"Wolna. Dzieciństwo i koniec świata w Albanii" Lea Ypi

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

jest już magazyny poczytalni w radiu TOK FM tym razem witamy się z państwem nieco innym składzie Przemysław Pozowski dzień dobry, a ze mną w studiu także Bartłomiej Pograniczny Filipka kurz dzień dobry i tym razem przez około kwadrans zajmiemy się książką traktującą o Albanii autorka to Leo i PR tytuł książki to wolna dzieciństwo i koniec świata w Albanii właściwie dzieciństwo i koniec świata w Albanii takiej od tytułu na oczy zawsze mówimy wydawnictwo czarne Rozwiń » Wołowiec 2022 przełożył książkę Krzysztof środa 2 słowa wstępu ode mnie już oddaje głos rozmówcom moim, czyli Bartkowi i Filipowi powiem tylko przyjmą, bo tę książkę z 2 powodów pokoleniowych to znaczy pamiętam czasy przed rokiem 1989 w Polsce i cały przełom w Europie jako dzieciak, ale pamiętam dość dobrze chciałem skonfrontować jak to wyglądało w Albanii w tej albo nie byłem już oczywiście po roku dziewięćdziesiątym długo długo długo i też jakieś pozostałości jeszcze chyba tamtej epoki wciąż w tym kraju widziałem no i zapytał takim życiem Bartek na początek, dlaczego zdecydowała się dołączyć sięgnąć po książkę alei, która jeszcze tylko powiem jest albańska pisarką badaczką wykłada filozofię polityczną London School w ekonomii i pewnie sobie jeszcze do jej biografii troszkę wrócimy w ciągu tych kilku najbliższych lat ja czasów przełomu nie pamiętam urodziłem się już w latach dziewięćdziesiątych, więc już jestem postkomunistycznej dzieckiem i tak jak czasy Solidarności czasy przełomu w Polsce już są dla mnie historią jest zresztą bardzo ciekawą tak Albanii, o których w ogóle rzadko mam wrażenie mówimy przy różnych tematach tek chciałem po prostu się dowiedzieć jak to wyglądało w tamtym kraju i dowiedziałem się jak bardzo mało wiedziałem wcześniej czytało się świetnie to jest książka autobiograficzna pokazująca zmiany, które siedziałem na przykładzie rodziny, ale i kij i jej sąsiadów najbliższych i o tym jak sama jako mała dziewczynka w szkole słyszała o tym, że wart jest najważniejsza partia przygotuje dla niej wszystko, bo jej przyszłość, a przywódca jest dobrym wujkiem dziadkiem przyjacielem i jak musiała też jak widziała pewne niezrozumienie wśród rodziców uważała, że to co jest w szkole to jest ważne takie tak jak my byliśmy w szkole to co byśmy usłyszeli w 1 ciemną stronę tak byśmy przez pewien okres życia pewnie uważa, że tak jest fenomenalna jest książka dlatego, że to co powiedział Bartek chyba nie dodały co mogą mogli się państwo myśli może niekoniecznie może trzeba podkreślić te zmiany, o których pisze i PiS opisuje je z perspektywy dziesięcioletniego dziecka właśnie nie dorosła osoba, która wie co się wtedy działo tylko dziesięcioletniego dziecka, które sądziło, że wie co się dzieje, ponieważ dzieci mają lat 10 to często wiedząc sądzą, że wiedzą co się dzieje natomiast pewnych niuansów nie dostrzegają jeszcze gorzej jest, kiedy dostrzegają pewne niuanse, ale nie potrafią sobie wytłumaczyć to jest właśnie przykład autorki głównej bohaterki tej książki, dlatego że mamy tu dziesięcioletnią inteligentna dziewczynka, która o, której rodzice próbują zapewnić jak najlepszy byt totalitarnej Albanii, która znajduje się na dziś na obrzeżach bloku wschodniego, ale kieruje się własną własną filozofią zerwała z deserem tworzy własną wersję tej tej tak tego porządku socjalistycznego trwały oraz kurtyną trochę tak komunizmu to jest wszystko jeszcze dziwniejsze to jest jeszcze o wiele bardziej skoncentrowane niż to co pamiętamy z polskiej lat osiemdziesiątych natomiast rodzice są ludźmi z nieprawidłową nie powinno biografią wobec tego oni z 1 strony zdają sobie sprawę ze wszystkiego co się dzieje nie ulegają propagandzie, która jest wszędobylska Albanii przez kilka dekad, a z drugiej strony chcą, żeby jej, żeby dziecko na tyle uległy tej propagandzie, żeby po prostu mogą w tej w tym socjalizmie kwas socjalizmie funkcjonować no i efekt jest taki, że nie mówią o pewnych rzeczy na pewnych rzeczy myślę pewnych rzeczy się nie domyśla pewne rzeczy po prostu są dla mnie niewytłumaczalne i przyjmuje to tak jak jest ta książka jest pod tym względem pięknie skonstruowana, dlatego że patrzymy na świat tej Albanii końca lat osiemdziesiątych, kiedy następują już pewne ruchy umiera MR Hodża następują zmiany chce przywódca tak wieloletni dyktator oczywiście ją ukochana postać ułożona tak ukochana postać tak oczywiście, o której zdjęcia na telewizorze cały czas domaga się właśnie kilkuletnia i PiS i zwodzone przez rodziców, którzy mówią tak tak na pewno kupimy oddaliśmy do powiększenia niedługo będzie podczas gdy sami tego zdjęcia z oczywistych powodów stawiać nie chcą ten dualizm towarzyszy nam coraz bardziej wyraźnie na samym początku są takie rzeczy, które znamy rzeczywiście Sławin partie śpiewamy piosenki na rzecz na rzecz na rzecz socjalizmu i należymy do pionierów, ale później w kolejnych rozdziałach ten rozdźwięk między rzeczywistością przedstawioną przez rodziców, a tym co widzi sama sama główna bohaterka jest coraz większe i dochodzimy do momentu, w którym rzeczywiście dzieją się rzeczy tak dziwne, że ja na początku, mimo iż jaką tam wiedzę Albanii posiadam jakąś wiedzę bloku wschodnim posiadam z racji ME też doświadczenia to to zaczął trawić co się właściwie tutaj dzieje, kiedy dostajemy te wszystkie informacje wyjaśnione przez rodziców moment, w którym dostajemy informację to jest moment przełomu demokratycznego w Albanii to spada to nas jak GROM z jasnego nieba pewne rzeczy które, które widziała dziewczynka nagle zostają wyjaśnione zostaną przedstawione takimi, jakie są i dla mnie to był szok jako czytelnika tej książki, którą bardzo zaangażowane, więc co musiało zrobić dziesięcioletnie dziecku to jest inna rzecz, a 2, że w tym momencie jesteśmy dopiero powie książki tak oto chciałem powiedzieć, że ta książka bardzo taką przejrzystą klarowną konstrukcję powiedziała o tym momencie przełomu jest podzielona konkretnie na 2 części to niemal w połowie tak właściwie doliczyć strony to jest może kilka stron różnicy, bo ta pierwsza część to jest właśnie to, czego ty nie doświadczyłeś, bo już ustaliliśmy lata dziewięćdziesiąte rok urodzenia, czyli czas przed właściwie nie powiedzieć przecięciem przerwaniem żelazna, czyli podwójnie żelaznej kurtyny falbany co się stało na samym końcu jeszcze rok po rozstrzelaniu Ceausescu, który już było to mówi teraz w Rumunii transmitowane pamiętam w Polskiej telewizji coś niewiarygodnego tak transmisja rozstrzelania komunię dopuszczono na lekcji etyki i proszę druga część to jest już część ta, gdy spotykamy się skądinąd z dobrze znanym do dziś słowem transformacja liberalizm to tutaj reformy strukturalne reformy strukturalne to jest już coś co Bartek pewnie z dzieciństwa pamięta także tego polskiego, chociaż to farbami również przebiegało nieco inaczej podobieństwo pewnie znajdziemy tam jakaś studniówka jest w knajpie, która jest zarządzana przez mafię pewnie, jakby poszukać takich studni nawet nie był w Warszawie lat dziewięćdziesiątych to pewnie też niektóre były pod kontrolą Pruszkowa przyznam, że w latach dziewięćdziesiątych jeszcze 7 zupełnie nie zajmowałem czasy przed podstawówką szczęśliwy czas dzieciństwa, jeżeli wujek, że jak wujek NZ, ale tak to tam jest pokazany też ten czas chaosu próby dojścia do jakiejś swojej wizji demokracji i to mnie też ciekawiło bom i do do Albanii docierały różne informacje o tym co się działo w Polsce o tym co się o wyborach w NRD od zjednoczenia Niemiec i w w związku z tym oni też próbowali trochę być tak jak reszta Zachodu, ale tak naprawdę był z tym duży problem pokazane są kolejne wybory parlamentarne co, do których obserwatorzy międzynarodowi mieli poważne wątpliwości i się okazuje, że ta rodzina, która próbowała właśnie do też dla bezpieczeństwa nauczyć swoją córkę tej miłości do partii, choć tak tylko tyle, żeby pokazać zaangażowała się politycznie zaangażowała się o rozwój rozwój demokracji albańskiej i też się mocno tym rozczarowała tak pytanie jak bardzo możemy mówić tutaj demokrację jak bardzo cała ta książka jest pewnego rodzaju krytyką takiego doktrynę Earth, a także przechodzimy z 1 doktryny mimo wszystko w drugą pewnie farbami trochę się pod tworzone w formie kandydują przecież próbują dostać do parlamentu nie tylko rodzice czy jeden z rodziców czy idzie w politykę nie tylko rodzin z głównej bohaterki, ale także np. sąsiad tutaj znowu miałem takie flash backi Polski lat dziewięćdziesiątych część sięgają masowo osiedlają przychodzi sąsiad razi wie od amerykańskich specjalistów, że najważniejsze są szare lub czarne skarpetki ma tylko białe tak to się od razu przypomina niebieska koszula Aleksandra Kwaśniewskiego w krajach bardzo ważnym elementem oczywiście w odbiorze społecznym dla tych, którzy potem głosowali jak panią pamiętam to zupełnie na marginesie kiedyś chyba w polityce dawno temu w latach dziewięćdziesiątych okazał się artykuł o tych kilku centymetrach męskiego ciała, których nie należy pokazywać to był artykuł o tym odcinku łydki, która jest między końcem nogawki, a początkiem skarpetki, że to było gdzieś problem wizerunkowy trybu rozpatrywany przez ówczesnych spin doktorów i publicystów powiedzmy sobie nieważne tak dodam tylko jeszcze raz, bo to jest kluczowe dla tej książki, że ta transformacja też widziana z perspektywy dziecka dziecka dojrzewającego, które już ma lat kilkanaście i dzięki temu zyskuje szerszą perspektywę, ponieważ jest bardziej wolne i dzięki temu, że to jest pokazane w ten właśnie sposób nabiera takiej wartości emocjonalnej, dlatego że dziewczynka wrzucono 1 porządku w drugi widzi, że jak żaden z tych porządków nie jestem uprawniony porządkiem żaden nie jest takim porządkiem, który zapewni jakikolwiek faktyczne bezpieczeństwo ani jej ani bliskim i dzięki temu, chociaż podobnych książek książek o podobnym okresie w podobnych regionach jest dużo to ta jak żadna inna skłoniła mnie do tego, żeby i zrobi to prawdopodobnie jeszcze dzisiaj zadać moim rodzicom pytania związane właśnie o transformację, jaką takie takie prywatne takie, że nie mówimy już lekko Balcerowicz o związkach zawodowych i pierwszym rządzie SLD np. ale nie będziemy pytanie, dlaczego pokonywali tylko te niewiele, ale czyny, ale mieli okazji jestem kilka lat młodszy, więc nie zadawałem pytanie, które zadawała le i bili poza tym wiadomo, że u nas wyglądało naprawdę w sposób o wiele mniej wiele o wiele bardziej by zdroworozsądkowe niż niższe niż miał miejsce w Albanii natomiast to książka, która skłania do wielu takich refleksji na poziomie mikro, ale też wydaje mi się, że te refleksje po tym, jak dużo powiedzieliśmy na ten temat na poziomie makro są są szczególnie niezbędna, więc ja za to szczególnie autorce dziękuję, że pozwoliła mi spojrzeć na rzecz, która wydawałaby się jest gdzieś na rzeczywiste przegadana w sposób, jaki jeszcze nie patrzyłem nie przyszło mi głowy, żeby patrzeć, bo co dziecko może mieć przełomie może być dużo na koniec tak może pominąć, gdybyśmy mieli sobie podsumować to jak odbierasz takie główne przesłanie autorki, którą wrażenie wybrzmiała najmocniej mimo wszystko chyba epilogu tak tak jakby to mnie zaskoczyło, że autorka wykłada teorię marksizmu na London School w Ekonomik i próbuje znaleźć jakąś swoją drogę pomiędzy demokrację, a socjalizmem, którego doświadczyła i jest to próba poszukiwania tych wartości społecznych próba pokazania tego co było dobre, a co było złe więc, tym bardziej się dobrze czyta nie tylko jako lekcję historii, ale lekcje też o tym jak spróbować zbudować sprawiedliwe społeczeństwo jak w zasadzie jest ta momentami nierealne niepotrzebne aż tak głęboko po prostu szedłem prowadzone za rękę przez dziewczynkę myślałem sobie rany, jakie musiało być trudne, jaki to jest ciekawe ciekawe napisane tak jak przeczytałem ten, że pilot takie podsumowanie najście też, jakby mieszkając już za granicą, ucząc się studiom pracując za granicą wchodzi w interakcję z z ludźmi właśnie z Rzymu rozmawia o tych poglądach o socjalizmie liberalizmie reformach w Albanii o życiu jeszcze za żelazną kurtyną to tym mocniej wybrzmiał ten cytat otwierający książkę myślę, że może to jest dobre by był właśnie w ten sposób skończyć, a państwa będą sobie chcieli rozwinąć zobaczyć co się za tym cytatem kryje co do tego epilogu doprowadza to jest cytat róży Luksemburg ludzie nie tworzą w swojej historii własnej woli, ale tworzą ją sami to jest otwierający książkę, ale i wolna dzieciństwo i koniec świata w Albanii o tej książce dziś trochę też o transformacji w Polsce podczas tego programu dziś mówiliśmy programu poczytalni, w którym udział wzięli Bartłomiej Pograniczny dziękuję Filipka kurz dziękuję i Przemysław Pozowski, a za moment już informację Zwiń «

"Wolna. Dzieciństwo i koniec świata w Albanii" Lea Ypi

POLECAMY KSIĄŻKI

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: POCZYTALNI

POPULARNE

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 14:00

Najnowsze Podcasty

Szczyt UE - sytuacja gospodarcza i pomoc dla Ukrainy

Wygumkowana połowa historii - o książce "Cyngielki, gwardzistki, terrorystki. Polki, które zabijały dla sprawy"

Grzegorz Schetyna: "Uważam, że ten sondaż jest inspirujący dla opozycji" [sondaż TOK FM i Oko.press]

Szacki: "Wydaje mi się, że wspólna lista to jest recepta na wzmocnienie Konfederacji"

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL