ma 17 lat, kiedy ogląda koronację cesarza rzymskiego Franciszka drugiego o rzecz dzieje się we Frankfurcie nad Menem jest dla młodego Klemensa Metternicha jednym z najwspanialszych i najbardziej uroczystej widowisk jakich było dane być świadkiem wtedy zrozumie, że stare tradycje mogą być obroną przed chaosem jest 14 lipca dokładnie tego dnia, tyle że 3 lata wcześniej padła 2 stycznia zaczęła się wielka rewolucja francuska ta rodzina Polona, a zwycięski Bonaparte zmusić
Rozwiń »
cesarza Franciszka do oddania tytułu i Korony Matter z nich będzie już wówczas austriackim ambasadorem w Paryżu 4 dni po abdykacji Franciszka Metternicha staje przed obliczem Napoleona ujrzałem go stojącego pośrodku jednej z sal w otoczeniu ministra spraw zagranicznych i 6 urzędników dworskich ubrany był mundur piechoty gwardyjskiej i miał przykrytą głowa wóz kapelusz na głowie wydały się pod każdym względem niewłaściwe, gdyż audiencja była nieoficjalna wydawało mi się to niestosowną pretensją i zdradziło w nim barwę Jusia przez chwilę przyszło mi namyśl, żeby z powrotem włożyć swój kapelusz Bonaparte nie wie, bo skąd się to ma wiedzieć, że oto stoi przed nim człowiek, którego historia wyznaczyła roli grabarza jego Napoleona świata duch sprawczy kontr rewolucji to Matter w nich 7 lat później podejmie decyzję o przystąpieniu Austrii do wojny przeciwko Napoleonowi wyznaczy też cele wojenne zniesienie napoleońskiego porządku przywrócenie starego układu oraz starych form umacnianie autorytarnych rządów i dyscypliny społecznej w konserwatywnym sosie tak ma wyglądać Europa Metternicha udaje się porządek utrzymać przez kolejnych kilka dekad, ale świat tego metę z nich nie chciał być świadom zmienił się nieodwracalnie żadne święte Przymierze nie jest w stanie okiełznać ducha wolności znów zaczyna się we Francji tym razem to wiosna ludów, która w oszałamiającym tempie dociera do Wiednia przerażony zrewoltowanych tłumami cesarz Ferdynand pierwszy dymisję mój termin cha przerażony dyplomata pospiesznie opuszcza habsburski Dwór i umyka do Londynu jest 13marca 1800 czterdziestego ósmego roku powrót do przeszłości w poniedziałki po dwudziestej drugiej zaprasza Karolina Lewicka prof. Dariusz Nawrot historyk Instytut historii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach moim państwa gościem dobry wieczór panie profesorze dobry wieczór pani dobrych szefów państw Klemens Metternicha będzie bohaterem naszego wieczoru człowiek, który przychodzi na świat w 1700 siedemdziesiątym trzecim roku w niemieckiej Koblencji pochodził ze szlachty nadreńskiej był synem wysokiego urzędnika i dzieciństwo chyba upływało mów Sielskiej atmosferze mam przed sobą fragment z książki Metternicha orędownik pokoju, gdzie czytamy, że wszystko spadało z nieba wrodzone talenty umysłowe zdolności pochodzenie czyniącego teraźniejszość szczęśliwą i zapewniającą mu przyszłość matka rozpieszczała swego pupilka ojciec przesadnie chwalił postępy roztropnego syna i zbytnio pobłaża eskapadą swą wolnego chłopca rodzeństwo podporządkowywał mu się, uznając jego przewagę i wiedząc, że koniec końców zawsze będzie miał rację to co taki właśnie sielskie były te lata dziecinne młodzieńcze tak, że w, jakim sensie tak arystokrata niemiecki żyjący na pograniczu, bo chcieliśmy to, jeżeli francusko niemieckim oględzin i chociaż nad Renem sam zresztą zwykł mawiać, że w moich żyłach płynie Ren, a moją ojczyzną jest Europa teren to jeszcze nie była ani naturalna granica Francji tak jak to stało się za sprawą rewolucji podczas wojen napoleońskich ani zachodnia również cesarstwa niemieckiego stało się potem w dziewiętnastym wieku stąd myślę, że Vettel ich miał pełne prawo mówić, że jako nad wręczy jest tak naprawdę Europejczykiem arystokratą żyjącym w idealnym świecie, bo pamiętajmy, że rodzina Czytelników pochodząca z tego obszaru związana z bardzo ważnymi strukturze Świętego cesarstwa rzymskiego narodu niemieckiego trollami biskupimi, czyli tutaj myślimy o Trewirze Moguncji to była niewątpliwie uprzywilejowana miała zresztą swoich kuratorów w przeszłości w 1000, że już 18 wieku generalnie otrzymała tytuł hrabiowski miała swoje majątki na obszarze nad reńskim samemu udało się kiedyś trafić nad Mozelą do wsi Metternicha, której ruch, z której wywodzi się można wypowiedzieć nazwisko rodziny kariera, że tak powiem ojca, który był Arce Szambelan rym kapituły mogą ludzkiej szanowanym przez polskim dyplomatą gwarantowała także młodemu Metternicha owi odpowiednią edukację, którą rozpoczął zresztą już w wieku lat 15 w Uniwersytecie w strasburskim, który miał przygotować podobnie zresztą jak ojca czy ślady ojca do służby dyplomatycznej w ramach tego cesarstwa rzymskiego od 1700 dziewięćdziesiątego roku studiuje w Moguncji te lata, kiedy za czyn osiągać wiek już nie młodzieńcza, ale wchodzi w dorosłość wedle tamtych standardów to jest okres wielkiej rewolucji francuskiej ja mam takie wrażenie, że to było to doświadczenie nie bezpośrednia, ale za pośredniczą one chyba dla eternit informacyjna to myślę, że w, jakim sensie tak Love Time, że rok 1700 osiemdziesiąty dziewiąty te wydarzenia, które tak byśmy powiedzieli zapoczątkowało we Francji zburzenie Bastylii, czyli koniec tego świata Azję reżimu musiało oddziaływać oczywiście na młodego arystokratę, który w dodatku jest świadkiem wydarzeń, bo pamiętajmy, że w 1700 osiemdziesiątym ósmy roku trafia na najwyższy czas Burski, a w 1700 osiemdziesiątym dziewiątym pokładzie 21lipca jest kilka dni po wydarzeniach w Paryżu świadkiem także szturm na Bastylię Strasburską widzi tłum, który atakuje to ten budynek można by powiedzieć kuleczki w centrum miasta ma zresztą osobiste doświadczenie związane z tymi wydarzeniami rewolucyjnymi, ponieważ towarzyszący mu w czasie studiów w Strasburgu Boozer mer Simon bardzo szybko zostaje rewolucjonistą z takiego sześciodniowego wolno myśliciela przekształca się w ciągu paru lat zwolennika Dantona Marata ropy wspiera, które już nie tylko intelektualnie chce przekonywać do nowego świata, ale jeżeli potrzeba jest zwolennikiem terroru ścinania głów tych, którzy temu nowemu światu, kto się przeciwstawić to wpłynie na metę znika, dlatego że Vettel w nich od czasów można powiedzieć doświadczenia Simonę zawsze będzie miał pewną podejrzliwość w stosunku do ludzi nie do końca będzie wierzył deklaracją zawsze będzie szukał tego drugiego obrazu tej drugiej twarzy danego człowieka w 1700 dziewięćdziesiątym czwartym roku rodzina Metternicha przeprowadza się do Wiednia rok później Klemens żeni się z wnuczką ówczesnego kanclerza Austrii to oczywiście był świetny mariaż, który zapewnił mu koneksje nadwozie i w 1700 dziewięćdziesiątym siódmym roku rozpoczyna służbę dyplomatyczną jest posłem austriackim w Dreźnie potem w Berlinie, ale chyba najważniejszy moment przychodzi także w bardzo znaczącym dla Europy roku to jest rok 1800 szósty, kiedy jako trzydziesto trzylatek zostaje ambasadorem Austrii we Francji jak rozumiem było to chyba najważniejsze stanowisko dyplomatyczne ówczesnej monarchii no biorąc pod uwagę okoliczności niewątpliwie tak dużo taka Wiera powiedzmy szczerze zaczyna się tak naprawdę wejście w taki wielki świat jeszcze w roku 1700 dziewięćdziesiątym wtedy, kiedy opuszcza Strasburg udaje się na koronację nowego cesarza rzymskiego Leopolda drugiego do Frankfurtu po raz pierwszy występuje oficjalnie jako prawda członek rodziny hrabiowskiej z obszaru nad reali kontynuuje wtedy jeszcze edukację, ponieważ wraca na studia do Moguncji zresztą, iż Moguncji czas buntu trafia na takie 2 ważne postacie, które też kształtują jego stosunek m.in. do więzi kontynentu europejskiego to będzie będzie 2 profesorów Koch wok karierę dyplomatyczną będzie zaczynał stopniowo nie tak szybko co zresztą wiązać się będzie potem także z kierownictwem służby dyplomatyczne uczniowskiej w rękach koguta, który niekoniecznie Metternicha przewoźnik ojca rozgrywać będzie ważną rolę coraz ważniejszą rolę w działaniach dyplomatycznych będzie traktował pewną nieufnością zresztą po raz pierwszy można powiedzieć są tych siatek dyplomacji, że zamknie się pewnie, kiedy dziewięćdziesiątych pierwszym 1990 pierwszym roku odwiedzi ojca w Brukseli tam bowiem będzie ten pełnił funkcję dyplomatyczne potem dziewięćdziesiątym drugi roku będzie miał okazję pierwszy raz uczestniczyć w misji dyplomatycznej wprawdzie dotyczące 3 dotyczącej kwestii finansowej pożyczki finansowej, ale będzie to wizyta w Anglii niezwykle ważna, ponieważ też pozwolił mu się zetknąć, jakbyś angielską myślą polityczną, która w, jakim sensie będzie kształtować postawy Metternicha dziewięćdziesiąty czwarty rok ta pani powiedziała podczas szczególnych dla Czytelników, ponieważ oni stracą swoje dobra ziemskie postępy armii rewolucyjnej armii francuskiej powodu spowodują, że zarówno w Koblencji jak ten obszar nadreńskich znajdzie się w rękach francuskich i to można wypowiedzieć sprawi, że Metternicha owiec znajdą się w Wiedniu tutaj w 1 uda się zaaranżować małżeństwo, które niewątpliwie otworzy czasem drogę do wielkiej kariery dyplomatycznej dla prawnika, czyli właśnie z wnuczką słynnego słynnego Antona van Grzelaka Znicza czeka, który wokół Marii Teresy, a potem Józefa drugiego Leopolda drugiego będzie odgrywał rolę czołowego kierownika austriackiej dyplomacji razem z ojcem zresztą przyjdzie wtedy pora na już doświadczenie bardziej konkretne, ponieważ znajdzie się na kongresie wraz z Tatr to bardzo ważny Kongres, który po zwycięstwa Napoleona Bonaparte we włoszech 200 gen. Napoleona Bonaparte we włoszech będzie miał ułożyć stosunki w rzeszy niemieckiej związane m.in. zaborem ziem leżących na lewym brzegu Renu przez Francję trzeba będzie tutaj zrekompensować władcą niemieckim jak dzisiejsze straty terytorialne no a potem oczywiście w roku 1800 pierwszym zaczną się ważne zmiany w tym życiu Metternicha najpierw trafił jako urzędnik właściwie placówce dyplomatycznej w Dreźnie, ale za sprawą upadku buta po klęsce austriackiej w roku 1800 pierwszym, kiedy wojna z Francją drugiej koalicji zakończy się dla Austriaków spokojem winę wiele no i obejmie stery dyplomacji cover, który nie będzie miał oporu media jako młody człowiek, bo pamiętajmy, że urodził się dopiero się o tym trzecim roku, więc jest dopiero 20 kilku lat przed trzydziestką prawda no będzie Kobe będzie medialni pełnił funkcję ministra pełnomocnego w Saksonii zdechnie się swoją wiedzę jeśli tutaj będzie zresztą snuł pierwsze plany polityczne ważną rolę zresztą odegra w tym czasie w życiu Matter Micha człowiek, którego poznał Saksonii, który też będzie kształtował jego poglądy polityczne potem czasem będzie jego najbliższy współpracownik w tym przełomowym wydarzeniu, jakim jest Kongres wiedeński myślę tutaj Frycz ich agentów, którym pewne jeszcze parę słów powiemy to jest czas, kiedy rzeczywiście rodzina Metternicha potem takim burzliwej końcówce roku 2 osiemnastego, który wiele zabrał i pozycji społecznej pozycji majątkowej rodzina zaczyna odzyskiwać można wypowiedzieć swoją pozycję ojciec zostanie księciem rzeszy, a więc zostanie podniesiony branże arystokratycznej rodziny to jako rekompensatę od cesarza Franciszka otrzyma opactwo, owszem, House Orlen, które będzie taką rekompensatą za ziemię stracone na lewym brzegu o Realu, a wkrótce przyjdzie kolejna misja dyplomatyczna jeszcze w roku 800 trzecim niewątpliwie jest o wiele ważniejsza z punktu widzenia kariery Metternicha, czyli Berlin stolica Prus obok Fryderyka Wilhelma trzeciego będzie metę ich reprezentował Austrię będzie to czas pamiętajmy kluczowy, bo za chwilę zacznie się kształtować kolejna trzecia koalicja anty francuska Austria zdecydowana będzie na kolejną wojnę zna Polony gorącym orędownikiem wojny, która przywrócić miała Francji dawnej granicę będzie także same te z nich wtedy wiązać się to będzie oczywiście sojusze między Austrią Rosją Anglią Szwecją, w którym niezwykle ważną rolę odgrywać będzie kwestia wciągnięcia do tego Sojuszu próżno tu oczywiście można by powiedzieć wyraża się będą poglądy Metternicha i w stosunku do rewolucji w stosunku do Napoleona uważa, że rewolucja burzyła porządek nie tylko społeczny porządek polityczny mistrzom z trudem wypracowaną w osiemnastym wieku równowagę między mocarstwami sam Napoleon jest niszczycielem, którego trzeba najszybciej usunąć jego działania będą zmierzały do tego, żeby do wojny przeciwko Napoleonowi pozyskać róży uda się to przede wszystkim nie tyle za sprawą oczywiście Metternicha polityki Aleksandra pierwszego, który jak wiemy nie zrealizuje planu, który wtedy będzie określił nasz polityk Polski u boku Aleksandra Adam Jerzy Czartoryski tzw. plan płaczki dojdzie do słynnego spotkania grobu króla Eryka wielkiego Aleksandra skórę pruskim Fryderykiem Wilhelmem trzecim zaprzysiężenie sobie przyjaźni wierności konsekwencją będzie słynny układ poczdamski szczerze go listopada, który będzie mówił o wkroczeniu Prus w grudniu do wojny przeciwko cesarzowi Francuzów no do tego wiele nie dojdzie za sprawą spektakularnego zwycięstwa Napoleona będzie to słynna bitwa pod Austerlitz 2grudnia 1800 piątego roku no ale konsekwencją oczywiście będzie znowu jak to się mówi przetasowanie w życiu Metternicha no przede wszystkim klęska pod Austerlitz potem pokój z prośbą ruszyli w Bratysławie zakończy żywot Świętego cesarstwa rzymskiego narodu niemieckiego dla samego medalu niech będzie to kolejna sprawa się dochodzili kolejna strata, ponieważ to wasz 8 chaosem zostanie jak to się stracone na skutek zmian granic, ale przyjdzie ta jaśniejsza też strona tych wszystkich wydarzeń Matter z nich zostanie nominowany posłem w Paryżu 1800 szóstym roku przejmując placówkę, która szczególnie takim kryzysowym momencie po klęsce austriackiej z chwilą, kiedy rozegra się za chwilę nowa wojna między Francją, a Prusami Rosją nowej odgrywała istotną rolę pytanie, które się właściwie ciśnie tutaj troszkę na usta to jest pytanie czy na polu zafascynował Metternicha jak popatrzymy na to co pisał po latach to wynika, że nie, chociaż myślę, że tutaj biorąc pod uwagę doświadczenia życia i finał można wypowiedzieć na Polona to w jakim sensie kształtowało to jego opinię podobno to pierwsze spotkanie między Napoleonem Metalchem za tego ostatniego nie było zbyt szczęśliwe, ponieważ na Polonię mierzy wzrokiem młodego ministra pełnomocnego miał powiedzieć to jest pan zbyt młody, żeby reprezentować tak stare państwo na co miał mekkę w nich nie prawo z tutaj można by powiedzieć postawy powiedzieć mam tyle samo lat co pan chwili do zwycięstwa podało sprawić ta wymiana zdań miała jak tak ją pokazywać wzajemne relacje, ale tak naprawdę możemy śmiało powiedzieć, że ten czas ambasady w Paryżu jest bardzo ważne dla ukształtowania się poglądów Metternicha m.in. na o rolę Austrii pożycie autorskich w tym nowym porządku napoleońskiej Europy, który ukształtował się w roku 10086 BM po tych, którzy same te z nich nie cieszy się zręcznie ruch, chociaż zdaję sprawę jak ważnym rywalem dla aut są Prusy zdaje sobie sprawę, że Francja i porządek napoleoński w Europie jedno jest jak gdyby stanem danym, które trzeba zaakceptować z tego trzeba wyciągnąć jak największe korzyści dlatego jestem orędownikiem zbliżenia francuska austriackiego rzeczą niezwykle ważną sprzyjać temu będzie też pozycja, jaką Metternicha będzie odgrywał w Paryżu jego małżonka będzie świetną można to jest gospodynią ambasady austriackiej stolicy wielkiego cesarstwa bale rauty z uczynią salon ambasady jeden z popularniejszych salonów Paryża w tym okresie kończy tę sielankę w Paryżu oczywiście wybuch wojny 1800 dziewiątego roku między Austrią, a Francją, który w naturalny sposób przerywa misję metę wnika czy postawi go przed nowymi wyzwaniami nam mówił pan panie profesorze o tej polityce zbliżenia z Francją to przecież właśnie Metternicha jako zwolennik takiego dyplomatycznie dyplomatycznego realizmu będzie pośredniczył w zawarciu w 1800 dziesiątym roku małżeństwa Napoleona z Marią Luizą córką cesarza Franciszka pierwszego, a także to już rok 1800 dwunasty zapewni udział oddziałów austriackich wyprawie Napoleona na Moskwę oczywiście, tym bardziej że Metternicha, który w 1800 dziesiątym roku zostanie nowym ministra spraw zagranicznych wróci do starej polityki, która przez wieki wyznaczała kierunki działania dynastii habsburskiej wmyśl zasady i inni nie toczą wojny jest szczęśliwą Austrią zawierają małżeństwa jak pamiętamy konsekwencją przegranej roku 1800 dziewiątego będzie zbliżenie między Austrią, a Francją przypieczętuje to ślub jak pamiętamy z Marią Luizą córką cesarza Franciszka, a razem z budką o tym też nie zapominajmy o królowej Marii Antoniny, którą rewolucyjna Francja posłała na szafot, dlaczego nowego zbliżenia dojdzie na czym z 1 strony oczywiście medal będzie zdawał sprawę siły cesarstwa francuskiego fakt, że przegrała tak samo Austria 1800 dziewiątym roku będzie skłaniał do tego by zaakcentować swoją politykę, którą proponował jeszcze przed 800 dziewiątym roku zbliżenia z Francją poszukiwania tutaj wzajemnych nazwijmy to korzyści dla obu stron po drugie, Bethel będzie człowiek, który w politykę, bo litować się też popsucia polityka, który obawiał się Rosji o w ogóle strasznie bał, że zbliżenie francusko o rosyjskie, które nastąpiło w Tylży, który potem potwierdził zjazd Aleksandra z Napoleonem w Erfurcie może się dokonać kosztem monarchii habsburskiej i za wszelką chcemy chciał taki sposób sytuować monarchię habsburską w całym układzie europejskim jak tworzy na polon by stała się ona niezbędne dla Napoleona sojusznikiem dlatego w 1800 dwunasty roku nie ma też wątpliwości to, której stronie Austria powinna stanąć uważa zresztą, że dominacja francuska jest mniejszym zagrożeniem dla Europy niż dominacja rosyjska na efekty tej polityki jest oczywiście traktat przymierza z Francją podpisany 14marca 1800 dwunastego roku potem o czerwcowych działaniach wojennych udział korpusu austriackiego posiłkowego pod wodzą feldmarszałka Karola Schwarzenberga moim państwa gościem jest prof. Dariusz Nawrot słuchają państwo Radia TOK FM pierwszego Radia informacyjnego, ale oczywiście, jeżeli tylko zmieniają się okoliczności to Matter z nich zmienia swoją politykę swoje cele polityczne, bo w 1800 dwunastym jeszcze oddziały austriackie biorą udział wyprawie Napoleona na Moskwę, a już rok później w 1800 trzynastym wiem zresztą jak zakończyła się wyprawa Napoleona na Moskwę bez ładnym i chaotycznym odwrotem, więc 1800 trzynastym roku Metternicha podejmuje decyzję o przystąpieniu Austrii do wojny przeciwko Napoleonowi tak, ale nie od razu pamiętajmy, ponieważ rzeczywiście partia wojny w aukcji pojawiła się dosyć szybko po klęsce Napoleona w Rosji często, którym zresztą nikt nie spodziewał, bo powiedzmy szczerze dla wszystkich to zaskoczenie tak żądamy wnika jak już obstawiano prawda, kto w tej rywalizacji wygra to raczej stawiano na Polona niż Alexandra pierwszego stało się inaczej jak wiemy bardzo szybko pierwszym rejsem rozstają się wróżyć Medellin początkowo hamuje te wszystkie działania, które służyłyby wciągnięciu aut dokonali ci zresztą oczywiście takiego wciągnięcia osób do wojny życzyła sobie Rosja Alexander pierwszy stara się wyciągnąć ewentualnego przystąpienia do wojny jak najwięcej korzyści dla aut jest to jego polityka, która w gruncie rzeczy od początku służy do tego by ewentualna skala zwycięstwa Rosji uległa ograniczeniu w myśl zasady równowagi europejskiej, której on zawsze będzie gorącym orędownikiem, żeby żadne mocarstwo nie zyskało zbyt silnej pozycji to zadecyduje zresztą o m.in. działania Metternicha w tym kluczowym okresie rozejmu, bo pamiętajmy, że kampania 800 trzynastego roku w tej pierwszej wiosennej fazie przynosi zwycięstwa Napoleonowi to on zapewnia dzisiaj po zwycięstwach podliczą budżet 7 aż na Śląsk wypierając z Saksonii oddziały nie pruskie i rosyjskie w tym momencie metę będzie próbował popić pozycję Polski negocjują zresztą 12 stroną, czyli iście stażem Napoleonem i Aleksandrem pierwszym ważnym punktem będzie tu słynna rozmowa między Napoleonem, a właśnie Metternicha Pałacu Marcol z niego w Dreźnie 26czerwca w tym okresie rodzaj umowy będzie starał się wtedy Metternicha zyskać w Napoleonie sojusznika, który miałby się samo ograniczyć, rezygnując ze swojej dominacji między na obszarze niemieckim imię zasady równowagi europejskiej utrwalenia pokoju w Europie oczywiście na polu takich warunków naczelnika nie przyjmie te wszystkie rokowania zakończą się klęską, chociaż z drugiej strony polityka Metternicha posłuży m.in. do oskarżenia go przez Alexandra pierwszego o zdradę ostatecznie traktatem zresztą Reichenbach aukcja przystąpi wbrew intencjom samego czytelnika rolniczą, żeby nastąpiła tak szybko do koalicji przeciwko o Napoleonowi na ostateczny dat w ostatecznym fiasku takiej próby rockowe, które prowadzone były sprawy zadecydują, że w tej kolejnej kampanii jesiennej 1800 trzynastego roku armia znowu wożą Karola Schwarzenberga zasili szeregi koalicji antynapoleońskiej Austriacy będą współtwórcami tych wszystkich największych wycie roku 800 trzynastego w tym tej słynnej katastrofy napoleońskiej pod liściem 1800 trzynasty rok to też jest dobry rok dla Materny Hubble otrzymał tytuł książęcy co z pewnością było dla niego niezwykle ważne ne wiemy, że Napoleon przegrywa te rozgrywkę i wiemy, że po Napoleonie miał posprzątać wspomniany już przez pana prof. Kongres wiedeński trwający w Wiedniu od września roku 1800 czternastego do czerwca roku 1800 piętnastego pozwolę sobie przytoczyć fragment z książki wiek dziewiętnasty historia powszechna Andrzej Chwalba mam wrażenie, że czasem zapominamy o o tym czym naprawdę był Kongres, że był nie tylko spotkaniem polityków dyplomatów, którzy układali nową mapę Europy po epoce Napoleona Bonapartego, ale także no był wydarzeniem towarzyskim, ale nawet chyba zbyt mało powiedziane Pochwalcie się tak Kongres był znakomitą okazją do fetowania zwycięstwa i towarzyskich spotkań był wielkim jarmarkiem festynem największym zjazdem europejskiej arystokracji szlachty w dziejach Europy wszyscy chcieli tam być jednak to gracze kupowali albo zamieniali majątki drudzy podpisywali kontrakty na sprzedaż zboża drewna czy innych produktów, a jeszcze inni poszukiwali kandydatów na żony mężów poza tym wszyscy się bawili tańczyli uczestniczyli w spektaklach teatralnych operowych muzycznych w polowaniach rewiach wojskowych fajerwerkach zawodach balonowych wycieczkach poza miasto wizytowali pałace zamki arystokracji austriackiej czeskiej w pamięci wielu spośród 100 000 gości pozostały sukcesy ich rodzin na ślubnych kobiercu ach, Kongres był wielkim przedsięwzięciem komercyjnym, choć upłynęły 2 wieki od Kongresu wiedeńczycy do dzisiaj dobrze go wspominają no to było naprawdę spektakularne wydarzenie po prostu panie prof. Motak oczywiście ten tańczący Kongres jest taki najbardziej pęd powietrza wizualnie przyjazd poprawę, chociaż pamiętajmy, że był to najbardziej pracowity Kongres na świeci wasze wszystkich chyba Kongresu światowej jak policzymy ilość godzin spędzonych na obradach ma, ale z komisją, że Lara ma dzisiaj po komisji prowadzi obrad Lou permanentnie komisje 8 komitet 5, czyli właściwie taki dyrektor ja, którym główne mocarstwa zasiadają plus Francja Tour, a to za sprawą Metternicha stanie się uczestnikiem tej piątki to rzeczywiście jest wielka dyskusja o planach ułożenia taki sposób porządku europejskiego by gwarantować po burzliwej epoce wojen rewolucyjnych na Polonię i nareszcie spokój dla kontynentu czy coś z tego wyszło no to jest także jak patrzymy na Kongres oczywiście pierwszoplanową rolę ku wściekłości zresztą Aleksandra, któremu nos racji tego, żeby cesarza Rosji należało się pierwszeństwo tą pierwszą sprawował rolę kierownika Kongresu tak naprawdę odbywał metę i Konrad był pewny, że wielką rywalizację między metę z nich, a Aleksandrem pierwsze to zobaczymy, że bardzo szybko były mocarstwa w ogóle nie były w stanie się dogadać co do ostatecznego kształtu mapy Europy wielu kwestii związanych z porządkiem europejskim wyrazem tego jest kryzys, który ma miejsce na początku stycznia rzeczowo się z piętnastego roku, kiedy to Anglia plus prawda, a range plus Austria i oczywiście już Polska Francja to reprezentuje na kongresie palą zabierają tajną układ skierowany przeciwko Rosji Prusom i zaborczych planów względem przed nim Księstwa Warszawskiego i Saksonii i nie wiadomo w gruncie rzeczy jak te rokowania by się potoczyły, jaki byłby finał, gdyby nie wydarzenia, które nadało nowej dynamiki biegowi spraw na kongresie, czyli 1marca 1800 piętnastego roku powrót Napoleona do Francji ta słynna ucieczka z Elby ile o Orła która, który 20marca 1800 piętnastego roku ponownie tron francuski oddał w ręce Napoleona Bonaparte to złamało szansę powiedzieć wszystko co do tej pory się wydarzyło trzeba było szukać szybkich rozwiązań, które z 1 strony pozwoliłyby zmobilizować ponoć raz koalicję do wojny z Francją, a z drugiej strony w rozstrzygnięciach mapy Kongresowej stworzyć stworzyć taki układ sił w Europie, który w naturalny sposób tamował by francuskie ekspansją oni zoom, którego odrodzenie stało się właściwie faktem w momencie powrotu Napoleona, żeby to niewątpliwie cios dla wszelkich koncepcji, które wcześniej rysowały się w szukaniu rozwiązań politycznych na kongresie tak naprawdę Kongres nie stworzył mapę, która opierałaby się na zasadach to jest wielki mit zresztą historiografii anglosaskiej myśmy wiedzieli przyjemność pan na ten temat rozmawiać nie było tutaj ani restauracji tak naprawdę do końca ani legitymizują ani tym bardziej równowagi w tym pierwszym momencie zbliżyło się jedno by ewentualna ekspansja francuska trafiała na bariery, które będą no będą w stanie powstrzymać, skąd jak, gdyby aukcja przegrywa wiele celów kongresowych działał jako najważniejsze było co utrzymanie do odzyskania właśnie straconych terytoriów w epoce napoleońskiej oraz i to w dużej mierze jako udaj odzyskanie wpływu we włoszech i tutaj też można by powiedzieć politykom metę Liwa święci tłum zdrowy ale w jakim sensie nie udaje się odzyskać Niemiec pamiętajmy, że ten punkt wyjścia święte za sporządzenie, którego władcą jest Franciszek drugi raz za Rosji Franciszek pierwszy tak naprawdę w kongresie zakonserwowano można by powiedzieć ten układ w Niemczech, który stworzył Napoleon pod nazwą związku reńskiego i de facto stworzono stan równowagi, ale bardzo chwiejnej niebezpiecznej między Prusami, a aukcją oddają zresztą proszą dosyć silną pozycję na obszarze północno zachodnich Niemiec między poprzez fakt przyznania im wezwali na reali rozstrzygnięcia kongresowych klęską oczywiście Metternicha była też kwestia Polska, gdzie nie udało się można chodzić powstrzymać marszu rosyjskiego na zachód wprawdzie z ograniczonym można wypowiedzieć sukcesem, ale jednak na wolą większości naruszenia porządku Alexander pierwszy większość ziem Księstwa Warszawskiego zagarnął tak jak klęską w tym sensie Metternicha było to, że Prusy jednak uzyskały 23 Saksonii prawdzie nie całą, ale tu medal był jak gdyby w cudzysłowie można by powiedzieć uczniom jeszcze stałej polityki ta rolnicza, która jasno mówił łoża mówiła, że wszelki język zysk Prus rekompensowany nawet dla Austrii podobnym zyskiem terytorialnym wyrazi ostatecznie dla tej autor jest stratą tak naprawdę nie Austria była zwycięzcą Kongresu największym zwycięzcą Kongresu była Anglia, która stworzyła największą chyba prowizorkę dotychczasowej historii Europy, bo ta mapa jest wielką prowizorką, ale robią to wielokrotnie powtarzałem Dody życiu wszyscy wiemy prowizorki są na twarzy dlatego ta mapa przetrwała następne 100 lat aż do roku 1914, ale co jest rzeczą istotą kończąc ten wątek Medel powstaną potrafił wykorzystać te mankamenty tej mapy dla własnej polityki, którą będzie prowadził po roku 1815 mówiliśmy przez ostatnich kilkadziesiąt minut panie profesorze bardzo dużo tych wydarzeniach, których metr z nich był głównym aktorem politycznym, a teraz chciałbym porozmawiać przez chwilę Metternicha jako człowieku dyplomacie polityku co o nim wiemy kim on był, jaki był to był klasyczny arystokratę bardzo miłym uprzejmy ojciec zresztą uczył jeśli wie pamiętaj by was 6 bardzo uprzejmy wobec wszystkich ludzi, a zwłaszcza wobec starszych dam, ponieważ one bardzo wpływowe kształtowaniu opinii na temat młodego człowieka i tej zasady mecze nie obędzie się można powiedzie będzie przestrzegał przez całe swoje życie towarzyskie przez niektórych nawet uznawany za lekkoducha, ale lekkoduchem nie był miał swoje własne wizje polityczne swoje własne poglądy, które na ile to na kolejnych etapach życia, bo było dane starał się wcielać w życie był niewątpliwie człowiek, który lubią błyszczeć, którzy go nawet oskarżali o narcyzm nie możemy sobie wyobrazić jak wyglądało zderzenie tych 2 marce ruch na salonach Wiednia 1800 szesnastym piętnastym roku prawda to szczególny moment niewątpliwie był jak bardzo inteligentnym co do tego też nie ma wątpliwości tak jak pani mówiła na wstępie przychodziło zdobywanie wiedzy i uczenie się chodziło mu łatwo tu, a potrafił to robić chciał robić rzeczą najważniejszą w 18002001. roku zostaje kanclerzem Austrii oczywiście to jest szczyt jego kariery politycznej i wiemy, jaki wizerunek Metternicha został podany w kolejne dekady stulecia zwolennik absolutyzmu przeciwstawiający się wszelkim aspiracjom niepodległościowym tendencją liberalnym z Austrii uczynił kraj rządów policyjnych cenzury no być jakaś taka reakcja na te wszystkie doświadczenia młodości, kiedy obserwował rewolucję, kiedy rewolucja pozbawiała go jego rodzinę majątku a jakby pan podsumował ten okres Marchlewski Metternicha z ja myślę, że McCarrick zawsze tkwiła ta myśl przewodnia myśleć nowocześnie imię zachowania starych stosunków, który zresztą no Matter w nich jakimś sensie był wytworem, który chciał zakonserwować co zresztą muszę w dużej mierze udaje w tej epoce po Kongresowej w wymiarze europejskim, a potem także w wymiarze wewnętrznym, bo wpływ na politykę wewnętrzną jest coraz większy krótką ją czasami trzeba zmienić wiele po to, żeby nie zmieniło się nic to w jakim sensie credo, które McCarrick wyznacza wyżej wyznawał, chociaż trudno oskarżyć, że był politykiem reakcyjny miała odpowiedzią rządu jednym z pierwszych tak, a prawdę europejskich konserwatystów, który zdawał sobie sprawę z nieuchronności pewnych zmian natomiast chciał, żeby te zmiany miały charakteru rewolucyjnego w tym część odrzuca liberalizm jako właśnie taka rewolucyjna taką rewolucyjną drogę, która burzy istniejący porządek raczej chciał, jeżeli już stopniowego przekształcenia tego porządku, a zdawał sobie niewątpliwie sprawę, że czasy, w których przyszło żyć na dłuższą metę nie dadzą mieczy nie stworzą możliwości i łatwo utrzymania tego ładu, który istnieje, bo pamiętajmy, że lata dwudzieste trzydzieste dziewiętnastego wieku to jest gwałtowny rozwój gospodarki to jest budzenie się w pasie po z 1 strony efekt był na polskim budzenie się coraz głębszej świadomości narodowej wśród ludów Europy z drugiej strony przekształcenia społeczne narodziny nowej klasy, która staje się takim motorem postępu społecznego, czyli klasy średniej z drugiej strony także i wynikającej z procesu industrializacji, która rodzi tą klasę średnią narodziny proletariatu, który odgrywa coraz większą rolę w społeczeństwach europejskich metę w nich był zresztą wyznawców poglądu, że to stan Europa musi płonąć, a z popiołów w tej sprawie Europy powstanie nowy ład samo myślę chyba też wyrastają jeszcze z tego świata się reżim chciał tylko, żeby ten zapłon nastąpił jak najpóźniej, żebym może nie dożył tego czasu, który ten nowy ład zacznie się krystalizować ożycie prywatne chciałabym zapytać wspominał pan o kochankach, które miał w Paryżu trzykrotnie żonaty no właśnie nie tylko w Paryżu był wciąż zakochany jak notował, kto się współczesne i jak się układały te relacje damsko męskie Metternicha domyśla, że przystojny młody człowiek zawsze wrażliwy na niewieście wdzięki sam zresztą mawia, że człowiek się, że nie mieć dzieci, a nie zaspokajać potrzeby serca w związku z tym rzeczywiście Roma kału niż, która była jego pierwszą małżonką zresztą bardzo zakochana w mężu zawsze czuła się jego szacunkiem dużym udziałem, ale nigdy też nie przeszkadzało mu to w związkach z innymi kobietami, a pierwszy zresztą jeszcze przed ślubem związek przeżywa, że ze, że arystokratką francuską, która w 90 pierwsze roku znajdzie się na emigracji w Brukseli tutaj będą listą wojska nawiąże romans z Konstancją de komuną raport z 3 lata będzie ten związek trwał potem pojawią się kolejne kobiety czas drezdeńskiej to związek z Katarzyną Pawło bomba Gran Jon żoną księcia w Berlinie pojawi się jego boku m.in. po raz pierwszy Wilhelmina owa saga zresztą ta chemia saga zwana też część żagańska tylko takiego księcia Kurlandii Piotra będzie też osobą, która odegra taką ważną rolę u boku Metternicha w czasie Kongresu wiedeńskiego zważyć ją będą wtedy kulę ziemską Kleopatrą, a salon Wilhelminy będzie no takim szczególnym można by powiedzieć miejscem, gdzie spotykać się będą dyplomaci bardzo różnych ran dziecko realizować się one będą polityczne plany czas paryski tak pan nie tutaj redaktor powiedziała to oczywiście znakomita aktorka komedii France, czyli pan Georges, ale przede wszystkim Karolina Bonaparte związek zresztą taki bardzo burzliwy potem Lorek zimno żona generała francuskiego muszą być panie nawet będą mieć ze sobą rywalizowały Karolina zazdrosna rządek Metternicha panią zimno ujawni TETA wywoła taki skandal towarzyski sam na polu będzie w tej kwestii interweniował, ale i kolejne lata przyniosą jak to się w następne takie ważne związki w życiu Mentel Michał uczuciowe, żeby tutaj, chociaż przypomnieć czasy słynnych Kongresu Świętego przymierza pamiętajmy, że Metternicha to właśnie twórca systemu kongresowego, który w ramach osiągnięcia tego stanu równowagi w Europie z koncertem mocarstw chciałby wszelkie sprawy sporne załatwiane były drogą właśnie międzynarodowych spotkań Kongresu, które decydować będą w imieniu wszystkich można powiedzieć państw europejskich kierunkach polityki kontynentalnej walki granie to będzie związek Dorotę oliwę żoną zresztą rosyjskiego ambasadora w Londynie do dzisiaj pozostanie po tym, związku kilkaset listów my oczywiście te ostatnie związki małżeńskie tutaj przede wszystkim ten ostatni Melanii z ich Ferrari z córką feldmarszałka Kujawskiego wprawdzie jego ostatnią małżonką dużo młodsza i chyba nie mająca do męża miłością za to szanująca go za działalność polityczną będąca pod dużym wrażeniem umiejętności politycznych małżonka upadek panie profesorze zmiecie Metternicha wiosna ludów rewolucja 1800 czterdziestego ósmego roku jak to się stało, że tak potężne człowiek musi uciekać z Wiednia ucieka do Londynu nocy potężnych w chwili, gdy wydarzenia wiosny ludów mają w Rzymie Wiedniu miejsce to tutaj jest już kwestią dyskusyjną niewątpliwie metę nie odgrywa wielką rolę ma bardzo silną powiedzie w okresie jeszcze panowania Franciszka pierwszego, abym powiedział nawet, że Franciszek pierwszy, który był władcą dość ograniczonym umysłowo z buduje na metę z nich rzeczywiście rządy krajem w polityce zagranicznej oddam to kierownictwo, które uczyni de facto Metternicha premiera Europy te po właśnie Kongresowej tu potem w konsekwencji będzie to premierostwa aut, czyli urząd kanclerza w roku 18002001. ale nawet Franciszek pierwszy do końca my w nich owi nie odda pełni władzy jego boku będzie kolor rad, który zawsze będzie taką swoistego rodzaju przeciwwagą jego rola NATO wzrośnie po roku 18003005. kiedy NATO wstąpił Ferdynand pierwszy ograniczono Franciszka polegała na tym, że uczynił swoim spadkobiercą syna, który był chory umysłowo w Wolinie nadawał się po sprawowania władzy stopień uszkodzenia genetycznego zresztą Kaskada genetyczną dynastii ras górskich w ogóle wyeliminuje go ze sprawowania władzy tak naprawdę nowy pasaż będzie spędzał czas, choć wybór oglądają widoki monarchii habsburskiej wynalazku tych czasów, czyli kalejdoskopie natomiast oczywiście będzie rządziła rada Regencyjna, której pozycja termika będzie o wiele słabsza będzie o wiele słabsza, więc można powiedzieć, że te lata trzydzieste czterdzieste końcówka lat trzydziestych czterdziestych to będzie stopniowe słabnięcie roli Metternicha, chociaż oczywiście takim powszechnym wymiarze to on będzie dalej utożsamiał tą ten nowy porządek rzeczy, które nastąpi po roku 800 piętnastym, czyli pokój w zamian za wolność, bo tak by można było określić ten nowy ład to oznaczać będzie rządy policyjne silna pozycja w administracji i ograniczenie właściwie praw wszelakich obywatelskich itd. itd. 40 ósmy roku oczywiście wiosna ludów wał będzie w podobnym wydarzeniem jak w Europie to z 1 strony będzie Bóg tej nowej klasy klasy średniej, która ubezwłasnowolniony na całkowicie będą tylko przedmiotem sprawowania władzy upomni się o swoje prawa pamiętamy, że ten dzień 13marca, który rozpoczyna irańską rewolucję to rewolta studentów i mieszczaństwa wiedeńskiego właśnie klasy średniej Wiednia, która właśnie upomni się te podstawowe prawa polityczne obywatelskie, która którymi powinni się cieszyć w jej mniemaniu no oczywiście goście tego wystąpienia skierowane będzie przeciwko człowiekowi, który sączy nie są będzie symbolem tych rządów trwających przez ostatnie 3 dekady, czyli rządu policyjnych administracyjnych odbierających ubezwłasnowolnia mających właściwie obywateli metę w niektórych spotka się z radą zresztą razem z przewodniczącym tej rady arcyksięcia Ludwika będzie początkowo zwolennikiem działań ostrych, które miałyby pacyfikować nastroje w mieście stanie się naszym m.in. za sprawą arcyksięcia Jana, ale także innych członków rady, który przychylał się do żądania do ultimatum, jakie właściwie postawili rewolucjoniści w Wiedniu, że 13marca do godziny dwudziestej pierwszej medialni ma zostać złożony z urzędu kanclerza no tak się stanie ostatecznie zabrała życia Jana, który wniosek zgłosi, że Metternicha zaś zakończy swoje urzędowanie wyjeżdżając Kol następnego dnia Wiednia do Anglii, kierując się do Anglii gdzie, gdzie będzie parę najbliższych la do 1 wróci w roku 1800 pięćdziesiątym pierwszym, ale po powrocie być oczywiście nie obejmuje żadnego stanowiska poprzedniej pozycji też nie odzyskał, ale cóż dopiero w roku 1800 pięćdziesiątym dziewiątym w książęcym zamku, który znajduje się w Czechach tam też został pochowany to będzie czerwiec 1800 pięćdziesiątego dziewiątego roku jako płynęła mu ta ostatnia dekada życia no poza głównym nurtem politycznym, bo nie do końca poza głównym nurtem polityczną będzie to niewątpliwie emerytura będzie to, że epoka nowego cesarza młodego wtedy Franciszka Józefa Metternicha w jakim sensie tej epoki już nie będzie pasował, chociaż ten okres akurat rządów Waśki to także powrót do rządów silnej ręki, bo pamiętajmy, że po krótkim doświadczeniu konstytucyjnym jako efekcie wiosny ludów Franciszek Józef tzw. erze Bacha przywróci właśnie rządy policji administracji wieść o przez system na tych samych można by powiedzieć filar natomiast same te z nich nie pozostanie całkowicie bierny, bo pamiętaj, że mimo aż ciężko będzie to chcą kolejnych ministrów spraw zagranicznych będzie osobą na tyle wpływową na tyle szanowaną i uznawaną za tory także jak zwraca się będą do niego w różnych sprawach związanych jak to mówi, że kluczowymi sprawami państwowymi umrze właściwie w chwili kolejnej klęski, która spadnie na aukcję, bo umiera 11czerwca, a więc można powiedzieć, że parę dni po wielkiej przegranej austriackiej pod Magentą przed kolejną ważną bitwą, która rozstrzygnie starcie między Piemontem Francją Napoleona trzeciego, a Rosją Franciszka Józefa w bitwie pod Solferino je już nie dożyję tej klęski, jaką auto będzie rok 1800 pięćdziesiąty dziewiąty, który otworzy dla tego kraju też zupełnie nową epokę, bo pamiętajmy, że ta przegrana austriacka rozpocznie właściwie od roku 1800 sześćdziesiątego rekonstrukcji inną Austrii, a więc można wypowiedzieć, że ten nowy ład, który mówił eternit zacznie się powoli kształtować na biurku pozostawił niedokończony list, w którym pisał nowy porządek rzeczy czy może on zostać zbudowany inaczej niż na tych zasadach na jakich jedynie może się opierać porządek jak pan ocenia go jako polityka dyplomaty panie profesorze tak na koniec nową wielką indywidualnością myślę, że wielką indywidualnością szanować kim był człowiekiem, który politycznie potrafił dokonać majstersztyku wstania dawnego porządku ja ja bym powiedział nawet zresztą jest wielka fascynacja jednego z wybitnych polityków dyplomatów dwudziestego wieku eternitem, a myślę tutaj Henryki Interze, który zresztą pisał dr poszerzony właśnie systemowi wiele śmiała się stało media i osobiście Metternicha darzył dużą atencją, ponieważ my pewni burzliwe poseł 230 lat, kiedy Europą wstrząsały kolejną rewolucję mającą zresztą bardzo różne podłoże potrafił mimo wszystko zyskać mechanizmy polityczne do tego, żeby systemu trwać bez zmian przez kolejne właściwie 3 dekady co niewątpliwie było osiągnięciem politycznym i ciężkich dzieli, gdyby próbował realizować w relacjach między Stanami Zjednoczonymi, a Rosją sowiecką związkiem republik sowieckich właśnie w latach siedemdziesiątych uznają, że podobne mechanizmy powinny utrwalać system nie dopuszczając do nierównowagi na rzecz, której ze stron można by powiedzieć, że w tym sensie był niewątpliwie utalentowanym dyplomatą, który potrafił wykorzystać święte Przymierze, które nie było jego pomysłem do tego by realizować własną politykę nawet wbrew Rosji zmieniło się to oczywiście koło roku 2005. kiedy nowym carem Rosji został Mikołaj pierwszy, który metę w nich nigdy nie darzył szczególną sympatią i co oczywiście komplikowało odgrywanie roli premiera Europy prof. Dariusz Nawrot historyk Instytut historii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach był moim państwa gościem panie profesorze bardzo dziękuję za rozmowę dziękuję pani dziękuję państwu i również państwu dziękuję za wspólnie spędzony czas program wydawała Małgorzata Połczyńska oczywiście zapraszamy państwa na powrót do przyszłości już za tydzień, a teraz dobrej nocy
Zwiń «
PODCASTY AUDYCJI: POWRÓT DO PRZESZŁOŚCI
-
53:48 W studio: dr Przemysław Biskup
-
53:13 W studio: prof. Włodzimierz Marciniak
-
55:27 W studio: prof. Marek Kornat
-
50:48 W studio: Jakub Majmurek
-
54:46 W studio: dr Aleksandra Jaskólska
REKLAMA
POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ
-
-
-
07.06.2023 07:20 Poranek Radia TOK FM12:55 W studio: Jakub Bierzyński
-
07.06.2023 08:00 Poranek Radia TOK FM13:09 W studio: Władysław Frasyniuk
-
07.06.2023 07:40 Poranek Radia TOK FM14:20 W studio: mec. Sylwia Gregorczyk-Abram
-
07.06.2023 06:59 Codzienny podcast gospodarczy06:52 TYLKO W INTERNECIE
-
07.06.2023 06:40 Pierwsze Śniadanie w TOK-u16:29 W studio: dr Piotr Kładoczny
-
-
07.06.2023 06:00 Pierwsze Śniadanie w TOK-u12:12 W studio: prof. Katarzyna Popiołek
-
07.06.2023 10:10 Gościnnie: Wyborcza, 8:1021:56
-
-
07.06.2023 06:20 Pierwsze Śniadanie w TOK-u06:48 W studio: Kewin Lewicki
-
-
-
-
07.06.2023 09:20 EKG - Ekonomia, Kapitał, Gospodarka11:54 W studio: Jacek Karnowski
-
07.06.2023 09:59 Gościnnie: Poczytawszy. Podcast Wydawnictwa Agora42:50
-
07.06.2023 09:40 EKG - Ekonomia, Kapitał, Gospodarka13:51 W studio: Jacek Karnowski
-
-
-
07.06.2023 11:00 OFF Czarek23:14 W studio: dr Wojciech Gwizdak
-
07.06.2023 11:40 Kultura Osobista13:12 W studio: Karol Jałochowski
-
-
07.06.2023 12:40 A teraz na poważnie15:59 W studio: dr Grzegorz Pochwatko
-
-
07.06.2023 13:00 Połączenie11:03 W studio: Piotr Moszyński
-
07.06.2023 13:40 Połączenie13:58 W studio: prof. Adriana Łukaszewicz
-
07.06.2023 14:00 Połączenie09:13 W studio: dr hab. Łukasz Fyderek
-
07.06.2023 16:00 Światopodgląd09:59 W studio: Maciej Zaniewicz
-
07.06.2023 14:59 Rozumieć Ukrainę01:03:52 TYLKO W INTERNECIE
REKLAMA
DOSTĘP PREMIUM
Słuchaj wszystkich audycji Radia TOK FM kiedy chcesz i jak chcesz - na stronie internetowej i w aplikacji mobilnej!!
Dostęp PremiumSERWIS INFORMACYJNY
REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA
-
TOK FM
-
Polecamy
-
Popularne
-
GOŚCIE TOK FM
-
Gazeta.pl
-
WYBORCZA.PL