200 000 tych mieszkań, o których mówiłem w ramach tych 100 000 000 000zł, które możemy moglibyśmy wydać na budowę mieszkań i ta sytuacja zapewni stabilność to znaczy te mieszkania po prostu będą niezależnie tego co się będzie działo na na rynkach finansowych po prostu będziemy mieli zasób, który może spełniać podstawową potrzebę, jaką mają ludzie to bardzo trudne jest w takim myśleniu politycznym, gdy myśli się o tym, że trzeba ludziom bardzo coś konkretnego DAX co zmieni, że natychmiast no w Polskiej polityce można np. ludziom powiedzieć, że będą zmuszani do jedzenia owadów prawda i jak widać przy odpowiednim powtarzaniu tego 100× być może nawet daje to jakiś efekt, więc ja bym tak bardzo nie nie zwraca uwagę na to co jak jest interes polityczna mnie interesuje bardziej to jaki jest interes po prostu społeczny interes mieszkańców polskich miast nie tylko miast zresztą, a interesem jest to, żeby było, gdzie mieszkać, żeby te mieszkania były dostępne, żeby one były sensownej cenie, żeby nie trzeba było, żeby nie jakieś wyrzeczenie, które sprawia, że nie mam ani czasu ani pieniędzy na nic innego w życiu, bo muszę wszystko niemalże wydać na mieszkania, żeby po prostu została nam przestrzeń na na życie, żeby było, gdzie mieszka tak to może taki nowy pomysł na konsensus polityczny bardzo dziękuję wojen MEN swe z miast to jest nasz Zwiń «

Jan Mencwel: "Mieszkanie stało się towarem luksusowym, który jest niedostępny dla zwykłego człowieka"

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: JEST TEMAT!

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 21:00

Najnowsze Podcasty

Krajobraz po marszu

Elektryczne modele Mercedesa oraz gigafabryka ogniw we Francji

"Pani Dorota nie czuła się w tym szpitalu bezpiecznie". Pełnomocniczka rodziny o śmierci ciężarnej

Skutki katastrofy na Dnieprze. "Odtworzenie środowiska, wsi, miejscowości - to będzie długa droga"

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL