REKLAMA

Relacje UE - USA. Gdzie są punkty zapalne?

Maciej Zakrocki przedstawia
Data emisji:
2023-03-13 23:00
Prowadzący:
Czas trwania:
52:44 min.
Udostępnij:

Ursula von der Leyen i Joe Biden oświadczyli, że Unia Europejska i Stany Zjednoczone "pogłębiają wspólną pracę". A jak ta współpraca wyglądała do tej pory? Na ile UE i USA ze sobą po drodze?

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
dobry wieczór w poniedziałek 13marca w radiu TOK FM pierwszym radiu informacyjnym dzisiaj mamy wieczór poświęcony na unijne tematy, ale tym razem wraz z moimi gośćmi wyjdziemy poza sprawy samej wspólnoty chce bowiem nawiązać do piątkowej wizyty w białym domu przewodniczącej komisji europejskiej Ursuli von der Leyen rozmów z prezydentem Joe Bidenem, odkąd ten polityk stoi na czele administracji amerykańskiej, a pan zupełnie inny klimat w unijną amerykańskim dialogu co nie Rozwiń » znaczy, że jest tylko słodko mówimy przede wszystkim 1 językiem jeśli chodzi o politykę wobec Rosji czy pomoc dla walczącej Ukrainy, ale jeśli chodzi już o sprawy gospodarcze czy politykę wobec Chin można znaleźć istotne różnice ważne by były one omawiane w duchu zrozumienia interesów stron i dobrą wiarą, że spory można zawsze rozwiązać, prowadząc przyjazny dialog z dużym problemem dla europejskiej gospodarki in tak to przynajmniej widzimy na Starym kontynencie jest tzw. ustawa antyinflacyjna znana w skrócie jako, a rej jej głównym elementem jest finansowe wsparcie dla firm, które zechcą inwestować w szeroko rozumianą zieloną gospodarkę rząd dzioba dana przeznaczył na ten cel 369 000 000 000USD, wprowadzając jednocześnie przepisy w pewnym sensie dyskryminujące firmy europejskie np. z branży elektrycznych samochodów uznaliśmy, że to poważnie narusza zasady konkurencji na światowym rynku pojawiło się głosy, że to uderzenie z reguły rządzące światową organizacją handlu i tak nie może być obawy w Europie okazały się bezpodstawne, choć amerykańska ustawa weszła w życie 1stycznia już mamy dane dotyczące planów inwestycji na terenie Stanów zjednoczonych wielu znanych europejskich firm które, podejmując takie działania za oceanem liczą na skorzystanie z tych miliardów, ale to oznacza, że nie będą inwestować w Europie komisja europejska przygotowała swego rodzaju odpowiedź na ruch Ameryki, która ma łagodzić skutki ustawy, a rej wiele rządów posłów do parlamentu europejskiego wyraża opinie krytyczne wobec pomysłów komisji europejskiej szczególnie tych dotyczących reguł pomocy państwa z kolei za oceanem dziwią się tym reakcjom, bo w końcu stany robią to, czego Europa od lat od nich oczekiwała mocno angażują w gospodarkę ekologiczną niskoemisyjną budują własny zielony ład na dodatek ta dotacja dotyczy branż, które relacjach handlowych z Unią nie stanowią jakiegoś znaczącego odsetka w każdym razie zaczął się dialog czasem trudny, a jego ważnym elementem było wspomniane spotkanie Ursuli von der Leyen joba 1 w Waszyngtonie po rozmowach pojawił się komunikat, który każe patrzeć na tę sprawę z optymizmem, ale ARR tonie wszystko co wymaga dialogu ze zrozumieniem po obu stronach Atlantyku na pewno takim trudnym tematem jest stosunek Ameryki i Unii Europejskiej do relacji handlowych z Chinami Amerykanie są raczej jastrzębiami, a w Europie jest dużo więcej tolerancji dla Pekinu nawet jeśli powszechna jest świadomość łamania praw człowieka w tym kraju i roli wszechwładnej chińskiej partii komunistycznej mówiąc wprost Europa sankcjami nałożonymi na Rosję odcięcia od Chin już sobie nie wyobraża a dlaczego no to dobrze pokazują np. dane dotyczące Niemiec 298 000 000 000EUR wyniosły w ubiegłym roku obroty handlowe Niemiec z Chinami co stanowi wzrost o około 21% w porównaniu z rokiem 2021 obroty z Rosją są prawie sześciokrotnie mniejsze to oznacza, że dopóki Chiny nie przekroczą czerwonej linii i nie zaczną dozbrajać Rosji to Europa na żadne poważniejsze kroki wobec tego państwa się nie zdecyduje w każdym razie widać, że jest wiele ciekawych wątków w relacjach transatlantyckich warto, więc porozmawiać o nich ze znakomitymi ekspertami którymi dzisiaj są pani prof. Eliza Przeździecka dyrektor Instytutu ekonomii międzynarodowej szkoły głównej handlowej główna ekonomistka amerykańskiej Izby handlowej w Polsce oraz pan Jan Szyszko ekspert Instytutu strategie 2050 wiemy jak cenne są dobre relacje z Ameryką, więc warto z troską o nich rozmawiać zapraszam Maciej Zakrocki przedstawia sam już znamiona losowanie gości pani prof. Eliza Przeździecka dyrektor Instytutu ekonomii międzynarodowej szkoły głównej handlowej główna ekonomistka amerykańskiej Izby handlowej w Polsce dobry wieczór dobry wieczór witam państwa pan Jan Szyszko ekspert Instytutu strategie 2050 dobry wieczór dobry wieczór bardzo miło to zanim przejdziemy do tych wydarzeń współczesnych, które budzą ciągle wiele emocji dobrze byłoby słuchaczom przypomnieć jak to wszystko się ładnie zapowiadało no ale nie wyszło mam na myśli negocjacje umowy handlowej zwanej Zitti albo Lidia pij, które to negocjacje rozpoczęły się już 2013 roku do lipca szesnastego odbyło się 14 rund negocjacyjnych wydawało się, że przy administracji Baracka Obamy i dobrych relacjach transatlantyckich do kości ta umowa ma duże szanse powodzenia, a jednak okazało się, że nie bardzo pani profesor co przeszkodziło, że wtedy nie doszło do tej umowy rzeczywiście był to bardzo dobry czas, aby pomiędzy Unią europejską Stanami Zjednoczonymi to stało takie właśnie porozumienie porozumienie kształtujące prawdopodobnie bardzo szerokim zakresie zarówno handel, jaki przepływ inwestycji no właśnie to było to główną osią niezgody niestety na koniec dnia okazało się, że była to istotna bariera ta szerokość ten zakres umowy, które nie tylko dotyczy wspólnego rynku, a właściwie tego co rozumiemy pod terminem strefy wolnego handlu, czyli wyłącznie wolnego przepływu towarów usług to jest istota stref wolnego handlu i jako takie w tej najprostszej formule one istnieją pomiędzy wieloma gospodarkami na świecie Chick miał znacznie szerszy zakres się miało tworzyć rynek zamówień publicznych miał także zharmonizować normy związane z certyfikacją towarów co po stronie amerykańskiej jest wszyscy eksporterzy z Europy pan z polskiej wiedzą bardzo bardzo trudne, aby przejść tę właśnie certyfikację LEED miał także ustalić wspólne normy jeśli chodzi o prawa socjalne i ochrony środowiska i przeciwko temu właśnie pojawiło się już 2016 roku o nos sprzeciwy i największy protest przed wszystkim z Niemczech to był też okres trzeba pamiętać bardzo istotnych zmian tu właśnie na naszej europejskiej scenie politycznej pewna niepewność, która charakteryzowała ówczesny rząd organie organ akt, czyli Merkel następnie poparcie dla frontu Narodowego we Francji ni no i bardzo bardzo gorący temat brexitu w Europie ukształtowały no ten ani inne okresy takiej niepewności niechęci wobec set takiej głębokiej integracji gospodarczej ze Stanami Zjednoczonymi z rynkiem amerykańskim i w pewnym momencie także przerodziło się swego rodzaju dyskusję o charakterze ideologicznym, więc c myślę, że zabrakło czasu, że to oczywiście rząd nowy nowy rząd i prezydentura Donalda Trumpa były tu największą przeszkodą to może pana Jana zapytam, bo po to jest ciekawe również z punktu widzenia w ogóle prowadzenia również polityki informacyjnej, bo wobec społeczeństwa pani profesor wspomniała o tym jak wielkie były protesty w Europie w Niemczech zebrano 1 600 000 podpisów przeciwko umowie o CIT i Wielkiej Brytanii 500 000 we Francji 400 000 i to wszystko właśnie jeszcze było przed tymi wyborami parlamentarnymi prezydenckimi i i ja tak zastanawiam czy to jest no po prostu skutek może dobrze pojmowanej demokracji, że tak jak były opinii publicznej daje się do zaopiniowania coś co wydaje się, że jest nawet tego co pani profesor nam powiedziała niezwykle taką ekspercką wiedzą i Czyż nie jest zbyt łatwo właśnie gracze emocjami w takim w takim momencie, bo pewnie byśmy potem w czasie Trumpa co prawda pewnie próbować wypowiedzieć umowę, ale należało wali, że właśnie nie nie udało się tego tego domknąć ja bym powiedział, że przyczyny fiaska negocjacji nad tą umową z morza zaklasyfikować do 3 różnych kategorii 1, a jedną z nich na pewno przyczyny społecznej Italię rzeczywiście te protesty Soły tak, a najlepszym przykładem tego jak duży było o opór czy też niezrozumieniu to umowy zwłaszcza, zwłaszcza wśród społeczeństwa nie szli społeczeństw europejskich i to pytanie jest jak najbardziej zasadne czy czy rzeczywiście to nie jest na tyle ekspercka czy na tyle specjalistyczna wiedza by by kierować się by kierować się opinią opinią ogółu, ale z drugiej strony jest na tyle ważna kluczowa ręczne i umowa na tyle w takiej skali bezprecedensowej dla dla obu stron, że ciężko było się spodziewać by zostały, żeby ta umowa nie była może być nie rodziła się tego zainteresowania wśród wśród europejskich społeczeństw nie wolno zapominać o 2 innych poziomach, na których czy, przez które dzieli te negocjacje nie szły tak sprawny jak tak sprawnie jak sobie na początku wyobrażano, czyli te powody gospodarcze, które pani też było też dużo firm również dużych europejskich które, które no nie żywiło czym czynni i odnosiły się z entuzjazmem do perspektywy rywalizowania ze swoimi amerykańskimi konkurentami na na zasadach wolnego wolnego rynku bały się skutki tej umowę na były też przyczyny politycznej tak wizytę prezydentura prezydentura Donalda Trumpa i jego tą precedensowe stanowisko wobec wobec Unii Europejskiej po raz pierwszy piątemu zasiadł ktoś, kto podważał Dorotki w dorobku kilkudziesięciu lat integracji integracji europejskiej doprowadziły doprowadziły do na formalnie zawieszenia, ale faktycznie w praktyce ostatecznego fiaska rozmów, ale też pamiętajmy, że to post, że po stronie europejskiej nie było także, że wszystkie państwa jednogłośnie chciały tego tego porozumienia poszczególne kraje próbowały ugrać cały się ugrać coś dla siebie staną się też było, a początkowo początkowo np. Czech chciały ugrać zniesienie wiz Kanadą pre inne państwowe rodziły jakieś swoje partykularne interesy wobec wobec Stanów zjednoczonych także ten udzielą głos unijny czy wielogłos europejskich krytyczne słynie ta słynie Unia europejska również ten również ten negocjacje negocjacje spowalnia także ten proces rzeczywiście, że rzeczywiście się nie udało wychodzą z Naprzodu teraz raczej nie ma nie ma szans na taką do tych negocjacji, jako że obie strony uznały pierwsza była strona unijna, że założenia tego porozumienia nie są już adekwatnego do czasów, w których w, których funkcjonujemy trzeba szukać stoją szukać współpracy bardziej bardziej sektorowe sektorowo niż dążyć do dążyć do wielu sektorowego ogólnego porozumienia handlowego no właśnie pani profesor, bo to jest coś takiego co pamiętam było jakimś niezwykłym entuzjazmem, kiedy joba 1 wygrał wybory, a potem przyjechał do Europy jak go witano podczas tego szczytu Unia stany Zjednoczone no był drogi działu wszyscy rozpływali prawda ja to zresztą rozumiem nowo rzeczywiście po Donaldzie Trumpie byłaś taka ogromna ulga i dosyć szybko zaczęto tak kończyć takie spory, które czasami trwały dość długo np. dotyczące właśnie Boeinga airbusa, czyli kwestia tam pomocy Państwowej dla tych 2 firm to chyba w czerwcu dwudziesty pierwszego roku udało się zakończyć sprawa c na Stali aluminium to też zostało załatwione i no i buty ogromny entuzjazm, ale tak jak tutaj mówił pan Jan Szyszko pomysłu, żeby wracać do tej umowy o wolnym handlu nie było, a to co zaproponowano między nimi tą radę Unia stany do spraw handlu i technologii, a właściwie nie wie może na początku traktowano serio, ale późniejsze doświadczenia pokazały, że to nie jest jakieś takie gremium niezwykle aktywne jak pani ocenia ten by dano Steel w tym jak bym nie demonizował jednak, że tej rady i nie umniejsza jej roli, a te, ponieważ jest to tak jak pan Jan Szyszko powiedział zejście na ten poziom sektorowej jest to kolejne podejście i próba, a 3 nowym otwarciu nazwijmy to relacje transatlantycki administracja Joe Bidena reprezentuje no przede wszystkim spojrzenie zupełnie innym kierunku niższy tona Trump i jego ludzie w poprzedniej kadencji, więc sądzę, że to spojrzenie w kierunku takiego ponownie można nazwać liberalizmu gospodarczego z zachowaniem oczywiście w pamięci wszelki działań z kategorii nacjonalizmu gospodarczego, bo każdy reprezentowany pod 2 stronach te gracz stany Zjednoczone Unia europejska ma w sprawie wspólnego rynku swoje swoje swoje interesie, a my tutaj właściwie sukcesem będzie opracowanie środka takiego środka jak Unia Kanada potrafiły wypracować takiego samego jak mamy jako Unia europejska z wieloma innymi rynkami panie mamy tak duże, bo no właśnie stany Zjednoczone są te wraz z Unią europejską, ale i twórcą prawie 50% światowej konsumpcji i 13 światowego PKB, ale trzeba także podkreślić, że relacje pomiędzy przedsiębiorstwami po obu stronach są także bardzo silne mocne, bo jeśli chodzi o lokalizację aktywów to sama Europie mamy około 60% aktywów firm amerykańskich, a z kolei w stanach Zjednoczonych to 70% całego kapitału inwestycyjnego firmy europejskiej, a nie także no k, jakkolwiek często podkreśla się relacje gospodarcze Stanów zjednoczonych z Azją i gospodarkami tamtejszymi to jednak głównym partnerem zarówno w handlu jakich inwestycjach są właśnie stany Zjednoczone i Unia europejska na świecie, a sam handel wewnątrz korporacyjne tutaj gra ogromną rolę, ponieważ 60% importu Stanów zjednoczonych Unii Europejskiej to był właśnie handel wewnątrz firmowy, a więc interes po obu stronach są ogromnie ważne przede wszystkim interesy ekonomiczne nawet na poziomie już nie sektorowy nie branżowym gałęzi, ale w szczególnych nawet powiedziałabym przedsiębiorstw i rada do spraw handlu i technologii, że dotychczas ustanowiła pewne grupy robocze u konkretni iła obszary swoich zainteresowań i pojawienie się wśród tych obszarów infrastruktury cyfrowej czy problemu z łańcuchami dostaw półprzewodników, który to problem obie strony stare będą starały się rozwiązać, ustanawiając tutaj odpowiednie warunki do współpracy i to inwestowania przedsiębiorstw europejskich w stanach Zjednoczonych czy amerykańskich w Europie daje nadzieję na nowe otwarcie właśnie na tej relacji transatlantyckich czy te 3 spotkania na dotychczas z myślą także o nowych tematach jak prace badawczo-rozwojowe w tych dotyczące technologii Quantum czy właśnie powrót do tych elementów, które pogrzebały edycji, czyli np. normy stały sanitarnej techniczne dni to daje jak powiedziałam nowe otwarcie i nowy rozdział tej współpracy do tego nowego otwarcia jeszcze wrócimy, ale chciałbym jeszcze poprosić państwa komentarz do no z 1 strony oczywiście tragicznej historii, jaką jest wojną Ukrainie, ale z drugiej strony często mówimy, że ta wojna no jednak bardzo pomogła takiej konsolidacji świata Zachodniego świata demokratycznego przy okazji zaowocowała nataką intensyfikacją współpracy również o charakterze transatlantyckim to dość powiedzieć Otóż przypominam ten cały lęk, jaki się pojawił w Europie po wybuchu wojny jednocześnie takim oczekiwanie, że trzeba jak najszybciej utrudnić finansowanie Rosji prowadzenie tej wojny przez ograniczanie zakupu surowców energetycznych już w marcu 2002. roku pamiętam jak Ursula von der Leyen z taką dumą ogłaszała, że stany Zjednoczone wraz z naszymi partnerami postanowiły, że zapewnią dodatkowe dostawy 15 000 000 000m³ skroplonego gazu naturalnego dla Europy już w tym roku no i rzeczywiście nie wchodząc już szczegóły też klimat trochę pomógł czy charakter zimy, ale naprawdę ten strach jak przypominam przed przed zimą był ogromny widać, że dosyć łatwo sobie Europa pojawiła na pewno pomogły w tym również stany Zjednoczone, ale czy poza tym przykłady można można właśnie powiedzieć, że to jest taki też czas, który sprzyja rozbudowie tych więzi transatlantyckich mówi gospodarczych kwestia dostaw broni czy to jest zupełnie inny temat ja bym powiedział jeszcze wracając do tego porównania prezydentury Trumpa i prezydentury prezydentury Bidena, że w tym momencie poruszamy się na zupełnie innym poziomie współpracy niż miało niż miało wcześniej dość powiedzieć, że prezydent Trump nie uważał za zaparcia radaru zgodę do rozmów Shen i przedstawicieli unijnych instytucji zdecydowanie bardziej wolą spotykać się ściekami poszczególnych państw rządów uchwałę w Europie z nimi bezpośrednio, a bezpośrednio uzgadniać się uzgadniać czy porozumienia porozumienia gospodarcze bardzo dobre porównanie jest, gdy zobaczy się, kiedy te Jung w krótkim okresie były przewodniczący komisji europejskiej udał się wdał się do Waszyngtonu zaprezentuje Donalda Trumpa lotniska odbyła się w kontekście zapobiegania wojny handlowej między Stanami Zjednoczonymi, a ja, a Unią europejską dzisiaj można mówić o nieporozumieniach czy pretensji, zwłaszcza ze strony Unii Europejskiej obycie nie uprzedzano o planach gospodarczych inwestycyjnych Stanów zjednoczonych, ale jednak ta rozmowa jest odbywa się dużo lepszej atmosferze i z konstrukcyjnymi i jest konkurs konstruktywnym wnioskami, których mamy jeszcze będziemy będziemy rozmawiać powiedzieć, jeżeli pan rodzajem we re w Waszyngtonie, ale rzeczywiście, że i jest rzeczywiście ta współpraca wydaje się być zdaje się będzie dużo dużo łatwiejsza w tej chwili i wydaje się, że trudno omawiać w tej chwili relacji Stanów zjednoczonych Unia europejska, uciekając od tego kontekstu współpracy współpracy wojskowej współpracy z pomocy i mi pomocy Ukrainie, bo to jest też kolejna i kolejna rzecz w tym momencie po roku wojnę gór uważane uważamy za pewnik, iż uważamy za oczywistą, że tak się, gdy tylko chce wyjaśnić jak mówiłem w tym sensie, że że, pomijając co nie znaczy, że ją nie zauważając natomiast no pamiętamy jak ważnym takim elementem porozumienia politycznego była kwestia dostaw czołgów dla Ukrainy, gdzie głównie w bezpośrednich relacjach już między Berlinem Waszyngtonem właśnie porozumienie się pojawiło, ale w efekcie Niemcy dostarczają, że tak powiem w skrócie też swoje czołgi ich Amerykanie swoje czołgi natomiast oczywiście spółki albo inny i innych relacji dobrych relacji to porozumienie polityczne oczywiście jest szalenie ważne tak myślę już kończę ten wątek, że stronę ze strony Unii Europejskiej w kontekście, a olej i opublikowania tego pakietu pomocy zabitej wartego pakietu takiej pomocy Stanów zjednoczonych doszło przede wszystkim dużego niezrozumienia rozdzielanie 2 priorytetów przez przez amerykański rząd czyli, zakładając bardzo dobrą ścisłą współpracę właśnie w kwestiach humanitarnych czy czy wojskowych w kontekście kontekście ukraińskim założono, że stany Zjednoczone automatycznie będą będą konsultować swoje plany gospodarcze te w szczegółach w szczegółach z Unią europejską to się nie stało stany Zjednoczone jasno rozdzielają swoje swoje priorytety na tych 2 poziomach projektem gospodarczym jest przede wszystkim rywalizacji pomniejszenia rywalizacja umniejszenia roli roli kim zatem światowej gospodarce i we i w łańcuchu łańcuch dostaw tutaj tutaj rzeczywiście to przez stronę ponownie zostało nie zostało docenione i pewnie stąd też startu zaskoczeni celnicy z całym tym pakiet ze strony ze strony Unii Europejskiej takie wrażenie czysto bardzo sytuacja wrażenie potrzebę nadganiać Ania ze strony ze strony Unii w kontekście w kontekście właśnie Juraj to mówi pan Jan Szyszko ekspert Instytutu strategie 2050 jesteś z nami pani prof. Eliza Przeździecka dyrektor Instytutu ekonomii międzynarodowej SGH główny ekonomista amerykańskiej Izby handlowej w Polsce przypominam słuchaczom no właśnie to pani profesor może przejdźmy do tej, a rej inflacyjnym tak się akt no właśnie, dlaczego pani zdaniem mamy pretensje w jakim sensie jako Unia europejska, że Amerykanie jak mówił już nasz drugi gość zrobili to trochę bez konsultacji, a z drugiej strony można powiedzieć zrobili coś, czego Unia europejska od Stanów dawno oczekiwała szczególnie jak Trump się wycofywał z porozumienia paryskiego tak, żeby w większym stopniu stany Zjednoczone włączyły się na do czegoś co nazywamy właśnie troską o klimat o zieloną przyszłość tak dalej ten taki do obu tych wątku zarówno wojnę Ukrainie jak i ustawy o redukcji inflacji pasuje mi te to powiedzenie nic tak nie jednoczy jak wspólny wróg, więc c i myślę, że w kontekście walki z inflacją, a wcześniej kryzysu i wszystkiego wszystkich tych kłopotów biznesu które, które urosły w ostatnim roku co powinniśmy się tutaj ogromnie cieszyć z tej inicjatywy, która no i skutkowała przyjęciem w sierpniu ubiegłego roku ustawę o redukcji inflacji, bo pamiętajmy, że była to kontynuacja swego rodzaju programu pomocowego programu ramowego, który z pewnymi perturbacjami przechodzi przez cały proces legislacyjny w stanach zjednoczony jako trzeci od czego młodzież od 2021 roku akt prawny został przyjęty ostatecznie i jakby kontynuuje wszystko to co o zostało rozpoczęte w okresie pandemii pomoc przedsiębiorstwom w tej chwili ukierunkowaną bardzo mocno za chwilę wrócę do tych kierunków pomocy natomiast nie należy też zapominać o innych częściach tej ustawy, bo poza właśnie ukierunkowanie wsparcia przedsiębiorstw mamy z reformy i działania zmierzające do zmniejszenia deficytu, a mamy nowe podatki, które de facto dotyczą, a podmiotów operujących na rynku amerykańskim największych korporacji, a te są podatki odzysku bardzo nielubiane, bo z 1 strony bardzo skuteczne jednak, ale obliczane od tego co teoretycznie mogłyby przedsiębiorstwa zachować dla siebie, niemniej sytuacja na rynku jest bardzo ciekawa, ponieważ same zyski korporacyjne od opodatkowaniu w drugim kwartale ubiegłego roku szacowano w stanach Zjednoczonych około 12% PKB i były to rekordowe wartości nienotowane wcześniej od co najmniej 40 lat, a więc zaczęto właśnie patrzeć w tym kierunku, aby troszeczkę odjąć ten, którzy mają bardzo dobrze, a wydać na coś innego i teraz właśnie na co do tego wracam do tej pomocy przedsiębiorstwom i ja bym się tak ogólnie też nie definiowała tej ustawy jako ustawy o redukcji inflacji ona dotyka bardzo wielu kwestii niekoniecznie związanych z taką wprost polityką antyinflacyjną, a bardziej przypomina wielu obszarach ustawę klimatyczną, której mamy programy inwestycyjne i reformy podnoszące wydajność innowacyjność w sektorze przemysłu i bez względu na własność kapitałową, a więc także mogące być jakimś stopniu także elementem wsparcia działalności firm pochodzący z Europy i kierunki tych wydatków no są są jasne to jest energia klimat, a prawie 400 000 000 000USD na te tematy nigdy wcześniej nie pojawiło się żadnych tego rodzaju oficjalnych zapisach wsparcia publicznego, ale myślę, że to ludzka jest pewien impuls do do rozpoczęcia inwestycji, które już od jakiegoś czasu wystrzega się jako no i ciągnąc ciągnione wszyscy o opinię publiczną także w tym przypadku wywołane i wymuszone przez sytuację ogólną gospodarczą i kryzys związany z kosztami energii i i wojną Ukrainie, a to był konieczny kierunek jeśli chodzi o inwestycję i pomoc publiczną zarówno w stanach Zjednoczonych, jakie w Europie i książki, o których powiedziałam dotyczą ustawy o redukcji inflacji w stanach Zjednoczonych, ale zwróciła uwagę, że to co uchwaliła Unia europejska czy staram się dopiąć w ramach tymczasowych ram prawnych pomocy kryzysowej to są kwoty dużo większe i na znacznie krótki krótszy okres, bo program amerykański dotyczy 10 lat, a pomoc publiczna w tej chwili zakontraktowana zatwierdzona przez komisję europejską to jest perspektywa maksymalnie 2 kolejnych lat, czyli do końca 2025 no to jeszcze ktoś w takim razie wyjaśnić króciutko na to, skąd wzięła Europie ta wrzawa, dlaczego uznano, że godzi to zasady WTO jeśli chodzi o taką no uczciwość na światowym rynku, dlaczego firmy motoryzacyjne głównie były przerażone tymi rozwiązaniami amerykańskimi no z czego się to miło z tak, zaczynając od końca firmę motoryzacyjną nie były tak do końca przerażone Ray ja bym powiedział, że może w pierwszej jak w perspektywie najkrótszej perspektywie tego, że to firmy wyłącznie amerykańskie będą miały szansę uzyskania tego starcia były przez przerażone, ale no to są tylko wyłącznie obawy takie związane z pewnym założeniem właśnie tego nacjonalizmu gospodarczego tego że, a ktoś może mieć lepiej niż my, dlaczego nas nikt nie będzie wspierał Stellantis, do którego należy też dzisiaj bardzo wiele Marek również tradycyjnie amerykańskich np. czyli co prawda zamknął swoją fabrykę pralek otwiera w ramach nowej linii produkcyjnej te fabrykę fiata 500 w stanach Zjednoczonych, więc kraj mamy pewną zmianę wyłącznie strategia bym powiedziała po dwu wydaje na fabrykę w Lipsku 800 000 000EUR, a produkcję samochodów elektrycznych w stanach zjednoczony 1 700 000 000USD, a więc tutaj rozpoznanie pewnych możliwości i idących za tym szans to jeśli BMW będzie produkować samochody elektryczne dedykowane na rynek amerykański to będą one kupowane przez obywateli amerykańskich dzięki dopłatom właśnie przede wszystkim opisane i umożliwiony ME u inflacją na ustawą o redukcji inflacji i także mamy tutaj po 1 stronie szansę po drugiej zagrożenia, ale tak jak powiedziałem rozpoznanie tych szansy daje wiele nadziei możliwości również przedsiębiorstwo europejskim w stanach Zjednoczonych zgadzam się z panią w tym kraju tylko, oddając panu już mostek, oddając panu złego właśnie chcę zwrócić uchyla 1 rzecz, że chyba niem wczorajszej czy w każdych w ostatnim czasie gdzieś przeczytałem informacje, które o inwestycjach tych firm, o których mówiła pani profesor BMW czy Stellantis, ale też, dodając takie potężne koncerny jak Buzz volkswagen zimę Games SA to właśnie te inwestycje tych firm w stanach podawane są jako przykłady, a nie mówiliśmy teraz europejskie firmy będą inwestować w Ameryce kosztem nierobienia inwestycji w Europie i to na jaki jest odbierane właśnie jako jako zagrożenie bardzo proszę panie zgodnie z zgadzam się stanie profesor, żeby wcześniej pozytywnie należy ocenić to, że ustawa na pewno przyspieszy globalne tempo dekarbonizacji jest ważnym krokiem będą ważnym krokiem do zmniejszenia do zmniejszania ta do zmniejszenia emisji to bezsprzecznie pozytywne pozytywne aspekty, ale jesteś ta druga strona medalu, czyli także subsydia pomoc oferowana w umowie dotyczy dotyczy przemysłu jej firm, które będą produkowały nowych uważały swoich produktach w stanach lub państwa, które wynegocjowały sobie ten wynegocjowały sobie ustępstwa od cen od reguł UE od reguł ustawy co nim czyny rzadka nadaje Meksyk, czyli np. Kanada czy np. Kanada Meksyk co z kolei niezgodne z zasadami światowej światowej organizacji handlu to się pojawia cały nowy wątek, o którym moglibyśmy porozmawiać, czyli na ile na ile ta ustawa wobec tego jest dobre dla światowego światowego systemu systemu handlu, a my się wydaje, że Europie ten ne trzeci czy mówiąc eufemistycznie chłodny odbiór, a kraj, ale krajowej wynika z jej skali, gdy słyszę o prawo o prawie 400 000 000 000USD dotacji dla dużej mierze przede wszystkim amerykańskiego lub działającego w stanach przemysłu NATO to rzeczywiście robi to wrażenie z drugiej strony, jeżeli się porówna te subsydia oferowane w amerykańskiej ustawie do tych subsydiów, które już teraz obowiązują na poziomie unijnym poszczególnych państwach członkowskich NATO widzimy, że to widzimy, że Pascala już nie jest tak, bo nie jest wykraczająca poza poza pomoc już już obecnie w unii europejskiej, bo subsydia na zakupem na zakup samochodów elektrycznych będą wynosić około 708000,5, czyli pół 10001000USD na samochód Unii Europejskiej to średnio 6000EUR na przemysłem zeroemisyjne 37 000 000 000USD wobec 35 000 000 000EUR na lata 20222031 Unii Europejskiej, a jeżeli chodzi o subsydia dla dotyczący odnawialnych źródeł energii no to dotacje przewidziane w amerykańskiej ustawie są wręcz 4× mniejsze niż te, które już teraz dostępne dostępne ulgi także nie problemem jest skala jest skala tych inwestycji skala narzędzi problemem jest to, że unijny unijne narzędzia w tym momencie są mniej efektywnie wykorzystywane oraz to, że zasady stosowane będą w amerykańskiej ustawie nie mają nie są odzwierciedlone w unijnym po unijnym prawie i powiem więcej moim zdaniem najgorsze co mogłaby Unia europejska w tej chwili zrobić to jest po prostu skopiować skopiować amerykańskiej założenia dosypać jeszcze jeszcze więcej kij dla Unii, jeżeli chce dobrze z korzyścią, którzy są dla siebie odpowiedzieć na re na amerykański pakiet potrzebne są działania na zupełnie innych polach na tych polach, które UE które, które w Europie działają najsłabiej są najważniejsze jest m.in. uproszczenie procedur przetargowych to jest te o zmianie zwiększenie zwiększenie umiejętności wśród tańszych pracowników Unii Europejskiej wspieranie dużych międzynarodowych w skali europejskiej projektów te chwili zielonych które, które w tym momencie często nie do przodu przeszkód z przeszkód natury fragmentacji rynku wewnętrznego Gminnego, czyli czegoś problemów, z którymi stany Zjednoczone w ogóle nie musiał nie muszą się mierzyć także mamy tutaj do czynienia z innymi priorytetami dla Stanów zjednoczonych innymi priorytetami dla Unii Europejskiej, skąd odpowiedź Unii Europejskiej na na amerykańską ustawę nie może być po prostu skopiowaniem jej założeń tylko tylko pakietem rozwiązań IT przy tym na miarę naszych potrzeb i priorytetów, ale także imprezy jest, że ta tak bardzo proszę pani czasem tak chciałam jeszcze tak 2 słowa wyjaśnienia nie sądzę, że rzeczywiście jest tak patrząc na samą strukturę opisującą wydatki w ramach ustawy i antyinflacyjnej versus tymczasowych ram prawnych pomocy kryzysowej w UE jest to odwrócenie priorytetów to jest bardzo wyraźnie widoczne dopiero gdzieś na dole listy listy w ramach pomocy kryzysowej Unii Europejskiej mamy kwestie środowiskowe klimatyczne, a na czele tej listy znajdują się sprawy związane z wspieraniem firm w związku z nagłym wzrostem cen energii komponentu dotacje bezpośrednie sądzę, że jest to trochę działanie inni, którego tu w ramach Unii Europejskiej oczywiście żadnej też mierze nie możemy nazwać antyinflacyjne to po pierwsze, a po drugie, mam pewne wątpliwości i sceptycznie podchodzę do oceny skutków te też dopłat bezpośrednich subsydiów bezpośrednich, bo wiemy czym się skończyło o wszystkich tych starciach, które obserwowaliśmy na początku i szczycie pandemii nie chciałabym tutaj wróżyć się bardzo jakiś szczególnie negatywnych scenariuszy, ale no walka z inflacją poprzez podnoszenie stóp procentowych może nie wystarczyć jeśli montujemy do gospodarki środki w postaci bezpośrednio osób z bezpośredniego subsydiowania przedsiębiorstw lekarza ruszają właśnie ten aspekt dobrze proszę tak przepraszam rozwinęła nam się rozwinęła nam się rozmawiać zgadzam się powiedział nawet bardziej zdecydowanie, że poluzowanie poluzowanie zasad pomocy publicznej w izolacji od innych działań pewnie jedną z gorszych rzeczy, które Unia europejska mogłaby mogłaby w tej chwili zrobić, jeżeli uznamy uznamy za priorytet gospodarcze Unii Europejskiej ja ośmielam się za taki uznać wzmacnianie rynku wewnętrznego i i tworzenie bardziej bardziej spójnego i wspólnego rynku liquidy likwidowanie zlikwidowanie przeszkód to poluzowanie reguł pomocy publicznej jest przemysł działa dokładnie przeciwko realizacji tego celu to jest to działanie, które wzmacnia dysproporcję w unii europejskiej to jest działanie 1, które skorzystają przede wszystkim najzamożniejsze największe państwa europejskie to działanie, które na, którym skorzystają przede wszystkim największe firmy nie, a niemal średni przedsiębiorcy, którzy dla sukcesu transformacji klimatycznej gospodarczego, ale też społecznego co równie ważne ten cel wzrost tego sektora jest absolutnie absolutnie kluczowy jak w pewnym sensie pan Gruszkę właśnie powiedział o tym co co chciałem dorzucić, że ta odpowiedź komisji europejskiej, czyli 4 filary w reakcji na amerykańską ustawę tamten pierwszy filar NATO właśnie dotyczy takiej szybkości dostępu jeśli chodzi o to wszystko co nazywamy otoczeniem regulacyjnym w przypadku przemysłu czystych technologii strasznie długo czeka na różnego rodzaju tam zgody dokumenty itd. no to to jest pierwsza rzecz, którą właśnie komisja chce zwrócić uwagę, aby szło to bardziej gładko, ale drugi filar no to właśnie pobudzenie inwestycji przez ustanowienie nowych zasad pomocy państwa, czyli też bardziej uproszczonych trzeci filar on dotyczy inwestycji kwalifikacje ludzi tu, prezentując te filary Ursula von der Leyen np. po powiedziała, że w branży baterii potrzeba będzie 800 000 wykwalifikowanych pracowników 2005. roku nawet u uruchomiono europejską Akademię kształcącą w tym kierunku podała też przykład przemysłu fotowoltaicznego, że tam będzie potrzeba do trzydziestego roku 1 000 000 wykwalifikowanych pracowników i że to jest 2× więcej niż mamy mamy dzisiaj, więc ta inwestycja na pewno ma sens to jest to jest dobry pomysł odrzuciła ten czwarty filar, który to dotyczy właśnie umów handlowych, ale z innymi państwami chodzi o MR kasy oczywiście, ale też, ale też nową Zelandię czy Australię przywołałem te filary, bo no, bo głównie właśnie chyba ten jeśli chodzi o środowiska czy polityczne państw właśnie słabszy gospodarczo no to one najbardziej reagują negatywnie na ten drugi filar właśnie, czyli na te zasady pomocy państwa, których o, których powiedział pan Jan Szyszko, ale z kolei w wielu państwach środowiska lewicowe wrażliwe one na umowy handlowe jak Unia zawiera od razu no też zwracają uwagę, że Rze, że te umowy z tymi państwami szczególnie Ameryki Południowej one też niosą ze sobą wiele gróźb głównie związanych z prawami pracowniczymi itd. generalnie jest ogromny spór szczególnie jak go tu śledzę w parlamencie europejskim co do co do tego jak ta reakcja przez komisję europejską została zaplanowana no właśnie do pani profesor nie dość, że trochę żeśmy się pogniewał na Amerykę to jeszcze się teraz trochę kłócimy między sobą jak na to odpowiedzieć czyta wizyta Ursuli von de la ni to przynajmniej co wiemy z komunikatu po tej wizycie pani zdaniem to jest załagodzenie tego tego sporu już teraz będzie z Górki tak oczywiście jak sądzę, że nie ma innej drogi jak z Górki nie ma innej drogi jak razem, a też chciałam wrócić na sekundę do wątku związanego z inwestycjami firm europejskich, które stąd będą przenosić się do Stanów zjednoczonych nic w tym złego jeśli mówimy o samej relokacji produkcji skoro tę ryby firmy te samochody czy inne produkty, które w ramach ustawy o redukcji inflacji mogły być dofinansowane na rynku amerykańskim będą tam produkowane przez firmy europejskie to przecież te same firmy tu w Europie mogą utrzymywać centra Plusa czy każde inne albo rozwijać produkcję w regionie Europy w ramach i innych potrzeb, a więc nie widziałabym w tym nic innego, a tak samo nosiliśmy linia produkcyjna do Chin po prostu, żeby było tam taniej albo bliżej rynku azjatyckiego, a teraz czy, że to będzie z Górki myślę, że tak samo wizyta kanclerza Niemiec jak i Urszuli von der Leyen w Waszyngtonie były tego doskonałym dowodem i choć na obie te wizyty myślę, że ta pierwsza bardziej, a takim charakterze znacznie inne mniejsze wizyta Joe Bidena w Polsce pewnym zaciszu gabinetu mogły dotyczyć zarówno scenariusze wojny mówię o wizycie szaleńca jak i tego wszystkiego co będzie kształtować współpracę transatlantycką i tego czym stany Zjednoczone Unia europejska będą musiały współpracować myślę o chociażby dotacjach dla przemysłu jako zmianach klimatycznych czy czy organizacji na nowo łańcuchów dostaw łącznie z dostawami surowców krytycznych to były przedmioty tych rozmów już na ocenie analityków trasy i wszelkich sygnałów, które do nas docierają były oceniane po obu stronach bardzo, dobrze więc sądzę, że jest to jest dobre znaki sygnału do tego, aby kontynuować dialog kontynuować współpracę przede wszystkim na rzecz przy stabilizacji zarówno w kontekście politycznym, jaki ekonomicznym do wobec sytuacji, którą nam na rynkach światowych kryzysu i niewątpliwie zatrzymania czy bardzo dużego spowolnienia rozwoju gospodarczego na świecie, a także i przepływów inwestycyjnych netto takie właśnie rozmowy i symboliczne spotkania są doskonałym dowodem tego, że nie zamykamy się na własną gospodarkę nie patrzymy wyłącznie na własne podwórko, ale w końcu największe gospodarki tego świata nadal upatrują w otwarciu ich współpracy dobrej drogi dla rozwoju gospodarczego jednak konsekwentnie nie więcej niż 2 minuty panie Janie to tym bardzo proszę króciutko, ale muszę to pytanie dorzucić, a nie boi się pan się teraz po kłócimy o to jak powinniśmy postępować z Chinami na szczęście nie wiem, że ogromny temat otwieram atak ogromny temat jednak, nawiązując takim a gdy widzi pani prof. Jacek skoncentrowanie produkcji w Chinach jest 1 jest jednym z obserwatorów główne cechy problemów, z którymi amerykańska ustawa stara się walczyć także oceniłbym nie zgodziłbym się z tym, że nic złego wynoszeniu produkcji do do państw trzecich oczywiście relacje Unii ze Stanami Zjednoczonymi są nieporównywalnie lepsze ściślejsza bliższa niż niż kiedykolwiek były zapewne kiedykolwiek będą będą z Chinami, ale trudno się Unii Europejskiej dziwić, że chce koncentrować produkcjach jak chce prawa koncentrować produkt produkcja u siebie u siebie w domu to samo robią stany Zjednoczone taki cel praktycznie każdego każdego państwa czy braku gospodarczego, o co do co do Chin, gdzie się prześledzi to wspólne oświadczenia o Urszuli panda daje i prezydenta Joego Bidena no to co do rzeczy, których udało mi się zgodzić na to właśnie, a to właśnie stosunek stosunek do innej uznania w zeznaniach za zagrożenie gospodarcze, a dla obu stron także tutaj tutaj zdaje się rzeczywiście, że jest nić porozumienia, a kończąc już mają jego celem zaraz leki sojuszem o największe obawy w tej kwestii jest en ne na właśnie wielogłos państw członkowskich które, które wśród, których rozumienie rozumieliśmy jako rywala gospodarczego nie jest nie jest jednogłośna tutaj warto spojrzeć na na Węgry jako takie państwo, które ach, które tradycyjnie kolejni podziela miejskiemu europejskiego PiS, ale jak sprawić by bronić tego radnego macha pół, a Stal Poznania ten myślę, że należy patrzeć bardziej na wartość dodaną ani same procesy produkcyjne jako takie to znaczyć musimy niedługo znowu spotkać dzisiaj już bardzo dziękuję pani PESEL Eliza Przeździecka dyrektor Instytutu ekonomii międzynarodowej SGH główny ekonomista amerykańskiej Izby handlowej w Polsce była naszym gościem pan Jan Szyszko ekspert Instytutu strategie 2050 bardzo państwu dziękuję dziękuję dobranoc dziękuję i podziękowania też dla Karoliny Łacińskiej Małgorzaty Wólczyńskiej, którą audycje wydawały i dla Filipa Hermana, który ją realizował Maciej Zakrocki jutro o tej samej porze Zwiń «

PODCASTY AUDYCJI: MACIEJ ZAKROCKI PRZEDSTAWIA

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

Słuchaj wszystkich audycji Radia TOK FM kiedy chcesz i jak chcesz - na stronie internetowej i w aplikacji mobilnej!!

Dostęp Premium

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA